ადამიანების უკვდავყოფა, უკვდავმყოფელსაც უკვდავებას სძენს!

      მერაბ ბერძენიშვილმა ეს უკვდავება მრავალი ნამუშევრით მოიპოვა. წარმოიდგინეთ თბილისი, ფილარმონია მუზის გარეშე. ანდა, სააკაძის მოედანი, სააკაძის გარეშე, თბილისი უდავითაღმაშენებლოდ და დიდგორი ხმლების გარეშე? მზიურში არმდგარი ნოდარ დუმბაძის მემორიალი, და წიგნს ჩახუტებული გურამიშვილი? ის კი არა, მეტრო მარჯანიშვილში კოტეც არ იქნებოდა გამოჭიმული.

      2016 წლის 17 სექტემბერს, გარდაიცვალა მერაბ ბერძენიშვილი, ქართველი მოქანდაკე, გრაფიკოსი, ფერმწერი.

      დაიბადა თბილისში, 1929 წელს, ზაფხულში, 10 ივნისს. სკოლის დამთავრების შემდეგ, სამხატვრო აკადემიას მიაჭურა და მოქანდაკის პროფესიას დაეუფლა. დამტავრების (1956) შემდეგ განშორებია აკადემიას და იქვე დაიწყო პედაგოგიური მოღვაწეობა. 1988 წლიდან, პროფესორის ხარისხში. მეტწილად მონუმენტურ ქანდაკებებს აკეთებდა განსაკუთრებული პლასტიკურობით, დინამიურობით, სიცოცხლით სავსე ქანდაკებებს.

      ცნობილ ნამუშევართა შორის:

დავით გურამიშვილი, თუჯი, 1965 წელი

      თავის ერთ-ერთ წერილში (დაწერილია 1979 წელს), მერაბ ბერძენიშვილი იხსენებს:

საშინელ დღეში ვიყავი. ლენინგრადში კვლავ კომისიას უნდა ენახა იგი (დავით გურამიშვილის ქანდაკება), რომ გამოეყოთ ბრინჯაო. კომისიის თავმჯდომარეს ჩემი ნამუშევარი არ მოეწონა და ბრინჯაოზე უარი თქვა:

- თქვენ სად გინახავთ ასეთი ქართველი? - მკითხა მან.

- მე ქართულ ქანდაკებებს ვაკეთებ და არა იმ ქართველებს, რომლებსაც თქვენ იცნობთ მოსკოვში, ცხვირიღა რომ შერჩენია ქართული.

იგი ადგა, უეცრად პალტო მიართვეს და ყველას დაემშვიდობა. იქ დარჩენილებმა იმსჯელეს და თუჯი გამომიყვეს ჩამოსასხმელად.

ჩამოსხმული ქანდაკება ჩამოვიტანე თბილისში. აქ აღარავის ახსოვდა მის შესახებ რამე. მე იგი სპილენძით დავაფარინე. ქანდაკება 1960 წლიდან 1965 წლამდე დიდუბეში («იუჟნი პარკი») პერონზე ეგდო. დღესაც იქ იქნებოდა, მე რომ არ მემოქმედა. ძალიან დიდ რისკზე მივდიოდი. უტილიტარულ ქანდაკებებს მიჩვეულთ, ვუდგამდი მხატვრულ ქანდაკებებს. დიდი წინააღმდეგობები მეღობებოდა. დილის 8 საათიდან საღამოს 6 საათამდე მუშებთან ერთად ვცოდვილობდი. ხან რა სჭირდებოდათ, ხან – რა. ვინ იყო მშველელი, ვის აინტერესებდა გურამიშვილის ქანდაკება. ამიტომ მე ვიყავი ყველაფრის მშოვნელიცა და შედეგით დაინტერესებულიც. დაღლა რა იყო, არ ვიცოდი.

      დავით გურამიშვილის ძეგლი, მერაბ ბერძენიშვილის პირველი ნამუშევარია.

რუსთაველი, ბრინჯო, 1966 წელი

მედეა, ბრინჯაო, ბიჭვინთა, 1968 წელი

გიორგი სააკაძე, ბრინჯაო, კასპი, 1971 წელი (ფოტო "კასპობა 2015"-დან)

მუზა, ბრინჯაო, 1971 წელი

კიდევაც დაიზრდებიან, 1975 წელი

გიორგი სააკაძე, 1975 წელი

      მიღებული აქვს არაერთი დიპლომი, პრემია, ჯილდო, წოდება

• მსოფლიო ახალგაზრდობის ფესტივალის დიპლომი (1960)

• საქართველოს დამსახურებული მხატვარი (1965)

• სსრკ სახელმწიფო პრემია (1967)

• შოთა რუსთაველის სახელმწიფო პრემია (1975)

• თბილისის საპატიო მოქალაქე (1983)

• საქართველოს სახელმწიფო პრემია (1995)

• ნობელის მშვიდობის პრემიის ლაურეატის ფ. ნანსენის სამახსოვრო მედალი (2001)

• ჯილდო "XX საუკუნის მიღწევებისათვის" (2002)

კოტე მარჯანიშვილი, დურალუმინი, 1966 წელი

      მეტროსადგურ მარჯანიშვილში, კოტე მარჯანიშვილის ბიუსტიც მერაბ ბერძენიშვილს ეკუთვნის.

სულხან-საბა ორბელიანი, 1976 წელი

ნოდარ დუმბაძე

დიდგორის მემორიალი, 1991 წელი

ტიციან ტაბიძე, ბრინჯაო, 1994 წელი

დიდების მემორიალი

დავით აღმაშენებელი, 1997

      ყოვლად წარმოუდგენელია ერთი სტატიის ფარგლებში მისი ყველა ნამუშევარი წარმოადგინო. მერაბ ბერძენიშვილმა უდიდესი წვლილი შეიტანა ქართულ კულტურაში, ხელოვნებაში. მისი ქანდაკებები მისი მარადიული ხსოვნის სიმბოლოდ დარჩება კაცობრიობას!