მენეჯმენტი - Qwelly2024-03-28T19:17:52Zhttps://www.qwelly.com/group/psychology/forum/topic/listForTag?tag=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%AF%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98&feed=yes&xn_auth=noლიდერობა და სიტუაციის მართვაtag:www.qwelly.com,2014-07-10:6506411:Topic:7603322014-07-10T09:15:10.720Zთეაhttps://www.qwelly.com/profile/Tea673
<h2 style="text-align: center;"><span class="font-size-5" style="color: #000000;">მოქმედებაზე ორიენტირებული ლიდერობა</span></h2>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">"მოქმედებაზე ორიენტერებული ლიდერობის" თეორია განავითარა ჯონ ედეარმა დიდ ბრიტანეთში, სენდჰარსტის სამეფო სამხედრო აკადემიაში უფროს ლექტორად მუშაობის დროს. თავდაპირველად იგი გამოიყენებოდა სამხედრო საკითხების გადასაჭრელად, შემდგომში კი 1970-იან და 1980-იან წლებში - მრეწველობასა და ვაჭრობაში. ამჟამად იგი ფართოდ…</span></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">მოქმედებაზე ორიენტირებული ლიდერობა</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">"მოქმედებაზე ორიენტერებული ლიდერობის" თეორია განავითარა ჯონ ედეარმა დიდ ბრიტანეთში, სენდჰარსტის სამეფო სამხედრო აკადემიაში უფროს ლექტორად მუშაობის დროს. თავდაპირველად იგი გამოიყენებოდა სამხედრო საკითხების გადასაჭრელად, შემდგომში კი 1970-იან და 1980-იან წლებში - მრეწველობასა და ვაჭრობაში. ამჟამად იგი ფართოდ გამოიყენება თანამედროვე მენეჯმენტში. ხშირად მას უწოდებენ "მოქმედებაზე ორიენტირებულ ლიდერობას", რადგანაც ის ყურადღებას ლიდერის ქმედებაზე ამახვილებს.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ჯონ ედეარს ლიდერობის სფეროში დიდი წვლილი აქვს შეტანილი. ედეარის მოდელის მიხედვით, მოქმედებაზე ორიენტირებული ლიდერი სამუშაოს შესაბამისი გუნდის დახმარებით, კოლეგა მენეჯერებთან და თანამშრომლებთან ურთიერთობით ასრულებს. ედეარის განმარტების თანახმად მოქმედებაზე ორიენტირებულმა ლიდერმა უნდა:</span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">წარმართოს შესასრულებელი სამუშაო (ამოცანის სისტემატიზება);</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">თვალი ადევნოს კონკრეტული პირების მიერ დასახული ამოცანის შესრულებას;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">კოორდინაცია გაუწიოს და ხელი შეუწყოს გუნდის, როგორც ერთი მთლიანი ორგანიზმის მუშაობას.</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><a target="_self" href="http://storage.ning.com/topology/rest/1.0/file/get/2064114513?profile=original"><img class="align-left" src="http://storage.ning.com/topology/rest/1.0/file/get/2064114513?profile=original"/></a>ედუარდმა შეიმუშავა სამ წრეწირიანი დიაგრამა, რომელიც ადამიანთა ურთიერთობის ცვალებადობის გამარტივებული გამოსახულებაა. დიაგრამა სასარგებლო ინსტრუმენტია იმაზე დასაფიქრებლად, თუ რას წარმოადგენს წარმატებული ლიდერი/მენეჯერი მის მიერ შესასრულებელ სამუშაოსთან მიმართებაში. წარმატებული ლიდერი/მენეჯერი ასრულებს ფუნქციებს და გამოავლენს ამ სამი ციკლიდან გამომდინარე ქცევებს. სიტუაციური და არასტანდარტული ელემენტები მოითხოვენ სხვადასხვაგვარ რეაგირებას ლიდერის მხრიდან. აქედან გამომდინარე, წარმოიდგინეთ, რომ ზოგი წრეწირი სიტუაციის ცვალებადობის შესაბამისად შესაძლებელია სხვაზე უფრო დიდი ან პატარა იყოს. ლიდერი ფუნქციურად ორიენტირებულ ქცევებს მიხედვით დიაგრამის ნაწილებს მეტ ან ნაკლებ მნიშვნელობას ანიჭებს. აქ ლიდერის მოქმედება ფასდება იმის მიხედვით, თუ როგორ წარმართავს ის დიაგრამის ყველა სექტორს: ამოცანას, გუნდსა და პიროვნებას.</span></p>
<p></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">ამოცანა</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მოქმედებაზე ორიენტირებული ლიდერი ამოცანის შესასრულებლად მთელ გუნდს ჯგუფური იდენტობის განწყობას უქმნის. აძლიერებს ჯგუფს და მის თითოეულ წევრს წაახალისებს. აღნიშნული ქმედებით ჯგუფს კოორდინერებულ მუშაობაში ეხმარება.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ამოცანის შეუსრულებლობა, კი გუნდის რღვევის ტენდენციებს ამძაფრებს და ჯგუფის წევრებს შორის იმედების გაცრუებას იწვევს.</span></p>
