მოთხრობები - Qwelly
2024-03-28T13:19:58Z
https://www.qwelly.com/group/literature/forum/topic/listForTag?groupUrl=literature&tag=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&feed=yes&xn_auth=no
სტერილური, ნული!
tag:www.qwelly.com,2022-06-25:6506411:Topic:1530028
2022-06-25T08:01:05.177Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> ლექსივით, არც მოთხრობებს სჭირდება შესავალი, უბრალოდ დიდი ხანია ასეთი კარგი მოთხრობა თანამედროვე ქართველ ავტორებში არ შემხვედრია. ჟურნალ „არილს“ ხშირად ვსტუმრობ ხოლმე, მაგრამ რაც ამ მოთხრობაში წავიკითხე, თითქოს ყოველთვის იყო ჩემს გონებაში, ყოველთვის მინდოდა რამე მსგავსი დამეწერა რადგან ჩვენს წრეში ხშირად „ვწინასწარმეტყველებდით“ USER-ების ასეთ „აღზევებას“. ასე კარგად ნამდვილად ვერ დავწერდი. მოთხრობა „არილის“ გვერდიდანაა, თუმცა ისეთია, ვფიქრობ…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> ლექსივით, არც მოთხრობებს სჭირდება შესავალი, უბრალოდ დიდი ხანია ასეთი კარგი მოთხრობა თანამედროვე ქართველ ავტორებში არ შემხვედრია. ჟურნალ „არილს“ ხშირად ვსტუმრობ ხოლმე, მაგრამ რაც ამ მოთხრობაში წავიკითხე, თითქოს ყოველთვის იყო ჩემს გონებაში, ყოველთვის მინდოდა რამე მსგავსი დამეწერა რადგან ჩვენს წრეში ხშირად „ვწინასწარმეტყველებდით“ USER-ების ასეთ „აღზევებას“. ასე კარგად ნამდვილად ვერ დავწერდი. მოთხრობა „არილის“ გვერდიდანაა, თუმცა ისეთია, ვფიქრობ რაც შეიძლება მეტ ქსელსა თუ პლატფორმაზე უნდა იყოს, მეტ მკითხელს მივუტანოთ. თუკი ორუელის ცხოვლების ფერმა მხოლოდ მინიშნებებად ციტირდება ხოლმე ქართულ საზოგადოებაში, ა ბატონო, პირდაპირ, ყოველგვარი შელამაზების, მინიშნების, ალეგორების გარეშე - ხელის გულზე მორთმეული ჩვენი რეალობა.</p>
<p align="center"><img title="სტერილური, ნული!" alt="სტერილური, ნული!, მოთხრობა, ივა ფეზუაშვილი, ლიტერატურა, Qwelly" src="https://storage.ning.com/topology/rest/1.0/file/get/10594527696?profile=original"/></p>
<div style="font-size: 16px; color: black;"><h2>1</h2>
<p> კოლეგებთან ერთად მამაძაღლი მთვრალი რომ ხელოვნებაზე ლაპარაკობ, აი იმ ლაპარაკებიდან ერთ-ერთს მოყვა “სტერილური, ნულის” იდეა. ჩემი მეგობრები ამბობდნენ რომ ხელოვნებაა ნახატი, მუსიკა, კინო, თეატრი და ჯანდაბას ინსტალაციაც და კიდევ უფრო ჯანდაბას პერფორმანსიც, და ხელოვნებას, მითუმეტეს თანამედროვეს, იმისთვის, რომ აუდიტორიამდე მიაღწიოს, სჭირდება კონტექსტი, დრო და სპეციალური ადგილი. ეს სამი ზემოთ ჩამოთვლილი, იმ შემთხვევაშიც კია საჭირო, თუ არტისტის იდეა, მისი იდეის აუდიტორიამდე არ მიტანაა, ოღონდ ამ არმიტანაშიც ყველაფერი გასაგები უნდა იყოს, თორემ ეგრე არ ხდება, არტისტმა თქვას – “მე მინდოდაა ხალხს ვერ გაეგო, რა მინდოდაო” თუ ეგ უნდოდა მაშინ ის მაინც უნდა გავიგოთ, რომ არტისტს არ უნდოდა მისთვის გაგვეგო და ზუსტად ამისთვის სჭირდება დრო, კონტექსტი და სპეციალური ადგილიო.</p>
<p>მეთქი, სპეციალური ადგილი, წიპა გამოფენა, ან თეატრი ან რამე ეგეთი?</p>
<p>ეს სამი ერთად უნდა იყოს, ერთ მთლიანობად თორე ცალ-ცალკე არანაირ აზრს არ იძენსო. მეთქი, ეს “აზრს არ იძენს” ნამეტანი ყალბი ხო არ არის?</p>
<p>პირველი გვერდია, ეგეთ რაღაცეებს გვაპატიებენ, მეტჯერ აღარ ქნაო,</p>
<p>მეთქი ოკეი და გავაგრძელეთ – სისულელეა, ხელოვნებას რა-რა და კონტექსტი არ სჭირდება და სპეციალური ადგილი ხომ მითუმეტეს, რას ამბობ, რო ვან გოგის ვარსკვლავებიანი ღამე მომადან ბიკენტიეს საქაბაბეში რომ გადაიტანო, ვან გოგის ვარსკვლავებიანი ღამე აღარ იქნება-მეთქი?</p>
<p>იეპ! ზუსტად მაგას ვამბობთ, პაბალშომუ ხელოვნება მარტო იმათთვის არსებობს, ვისაც ესმის და ბიკენტიეს საქაბაბეში, ორიგინალი იქნება დაკიდებული თუ ასლი, ქაბაბის კლიენტებს ბალი ათი შაური, ბოლე ილი მენეე, მაინც ფეხებზე ჰკიდიათო.</p>
<p>მოკლედ, ჩახლართულად ხსნიდნენ და ფხიზელი თვალით რომ გადახედო, ბევრ ნაკლსაც უპოვი მათ მსჯელობას, მაგრამ ფხიზელი ვინ იყო? მუცელში შვიდი ფენა ალკოჰოლი ირყეოდა და ეს საუბარი კი აბსენტმა გამოიწვია და აბსენტი კიდე ხო იცით როგორი ოხერია და ოხერი ვიყავი მეც და ვამბობდი, რომ რიგითი ადამიანისგანაც კი შეგიძლია ხელოვნების ნიმუში შექმნა და მაგალითად მომყავდა დონალდ ტრამპი, რომელიც საერთოდ არ მჯერა, რომ რეალური ტიპია და არა ვინმეს, ჯანდაბას, ვიხმაროთ ეს სიტყვა – ცოცხალი ინსტალაცია, და ჯანდაბას, ვიხმაროთ ლონგ რანში გათამაშებული პერფორმანსიც.</p>
<p>ჩემი და ჩემი მეგობრების საუბარს ცოტა კონტექსტი რომ მივცეთ, გეტყვით, რომ...</p>
<p>არა, მოდი ესე ვთქვათ, რომ ჩვენ... (დაძაბული დრამი, რამე-რუმე, ცოტაც გავწელოთ პაუზა, ეგაა, საკმარისია! არა მოიცა, ცოტაც, ვსო...) ... ესე ვთქვათ, რომ ჩვენ მომგვარებლები ვართ და რას და როგორ ვაგვარებთ, ორი სიტყვით ვერ ავხსნი, მაგრამ თუ ამბავს ბოლომდე გაყვებით, დაახლოებითი წარმოდგენა მაინც შეგექმნებათ ჩემზე და ჩემს კოლეგებზეც.</p>
<p>ჩემმა მეგობრებმა ტრამპი ლონგ რანში გათამაშებული, პლოტ ტვისტიანი პერფორმანსი კი არა, დემოკრატიის გამოცდააო.</p>
<p>რკინის არგუმენტია, მაგრამ რკინის არგუმენტებზე მე არ ვზადნავ, როგორც არ ვზადნავ ტექსტში ინგლისური და რუსული სლენგის გამოყენებაზე და ამიტომ, კოლეგებს და მეგობრებს ჩემსას მივუგე, რომ თუ ტრამპი არ არის ვინმეს პერფორმანსი, მაშინ მე სრული არარაობისგან შევქმნი არტს-მეთქი.</p>
<p>რა არტსო?</p>
<p>ხელოვნების ნიმუშს, სიტყვების ეს წყობა გულს მირევს და მეტჯერ ნუღარ გამამეორებინებთ-მეთქი.</p>
<p>და სრულ არარაობაში რას გულისხმობო?</p>
<p>ვის-მეთქი.</p>
<p>რა ვისო?</p>
<p>ვის ვგულისხმობ და არა რას-მეთქი!</p>
<p>ვერ გავიგეთო...</p>
<p>მეთქი, სრულ არარაობას ვიპოვი და მისგან არტს შევქმნი.</p>
<p>მოიცა და...</p>
<p>ვიცდი-მეთქი.</p>
<p>ჯერ ერთი როგორ გავიგოთ შენ მიერ არჩეული ადამიანი მართლა არარააობაა თუ არა და მეორე, ვინ განსაზღვრავს, რასაც შენ შექმნი, ის მართლა ხელოვნების ნიმუშია თუ არაო.</p>
<p>ტრამპზე ხო განსაზღვრეთ რო არ არის არტი და არც ამაზე გაგიჭირდებათ ფხიზელი დასკვნის გამოტანა-მეთქი.</p>
<p>ეგ ჩვენს მეორე კითხვას პასუხობს, მაგრამ პირველზე რა მოგახსენოთო.</p>
<p>კასტინგს დავიწყებ და ყველაზე უნიჭო, შეუხედავი და სრული არარაობა ვინც იქნება, იმას ავიყვან-მეთქი.</p>
<p>რა დისკრიმინაციააო? – თქვა ერთ-ერთმა და მერე ყველამ ერთად თრეშ ფილმების ბოროტი გმირებივით გადავიხარხარეთ.</p>
<p>ბიუჯეტიო? – მეორემ.</p>
<p>მეთქი, რა ბიუჯეტი?</p>
<p>მთელი ამ პროექტის ბიუჯეტი, ჩვენ უნდა დავაფინანსოთ თუ შენით იზამო?</p>
<p>ჩემით ვიზამ, ოღონდ...</p>
<p>რა ოღონდო?</p>
<p>ოღონდ, ისეთი ნიძლავი დავდოთ, როგორიც ფილეას ფოგმა და სხვა ჯენლტმენებმა დადეს დედამიწის გარშემო ოთხმოცდღიან ვოიაჟამდე, ფილეასი მე ვიქნები, სხვები თქვენ, და მოდი ესე ვქნათ, რომ თუ მე ჩემი სიმართლის დამტკიცება შევძელი, ამ სიმართლისთვის შეწირული თანხა, სულ თქვენი ასანაზღაურებელი იყოს-მეთქი.</p>
<p>მოსულა, მაგრამ თუ ვერ შეძელიო?</p>
<p>შევძლებ-მეთქი!</p>
<p>და ესე ჩამოვართვი ხელი, ხუთ, არც თუ ისე გადასარევ ჯენლტმენს, ჩემსავით არცთუ ისე სახარბიელო საქმეების მომგვარებლებს, ადამიანებს, რომლებსაც პირად საქმეში სამუშაო ადგილად ერთ-ერთი ყველასგან მივიწყებული კომპანიის მრჩევლების პოზიცია აქვთ მითითებული და ალბათ არ გაგიკვირდებათ, რომ ეს კომპანია სახელმწიფო ბალანსზე ზის და არც ის გაგიკვირდებათ, რომ იმავე სახელმწიფოს ზედმეტ ტვირთად აწევს, ფინანსურად ვერასდროს გადის მოგებაში და შინაარსობრივად კი იმ დიადი ძალის ნაწილია, კეთილი რომ სურს და ყოველთვის რომ ბოროტს იქმს.</p>
<p>მგონი ზედმეტად ჩავახუჭუჭე, მაგრამ რა ჯანდაბა გავაკეთო? მოდი, რახან პირდაპირ ვერ ვამბობთ, ესე ვთქვათ – ჩვენ ხო ვართ მომგვარებლები? ვართ! ჩვენს ზემოთ დგანან დამკვეთები, ჩვენს ქვემოთ საჭირო ხალხი, საჭირო ხალხი კი ფართო ცნებაა და ეგეთივე ფართოა საჭირო ხალხის ნომრები, მისამართები და ეგებ მაკომპრომიტირებელი მასალები ჩემს აიქლაუდზე, გუგლ დრაივზე და სხვა კიდევ უფრო ბევრად დაცულ სერვერებზე. აი ამ გადასარევ ხალხს ქვემოთ დგანან სხვადასხვა სამინისტროს ან სახელმწიფო დაწესებულების პრესსამსახურები, პიარტექნოლოგები და გამონაკლისის სახით ისეთი არაფრის მთქმელი მინისტრები, რომელთა სახელები და გვარები პოლიტიკაში კარგად გაწაფულმა ამომრჩევლებმა კი არა, ხანდახან ჟურნალისტებმაც კი არ იციან და ეს არცოდნა კიდევ ორ რამესთანაა დაკავშირებული, ან ნამეტანი ხშირად იცვლებიან პოსტებზე, ან ნამეტანი არაფერს ამბობენ, და აქვე დასკვნის სახით დავძინოთ, რომ ნამეტანი არაფერი ვარგა. ამ ყველას ქვემოთ დგას თბილისის მერია, საკრებულოები და სხვადასხვა რაიონის თვითმართველობები. ოღონდ ამ ახალ რეალობაში ისე გამოვიდა, რომ მერია გამონაკლისია და ეგებ ჩვენს ქვემოთ კი არა, კაი ზემოთ და სადღაც დამკვეთების გვერდზეც კი დგას, მიმიხვდით ალბათ რისი თქმა მინდა და რას ვერ ვამბობ. საკრებულოებში ფეხი არ შეგვაყოფინეს, რამეთუ საკრებულოშია მთელი ქალაქის სიძვა და დიდი პოლიტიკოსების ბიზნესინტერესების გაპრავების სოდომ-გომორა, ეგ კი თურმე ისეთი თემაა, რომელიც მომგვარებლებმაც კი არ უნდა იცოდნენ, ათასში ერთხელ ვინმე თუ დარეკავს და საჭირო კაცთან დაკავშირებას გვთხოვს, ეგაა და ეგ. თვითმართველობებს რაც შეეხება, მანდ ჩვენ თვითონ არ გვინდოდა შესვლა, ძალიან დაბალი პლანკაა და აი მაგ დაბალ პლანკას კიდევ ძალიან დიდი ხნის წინ ვახტებოდით და ეხლა რა ღმერთი გაგვიწყრებოდა?</p>
<p></p>
<h2>2</h2>
<p> ვცდილობ გავიხსენო, მქონდა თუ არა მეორე დღეს პახმელიის სინანული. ალბათ მქონდა, მაგრამ ისიც მახსოვს, რომ გადასარევი ვისკიც მქონდა და ეგება და, ნარკოტიკებს მიძალებული კაცი რომ ვყოფილიყავი, კიდევ უფრო უებარი საპახმელიო ბალახეული და ფხვნილეული და წვეთებიც კი მქონოდა, მაგრამ მომგვარებლებს ნარკოტიკთან მეგობრობა სჯულის კანონით ეკრძალებათ, მე კი ჩემი საქმის, და სჯულის ხომ მით უმეტეს, პროფესიონალი ვიყავი და ესე განსაჯეთ, მეორე დილით სამი რამ მებადა – პახმელია, ვისკი და პროფესიონალიზმი და პახმელია ვისკის დალევას მაიძულებდა, პროფესიონალიზმი კი დამკვეთების ახალი დავალების შესრულებას.</p>
<p>დავალება კი იყო მეტად მარტივი, მაგრამ საპასუხისმგებლო, რამეთუ ჩვენამდე მისი შესრულება ბევრმა სხვადასხვა უწყებამ სცადა და ისე ჩაფლავდნენ რომ კაი დიდი საკადრო ცვლილებები, და თქვენ წარმოიდგინეთ, ამ კონკრეტულ საქმეში სუს-ის ჩვენ ქვემოთ ჩამოლაგება და სუს-ის მთლად უფროსის მარეგულირებელში გაბუნძულებაც კი მოყვა. აი მარეგულირებელი რა არის, რას, როგორ და რატომ არეგულირებს, მაგას ცოტა ქვემოთ გაიგებთ.</p>
<p>მოკლედ, ახალი ტროლების ფერმა იყო გასაკეთებელი, ოღონდ ისეთის, რომ სოციალური ქსელის ყველაზე ორთოდოქს სტალკერსაც კი ეჭვი არ აეღო იუზერის რაობასა და სინამდვილეში.</p>
<p>აი აქ გამოჩნდებიან პირველად საჭირო ხალხი, კულტურის სამინისტროს (მაპატიეთ ამ დროს კულტურის სამინისტრო უკვე განათლების და კიდევ რამდენიმე ერთმანეთთან არანაირ კავშირში მყოფი უწყების უხარისხო კოქტეილია) გაუგებარ ლიტერატურულ პროექტებში მონაწილე, კიდევ უფრო მეტად გაუგებარი მწერლები, რომლებმაც რამდენიმე თვის წინ გადასარევად ჩააბარეს გამოცდა, როდესაც ფრანკფურტის წიგნის ბაზრობაზე არწაყვანით გაწიწმატებული, იმ დროს ჩვენი დამკვეთებისთვის არასასურველი ხალხის წინააღმდეგ დავგეზეთ. მოკლედ, საჭირო ხალხი მალევე გამოჩნდა – ლიტერატურული სამყაროს ლექი!</p>
<p>ხოლო რატომ ავიყვანეთ ამ საქმისთვის მწერლები და არა წერა-კითხვის უცოდინარი სუს-ის აგენტები, ადვილი მისახვედრია. ამ ჩვენ მწერლებს, კალამი რომ დიდად არ უჭრიდათ, სამაგიეროდ უჭრიდათ გონება და მალევე მიხვდნენ, რომ ტროლინგს და ლიტერატურას შორის დიდი განსხვავება არ იყო. ამ საქმისთვისაც ჭირდებოდათ პერსონაჟები, მათი ბიოგრაფიები, სიუჟეტები, ინტრიგები და კულმინაციები და ნამდვილი ლიტერატურული სამყაროსგან განსხვავებით, ტექსტების დაბეჭდვაზე უარს არავინ ეტყოდათ, უარს კი არა, პირდაპირ ვუთხარი, რაც შეიძლება მეტი წერეთ, შექმენით ხუთი, ათი და ოცდაათი პერსონაჟი, დააშეარეთ მთავრობის ყველა მიღწევა, ყველაზე უმნიშვნელოც, აი ისეთი უმნიშვნელოც კი, როგორც სამინისტროს წინ პანდუსის გახსნაა, გიხაროდეთ ყველაფერი, რაც უხარია მინისტრს, იყავით ყოველთვის მორალისტები, პატრიოტები, მიულოცეთ თქვენს ფრენდებს დაბადების დღეები და რელიგიური დღესასწაულები, ნურც ხატების მიმოფენას დაზარდებით, ნურც კატების და ძაღლების, რამეთუ ღმერთის და ცხოველების მოყვარული ადამიანები, საზოგადოებაში უფრო მეტი ნდობით სარგებლობენ. დღეში ერთხელ მაინც დაპოსტეთ, ოღონდ ყველამ ერთად და ერთი და იგივე არა, ზუსტად მაგით გამოიჭირეს ჩვენი წინამორბედები. ნუ დაიცავთ გრამატიკის ნორმებს და სასვენ ნიშნებს, ათი პერსონაჟიდან გყავდეთ სამი-ოთხი, რომელიც ლათინური ფონტით დაწერს, დანარჩენებმა წერეთ ქართულად, და ბოლოს, გეშინოდეთ სტალკერების, ზუსტად ისე, როგორც გეშინიათ რედაქტორების ცივი უარის. იქითა კვირამდე ათ-ათი ტროლი მომიყვანეთ და მერე დავიწყებთ ტრენინგებს, რა თემაზე როგორ უნდა ეკამათოთ სხვა იუზერებს, როგორ მოუშალოთ ნერვები ყოვლად უვარგისი და პოპულისტური არგუმენტებით და როგორ გამოიყვანოთ წყობილებიდან. ყველა თქვენგანს გეყოლებათ ერთი რჩეული პერსონაჟი, რომელიც სხვა ცხრაზე განსწავლული და განათლებული იქნება და გაცხარებულ კამათში მოწინააღმდეგის ბოლომდე მოსასპობად მას გამოიყენებთ, რითიც ჩვენ მიმართ ლოიალურად განწყობილ, რეალურ იუზერებში გმირის სახელს დაიგდებენ და გამრავლდებიან და გაიხარებენ მომხრენნი ჩვენნი, როგორც აგენტი სმიტი ხარობს და მრავლობს მატრიცაში.</p>
<p>ამ ჩვენს არჩეულ მწერლებში იყო ერთი ნამეტანი მონდომებული, ბუსებრი დრამატურგი და თან პოეტი კაცი რომელმაც –</p>
<p>ძმებო, მოკლე გზას გაწავლით რომ არ გაწვალდეთო</p>
<p>და გისმენთო ძმებმა (მათ შორის დებიც იყვნენ):</p>
<p>ჩემს მოჩუქურთმებულ სახლში, რომელიც მამაჩემს მისი დამსახურებებისთვის მისცეს, მაშინ, როდესაც ჯერ კიდევ იცოდა მთავრობამ ჩვენი ფასი, ერთი მოსკოვური კაბინეტი მიდგას და იმ კაბინეტის უჯრაში კი ერთი დიდებული წიგნი მიდევს, რომელშიც სულ ნაბიჯ-ნაბიჯ და მარცვალ-მარცვალ არის აღწერილი, როგორ უნდა შექმნა იდეალური პერსონაჟი. იქნება ასე ოცდაათიდან-ორმოცდაათ-კითხვიანი ჩამონათვალი და ამ კითხვებზე პასუხის გაცემით ისეთ გადასარევ გმირს მიიღებ, როგორიც, ღმერთო მაპატიე და, არც ვლადიმირი ყოფილა და ესტრაგონი ხომ მითუმეტესო.</p>
<p>და მოყვა მის განცხადებას ტაში და ჩემი მოწონება და მოწონება იმდენად დიდი იყო, რომ იქ და იმ წამს გაირკვა ტროლების ფერმის იდეური მამა ვინ იქნებოდა.</p>
<p>გულზე ხელი რომ დავიდო და სიმართლე ვთქვა, დრამატურგიაშიც და პოეზიაშიც ამ ჩვენს ტროლ მწერლებზე ბევრად მეტი გამეგებოდა და იდეალური პერსონაჟის შექმნაში ხომ მითუმეტეს, ვერცერთი ვერ შემედრებოდა. ისეთი ლპობაშეპარული ხის ნაფოტებისგან მყავს თანამდებობის პირები გამოთლილი, რომ პაპა კარლოსნაირ ფინაჩებს სანთებელისთვის განკუთვნილ ჯინსის ჯიბეშიც ჩავისვამდი, ოღონდ ეგაა, მომგვარებლებს ჯინსი, ქეჟუალ ფრაიდეიზეც კი არ გვაცვია. კაცი თუ საკუთარი გარდერობის ამბებს ვერ აგვარებ, პოლიტიკოსის რბილ ლ-ს და ტაშტის ხმიან ინგლისურ აქცენტს რას მოუხერხებ? მომგვარებელს პერანგის საკინძზევე უნდა გეტყობოდეს, რომ მომგვარებელი ხარ!</p>
<p>***</p>
<p>დრო მარტივად გადასაჭრელი პრობლემა იყო, ჩვენ ციფრულ დროში ვცხოვრობთ და ჩემი შერჩეული არარაობაც, პირველად ციფრულ სამყაროში გამოანათებდა.</p>
<p>კონტექსტი ცოტა რთული მოსაფიქრებელი აღმოჩნდა, მაგრამ მარტივ იდეამდე ჩამოვედი – ვქმნი, მაშასადამე დაგცინით! დავცინი ყველა ცნობად სახეს, შოუბიზნესის ვარსკვლავს, გადაცემის წამყვანს, მოკლედ, ყველას ვინც უფრო მეტად ჩანს, ვიდრე ეკუთვნის.</p>
<p>სპეციალური ადგილის არჩევა არ გამჭირვებია, ალბათ არცერთი სხვა ქალაქი ისე არ გავს მეცნიერების საექსპერიმენტო ველს, როგორც ჩვენი, მზის და ვარდების მხარე.</p>
<p>არარას პოვნა ცოტა გამიჭირდა. როგორია სამ მილიონნახევარ ადამიანში იდეალური კანდიდატის პოვნა? კიდე კაი ჩვენს ციფრულ ეპოქაში, ნებისმიერ საძიებო სისტემას ჭკვიანი ფილტრები აქვს და ჩემი ფილტრები კი ასეთი იყო – თვრამეტიდან ოცდახუთ წლამდე, სიღარიბის წარსულიდან, სოციალურ ქსელებში ოცი და ნაკლები მეგობრით, რეალურ ცხოვრებაში კი მაქსიმუმ დედ-მამით და ერთი დაქალით შემოსაზღვრული, არავითარი უფროსი ძმა, შეყვარებული მითუმეტეს, არარელიგიური, უმუშევარი ან პირიქით, სამსახურით გაწამებული.</p>
<p>აი საძიებო სისტემის კი, რომელსაც ვიყენებდი, შეშურდებოდა ნებისმიერ ქასთინგ მენეჯერს, გინდ საქართველოში და გინდაც ქალაქ ჰოლივუდში. იუსტიციის სახლის მთლიანი ბაზა ჩემს ხელში იყო, და ჩემს ლეპტოპში იყრიდნენ თავს ნებისმიერი ასაკის, სქესის, ჯურის და მსოფლმხედველობის აიდიქარდის მქონე მოქალაქეები. ეს ბაზა კი თავის მხრივ გადასარევად ჰქონდა გადამუშავებული ძალოვან სტრუქტურებში მომუშავე საჭირო ხალხს და რიგითი მოქალაქეების გვარ-სახელის გვერდით ისეთ უცნაურ რემარკებს წააწყდებოდი, როგორიცაა – “ჩვენსკენ იყო, ეხლა იმათკენ გადავიდა”, ანდა – “ძმა სროკზე ყავს, შეგვიძლია გამოვიყენოთ”, ან კიდევ უკეთესი – “ამან ზედმეტი იცის”, და ბოლოს ჩემი ფავორიტი – “მოწყვლადია”. რომ იცოდეთ ვისზეა საუბარი ეგრევე მიხვდებოდით, რომ რემარკის ავტორმა იდეალურზე იდეალური სიტყვა შეარჩია ამ პიროვნების დასახასიათებლად.</p>
<p>მოწყვლადები, მისაჯირყვნები, ოპოზიციონერები და სხვა გადასარევი ხალხი, საძიებო ფილტრებით გავაქრე და არარაობის როლისთვის კასტინგგასავლელთა რიცხვი ხუთამდე დავავიწროვე. სამი გოგო და ორი ბიჭი – გენდერული ბალანსი დაცულიცაა და ცოტა მეტიც, კვოტირებაც გვაქვს და კიდე უკეთესიც. ჩემი ხუთეულიდან, ოთხი ეტყობა იმდენად აპოლიტიკური იყო, რომ სისტემამ მათზე რემარკების დახარჯვისთვის თავი არ შეიწუხა, მეხუთეზე კი ჩემს წინამორბედს ალალად მიეწერა – “ჯერ ვერ ჩამოყალიბდა, გეია თუ არა”.</p>
