რელიგიის სოციოლოგია

ქველი, qwelly, religia, religion, religion sociology, sociologia, sociology, sociology of religion, რელიგია, რელიგია როგორც სოციალური ფენომენი, რელიგიის სოციოლოგია, რელიგიის სოციოლოგიური მიდგომა, სოციოლოგია, სოციოლოგიის მიმდინარეობები

     რელიგიური რწმენები და შეხედულებები დაკავშირებულია ადამიანის ბუნების სიღრმისეულ, ინდივიდუალურ ასპექტთან, რაც ადამიანური ბუნების ირაციონალობის, გრძნობად სფეროს წარმოადგენს. რელიგიური რწმენები ადამიანის ცხოვრებაში აქტუალურია, რამდენადაც უკავშირდება ისეთ რამეს, რაც ინდივიდისთვის ყველაზე საკრალურია (წმინდა). ამიტომ რელიგიურ თემებზე დისკუსია ყოველთვის მძაფრი კამათის საგანია. ადამიანები თავად ირჩევენ, თუ რა განიხილონ როგორც საკრალური და რა ირწმუნონ. ეჭვის ქვეშ ამ წარმოდგენების დაყენება მორწმუნეში აღშფოთებას იწვევს, რადგან ეს სამყაროში მისი ადგილისა და დანიშნულების შესახებ ყველაზე წმინდა გრძნობებს ლახავს. რელიგიის ერთ-ერთი უნმიშვნელოვანესი სოციალური ფუნქცია ადამიანური ყოფიერებისთვის საზრისის მინიჭების პრიორიტეტია. სოციოლოგისთვის ეჭვის ქვეშ რელიგიური შეხედულებების ჭეშმარიტების დაყენება მოკლებულია ყოველგვარ საფუძველს, რადგან არ არსებობს ყალბი რელიგიები და არასწორი იქნებოდა იმის მტკიცება, რომ რელიგიის საფუძველში სიყალბე ან ცრურწმენებია, ანუ ისეთი რამ დევს, რაც არ გამოხატავს საგანთა ობიექტურ მდგომარეობას და საზოგადოების რეალურ მოთხოვნილებას არ შეესაბამება. რელიგიის სოციალური ფენომენის საფუძველში დევს რწმენის ობიექტურად არსებული მოთხოვნილება როგორც ინდივიდუალური, ასევე სოციალური. ეს არის მოთხოვნილება საკრალურზე, იდეალურზე.