<p></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">გუნდი</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">კარგი შიდა ურთიერთობები, უკვე მიღწეული წარმატებით დაკმაყოფილება და დასმული ამოცანისადმი ოპტიმისტური დამოკიდებულება, შესაძლო წინააღმდეგობების მიუხედავად, დავალების შესრულებას ბევრად უფრო აადვილებს. აგრეთვე უკეთეს სამუშაო ატმოსფეროს ქმნის ჯგუფის ცალკეული წევრებისათვის. ("ჩვენ არ გვინდა უბრალოდ ჯგუფს მივეკუთვნებოდეთ, არამედ გვინდა ვიყოთ ნაწილი გამარჯვებული გუნდისა"). ერთსულოვნების სიმცირე თუ მწირი შიდა ურთიერთობები საზიანოდ მოქმედებს შესრულების ხარისხზე და წევრების სტიმულაციის შესუსტებას იწვევს.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ლიდერისათვის პირველ რიგში მნიშვნელოვანია, იყოს ოპტიმისტი და მუდმივად ენთუზიაზმით გამსჭვალული. შესაბამისად, გუნდიც მაგალითს მისგან აიღებს. თუკი ლიდერი პესიმისტურადაა განწყობილი და უარყოფითი ხედვა აქვს, გუნდიც ლიდერის ცუდ მაგალითს მიყვება, რაც დამანგრეველ შედეგს იქონიებს სამივე სფეროზე.</span></p>
<p></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">პიროვნება</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ერთის მხრივ, ვგრძნობთ, რომ წვლილი შეგვაქვს როგორც ამოცანის შესრულებაში, ასევე გუნდის განმტკიცებაში, თუმცა, მეორე მხრივ, თუ ვგრძნობთ, რომ ჩვენი წვლილი შესაბამისად არ იქნა აღიარებული, მაშინ ძალისხმევაც მცირდება როგორც ამოცანის ისე ჯგუფის.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ყველა პიროვნებას ნებისმიერ დროს ღირსებით, პატივისცემით მოპყრობა და საქმეში მის მიერ შეტანილი თუნდაც ყველაზე მცირე წვლილის დაუყოვნებლივ აღნიშვნა სჭირდება, ანუ ადამიანის მიერ დახარჯული ძალისხმევა უნდა შეესაბამებოდეს გარშემომყოფების მხრიდან დაფასებას. ეს თანამშრომელთა მოტივირებისათვის მნიშვნელოვანი ფაქტორია. .დროულად თქმული უბრალო "მადლობა" საოცრებებს მოახდენს არა მხოლოდ პიროვნებებზე, არამედ თქვენი, როგორც ლიდერის, პირადი ნდობის ამაღლებაზე.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ყოველივე ამის ცოდნა სასარგებლოა, ვინაიდან მოქმედებაზე ორიენტირებული ლიდერობის ნამდვილი სიძლიერე მდგომარეობს იმაში, რომ ის ამ სამი სფეროს საჭიროებას ითვალისწინებს.</span></p>
<p></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">სამი სფეროს დინამიური ბუნება და ბალანსის შენარჩუნების საჭიროება</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">დიაგრამის სფეროების კონტროლი და მათ შორის ბალანსის შენარჩუნება ლიდერის პირდაპირი ფუნქციაა. კარგი ლიდერი ამ სამი სფეროს დინამიურ ბუნებას აღიარებს და ბალანსის შენარჩუნებას მუდმივად აქცევს ყურადღებას.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">სიტუაციის გავლენის შედეგად პირადი პრობლემა შესაძლოა უფრო მაღლა დადგეს, ვიდრე გუნდი ან ამოცანა, შესაბამისად დიაგრამაში პიროვნება უფრო დიდ ადგილს დაიკავებს და სხვა სფეროებს გადაფარავს. მაგალითად, ოჯახური პრობლემა, რომელიც დიდი ხელისშემშლელი ფაქტორია ლიდერისათვის და ამასთანავე გავლენას ახდენს ამოცანის შესრულებასა და ჯგუფის მუშაობაზე.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">იგივე იქნება გუნდის შემთხვევაშიც, როცა შეიძლება კონფლიქტი ან უთანხმოება წარმოიშვას, რაც ხელს შეუშლის ამოცანის მიღწევას და უარყოფით გავლენას იქონიებს ცალკეული წევრების მოტივაციაზე. აღნიშნულ სიტუაციაში პრობლემის მოგვარება გარკვეულ დროს მოითხოვს. Pრობლემის უგულვებელყოფა მუდმივ ზიანს მიყენებს ყველაფერს, რის მიღწევასაც ლიდერი ცდილობს.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">დიაგრამაში ამოცანა შესაძლოა ყველაზე მნიშვნელოვანი სფერო იყოს. აღნიშნულის გამო ამოცანაზე საჭიროა პერიოდულად ყურადღების მიქცევა. ეს საშუალებას მოგვცემს, რომ გუნდთან ან მის ცალკეულ წევრებთან მუშაობისას გაუგებრობა ავირიდოთ თავიდან.