<p>რაც არ უნდა ავიწროვო ძებნის არეალი და როგორი გადასარევი ბაზაც არ უნდა გქონდეს, იდეალურ შედეგს მაინც ვერ მიიღებ, თუ ადამიანს პირისპირ არ შეხვდი და თვალებში ჩახედვით არ გაარკვიე, მის გულ-მუცელში და ტვინში რა დუღს. ერთი ეგაა, რომ შეხვედრას მიზეზი სჭირდება. არა, როგორ არ შემიძლია საჭირო ხალხს დავურეკო და ოც წუთში ხუთივე ჩემს კაბინეტში მოვაყვანინო, ოღონდ წინდახედულობა გვმართებს, მომგვარებელს არც აჩქარების უფლება აქვს და არც ჩრდილიდან ტყუილად გამოსვლის, მაგრამ... მაგრამ ამ ხუთიდან ერთ-ერთი ისეთი დაღლილი და გაწამებული სახით იყურება და ისეთი არაფრისმთქმელი თვალები აქვს, რომ ჩემი საქმისთვის იდეალური კანდიდატი მგონია.</p>
<p>მერე დღეები რომ გავა და საჭირო ხალხი მის მისამართს და სამუშაო ადგილს გამირკვევს, მე შემთხვევით შევბოდიალდები ჰიპერმარკეტში, სადაც ის მუშაობს და მაინცდამაინც იმ უგრძელეს რიგში ჩავდგები, რომელიც მის სალაროსთან დგას, და დამეთანხმებით, რომ რიგების გამო, სხვა ბევრად უფრო მიშვნელოვანი საქმეებიც კი გვაქვს გადადებული, მაგრამ ამჯერად არ ვიზარმაცებ და მაინც შევხვდები და მაინც ჩავხედავ თვალებში, და მაინც მივხვდები რომ ის, ისაა... იდეალური... სტერილური, ნული.</p>
<p></p>
<h2>3</h2>
<p> მე მეგონა ისე გაუხარდებოდა, რომ იმ დღესვე დათანხმდებოდა ჩემს შეთავაზებას, მაგრამ ჩემი ფეხები. არც კონსულტანტის ხელფასზე ათჯერ მეტმა ანაზღაურებამ დააინტერესა, არც თავისუფალმა სამუშაო გრაფიკმა და არც პოპულარობამ. რათ მინდა ეგეთი ფული და პოპულარობა, ექვსი თვის მერე თუ ყველამ ჩემზე უნდა იღლიცინოს და მერე ისევ რიგითი კონსულტანტი უნდა ვიყოო.</p>
<p>პოპულარულს მე გაგხდი და შენარჩუნებაზე მერე შენ იზრუნე-მეთქი.</p>
<p>როგორ, როცა ყველას ეტყვი, რომ რასაც უყურებენ, სრული სიყალბეაო.</p>
<p>ვახ, შენ ქართველი სტარები მართლა ისეთები გგონია, როგორადაც თავს ასაღებენ-მეთქი?</p>
<p>არა, მაგრამ მაგათ თამაშს წერტილს არავინ უსვამს და შენ კიდე გინდა პოპულარობის ზენიტში მომცელოო.</p>
<p>რამდენი მოცელილი წამომდგარა, ეგ კი არა, პარლამენტში სამშობლოს ღალატისთვის და პატიმრებზე ძალადობის მუხლით გასამართლებული პოლიტიკოსები გვიზის-მეთქი.</p>
<p>ეგეც მართალიაო.</p>
<p>ეგეც მართალია და ისიც, რომ შენს პლასტიკურ ოპერაციებში და კოსმეტიკურ რემონტში დახარჯული ფულის შედეგი სულ შენთან დარჩება-მეთქი.</p>
<p>მოიცა, პლასტიკას გამიკეთებო?</p>
<p>აბა? ცხვირი, ტუჩი, ტრაკი... მკერდი კაი ზომის გაქვს, მაგას არ დაჭირდება-მეთქი.</p>
<p>აქაჩვა უნდაო.</p>
<p>ავქაჩოთ მაშინ, მაგის დედაც ვატირე-მეთქი.</p>
<p>თვალებიცო – აზარტში შევიდა.</p>
<p>თვალებიც და ყველაფერი, რაც გინდა, და ყველაფერს, რასაც ავქაჩავთ, შენ დაგრჩება, ქამინგ აუთის მერე სახლში ხო არ წავიღებ-მეთქი არა?</p>
<p>ხელი სად მოვაწეროო?</p>
<p>მეთქი, ხელმოწერაზე ცოტა მეტი დაგვჭირდება.</p>
<p>რა, აბაო?</p>
<p>კომპრომატებზე რა იცი-მეთქი?</p>
<p>რა კომპრომატებიო?</p>
<p>გარდა იმისა, რომ ბიფორ და აფთერ პონტი კამერაზე უნდა მქონდეს, რამე ისეთი მჭირდება, რითიც დაგაშანტაჟებ-მეთქი.</p>
<p>ეგეთი არ მაქვს არაფერიო.</p>
<p>ვიცი და მაგიტომ აგირჩიე, მაგრამ ნუ ნერვიულობ, ექვსი თვე დიდი დროა, რამეს ვიპოვი-მეთქი.</p>
<p>მოსულაო.</p>
<p>მეორე დღესვე ჩემს კოლეგებს მივუყვანე და ვაჩვენე, აბა შეხედეთ, არ არის სტერილური, ნული-მეთქი?!</p>
<p>არისო – ყველამ ერთხმად, მაგრამ ჩვენ რა ვიცით ტანსაცმლის შიგნით რას მალავს, გოგონა აბა ერთი თუ ღმერთი გწამს, გაიხადეო.</p>
<p>მეთქი, არაა ადამიანის ესე დამცირება საჭირო.</p>
<p>შენ როდის მერე გახდი ესეთი მორალისტიო – ერთ-ერთმა.</p>
<p>არ ვმცირდებიო – სტერილურმა ნულმა და გაიხადა, ყოველგვარი კომპლექსის და მორიდების გარეშე, ოღონდ ისე ნელა, წვალებ-წვალებით და მოუქნელად, რომ მივხვდი, სექსუალურ ცხოვრებაშიც ვერ ქონდა ყველაფერი რიგზე, ვიცი რომ ცოტა უცნაურად ჟღერს ეს ფრაზა, მაგრამ აი შემდეგი ვან ნაით სთენდი რომ გექნებათ, დააკვირდით, ვინც მოქნილად და სექსუალურად იხდის, ის მამაძაღლი გამოცდილების და ფანდების ოსტატია და ზლაზვნით გამხდელებთან კი ბევრს ვერაფერს გამოკრავთ ხელს. ესაა ჩემი მომგვარებლისეული დაკვირვება და ამ ამბავს თუ ბოლომდე გაყვებით, მიხვდებით, რომ დაკვირვებებში დიდად არ ვცდები, არ ვცდები კი არა, ეგებ ისეც ხდება, რომ ათიდან ცხრანახევარ შემთხვევაში მართალიც ვარ ხოლმე.</p>
<p>სტერილური, ნული ჩვენ წინ შიშველი იდგა და ჩემი კოლეგები ისე ათვალიერებდნენ, როგორც მონათმფლობელები ახალ საქონელს, თვითონ კი ისეთი ჯიქური მზერით გვიყურებდა, როგორც ის მონა, რომელიც ჯერ კიდევ დიდ გულზეა, რამეთუ არ უგემია ტანჯვის უღელი და პატრონის მათრახი. მე კი რაღაცნაირად გული ამიჩუყა ამ სანახაობამ, იმიტომ კი არა, რომ სტერილური, ნული შემეცოდა, უფრო იმიტომ, რომ შემეცოდა მისი სხეული, რომელსაც მოვლის მინიმალური ნიშანწყალიც კი არ ემჩნეოდა; გამოკვეთილად ასიმეტრიული მკერდი, მოშვებული მუცელი, განიერი, ცხიმ მოდებული თეძოები, იაფიანი საპარსით დაჩეხილი წვივები, აქერცლილი პედიკური და თავის ნებაზე მიშვებული, მეჩხერი ბუჩქნარივით მოუვლელი ბიკინის ადგილი.</p>
<p>ხომ კარგად დამათვალიერეთო.</p>
<p>კიო – ჩემმა კოლეგამ.</p>
<p>დაიმახსოვრეთ რასაც ხედავთ, ესეთს მეტჯერ ვეღარ მნახავთო.</p>
<p>ამ სულისკვეთებით ბევრს მიაღწევო.</p>
<p>ბევრსაც ვაპირებო.</p>
<p>წარმატებები, ექვსთვიანი წამზომი ჩაირთოო.</p>
<p>პირველი დღეები სტერილური, ნულის ახალი ბიოგრაფიის წერას მოვანდომეთ. წარსულს გამიზნულად გვერდს ვუვლიდით, მაგრამ თუ ვინმე მაინც ჩაგვეძიებოდა, მარტივი პასუხი გვქონდა, ნამეტანი ავყია კაცზე იყო მითხოვილი, რომელიც სოციალურ ქსელებში ძრომიალის უფლებას კი არა, მეგობრებთან გაგზავნილ მესიჯებსაც კი უკონტროლებდა. საზოგადოების პროგრესულ ნაწილს მსხვერპლი ქვეცნობიერად უყვარს და აი იმ “ბნელებს” კი, ვინც “კარგსაც შვებოდა, აბა ეხლა ნახე რა დღეშია, რა ფოტოებს დებს” კომენტარებს დაწერდნენ, ისევ ჩვენი ლიბერალები ჩაქოლავდნენ და ანდაც, აგერ გვერდით ოთახში არ მეჯდა ტროლების მთელი ფერმა?</p>
<p>გამოგონილი პერსონაჟისგან განსხვავებით, რეალურ პერსონაჟზე მუშაობის დროს მისი შესაძლებლობიდან უნდა გამოხვიდე და სტერილური, ნულის უნარ-ჩვევები კი ბევრ არაფერ გასაქანს არ მაძლევდა. ერთადერთი რაშიც გამიმართლა, ის იყო, რომ ნორმალური მეტყველება ჰქონდა და ლოგოპედთან მეცადინეობაში დროის დაკარგვა არ დამჭირდა, ჩემი ჯადოქარი ვიზაჟისტების და თმის ოსტატების წყალობით კი კვირის ბოლოს დაახლოებით გამოიკვეთა, ჩემი მთავარი გმირის მომდევნო ექვსი თვის და, ვინ იცის, იქნებ მთელი სამერმისო ცხოვრების ვიზუალიც და ამ მაკიაჟის რეალურ ცხოვრებაში გადმოსატანად კი პლასტიკის შამანებს მაქსიმუმ ორი თვე დასჭირდებოდათ, თავის ნაოპერაციები ადგილის ჩაცხრომებიანად.</p>
<p>და ავქაჩეთ წარბები და ავქაჩეთ მკერდი და წავუსვით ცვილი მთელ ტანზე და სადაც ცვილმა ვერ გვიშველა, ის ადგილები დავამუშავეთ ლაზერით და ვუტარეთ შლატების დასაშლელი მასაჟები და ტაკოს ასაბზეკი სავარჯიშოები და დავუგრძელეთ ჯერ ფრჩხილები, წამწამები, მერე კი თმა და მერე ყველაფერი, რაც დავაგრძელეთ შევღებეთ იმ ფერებში, რომელიც ჯდებოდა სილამაზის სტანდარტებში, რომელსაც ჩემი კოლეგები, მოდის სფეროს მომგვარებლები იგონებენ, და იგონებენ ძირითადად ქალებისთვის და თუ ამ სტანდარტებს ვერ აკმაყოფილებ, ძირითადად ისევ ქალები გაგკიცხავენ და არავის ემახსოვრება, რომ სტანდარტებს კაცები აწესებენ და კაცებივე აწესებენ ფასებს ქალებისთვის განკუთვნილ პროდუქტზე და ამიტომ ღირს ზუსტად ერთნაირი ფორმის, ზომის, წონის და დანიშნულების თავის მოვლის საშუალებები კაცებისთვის უფრო იაფი და ქალებისთვის უფრო ძვირი და ამიტომ არის სამყარო კაცის თვალზე მორგებული და არა მარტო თვალზე, ტანზეც კი, და თუ არ გჯერათ, დაუკვირდით რომ ნებისმიერ დაწესებულებაში კონდიცირების სისტემა და ტემპერატურა კაცის პიჯაკსა და ჰალსტუხში გამოკვანწულ სხეულზეა გათვლილი და კაცებისავე დაწესებულ სტანდარტებში ჩასაჯდომად კოქტეილის კაბებში გამოწყობილ ქალებს უწევთ აბუზული მხრებით და აცახცახებული ძვლებით სიარული და ეგება და, ამ ძვლებისვე გასათბობად აეტმასნონ ვიღაცა ოღრაშს, მაგრამ ეგ მსჯელობა ცოტა შორს წაგვიყვანს, ამჯერად მხოლოდ იმას დავჯერდეთ, რომ მსოფლიოში თუ რამე ხათაბალაა, ყველაფერი თეთრი, საშუალო და უფრო მაღალი კლასის კაცების ხელოვნურად მოგონილი პრობლემაა და მეტი არაფერი.</p>
<p>ორი თვის და ორი დღის თავზე შევხედე ჩემს ქმნილებას და დავრწმუნდი, რომ ყველა საშუალო სტატისტიკური მდედრის და მამრის გემოვნებას დააკმაყოფილებდა და ვუწოდე მას გალა, შემოკლებით გალათეასგან, და ვხარობდი ძლიერ და ვსვამდი გრძელ, რთულ ქვეწყობილ სადღეგრძელოებს და წინასწარ ვტკბებოდი სანაძლეოში გამარჯვებით და საზოგადოებისთვის თვალებში ნაცრის შეყრით... მაგრამ ნაცრის სროლას ერთი დიდი მინუსი აქვს, ხელი დასვრილი და გამურული გრჩება და აი ეგ სიბრძნე კი, ისე მოხდა, რომ მაშინ გაგონილი და შესისხლხორცებული არ მქონდა.</p>
<p></p>
<h2>4</h2>
<p> პატარა საგრიმიოროსავით პავილიონი ავაშენეთ და სოციალურ ქსელებში მაკიაჟის ტუტორიალების დადება დავიწყეთ, თითო ვიდეო დღეში. საგრიმიოროს გვერდით ფოტოსტუდიაც მივუდგით და რამდენიმე ფოტოსესიაც მოვცხეთ. სულ რომ ინტერიერში არ ვყოფილიყავით გამოკეტილი, ფოტოგრაფები ლამაზ-ლამაზ ადგილებშიც წავიყვანეთ და იმდენი გაკაშკაშებული ფოტო გადავიღეთ, რომ პროფესიონალ მოდელსაც კი შეშურდებოდა. დღეში მინიმუმ ოთხ სტატიას ვწერდით თავის მოვლის საშუალებებზე, სამს ჯანსაღ კვებაზე, ორს თანამედროვე მოდის ტენდენციებზე, ერთს მოგზაურობაზე. მინიმუმ სამჯერ, ყოვლად ბანალურ და გულის ამრევი ვიზუალით გაფორმებული პაულო კოელიო/ელიფ შაფაქისებრ საინსპირაციო ციტატებსაც ვამზეურებდით სოციალურ ქსელებში და ამ ყველაფერს ისეთი ინტენსურობით ვბუსტავდით, რომ ერთი კვირის თავზე სამი ათასი რეალური ფოლოვერი შემოგვიჩნდა.</p>
<p>თავიდან სოციალური ქსელების სამართავად და სტატიების დასაწერად ორი პროფესიონალი დავიქირავე, მაგრამ გალა ნიჭიერი ჯეელი აღმოჩნდა, საქმეს მალევე აუღო ალღო და ორი კვირის თავზე, როდესაც ჩვენი ფოლოვერების რიცხვი უკვე გასამმაგებული იყო, ყველაფერს მარტო აკეთებდა – პოზირებდა და თან პოსტავდა, დამხმარეებს მხოლოდ სტატიების სათარგმნად იყენებდა, რამეთუ რა გინდა რა ნიჭიერი იყო, ინგლისურს ესე მარტივად ვერ ისწავლი.</p>
<p>გალას გამოთლაში და დაპიარებაში სამი თვე დავხარჯე, ამ სამი თვის თავზე კი უკვე პირველი სპონსორებიც გამოჩნდნენ. პარფიუმერიის მაღაზიებმა და ფიტნესცენტრებმა რეკლამის სანაცვლოდ ვაუჩერების და უფასო ტესტერების გამოგზავნა დაიწყეს. ღმერთი, რჯული პარფიუმერია და კოსმეტიკა იმდენი გვქონდა იმ მაღაზიებს აქეთ გავუგზავნიდით, მაგრამ აი ფიტნესის იდეამ ძალიანაც მომხიბლა. მარტო მაკიაჟით შორს ვერ წავიდოდით და გალამ სოციალურ ქსელებში ფიტნესვიდეოების გამოქვეყნებასაც მიჰყო ხელი, და თუ აქამდე მხოლოდ მდედრობითი სქესის მიმდევრები გვყავდა, ეხლა იოგას ელასტიკებში გამობზეკილი, მარწყვივით ტაკოს მოყვარული ხელმარჯვე თინეიჯერებიც შემოგვემატნენ და მაშინ მივხვდით, რომ ახალ სეგმენტზე გასვლის შანსი გვქონდა და დავიწყეთ ანაზდად სექსუალური ვიდეოების და ფოტოების დადება და პოზირებდა გალა ხან აუზში და ხანაც ჯაკუზიში და პოზირებდა კიდევ სოლარიუმში და ამზეურებდა თავის უკვე ნავარჯიშებ, გარუჯულ სხეულს და მერე ამ ყველაფერს ვახმარდით ფოტოშოპის დამქაშებს და მოდიოდა ლაიქები და კომენტარები და მამრების სავსე მთვარის დროს ყმუილივით ამოხეთქილი ისეთი პმ–ები და დმ–ები, რომ უმეტესობის წაშლა, დაბლოკვა და განდევნაც კი გვჭირდებოდა. და გამოხდა ხანი და ცხრა ათასი ფოლოვერი გადაიქცა ოთხმოცდაათი ათასად და იწვევდნენ გალას სხვადასხვა გადაცემებში და ლაპარაკობდა თავის მოვლაზე, დიეტებზე, ჯანსაღ კვებაზე და მისთანებზე და მისკდებოდა გული ყოველი პირდაპირი ეთერის წინ, მაგრამ გოგო, რომელიც ჰიპერმარკეტის დახლიდან წამოვაყენე, იმდენად ნიჭიერი იყო, რომ ყველანაირ დაბრკოლებას პარკურის ილეთებით ახტებოდა და მიკვირდა ძლიერ, და ის კი ფიქრობდა ახალ-ახალ ნაბიჯებზე, რამეთუ იცოდა, რომ საზოგადოებას და მითუმეტეს იუზერებს, ერთი და იგივე ხილი მალევე ბეზრდებათ და სულ რომ ქეჩოთი გყავდეს ყველა მათგანი დათრეული, ხვალ ანდა მაქსიმუმ ზეგ თუ ახალს არაფერს შესთავაზებ, ისეთივე სისწრაფით გაგექცევიან, როგორი სისწრაფითაც მოგესიენ, და ამიტომ გალამ თქვა –</p>
<p>რამე ეპატაჟური გვჭირდებაო.</p>
<p>ვახ, რანაირი სიტყვები გისწავლია-მეთქი.</p>
<p>საღლიცინოდ არ მცალია, ორი დღეა ახალი ფოლოვერი არ დაგვმატებიაო.</p>
<p>ცოტა ხანი მაგისთვის არ მცალია, მოდი ეს შაბათ-კვირა გადამაგორებინე და მერე მოგხედავ-მეთქი.</p>
<p>ისე ცივად და მუქარით შემომხედა, მივხვდი, რაღაც საშინელებას დაატრიალებდა, მაგრამ მართლა არ მეცალა, არ მეცალა კი არა, პირიქით, იმდენი დრო დავუთმე, რომ კინაღამ მომგვარებლის კარიერა გავიფუჭე. ბუსებრი, დიდსათვალიანი მწერალი და დრამატურგი ხო გახსოვთ? მაშინ ისიც გემახსოვრებათ, ამ ჩემის ტროლების ფერმის იდეურმა ლიდერმა, დამოუკიდებლად, თავისი რეალური გვარ-სახელის გამოყენებით, ნაციონალისტური ვიდეოების გადაღება და სოციალურ ქსელში გამოქვეყნება რომ დაიწყო. ეგ ყველაფერი დიდი ხათაბალა არ იქნებოდა, ამ გადასარევ კაცს ტროლების ფერმა თავისი საქმისთვს რომ არ გამოეყენებინა და არც ტროლების საკუთარი მიზნებისთვის გამოყენებაში იქნებოდა დიდი რამ პრობლემა, რამდენიმე სიმწრით სახელმოხვეჭილი პერსონაჟი რომ არ გაესტალკათ და ამდენ შრომადახარჯული, უშვილო კაცისთვის, შვილივით საყვარელი ტროლის ქსელიდან გამორთვა რომ არ დამჭირვებოდა.</p>
<p>სასტიკი საყვედური გამოვუცხადე და იმ თვის ხელფასის ნახევარი ჩამოვაჭერი.</p>
<p>ამიხტა, დამიხტა და ტლინკები ყარა – მეო, შენო, ვისაო, ჩემი ესე და ისე, მე იცი ვინ ვარ, შენ იცი რას გიზამ, მე რო კონტაქტები მაქ... ვახ ძველი დრო იყოს, შენ თუ არ გამეციმბირებენე, ვისა? როგორ ბედავ? ბაბუად გეკუთვნიო!!!</p>
<p>ერთი ადგილი დააყენე, თორე როგორი ღიმილიც ვიცი, ისეთივე ვიცი ყვირილიც და როგორც გადასარევი ცხოვრება აგიწყვე, ისე გადასარევად დაგინგრევ-მეთქი.</p>
<p>ისეთი თვალებით შემომხედა, როგორითაც გალამ ამ დიალოგის დაწყებამდე და გალას შემთხვევაში თუ მხოლოდ და მხოლოდ სოციალურ ქსელებში გამოჭიმული, სასირცხო ადგილებზე ხინკლებაკრული მისი ნახევრად შიშველი ფოტოები დამხვდა, ბუსებრმა დრამატურგმა ისეთ შარებს გადამყარა, რომ გალას ფოტოები და ფოტოებს ქვემოთ მიწერილი კომენტარები ერთი ფერის, კუბიკ-რუბიკის აწყობასავით მარტივი მოგეჩვენებოდა.</p>
<p>გალას ფოტოები როგორ მითქმა-მოთქმას გამოიწვევდა და მორალის, ეთიკის და ამ შემთხვევაში ხინკლის სადარაჯოზე მყოფი ქართველები როგორ გადაუვლიდნენ და გადმოუვლიდნენ, ხო მიხვდით? იმასაც ხომ მიხვდით, რომ მისი ფოლოვერების რიცხვი ამ ქაჯური გამოხტომის მერე გაორმაგდებოდა? მაშინ იმასაც მიხვდებოდით, რომ გალამ ამ შემთხვევაში თავისი გაიტანა და საყვედური არა მეთქმოდა რა. საყვედური კი არა, პოლიტიკურად იმდენად წყნარი კვირა იყო, რომ ჩემი ტროლები მთქნარებით კვდებოდნენ და ამ ფოტოებმა ისე აღაგზნო სულ ყველა (პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით), რომ ჩემგან მწვანე ანთებულებმა ისეთი სტატუსების და კომენტარების წერა დაიწყეს, გალა ლამის ანათემაზე გადასცეს.</p>
<p>აქეთ ბუსებრი მწერალი მეურჩებოდა, იქით გალა მეტუტუცებოდა და დამკვეთებმა კი როგორც იქნა წაიკითხეს ჩემი რეპორტი “არჩევნებში დამოუკიდებელი კანდიდატის მხარდაჭერის და მისი გამარჯვებით მიღებული ბენეფიტების შესახებ” და ცივი უარით გამისტუმრეს.</p>
<p></p>
<h2>5</h2>
<p> მომგვარებლებს ყველაზე მეტად გადაადგილებები გვეზიზღება. ბატონი თუ იცვლება ან რამე მსგავსი, კიდე ხო, რაღაცნაირი ჩელენჯია და რისი მომგვარებელი ხარ, თუ ახალ ბატონთან ვერ მოგვარდი, მაგრამ ეგ ძირითადად დეკადაში ერთხელ ხდება და აი, ტყუილ, თითიდან გამოწოვილ ცვლილებებზე კი მართლა გული მერევა.</p>
<p>ისევ ახალი მოურავი მოიყვანეს, თან მანცდამაინც ზედ არჩევნების წინ, ეტყობა ძველმა ზედმეტი იცოდა ან ზედმეტი ამბიცია გაუჩნდა, ან ზედმეტი მოუვიდა. პრინციპში ძველიც მკიდია და ახალიც, მაგრამ ძველთან არჩევნებში დამოუკიდებელი კანდიდატის მხარდაჭერის გეგმა გაპრავებული მქონდა და ამ ახალმა ჯერ ხო ჩემი უსაფრთხო მომავლისთვის ესრერიგად საჭირო იდეა დამიბლოკა და ეხლა ტვინი უნდა წამიღოს იდიოტური კაპრიზებით – “მე ეს ესე არ მინდა, ესე მინდა!” და მსგავსი ტუტუცობებით. ისე რომ გაუკეთებ, როგორც თვითონ უნდა და რომ მიხვდება, რომ ისევ ისე ჯობდა როგორც აქამდე იყო, გეტყვის, ეს რა სისულელეა, მოდი ახალი რაღაც მოვიფიქრე და ისე გავაკეთოთო, და შემოგთავაზებს ზუსტად იმ იდეას, რომლითაც ამდენი წელი ლაღად მუშაობდი, მაგრამ ახლა მისი პირიდან ნათქვამი ისე გაჟღერდება, თითქოს ამ ყველაფერზე ფიქრში მართლა ღამეები ჰქონდეს გათენებული და შენც ისე უნდა გაუღიმო, თითქოს იდეა მართლა მას ეკუთვნოდეს და უნდა დაიჯერო, იმიტომ კი არა რომ დებილი ხარ, იმიტომ რომ თვითონ არის იმბეცილი და თუ აჩვენებ, რომ მოტყუვდი, ისიც დაიჯერებს, რომ მართალია და “მართალ” კაცთან მუშაობა კი ბევრად ადვილია, ვიდრე იმასთან, ვისაც ეჭვები სჭამს, რომ რაღაცით სჯობიხარ და მასზე მეტი იცი!</p>
<p>ახალ ბატონთან მომგვარებლად მუშაობის შვიდი წლის თავზე, ოთხი მოურავი გამოვიცვალე და ზემოთ ნათქვამ უაზრო ნაბიჯებში დროის ხარჯვა ძალიან მეზარებოდა. ამიტომ მოურავის კაბინეტში წყნარად ვიჯექი, წყნარად ვუსმენდი მის ყვირილს, გინებას და მუქარებს, რომ ძაან თავზე გავედით, რომ ბატონს ძალიან ძვირი ვუჯდებით, რომ ნელ-ნელა დროა დაგვხურონ, რომ საერთოდაც ჩვენი მუშაობის სტილი უკვე ძალიან მოძველდა, რომ ეხლა დროა ყურადღება ჩვენს გამოწვევებზე, მიღწევებზე და ეგეთებზე გავამახვილოთ, ვიდრე ოპოზიციის შავ პიარზე და მერე რა, რომ ვერცერთ გამოწვევას ვერ გაუმკლავდნენ და მერე რა, რომ არცერთი მიღწევა ან რამე ეგეთი არ აქვთ, მთავარია, რომ თუ რამე მაქვს თავის დასაცავად სათქმელი, სჯობს აქ და ახლა ვთქვა, თორემ მერე შანსი აღარ მექნება.</p>
<p>ერთ რამეს ვიტყვი-მეთქი მხოლოდ.</p>
<p>რასო.</p>