     რელიგიის სოციოლოგია წარმოადგენს მეცნიერული ცოდნის სისტემას რელიგიასა და საზოგადოების ურთიერთმიმართებისა და კანონზომიერებების შესახებ. რელიგიის სოციოლოგიის საგანია რელიგიასა და ჯგუფურ ცხოვრებას შორის ურთიერთკავშირებისა და იმ სოციალური ფაქტორების ძიება, რომლებიც ზემოქმედებენ ინდივიდის რელიგიურობის ასპექტზე. რწმენა როგორც რელიგიური გრძნობა ერთობლივი, კოლექტიური გამოცდილების შედეგია. რელიგიას ქმნის ის, რაც სცილდება ინდივიდუალური ცნობიერებისა და გამოცდილების ფარგლებს და ერთობლივი, საერთო ყოფიერების პროდუქტია. რელიგია ინდივიდის სპეციფიკური უნარის _ თვითტრანსცედენციის შედეგს წარმოადგენს. ადამიანურ მოქმედებას ახასიათებს ორი სპეციფიკური თვისება: ინტენციონალობა და ტრანსცედენცია. ადამიანური მოქმედება ყოველთვის ინტენციონალურია ანუ რაიმესთან მიმართებაში იმყოფება. ინტენციონალობა გულისხმობს იმას, რომ ადამიანური მოქმედება ყოველთვის მიმართულია რაიმეზე: ობიექტზე, სუბიექტზე და ა.შ. მათ შორის საკუთარ თავზეც. ტრანცედენცია კი გულისხმობს, რომ ადამიანს შეუძლია არა მხოლოდ საკუთარ თავზე ორიენტაცია, არამედ გასვლა ამ ორიენტაციის, საკუთარი სასიცოცხლო გამოცდილების ფარგლებს გარეთ და “სხვა” რიგის რეალობის წარმოდგენა. ეს “სხვა” რეალობა უფრო მაღალი რიგის რეალობაა, ვიდრე ინდივიდუალური რეალობა. ეს არის რეალობა “შიუ გენერის” როგორც ე. დიურკემი უწოდებს, რომელშიც ინდივიდი სხვებთან საერთო გამოცდილებას ეზიარება. დიურკემთან ასეთი რეალობაა საზოგადოება. რელიგია, ისევე როგორც საზოგადოება არის რეალობა “შიუ გენერის” _ “სხვა” რიგის რეალობა, რომელსაც სხვებთან საერთო საკრალური, იდეალური, წმინდა მნიშვნელობების სისტემები და წარმოდგენები ქმნის. ადამიანი იმდენად არის ადამიანი, რამდენადაც შეუძლია არ ჩაიკეტოს საკუთარი გამოცდილების საზღვრებში, ამაღლდეს ინდივიდუალურ სწრაფვებზე და ეზიაროს საერთო გამოცდილებას _ ტრანსცედენტურს, რაც მისი სოციალურობის განვითარებისათვის პირობებს ქმნის. ადამიანი სოციალური ხდება იმდენად, რამდენადაც საკუთარ მოქმედებას სხვასთან მიმართებაში განიხილავს და ეს “სხვა” ანიჭებს კიდეც მას საზრისს. საკრალური კი ეს არის “ტრანსცედენტული სხვა”, უფრო სწორად “ტრანსცედენტური შენ”, რომელსაც ადამიანი განიხილავს როგორც იდეალურ რეალობას და აქვს ნებისმიერ საჭირო მომენტში მასთან მიმართვის შესაძლებლობა. ადამიანის სპეციფიკურად ადამიანური მოქმედება არის ის, რომ მას შეუძლია გასვლა საკუთარი ინდივიდუალური გამოცდილების გარგლებს გარეთ და წარმოიდგინოს “სხვა’” რეალობა, რომელიც იდეალური, წმინდა მნიშვნელობის მქონე, ანუ შეიმეცნოს იდეალური.