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ამოცანის შესრულებისას შესაძლოა რამოდენიმე სახის სირთულეს წავაწყდეთ, ესენია ამოცანის კომპლექსურობა, მიღწევის სირთულე, დროში შეზღუდულობა და ა.შ.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>ხელმძღვანელის სტილი</strong> არის ხელმძღვანელის ქცევის ტიპიური მანერა ხელქვეითებთან დამოკიდებულებაში, რათა მათზე მოახდინოს გავლენა და წარმართოს ისინი მიზნის მისაღწევად.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ქცევითი მიდგომის თანახმად არჩევენ: <strong>ავტოკრატულს, დემოკრატიულს და ლიბერალურ ხელმძღვანელობას</strong>.</span></p>
<p><a target="_self" href="http://storage.ning.com/topology/rest/1.0/file/get/2064114549?profile=original"><img class="align-center" src="http://storage.ning.com/topology/rest/1.0/file/get/2064114549?profile=original"/></a></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მართვაში ავტოკრატული ლიდერი ავტორიტატულია. ის ფლობს ძალას მოახვიოს საკუთარი ნება შემსრულებლებს ყოველგვარი მერყეობის გარეშე. ლიდერობის თეორიის ერთ-ერთმა მკვლევარმა დუგლას მაკგრეგორმა (Douglas McGregor, The Human Side of Enterprise) ავტოკრატულ ლიდერობას უწოდა "X" თეორია, რომლის თანახმადაც ადამიანებს არ უყვართ შრომა, ცდილობენ თავი გაინთავისუფლონ პასუხისმგებლობისგან და ურჩევნიათ იყვნენ წარმართულნი. იმისათვის რომ ისინი აიძულონ იმუშაონ, საჭიროა ძალადობის, კონტროლისა და დასჯის გამოყენება. ავტოკრატი ხელქვეითს თითქმის არ აძლევს თავისუფლებას გადაწყვეტილების მიღებაში, სამუშაოს შესრულების მიზნით მას შეუძლია ფსიქოლოგიურ ზეწოლასაც მიმართოს. ზოგჯერ ავტოკრატი იყენებს წახალისებას, მაგრამ მიუხედავად ამისა, ავტოკრატი რჩება ავტოკრატად, რადაგან გადაწყვეტილების მიღებისა და შესრულების პროცესში ინარჩუნებს ფაქტიურ ძალას.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">დემოკრატიული სტილის ხელმძღვანელობას მაკ გრეგორმა "Y" თეორია უწოდა. ამ თეორიის თანახმად, ხელმძღვანელი ეყრდნობა უფრო მაღალი დონის მოთხოვნებს, კერძოდ, საკუთრების, მაღალი მიზნების მიღწევას, ავტონომიასა და თვითგამოხატვას. ასეთ ორგანიზაციაში ხელქვეითები დამოუკიდებლად იღებენ გადაწყვეტილებებს და თავისუფალნი არიან ამოცანათა შესრულებაში. დემოკრატი ხელმძღვანელი ახორციელებს მკაცრ კონტროლს და გამოდის რჩევის მიმცემის როლში.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მესამე თეორია "ძ" წარმოადგინა უილიამ ოუჩმა (ჭილლიამ Oუცჰი, თჰეორყ ძ), სადაც ის ეყრდნობოდა მაკ გრეგორის "Y" თეორიას და დამატებით შეიცავდა იაპონური ორგანიზაციის მენეჯმენტის თავისებურებებს. მისი რჩევით, საჭიროა თანამშრომლებთან გრძელვადიანი კონტრაქტების გაფორმება, ხელქვეითთა გადამზადება-მომზადებისათვის სერიოზული ინვესტიციების დახარჯვა და დაწინაურების შედარებით ნელი ტემპი, გასათვალისწინებელია ასევე ორგანიზაციის კულტურა.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">"X" თეორიის მომხრეები ამტკიცებენ, რომ ავტოკრატული ხელმძღვანელობის სტილი, განსაკუთრებით კეთილგანწყობილი სტილი, უფრო ეფექტურია დემოკრატიულთან შედარებით, რადგან ის აძლიერებს ხელმძღვანელის ერთპიროვნულ ძალაუფლებას და ამით ადიდებს ხელქვეითზე გავლენის მოხდენას. სამუშაოზე ორიენტაცია კი იძლევა მაქსიმალურ შრომისნაყოფიერებას.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">"Y" თეორიის მომხრეები კი მიიჩნევენ რომ ადამიანებზე ორიენტაცია შრომის მაქსიმალური ეფექტის მიღების შესაძლებლობას იძლევა, რადგან შემსრულებლებს მეტი საშუალება ეძლევათ გარდაქმნან ისინი ორგანიზაციის საკეთილდღეოდ. მასთან, იზრდება თანამშრომელთა დაკმაყოფილების ხარისხი და იზრდება შრომის ნაყოფიერებაც.