<p>რას და, მე ლაპარაკი არ მიყვარს, მირჩევნია ჩემი საჭიროება საქმით დავამტკიცო და მერე ვილაპარაკოთ რამდენად ძვირი ვჯდები და რამდენად დასახურები ვართ-მეთქი.</p>
<p>მემუქრებიო?</p>
<p>როგორ გეკადრებათ, თქვენ ზევითა ხართ, მე ქვევით-მეთქი.</p>
<p>ოფისში დავბრუნდი და ჩემს ტროლებს ინდუსი, მაროკოელი, ვენესუელელი და ნებისმიერი ჩვენგან ძალიან შორს მყოფი ქვეყნის მოქალაქე ტროლების გამოჩეკვა დავავალე.</p>
<p>ბიოგრაფიები და დრამატურგიული ნაბიჯები არ გვინდა, პირიქით, ეგრევე უნდა ემჩნეოდეს, რომ ფეიკ ექაუნთია, იჩქარეთ, ასობით ახალი პერსონაჟი მინდა და დრო სამწუხაროდ მხოლოდ ხვალ თორმეტამდე გაქვთ, მაგრამ ამ ღამის თევას არ დაგივიწყებთ, თვის ბოლოს მამალი ბონუსები ჩემზე იყოს-მეთქი.</p>
<p>ეგრე ხო გაგვსტალკავენო – ბუსებრმა პოეტმა.</p>
<p>შენ ის გააკეთე რასაც გეუბნებიან და გაგვსტალკავენ თუ არა, ეგ მე ვიცი-მეთქი. ხელფასი რომ დავაკელი იმ დღის მერე მაგრად მეშპილკავებოდა, თან სადღაც ხვდებოდა, რომ არჩევნების მერე პენსიაზე ვუპირებდი გაშვებას.</p>
<p>მეორე დღეს, თორმეტ საათზე, ახალმა მოურავმა მოსახლეობას ახალი სამოქმედო გეგმა წარუდგინა. პირველის ნახევარზე სამინისტროს პრესსამსახურმა პრესკონფერენციის ვიდეო სოციალურ ქსელში დადო. პირველს რომ ოცდახუთი წუთი აკლდა, ახალგამოჩეკილმა, ჯერ კიდევ ცხელ-ცხელმა სხვადასხვა ქვეყნის მოქალაქე ტროლებმა დასცხეს და ჯერ ხო ალაიქეს და ალაიქეს ეს ვიდეო, მერე კი არ დაეზარათ და კომენტარებში ისეთი საქებარი სიტყვები დახარჯეს, ახალ მოურავს გული რომ ჰქონოდა, აუცილებლად აუჩუყდებოდა. პირველს რომ ოცი აკლდა, ოპოზიციურად განწყობილ ტელევიზიებში და ინტერნეტგამოცემებში მომუშავე საჭირო ხალხს დავურეკე და აბა, თუ არ გეზარებათ, სოციალურ ქსელში მოურავის გვერდი შეამოწმეთ, ლაიქები და კომენტები საიდან მოდის ნახეთ-მეთქი და აი ესე შუადღის პირველ საათზე, ახალი მოურავის სამოქმედო გეგმის მაგივრად, ყველა საინფორმაციო საშუალება მის ახალ ტროლებზე ლაპარაკობდა. ორის ხუთ წუთზე კი თავად მოურავმაც დარეკა და ბოდიში მომიხადა, გუშინ ცოტა გავცხარდი, მოდი საღამოს შევხვდეთ, ყველაფერი სუფთა ფურცლიდან დავიწყოთ, არჩევნები გვაქვს გადასაგორებელი და ერთმანეთის დაჭმა არ გვჭირდებაო.</p>
<p>გეთანხმებით და თქვენც დამეთანხმეთ, რომ დამოუკიდებელი კანდიდატის იდეას უნდა დათანხმებულიყავით-მეთქი.</p>
<p>გეთანხმები და თანახმა ვარ, მიხედე მაგ საქმესო.</p>
<p>ხოდა ეგრე-მეთქი. ეს რო გათიშა, მერე ჩემთვის დავაყოლე, არ მიყვარს მიჩმორებულის ჩაჩექმვა, იმიტო კი არა რო მორალი არ მიშვებს, უბრალოდ ჩაჩექმილი ადამიანი ყველაფერზეა წამსვლელი, მომგვარებლებს კიდე ეგეთი ხალხი მეგობრებად გვიყვარს და არა მტრებად.</p>
<p>ორი სიტყვით “არჩევნებში დამოუკიდებელი კანდიდატის მხარდაჭერის და მისი გამარჯვებით მიღებული ბენეფიტების შესახებაც” უნდა ვთქვა. ორიგინალი რეპორტი სადღაც ას გვერდამდე იქნება, დიაგრამებით, ჩარტებით, ფოტო-ვიდეო მასალით და სხვა თვალსაჩინო თვალთმაქცობებით გაფორმებული, მაგრამ ეგრე არ დაგღლით და ორ სიტყვაში მოგიყვებით რას და რატომ ვგულისხმობდი.</p>
<p>არსებობს პოპულარული და არაპოპულარული კანონები და, სამწუხაროდ, ისე ხდება, რომ ხშირ შემთხვევაში პოპულარული კანონები ქვეყნისთვის საზიანოა და არაპოპულარული კი პირიქით. მაგალითად, კანონი დისკრიმინაციის შესახებ საჭიროა, მაგრამ რეზონანსული, რეზონანსულია და პარტიისთვის საზიანოა, საზიანოა და პარტია ზარალდება, ზარალდება და მირეკავს, რომ გამოსავალი ვიპოვო, მირეკავს და ვპოულობ გამოსავალს, რომელსაც დამოუკიდებელი კანდიდატი ქვია და აწ და მარადის ყველა არაპოპულარულ კანონს დამოუკიდებელი კანდიდატი გაუკეთებს ინიცირებას და იცხოვრებს პარტია უდარდელად და მე კი სქელი ჯიბეებით.</p>
<p>დამოუკიდებელი კანდიდატის მხარდაჭერას, რომლის გამარჯვება და მთელი ცხოვრება პარტიაზეა დამოკიდებული, სხვა უზარმაზარი ბენეფიტებიც აქვს, როგორიცაა ევროკავშირის ელჩების, არასამთავრობო ორგანიზაციების და სკეპტიკოსებისთვის პირში ბოლოკის ჩაჩრა. ოფიციალურად დამოუკიდებელ კანდიდატს და პარტიას არაფერი აკავშირებთ, მერე რა, რომ მის გასამარჯვებლად უზარმაზარი ადმინისტრაციული რესურსი და მთავრობის მიერ მიპრესილი ბიზნესის შემოწირული ფული დაიხარჯება, ფურცელზე პარტია სხვაა და დამოუკიდებელი კანდიდატი სხვა.</p>
<p>* * *</p>
<p>გალა მაგრად აგულავა ერთ-ერთმა სასტუროების კომპლექსმა, მთელი საქართველო შემოატარა, თან არაფერს განსაკუთრებულს არ თხოვდნენ, მხოლოდ ჩექ ინს და ალაგ-ალაგ ლამაზი ფოტოების დადებას, გალას კიდე ეგ ორი ისე გაუჯდა სისხლში, რომ სარკის წინ ფოტოს თუ არ იღებს ობსესიურ-კომპულსიური აშლილობა ეწყება.</p>
<p>მოურავთან კაჩაობის მერე ერთი-ორი დღე დასვენება ჩემთვისაც მისწრება იყო და გალას გაუფრთხილებლად დავადექი თავზე. აუზზე იყო და ვიდეოს იღებდა. მას მერე რაც ფიტნესსაც გადაწვდა, ყოველ კვირა დებდა ვლოგს, სადაც ას მეტრზე ცურვაში წინა კვირის შედეგს აუმჯობესებდა, ამჯერადაც ორი წამით აჯობა საკუთარ თავს და ესე თუ გავაგრძელე, სამ თვეში ოლიმპიურ რეკორდს მოვხსნიო.</p>
<p>სამწუხაროდ, სამი თვე აღარ გდაგვრჩა-მეთქი.</p>
<p>დღეში ასჯერ თუ არ გამახსენებ კარგი იქნებაო – ისეთი წყენით მითხრა რომ გული მომიკვდა.</p>
<p>ნომერში ავალ, გამოვიცვლი და მერე ერთ დიდ ბურგერს გააგლახავებდა კაცი, დღეს მგონი კი დავიმსახურეო.</p>
<p>მიდი-მეთქი.</p>
<p>ფეხები აუზში, ტვინი კი ფიქრში ჩავაწე. გალას მიმართ რაღაცნაირ პასუხისმგებლობას ვგრძნობდი, თან რომ ვხედავდი როგორი ნიჭიერი, მონდომებული და მიზანდასახული იყო, ქამინგ აუთის მერე გასაფუჭებლად და ისევ ძველ წუმპეში დასაბრუნებლად მენანებოდა. ჩემი კოლეგები მაგრად დამცინებდნენ ეს რომ გაეგოთ, გალა კი არა, ისეთი პოლიტიკოსები აგვიმაღლებია და მერე ისე უცბად დაგვინარცხებია, თან ისეთი ჰარდკორ ვიდეოებით, რომ ჩემი ლონგ რანში გათამაშებული პერფორმანსი იმასთან შედარებით მართლა ბავშური გასართობი იყო. ეს ყველაფერი მესმოდა, მაგრამ ეჭვები თუ სინდისი თუ რაც ქვია, მაინც მაწუხებდა, თან ვერ ვხვდებოდი რატომ, სიმართლე ჩემს მხარეს იყო, გალამ წინასწარ იცოდა რაზე მოდიოდა და რაზე აწერდა ხელს, მაგრამ ერთია იცოდე, რომ რაღაც მომენტში უნდა დაგანარცხონ და მეორე იმ მომენტის მერე რომ ვეღარასდროს აფრინდები.</p>
<p>არსებობს ეგეთი განათლების ცენტრივით რაღაც, მაგისტრატურას და ეგეთებს გიფინანსებენ, თავის სტიპენდიიან ჯიბის ფულიანად-მეთქი.</p>
<p>მერეო?</p>
<p>მერე მანდაც მყავს საჭირო ხალხი-მეთქი.</p>
<p>რო არ ვიცი რა მინდაო.</p>
<p>ეგრე დიპლომით მეც ხელოვნებათმცოდნე ვარ, მაგრამ უნივერსიტეტში რას ისწავლი, მაგას რა მნიშვნელობა აქვს, მთავარია ცხოვრებაში რა ცოდნას გამოიყენებ-მეთქი.</p>
<p>ეგეთი ცოდნა ამ ოთხ თვეში ბლომად დავაგროვეო.</p>
<p>ანუ არ გინდა-მეთქი?</p>
<p>მინდა, მაგრამ რა აზრი აქვს ცოდნას, თუ ვერ გამოიყენებო? – ცოტა ხანი ორივე გავჩუმდით. მერე ისევ გალამ იპოვე საჭირო სიტყვები –</p>
<p>იცი, რატომ არ ვარ მე ხელოვნების ნიმუშიო?</p>
<p>მეთქი, ეგ სიტყვების წყობა გულს მირევს.</p>
<p>კაი, იცი რატო არ ვარ არტიო?</p>
<p>რატო-მეთქი.</p>
<p>შენ ხო ამბობ რომ არტს დრო, კონტექსტი და სივრცე ჭირდებაო?</p>
<p>ჩემი მეგობრები უფრო, მაგრამ მგონი, მეც მაგ აზრზე ვარ-მეთქი.</p>
<p>ხოდა, აი დრო და კონტექსტი გასაგებია და სივრცეში იჭედებიო.</p>
<p>მეთქი, ვერ გავიგე.</p>
<p>ანუ აი სად იწყება ჩემში არტი და სად მთავრდება? ქამინგ აუთს რომ გავაკეთებ, მაგ დროს ვარ არტი თუ მაგ დროს ხდება არტი, ვინც ბოლო ექვსი თვე იცხოვრა, თუ მაგის მერე ვინც დარჩება ის იქნება არტიო – დავიბენი.</p>
<p>აი ტილო, ფუნჯი და საღებავი ავიღოთო.</p>
<p>მეთქი, მაიტა.</p>
<p>ეგ სამი ცალ-ცალკე ხო არაფერი არაა, სანამ ნახატი არ დაიხატება, ხოდა, ნახატი რომ დაიხატება, თუ მხატვარმა თქვა, ეს ნახატი არ არის არტიო და გადახია, რა გამოდის, სანამ ხევდა იქამდე იყო არტი თუ რაც დახია ისიც არტიაო?</p>
<p>ჩვენ შემთხვევაში სანამ არ დახევს, იქამდე არტი ვერ გახდება-მეთქი.</p>
<p>ხოდა ეგ ტილო მუზეუმში უნდა დაიკიდოს, ჰა და ჰა კერძო კოლექციაში, მე კიდე გადახეულმა უნდა გავაგრძელო ცხოვრება და მოდი ამიხსენი, ქამინგ აუთის მერეც შენი არტი ვარ თუ ჩემი ახალი მეო</p>
<p>გალა პირდაპირ მითხარი რა გინდა-მეთქი.</p>
<p>თუ გინდა, რომ სანაძლეო მოიგო, ჩემი ქამინგ აუთი არ არის საჭირო, პირიქით, იმად უნდა გავაგრძელო ცხოვრება, რათაც შემქმენი და ეგ იქნება მართლა ორიგინალური და მართლა პირველი ადამიანი იქნები, ვინც ცოცხალი არსებისგან ხელოვნების ნიმუში შექმნაო.</p>
<p>არტი-მეთქი.</p>
<p>არტიო.</p>
<p>არტი, რომელსაც ვერავინ გაიგებს რომ არტია-მეთქი.</p>
<p>შენ ჩამოყალიბდი რა გინდა, არტი, სანაძლეოს მოგება თუ საზოგადოებისთვის დაცინვაო.</p>
<p>სამივე-მეთქი.</p>
<p>სამივე არ გამოვაო – ისეთი ბოროტი სახით და ხმით თქვა ეს წინადადება, რომ მივხვდი, აწ და მარადის, ნებისმიერ ადამიანს გადაუვლიდა, ვინც კი ოდესმე გზაზე გადაუდგებოდა, ნებისმიერს, ოღონდ მე არა, მე ვერა, რაღაცნაირ პასიურ ბულინგში მყავდა, აი სკოლის ასაკში რომ გჩაგრავენ და მერე რომ აღმოაჩენ, რომ მთების გადადგმა შეგიძლია და რომ დგამ ამ მთებს ხან მარჯვნივ და ხან მარცხნივ და მერე, წლების მერე, დიღმის გზაზე ჩამწკრივებულ რესტორნებიდან ერთ-ერთში, სკოლის დამთავრების ათი ან თხუთმეტი წლის აღსანიშნავ იუბილეზე, პარალელურ კლასელს და მამაძაღლ მჩაგვრელს რომ ხვდები და მის წინ რომ მაინც იგივე ჩმორი ხარ, რაც სკოლაში იყავი, რაღაც ეგეთი ჭირდა გალას ჩემ მიმართ. ან ჩემი პირადი გამოცდილება მატყუებდა, ან არ ვიცი, მოკლედ, ამხელა წლობით დამალული ბულინგის ქამინგ აუთი დავდე და თქვენ კიდე მაინც გალას ამბებში მიძვრებით...</p>
<p>მოკლედ, ეგ არ არის მთავარი, მთავარი ისაა, რომ იმავე ღამეს სასტუმროს ოთახში, საწოლზე წოლად რომ ვიდე და თი ელ სი-ზე დოქტორ ნაზარდენის, მსუქანი... მაპატიეთ, ჭარბწონიანი პაციენტების დრამებით რომ ვლაღობდი და მინიბარის, მინიალკოჰოლურ სასმელებს რომ ტორნადოს ძალით ვნთქავდი, გალამ მომიკაკუნა და რაღაი მომიკაკუნა, გავუღე და რაღაი გავუღე შემოვიდა და რაღაი შემოვიდა, ისეთ უცნაური მიხრა-მოხრა და ტყლარწვა დამიწყო, მივხვდი, რაღაც არაპროგნოზირებადის გაკეთება უნდოდა და არაპროგნოზირებადი კიდე ცხოვრებაში ამინდი მეზარება და ქალი ხომ მითუმეტეს, და გალამ რომ სასტუმროს დაბრენდილი, თეთრი ხალათი გაიხადა, ჩემს ტვინში ალკოჰოლმა კი არ დაიწყო ჭექა და უშნო სისხლის მიმოქცევამ კი არ ამაფორიაქა, არა, პირიქით, მოქანდაკის პრაგმატი თვალი ჩამერთო და კარგად შევათვალიერე ჩემი სკულპტურა და შევაფასე ჩემი ინვესტიცია და თქმად კი ერთი სიტყვა ვთქვი:</p>
<p>ჩაიცვი!</p>
<p>და ჩაწყდა რაღაც ძალიან დიდი გალას შიგნით და გაქვავდა რაღაც მძლავრი გალას სახეზე და იმხელა ენერგია გაჩერდა მის ძარღვებში, რომ წამით მართლა ქანდაკებას დაემსგავსა და სხვა ათი და ათასი თუ მის ადგილას გატრიალდებოდა და წავიდოდა და ტირილად დაემხობოდა საკუთარ ბალიშზე და ანდაც რაიმე სხვა დარდის გამქარვებელს იპოვიდა, გალამ ასკეტური სიზუსტით შეასრულა ჩემი თხოვნა თუ მოთხოვნა და მოიცვა ხალათი და მივიდა მინიბართან და გამოიღო იგივე სასმელი, რასაც რომ მე ვსვამდი და ბოთლი ბოთლს მომიჭახუნა და გაგიმარჯოსო, მითხრა.</p>
<p>და ნებისმიერი სიტყვა ან სიტყვათა წყობა, ან წინადადება, ან ბოდიში, ან მაპატიე ან რაც არ უნდა ამოსულიყო ჩემი პირიდან, უფრო მეტად დაამძიმებდა სიტუციას და ამიტომ დუმილში ჩავეწე და გალამ ჩაცალა ბოთლი და დადგა მაგიდაზე და გავიდა ოთახიდან, და ალბათ ჩემი ზეგავლენის სფეროდანაც.</p>
<p></p>
<h2>6</h2>
<p> რამდენიმეწლიანი ლოდინის, რემონტის და რესტავრაციის შემდეგ როგორც იქნა ოპერისა და ბალეტის თეატრი ისევ დაუბრუნდა მაყურებელს, და დაუბრუნდა როგორც ყოველთვის აბესალომთან და ეთერთან ერთად, და ქალაქში თუ ვინმეს რამე ბეწვის ქურქის მაგვარი რამ ჰქონდა, იმ საკრალურ საღამოს ყველა ოპერაში იყო და იქ იყვნენ საბჭოთა ინტელიგენციის სამუზეუმო ექსპონანტები, მინისტრები, პარლამენტარები, მღვდლები, ეპისკოპოსები, ჟურნალისტები და ალაგ-ალაგ იყვნენ ისეთებიც, ვისაც საჭირო ხალხის წყალობით როგორღაც დაეთრიათ ოქროს ასოებით მოჩუქურთმებული მოსაწვევი, მაგრამ ეგეთი ხალხი სათვალვში არ ჩავაგდოთ, ეგენი ხომ მესამე და, ჰა და ჰა მეორე იარუსზე ისხდნენ, და პარტერში, ამფითეატრში და ჯანდაბას, ბენუარის ლოჟებში მყოფი ხალხისგან განსხვავებით ვერანაირ ამინდს ვერ ქმნიდნენ ჩვენს ქვეყანაში. ეგ კი არა, ამ ამინდის შემქმნელებს ეგება და ფონის შესავსებად დაქირავებული ხალხიც კი ეგონათ, აი ისეთი ხალხი, აქციების, მანიფესტაციების და საჯარო გამოსვლების დროს რომ ვქირაობთ ხოლმე.</p>
<p>მრავალწლიანი ლოდინის შემდეგ ვოლდემორივით მოიქნია დირიჟორმა ჯოხი და ალოჰამორა, განიხვნა ფალიაშვილის მუსიკის კარი და შეწყდა გადალაპარაკებ-გადმოლაპარაკებები დარბაზში და ამ ყველაფერს ჩვენს ამბავთან წესით, არანაირი კავშირი არ უნდა ჰქონოდა, ბედის უკუღმართობით ისე რომ არ მომხდარიყო, რომ ჩვენი ბუსებრი პოეტი, ჩვენს მამა-მარჩენალთან, ბატონ-პატრონთან და მთავარ დამკვეთთან ერთად რომ არ აღმოჩენილიყო ამფითეატრში და თან ზუსტად ორი რიგით უკან და მერე კი ანტრაქტის დროს ნაგლად რომ არ მიეჭრა მასთან და ისეთები არ ელაპარაკა, როგორებიც ილაპარაკა და ილაპარაკა თურმე ზომიერად და ამ ზომიერ ლაპარაკში, მლანძღა უზომოდ და მთათხა და მოყვა ყველაფერი, რაც ბატონის ახალ მოურავს დავმართე და მერე კი თურმე ისეთი კითხვებიც დაუსვამს, როგორი კითხვებიც ეგება და მთელი ეს დრო თქვენც გაწუხებდათ, მაგრამ თქმას კი ვერა ბედავდით და კითხვები კი იყო ესეთი – მომგვარებლები რომ ყველას უგვარებენ, თითონ მომგვარებლებს ვინ უგვარებსო?!</p>
<p>სანდო წყარომ მითხრა, ბატონს ამაზე ჩასცინებია, მაგრამ ეგ ღიმილი მაშინ გაუქრა სახიდან, როდესაც ბუსებრმა პოეტმა და დრამატურგმა, შენზე სთქვა, მაგან უკვე ძალიან ბევრი იცის, უმართავი გახდა და თავი მართლა დემიურგი ჰგონიაო.</p>
<p>დემიურგის მნიშვნელობა ბატონს ხეირიანად არა სცოდნია, მაგრამ რაღაცნაირად მუქარის შემცვლელი სიტყვა რომ იყო, მაგდენს კი მიხვდა და ცოდვა გამხელილ სჯობია, ძველ ბერძნულ სიტყვებში მეც კაი სუსტი ვიყავი, მაგრამ ჩემმა კოლეგებმაც რომ მიხსენეს “დემიურგი” მუქარანარევ დიალოგში, მერე დავგუგლე და გავარკვიე რაც ყოფილა და მერე მივხვდი, რატომ გადაწყვიტა ბატონმა ჩემი მოშორება და ეხლა ეს ამ სიგრძე წინადადება როგორმე რომ შევკრათ და თან როგორმე თქვენს კითხვასაც რომ ვუპასუხოთ, გეტყვით, რომ ეგეთი პროფესია, მომგვარებლების მომგვარებელი არ არსებობს. მომგვარებლებს ისევ მომგვარებლები უგვარებენ და დემიურგზე ლაპარაკის დროს ჩემმა კოლეგებმა ისიც ახსენეს, რომ აწი მეც მოგვარებული მქონდა და ტროლების ფერმა აღარ იყო ჩემი საქმე და კარს მომდგარი საპარლამენტო არჩევნები ხომ მითუმეტეს და აწი მე გადავდიოდი ერთ-ერთ მარეგულირებელ უწყებაში სამუშაოდ, რაც იმას ნიშნავდა, რომ გავდიოდი იძულებით პენსიაზე, მართალია ღირსეული, თვეში რამდენიმე ათასიანი პენსია და თავზე საყრელი დრო მექნებოდა, მაგრამ ასევე მექნებოდა მუდმივი შიშის განცდა, რომელიც ყველა იმ ადამიანს აფორიაქებს, რომელმაც ზედმეტი იცის და საჭირო კი აღარ არის.</p>
<p>ამ შიშებს როგორმე გავუმკლავდებოდი, მაგრამ ჩემს აწ უკვე ყოფილ კოლეგებს შეშინებასთან ერთად ჩემი ბოლომდე გაფარჩაკება და დამცირებაც ჰქონდათ გადაწყვეტილი და სანამ ლეპტოპიდან, ტელეფონიდან, გარე ვინჩესტერებიდან და ქლაუდ სერვერებიდან, პენსიონერი კაცისთვის თავის გადასარჩენად საჭირო ყველა ხელჩასაჭიდ ინფორმაციას მინადგურებდნენ, მინადგურებდნენ თვითშეფასებასაც და მეუბნებოდნენ –</p>
<p>ჩვენს სანაძლეოს რაც შეეხება, ეგ ამბავიც დამთავრებულია.</p>
<p>რას ნიშნავს-მეთქი.</p>
<p>რას ნიშნავს და, გილოცავ, მოიგე, მაგრამ ქამინგ აუთზე, გალასთან ერთად მუშაობაზე და ეგეთებზე აღარ იოცნებო, ძალიან გვიხარია რომ საქმის ყველაზე რთული ნაწილი შენ შეასრულე და ესეთი გადასარევი პერსონაჟი დაგვახვედრე და დანარჩენს აწი ჩვენ მივხედავთო.</p>
<p>მეთქი, რა დანარჩენს?</p>
<p>ოო, მაგას მალე გაიგებო.</p>
<p>ფილეას ფოგის ნიძლავი ხო არ დაგავიწყდათ-მეთქი.</p>
<p>ჩვენ არ დაგვვიწყებია, მაგრამ შენ ისეთ დღეში ხარ, ეხლა მაგაზე არ უნდა ფიქრობდეო.</p>
<p>ჩასაბარებელი უნდა ჩაბარდეს-მეთქი.</p>
<p>ძველი მეგობრობის ხათრით, ჯანდაბას შენი თავი, მარეგულირებელში რომ გადახვალ, პრემიის სახით ჩაგერიცხება ეგ ფულიო.</p>
<p>ხოდა, ეგრე-მეთქი.</p>
<p>ხოდა, ეგრე კი არა, თავი ჩახარე და ეს ბოლო წლები რაც იცხოვრე, დაივიწყე, ვაიდა ისე არ მოხდეს, რომ პირიქით აქეთ შენ დაგივიწყოს ყველამო.</p>
<p>* * *</p>
<p>აი ესე, მომგვარებლიდან დამრეგულირებლად ჩამომაქვეითეს. ცოტა ხანი მაკვირდებოდნენ, ხო კარგად ვიქცეოდი, ზედმეტს ხო არ ვტლიკინებდი ან რამე უფრო მაიმუნური გეგმები ხომ არ მქონდა ტვინში და სადღაც ორ კვირაში, ვერც ერთი ოპოზიციური პარტიის ოფისთან რომ ვერ შემამჩნიეს და ვერც ჩემს სატელეფონო ზარებში და მეილებში რომ ვერ იპოვეს რაიმე საეჭვო, თავი დამანებეს, თან ალბათ ჩემთვის აღარც ეცალათ, წინა საარჩევნო ისტერიკები დღე-დღეზე იწყებოდა და პარტიული თუ მაჟორიტარული სიით წარსადგენი ოღრაშებისგან, სუპერ მოკლე დროში, როგორმე პოლიტიკოსთან მიმსგავსებული პერსონაჟები უნდა გამოეთალათ.</p>
<p>მარეგულირებლებს, რომლებიც ძირითადად გადამდგარი პოლიტიკოსები, ქალაქის ყოფილი მერები, სისტემისგან ხელშეწმენდილი პოლიციის მაღალჩინოსნები ან ბატონისგან რაღაცით ათვალწუნებული და ჯერ რომ ვერ მოუფიქრეს რა უქნან, მაგრამ ცოტა ხნით რომ უნდა მოაკეტინონ, ისეთი ტიპები იყვნენ, ერთი ოქროს წესი ჰქონდათ, პოლიტიკაზე არც ფიქრობდნენ და არც ლაპარაკობდნენ, აი ძალიან ზემოთ ნახსენებ სუს-ის მაღალჩინოსანს, რომლის მარეგულირებლად ჩამოქვეითება ჩემი უშუალო ჩართულობით მოხდა, სახლიდან ფლეისთეიშენი ჰქონდა მოტანილი და მთელი დღე საფეხბურთო ჩემპიონატებს ვატარებდით.</p>