     რელიგია ცხოვრების გასაზრისიანების გარდა საზოგადოების წევრებისთვის უზრუნველყოფს ჯგუფური იდენტობის განცდას. რელიგიური წარმოდგენები ინდივიდისთვის წარმოადგენენ კოლექტიური ცნობიერების ფენომენებს. ისინია კოლექტიური წარმოდგენები მთლიანობაში სამყაროსა და სოციალური სინამდვილის შესახებ, რაც სოციალური ერთობისადმი მათი კუთვნილების, წევრობის გამაშუალებელია. რელიგიური შეხედულებები გამოდიან როგორც სოციალური მედიაციის ინსტრუმენტები, რომლებიც ინდივიდისთვის აიოლებენ მისთვის თავსმოხვეული საზოგადოებრივი წესების, ნორმებისა და ღირებულებების, აგრეთვე, სხვადასხვა არტეფაქტებისა და სოციალური კონსტრუქტების, როგორიცაა, ენობრივი კატეგორიები, სივრცის, დროის, ადგილის, წესრიგის და ა.შ. ცნებების მიღებას, რომლებიც ინდივიდისთვის ყოველთვის განიცდება როგორც უცხო და რაღაც მაიძულებელი. ეს კონსტრუქტები არტეფაქტებია, ანუ ისინი უკვე მზა სახით ხვდება ინდივიდს საზოგადოებაში დაბადებისთანავე და თავად მათ შექმნაში მონაწილეობა არ მიუღია, არამედ უკვე შემდგომი სოციალიზაციის პროცესში ისინი დასწავლის გზით ხდებიან პიროვნული კოსტრუქტები. მაგ., დროის კატეგორიის საფუძველში დევს სოციალური ცხოვრების რიტმი. დრო ავსტრალიურ ტომებში წარმოდგენილია წრის სახით, ციკლურია და მისი დაყოფა ხდება ზუსტად განმეორებით პერიოდებად. დროის დაყოფას მის შემადგენელ დისკრეტულ ნაწილებად: დღეებად, კვირეებად, თვეებად, წელიწადად და სხვა ციკლებად, საფუძველში უდევს რელიგიური რიტუალების ჩატარების მომენტის ზუსტი განსაზღვრის აუცილებლობა. დროის ციკლური დაყოფა რელიგიური წარმომავლობისაა და მის საფუძველში დევს მზის ან მთვარის კალენდარი. პროტესტანტულ რელიგიაში დრო გაიგივებულია ფულთან. ვ. ფრანკლინის ცნობილი გამოთქმა: “დრო ფულია”, გამოხატავს პროტესტანტურ ეთიკურ ღირებულებას და გულისხმობს დროის საკრალური მნიშვნელობის ობიექტივაციას. პროტესტანტიზმში დრო ძალზე ძვირფასია, რადგან იგი მიმართებაშია ღვთის სამსახურთან. დრო საკრალურია, რომელიც ღმერთისგან განსაზღვრულად ეძლევა თითოეულ ადამიანს მისი სამსახურის აღსრულებისთვის. პროტესტანტის მთავარი რელიგიური ვალდებულებაა ცხოვრების თითოეულ მომენტში ემსახუროს ღმერთს. ამ სამსახურის ობიექტივაცია შეიძლება ფულით. დროის ხარჯვა ფულის ხარჯვის ანალოგიურად არის მიჩნეული.

     რელიგიური რწმენებისთვის დამახასიათებელია ინდივიდისთვის სხვებისგან გამორჩეულობის სტატუსის მინიჭება. გამორჩეულობის განცდის მეშვეობით ნებისმიერი რელიგიური ჯგუფი ახდენს საკუთარი თავის იდენტიფიკაციას, რომელიც მას განსაკუთრებულ მდგომარეობაში აყენებს საზოგადოების სხვა წევრებთან მიმართებაში. ამ გრძნობიდან ამოიზრდება რწმენა, რომ მორწმუნე ღმერთთან ერთიანობაში იმყოფება. ებრაელებს გააჩნიათ მესიანისტური რწმენა ღვთისგან რჩეული ერის შესახებ. მათი მისია კაცობრიობისთვის ჭეშმარიტი ცხოვრების წესის ჩვენებაში მდგომარეობს. მათ ღრმად სწამთ, რომ თითოეული ებრაელი განგებას მიჰყავს ცხოვრების გზაზე, მათი ყოფიერების არცერთი წუთი არ არის შემთხვევითობის მონაწილე, არამედ უფრო მასშტაბური, ღვთაებრივი ჩანაფიქრის ნაწილია.

