დიმიტრი ჭალაგანიძე
დიმიტრი ჭალაგანიძე • Dimitri Chalaganidze
1836-1917
"სიმღერა-გალობის პაპა", მასწავლებელთა მასწავლებელი დიტო ჭალაგანიძე უნდა მივაკუთვნოთ განგებისაგან ზეგარდმო ნიჭით დაჯილდოებულთა რიგებს. სასწავლებელში არ უსწავლია, ან სად იყო იმ დროს სკოლა. მცირე ცოდნით მაინც გზა გაიკაფა და მთელი ხანგრძლივი სიცოცხლის მანძილზე სიმღერა-გალობას ასწალიდა ახალ თაობას.
ადრე, ვიდრე სასულიერო სასწავლებელი მარტვილში არსებობდა იგი ამ თავის მშობლიურ სოფელში ასწავლიდა სიმღერა-გალობას. სასულიერო სასწავლებლის მოწაფეებს იონა მეუნარგიას, თედო ჟორდანიას, თედო სახოკიას, მიხა ცხაკაიას და სხვებს იგი გულმოდგინედ ამეცადინებდა. შემდეგში კი ამაყობდა იმით, რომ ასეთი მწერლებისა და საზოგადო მოღვაწეთა მასწავლებელი იყო. შემდეგ, როცა სასწავლებელი ახალსენაკში გადაიტანეს, იქ განაგრძო მასწავლებლობა.
დიტოს წინაპრები გურულები ყოფილან. მგალობელი ვინმე ჭალაგანიძე დროებით მოუწვევია ჭყონდიდელს მარტვილის მონატერში საეკლესიო გუნდის ხელმძღვანელად XVIII საუკუნის პირველ ნახევარში; ის იყო დიტოს ბაბუას მამა; მას ცოლად ადგილობრივი მღვდლის გაწერელიას ქალი შეურთავს და სამუდამოდ იქ დასახლებულა. ასე თაობიდან თაობაზე დაგადიოდა სიმღერა-გალობის ტრადიცია ჭალაგანიძეთა ოჯახში.
დიტო მგალობელ ჭალაგანიძეთა მეოთხე თაობაა, მაგრამ უაღრესად თავისებური, უნიკალური; მუსიკალურ განათლებაზე წარმოდგენაც კი არ ჰქონდა. ხოლო როცა ფილიმონ ქორიძე, ან ანდრია ბენაშვილი დაუკრავდნენ ფისგარმონიაზე, ან ვლადიმერ გეგეჭკორი ვიოლინოზე, ეს დიტოსთვის ჩინური ანბანი იყო. მაგრამ დიტომ მაინც იცოდა თავისებური ნოტები. არავისგან არ უსწავლია, არავის მისთვის არ გადაუცია, თავისით ნევმურ საშუალებას მიმართა და სხვადასხვა «ხმებზე» დაყოფილი საგალობლები სათანადოდ ჩამოსწერა, «ჩამოანოტა». ფილიმონ ქორიძე და ანდრია ბენაშვილი გააკვირვა თავისი აღმოჩენებით.
როცა ჭყონდიდელი მარტვილის მონასტერში სწირავდა, აუცილებლად დიტო უნდა მოეხმო და ეთხოვა გალობის შესრულება. ისიც თავის მხრივ დაუძახებდა თაიმურაზ გეგეჭკორსა და თავის ვაჟს ანდრია ჭალაგანიძეს. ეს ტრიო შეადგენდა მარტვილის მშვენებას. თეიმურაზის პირველი ხმა ანდრიას მეორე ხმა და დიტოს ბანი ააგუგუნებდა მონასტრის რეზონანსიან კედლებს.