<p>სუს-იდან დაქვეითებული თავიდან ყოველ ჯერზე მიბღვერდა და მის მიმართ ჩემი დანაშაულის შესახსენებლად განზრახ მაძლევდა გაფუჭებულ ჯოისტიკს, მაგრამ მერე მერვედფინალური მატჩის თხუთმეტწუთიანი შესვენებაზე, ირიბად გადავუკარი, რომ მის ცოდვებზე მეც ბევრი მსმენოდა და შეიძლება ერთი ისეთი ამბავიც კი გამეხსენებინა, რომლის გამოც, აი იქვე, გვერდით ოთახში მჯდომი მარნეულის ყოფლილი მერი, ამ ღვთისგან დავიწყებულ ადგილას აღმოჩნდა და ტვინი რომ დამეძაბა, იმ დიალოგსაც სულ დაწვრილებით გავიხსენებდი, თუ როგორ უპირებდა სოფლის მეურნეობის ყოფილ მინისტრს და ამჟამად ფეხბურთში მის იდეალურ მეწყვილეს დაჭერას და ნასუსარმა გაიღიმა და თქვა –</p>
<p>აქაო ყველა ეგეთი ცოდვილი ვართ, შენ რო მე დამაქვეითე და მე რო მარნეულის მერი, მარნეულის მერმა თავის მხრივ აი, ეგ სოფლის მეურნეობის მინისტრი გააფუჭა, მიწის მოხვნა-დათესვის სუბსიდიების შეჭმის ისეთი უტყუარი ფაქტები დამიდო, მეტი რომ არ შეიძლებოდაო და ამ ჩემის კარგის მინისტრმა ციხეს მხოლოდ იმით დააღწია თავი, რომა, სახელმწიფო ტელევიზიის დირექტორთან მეგობრობს და ეგ დირექტორი კიდე რატომღაც ბატონს ნამეტანი გულში ჰყავს ჩავარდნილი და ისეთი ფართო კალთის ქვეშ მოიქცია, რომ მაგ კალთის ნაკუწები, ამ ნამისტრალისნაირ წვრილფეხობასაც სწვდება და... ისე, მაგ ჩემისამ, რანაირი სისტემა შექმნა, კა გე ბე-ს შეშურდებოდა ჩემმა მზემო.</p>
<p>ეს არის ახალი, ოცდამეერთე საუკუნის კა გე ბე-მეთქი.</p>
<p>და ეეეჰ, ზედმეტები მოგვდის, ვინმემ არ გაგვიგოს, ჩვენ ხარჯზე ისევ არ დაწინაურდესო და ამის თქმაზე ორივეს გაგვეცინა და გადავბჟირდით და თუ თქვენ დიდად ვერ ილაღეთ ამ ხუმრობაზე, აქვე პატარა ახსნა-განმარტებას მოვაყოლებ და გეტყვით, რომ მარეგულირებელი ისეთი ფსკერია, მაგის მერე ჰა და ჰა, დაცვის პოლიციელად დაგაქვეითონ. ზემოთ ყველა გზა მოჭრილია და აი ეგ მოჭრილი გზები იყო ჩვენი ისტერიკული და შიშნარევი სიცილის მიზეზი და გავუწოდე ჩემი მარჯვენა და შენდობა ვთხოვე და ჩამომართვა ხელი მძლავრად და ერთ ნავში ვართ, რაც მოხდა, მოხდაო, მითხრა და მას მერე შევკარით ისეთი ძლიერი საფეხბურთო დუეტი, რომ სულ მალე უწყებათა შორის სამგზის ჩემპიონები, საუკეთესო ბომბარდირები და რეალური ცხოვრებიდან სრულიად მოწყვეტილი ტიპები გავხდით. მაგრამ რა სისწრაფითაც ცდილობ, რომ რეალობას გაექცე, იგივე და შეიძლება უფრო სწრაფი და ჰუსეინ ბოლტის ტემპით მოგსდევს ცხოვრება და სანამ უკან არ იყურები, გგონია რომ ყველაფერი კარგადაა, მაგრამ ჰუსეინ ბოლტი სწრაფია მამაძაღლი, და დგება ის დღე, როდესაც რეალობა წინ გადაგეღობება და წინ გადაგეღობება ქალაქის კედლებზე ხატებად გაკრული პოლიტიკოსთა პლაკატების სახით და გადაგეღობება ისე სახტად, რომ ამ პოლიტიკოსთა პლაკატებს შორის გალას სახეს დალანდავ... გალას სახეს... პოლიტიკოსთა პლაკატებს შორის... გალას სახეს... გალას, საპარლამენტო არჩევნებში მონაწილე დამოუკიდებელი კანდიდატის სახეს... პოლიტიკოსთა პლაკატებს შორის... გალას... სახეს... პოლიტიკოსთა პლაკატებს შორის...</p>
<p></p>
<h2>7</h2>
<p> გალა ჩემი პროექტია, ჩემი ინტელექტუალური საკუთრება, ჩემი “საყდრისი”, გალა დაცულია იუნესკოს კულტურული მემკვიდრეობის სტატუსით და ერთი ისეთი ვიდეოთი, რომელიც რომ სულ ბოლომდე წერტილს დაუსვამს როგორც მის, ასევე ჩემი ყოფილი კოლეგების კარიერას და ბატონის დამხობას თუ ვერა, ყვერებზე მძლავრად მოქაჩვას მაინც მოახერხებს და დამეთანხმებით, რომ საყრდენგამოცლილი, დალურჯებულყვერებიანი შოგანი დიდი ვერაფერი ტირანია და ეგეთები ეგებ მართლა არჩევნებითაც კი გადააგდოს მოსახლეობის იმ ნაწილმა, დემოკრატიის ჯერ კიდევ რომ სჯერა და ვერა და ვერ მიმხვდარა, რომ ავტოკრატია არჩევნებით არ მიდის... არა!</p>
<p>ავტოკრატია ორ მარტივ პრინციპზე დგას – შიშზე და შანტაჟზე და იმდენად, რამდენადაც ადამიანს ყველაზე მეტად საკუთარი თავის ეშინია – აშინებ იმით, რომ იცნობ, იცნობ ისეთს, როგორიც იყო, იცნობ ისეთს, როგორიც არის, როგორიც სხვამ არ იცის და აი ახლანდელი ბატონის შემთხვევაში კი ავტოკრატიულ მმართველობას მიჯირყვნის კიდევ ერთი ინსტრუმენტი დაემატა, მსხვერპლს ფულს აძლევ, აძლევ უხვად და ოღონდ კი ვალად, და აძლევ შენი ბანკიდან და აძლევ იმ პირობით, რომ, ამ ნასესხებ ფულს წინასაარჩევნოდ თავის კანდიდატურის გასაპიარებლად დახარჯავს და დახარჯავს ნაწილს, ხოლო მეორე ნაწილს მოახმარს პარტიას და მოახმარს ბატონს და მოაწერს უმაღლეს საპროცენტო განაკვეთს ხელს, ისეთ უმაღლესს, რომელსაც რომ სესხის ძირი ჩინოვნიკობის ოთხწლიან პერიოდში ვერა და ვერ დაეფარება და ამიტომ უწევს ჩინოვნიკს, რომ სკამს, მეორე და ეგებ მესამე ვადითაც ჩაებღაუჭოს და ამიტომ ეშინია ჩინოვნიკს ბატონის და თან იცის ჩინოვნიკმა, რომ ბატონს მასზედ, იმაზე მეტი კომპრომატი, ვიდეო, აუდიო და ფოტო მასალა აქვს, ვიდრე ერთი რიგითი მონის გაფუჭებას სჭირდება და ეგებ ისიც იცის ჩინოვნიკმა, რომ სავარძელში ჯდომის დროს ერთი-ორჯერ ქრთამიც აქვს აღებული და ალბათ იმასაც ხვდება, რომ ამ ქვეყანაში ქრთამს მხოლოდ ბატონისგან მოგზავნილი ხალხი გთავაზობს და ალბათ სადღაც იმასაც იაზრებს, რომ ქრთამი საციხო საქმეა და უფრო მეტად საციხოა გაყალბებული და ცოლოურების სახელზე გაფორმებული კომპანიებისთვის მიცემული ტენდერები, მაგრამ რა ჰქნას ჩინოვნიკმა, უძიროა ჩინოვნიკის მუცელი და თან ბანკის ვალი აქვს დასაფარი და იქნებ ისეთი ჩინოვნიკებიც კი არსებობენ, ბატონთან დაახლოების დღეს და საათს რომ სწყევლიან და აბაზანაში წყლის ჭავლის ქვეშ რომ ჩუმად დგანან და კვნესით სტირიან და რომ არ აქვთ გასაქცევი არსად და რომ არიან შიშად და ძრწოლად ქცეულნი ბატონის წინაშე და სადღაც თეორიულ მომავალში, რონინად დარჩენილებს, სამ ციხეში ჯდომა ურჩევნიათ, ვიდრე აქ და ახლა ბატონის ყვირილის მოსმენა და ბრიალა თვალების წინ ერთი-ერთზე დგომა.</p>
<p>აი ეგ განსხვავებაა რა გინდა რა მაღალ ჩინოსან ჩინოვნიკსა და რიგით, აწ უკვე გადამდგარ მომგვარებელს შორის. იმდენად, რამდენადაც თამაშის წესები მომგვარებლის მოგონილია, მომგვარებელი სუფთაა, თხემით ტერფამდე და მომგვარებელს არ ეშინია, არც წარსულის და არც აწმყოსი, ერთადერთი უცაბედი და ყოვლად მოულოდნელი სიკვდილის შიში აქვს მომგვარებელს, ეშინია ძილის წინ გაზქურა არ დარჩეს ჩართული, ანდაც მის მანქანას მოლიპულ გზაზე მუხრუჭებმა არ უმტყუნოს, ანდაც შემთხვევით რამე მაიმუნური ნარკოტიკი არ ჩაუდონ ჯიბეში და ისეთების გვერდით არ გამომაწყვდიონ ციხეში, ვის დაჭერაშიც დიდი თუ არა პატარა და მნიშვნელოვანი წვლილი მაინც მიუძღვის.</p>
<p>და მიუხედავად იმისა, რომ მომგვარებელი, თუ გინდ ყოფილი, ამ ყველაფერს მშვენივრად იაზრებს და ხვდება, რა ვიწრო ბეწვის ხიდზე იდგა მთელი ცხოვრება და როგორ ნელ-ნელა უთხელდება ძაფი ფეხქვეშ, მაინც კარგავს სიფხიზლეს და საღი განსჯის უნარს. რამეთუ, მარეგულირებელი ეგეთი ადგილია, სადაც რომ დუნდები, დუნდები ისე როგორც ახალგაზრდა მამრები დუნდებიან დაოჯახების პირველ თვეებში და თუ ამათ, მამრებს, მოდუნებისგან მხოლოდ წონა და თეძოში ქონი ემატებათ, ყოფილ მომგვარებელს პირიქით, ბევრი რამ აკლდება და აკლდება უპირველეს ყოვლისა ჭადრაკული აზროვნების უნარი და ზმორებად ქცეული, პირველ, მეორე, მესამე და ეგებ მეხუთე სვლასაც კარგად ალაგებს, მაგრამ აი ქიშამდე და მითუმეტეს შამათამდე მისვლა უჭირს.</p>
<p>და პირველი სვლა და პირველი შეცდომა, არასწორი ადამიანის ნდობა იყო... არა, პირველი შეცდომა ზოგადად ვინმესთვის ნდობის გახსნა იყო და მეორე შეცდომა იყო, სუს-ის ყოფილი მაღალჩინოსნის, ფეხბურთში იდეალური პარტნიორის, მაგრამ ჩახლართულ გეგმებში, ნამეტანი ზედაპირული ადამიანის საქმეში გაყვანა.</p>
<p>მესამე შეცდომა ყველაზე ფრაერული და ოროსნული იყო, რაღაც ისეთი კვანძი ჩავხლართე, რომლის გახსნის ინსტრუქცია მე თვითონაც არ ვიცოდი და ლოგიკურია, რომ არ ვიცოდი, ამ ხლართის გამოფსკვნის შემდეგ რამდენად მოგებული დავრჩებოდი და არც ის ვიცოდი, რომ არიან ისეთები ვიღაცეებიც, ვინც კვანძებს კი არ ხსნიან, არამედ ბასრი დანებით და კატენებით სულ ნაკუწ-ნაკუწ აქუცმაცებენ, როგორც სუ-შეფები აქუცმაცებენ ქორიანდერს..</p>
<p>მეოთხე შეცდომა ბოლომდე შეცდომა არ იყო, მეტიც, შეიძლება ვინმე წესიერ ადამიანს, ჩემი მხრიდან ნამეტანი პატრიოტულ ნაბიჯადაც კი აღექვა, მაგრამ რამდენადაც პატრიოტიზმზე მეტად, მერკანტილური და პრაქტიკული მიზნები მამოძრავებდა, მაინც შეცდომად მეთვლება და შეცდომად მეთვლება თუ გინდ იმ მორალური გადმოსახედიდან, რომელი მორალითაც მართალია არასდროს მიცხოვრია, მაგრამ ამ ჩვენი ჩახლართული ამბის დასრულებისთანავე ნამეტანი შემაწუხებს და ეგებ მცირე დეპრესია, სეროტონინის დაგდება და ისეთი უცნაური წამლების მიღებაც კი დამაწყებინოს, რომლის სახელებიც შემინდეთ და, არ მახსოვს, და ჩანთა კი, რომელშიც წამლის რეცეპტებს ვინახავ ეხლა ცოტა მოშორებით მიდევს და წვდად და მიწვდენად არ ღირს, როგორც არ ღირს მომავალში მოსახდენ ამბებზე დროის დახარჯვა და წუწუნი ჩემი მხრიდან და სამაგიეროდ ღირს იმის თქმა, რომ როდესაც მე აბლაბუდების ქსელებს ვთრთვილავდი, ქალაქის მთლად ცენტრალურ მოედანზე ისევ პერმანენტული აქციები იყო და დიდად თუ არ ვიცოდი რას და რატომ აპროტესტებნენ, სამაგიეროდ ვიცოდი ვინ იყვნენ ამა აქციების ორგანიზატორები და მათ შესახებ ისეთებიც ვიცოდი, დიდად რომ არ უნდა მცონოდა, და ვიცოდი მათი მიზნები და დარდები და ტკივილებიც კი და ეს ხალხი იყო ნამეტანი უცნაური, ზედმეტად ახალგაზრდა, პარტიით – უპარტიო, მორალით – წესიერი და შეგნებით – მოუსყიდავი და ეს სიმპტომები კი სისტემის პერმანენტულ თავის ტკივილს და ეგრე განსაჯეთ, შაკიკსაც კი იწვევდა და ზუსტად ეგეთი ორთოდოქსი ლიბერალები მჭირდებოდნენ ახლა და ზუსტად ეგეთებს ვჭირდებოდით მე და ჩემი ფეხბურთის პარტნიორი, და ჩვენ ვთავაზობდით, რომ სულ რაღაც რამდენიმე წერილის მიწერ-მოწერით მსოფლიოს მთავარ სოციალურ ქსელს დომინოს ფიგურებივით მიყოლებით და რიგრიგობით დავახურინებდით სამთავრობო ტროლების ფერმას და გამოვამზეურებინებდით ამა ფერმების დამფუძნებლების და დემიურგების სახელებსა და გვარებს და პლუს ამას, სულ რამდენიმე კვირიანი შრომის თავზე ისეთ ბასრ აპლიკაციას ჩავაბარებდით, რომლის კომპიუტერზე დაყენების შემთხვევაში, სოცქსელებში მოხეტიალე მოქალაქე იუზერი სულ ნათლად დაინახავდა ვინ ტროლი იყო და ვინ მასსავით რეალური და მატერიალური არსება და ვისთან ღირდა ხმალდახმალ დუელი და ვისთვის თავის არიდება.</p>
<p>ღმერთი არ გაგიწყრეთ და არ გეგონოთ, რომ რომელიმე სამთავრობო ფეისბუქ გვერდის პაროლი ან ადმინის სტატუსი შემარჩინეს, არაფერი მსგავსი, უბრალოდ აი ეგ სამთავრობო გვერდები სულ ჩემი ხელით მაქვს ზოგი გახსნილი, ზოგი ნაყიდი, ზოგი სახელგადარქმეული და ა.შ. სულ ჩემი დაკვეთით გაკეთებული ვირუსებით არის მილიონობით ადამიანი ისეთ უდღეურ ჯგუფებში შეყრილი, როგორიცაა “ტანკლი ტუნკლი ტანკლები”, “ჩვენ გვიყვარს ჩვენი პატრიარქი” და “ჯორჯიან მამსი”. სულ ჩემი გეგმით და დაკვირვებით იწრთობოდნენ ფეისბუქ ტროლები და ნარჩევ-ნარჩევი პროსახელისუფლებო ავტორები და რა გასაკვირია ოდესღაც წინდახედულ კაცს, ყველა ამ ფეიჯის, ჯგუფის და იუზერის კოდში რომ მცირე რამ ბომბი ჩამედო და ეს ჩადებული ბომბი კი ერთი შეხედვით ისეთი მარტივი, ისეთი ბუნებრივი და არასაშიში იყო რომ ტროლ ფერმების ახალმა დირექტორებმა და ახალმა მომგვარებლებმა ყურადღების ღირსადაც არ ჩათვალეს და ერთ მშვენიერ დილას, ფეისბუქის ადმინისტრაციისგან ასობით წერილი რომ დახვდათ ელ-ფოსტაზე და ამ წერილში სულ წვრილ-წვრილად რომ იყო ახსნილი მათი სოც. ანგარიშების დახურვის მიზეზები და შედეგები, მხოლოდ მერეღა გაიაზრეს, რომ ყველა ამ სამთავრობო გვერდს, ტოპიუზერს და პროსახელისუფლებო ავტორს ერთი რამ აერთიანებდა, ისინი საინფორმაციო სააგენტოებად, პრესის თანამშრომლებად და ზოგადად საღი და თავისუფალი აზრის გამავრცელებლებად იყვნენ დარეგისტრირებული და თუ თქვენ, თქვენი პირადი ექაუნთით ათასი მაიმუნობის და მარაზმის გავრცელება უმტკივნეულოდ შეგიძლიათ, მათზე სულ სხვა წესები და კანონები მოქმედებს და თან მითუმეტეს ეს ტროლები, ჩემი წასვლის შემდეგ, ყველა გაკუებას პოსტავდნენ და ბუსტავდნენ და ასპონსორებდნენ და იმაზე მეტად იქცევდნენ ყურადღებას, ვიდრე, ინსტაგრამის ყოვლად დაუმსახურებელი ინფლუენსერები და ამიტომ აი ესე მარტივად და რიკინ-რიკინით დაიხურა დეზინფორმაციის და ოპოზიციური პარტიების წინააღმდეგ შავია პიარის კეთების ბრალდებით რამდენიმე ათასი ექაუნთი, რამდენიმე ასეული ფეიჯი და რამდენიმე ათეული ტოპავტორი და ახლა ხომ დააფასებთ ამ ავტორების გვერდით დასმული მიკროფონის სმაილიკის და ლურჯი ვარსკვლავის ძალას და ეხლა ხომ მაინც მიხვდებიან ჩემი ყოფილი დამკვეთები, რომ პროფესიონალებს პანდებით ვერ ჩაანაცვლებ და პანდებს კი პირიქით. ერთნი ზოოპარკში, დაცულ ტერიტორიებზე და, ჯანდაბას ველურ ბუნებაში უნდა იყვნენ, მეორენი კი მომგვარებლის ბზრიალა, ზრიალა და კრიალა სავარძელში.</p>
<p>გეგმის პირველმა ნაწილმა იდეალურად ჩაიარა, სოციალურ ცელს გადარჩენილ ყალბ იუზერებს, გუგლ ქრომის მარტივი ედ ონით და ისეთი მაიმუნი ექსტენშენით ვებრძოდით, რომელიც რომ ტროლების ლუსტრაციას კი ახდენდა, მაგრამ სანაცვლოდ კაი-კაი ღირებული ინფორმაცია გაჰქონდა მთავრობის მიმართ ნეგატიურად განწყობილი მომხმარებლის კომპიუტერიდან და ჩემი მთავარი მიზანიც სწორედ ეგ იყო და სწორედ მაგიტომ დავგეგმე ამხელა ფარსი და სწორედ მაგიტომ წავედი ამხელა რისკზე რომ: ა) ჩემი ყოფილი მამა-მარჩენლებისთვის მეჩვენებინა, თუგინდ განულებულსაც კი, რამდენი რამის თავი მაქვს და ბ) ისევ იგივე მამა-მარჩენლებისთვის რაიმე ღირებული მქონოდა შესათავაზებელი... მაგრამ... მაგრამ, ეგრე სწრაფადაც ნუ აიცრუებთ გულს და ნუ გადაწყვეტთ, რომ ბოლომდე არაკაცი და არარაობა ვარ, თუმც არც მაგ ორის გაჭირვება მქონია ოდესმე, მაგრამ... სადღაც პირველ თუ არა მეორე გვერდზე, ეგებ გოეთეს ციტატის ინტერპრეტაციით გაგაფრთხილეთ კიდეც რანაირი ძალის ნაწილი ვარ... მოკლედ, ჩემს რაობას გადავახტეთ და ამბავს ბოლომდე გავყვეთ. ა და ბ პუნქტი ჩემი გეგმის და ჩემი ფარსის ქვე გეგმა და ქვეფარსი იყო, დრამატურგიაში არის ეგეთი ცნება, ხილული და ფარული მოტივაცია ჰქვია და ჩემი თუ არ გჯერათ, ბუსებრ პოეტსა ჰკითხეთ და ის აგიხსნით, როგორ და რანაირად მუშაობს იდეალური პერსონაჟი და მეც როგორც რამე კარგი ფილმიდან გადმოვარდნილ მთავარ გმირს, ხილულ მოტივაციად ძველი სტატუსქვოს აღდგენა მქონდა დასახული და ფარული მოტივაცია კი, აი, ზემოთ ნახსნები შეცდომის ნაწილი და ისეთი წვრილი ძაფი იყო ჩემს ხლართში, რომელიც თუ გაამართლებდა, კაი შორს გამიქნევდა და თუ არადა ისე ცუდად დავამთავრებდი, როგორ ცუდადაც მარეგულირებლიდან კიდევ უფრო ქვემოთ დაქვეითებული ხორცმეტები, ანუ ჩემნაირები ამთავრებენ.</p>
<p></p>
<h2>8</h2>
<p> ისე, დაკვირვებიხარ, არის მომენტები, როცა სარკეში ვიყურებით და საერთოდ არა ვგავართ საკუთარ თავს, და მერე, ერთი ხელის მოსმით, აჩეჩილ თმებს გავისწორებთ და თითქოს თმასთან ერთად ყველაფერი სწორდება, ლაგდება და თითქოს რაღაი თმა ისე გვაქვს როგორსაც თვალი მიეჩვია, ცხოვრებაც რაღაცნაირ, განსაზღვრულ კალაპოტში ჯდება და ისე ვაგრძელებთ არსებობას, გეგონება დარდს რასმეს და განსაცდელს საერთოდ არასდროს შევუწუხებივართო.</p>
<p>მეთქი, რა ჯადოსნური მომენტი დაგიჭერია ჩემმა მზემ, რამხელა სიბრძნე ჩაგიტევია ერთ რთულ ქვეწყობილ წინადადებაში და სარკეში ერთი ჩახედვით რამხელა ფილოსოფიური დასკვნამდე მისულხარ-მეთქი.</p>
<p>ფილოსოფია არ ვიცი, მარა ამ შენმა პარიკმახერშამ ნამეტანი ამღირჯნა, ესეთ ჩემ თავს ვერ იქნა და ვერ ვგუობო.</p>
<p>მეთქი, დარწმუნებული ვარ, მთელი ცხოვრება ნანეტს იჭრიდი და მაგის ბრალი იქნება-მეთქი.</p>
<p>თმას სულ დედაჩემი მჭრიდა, პირველად უცხო ადამიანმა ჯარში შემკრიჭა და ჯარში ხო ხვდები, როგორც გკრეჭენ, ერთ თარგზე და ერთ სტანდარტზე და მერე, ორი წელი რომ სულ აკვანში გაბრტყელებულ თავებს და ამ თავზე თმის სულ ერთნაირ ფორმებს უყურებ, რაღაც სტაბილურობის განცდა გაქვს და აი მაგ სტაბილურობის შენარჩუნება მინდოდა მთელი ცხოვრება და მაგიტომ ვიჭრიდი, ნანეტს თუ რაც ქვიაო.</p>
<p>მეთქი დღეს ბრძნად ხარ დამდგარი, ჩაინიშნე ეგ ყველაფერი, შენი ცხოვრების დაოს ნუ გაანიავებ-მეთქი.</p>
<p>ეეჰ, დაო რომ გვეხილა, დაო არ იქნებოდა უცვლელი. სახელი რომ გვებოძა, სახელი არ იქნებოდა უცვლელი. ჭეშმარიტად ვინც დაიპყრა ვნებები, იხილა დაო დაფარულისაო – გაკვირვებულმა რომ გადავხედე, გაკვირვებულმა გადმომხედა –</p>
<p>რა იყო, პოლიციელებიც ვკითხულობთ წიგნებსო.</p>
<p>აფერუმ, დიდად გამაკვირვე-მეთქი.</p>
<p>ჯერ სად ხარ, უკეთ რომ გამიცნობ უფრო და უფრო გაკვირვებული დარჩებიო – მითხრა და ხელი მხარზე მომიცაცუნა. არა, არ დამკრა, არც ჩამკრა – მომიცაცუნა, ამ სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობით და აი, ისე კი არ მომიცაცუნა ბებიები და ბაბუები რომ გვიცაცუნებენ ხოლმე, ისე მომიცაცუნა, ღამის კლუბებში რომ ჩურებს ვუცაცუნებთ, უფრო ღრმად ჩუცუცუნების იმედით.</p>
<p>მარეგულირებლის შენობის სახურავზე ვისხედით, იმიტო კი არა რო რომანტიკა ან რამე ლამაზი ხედი გვეშლებოდა, უბრალოდ ერთადერთი ადგილი იყო, სადაც წყნარად შეგვეძლო ლაპარაკი და ვლაპარაკობდით და თან რომელიღაც აზიური ფასტ ფუდის ლაფშას ვაგლახავებდით. ხინკალზე გაზრდილ ჩემს მეგობარს ლაფშას საჭმელად განკუთვნილი ორი ჯოხი ისე მოუქნელად ეჭირა ხელში, როგორც ლატვიელ ტურისტებს უჭირავთ ჩანგალზე წამოცმული ხინკალი და ვერ გაუგიათ, კუჭში უნდა უკბიჩონ თუ გვერდში თუ ფერდში, ან კუჭი რომელია ან გვერდი ან ფერდი. ორი წუთი კიდევ იწვალა სუს-ის ყოფილმა მაღალჩინოსამა და ერთჯერად პლასტმასის ჩანგალზე გადავიდა.</p>
<p>ჩემებს... ჩემებს, რა ვინც შემომრჩა სისტემაში, იმათ ველაპარაკე და რავი, მაინც რო იცოდე, დღეს მოგვაკითხავენო.</p>
<p>ვინები-მეთქი.</p>
<p>ბატონის ხალხიო.</p>
<p>აუ, ეგ სულ დამავიწყდა-მეთქი.</p>
<p>ნამეტანი მოდუნებული ხარო</p>
<p>მართალი ხარ, მაგაზე ერთი ორი თავით ზემოთ ვისაუბრე-მეთქი. ვერ გაიგო, ნუ როგორ უნდა გაეგო, აბა რა იცოდა რომ იმ მოთხრობის პერსონაჟად გადაიქცეოდა, რომლის ავტორიც მკითხველთან ესეთ, გულზე ხელი დავიდოთ და, კარგად გაცვეთილ და ბანალურ თამაშს დაიწყებდა.</p>
<p>“დამკაწვრელებს” გვიგზავნიან თუ “ჩამფარცხველებს” – მეთქი.</p>
<p>ზუსტად არ ვიციო.</p>
