ქართული საკრავები (ბუკი • Buki)

      ბუკი სპილენძის საყვირს წარმოადგენს. იგი ჩასაბერ საკრავთა ჯგუფს მიეკუთვნება. დამზადებულია თუნუქისაგან. სპილენძის ღეროში ჩასმულია ფართო მუნდშტუკი, ქვევითა მხარე გაგანიერებული აქვს. საყვირის სიმაღლეა 1270 მმ. გამოსცემს მხოლოდ ერთ ბგერას.

      ბუკი ხშირად გვხვდება საერო მწერლობაში - ქართულ ყოფაში: ბრძოლისას - ომის წინ და გამარჯვების შემდეგ, რაინდთა შერკინებისას, ლაშქრის აყრისას, მეფედ კურთხევისას, სასიხარულო ამბის შეტყობინებისას, ნადირობისა და ნადიმობისას, საპატიო სტუმრების მიღებისას.

      დაკვრისას დამკვრელი ბუკს მაღლა აწევდა და მთელი ძალით ჩაბერავდა. ჩაბერვის სიძლიერეზე იყო დამოკიდებული "ბუკს თუ როგორი ხმა უნდა აეღო: მაღალი, დაბალი, წვრილი თუ მსხვილი. დამკვრელი ჩვეულებრივად მაღლობზე დგებოდა და ბუკს სოფლის დასახლებულობის მიხედვით აბრუნებდა".

      საქართველოს ყოფაში ბუკი არ წარმოადგენს სამუსიკო ინსტრუმენტს, რადგან მასზე მხოლოდ ერთი ბგერა მიიღება და აქვს სასიგნალო და არა ესთეტიკური ფუნქცია. იმ წეს-ჩვეულებებში, სადაც გამოიყენებოდა, მხიარულების დროს ხმაურის შექმნის დანიშნულებას ასრულებდა.

      საქართველოში ამ ტიპის საკრავი უკანასკნელ ხანებამდე მხოლოდ სვანეთშია ბუკის სახით შემონახული. სვანურად მას სანკერს უწოდებდნენ. სვანური სანკერის ყოფაში გამოყენების შესახებ უნიკალური ცნობებია შემონახული. ბუკის დაკვრა მოსახლეობის მოსახმობად. მისი ხმის გაგონებაზე სოფლის ყველა მცხოვრები მიდიოდა სასოფლო მოედანზე. ხალხი ბუკის ხმით ხვდებოდა, თუ რა მნიშვნელობის იყო სიგნალი - საგანგაშო თუ რიგითი. საგანგაშოს ადრე დილით ან ღამით უკრავდნენ. ძლიერი და წყვეტილი ბგერების თანმიმდევრობა სოფელზე ან რომელიმე ოჯახზე თავდასხმის მანიშნებელი იყო. მოგვიანებით ბუკის დაკვრას სასოფლო კრებებზე ხალხის მოხმობის მნიშვნელობა მიეცა.

      სამეგრელოში ოყეს (ბუკი) დიდი დღესასწაულების დროს უკრავდნენ. მაგალითად, სააღდგომო ლიტანიას ორი მებუკე მიუძღოდა ხოლმე წინ. იტალიელი მისიონერის, არქანჯელო ლამბერტის ცნობით: "ნათლიღების დღესასწაულის წყალკურთხევის ლიტანიობის დროს წირვა რომ დასრულდება, მთელი პროცესია მახლობელ მდინარეზე მიდის, რათა დიდის ამბით წყალი აკურთხოს. ყველაზე წინ მედროშე მიდის, რომელსაც ხელში დროშა უჭირავს. მას მისდევს ორი კაცი, რომელნიც ბუკს უკრავენ და ბოლოს მიდის დანარჩენი ხალხი".

      ბუკი, როგორც სასიგნალო საკრავი, მოწმდება ლეჩხუმშიც.

      ქართლში ბუკი ღოროტოტოს სახელითაა ცნობილი.

      ანალოგიური საკრავის ტრადიცია დასტურდება აგრეთვე აფხაზეთშიც. აქ საკრავი აბიკის სახელითაა ცნობილი და XIX ს. II ნახევრამდე არსებობდა. მასზე უკრავდნენ მესაყვირეები. საკრავის დანიშნულება აქაც სასიგნალოა. აბიკის ხმა შორს წვდებოდა და ამით ცხადდებოდა სამხედრო განგაში, ეძახდნენ თემს ყრილობაზე, მინდვრის სამუშაოზე. ასევე, საყვირში ჩაბერვით წყევლიდნენ საქონლის მომპარავს და ქურდის დამმალავს. აბიკის ხმის გაგონებაზე ხვდებოდნენ, რომ ქურდობა იყო სადღაც ჩადენილი.

      XX საუკუნის დასაწყისიდან საქართველოში ბუკი აღარ გვხვდება ხმარებაში.

ტეგები: Qwelly, folklore, საკრავები, ფოლკლორი, ფოლკლორული_საკრავები, ქართული_საკრავები, ქართული_ფოლკლორი, ქველი, ჩასაბერი_საკრავები

ნახვა: 1322

ღონისძიებები

ბლოგ პოსტები

The Value of Life Insurance and How to Select the Ideal Coverage

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: მაისი 2, 2024.
საათი: 12:30pm 0 კომენტარი







Daily life insurance is a vital fiscal Software that gives protection and satisfaction for both you and your family members. On this page, we are going to discover the significance of existence coverage, its various kinds, and offer you guidance on choosing the right coverage to safeguard your legacy and future monetary security.

Knowing Existence Insurance policy Principles



Daily life insurance policies can be a agreement in between you and an insurance…

გაგრძელება

Amazon Adventuresome Studios

გამოაქვეყნა taoaxue_მ.
თარიღი: აპრილი 30, 2024.
საათი: 6:30am 0 კომენტარი

The Luck of the Basal draft will run until August 29th, which gives you about two weeks to accumulate as abounding boodle as you can. Calendar that you’ll abandoned be able to accepting boodle from Rafflebones up to three times a day. You’ll additionally accusation to accordance a complete accumulated of draft to New World Gold accepting rewards.

Meanwhile, the latest adventuresome acclimatize additionally fixes some issues with affluence chests, abasement action cards, and quests,…

გაგრძელება

Decoding the choice Method

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: აპრილი 29, 2024.
საათი: 1:00pm 0 კომენტარი







Deciding on the appropriate rack LiFePO4 (Lithium Iron Phosphate) solar batteries is crucial for guaranteeing best functionality and longevity in solar Electrical power programs. This informative article serves as a comprehensive information, outlining crucial factors to look at and methods to adhere to when deciding upon rack LiFePO4 solar batteries for your personal renewable Vitality set up.



Comprehension Rack LiFePO4 Photo voltaic Batteries



Rack…

გაგრძელება

In phrases of what adventuresome

გამოაქვეყნა taoaxue_მ.
თარიღი: აპრილი 28, 2024.
საათი: 5:30am 0 კომენტარი

In phrases of what adventuresome enthusiasts can apprehend aural the affiliated term, the dev acclimatize appear to be afire on statistics, about did accept that a new weapon, the Blunderbuss, is axial the works. Added facts advanced the achievability of mutated expeditions advancing to decrease-degree expeditions. The accession additionally casting the absorption of added small-scale PvP like matchmade arenas or greater adventitious versions of New World Gold sports like Invasions or War,…

გაგრძელება

Qwelly World

free counters