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ჯეიმს კოუზეს და ბარი პოსნერის (James Kouzes and Barry Posner, The leadership Challenge: How to Get Extraordinary Things Done in Organizations) თანახმად, წარმატებულ ლიდერს უნდა ჰქონდეს 10 ქცევითი ნიშან-თვისება, რომელიც 5 ძირითად ნიშანში გააერთიანეს. ესენია:</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>პროცესის გამოწვევის უნარი</strong> – რაც გულისხმობს ცვლილებების, ინოვაციების და გაუმჯობესების ძიებას. ნებისმიერი წარმატებული ლიდერი უნდა ათვითცნობიერებდეს, რომ ის უნდა იყოს ინოვატორი, თუმცა ხშირად ახალი მოსაზრებები მოდის უშუალოდ ძირითადი სამუშაოს შემსრულებელი მუშაკებიდან და იმ ხალხისაგან, რომლებიც სარგებლობენ კომპანიის სერვისით. ავტორების თანახმად, ლიდერები ისმენენ მოსაზრებებს და რჩევებს და იციან, რომ საუკეთესო აზრები გონებაში მოსმენის გზით აღწევენ. აგრეთვე, მნიშვნელოვანია გარისკვა და საკუთარ შეცომებზე სწავლა. ამ გზით მიიღწევა შეცდომების გაანალიზების და მათი აღმოფხვრის უნარი.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>მომავლის განჭვრეტის უნარი</strong> – წარმატებულ ლიდერს უნდა ჰქონდეს მომავლის ხედვა. მას უნდა შეეძლოს მიზნების განსაზღვრა და ადამიანთა ჯგუფის გაერთიანება საერთო მიზნის მისაღწევად. ეს შესაძლებელი იქნება მხოლოდ ხელქვეითთა დარწმუნებით თუ რამდენად ფასეული, საინტერესო და იმედის მომცემია მათ მიერ შესრულებული საქმის შედეგი. მან ისე ნათლად უნდა ახსნას მომავლის ხედვა, რომ ყველა დანარჩენი მოქმედებდეს და იღებდეს ამ აზრს როგორც საკუთარს.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>ამოქმედების უნარი</strong> - გუნდის წევრების მიზანმიმართული მოქმედება საერთო მიზნების მისაღწევად მნიშვნელოვანი ფაქტორია. ამის მიღწევა კი ნდობის საფუძველზეა შესაძლებელი, რაც საკმაოდ რთული ამოცანაა. ნდობის ამაღლების ერთ-ერთი გზა არის ფუნქციის დელეგირება. ამით ლიდერი საკუთარ თავზე იღებს რისკს ენდოს სხვას, თუმცა ამას საპასუხო რეაქციაც მოჰყვება. კოუზეს და პოსტნერის თანახმად, ნამდვილი ლიდერები ორგანიზაციაში ქმნიან ნდობის ატმოსფეროს და შთააგონებენ ხელქვეითებს, რომ ისინი ძლიერები და შესაძლებლობებით აღსავსენი არიან. ამისათვის, ლიდერები მნიშვნელოვანი სამუშაოს შესრულებისას მნიშვნელოვან საქმეს ანდობენ კონკრეტულ ხელქვეითებს, საკუთარ საქმეში კი დამოუკიდებელი მოქმედებისა და აზროვნების უნარს უნარჩუნებენ.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>მაგალითის მიცემის უნარი</strong> – ხელქვეითები ორგანიზაციაში ყოველთვის აკვირდებიან ქცევებს და განსაკუთრების მგრძნობიარენი არიან იმის მიმართ, თუ რას იტყვის და როგორ მოიქცევა ხელმძღვანელი. ლიდერები აყალიბებენ სტანდარტებს, რომლის საფუძველზეც დანარჩენები ცდილობენ მოარგონ საკუთარი არჩევანი და მოქმედებები. ამიტომ მნიშვნელოვანი ფაქტორია ლიდერის მიერ მაგალითის მიცემა, ამისთვის კი საჭიროა ხელქვეითების ფასეულობების ცოდნა და მათ სიახლოვეს ყოფნა. ასევე მნიშვნელოვანია, პატარა მიღწევებზეც კი ყურადღების გამახვილება, რაც უფრო მოიზიდავს მიმდევრებს და მეტ სტიმულს მისცემს უფრო გულმოდგინედ იმოქმედოს შემდეგი ამოცანის შესასრულებლად.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>გამხნევების უნარი</strong> _ წარმატების მისაღწევად აუცილებელია, ხელქვეითი ლიდერისგან გრძნობდეს რომ მასზე დიდ იმედებს ამყარებენ. ეს მოლოდინი აყალიბებს მოდელს, რომელზეც სხვები ახდენენ საკუთარი ქცევის ადაპტირებას. თუმცა, უბრალოდ ქცევის გამოვლენა არასაკმარისია. საჭიროა ეს საქმითაც ჩანდეს, რაც გამოიხატება ხელქვეითების წახალისებაში. როგორიც არის, სიტყვიერი თუ წერილობითი მადლობა, ფულადი პრემიები, დამატებითი დასვენების დღის მიცემა და ა.შ</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">წახალისება რომ იყოს ეფექტური, ამისათვის ხელქვეითმა ზუსტად უნდა იცოდეს, თუ რას ელიან მისგან და მხოლოდ ის ადამიანები უნდა იქნენ წახალისებულნი, რომლებიც ნამდვილად იმსახურებენ. სხვა შემთხვევაში წახალისება დაკარგავს თავის მნიშვნელობას. ავტორების აზრით, მიღწევების აღნიშვნას დიდი მნიშვნელობა აქვს. აღნიშვნაში იგულისხმება შეკრებები და ღონისძიებები. კაუზეს და პოსნერის აზრით, ასეთი ღონისძიებები ერთის მხრივ არის შეცნობის იარაღი და მეორეს მხრივ, კომუნიკაციის მნიშვნელოვანი გზა.</span></p>