<p>რა მნიშვნელობა აქვს, ორივე ერთმანეთზე უარესია, “ჩამფარცხველებს”, თუ სწორად მახსოვს, ჩემმა კოლეგებმა ერთ-ერთი ყოფილი მინისტრის ჩუმად მიყუჩება დააბარეს და ამათმა კიდე ის საცოდავი გააშიშვლეს და რამდენიმე კვირა ნესტიან სარდაფში ყავდათ გამომწყვდეული, და აი ეგ შენი “დამკაწვრელები” კიდე მაგათზე უარესები არიან, გენმოდიფიცირებული ძველი ბიჭები, თუ კაი ბიჭები თუ რასაც ეძახიან თავის თავს-მეთქი.</p>
<p>ისე, აი მაგ “ჩამფარცხველების” ვაჟკაცობამ დამაწინაურა, რომ იცოდეო.</p>
<p>ანუ-მეთქი.</p>
<p>ანუ, ძაან მალე გავხსენი ეგ საქმე და კიდევ უფრო მალე ჩავუგდე საჭირო ხალხს სიტყვა, რომ საჭიროზე მეტი ვიცოდი და ვუთხარი რომ ისიც ვიცოდი, რომ საქმის მასალების როგორც გამომზეურება, ისე დაშრედერება შემეძლო და საჭირო ხალხმა იმ დროინდელ მოურავთან შეთანხმებით, მეორე ვარიანტი აირჩიეს და პაგონზე ერთი ლამაზი ვარსკვლავი და ხელფასზე კი ორი ნული დამიმატეს, მაგრამ რათ გინდა, მერე შენ გამოჩნდი და ყველაფერში ჩამიჯვიო.</p>
<p>მეთქი, რომ ჩაიჯვი, მე მაგის მერე გამოვჩნი, რამდენჯერ უნდა განვიხილოთ ეგ თემა-მეთქი.</p>
<p>ნუ, როგორც იყოო.</p>
<p>მეთქი, ეგრე იყო, ხელებს ნუ მაწმენდ, შეცდომის აღიარება უნდა შეგეძლოს.</p>
<p>კაი, ბოდიში, არ მინდოდა შენი წყენინება, შევრიგდეთო? – ნეკა თითი გამომიწოდა. ავხარხარდით და როგორ უცბადაც ავხარხარდით, ისე უცბადვე გავჩუმდით და ჩვენ-ჩვენ ფიქრებში ჩავეწეთ. ღამე მამალი შარი გველოდებოდა და სანამ მომგვარებლებთან, ჩემ ალალ მეგობრებთან და ყოფილ კოლეგებთან მიგვიყვანდნენ, იქამდე მაგრად დაგვჟეჟავდნენ და ვინ იცის, ეგებ ხოშიანადაც დავესახიჩრებინეთ, ამიტომ გინდა არ გინდა, ვაბანკზე უნდა წავსულიყავით.</p>
<p>უნდა წავსულიყავით და წავედით კიდეც და ვაბანკიც იყო და ვაბანკიც, შიგ გალას საარჩევნო შტაბში და შიგ მის კაბინეტში და შიგ მის სავარძელში წამოჭიმული დავხვდი მომხდურებს, და ამ ჩემის ვაჟკაცურ საქციელს აზღვევდა ათობით ტელეკამერა და ასობით ჟურნალისტი და თხუთმეტ წუთში გასამართი ბრიფინგი და ჩემ დანახვაზე გალამ გაიღიმა, გაიღიმა გულწრფელად და კეთილად და იმდენად გულწრფელად, რამდენადაც ამ ღიმილს შემდეგ ჩემი საქმეები ძალიან ცუდად უნდა წასულიყო და იმდენად კეთილად, რამდენადაც შეგიძლია იმ კაცს თანაუგრძნო, რომელიც იცი, რომ სიკვდილის გზას ადგას და გალა იყო ძალიან შეცვლილი, იმაზე მეტად შეცვლილი, ვიდრე სტერილური, ნულიდან გალათეამდე ტრანსფორმაციის შემდეგ, და გალა იყო მშვიდი და ამავდროულად დაჭიმული და გალა არ იყო აღარაფერი გარდა მიზნისა და გალა არ იყო არცერთი წამის მეასედით მაინც დაფიქრება, რომ მიზანი არ ღირს საშუალებად და მიზანი საერთოდ არ ღირს არაფრად, თუ ზედაპირზე ბრწყინვალებას და სინამდვილეში კი მონობას გულისხმობს და ვუყურებდი გალას და ვხვდებოდი, რომ სადღაც მის ტვინში ნეირონები ისეთ განტოლებებს ხსნიდნენ და ალაგებდნენ, რომელსაც რომ თითონ უმარტივესად ამოხსნიდა და აი, მომგვარებლებს და თვით ბატონსაც კი ისეთ თავსატეხებს გაუჩენდა, რომ ვერა და ვერ აიღებდნენ მასზე კონტროლს, იმიტომ რომ ოდესღაც გალა სტერილული იყო და გალა იყო ნული და გალა ეხლა აქ იდგა და გალას სხვანაირად არ შეეძლო და არ შეეძლო რომ საკუთარი მიზნის მისაღწევად რიგრიგობით არ გაეწირა ყველა და ყოველი და მივხვდი რომ გალასთან დაწყებულ თამაშს აქ და ახლა კი არ ვაგებდი, არამედ დიდი ხნის წინ, და მასზე, როგორც ქალზე უარის თქმის მომენტში წავაგე და ახლა მხოლოდ საკუთარი თავთან და საკუთარი თავის წინააღმდეგ ვთამაშობდი და მთელ ამ აბსურდს მხოლოდ ერთი მაყურებელი ყავდა და მხოლოდ გალა მიყურებდა, როგორ ვიხლართებოდი საკუთარ გეგმებში და გალა მიყურებდა მშვიდად და ისე მშვიდად, რომ მისი სიმშვიდე გადაედოთ “დამკაწვრელებსაც” და მომგვარებლებსაც და თუ მე და ჩემი სუს-ელი მეგობარი წივილ-კივილს, იარაღების ტრიალს და დამტვრეულ ძვლებს ველოდით, ბატონის ხალხმა მხოლოდ რაციონალური და პოლიტკორექტული წინადადებები შემოგვაგებეს და გვითხრეს, რომ აფასებდნენ იმ ავ საქმეებს, რაც მათ წინააღმდეგ დავატრიალეთ და გვითხრეს, რომ ჩვენს ნიჭსა და ტალანტს პატივსა სცემდნენ და ისიც გვითხრეს რომ აქ და ახლა, ამ წინა საარჩევნო პერიოდში და მის შემდეგ თუ არა, სადღაც ოდესმე, ახლო, ან ძალიან შორ მომავალში, აი ისეთ შორში, სადაც უკვე შვილიშვილები გვყავს და ამ შვილიშვილებთან ერთად ჩვენი სახლის უკანა ეზოში, პამიდვრების ნარგავებს და კვლებს შორის ვთამაშობთ, აი მაშინ მაინც გამოგვასალმებდნენ სიცოცხლეს. და მე ვერ მოვითმინე და ეს მუქარა გავაპროტესტე, ჯერ ერთი რომ განგსტერული ფილმების დიდი მოყვარული გახლავართ და ვერაფრით ვერ ავიტანდი გადფაზერის ესეთი მნიშვნელოვანი სცენის ესეთ ბანალურ ინტერპრეტაციას და მეორეც, საერთოდ არ მინდოდა მთელი ცხოვრება შიშში მეცხოვრა, თან მითუმეტეს მაშინ, როცა ჩემს მიერ დატრიალებული ავი საქმეები, ჩემი და ჩემი სუს-ელი მეგობრის გეგმის მხოლოდ შესავალი იყო და თუ პრელუდია დიდად არ ესიამოვნათ, ეგებ პირველი აქტისთვის ეყურებინათ დიდი რუდუნებით და თანამდებობებზე აღდგენის სანაცვლოდ ჩვენგან წაეღოთ ყველა ის ინფორმაცია, რაც რომ ტროას ცხენივით შეპარულმა ტროლების ამომცნობა პროგრამამ წამოიღო ყველა მამალი ოპოზიციონერის და თვით ბატონის თავის ტკივილად ქცეული, უპარტიო აქტივისტების კომპიუტერებიდან.</p>
<p>ამის გაგონებაზე ჩემი ყოფილი კოლეგები დიდი დუმილით დადუდმდნენ და ერთ-ერთმა ბოდიშიც მომიხადა, ხომ იცი ეგეთ საქმეებს მარტო ჩვენ ვერ ვწყვეტთ და ამიტომ ჩვენ ერთი-ორი გადარეკვა, შენ კი ცოტა ხანი ლოდინი მოგიწევსო.</p>
<p></p>
<h2>9</h2>
<p> ჩემს არყოფნაში ყველაფერი თავდაყირა დაუყენებიათ, მამაძაღლი. დამოუკიდებელი კანდიდატის იდეის გარდა კიდევ რამდენიმე მიმართულებით მოიქოქნენ და პარლამენტში საკონსტიტუციო უმრავლესობის დაკარგვით შეშინებულებმა ახალი, რიგით მეორე სატელიტური პარტიის დაფინანსება დაიწყეს. ძველი სატელიტი თუ თავს წმინდა პატრიოტულ ორგანიზაციად ასაღებდა, ახალი ღიად პრორუსული იდეოლოგიის მიმდევარი და ნაციონალისტურ-შოვინისტურ-ჰომოფობიური იდეებით ზურგგამაგრებული იყო, მათ ლიდერს ხელში ჯვარ-კომბალი ეპყრა, ვითარცა სკიპტრა და ფეხთ აზიაცკები ემოსა და მარჯვენით ეჯდა ბუსებრი პოეტი და დრამატურგი და თუ ოდითგან და აქამდის მშვენივრად იყოფდნენ სატელევიზიო ველს პატრიოტ სატელიტებთან, აწ და მარადის ჩვენი ბუსებრი პოეტის საციალური ქსელის და იუთუბჩენელის მეშვეობით აწვდენდნენ ხმას თავიანთ პოტენციურ ამომრჩევლებს და ეგ კი არა, ეკელესია-ეკლესიაც ქადაგებდნენ თავიანთი მრევლის წინაშე და ისეთ კიტჩებს და კიჩმაჩურებს ჰგავდნენ და ისეთ უთავბოლო რაღაცეებს სჩადიოდნენ, რომ მათი და პატრიოტების ფონზე მმართველი პარტია არჩევნებში გამარჯვების ერთადერთ ღირსეულ და ადეკვატურ კანდიდატად ესახებოდა მოსახლეობას.</p>
<p>მოკლედ, დაყავი და იბატონეს პრინციპიდან გამოვედით, მაგრამ რაც დავყავით იმის შეერთებაც მშვენივრად შეგვიძლია, აი ის ამბები ხო ნახე, პარლამენტის წინ მთელი ამ პატრიოტების და კომბლიანების და კიდევ სხვა ფაშისტების ჯარი რომ გავაერთიანეთ და შენი წყალობოთ გაფუჭებულ უპარტიო აქციონერებს რომ მივუქსიეთო.</p>
<p>მეთქი, კი ვნახე, მაგრამ ეგ ამბები დიდად არ მადარდებს, რაც გულს მიჭამს ისაა რომ ბუსებრ პოეტზე შურისძიება მინდოდა და თქვენ კიდე ისე წინა პლანზე გამომიჭიმეთ, ალიყური რო ალიყურია იმასაც ვერ ავჰკრავ, ემანდ ეკრანებზე ლოყადაწითლებული არ გამოჩნდეს-მეთქი.</p>
<p>ჩვენ საქმეში ხო იცი არაფერია პირადული, მხოლოდ ბიზნესი და ამიტომ მოგიწევს შეუნდოო.</p>
<p>შენ ოღონდ გადფაზერიდან ციტატების დამახინჯებას შეეშვი და ჯანდაბას შენი თავი და ტანი, როგორმე შევუნდობ-მეთქი.</p>
<p>შევუნდობ არა ჩემი ფეხები, გამორიცხულია! ისეთ დროს გავაფუჭებ, როცა ყველაზე ნაკლებად ელოდება, პარლამენტის მანდატს რომ მიიღებს, პირველ საშემოდგომო სესიამდე, ან ზედ სესიის დროს, დარბაზიდან მოსაწევად რომ გამოვა იქ დავხვდები, იქ დავხვდები და ყველა ცოდვას გავუხსენებ და ისე გავაფუჭებ, როგორც არასდროს არავინ გაფუჭებულა. თან მითუმეტეს ჩემი სუს-ელიც აღადგინეს თავის პოზიციაზე და უკვე ორნი ვართ, ორნი და მალე გალა დაგვემატება და ჩვენ სამთა გმირთა მნათობთა, ერთმანეთის მონება კი არა, სხვების დამონების სურვილი გვეჭირვება და ვაი იმათი ტყავის ბრალი, ვინც გზაზე გადაგვეღობება.</p>
<p>გალას მომგვარებლად აღდგომიდან რამდენიმე დღეში შევხვდი, ყოველ დილას ერთი და იგივე მარშრუტს ძუნძულით და ფიზიკურად კარგ ფორმაში ყოფნის სურვილით გადიოდა და გზად ქარხნებში ჩერდებოდა და წინა ღამეს დაკლულ ძროხებს და დეკეულებს ნეკნებს უბეგვავდა და მერე არბოდა ქალაქის ყველაზე მაღალ და გრძელ კიბეებზე და მისდევდნენ ბავშვები და სტუდენტები, პენსიონერები და მეძუძური დედები და მისდევდნენ ისე, როგორც იესოს მისდევდნენ გლახაკნი და კეთროვანნი და მისდევდნენ ისე, როგორც ფორესტ გამპს მისდევდნენ რეპორტიორები და პაპარაცები და მეც როგორც რიგითი, ჯანმრთელი ცხოვრების მოყვარული, ავედევნე ამ გზაზე და გზად კი ისეთ ამბებს ვახსენებდი, როგორების შეხსენებაც დიდად არ სჭირდებოდა, მაგრამ თქმულ არს, გამეორება ცოდნის დედააო და სულ წვრილ-წვრილად და დედაზე დაფიცებით გადავიმეორეთ ის ფაქტები, რომ გალას რეალური გვარ-სახელი და პირადობის მოწმობის ასლი ჯერ კიდევ ჩემს საქაღალდეებში ინახებოდა და რომ მქონდა ერთი ისეთი ვიდეო, სადაც გალა სულ დეტალურად ჰყვებოდა საკუთარი წარსულის და გალათეად ქცევის შესახებ და ამბოდა გამოთქმით და დამარცვლით რომ ჩემი და მხოლოდ ჩემი პროექტია და არავითარი გალა არ არსებობს დედამიწის ზურგზე გარდა ჩემი მოგონილისა და ამ მოგონებას და გამოგონებას, ხელოვნების მიმართ დიდი სიყვარული და ერთი უშნო სანაძლეო ედგა პრეისტორიად, და ამიტომ სტერილური და თან ნული, სთხოვდა საზოგადოებას რომ არ დაუჯერონ იმ სახეებს, ვინც ხშირად სჩანან ეკრანებზე და არ დაიჯერონ არცერთი სიტყვა მათი პირიდან ამოსული რამეთუ ყველაფერი ყალბია რასაც ხედავენ და სიყალბეც კი ყალბია და დადგმულია ყველა ინფლუენსერის, გადაცემის წამყვანის, შოუბიზნესის ვარსკვლავის თუ უბრალოდ, ცნობადი სახის ცხოვრება და...</p>
<p>და ჩემგან რა გინდაო – გალამ.</p>
<p>არაფერი, საერთოდ არაფერი-მეთქი.</p>
<p>აბა ამ ყველაფერს რატომ მახსენებო?</p>
<p>მეთქი, იმიტომ რომ მართალი იყავი.</p>
<p>რაშიო?</p>
<p>რაში და შენ ხელოვნების ნიმუ...</p>
<p>აღარ გერევა გული მაგ სიტყვათა წყობაზეო.</p>
<p>არტი... კაი, ჯანდაბას არტი, მხოლოდ მას მერე გახდები, რაც თავისუფლებას მოგცემ-მეთქი.</p>
<p>რაღაცას მატყუებო.</p>
<p>არაფერს, უბრალოდ ორმაგ აგენტობას გასწავლი, ვითომ ბატონის დაკვეთებს ასრულებ, სინამდვილეში კი ჩემი ჭკვიანი გოგო, ჩემი გალა იქნები და აი მანდ და მხოლოდ მანდ შეიკვრება კვანძი და ეგ იქნება ჩემი ამბის იდეალური ფინალი-მეთქი.</p>
<p>ქალაქის ყველაზე გრძელი კიბეების ბოლო საფეხურები ავირბინეთ და სულის მოსათქმელად გავჩერდით.</p>
<p>ამ დღეს ველოდიო.</p>
<p>კონკრეტულად ამ დღეს-მეთქი?</p>
<p>არა, იმ დღეს, როცა ამ ყველაფერს მეტყოდიო და ისე მოხდა რომ ეს დღე მაინცდამაინც დღეს დადგაო.</p>
<p>მეთქი, მერე?</p>
<p>მერე აი ამ წელის ჩანთას მართლა მარტო იმისთვის კი არ ვიყენებ რომ იოგას შარვალში გამოკვანწული ტაკოს ფოტოები არ გამიბაზრონ უკან ადევნებულმა პაპარაცებმა, სინამდვილეში შიგნით ერთი კოლოფი მიდევსო.</p>
<p>მეთქი, კოლოფი კოლოფად და შიგნით რა დევს?</p>
<p>ნიშნობის ბეჭედიო.</p>
<p>თხოვდები-მეთქი? – ცოტა რაღაც კი ჩამწყდა გულში, მაგრამ დიდად არ შევიმჩნიე.</p>
<p>არჩევნებამდე ორი კვირა დარჩა, ყველა ვარიანტში ვიგებ, მაგრამ პოპულარობა რომ არ დავკარგო, კიდევ ახალი რაღაცის შებზრიალებაა საჭირო და რა ვქნა, ჩემიც უნდა გაიგო, მიწევსო.</p>
<p>ამომრჩევლის თვალში ცოტა არასერიოზული ნაბიჯი გამოგივა-მეთქი.</p>
<p>შენ ერთი რამე გეშლებაო.</p>
<p>რა-მეთქი?</p>
<p>ამომრჩეველების კიდევ გჯერა და სინამდვილეში ამ ქვეყანაში ამომრჩეველი კი არა, მოქალაქეც აღარ დარჩა, ყველანი იუზერები ვართ და ანტიკური რომის მერე დიდად არც შევცვლილვართ, ისევ პური და სანახაობა გვინდა, გვინდა რა, გვჭირდებაო.</p>
<p>ეხლა გასაგებია დაყავი და იბატონე ვისი გეგმაა-მეთქი – გამიღიმა, ორი წუთი გაჩუმდა და კიბეებთან შეკრებილ მიმდევრებს გადახედა.</p>
<p>რა უცნაურია, ფოლოვერები რომ მართლა მოგსდევენო.</p>
<p>მეთქი, ხოოო... და ისე ვის მიყვები-მეთქი ცოლად – პროფესიონალ მომგვარებელს, რომელიც ორი წუთის წინ მსხვერპლს აშანტაჟებდა, ესეთი წინდაუხედავი და ემოციური ნაბიჯი არ ეპატიება და არც მე მეპატია და გალამ შემომხედა და გამარჯვებულის ინტონაციით მითხრა,</p>
<p>გააჩნიაო.</p>
<p>დაჟე ასარჩევად გაქვს საქმე-მეთქი?</p>
<p>არა, გააჩნია შენ რამდენად ჭკვიანი ხარ, მაგრამ გიყურებ და აშკარად იდიოტის შთაბეჭდილებას ტოვებო.</p>
<p>ანუ-მეთქი.</p>
<p>ანუ, კაი, ქალების არ გესმის არ გესმის, მაგრამ ჩემი მაინც როგორ არ გესმის და კაი, ჯანდაბას, ჩემი არ გესმის, იმდენს როგორ ვერ ხვდები რომ ბატონს სამიზნეში ყავხარ, რომ სისტემა აღარ გენდობა და რომ მომგვარებლად დიდხანს ვეღარ გაქაჩავო.</p>
<p>ამიტომ მჭირდები შენ-მეთქი.</p>
<p>შენ რომ გჭირდები, მეც ზუსტად მაგიტომ მჭირდებიო – წელის ჩანთიდან ნიშნობის ბეჭდის წითელი ხავერდგადაკრული კოლოფი ამოიღო და რეპორტიორებისგან დამალულად გამომიწოდა.</p>
<p>ცოლად მომიყვანო?</p>
<p>დაბნეულმა შევხედე – გპირდები რომ შენი კარგი გოგო, შენი გალა და შენი დიპლომატიური სტატუსის გარანტი ვიქნებიო.</p>
<p>შენ რა ხეირი-მეთქი.</p>
<p>ხო გითხარი, იდიოტი ხარ, ეხლა ნება იბოძე, მუხლებზე დაემხე და ხელი ისე მთხოვე რომ ყველა კამერამ, ყველაზე იდეალური რაკურსით დამაფიქსიროს... არა მოიცა, აქეთა პროფილი არ მივარგა ადგილები გავცვალოთო.</p>
<p></p>
<h2>10</h2>
<p> გალამ პირველივე ტურში და ოცპროცენტიანი ფორით მოიგო, არანაირი ჩაწყობა და გაყალბება, ნუ კაი, “დამკაწვრელებთან” აფილირებულმა ძველმა ბიჭებმა, ორასი და ჰა და ჰა სამასი სული ხმა, ციხეზე მჯდომი ძმაკაცების გისოსებიდან დახსნის იმედით მართლა მოათრიეს, მაგრამ ეგ მთლიან სურათს ვერ ცვლიდა, ვერ ცვლიდა და სადღაც წესიერი მოქალაქე, რეალური ამომრჩეველი, ქვეყნის პატრიოტი და ეგებ მომგვარებლად აღდგენილი თქვენი მონა-მორჩილი ისეთებსაც კი ფიქრობდა, რომ ამ ქვეყანას აწ და მარადის აღარაფერი ეშველებოდა და დრო იყო რომ იმდენი ბარგი ჩამელაგებინა რამდენიც გალასთან ერთად ორკვირიან თაფლობის თვეს კი არა, სამშობლოდან სრულად გადახვეწას სჭირდებოდა, მაგრამ როგორც რიგით მოქალაქეს და წესიერ ამომრჩეველს ჰქონდა ფასადური დემოკრატიით რუდუნება დარღვეული, მეც აი მაგ ფასადური სიმშვიდით არა ვღელავდი და არ ვღელავდი კი არა, ისეთი გულწრფელად აღტაცებული და გახარებული ვიყავი რომ მხოლოდ ორი რამე მიღრღნიდან ტვინს, მზისგან დამცავი კრემი სამშობლოდან წამეღო კუნძულ გოაზე თუ იქ მეყიდა, და მჭირდებოდა თუ არა ორივე, ფლიპ ფლოპი და ბირკენშტოკის ჩუსტიკი და თუ ქვიშიანი სანაპირო ფლიპ ფლოპების წაღებისკენ მიბიძგებდა, ჩემში ჩამალულ მერკანტილურ მელეხს ბირკენშტოკების გამომზეურება და ამაყი მარიაჟი ჰქონდა მოწადინებული და ამა დრამებში ვიყავი გართული, როდესაც ჩემმა სუს-ელმა მეგობარმა დამირეკა, შენი ნახვა მწადიანო.</p>
<p>და ნახვად შევხვდი ქალაქის ყველაზე განაპირა და კრიმინალურ უბანში და სიგარეტით გაბუღულ ისეთ სარდაფში, სადაც რომ იქაურ, მესტნ ავყიობას ფლეისთეიშენის სათამაშო კუთხე მოეწყოთ და ბავშვებს შორის სანაძლეოები და ამ სანაძლეოებს გამო გაფუჭებული, დასახიჩრებული და ალაგ-ალაგ ხრუშჩოვკების მეცხრე სართულიდან გადმომხტარი ბავშვებიც ჩვეულებრივ, “დღეს რა კაი ამინდია არა” სასაუბრო თემად ქცეულიყო ამ პოლიციისგან მივიწყებულ ადგილას და მთელ ამ კონსპირაციას ერთადერთი მიზეზი და ისეთი მძიმე და საშიშად ხმადაბლა სათქმელი ედო საფუძლად რომ, გარემოთი უფრო ვითრგუნებოდი თუ ჯერ კიდევ არ თქმული ახალი ამბით, რომელიც ჩემი სუს-ელის პირიდან უნდა ამოსულიყო, ბოლომდე არ მქონდა გასიგრძეგანებული და –</p>
<p>გოაზე არ წახვიდე, იქ სიკვდილის გარდა ვერაფერს იპოვიო, რომ მითხრა, თურმე ამის თქმა არ ყოფილა ჩვენი ფარული შეხვედრის მთავარი მიზეზი და ფეხზე ხელი რომ დამადო და თვალი-თვალში რომ გამიყარა და –</p>
<p>შენით დაიწყებენ და შემდეგი აუცილებლად მე ვიქნები და ჯანდაბას ჩემი თავი, შენ ხო იცი როგორ მიყვარხარ, შენ დაკარგვას ვერ გადავიტანო – სლუკუნით რომ ამოთქვა და მერე რომ ისე ძლიერად მომიჭირა ყბებში ხელები და ისე ძლიერად რომ მიმიზიდა თავისკენ და ისეთი ვნებით რომ მაკოცა, როგორითაც არცერთ ქალს არ უკოცნია ჩემთვის, აი მანდ უკვე მართლა ვეღარ ვხვდებოდი, სად იწყებოდა აბსურდი და სად მთავრდებოდა მუქარა და რისი უფრო უნდა შემშინებოდა, გამოცხადებული სიკვდილის ქრონიკის თუ ჩემი მეგობრის, რომელსაც თურმე საერთოდ არამეგობრულად ვუყვარდი.</p>
<p>და ესეთ დროს ალბათ ყველაზე მეტად ფიქრი გჭირდება და ესეთ დროს ალბათ ყველაზე ნაკლებად გაქვს ფიქრის დრო და ამიტომ დაუფიქრებლად და უკანმოუხედავად გავიქეცი და გავიქეცი ჯერ იმ ჯურღმულიდან, სადაც ჩემი მეგობარი სიყვარულში გამომიტყდა და მერე გავიქეცი გალასგან და გავიქეცი მომგვარებლებისგან და გავიქეცი ბატონისგან და გავიქეცი ჩემი აწმყოდან და წარსულიდან ხომ მითუმეტეს და გავიქეცი ისეთი ძალით და სისწრაფით, როგორითაც არასდროს არავინ, და გავიქეცი პირველი რეისით და მერე ნაქირავები მანქანით და მერე გემით და მერე ფეხით და მერე ურმით და გადავჭერი ცხრა თუ ათი საზღვარი და რამდენადაც დიდი ძმა ყოველთვის და ყველგან გპოულობს, ეხლაც გავრბივარ და მთელი ეს დრო არ მასვენებს ფიქრი, რომ სანამ გავრბივარ არ მომსდევენ და როგორც კი გავჩერდები მაშინვე გამოჩნდებიან და გამოჩნდებიან “ჩამფარცხველები” და გამოჩნდებიან “დამკაწვრელები” და გამოჩნდებიან სუს-ის აგენტები და გამოჩნდებიან ბუსებრი დრამატურგები და მათი გამოჩენა და ჩემი სიკვდილი ერთი იქნება და მოვკვდები ისე, თითქოს არც ვყოფილვარ და თითქოს არც მიცხოვრია და მოვკვდები ისე როგორც სტერილური, როგორც ნული, როგორც სტერილური, ნული!</p>
<p align="right"><strong>ივა ფეზუაშვილი</strong></p>
</div>
<p align="right">© არილი</p>
</div>
ღამით მესიზმრა...