     რელიგიის სოციოლოგიური კვლევის პერსპექტივა მოითხოვს რელიგიის როგორც სოციალური ფენომენის განხილვას, რაც გულისხმობს დისტანცირებულ მიდგომას საზოგადოებაში დომინანტი რელიგიის სტანდარტებისგან და ღირებულებებისგან. სოციოლოგის ინტერესი მიმართულია საზოგადოებაში არსებული ყველა რელიგიური ჯგუფის თავისებურებების გაგებისკენ, რაც შესაძლებელს ხდის საზოგადოებაში რელიგიის ფაქტობრივი მდგომარეობის იდენტიფიკაციას. სოციოლოგს აინტერესებს თუ როგორაა ორგანიზებული რელიგიური ჯგუფები, როგორია მათი სტრუქტურული, ფუნქციონალური და ინსტიტუციონალური არსებობის პირობები, ის ნორმები და ღირებულებები, რომელსაც მისდევენ ეს რელიგიური ჯგუფები, მათი როლი ინდივიდისა და მთლიანობაში საზოგადოების ცხოვრებაში. რელიგიის სოციოლოგია სვამს მისთვის საინტერესო კითხვებს: რატომ არსებობენ რელიგიები, როგორია მათი არსებობისა და ფუნქციონირების საფუძვლები, რის წყალობით ინარჩუნებენ რელიგიები თავიანთ თავს დროში? ბოლოს, სოციოლოგისთვის მნიშვნელოვანია იმის გაგება, თუ რა გავლენას ახდენს რელიგიური ჯგუფისადმი კუთვნილება _ რელიგიური იდენტობა ადამიანის ცხოვრების სხვა სოციალურ ასპექტებზე: სოციალური პოზიციები, ოჯახური ცხოვრება, პროფესიის არჩევანი, ეკონომიკური ქცევა, პოლიტიკური პრეფერენციები, ცხოვრების სტილი და სხვ.

იხილეთ სტატიები ნიშნით:

      •   რელიგიის სოციოლოგია

ტეგები: Qwelly, მიმდინარეობები, რელიგია, რელიგიის_სოციოლოგია, სოციოლოგია

ნახვა: 1618

ღონისძიებები

ბლოგ პოსტები

Dive In to the Beat: An Introduction to Hearing Rap Audio

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: მარტი 28, 2024.
საათი: 4:30am 0 კომენტარი







Rap tunes, with its infectious beats, poetic lyrics, and charming storytelling, happens to be a dominant pressure within the audio business and a cultural phenomenon throughout the world. From its humble beginnings from the streets of New York City to its latest standing as a worldwide genre influencing vogue, language, and social actions, rap has progressed into a diverse and dynamic art type embraced by hundreds of thousands. For anyone who is new to rap or seeking to…

გაგრძელება

Study Recombinant Protein Creation

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: მარტი 27, 2024.
საათი: 12:00am 0 კომენტარი







Proteins tend to be the workhorse molecules that generate nearly each Organic program. Using the escalating recognition of the purpose of proteins in numerous investigate and production things to do, basically isolating them from their natural host cells are unable to meet the escalating need of the market. Chemical synthesis can be not a practical option for this endeavor a result of the size and complexity of proteins. As a substitute, the developments manufactured…

გაგრძელება

Gradient Media in Biomedical Investigate

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: მარტი 26, 2024.
საათი: 11:30pm 0 კომენტარი







In the realm of biomedical study, the quest for precise separation and isolation methods has led scientists to explore revolutionary solutions. Among these, Axis-Protect Density Gradient Media stands out to be a formidable Device, revolutionizing the best way we isolate cells, organelles, and particles in various applications starting from medical diagnostics to standard analysis.



Density gradient centrifugation has extended been a cornerstone system in Organic…

გაგრძელება

კანონი ოჯახური ღირებულებებით და საუმცირესობოდ, ხელმომწერების მარში და პრემიერი სომხეთში

გამოაქვეყნა Giorgi_მ.
თარიღი: მარტი 25, 2024.
საათი: 11:32pm 0 კომენტარი

დღეს საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენის დღეა. ცხადია, ამ საკითხზე ტრადიციული მილოცვები გავრცელდა. თუმცა დღის მთავარ თემად კვლავ პოლიტიკური ამბები ლიდერობდა და საარჩევნო წელს, არჩევნებისთვის მოფიქრებული და რედაქტირებული კანონები. გამორჩეული იყო ოჯახური ღირებულებებით წარმოდგენილი კანონპროექტი ლჯბთ თემის უფლებების შემცირებით, ასევე, საარჩევნო ბარიერები, უმცირესობათა დღესასწაულები და ა.შ. დღის მთავარი…

გაგრძელება

Qwelly World

free counters