<p></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">ლიდერის ექვსი მოქმედება</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ლიდერის ექვსი მოქმედება მოქმედებაზე ორიენტირებული ლიდერის მიერ უნდა განხორციელებული იყოს. ეს მოქმედებები ლიდერს სამუშაოს დაგეგმვასა და მოვალეობების სწორ განაწილებაში ეხმარება. ლიდერის მიერ განხორცილებული ექვსი მოქმედებაა:</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>დაგეგმვა</strong></span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">საჭირო ინფორმაციის შეგროვება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ამოცანის განსაზღვრა;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">რეალური გეგმის შედგენა.</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>ინიცირება</strong></span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ამოცანის შესახებ გუნდის ინსტრუქტაჟი;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ჯგუფის წევრებს შორის ამოცანების განაწილება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ჯგუფის სტანდარტების განსაზღვრა.</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ინიცირების და დაგეგმვის მაგალითად შეიძლება მოვიყვანოთ შემდეგი სიტუაცია, წინა საახალწლო დღეებში "წითელი ხიდის" სასაზღვრო-სამიგრაციო გამშვებ პუნქტზე თავს იყრის დიდი რაოდენობით სატრანსპორტო საშუალებები და შესაბამისად საზღვრის გადამკვეთი პირები, როგორც საქართველოდან გამავალი ისე საქართველოში შემომავალი, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მხრიდან. საცობების თავიდან აცილების მიზნით საპატრულო პოლიციის სასაზღვრო-სამიგრაციო კონტროლის განყოფილების ხელმძღვანელი პირი, ცვლის უფროსის დახმარებით კონკრეტულ თანამშრომლებს აძლევს კონკრეტულ დავალებებს, შეფერხებების თავიდან ასაცილებლად.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>გაკონტროლება</strong></span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">სტანდარტების შენარჩუნება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ამოცანის შესრულებაზე მუდმივად თვალყურის დევნება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">საჭიროებისამებრ დისციპლინაზე ყურადღების მიქცევა;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">სათანადო განხილვების შენარჩუნება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მოქმედების სტიმულირება.</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მაგალითად: გამშვებ პუნქტზე მაღალი სტანდარტების შესანარჩუნებლად აუცილებელია, საპატრულო პოლიციის სასაზღვრო-სამიგრაციო კონტროლის განყოფილების ხელმძღვანელმა, თანამშრომლებზე განახორციელოს კონტროლი, როგორც დისციპლინაზე ასევე შესრულებულ სამუშაოზე.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>წახალისება</strong></span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ადამიანების წვლილის აღიარება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">სულისკვეთების შესანარჩუნებლად გუნდური მოქმედებების განხორციელება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">კონფლიქტის გადაჭრა.</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მაგალითად: საპატრულო პოლიციის სასაზღვრო-სამიგრაციო კონტროლის განყოფილების ხელმძღვანელმა პირმა მუდმივად უნდა შეაფასოს თანამშრომლების მიერ შესრულებული სამუშაო და აღნიშნულზე დაფუძნებით, კომპეტენციის ფარგლებში მოახდინოს წახალისება. ასევე საჭიროების შემთხვევაში განმუხტოს კონფლიქტური სიტუაცია და ხელი შეუწყოს თანამშრომლებს შორის ჰარმონიული ურთიერთობის დამყარებას.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>ინფორმირება</strong></span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ინფორმაციის გავრცელება და მიღება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">გაურკვევლობის აღმოფხვრა.</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მაგალითად: საპატრულო პოლიციის სასაზღვრო-სამიგრაციო კონტროლის განყოფილების ხელმძღვანელი ვალდებულია თავის თანამშრომლებს გააცნოს ახალი ნორმატული აქტები. გაურკვევლობის შემთხვევაში კი თითოეულ ჯგუფის წევრს დამატებითი ინფორმაცია მიაწოდოს.