tag:www.qwelly.com,2021-06-05:6506411:Topic:1492858
2021-06-05T08:46:32.684Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> 1917 წლის დეკემბრის ღამეებო! ლაზარეთის კვნესითა და განწირული გოდებით სავსე ღამეებო! რა აზრი აქვს თქვენს გახსენებას დღეს, იმ დროში, რომელიც ისევ ომისკენ ლტოლვითა და შეურიგებლობითაა აღსავსე! ხომ არ დაგვავიწყდა ყველაფერი, რაც ფერფლისა და უბედურებისაგან აღდგა. ისევ ხომ არ წაიშალა ის წლები, როდესაც მიწაში წვიმის წყალს სისხლი ჭარბობდა.</p>
<p> ღამეებო, როდესაც ტანჯვა, სიკვდილი, ნოსტალგია და უიმედობა ყველას საერთო, შავბნელი თანმხლები იყო!…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> 1917 წლის დეკემბრის ღამეებო! ლაზარეთის კვნესითა და განწირული გოდებით სავსე ღამეებო! რა აზრი აქვს თქვენს გახსენებას დღეს, იმ დროში, რომელიც ისევ ომისკენ ლტოლვითა და შეურიგებლობითაა აღსავსე! ხომ არ დაგვავიწყდა ყველაფერი, რაც ფერფლისა და უბედურებისაგან აღდგა. ისევ ხომ არ წაიშალა ის წლები, როდესაც მიწაში წვიმის წყალს სისხლი ჭარბობდა.</p>
<p> ღამეებო, როდესაც ტანჯვა, სიკვდილი, ნოსტალგია და უიმედობა ყველას საერთო, შავბნელი თანმხლები იყო! ღამეებო, როდესაც სიტყვებს „მშვიდობა დედამიწაზე“ ბრალეულობის და საშინელი სევდის ელფერი დაჰკრავდა! თქვენი დავიწყება არაფრით არ შეიძლება. ამ არეულ-დარეულ დღეებში არ უნდა განელდეს თქვენი ფიქრი მუდმივ საფრთხეზე, არასოდეს!..</p>
<p> წითელი გამომწვარი აგურით ნაშენი საავადმყოფო ღრმად იყო თოვლში ჩაფლული. ქარი ფანჯრებს აზანზარებდა, დერეფნებში ლამპის სუსტი შუქი ბჟუტავდა, გათბობის მილებში წყალი ჩხრიალებდა, ჩემ გვერდით პალატაში კი უკვე რამდენიმე კვირაა კვდებოდა უნტერ-ოფიცერი გერჰარტ ბროკმანი, რომელსაც ჭრილობიანი ზურგის ქვეშ ბალიშები ჰქონდა შეწყობილი.</p>
<p> ომამდე სტეპის პატარა სოფელში მუშაობდა მასწავლებლად. სანამ ლაპარაკი შეეძლო, ხშირად გვიყვებოდა იმ პერიოდზე. მაშინ პალატაში ოთხნი ვიწექით და ბროკმანს ჯერ კიდევ სჯეროდა, რომ რამდენიმე თვეში გამოჯანმრთელდებოდა და სამხედრო სამსახურიდან დაითხოვდნენ. სკოლაში აპირებდა დაბრუნებას, რომელიც სოფლის ძველი სასაფლაოს გვერდით, დაბალ შენობაში იყო განთავსებული, სადაც ფუტკრები ბზუოდნენ, პეპლები კი ორდენებივით ისხდნენ საფლავის ქვებზე. უნდოდა, დაჰბრუნებოდა არყების ხეივნებს, ზაფხულის ნათელ საღამოებს, მასწავლებლის ოთახს, სადაც პიანინო იდგა და წიგნებით სავსე თაროები ეწყო, დაჰბრუნებოდა ადრინდელ მშვიდობიან ცხოვრებას.</p>
<p> - ბავშვები და კიდევ სიმღერის გაკვეთილები! - ამბობდა ის და იდაყვებზე დაყრდნობილი ზევით იწეოდა. პერანგის რუხი სახელოები გამხდარ მკლავებზე ეშვებოდა, - ეს საუკეთესო რამაა. ერთ სიმღერას ვსწავლობდით... სამ ხმაშიც კი ვიცოდით... გინდ დამიჯერეთ, გინდ არა. ჩვენს სკოლაში მხოლოდ ერთი კლასი იყო, მაგრამ ისე ვმღეროდით სამ ხმაში, როგორც პროფესიულ სიმღერის გუნდში. არ ვიცი, იცით თუ არა ეს სიმღერა „ღამით მესიზმრა...“. აუცილებლად უნდა მოვისმინო კიდევ ერთხელ.</p>
<p> ძნელი იყო გაგეძლო მისი მოციმციმე თვალებისთვის, დაჟინებული მზერისთვის. როგორც ჩანს, ეს სიმღერა მისთვის ბევრს ნიშნავდა, რადგან ხშირად იხსენებდა მას. იქნებ, ოდესღაც იმ გოგოს უმღერია, რომელიც მას უყვარდა. მოგვიანებითაც, პეტერსონისა და ფიშერის გარდაცვალების შემდეგ, ხშირად იწყებდა ამ სიმღერაზე საუბარს. სწრაფად ვუპასუხებდი ხოლმე:</p>
<p> - ჰო, გერჰარდ, ვიცი. ყოველი სტროფიც კი ზეპირად ვიცი.</p>
<p> მაშინ ჩუმდებოდა და მედდის მოსვლას უცდიდა, რომ მისთვის მოეყოლა ამის შესახებ. ზოგჯერ ცდილობდა, თავისი ჩახლეჩილი, გაბზარული ხმით მედდისთვის მელოდია ემღერა. მაგრამ ეს თითქოს აღარ ჰგავდა ხმას, თითქოს ეს მისი ბოლო აზრები იყო, რომლებიც დაღლილი ბუზებივით ბზუილით დაფრინავენ ერთმანეთის მიყოლებით კანით დაფარულ მის თავის ქალაში. გერჰარდ ბროკმანი ოცდაათი წლის იყო, ტყვია ფილტვებში რომ ჩარჩა და ტუბერკულოზი განუვითარდა. ახლა ოთხმოცი წლისას ჰგავდა.</p>
<p> 1917 წლის დეკემბრის ღამეებო! ოქტომბერში, როდესაც ფოთოლცვენა დაიწყო, ჩვენი ამხანაგებიც გამოგვეცალნენ ხელიდან. პალატაში ოთხნი ვიყავით, ახლა კი მე და ბროკმანი დავრჩით. ფანჯრებს ათოვდა და ხმაური უხილავი საათის ხმას გვაგონებდა, კარი მუდმივად იღებოდა, სახლის გარშემო სიკვდილი დაძრწოდა, კუთხეებიდან ციებ-ცხელება მოძვრებოდა და ძილი არ გვეკარებოდა. ძლივს ჩამეძინებოდა ხოლმე და მძიმე სიზმრებით გატანჯულს, მოულოდნელად ისევ მაღვიძებდა ჩუმი, სუსტი ხმა ოთახის კუთხიდან. ბროკმანი ჩურჩულებდა, შიშისაგან ხმა უწყდებოდა:</p>
<p> - სინათლე, სინათლე აანთეთ, თუ ღმერთი გწამთ!..</p>
<p> შემდეგ ღამის ლამპის შუქი ბროკმანის თვალებში ირეკლებოდა - მის მუქ, იდუმალ თვალებში, რომლებსაც ნელა და ყურადღებით აცეცებდა აქეთ-იქით, თითქოს ვიღაცას ეძებსო. მას არ უნდოდა დაძინება. ფიქრობდა, რომ ასე არ მოკვდებოდა.</p>
<p> რუხი და მოღუშული შობის დილა გათენდა. მედდებმა ლაზარეთის დიდ დარბაზში საშობაო საჩუქრები დაარიგეს, ნაძვის ხე ნათურებით, ბურთებითა და „წვიმებით“ იყო მორთული. თითოეულმა ჩვენგანმა საჩუქრად ვაშლები, ორცხობილა, სიგარეტი და ერთი წყვილი მაღალი წინდაც კი მიიღო. შუადღეს სტუმარი მეწვია, ჩემი მეგობარი ლუდვიგ ბრეიერი. ფლანდრიაში შეტევის დროს დავკარგეთ ერთმანეთი. შემდეგ გავიგე, დაიღუპაო. ახლა კი ჩემ წინ იდგა უვნებელი, ორკვირიანი შვებულება მიეღო და სახლისაკენ მიემგზავრებოდა. სიხარული მაინც ისეთი არ იყო, როგორიც უნდა ყოფილიყო, რადგან შობის წინადღეს უკვე ყველამ იცოდა, რომ ბროკმანი კვდებოდა.</p>
<p> კანცელარიაში ამაოდ ცდილობდნენ მისი ნათესავების პოვნას და მათთვის დეპეშის გაგზავნას, რათა უკანასკნელ დღეებში მის გვერდით ვინმე მაინც ყოფილიყო. არაფერი გამოვიდა. მისი მშობლები გარდაცვლილი იყვნენ, დედმამიშვილი არ ჰყავდა, სხვა შეკითხვებზე კი ვერანაირი პასუხი ვერ მიიღეს. ბროკმანი მთელი დღე ხრიალებდა.</p>
<p> ლუდვიგ ბრეიერი შებინდებამდე დარჩა ჩემთან, მაგრამ მეტხანს ვეღარ შეძლო. წასვლაც უნდოდა სახლში, დედამისთან.</p>
<p> - არ გეწყინოს, - მითხრა მან, - არ ვარ ამას შეჩვეული. იერიშისას, კი ბატონო, ყველაფერი სწრაფად ხდება და ამას სხვა თვალით უყურებს კაცი. აქ კი ეს ყველაფერი უფრო მეტად მოქმედებს ნერვებზე, ვიდრე მთელი პოლკი რომ აღმოჩენილიყო ტყვიამფრქვევის ცეცხლის ქვეშ.</p>
<p> თავი დავუქნიე და მანამ ვუყურებდი ფანჯრიდან, ვიდრე თვალს მიეფარებოდა. შემდეგ შუქი ავანთე, მიუხედავად იმისა, რომ ვიცოდი, შემოვლისას მედდა იჩხუბებდა. სინათლე უნდა დაგვეზოგა და ჯერ საკმაოდ ადრე იყო. შემეძლო, საღ ფეხზე ხტუნვით გავსულიყავი სხვა პალატაში, სადაც მსუბუქად დაჭრილები იწვნენ, მაგრამ ბროკმანის მარტო დატოვება არ მინდოდა. მეორე მხრივ, სიბნელეშიც არ მინდოდა მასთან ერთად მარტო ყოფნა. ისედაც სულ იმ ადამიანებზე ვფიქრობდი, რომლებიც აქ გარდაიცვალნენ. ამიტომ ჩაცმული წამოვწექი ჩემს საწოლზე. ვფიქრობდი, რომ მწოლიარე უფრო ადვილად ავიტანდი ხრიალის მოსმენას. როცა ვიწექით, თითქოს ერთნაირები ვიყავით.</p>
<p> ამ დღეს მედდა ჩვეულებრივზე უფრო ადრე შემოვიდა პალატაში. მინდოდა სწრაფად მივწვდომოდი ლამპას, მაგრამ მას საერთოდ არ მიუქცევია ყურადღება სინათლისთვის. ბროკმანის საწოლისკენ გაემართა და მისკენ დაიხარა. ერთი ხანობა უსმენდა, მერე კი მხრები აიჩეჩა. ახლა კარში საოპერაციოს მედდის ფერმკრთალი, ვიწრო სახე გამოჩნდა.</p>
<p> ვერ ვხვდებოდი, რა ხდებოდა. შეუძლებლად მიმაჩნდა, რომ ახლა გერჰარდისთვის ოპერაციის გაკეთებას აპირებდნენ! სწრაფად წამოვიმართე. საოპერაციოს მედდამ გამიღიმა. ეს საეჭვოდ მომეჩვენა, როდესაც ის იღიმოდა, ამას რაღაც სახიფათო მოჰყვებოდა ხოლმე. იქნებ მე მგულისხმობდა და მეც კიდევ ერთხელ უნდა დავეწვინე „ყასბის“ მაგიდაზე.</p>
<p> მაგრამ ისიც ბროკმანისკენ გაემართა. შემდეგ შემოტრიალდა და თქვა: - შეიძლება მოსინჯვა.</p>
<p> გაოცებული ავდექი. ნახევრად ბნელ დერეფანში ღია კარის წინ ბავშვების გუნდი იდგა. მათ გოგონა ახლდა.</p>
<p> - მასწავლებელია, - ჩამჩურჩულა მედდამ, - ერთი კვირაა, გვერდითა პალატაში, ქალების განყოფილებაში წევს. მას ბროკმანის შესახებ მოვუყევით. დღეს კი მთელი თავისი კლასი აქ დაიბარა, რათა ბროკმანისთვის შობაზე სიამოვნება მიენიჭებინა. იმედია, გაიგებს. <br/> - რაა? - ვიკითხე მე. რაღაც წინათგრძნობამ სუნთქვა შემიკრა.</p>
<p> და აი, წკრიალა ხმებით დაიწყეს სიმღერა: "ღამე მესიზმრა - ისეთი ცუდი სიზმარი..."</p>
<p> თითქოს რაღაცა დამეცა და წამაქცია. ხედავ? ამაზე უფიქრიათ! ნახევრად განათებულ ოთახში, რომელშიც უკვე სიკვდილის მოტკბო სუნი ტრიალებდა, ისეთი გრძნობა დამეუფლა, თითქოს დავიწყებული სამშობლო კიდევ ერთხელ გამოგვეცხადა, რომ მოგვსალმებოდა. რაღაც მახრჩობდა. მაგრამ შემდეგ თავი ხელში ავიყვანე და ბროკმანს გადავხედე. მაინტერესებდა, ესმოდა თუ არა სიმღერა.</p>
<p> პირველი სტროფის დროს გაუნძრევლად იწვა. მედდამ ბავშვებს ხელი დაუქნია, ისინი ახლოს მოვიდნენ და კარის ქვეშ დადგნენ. მათ მეორე სტროფის სიმღერა დაიწყეს.</p>
<p> ბროკმანის ხელები წრიული მოძრაობებით თაგვებივით დასრიალებდნენ საბანზე. შემდეგ კი ხელები გაშალა და გააჩერა, თითქოს ბედისწერას ურიგდებაო. უკვე ვფიქრობდი, რომ ეს დასასრული იყო, მაგრამ ბროკმანმა თვალები გაახილა, რომლებიც ახლა ნაზი, დიდი და საოცრად მეტყველი იყო. სახე ვულკანის კრატერივით გაშეშებული, გატანჯული და რუხი ჰქონდა, მაგრამ თვალები იმ გოგონაზე უფრო ლამაზი გახდომოდა, რომელიც ბავშვებთან ერთად მღეროდა. თვალებში უკვე იმ სიმშვიდეს დაესადგურებინა, რომელიც ჯერ სახეზე არ იყო გავრცელებული.</p>
<p> სიმღერა დამთავრდა. ბროკმანი არ იძვროდა. გასუსული იწვა. მასწავლებელმა ბავშვებს თავი დაუქნია და მათ თავიდან დაიწყეს სიმღერა. გერჰარდმა თავი მოატრიალა, თითქოს ისმენსო, სახეზე რაღაც გაუბედავმა, სუსტმა ღიმილმა გადაურბინა. ტუჩები აამოძრავა. მისკენ დავიხარე. თავიდან კარგად ვერ ვიგებდი, რას ამბობდა, ამიტომ ბალიში ცოტა ზემოთ ავუწიე. „სამ ხმაში, - ჩურჩულებდა ის, - სამ ხმაში...“</p>
<p> შემდეგ გაჩუმდა და გოგონას შეხედა. ის ძალიან ახალგაზრდა იყო და ვერ ვიჯერებდი, რომ უკვე მასწავლებელი იყო. მე თვითონაც ჯერ ცხრამეტი წლის ვიყავი, მაგრამ მასთან შედარებით უკვე მოხუცად გამოვიყურებოდი. ის ჯერ ბავშვი იყო და ნამდვილად არ იცოდა, რა ხდებოდა აქ. ალბათ, უნდოდა, ავადმყოფი ადამიანისათვის სიკეთე გაეკეთებინა, მაგრამ ნამდვილად არ ფიქრობდა იმაზე, რომ აქ სიკვდილის პირას მყოფი ადამიანი კიდევ ერთხელ ხედავდა თავის ახალგაზრდობას.</p>
<p> საღამოს ცხრა საათზე გერჰარდი აფორიაქდა. ათის ნახევარზე უკვე თვალში საცემი იყო, რომ მისი სხეული უკანასკნელ რეზერვებს იკრებდა. ათ საათზე ორთქლმავალივით მუშაობდა. სახეზე ოფლი გადასდიოდა, კანკალებდა და იხუთებოდა, ფილტვები ხიხინებდნენ, დაფჩენილი პირით ჰაერის ჩასუნთქვას ლამობდა. ნელა იხრჩობოდა, მაგრამ გონებაზე იყო.</p>
<p> - დაო, გაუკეთეთ რა იმდენი მორფი, რომ მაშინვე დამშვიდდეს, - ვთხოვე მე.</p>
<p> თავი გადააქნია.</p>
<p> - ეს რწმენის წინააღმდეგაა, - მიპასუხა მან.</p>
<p> - მაშინ მე მომეცით, - ვუპასუხე, - გამოიჩინეთ გულმოწყალება. აქ დადეთ და აქედან რომ გახვალთ, დაივიწყეთ.</p>
<p> მედდამ შემომხედა.</p>
<p> - სიკვდილი მხოლოდ ღმერთის ხელშია, - მიპასუხა მან და ჩუმად დაამატა: - ასე რომ არ იყოს, მაშინ აქ ყოფნა ხომ გაუსაძლისი იქნებოდა.</p>
<p> თერთმეტის ნახევარზე ისე გაუარესდა გერჰარდის მდგომარეობა, რომ ამის ყურება აღარ შემეძლო. რაღაც უნდა გამეკეთებინა და უცებ იდეა მომივიდა.</p>
<p> აღარ მახსოვს, როგორ გამოვედი გარეთ. ისიც არ მახსოვს, როგორ გავიგე, რომელ პალატაში იწვა გოგონა. საბედნიეროდ, დერეფანში ვერავინ დამინახა. ისიც აღარ ვიცი, რა ვუთხარი გოგონას, მაგრამ, როგორც ჩანს, ის მიმიხვდა, რადგან ზედმეტი კითხვების გარეშე გამომყვა.</p>
<p> გოგონა ბროკმანის საწოლთან ჩამოჯდა და მისი ნესტიანი ხელები აიღო. დავინახე, როგორ გააჟრჟოლა შეძრწუნებისგან, მაგრამ არ შეიმჩნია. გოგონა ახლა ნამდვილად მის პალატაში იყო და მოხდა ის, რისიც ახლა თითქმის აღარ მჯეროდა: გერჰარდი დამშვიდდა. კი აგრძელებდა ხროტინს, მაგრამ ისე აღარ იტანჯებოდა.</p>
<p> მორიგე მედდა თორმეტ საათზე მოვიდა. ეს მსუქანი მედდა ერთადერთი იყო, რომელსაც ვერავინ იტანდა. გოგონას დანახვისას შეკრთა. შევეცადე, ყველაფერი ამეხსნა მისთვის, მაგრამ ის მხოლოდ თავს აქნევდა უარის ნიშნად. ჰოსპიტალი კათოლიკური იყო და მსგავს რაღაცებს ძალიან მკაცრად უყურებდნენ. მედდა ყოველდღე ხედავდა ვიღაცის სიკვდილს. მისთვის უფრო უჩვეულო ის იყო, რომ ღამით ჩვენთან გოგონა იყო.</p>
<p> - ქალიშვილო, აქ ვერ დარჩებით! - თქვა მან და შემომხედა.</p>
<p> - მაგრამ... - ვუპასუხე მე და საწოლისკენ მივუთითე.</p>
<p> მედდამ ცალი თვალით გაიხედა იქით.</p>
<p> - ახლა ხომ მშვიდადაა, - მოუთმენლად თქვა მან, - ქალიშვილი უნდა გავიდეს! ახლავე! ნათესავი ხომ არ არის.</p>
<p> გოგონა გაწითლდა. ხელები გაითავისუფლა და წამოდგომას შეეცადა. მაგრამ ბროკმანის ტუჩებს ხორხისმიერი ბგერა მოსწყდა, სახე აუტანელი შიშით დაემანჭა. მომეჩვენა, თითქოს სახელი „ანა“ დაიძახა. - დარჩით! - ვთქვი გაცოფებულმა და გოგონასა და მედდას შორის ჩავდექი. ახლა ჩემთვის სულერთი იყო, რა მოხდებოდა.</p>
<p> მედდა აღშფოთებისგან კანკალებდა. ის გოგონას მიუბრუნდა.</p>
<p> - ქალიშვილო, დატოვეთ პალატა! მმე თვითონ დავრჩები პაციენტთან.</p>
<p> - არ არის საჭირო, - უხეშად ვუთხარი მე, - თქვენზე საკმაოდ ბევრჯერ გაბრაზებულა.</p>
<p> მედდა კარისკენ გაექანა.</p>
<p> - ამის შესახებ განვაცხადებ! ახლავე ბატონ დირექტორთან წავალ!</p>
<p> - ეშმაკსაც წაუღიხარ, ბებერო ჭოტო...- მივალანძღე მე.</p>
<p> დაძაბული და აღელვებული ველოდი, რა მოხდებოდა. გადაწყვეტილი მქონდა, აღარავინ შემომეშვა. ახლა ეს ჩემი და გერჰარდის საქმე იყო და სხვას არავის ეხებოდა.</p>
<p> მაგრამ აღარავინ მოსულა.</p>
<p> გერჰარდი შობის მეორე დილას გარდაიცვალა. ის მშვიდად მოკვდა, თითქოს დაიძინაო. გოგონა გარდაცვალებამდე მის გვერდით დარჩა. ამის შემდეგ მდუმარედ გავიარეთ მკრთალად განათებული დერეფანი. ახლა, როდესაც ყველაფერი დასრულდა, მედდის ამბავი მძიმედ დამაწვა გულზე. ჰოსპიტალში ასეთ რაღაცებთან დაკავშირებით არ ხუმრობდნენ. ჩემთვის კი სულერთი იყო, მაგრამ სრულიად შესაძლებელი იყო, რომ გოგონა საავადმყოფოდან გაეშვათ.</p>
<p> - იმედია, დიდი პრობლემები არ შეგექმნებათ, - შეწუხებულმა ვუთხარი მე.</p>
<p> ხელი აიქნია, პირდაპირ იყურებოდა.</p>
<p> - ეს ხომ არაფერია, იმასთან შედარებით...</p>
<p> შევხედე. სრულიად სხვანაირად გამოიყურებოდა. საღამოს, თავის კლასთან ერთად რომ მღეროდა, ბავშვური სახე ჰქონდა. ახლა მას ისეთი ადამიანის სერიოზული გამომეტყველება მიეღო, რომელმაც ბევრი რამ იცის და ტანჯვაც უცხო არ არის მისთვის.</p>
<p> უკან რომ ვბრუნდებოდი, სულ ამაზე ვფიქრობდი. უცნაური შეგრძნება მქონდა. გარეთ ცისკრის ლოცვის მაუწყებელი ზარების რეკვის ხმა გაისმა. მას შემდეგ, რაც ჯარისკაცი გავხდი, პირველად მქონდა მშვიდობის შეგრძნება. ვგრძნობდი, რომ რაღაც კარგი მოხდა, რომ ომისა და განადგურების გარდა, კიდევ რაღაც არსებობდა, და ეს რაღაც დაბრუნდებოდა. დამშვიდებული და მობილიზებული დავბრუნდი ჩემს პალატაში, რომელსაც დილის მონაცრისფრო-მოოქროსფრო შუქი ანათებდა.მ იქ, საწოლში, აღარ იწვა უბრალო ჯარისკაცი გერჰარდ ბროკმანი, იქ სამუდამო მეგობარი იწვა და მისი სიკვდილი უკვე აღარ მაძრწუნებდა - ეს ანდერძი და აღთქმა იყო. დამშვიდებული და დაცული დავწექი ისევ მის გვერდით.</p>
<p> 1917 წლის დეკემბრის ღამეებო! ტანჯვით აღსავსე და შემაძრწუნებელო ღამეებო! თქვენს განუზომელ ნაღველში იმედმა და ადამიანურობის სურვილმა გაიღვიძა! თქვენი დავიწყება არ შეიძლება. ამ არეულ-დარეულ დღეებში არ უნდა განელდეს თქვენი ფიქრი მუდმივ საფრთხეზე, არასოდეს!</p>
<p align="right"><strong><em>ერიხ მარია რემარკი</em></strong></p>
</div>
იოჰან ბარტოკის უცნაური ბედი
tag:www.qwelly.com,2021-05-22:6506411:Topic:1492105
2021-05-22T11:20:55.101Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> ომი რომ დაიწყო, სანტექნიკოსი და მემონტაჟე იოჰან ბარტოკი ხუთი თვის დაქორწინებული იყო. მაშინვე ომში გაიწვიეს და საზღვართან, ავსტრიულ გარნიზონში გაგზავნეს. გამგზავრების დღეს თავისი საქმეები მოაწესრიგა და პატარა მაღაზია ცოლსა და თავის ქარგალს გადააბარა. ისიც კი მოახერხა, რომ ორი დამატებითი შეკვეთა მიეღო. ამ ყველაფერს ნაშუადღევამდე მოუნდა, კმაყოფილი იყო, რომ შობამდე მაინც, ყველაფერი მოგვარებული ჰქონდა. როდესაც მოსაღამოვდა, თავისი საუკეთესო…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> ომი რომ დაიწყო, სანტექნიკოსი და მემონტაჟე იოჰან ბარტოკი ხუთი თვის დაქორწინებული იყო. მაშინვე ომში გაიწვიეს და საზღვართან, ავსტრიულ გარნიზონში გაგზავნეს. გამგზავრების დღეს თავისი საქმეები მოაწესრიგა და პატარა მაღაზია ცოლსა და თავის ქარგალს გადააბარა. ისიც კი მოახერხა, რომ ორი დამატებითი შეკვეთა მიეღო. ამ ყველაფერს ნაშუადღევამდე მოუნდა, კმაყოფილი იყო, რომ შობამდე მაინც, ყველაფერი მოგვარებული ჰქონდა. როდესაც მოსაღამოვდა, თავისი საუკეთესო კოსტიუმი ჩაიცვა და, ცოლთან ერთად, ფოტოგრაფთან წავიდა. აქამდე ვერ მოუხერხდათ სურათის გადაღება. თავი რომ გაეტანათ, მძიმე მუშაობა უწევდათ. ამიტომ ამისათვის ფულის დახარჯვა ზედმეტ ფუფუნებად ეჩვენებოდათ. მაგრამ ახლა ამ საქმეს სხვა თვალით შეხედეს. ფოტოგრაფმა მეორე დღეს ფოტოები მატარებელთან მიუტანა. მიუხედავად იმისა, რომ სურათები ცოტა უფრო დიდი ზომის აღმოჩნდა, ვიდრე ბარტოკი მოელოდა, ის შეეცადა, ისე ამოეჭრა ორივეს სახე, რომ ფოტო საათის თავსახურში ჩატეულიყო, მაგრამ არ გამოუვიდა. ამიტომ თავისი დანა აიღო, საკუთარი სურათი მოაჭრა და მხოლოდ ცოლისა დაიტოვა. ახლა ის ზუსტად ჩაეტია თავსახურში.</p>
<p> ბარტოკის პოლკი მალე ფრონტზე გადაისროლეს. 1914 წლის ზამთარში შეტევაზე გადავიდნენ და ღამით გააფთრებულ ბრძოლაში ჩაებნენ. მტერმა საფლანგო მანევრი შეასრულა და სამ ასეულს ალყა შემოარტყა. მთელი დღე თავს იცავდნენ. როდესაც ტყვია-წამალი გაუთავდათ, იძულებული გახდნენ, მტერს ტყვედ ჩაჰბარებოდნენ. მათ რიგებში ბარტოკიც იყო. ტყვეებმა რამდენიმე თვე ბანაკში გაატარეს. ბარტოკი მთელი დღეები ქოხში იჯდა ჩაფიქრებული. აინტერესებდა, როგორ იყო მისი ცოლი, შეძლო თუ არა ახალი შეკვეთების მიღება, რადგან ახლა ამით უნდა გამოეკვება თავი. მაგრამ მთელ ბანაკში წერილი არავის მიუღია. ბარტოკს ერთადერთი იმის გაკეთება შეეძლო, რომ თვითონ გაეგზავნა სახლში წერილები, რომლებშიც ცოლს რჩევებს მისცემდა და ასევე, იმ ადამიანების მისამართებს აცნობებდა, რომლებსაც, შესაძლოა, მაგალითად, ახალი რკინის კარი ან უნიტაზი დასჭირვებოდათ. აპრილის დასაწყისისთვის 1800-კაციანი რაზმი შექმნეს და სანაპიროზე გადაისროლეს. მათ შორის ბარტოკი და მისი ამხანაგებიც იყვნენ. ისინი გემის ბორტზე აიყვანეს. გავრცელდა ჭორი, რომ აღმოსავლეთ აზიის ერთ-ერთ ბანაკში უნდა გადაეყვანათ.</p>