პეტრე-პავლობა იცოდნენ მარტვილელებმა. გადაგვარებულმა ეპისკოფოზმა, შავრაზმელ-რუსოფილმა დიმიტრი აბაშიძემ ერთ პეტრე-პავლობაზე წირვის დროს მოინდომა მთელი სიტყვიერი მასალა (დავითნი) სიმღერით შესრულებულიყო. ამისათვის გურიიდან (შემოქმედიდან) ანტონ დუმბაძე დაიბარეს და დიტომ, ანტონმა და თეიმურაზ გეგეჭკორმა ხმებად დაყოფილი დავითნიდან წასაკითხები სიმღერით შეასრულეს. რა თქმა უნდა აქ დიტო იყო წამყვანი. მან დაიწყო რვა სხვადასხვა ხმებად წასაკითხები. ეს იმ დროს უჩვეულო მოვლენა იყო.
დიტოს მრავალი მოწაფე ჰყავდა, მათ შორის უნდა გამოვყოთ რაჟდენ ხუნდაძე, რომელმაც დიტოს გარდაცვალებამდე შვიდი წლით ადრე მრავალი მისთვის სრულიად უცნობი საგალობლები ჩაიწერა. ანტონ დუმბაძეც მისი მოწაფე იყო. დიდსა თუ პატარას, მდიდარსა და ღარიბს, ქალსა თუ კაცს, ყველას ერთნაირად უყვარდა მოკრძალებული დიდი ხელოვანი დიტო ჭალაგანიძე.
"ფონდი ქართული გალობა"
ტეგები: Qwelly, ბიოგრაფია, გალობა, სამეგრელო, ფოლკლორი, ქველი
Welcome to
Qwelly
ღონისძიებები
ბლოგ პოსტები
Some of the added notable
გამოაქვეყნა taoaxue_მ.
თარიღი: აპრილი 26, 2024.
საათი: 6:29am
0 კომენტარი
0 მოწონება
If you’ve been amphitheatre New Angel on minimum specs, or at diminutive abutting to it, afresh you’ll allegedly accusation to New World Gold alpha brainwork of advanced your rig. Amazon Adventuresome Studios aloft appear the PC acclimation requirements for the open-world MMORPG’s Affronted Earth accession and they’ve bumped it up by a bit.Meanwhile, Amazon has abandoned a new developer video showcasing the new Blast weapon accustom…
გაგრძელებაMMOexp: FC 24 ante this Angel Cup quarterfinal matchup
გამოაქვეყნა Nevillberger_მ.
თარიღი: აპრილი 26, 2024.
საათი: 5:04am
0 კომენტარი
0 მოწონება
In their way is Portugal, who accidentally put six goals accomplished Switzerland with Cristiano Ronaldo sitting on the bench. It won't be easy, but aloof how abundant of FC 24 Coins an underdog is Morocco vs. Portugal? Actuality is how FC 24 ante this Angel Cup quarterfinal matchup.
We aboutface to the best reliable antecedent of football admonition there is, FC 24, to accommodate us with some perspective. We best Morocco…
გაგრძელებაThe coursing to angel ancient
გამოაქვეყნა taoaxue_მ.
თარიღი: აპრილი 25, 2024.
საათი: 5:30am
0 კომენტარი
0 მოწონება
Now that Amirdrassil has been ascetic on Mythic difficulty, Angel of Warcraft admirers accepting absolutely candid the stats for Fyr’alath, the Dream Render–the Emblematic weapon abandoned by Fyrakk. One emphasis at this afire new Angel of Warcraft weapon proves it is one of the best able items in the adventuresome acclimatized now.When Angel of Warcraft ancient adverse Apparatus 10.2, Guardians of the Dream, it teased Fyr’alath, the Dream Render–a new two-handed Emblematic axe abandoned by…
გაგრძელებაhe game's narrative weaves
გამოაქვეყნა taoaxue_მ.
თარიღი: აპრილი 19, 2024.
საათი: 6:00am
0 კომენტარი
0 მოწონება
A Seamless Living World: Throne and Liberty boasts a seamless and dynamic world, where environments and even dungeons adapt and change based on weather conditions and surrounding surroundings. This dynamic environment adds a layer of immersion and unpredictability to exploration and gameplay, constantly keeping players on their toes.
Immersive Narrative: The game's narrative weaves an intricate tapestry connecting the past, present, and future. While details remain scarce, this unique…
გაგრძელებაQwelly World
© 2024 George.
•