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>შეფასება</strong></span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ჯგუფის მიერ შემოთავაზებული ინიციატივის განხილვა;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ჯგუფური და ინდივიდუალური შესრულების დონის შეფასება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მოტივაციის წახალისება.</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მაგალითი: საპატრულო პოლიციის სასაზღვრო-სამიგრაციო კონტროლის განყოფილების ხელმძღვანელები, ცვლის დამთავრების შემდეგ იხილავენ განვლილ დღეს, სადაც ხდება თანამშრომლების მიერ შესრულებული სამუშაოს შეფასება. აქვე ხდება კარგად შესრულებული სამუშაოსთვის თანამშრომლების წახალისება.</span></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">პიროვნული ნდობის მოპოვების გზები</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მოქმედებაზე ორიენტირებული ლიდერობის მნიშვნელობა თანამედროვე მენეჯმენტისათვის მდგომარეობს იმაში, რომ ის მენეჯერებს საშუალებას აძლევს დაინახონ, თუ როგორ უნდა წარმართონ თავიანთი საქმიანობა ორგანიზაციებში და როგორ უნდა აქციონ ადამიანთა ჯგუფები ერთ შეკრულ გუნდად.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">თუ თქვენი პირადი ნდობა არის ყველაზე მნიშვნელოვანი იმ სამი წყაროდან, რომელიც ლიდერის ავტორიტეტის განმსაზღვრელია, ლიდერმა მის ასამაღლებლად ყველა საშუალება უნდა გამოიყენოს.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">გავლენითი ქცევების გამოყენება დიდად აამაღლებს თქვენს, როგორც მენეჯერისა და როგორც ლიდერის, პირად სანდომიანობას. ამასთანავე, ეფექტიანი ურთიერთობის სტილი და უკუკავშირის უზრუნველყოფის მეთოდი თქვენ დაგეხმარებათ, გახდეთ უფრო ტოლერანტული ადამიანებთან ურთიერთობისას საკვანძო საკითხების დათმობის გარეშე. ამიტომაც, ძირითადი</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">არსი მდგომარეობს იმაში, რომ პირველ რიგში ისწრაფოთ ურთიერთგაგებისკენ და შედეგად გაცილებით უკეთ მოახერხებთ, რომ თავადაც გაგიგოთ სხვებმა. ყოველთვის ეცადეთ მოისმინოთ ორჯერ უფრო მეტი, ვიდრე საუბრობთ; ამიტომაც დაგვასაჩუქრა ღმერთმა ყურებით და არა მხოლოდ ენით.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">გავლენის მოხდენის უნარების გამოყენება აუცილებლად უნდა იყოს გულწრფელი და დადებითი თქვენს მცდელობებში. თუ არ ხართ გულწრფელი და უარყოფით და ფარულ მოტივებს ატარებთ, ძალიან მალე გაამჟღავნებთ თავს და თქვენი ქცევა აღქმული იქნება, როგორც მანიპულაციური და აუცილებლად იქონიებს საპირისპირო შედეგს.</span></p>
<p></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">პირადი ნდობის განმტკიცებისათვის საჭირო თერთმეტი ქცევა:</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>ზედმეტად არ გააკრიტიკოთ</strong> – დაინახეთ დადებითი და არა უარყოფითი; თუ თქვენ ადამიანებში ეძებთ ცუდს, აღმოაჩენთ მას ისეთივეს, როგორიც არსებობს ყველა ჩვენგანში. ეძებეთ ადამიანებში კარგი, ეს გაცილებით მეტის მომტანია.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>გამოხატეთ ნამდვილი და გულწრფელი დაფასება</strong> – იყავით მზად, შეაქოთ ადამიანები მათი კარგი საქციელისათვის. ნურასოდეს შეაქებთ ყალბად, ‘მანიპულირების’ მიზნით, ის ისევ თქვენ დაგიბრუნდებათ თვალთმაქცობის სახით.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>წაახალისეთ</strong> – შეეცადეთ, გაითვალისწინოთ სხვა ადამიანების საჭიროებანი, დაადგინოთ, რა უნდათ მათ და ეცადოთ, დაეხმაროთ პრობლემების გადაჭრაში. თუ შეძლებთ, ორგანიზაციულ მოთხოვნებთან შეათავსოთ მათი პიროვნული საჭიროებანი, ყოველთვის წარმატებული იქნებით.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>გულწრფელად დაინტერესდით სხვებით</strong> – დაინტერესდით, თუ რისი თქმა სურს თქვენს თანამშრომელს, მხოლოდ ცარიელი სიტყვებით ნუ შემოიფარგლებით. ნუ თხოვთ მათ, მოგიყვეთ თავიანთ შესახებ მხოლოდ იმიტომ, რომ მერე თავად მოუთხროთ თქვენი საკუთარი პრობლემების შესახებ.