<p> პირველ დღეებში თითქმის ყველა ზღვის ავადმყოფობით იტანჯებოდა. შემდეგ შეძლებისდაგვარად განთავსდნენ. ბნელ, დახუთულ ტრიუმში ისხდნენ და სანამ სიგარეტი ჰქონდათ, ეწეოდნენ. მხოლოდ რამდენიმე ვიწრო ილუმინატორიდან შეეძლოთ, ზღვისთვის თვალი შეევლოთ. რიგრიგობით იყურებოდნენ ხოლმე. წყალი ლურჯი და გამჭვირვალე იყო, ზოგჯერ თეთრ ფრთას ან დიდი თევზის ჩრდილს მოჰკრავდნენ თვალს. დრო გავიდა და ზედამხედველებმა ყურადღება მოადუნეს. ტყვეებმა ეს შეამჩნიეს და შეიმუშავეს გეგმა, თუ როგორ დასხმოდნენ თავს ეკიპაჟს და გემის კონტროლი თვითონ ჩაეგდოთ ხელში. ზოგიერთმა მათგანმა ის ოთახები დაზვერა, სადაც იარაღი ინახებოდა, სხვები კი საიდუმლოდ იარაღდებოდნენ ნაგელებით, ბაგირებითა და დანებით.</p>
<p> მალევე, ერთ შტორმიან ღამეს დაიწყო ყველაფერი. სამი გოლიათივით უნტერ-ოფიცერი ხელმძღვანელობდა რაზმს, რომელსაც ბარტოკიც მიეკუთვნებოდა. ვითომ უსაქმოდ დაეხეტებოდნენ, ისე გაემართნენ კაიუტის კიბისკენ და უცებ კატებივით დაესხნენ თავს გაოცებულ ზედამხედველებს, რომლებმაც წინააღმდეგობის გაწევა ვერ შეძლეს. რამდენიმე წამის შემდეგ ლიუკები ამოამტვრიეს და გემბანზე აღმოჩნდნენ.</p>
<p> ეკიპაჟის ნაწილს ეძინა და ისინი ადვილად დაიმორჩილეს, დანარჩენები კი ჩაჰბარდნენ. მხოლოდ კაპიტანი და ორი ოფიცერი დაიმალნენ და ცეცხლი გახსნეს. სამი ტყვე რევოლვერიდან გასროლას ემსხვერპლა. მაგრამ როცა ტყვეებმა ტყვიამფრქვევი მოიყვანეს პოზიციაში, მძიმედ დაჭრილი კაპიტანიც დანებდა.</p>
<p> ტყვეებს გადაწყვეტილი ჰქონდათ, რომელიმე ნეიტრალურ ნავსადგურამდე მიეღწიათ, რადგან კარგად იყვნენ უზრუნველყოფილი იარაღითა და სურსათით. ამასთან, მათ შორის ყოფილი მეზღვაურებიც იყვნენ. გემის მეთაურობა თავის თავზე ყოფილმა ოფიცერმა აიღო. ყოველდღე სამხედრო წვრთნებს ატარებდნენ, ბარტოკი ტყვიამფრქვევის მოხმარებას სწავლობდა. მეთაური ვარაუდობდა, რომ შემდეგ პორტამდე მისაღწევად სრული ერთი კვირა დასჭირდებოდათ, მაგრამ მოვლენები სხვანაირად განვითარდა. მეოთხე დღეს ჰორიზონტზე სამხედრო ხომალდის დაბალი, რუხი კორპუსი გამოჩნდა. მისი მილებიდან კვამლი ამოდიოდა და პირდაპირ მათკენ მოემართებოდა.</p>
<p> შეეცადნენ, გასცლოდნენ, მაგრამ სიჩქარე არ აღმოჩნდა საკმარისი. მაშინ კი ყველაფერი მოამზადეს, რომ თავი დაეცვათ. იმედი ჰქონდათ, დაღამებამდე გაუძლებდნენ და შემდეგ, ნისლისა და სიბნელის დახმარებით ხელიდან დაუსხლტებოდნენ.</p>
<p> ოღონდ არ გაუმართლათ. ავტომატები კი ჰქონდათ, მაგრამ გემს ვერ მიაწვდენდნენ. ერთი საათის შემდეგ უკვე ბევრი დაღუპული ჰყავდათ და იძულებული გახდნენ, თეთრი დროშა აღემართათ. როდესაც სამხედრო ხომალდის პირველი ნავი გვერდიდან მოუახლოვდათ, გემის ოფიცერმა თავი მოიკლა. კრეისერის კაპიტანმა ტყვეები ჯარისკაცებად კი არა, ამბოხებულებად ჩათვალა. ამიტომ ისინი ერთ-ერთ კუნძულზე სადამსჯელო კოლონიაში მიიყვანეს. რამდენიმე მეთაური დახვრიტეს, მათ შორის იყო ბარტოკის მეგობარი მიხაელ ჰორვათი. მან ბარტოკს თავისი საათი და საფულე გადასცა.</p>
<p> - წარმატებას გისურვებ, იოჰან, - უთხრა მან და გამომშვიდობებისას ხელი ჩამოართვა, - არა აქვს მნიშვნელობა, როგორ მოვკვდები, საბოლოოდ ხომ შედეგი ერთია. იმედი ვიქონიოთ, რომ გამოძვრები! თუ დედაჩემი კიდევ ცოცხალი იქნება, ეს ნივთები გადაეცი, კარგი?</p>
<p> დანარჩენი ტყვეები ამბოხებაში დაადანაშაულეს. ყოველ მეხუთეს "უვადო" პატიმრობა მიუსაჯეს, ხოლო დანარჩენებს - 15 წლით იძულებითი მუშაობა. გადათვლისას ბარტოკს გაუმართლა - მას მხოლოდ თხუთმეტი წელი მიუსაჯეს.</p>
<p> "თხუთმეტი წელი, - ფიქრობდა ის პირველსავე საღამოს. სახსრები სტკიოდა და გოფრირებული თუნუქის გახურებული ქოხის კუთხეში მიწოლილიყო, - თხუთმეტი წელი. ახლა ოცდათორმეტი წლის ვარ. ესე იგი, იმ დროს ორმოცდაშვიდის ვიქნები. - საათის თავსახურიდან ცოლის სურათი ამოიღო და დიდხანს უყურა. შემდეგ თავი გადააქნია და დაძინებას შეეცადა.</p>
<p> სამუშაო მძიმე იყო, ხოლო კლიმატი - აუტანელი. პირველ წელს ას ოთხმოცი კაცი გარდაიცვალა, მეორე წელს - ას ათი. მეოთხე წელს ბარტოკი ბანატელ გლეხს, ვილცეკს დაუმეგობრდა, მეექვსე წელს კი ის დაასაფლავა. მეშვიდე წელს წინა კბილები დაკარგა. მერვე წელს გაიგო, რომ ომი დიდი ხნის დამთავრებული იყო. მეცხრე წელს გაჭაღარავდა. მეათე წელს თექვსმეტი კაცი გაიპარა, მაგრამ ისევ დაიჭირეს. მეთორმეტე წელს აღარავინ ლაპარაკობდა სახლზე. სამყარო მათთვის მხოლოდ ამ კუნძულს წარმოადგენდა, ცხოვრება კი - ტანჯვასა და ღრმა ძილს. მონატრება გაქრა, ტკივილი დაჩლუნგდა, მოგონებები წაიშალა. ამ, ჯერ კიდევ გადარჩენილ აპათიურ არსებებზე, რომლებიც ღამით უსიტყვოდ წვებოდნენ, რომ მომკვდარიყვნენ, მაგრამ დილით ისევ ეღვიძებოდათ, მხოლოდ ახოვანი და პირქუში ზედამხედველები ბატონობდნენ, და კიდევ ციებ-ცხელება და სასოწარკვეთილება.</p>
<p> როდესაც ერთ დღეს მათ ზედამხედველმა უთხრა, თავისუფლები ხართო, თავიდან არ სჯეროდათ. უკანასკნელ დღემდე ფიქრობდნენ, - ზედამხედველი მოვიდოდა და ეტყოდა, რომ კიდევ დამატებითი ხუთი წელი მოუწევდათ იქ დარჩენა. უკვე თითქმის ვერ წარმოედგინათ, რას ნიშნავდა თავისუფლება. თავიანთი უბადრუკი ქონება ჩაალაგეს და ქვემოთ, ნავსადგურისკენ გაეშურნენ. ბარტოკმა კიდევ ერთხელ მიიხედა უკან. იქ, ქოხების წინ, ის გადარჩენილი ამხანაგები დაინახა, რომლებსაც უვადო პატიმრობა ჰქონდათ მისჯილი და კუნძულზე დარჩენა უწევდათ. ისინი მდუმარედ უყურებდნენ გათავისუფლებულ ტყვეებს. წასვლამდე ბარტოკმა ორ მათგანს ჰკითხა, სახლიდან რაიმე ხომ არ გამოეგზავნა მათთვის. - მოკეტე! - უპასუხა ერთ-ერთმა, მიბრუნდა და წავიდა. მეორეს უკვე აღარაფერი ესმოდა. პირველი მაინც გაეკიდა მათ და დაიყვირა:</p>
<p> - ერთხელ ჩვენც წამოვალთ! სხვები არ განძრეულან. ისინი გაქვავებული მზერით იდგნენ. <br/> გემისკენ მიმავალმა ბარტოკმა საათი ამოიღო. ჯერ კიდევ ჰქონდა ცოლის სურათი, რომელიც ისეთი გახუნებული იყო, რომ აღარაფერი ეტყობოდა. მაგრამ მაინც ამოიღო და შეეცადა, წარსული გაეხსენებინა. დიდი ხანია აღარ უფიქრია იმ პერიოდზე და იმდენად გადაჩვეული იყო, რომ მალე თავი ასტკივდა.</p>
<p> ხმელეთზე რომ გადავიდნენ, რამდენიმე ამხანაგთან ერთად განაგრძო გზა. მათ აღმოაჩინეს, რომ მათი სამშობლო ახლა იმ ქვეყნის ნაწილი იყო, რომელიც ადრე მათ წინააღმდეგ იბრძოდა. სამშვიდობო ხელშეკრულების საფუძველზე, ეს ტერიტორია სხვა ქვეყნისთვის მიეკუთვნებინათ. ვერ გაიაზრეს ეს ფაქტი, მაგრამ დასაწყისისთვის შეეცადნენ, შერიგებოდნენ ამას, რადგან მათთვის განვლილი თხუთმეტი წლის განმავლობაში მთელი სამყარო შეცვლილიყო. ისინი ხედავდნენ სახლებს, ქუჩებს, მანქანებს, ადამიანებს - ესმოდათ ნაცნობი სახელები, მაგრამ მაინც ყველაფერი უცხო იყო. ქალაქები გაზრდილიყვნენ, ტრანსპორტის მოძრაობა აშინებდათ, უჭირდათ იმის გაგება, თუ რა ხდებოდა მათ გარშემო. ყველაფერი სწრაფად მოძრაობდა, ისინი კი ნელა ფიქრს იყვნენ მიჩვეულები.</p>
<p> ბოლოს და ბოლოს, ბარტოკი თავის მშობლიურ ქალაქში ჩავიდა. აღელვებისგან მუხლები ისე უკანკალებდა, რომ ნელა მიდიოდა და ჯოხს ეყრდნობოდა. იპოვა სახლი, რომელშიც ცხოვრობდა. მაღაზია ისევ ადგილზე იყო, მაგრამ მისი ცოლის შესახებ არავინ არაფერი იცოდა. ბოლო ათი წლის განმავლობაში მაღაზია სხვას ჰქონდა იჯარით აღებული. როგორც ჩანს, მისი ცოლი უკვე დიდი ხანია, სხვაგან იყო გადასული. ბარტოკი ყველგან ეძებდა მას. ბოლოს გაიგო, რომ ცოლი ახლა, სავარაუდოდ, დასავლეთში, უფრო დიდ ქალაქში ცხოვრობდა.</p>
<p> იმ ქალაქისკენ აიღო გეზი, რომელიც დაუსახელეს. სხვადასხვა სახლის კარზე აკაკუნებდა და ცოლს კითხულობდა. ვერსად ვერაფერი გაიგო და, დაქანცული და იმედგადაწურული, უკვე უკან გამგზავრებას აპირებდა, როცა უეცრად რაღაც აზრი მოუვიდა თავში. შეტრიალდა და მოხელეს თავისი ყოფილი ქარგლის გვარი დაუსახელა. მოხელემ კიდევ ერთხელ ჩაიხედა წიგნში და იპოვა ის. მისი ცოლი ქარგალს შვიდი წლის წინ გაჰყოლოდა ცოლად. ბარტოკმა თავი დაუქნია. ახლა მისთვის ნათელი გახდა, რატომ არ იღებდა წერილებს, რატომ არ მოსდიოდა ცნობები სახლიდან. ყველას უფიქრია, რომ ის დაიღუპა.</p>
<p> ნელა აუყვა კიბეს და ზარი დარეკა. კარი ხუთი წლის ბავშვმა გაუღო. შემდეგ მისი ცოლიც გამოვიდა. შეხედა მას, არ იყო დარწმუნებული, რომ ქმარი ედგა წინ, ხმის ამოღებას ვერ ბედავდა.</p>
<p> - იოჰანი ვარ, - თქვა ბოლოს კაცმა.</p>
<p> - იოჰან! - ქალმა უკან დაიხია და მძიმედ ჩაეშვა სავარძელში. - ღმერთო ჩემო! - თქვაქ ქალმა და ტირილი დაიწყო. - მაგრამ ჩვენ ხომ მაშინ ცნობა მივიღეთ, საბუთი, რომ დაიღუპე!</p>
<p> ქალმა უჯრა გამოაღო და აკანკალებული ხელებით დაიწყო ქექვა. თითქოს მისი ცხოვრება იმაზე იყო დამოკიდებული, იპოვიდა თუ არა ამ ცნობას.</p>
<p> - კარგი, კარგი, თავი დაანებე... - ბარტოკმა აპათიური მზერით გაიარა სამზარეულოში. - შენი ბავშვია? - იკითხა მან. ქალმა თავი დაუქნია. - კიდევ გყავს?</p>
<p> - ორი.</p>
<p> - ესე იგი, ორი. - მექანიკურად გაიმეორა მან. შემდეგ დივანზე დაჯდა და თვალი გაუშტერდა.</p>
<p> - ახლა რა იქნება, იოჰან? - ჰკითხა თვალცრემლიანმა ცოლმა. ბარტოკმა ამოიხედა.</p>
<p> მის წინ, დაბალ კამოდზე მოოქრულ ჩარჩოში ჩასმული ფოტო იდო. ეს ის ფოტო იყო, რომელიც ფრონტზე გამგზავრებამდე გადაიღეს. ბარტოკმა ფოტო ჩამოიღო და დიდხანს უყურა. შემდეგ ისევ ცოლს შეხედა და შუბლზე ხელი გადაისვა.</p>
<p> - ხუთი თვე ვიყავით ერთად, არა?</p>
<p> - ჰო, იოჰან.</p>
<p> - ახლა?</p>
<p> - შვიდი წელია, - უპასუხა მან წყნარად. კაცმა თავი დაუქნია და წამოდგა. ქალი მოეხვია. - ხომ არ დაგვტოვებ?</p>
<p> - არა, წავალ, - თქვა ბარტოკმა და თავისი კეპი აიღო.</p>
<p> - ვახშმამდე მაინც დარჩი, - სთხოვა ცოლმა, - სანამ ალფრედი მოვა.</p>
<p> კაცმა თავი გააქნია.</p>
<p> - არა, არა, ასე ჯობია. შენ თავად უნდა გაერკვე ამ საქმეში. ასე უფრო სწორი იქნება.</p>
<p> გარეთ ცოტა ხანს კიდევ გაჩერდა სახლის წინ. შემდეგ ისევ სადგურში წავიდა და თავის მშობლიურ ქალაქში გაემგზავრა. იქ სამსახურის შოვნას და ყველაფრის თავიდან დაწყებას აპირებდა.</p>
<p align="right"><strong><em>ერიხ მარია რემარკი</em></strong></p>
</div>
ეშმაკეულნი
tag:www.qwelly.com,2021-02-24:6506411:Topic:1482822
2021-02-24T15:49:03.780Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p>აქ მოთხრობილია,<br></br> ტყუპებმა როგორ დაღუპეს საქმის მწარმოებელი</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>I - 20 რიცხვში მომხდარი ამბავი</strong></h2>
<p> იმ დროს, როცა ხალხი ერთი სამსახურიდან მეორეში გარბი-გამორბოდა, ამხანაგი კოროტკოვი ასანთმასალმთავარცენტრ ბაზაში (ასანთის მასალათა მთავარ ცენტრალურ ბაზაში) უცვლელად მსახურობდა საქმისმწარმოებლის საშტატო თანამდებობაზე და მთელი 11 თვე იმსახურა.</p>
<p> ასანთმასალაში…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p>აქ მოთხრობილია,<br/> ტყუპებმა როგორ დაღუპეს საქმის მწარმოებელი</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>I - 20 რიცხვში მომხდარი ამბავი</strong></h2>
<p> იმ დროს, როცა ხალხი ერთი სამსახურიდან მეორეში გარბი-გამორბოდა, ამხანაგი კოროტკოვი ასანთმასალმთავარცენტრ ბაზაში (ასანთის მასალათა მთავარ ცენტრალურ ბაზაში) უცვლელად მსახურობდა საქმისმწარმოებლის საშტატო თანამდებობაზე და მთელი 11 თვე იმსახურა.</p>
<p> ასანთმასალაში მოკალათებულმა, წყნარმა, ქერათმიანმა კოროტკოვმა გულიდან სამუდამოდ ამოიგდო აზრი, რომ ამქვეყნად არსებობდა ეგრეთ წოდებული ბედის უკუღმართობანი და ამის ნაცვლად რწმენა ჩაინერგა, რომ ამ ბაზაში იმსახურებდა დედამიწაზე სიცოცხლის დასრულებამდე, მაგრამ ყოველივე სხვაგვარად წარიმართა.</p>
<p> 1921 წლის 20 სექტემბერს ასანთმასალის მოლარემ საძაგელი ყურებიანი ქუდი დაიხურა. პორტფელში ზოლებიანი ასიგნობა(ასიგნობა – დოკუმენტი, რომლის მიხედვითაც ბანკი თანხას აძლევს.) ჩაიდო და წავიდა. ეს იყო ღამის 11 საათზე.</p>
<p> იგი ნაშუადღევს, ხუთის ნახევარზე, მთლად გალუმპული დაბრუნდა, ქუდი დაფერთხა, მაგიდაზე დადო, ზედ პორტფელი ჩამოდო და თქვა:</p>
<p> – ბატონებო, ზედახორას ნუ გამართავთ.</p>
<p> მერე რატომღაც მაგიდის უჯრა ამოქექა, ოთახიდან გავიდა, თხუთმეტი წუთის შემდეგ დიდი, კისერმოგრეხილი მკვდარი ქათამი მოიტანა, პორტფელზე დადო, მარჯვენა ხელი დააყრდნო და წარმოთქვა:</p>
<p> – ფული არ იქნება.</p>
<p> – ხვალ? – ერთხმად შეჰყვირეს ქალებმა.</p>
<p> – არა, – თავი გააქნია მოლარემ, – არც ხვალ იქნება და არც ზეგ. ბატონებო, ზედახორას ნუ გამართავთ, თორემ მაგიდას გადამიბრუნებთ.</p>
<p> – რაო? – შესძახა ყველამ, მათ შორის მიამიტმა კოროტკოვმაც.</p>
<p> – ამხანაგებო! – ტირილნარევი ხმით ამღერდა მოლარე და კოროტკოვი იდაყვით მოიცილა, – გთხოვთ!</p>
<p> – ეს როგორ შეიძლება? – ყვიროდნენ ყველანი და ყველაზე ხმამაღლა – კომიკოსი კოროტკოვი.</p>
<p> – აი, ნახეთ, – ჩახრინწული ხმით თქვა მოლარემ, პორტფელიდან ასიგნობა ამოიღო და კოროტკოვს აჩვენა.</p>
<p> იმ ადგილას, სადაც მოლარე ჭუჭყიან ფრჩხილს უსვამდა, წითელი მელნით ირიბად იყო წარწერილი:</p>
<p> „გაეცით. სუბოტნიკოვის ნაცვლად – სენატი“.</p>
<p> უფრო ქვემოთ იისფერი მელნით ეწერა:</p>
<p> „ფული არ არის. ივანოვის ნაცვლად – სმირნოვი“.</p>
<p> – რაო? – მარტო კოროტკოვმა შეჰყვირა, ხოლო დანარჩენები მოლარეს ხვნეშით მიესივნენ.</p>
<p> – ოჰ, ღმერთო ჩემო! – აწუწუნდა დაბნეული მოლარე, – მე რა შუაში ვარ? ღმერთო ჩემო!</p>
<p> მერე ასიგნობა პორტფელში ფაცაფუცით ჩატენა, ქუდი დაიხურა, პორტფელი იღლიაში ამოიჩარა, თავი გაიქნ-გამოიქნია და შეჰყვირა: გეთაყვა, გამატარეთო! ცოცხალი კედელი გაარღვია და კარში გაუჩინარდა.</p>
<p> მოლარეს წრიპინით გაედევნა გაფითრებული რეგისტრატორი ქალი. მაღალქუსლიანი ფეხსაცმელი ეცვა. მარცხენა წვეტიანი ქუსლი ზედ კართან ღრაჭუნით მოსძვრა. ქალი შეტორტმანდა, ფეხი ასწია და ფეხსაცმელი გაიძრო.</p>
<p> ცალ ფეხზე ფეხსაცმელგაძრობილი ქალიც და დანარჩენებიც, მათ შორის კოროტკოვი, ოთახში დარჩნენ.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>II - წარმოების პროდუქტები</strong></h2>
<p> ზემოაღწერილი ამბიდან სამი დღის შემდეგ იმ ოთახის კარი, სადაც კოროტკოვი საქმიანობდა, ქალმა შემოაღო, ნამტირალევი სახე გამოაჩინა და ბრაზიანად თქვა:</p>
<p> – ამხანაგო კოროტკოვო, წადით, ხელფასი მიიღეთ.</p>
<p> – რა? – შესძახა გახარებულმა კოროტკოვმა და „კარმენის“ უვერტიურის სტვენით გაიქცა იმ ოთახისკენ, რომლის კარზე ეწერა: „სალარო“. მოლარის მაგიდასთან შეჩერდა და პირი ფართოდ გააღო. ყვითელი შეკვრების ორი მსხვილი სვეტი ჭერამდე აზიდულიყო. პასუხი რომ არ გაეცა შეკითხვებზე, გაოფლილსა და აღელვებულ მოლარეს ასიგნობა კედელზე ქინძისთავით მიემაგრებინა. ასიგნობაზე ახლა მესამე, მწვანე მელნით წარწერილი სიტყვები მოჩანდა:</p>
<p> „გაიცეს წარმოების პროდუქტებით.</p>
<p> ამხ. ბოგოიავლენნის ნაცვლად – პრეობრაჟენსკი.</p>
<p> მეც ასე მიმაჩნია – კშესინსკი“.</p>
<p> მოლარის ოთახიდან გამოსული კოროტკოვი სულელურად იღიმებოდა. ხელებში ოთხი დიდი, ყვითელი, ხუთი პატარა, მწვანე შეკვრა ეჭირა, ხოლო ჯიბეში ასანთის ცამეტი ლურჯი კოლოფი ედო. თავის ოთახში დაბრუნებული გაოცების გამომხატველ ხმათა გუგუნს უსმენდა, კანცელარიიდან რომ მოისმოდა, თანაც ასანთის კოლოფებს დღევანდელი გაზეთის ორ უზარმაზარ ფურცელში ფუთავდა. მერე სამსახურიდან შინ ისე წავიდა, არავისთვის არაფერი უთქვამს. ასანთმასალის სადარბაზო შესასვლელის წინ კინაღამ ავტომობილს ჩაუვარდა, რომლითაც ვიღაც მოვიდა, მაგრამ სახელდობრ ვინ, კოროტკოვმა თვალი ვერ მოჰკრა.</p>
<p> შინ როცა მივიდა, ასანთები მაგიდაზე დაალაგა, განზე გადგა და აათვალიერ-ჩაათვალიერა. სახიდან სულელური ღიმილი არ სცილდებოდა. მერე ქერა თმა აიჩეჩა და საკუთარ თავს უთხრა:</p>
<p> – გული არ უნდა გავიტეხოთ. ახლა გაყიდვას უნდა შევეცადოთ.</p>
<p> მერე მეზობელს, გუბღვინსაწყობის მოსამსახურეს, ალექსანდრა ფიოდოროვნას მიუკაკუნა.</p>
<p> – შემოდით, – ყრუდ მოისმა ხმა ოთახიდან.</p>
<p> კოროტკოვი შევიდა და განცვიფრდა. სამსახურიდან ადრე დაბრუნებული ალექსანდრა ფიოდოროვნა იატაკზე ჩაცუცქულიყო. პალტო არ გაეხადა და ქუდიც ისევ ეხურა. წინ მწკრივად ეწყო გაზეთის ქაღალდით პირდაცობილი, მუქწითელი სითხით სავსე ბოთლები. სახე ნამტირალევი ჰქონდა.</p>
<p> – 46, – თქვა მან და კოროტკოვისკენ მოტრიალდა.</p>
<p> – მელანია?.. გამარჯობა, ალექსანდრა ფიოდოროვნა, – მიესალმა განცვიფრებული კოროტკოვი.</p>
<p> – საეკლესიო ღვინოა, – სლუკუნით უპასუხა მეზობელმა.</p>
<p> – რაო, თქვენც ასე გადაგიხადეს? – ამოიოხრა კოროტკოვმა.</p>
<p> – თქვენც საეკლესიო ღვინო მოგცეს? – გაუკვირდა ალექსანდრა ფიოდოროვნას.</p>
<p> – ჩვენ – ასანთი, – მილეული ხმით უპასუხა კოროტკოვმა და პიჯაკის ღილის ტრიალი დაიწყო.</p>
<p> – ეგ ასანთი ხომ არ ინთება! – შესძახა ალექსანდრა ფიოდოროვნამ, წამოდგა და კაბა ჩამოიფერთხა.</p>
<p> – როგორ თუ არ ინთება? – შეშინდა კოროტკოვი და თავისი ოთახისკენ გაექანა. იქ ერთი წუთიც არ დაუკარგავს, კოლოფს ხელი დასტაცა, გახსნა და ასანთი გაჰკრა. ასანთმა გაიშიშინა, მომწვანო ალი დააკვესა, გადატყდა და ჩაქრა. გოგირდის მწვანე სუნით სულშეხუთულმა კოროტკოვმა ავადმყოფურად დაახველა და მეორე ასანთს გაჰკრა. ასანთმა გაიტკაცუნა და ორი ნაპერწკალი გატყორცნა. ერთი ნაპერწკალი ფანჯრის მინას დაეჯახა, მეორე კი ამხანაგ კოროტკოვს თვალში ეცა.</p>
<p> – ა-აჰ! – შეჰყვირა კოროტკოვმა და კოლოფი ხელიდან გაუვარდა.</p>
<p> იგი რამდენიმე წამს ფეხებს ფიცხი ცხენივით აბაკუნებდა და თვალზე ხელისგულს იჭერდა. მერე წვერის საპარს სარკეში შიშით ჩაიხედა, დარწმუნებული იყო, რომ თვალი აღარ ჰქონდა, მაგრამ თვალი თავის ალაგას აღმოჩნდა. თუმცა ჩასწითლებოდა და ცრემლები სდიოდა.</p>
<p> – ოჰ, ღმერთო ჩემო! – თქვა გამწარებულმა კოროტკოვმა, კამოდიდან დაუყოვნებლივ ამოიღო ამერიკული ინდივიდუალური პაკეტი(1920 წლის დასაწყისში მოქმედებდა „დამშეულთა დახმარების ამერიკული ადმინისტრაცია“, რომელიც საბჭოთა რუსეთს სურსათსა და მედიკამენტებს აწვდიდა.), გახსნა, თავის მარცხენა მხარე შეიხვია და ბრძოლაში დაჭრილს დაემგვანა.</p>
<p> კოროტკოვს მთელი ღამე შუქი არ ჩაუქრია, იწვა და ასანთს ატკაცუნებდა. ამგვარად სამი კოლოფი დააცარიელა, თანაც, 63 ასანთის ანთება შეძლო.</p>
<p> – მიჰქარავს ის სულელი, – ბუზღუნებდა კოროტკოვი, – მშვენიერი ასანთია.</p>
<p> დილა როცა მოახლოვდა, ოთახი სულის შემხუთავი გოგირდის სუნით გაივსო. გამთენიისას კოროტკოვმა დაიძინა და სულელური, საშინელი სიზმარი ნახა: თითქოს მწვანე მდელოზე მის წინაშე უზარმაზარი, ცოცხალი, ფეხებიანი ბილიარდის ბურთი გაჩნდა. ეს ისეთი საძაგელი რამ იყო, რომ კოროტკოვმა შეჰყვირა და გაიღვიძა. მღვრიე წყვდიადში ხუთიოდე წამს კიდევ ეჩვენებოდა, რომ ბურთი იქვე, საწოლის გვერდით იყო და გოგირდის ძალიან ძლიერი სუნი იდგა. მაგრამ მერე ყველაფერმა გაიარა; კოროტკოვმა გვერდი იცვალა, დაიძინა და დილამდე აღარ გაღვიძებია.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>III - მელოტი გამოჩნდა</strong></h2>
<p> მეორე დილას კოროტკოვმა სახვევი გადაიწია და დარწმუნდა, რომ თვალი თითქმის მორჩენოდა, მაგრამ ზედმეტად ფრთხილი გახლდათ და გადაწყვიტა, სახვევი ჯერჯერობით არ მოეხსნა.</p>
<p> სამსახურში ძალზე დაგვიანებით მისული ეშმაკი კოროტკოვი პირდაპირ თავის ოთახში შევიდა, რათა დაბალი ჩინის მოსამსახურეებში მითქმა-მოთქმა არ გამოეწვია. მაგიდაზე ქაღალდი დახვდა, სადაც დაკომპლექტების ქვეგანყოფილების გამგე ბაზის გამგეს ეკითხებოდა, მანქანაზე მბეჭდავ ქალებს ფორმის ტანსაცმელი დაურიგდებათ თუ არაო. კოროტკოვმა ქაღალდი მარჯვენა თვალით წაიკითხა, ხელში აიღო და ბაზის გამგის, ამხ. ჩეკუშინის კაბინეტისკენ დერეფანს გაუყვა.</p>