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>გაიღიმეთ</strong> – ეს საუკეთესო რჩევაა, რისი მიცემაც შეიძლება; იყავით მზად, გაუღიმოთ თქვენს თანამშრომლებს. ყოველთვის წარდექით დადებითი გამომეტყველებით და საუკეთესოდ გამოიყენეთ იუმორის გრძნობა, მაგრამ იყავით ფრთხილად, რომ შეურაცხყოფა არ მიაყენოთ ვინმეს.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>მოუსმინეთ</strong> – მოუსმინეთ აქტიურად, მიაქციეთ ყურადღება წვრილმანებს და ნუ გააკეთებთ წინასწარ დასკვნებს იმის შესახებ, თუ რას იტყვის ან რას იფიქრებს ხალხი.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>კამათი</strong> – ნუ შეეკამათებით და შეეწინაღმდეგებით, მოუსმინეთ და მიეცით რჩევები ზრდასრული ადამიანის შესაფერისად და ლოგიკური ფორმით.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>გულახდილობა</strong> – თუ არ ხართ მართალი, აღიარეთ. თქვენ დაიმსახურებთ ადამიანების პატივისცემას .</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>აღიარება</strong> – აგრძნობინეთ თქვენს პერსონალს, რომ ისინი თქვენთვის მნიშვნელოვანი და ღირებული არიან. ესაუბრეთ მათ ისევე, როგორც თქვენ გსურთ რომ გესაუბრონ. პატივისცემით მოეკიდეთ მათ მიერ საქმეში შეტანილ წვლილს და დახარჯულ დროს.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>თანხმობა</strong> – ეცადეთ დაითანხმოთ თქვენი თანამშრომლები. ამისათვის დაიწყეთ იქედან, რაზეც ისინი დიდი ალბათობით დაგეთანხმებიან.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>შეუნარჩუნეთ ღირსება</strong> – თუ ვინმე ტყუის და თქვენ ეს იცით, ნუ დააყრით მარილს ჭრილობაზე, უბრალოდ გაატარეთ.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">წმინდა პიროვნული გადმოსახედიდან, მოქმედებაზე ორიენტირებული ლიდერობა და გავლენითი უნარები შესაძლოა ყველაზე მნიშვნელოვანი საკითხი იყოს საშუალო რგოლის მენეჯერების კურსში. არა აქვს მნიშვნელობა, რა პოზიცია გიკავიათ თქვენს ორგანიზაციაში. თუკი თქვენ ხართ ლიდერი და მენეჯერი, თქვენი საქმეა, შეასრულოთ დასახული ამოცანა სხვა ადამიანების მეშვეობით. როგორც ზემოთაა აღნიშნული, თქვენ ყოველთვის ყველაფერს სწორად ვერ გააკეთებთ, არც ერთ ლიდერს თუ მენეჯერს არ შეუძლია სრულყოფილების მიღწევა. მაგრამ, თუკი მიყვებით მარტივ სახელმძღვანელო პრინციპებს, თქვენი პირადი შესრულების დონე ნამდვილად გაუმჯობესდება.</span></p>
<p></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">მართვის მოდელი</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">როგორც ზემოთ იყო აღნიშნული, ლიდერის ქცევები განსხვავებულია მისი პიროვნული თავისებურების გათვალისწინებით. ზოგიერთი მენეჯერის ქცევა შემოიფარგლება თანამშრომელთა აქტივობების სტრუქტურირებით, სხვები კი კონცენტრირდებიან თანამშრომლებთან პიროვნული ურთიერთობებისა და სოციალურ-ემოციური მხარდაჭერაზე, პიროვნულ კონტაქტებზე და უსაფრთხოებაზე. სხვები კი მოქმედებენ როგორც მიზანზე, ასევე ურთიერთობებზე.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ დომინანტური მართვის სტილი არ გამორიცხავს მის ურთიერთობას მართვის სხვა სტილთან, დავალებაზე ორიენტირება არ ნიშნავს იმას, რომ მართვის მეორე სტილი – ურთიერთობაზე ორიენტირება შეიძლება ხასიათდებოდეს პირიქით, მთავარი ფაქტორი რაც მართვის ეფექტურობაზე გავლენა ახდენს ის სიტუაციაა, რომელშიც ეს სტილია გამოყენებული.</span></p>
<p></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">სიტუაციური ლიდერობის მოდელი</span></h2>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5"><strong>წარმატებული ლიდერები კონკრეტული სიტუაციის მოთხოვნილების შესატყვისად უნდა ირჩევდნენ მართვის სტილს.</strong></span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ამიტომაც, მისი ეფექტურობის უმნიშვნელოვანესი წინაპირობაა – სიტუაციური ალღო.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">არსებობს სიტუაციური მართვის მოდელი, რომელიც ეფუძნება:</span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მიზანზე მიმართულ მმართველობით ქცევების,</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ურთიერთობაზე მიმართულ მმართველობითი ქცევებისა და</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">კონკრეტული სიტუაციის შეთანხმებულ კომბინაციას.</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">სიტუაციაზე კი გავლენა შეიძლება მოახდინოს შემდეგმა ფაქტორებმა:</span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">თანამშრომელთა/ჯგუფი მზაობის ხარისხი (რომელიც განსხვავებულია სხვადასხვა დავალებების შესრულებისას)</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">დასახული მიზანი</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ორგანიზაციული სტრუქტურა</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ორგანიზაციული გარემო</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">აღნიშნული მოდელის გამოყენებისას უნდა გვახსოვდეს, რომ ლიდერის ქცევის ეფექტურობას განსაზღვრავს იმ პიროვნების მზაობა, რომელზეც სურთ გავლენის მოხდენა.</span></p>
<p></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">ლიდერის ქცევა</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ლიდერის დირექტიული ქცევა ნიშნავს, თუ რამდენად ერევა ლიდერი ქვეშევრდომთა როლების განსაზღვრაში. რამდენად განსაზღვრავს იგი, თუ რა, როგორ, როდის, სად და ა.შ. უნდა გაკეტდეს. ხოლო, თუ საქმეს ეხება, ვინ რა უნდა გააკეთოს.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ეს ეხება:</span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მიზნების დასახვას</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ორგანიზებას</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ვადების დადგენას</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">დირექტირებას</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">კონტროლს</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">თანამშრომლობითი ქცევა ნიშნავს, თუ რა დონეზე ერევა ლიდერი ორმხრივ, ან მრავალმხრივ კომუნიაკაციაში მოსმენით, ქცევის ფასილიტაციით, და სოციალურ-ემოციური მხარდაჭერით, ანუ:</span></p>
<ul>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მხარდაჭერის მიცემა</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">კომუნიკაცია</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ინტერაქცია/ფასილიტაცია</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">აქტიური მოსმენა</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">უკუკავშირით უზურუნველყოფა</span></li>
</ul>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>გადაწყვეტილების სტილი:</strong></span></p>
<ol>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ლიდერი მიერ მიღებული გადაწყვეტილება</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ლიდერის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება დიალოგით და/ან ახსნა განმარტებებით</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ლიდერის და ქვეშევრდომების მიერ მიღებული გადაწყვეტილება ლიდერის მხარდაჭერით</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ქვეშევრდომის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება</span></li>
</ol>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"><strong>ლიდერობის ქცევის სტილი:</strong></span></p>
<ol>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">თქმა – მართვა, დირექტირება, ჩამოყალიბება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">გაყიდვა _ ახსნა, განმარტება, დარწმუნება;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მონაწილეობა _ გასხნევება, თანამშრომლობა, მინდობა;</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">დელეგირება _ დაკვირვება, მონიტორინგი, განხორციელება.</span></li>
</ol>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">ზემო აღანიშნულიდან გამომდინარე, ლიდეორობა ნიშნავს ზემოქმედება მოახდინო ჯგუფზე ან ინდივიდებზე, რათა მათი საქმიანობა წარიმართოს დასახულ მიზანთა მისაღწევად.</span></p>