<p> კაბინეტის კართან უცხო კაცს შეეფეთა, ვისმა გარეგნობამაც განაცვიფრა. ისეთი ტანდაბალი იყო, მაღალ კოროტკოვს წელამდე ძლივს სწვდებოდა. სამაგიეროდ, უჩვეულოდ მხარბეჭიანი გახლდათ. კვადრატული სხეული მოკვანტილ ფეხებს ეყრდნობოდა, თანაც მარცხენა ფეხით კოჭლობდა. ყველაზე თვალში საცემი კი თავი ჰქონდა, კვერცხის ზუსტ, კისერზე ჰორიზონტალურად დადგმულ, გიგანტურ მოდელს რომ წარმოადგენდა. წვეტიანი მხარე წინ მიექცია, კვერცხივით იყო მოტვლეპილი და ისე ლაპლაპებდა, კეფაზე ელექტრული ნათურები ჩაუქრობლად ენთო. ერთი ბეწო სახე ისე სუფთად გაეპარსა, სილურჯე გადაჰკრავდა. პაწაწკინა, ქინძისთავის მსგავსი, მწვანე თვალები ბუდეებში ღრმად ეჯდა. ნაცრისფერი სასაბნე ქსოვილისგან შეკერილი, ღილებჩახსნილი ფრენჩი ეცვა, რომლის შიგნითაც უკრაინული ნაქარგი პერანგი მოუჩანდა. იმავე ქსოვილის შარვალი ალექსანდრე II-ის დროინდელ დაბალყელიან ჰუსარულ ჩექმებში ჰქონდა ჩატანებული.</p>
<p> „რა ტიპია“, – გაიფიქრა კოროტკოვმა და ჩეკუშინის კარისკენ გაექანა, თან შეეცადა, თავმოტვლეპილი კაცისთვის გვერდი აექცია, მაგრამ ეს კაცი მოულოდნელად წინ გადაეღობა.</p>
<p> – რა გინდათ? – ისეთი ხმით ჰკითხა კოროტკოვს თავმოტვლეპილმა, რომ ნერვიული საქმისმწარმოებელი შეკრთა. ეს ხმა სპილენძის ტაშტის ხმას ზედმიწევნით წააგავდა და ისეთი ტემბრი ჰქონდა, მსმენელს ყოველი სიტყვის გაგონებაზე ეჩვენებოდა, ხერხემლის გასწვრივ ხორკლიანი მავთული ჩამისრიალესო. ამას გარდა, კოროტკოვს ისიც მოეჩვენა, უცნობის სიტყვებს ასანთის სუნი უდისო.</p>
<p> წინდაუხედავმა კოროტკოვმა ყოველივე ამას ყურადღება არ მიაქცია და ის ქნა, რაც არაფრის დიდებით არ უნდა ექნა, – განაწყენდა.</p>
<p> – ჰმ... საკმაოდ უცნაურია. ქაღალდი მიმაქვს... იქნებ მითხრათ, თქვენ ვინ ბრძან...</p>
<p> – ვერ ხედავთ, კარზე რა წერია?</p>
<p> კოროტკოვმა კარს შეხედა და დიდი ხნის ნაცნობი წარწერა დაინახა: „მოუხსენებლად ნუ შემოხვალთ“.</p>
<p> – სწორედაც მოხსენებით შევდივარ, – სულელურად უპასუხა კოროტკოვმა და თავის ქაღალდზე მიუთითა.</p>
<p> თავმოტვლეპილი, კვადრატული კაცი მოულოდნელად განრისხდა, თვალებიდან მოყვითალო ნაპერწკლები დააკვესა.</p>
<p> – ამხანაგო, – ქვაბისებური ხმით გააყრუა კოროტკოვი, – თქვენ ისეთი განუვითარებელი ხართ, რომ ყველაზე უბრალო სამსახურებრივი წარწერის მნიშვნელობა ვერ გაგიგიათ. მიკვირს, აქამდე როგორ მსახურობდით. საერთოდაც, თქვენთან ბევრი რამ არის საინტერესო. მაგალითად, ყოველ ნაბიჯზე თვალახვეულები მხვდებიან, მაგრამ არა უშავს. ყველაფერს მოვაწესრიგებთ („ჰო-ო!“ – გულში შესძახა კოროტკოვმა), მომეცით!</p>
<p> თქვა ეს უცნობმა, კოროტკოვს ქაღალდი ხელიდან გამოსტაცა, სწრაფად წაიკითხა, შარვლის ჯიბიდან ქიმიური ფანქარი ამოიღო, ქაღალდი კედელზე მიატყეპა და რამდენიმე სიტყვა ირიბად წააწერა.</p>
<p> – წადით! – დაიგრგვინა მან და კოროტკოვს ქაღალდი ისე შეაჩეჩა, კინაღამ საღი თვალიც გამოსთხარა. კაბინეტის კარმა დაიწივლა და უცნობი შთანთქა, ხოლო კოროტკოვი ერთ ადგილას გაშეშდა, – ჩეკუშინი კაბინეტში არ იყო.</p>
<p> დაფეთებული კოროტკოვი გონს ნახევარი წუთის შემდეგ მოეგო, როცა ამხ. ჩეკუშინის პირად მდივანს ლიდოჩკა დე რუნის გადააწყდა.</p>
<p> – ო-ოხ! – ამოიხვნეშა ამხ. კოროტკოვმა. ლიდოჩკას თვალი ზუსტად ისეთივე ინდივიდუალური მასალით ჰქონდა შეხვეული, იმ განსხვავებით, რომ ბინტს ბოლოები კოპწიად ჰქონდა გამონასკვული.</p>
<p> – რა დაგემართათ?</p>
<p> – წყეული ასანთის ბრალია! – უპასუხა გაღიზიანებულმა ლიდოჩკამ.</p>
<p> – კაბინეტში ვინ არის? – ჩურჩულით ჰკითხა გულმოსულმა კოროტკოვმა.</p>
<p> – ნუთუ არ იცით? – აჩურჩულდა ლიდოჩკა, – ახალია.</p>
<p> – რაო? – დაიწრიპინა კოროტკოვმა, – ჩეკუშინი რა იქნა?</p>
<p> – გუშინ გააგდეს, – ბრაზიანად უპასუხა ლიდოჩკამ, თითი კაბინეტისკენ გაიშვირა და დაუმატა, – ეს კი კარგი ვინმეა. ასეთი საძაგელი ვიღაცა ჩემს სიცოცხლეში არ მინახავს. ღრიალებს! გაგრეკავთო! ეს ნიფხავგამოხეული! – დაუმატა მოულოდნელად.</p>
<p> – რა გვარ...</p>
<p> შეკითხვა ვერ დაამთავრა თვალებდაჭყეტილმა კოროტკოვმა, რადგან კაბინეტიდან შემზარავი ხმა მოისმა: „კურიერო!“ საქმისმწარმოებელი და მდივანი ქალი აქეთ-იქით გაცვივდნენ. თავის ოთახში შევარდნილი კოროტკოვი მაგიდას მიუჯდა და თავისთვის ალაპარაკდა:</p>
<p> – ვაი, ვაი... კოროტკოვო, თავი რა დღეში ჩაიგდე. ეს საქმე უნდა გამოვასწოროთ... „განუვითარებელი“.. ჰმ... თავხედი... კარგი! განახვებ, კოროტკოვი როგორი განუვითარებელია.</p>
<p> საქმისმწარმოებელმა მელოტის ნაწერი ცალი თვალით წაიკითხა. ქაღალდზე ირიბად ჩამწკრივებულიყო სიტყვები: „ყველა მემანქანეს და საერთოდ ყველა ქალს დროულად დაურიგდება ჯარისკაცური კალსონები“.</p>
<p> – კარგი რამეა! – შესძახა აღფრთოვანებულმა კოროტკოვმა და ნეტარებით შეთრთოლდა. როცა ჯარისკაცის ნიფხვიანი ლიდოჩკა თვალწინ დაუდგა. სუფთა ფურცელი ამოიღო და სამ წუთში შეთხზა:</p>
<p> „ტელეფონოგრამა.</p>
<p> დაკომპლექტების ქვეგანყოფილების გამგეს წერტილი თქვენი 19 რიცხვში გამოგზავნილი №0,15015/ბ მიწერილობის პასუხად მთავასანთმასალა გაცნობებთ მძიმე რომ ყველა მემანქანეს და საერთოდ ქალებს ჯარისკაცის კალსონები დროულად დაურიგდებათ წერტილი გამგე ტირე ხელმოწერა. საქმისმწარმოებელი ტირე ვარფოლომეი კოროტკოვი წერტილი“.</p>
<p> დარეკა და შემოსულ კურიერს, პანტელეიმონს უთხრა:</p>
<p> – გამგეს შეუტანე ხელმოსაწერად.</p>
<p> პანტელეიმონმა ტუჩები გაღეჭა, ქაღალდი გამოართვა და გავიდა.</p>
<p> კოროტკოვი ამის შემდეგ ოთხ საათს თავის ოთახში ყურგაფაციცებული იჯდა იმ ვარაუდით, თუ ახალი გამგე შენობას ჩამოივლის, უსათუოდ საქმეში ჩაფლული დავხვდეო. მაგრამ შემზარავი კაბინეტიდან ჩქამიც არ მოისმოდა. მხოლოდ ერთხელ გაისმა ბუნდოვანი თუჯისებური ხმა, ვიღაცას თითქოს სამსახურიდან დათხოვნით რომ ემუქრებოდა; ოღონდ ვის, კოროტკოვმა ვერ გაიგონა, თუმცა ყური გასაღების ჭუჭრუტანაზე ჰქონდა მიდებული. ნაშუადღევის ოთხის ნახევარზე კანცელარიის კედლის იქით პანტელეიმონის ხმა დაირხა:</p>
<p> – მანქანით წავიდა...</p>
<p> კანცელარია უმალ აჩოჩქოლდა. ყველანი გაიქც-გამოიქცნენ. ამხ. კოროტკოვი შინისაკენ ყველაზე ბოლოს მარტოდმარტო წავიდა.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>IV - პირველი პარაგრაფი – კოროტკოვი გაისტუმრეს</strong></h2>
<p> მეორე დილას გახარებული კოროტკოვი დარწმუნდა, რომ მის თვალს სახვევით მკურნალობა აღარ სჭირდებოდა, ამიტომ დამშვიდებულმა ბინტი მოიხსნა და უმალ შეიცვალა, უკეთესი შესახედავი შეიქნა. ჩაი ხელდახელ დალია, პრიმუსი ჩააქრო და სამსახურისკენ გაეშურა; ცდილობდა, არ დაეგვიანა, მაგრამ 50 წუთით დაიგვიანა იმის გამო, რომ ტრამვაი მეექვსე მარშრუტის ნაცვლად წრეზე წავიდა მეშვიდე მარშრუტით, შორეულ ქუჩებში გავიდა, სადაც პატარა სახლები იდგა და იქ გაფუჭდა. კოროტკოვმა სამი ვერსი ფეხით გაიარა და კანცელარიაში ქოშინით სწორედ მაშინ შეირბინა, როცა „ალპური ვარდის“ სამზარეულოს საათმა თერთმეტჯერ დარეკა. კანცელარიაში დილის თერთმეტი საათისთვის შეუფერებელი სანახაობა ელოდა. ლიდოჩკა დე რუნი, მილოჩკა ლიტოვცევა, ანა ევგრაფოვნა, უფროსი ბუღალტერი დროზდი, ინსტრუქტორი გიმტისი, ნომერაცკი, ივანოვი, მუშკა, რეგისტრატორი, მოლარე – მოკლედ, მთელი კანცელარია – ყოფილი რესტორნის, „ალპური ვარდის“ სამზარეულოს მაგიდებთან თავ-თავიანთ ადგილებზე კი არ ისხდნენ, არამედ მჭიდროდ შეჯგუფებულნი იდგნენ კედელთან, სადაც ლურსმნით იყო მიმაგრებული ფურცლის მეოთხედი. კოროტკოვის შესვლისთანავე უეცრად სიჩუმე ჩამოვარდა და ყველამ თავი დახარა.</p>
<p> – გამარჯობათ, ბატონებო, ეგ რა არის? – იკითხა განცვიფრებულმა კოროტკოვმა.</p>
<p> ჯგუფი შუაზე გაიპო და კოროტკოვი ფურცელთან მივიდა.</p>
<p> პირველი სტრიქონები კოროტკოვს გარკვევით, გამართულად შეაცქერდა, ბოლო სტრიქონები კი ცრემლნარევ, გამაოგნებელ ბურუსში გამოჩნდა.</p>
<p> ბრძანება №1</p>
<p> 1. თავისი მოვალეობისადმი უკიდურესად დაუდევარი დამოკიდებულების გამო, რამაც მნიშვნელოვან სამსახურებრივ ქაღალდებში აღმაშფოთებელი არევ-დარევა გამოიწვია, აგრეთვე იმის გამო, რომ სახე, ალბათ, ჩხუბში დაისახიჩრა, ამხანაგი კოროტკოვი ამ თვის 26 რიცხვიდან გათავისუფლებულია. ტრამვაის ფული გადაეხადოს 25 რიცხვის ჩათვლით.</p>
<p> პირველი პარაგრაფი ამასთანავე უკანასკნელიც გახლდათ, ხოლო პარაგრაფის ქვემოთ მოჩანდა მსხვილი ასოები ხელმოწერისა:</p>
<p> „გამგე კალსონიერი...“</p>
<p> „ალპური ვარდის“ ბროლის მტვრიან დარბაზში ოც წამს იდეალური სიჩუმე გამეფდა. ყველაზე უკეთ, ღრმად, მკვდარივით დუმდა სახეგამწვანებული კოროტკოვი. ოცდამეერთე წამზე მდუმარება დაირღვა.</p>
<p> – რა? რა? – ორჯერ დაიწივლა კოროტკოვმა, როგორც ქუსლგატეხილმა „ალპური ვარდის“ ბოკალმა, – მისი გვარი კალსონიერია?</p>
<p> საზარელი სიტყვის გაგონებაზე კანცელარიის თანამშრომლები აქეთ-იქით გაცვივდნენ და თვალის დახამხამებაში მაგიდებთან ჩამწკრივდნენ, როგორც ყვავები ტელეგრაფის მავთულებზე. კოროტკოვის სახეზე მწვანე ობისფერს მეწამული ლაქები შეენაცვლა.</p>
<p> – ვაი, ვაი, ვაი, – დავთრიდან თავი აიღო და დაიგუგუნა მოშორებით მჯდარმა სკვორეცმა, – ჩემო კარგო, ეგ როგორ შეგეშალათ? ჰა?</p>
<p> – რ-რა ვ-ვი-ცი! – ჩაიბლუკუნა კოროტკოვმა, – „კალსონიერის“ ნაცვლად „კალსონები“ წავიკითხე. გვარს პატარა ასოთი წერს!</p>
<p> – მე ნიფხავს არ ჩავიცვამ, მშვიდად იყოს! – ბროლივით ჩააწკრიალა ლიდოჩკამ.</p>
<p> – სს! – გველივით ჩაისისინა სკვორეცმა, – რას ამბობთ? – იგი მთავარი ბუღალტრის ოთახში შეიმალა და ფურცელი აიფარა.</p>
<p> – სახის თაობაზე კი ნება არა აქვს! – წამოიყვირა კოროტკოვმა და მეწამულის ნაცვლად მიტკლისფერი დაედო, – მე ხომ თვალი ჩვენი საძაგელი ასანთით გამოვიწვი, როგორც ამხანაგმა დე რუნიმ.</p>
<p> – ჩუმად! – დაიწრიპინა გაფითრებულმა გიტისმა, – რას ამბობთ? გამგემ ასანთი გუშინ შეამოწმა და საუცხოოდ მიიჩნია.</p>
<p> დ-რ-რ-რ-რ-რ-რრრ, – უეცრად აჟღრიალდა ელექტროზარი კარს ზემოთ... იმავე წამს პანტელეიმონის მძიმე სხეული ტაბურეტიდან გადმოემხო და დერეფანში გაშლიგინდა.</p>
<p> – არა! განმარტებას მოვთხოვ! განმარტებას მოვთხოვ! – წვრილი ხმით წამოიყვირა კოროტკოვმა, ჯერ მარცხნივ გაქანდა, მერე მარჯვნივ, ადგილზე ფეხები ააბაკუნა, „ალპური ვარდის“ მტვრიან სარკეში მრუდედ აირეკლა, დერეფანში გასხლტა და მქრქალი ნათურების შუქისკენ გაიქცა, რომელიც ანათებდა წარწერას – „განცალკევებული კაბინეტები“, შემზარავი კარის წინ ქოშინით შეჩერდა და გონს მაშინ მოეგო, როცა პანტელეიმონის მკლავებში მოექცა.</p>
<p> – ამხანაგო პანტელეიმონ, – წამოიწყო აფორიაქებულმა კოროტკოვმა, – შემიშვი, გეთაყვა, გამგეს დაუყოვნებლივ უნდა ველაპარაკო...</p>
<p> – არ შეიძლება, არ შეიძლება, ნაბრძანები მაქვს, არავინ შევუშვა, – ახრიალდა პანტელეიმონი და კოროტკოვის მოწადინება ხახვის საშინელი სუნით ჩაახშო, – არ შეიძლება. ბატონო კოროტკოვო, წადით, თორემ თქვენ გამო მეც დავისჯები...</p>
<p> – პანტელეიმონ, შესვლა მჭირდება, – სთხოვა ჩანავლებულმა კოროტკოვმა, – ძვირფასო პანტელეიმონ, ჩემზე ბრძანებაა, შემიშვი, საყვარელო პანტელეიმონ.</p>
<p> – რას ამბობ, ბატონო... – დაფეთებული პანტელეიმონი კარისკენ შეტრიალდა და ისევ აჩურჩულდა, – ხომ გითხარით, რომ არ შეიძლება. არ შეიძლება, ამხანაგო!</p>
<p> კარს იქით, კაბინეტში, ტელეფონი აჟღრიალდა და მკაცრი, სპილენძისებური ბუბუნი გაისმა.</p>
<p> – მოვდივარ! ახლავე!</p>
<p> პანტელეიმონი და კოროტკოვი აქეთ-იქით გადგნენ; კარი გაიღო და ქუდიანი, იღლიაში პორტფელამოჩრილი კალსონიერი დერეფანს სწრაფი ნაბიჯით გაუყვა. პანტელეიმონი ძუნძულით გაედევნა, კოროტკოვი ცოტა ხანს შეყოყმანდა და პანტელეიმონს სირბილით მიჰყვა. დერეფნის მოსახვევში გადაფითრებული და აღელვებული კოროტკოვი პანტელეიმონს ხელებქვეშ გაუძვრა, კალსონიერს წამოეწია, მერე გაასწრო, პირი შემოაბრუნა და სირბილით წინ გაუძღვა.</p>
<p> – ამხანაგო კალსონიერო, – აბურტყუნდა იგი ნაწყვეტ-ნაწყვეტი ხმით, – ნება მიბოძეთ, ერთ წუთს დაგელაპარაკოთ... ბრძანების გამო მინდა გითხრათ...</p>
<p> – ამხანაგო! – დაიგრგვინა სწრაფად მიმავალმა, შეშფოთებულმა კალსონიერმა და კოროტკოვი გზიდან ჩამოიცილა, – ხომ ხედავთ, რომ არ მცალია? მივდივარ! მივდივარ!...</p>
<p> – ბრძანების გამო გეუბნებით...</p>
<p> – ვერ ხედავთ, რომ არ მცალია? ამხანაგო! საქმისმწარმოებელს მიმართეთ.</p>
<p> კალსონიერი ვესტიბიულში გავარდა, სადაც „ალპური ვარდის“ უპატრონოდ მიტოვებული უზარმაზარი ორგანი იყო მოთავსებული.</p>
<p> – საქმისმწარმოებელი ხომ მე ვარ! – დაიწრიპინა შეძრწუნებულმა, ოფლში გაღვრილმა კოროტკოვმა, – მისმინეთ, ამხანაგო კალსონიერო!</p>
<p> – ამხანაგო! – საყვირივით დაიგრგვინა კალსონიერმა, კოროტკოვს ყური არ უგდო, პანტელეიმონს შეუჩერებლად მიუტრიალდა და დაუყვირა, – ზომები მიიღეთ, რომ არ დამაყოვნონ!</p>
<p> – ამხანაგო! – დაიხრიალა შეშინებულმა პანტელეიმონმა, – რატომ აყოვნებთ?</p>
<p> არ იცოდა, რა ზომები მიეღო და ამგვარად მოიქცა: კოროტკოვს წელზე ხელები შემოხვია და საყვარელი ქალივით მსუბუქად მიიკრა. ამ ქმედებამ გაჭრა, – კალსონიერი გასხლტა, კიბეზე თითქოს გორგოლაჭებით გაექანა და სადარბაზო შესასვლელიდან გავარდა.</p>
<p> – დრ! დრ! – მინებს იქით დაიტრახტრახა მოტოციკლეტმა, ხუთჯერ გამოაბოლქვა, ფანჯარა კვამლში გაახვია და გაუჩინარდა. პანტელეიმონმა კოროტკოვს ხელი ახლაღა გაუშვა, ოფლი მოიწმინდა და ამოიგმინა:</p>
<p> – რა უბედურებაა!</p>
<p> – პანტელეიმონ, სად წავიდა? – ხმის კანკალით ჰკითხა კოროტკოვმა, – მალე მითხარი, უკვე სხვა...</p>
<p> – მგონი, ცენტრმომარაგებაში.</p>
<p> კოროტკოვმა კიბეზე ისარივით ჩაიქროლა, გასახდელში შევარდა, პალტოსა და ქუდს ხელი წამოავლო და ქუჩაში გაიჭრა.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>V - სატანური ფოკუსი</strong></h2>
<p> კოროტკოვს გაუმართლა. ტრამვაი „ალპურ ვარდებს“ იმავე წუთს გაუსწორდა. კოროტკოვი ტრამვაის მარჯვედ შეახტა და წინ გასწია; ხან სამუხრუჭე ბორბალს ეხლებოდა, ხან ვიღაცათა ზურგზე წამოკიდებულ ტომრებს. გულში იმედი უღვიოდა. მოტოციკლეტი რატომღაც დაბრკოლდა და ახლა ტრამვაის წინ მიტრახტრახებდა. ლურჯ კვამლში გახვეული ზურგი კოროტკოვს ხან ეკარგებოდა თვალთაგან, ხან ისევ გამოჩნდებოდა. კოროტკოვი ტრამვაის ბაქანზე ხუთიოდე წუთს აქეთ-იქით ეხეთქებოდა და იჭყლიტებოდა. ბოლოს მოტოციკლეტი ცენტრმომარაგების რუხი შენობის წინ გაჩერდა. კვადრატული სხეული გამვლელებს მიეფარა და გაქრა. კოროტკოვი მიმავალი ტრამვაიდან გადახტა, დაბზრიალდა, წაიქცა, მუხლი იტკინა, დავარდნილ ქუდს მისწვდა, ავტომობილის ცხვირწინ გასხლტა და ვესტიბიულისკენ გაეშურა.</p>
<p> კოროტკოვს ათეულობით ადამიანი ხვდებოდა, ბევრნი წამოეწეოდნენ და გაასწრებდნენ ხოლმე. ყველანი იატაკზე სველ ლაქებს ტოვებდნენ. კვადრატული ზურგი კიბის მეორე მარშზე გაკრთა. სულშეხუთული კოროტკოვი უმალ გამოედევნა. კალსონიერი კიბეზე საშინელი, არაბუნებრივი სიჩქარით არბოდა და კოროტკოვს გული უკრთოდა, თვალთაგან არ დამეკარგოსო. მართლაც ასე მოხდა. მეხუთე ბაქანზე, როცა საქმისმწარმოებელს ძალა მთლად გამოელია, ზურგი სახეთა, ქუდთა და პორტფელთა ზღვაში გაუჩინარდა. კოროტკოვი ბაქანზე ისარივით აიჭრა და ერთ წამს შეყოყმანდა იმ კარის წინ, რომელზეც მოჩანდა წარწერა: „მომარაგების საქმეთა სამმართველოს კანცელარიის უფროსი.“ კოროტკოვმა ალალბედზე ეს კარი შეაღო და მინის უზარმაზარი გალიები დაინახა, რომელთა შორის უამრავი ქერათმიანი ქალი გარბი-გამორბოდა. მინის პირველი ტიხარი როცა გამოაღო, შიგნით ვიღაც ნაცრისფერკოსტიუმიანი კაცი დაინახა, მაგიდაზე რომ გადაწოლილიყო და ტელეფონში მხიარულად იცინოდა. მეორე განყოფილებაში მაგიდაზე შელერ-მიხაილოვის თხზულებათა სრული კრებული მოჩანდა, რომლის გვერდით თავშალმოხვეული უცნობი ხნიერი ქალი სასწორზე ხმელ, აყროლებულ თევზს წონიდა. მესამე განყოფილებაში განუწყვეტელი კაკუნ-წკარუნი გაისმოდა – იქ ექვს მანქანაზე ექვსი ქერა წვრილკბილა ქალი ბეჭდავდა და იცინოდა. ბოლო ტიხარს მიღმა მსხვილსვეტებიანი დიდი სივრცე გადაშლილიყო. ჰაერში მანქანების აუტანელი ჭახანი იდგა, ქალებისა და კაცების უამრავი თავი მოჩანდა, მაგრამ მათ შორის კალსონიერის თავი არ ერია. აფორიაქებულმა და დაბნეულმა კოროტკოვმა პირველივე ქალი გააჩერა, რომელმაც გვერდით ჩაურბინა და ხელში პატარა სარკე ეჭირა.</p>
<p> – კალსონიერი ხომ არ გინახავთ?</p>
<p> კოროტკოვს გული სიხარულისგან გაუჩერდა, როცა ქალმა თვალები დაჭყიტა და უპასუხა:</p>
<p> – ვნახე, მაგრამ უკვე მიდის. დაეწიეთ.</p>
<p> კოროტკოვი სვეტებიან დარბაზში იქით გაიქცა, საითაც წითელფრჩხილებიანი თეთრი ხელი უთითებდა. დარბაზი როცა გადაირბინა, ვიწრო, ჩაბნელებულ ბაქანზე აღმოჩნდა, სადაც განათებული ლიფტის დაღებული ხახა დაინახა. კოროტკოვს გული ფეხებისკენ დაუქანდა, – დაეწია... ლიფტის ხახა სასაბნე ქსოვილით შემოსილ კვადრატულ ზურგსა და შავად მოელვარე პორტფელს ნთქავდა.</p>
<p> – ამხანაგო კალსონიერო, – შეჰყვირა კოროტკოვმა და გაშეშდა. ბაქანზე უამრავი მწვანე წრე ათამაშდა. მინის კარი ბადემ დაფარა, ლიფტი დაიძრა, კვადრატული ზურგი შეტრიალდა და გოლიათურ მკერდად იქცა. კოროტკოვმა ყველაფერი იცნო: ნაცრისფერი ფრენჩიც, კეპიც, პორტფელიც, წვრილი თვალებიც. ეს კალსონიერი გახლდათ, მაგრამ გრძელი, ასირიული, მკერდამდე ჩამოშვებული გოფრირებული წვერით დამშვენებული კალსონიერი. კოროტკოვის ტვინში დაუყოვნებლივ დაიბადა აზრი: „სანამ მოტოციკლეტით გარბოდა და კიბეზე ადიოდა, წვერი წამოეზარდა, – ეს რა ამბავია?“ შემდეგ მეორე აზრიც: „წვერი ყალბია – ეს რა ამბავია?“</p>
<p> კალსონიერი ამასობაში ბადით დაფარულ უფსკრულში ჩაეშვა. ჯერ ფეხები გაუჩინარდა, მერე მუცელი, წვერი, ბოლოს თვალები და პირი. მერე კოროტკოვმა გაიგონა, ამ პირმა ნაზი ტენორით როგორ წამოიყვირა:</p>
<p> – გვიანაა, ამხანაგო, პარასკევს.</p>
<p> „ხმაც შეიცვალა“, – გაუწკარუნდა კოროტკოვის გონებაში. სამ წამს თავი მტანჯველად უხურდა, მაგრამ მერე გაახსენდა, ვერანაირმა ჯადოქრობამ ვერ უნდა შემაჩეროს, დაყოვნება დამღუპავსო, და ლიფტისკენ გაქანდა. ბადეში ბაგირზე ჩამოკიდებული სახურავი გამოჩნდა, მილს იქიდან მიბნედილი ლამაზი ქალი გამოვიდა, თმაში მოელვარე თვლები რომ უბრწყინავდა. კოროტკოვს ხელზე ნაზად შეეხო და შეეკითხა:</p>
<p> – ამხანაგო, გულის მანკი გჭირთ?</p>
<p> – არა, ოჰ, არა, ამხანაგო, – წამოიძახა გაოგნებულმა კოროტკოვმა და ბადისკენ ნაბიჯი გადადგა, – ნუ მაყოვნებთ.</p>
<p> – მაშინ, ამხანაგო, ივან ფინოგენოვიჩთან წადით, – სევდიანად უთხრა კოროტკოვს ლამაზმა ქალმა და ლიფტისკენ გზა გადაუღობა.</p>
<p> – არ მინდა! – წამოიტირა კოროტკოვმა, – ამხანაგო! მეჩქარება, თავი გამანებეთ!</p>
<p> მაგრამ სევდიანი ქალი არ შედრკა.</p>
<p> – არაფერი შემიძლია, თავადაც იცით, – უთხრა კოროტკოვს და ხელზე ხელი მაგრად ჩასჭიდა. ლიფტი შეჩერდა, პორტფელიანი კაცი გამოტყორცნა, ბადე ჩამოიფარა და კვლავ ქვემოთ გაემართა.</p>
<p> – გამიშვით! – წამოიკივლა კოროტკოვმა, ქალს ხელი გამოსტაცა და კიბეზე წყევლა-კრულვით დაექანა. მარმარილოს ექვსი მარში ჩაათავა, მაღალი, თავსაბურავიანი დედაბერი კინაღამ საიქიოს გაამგზავრა, ქვემოთ უზარმაზარ, მინის ახალ კედელთან აღმოჩნდა, სადაც მაღლა, ლურჯ ფონზე მოჩანდა ვერცხლისფერი წარწერა: „მაღალი კლასის მორიგე ქალბატონები“, ხოლო ქვემოთ ქაღალდზე კალმით წაწერილი: „საცნობარო“. კოროტკოვს მრუმე შიში დაეუფლა. კედლის იქით აშკარად გაკრთა კალსონიერი. სილურჯემდე სუფთად წვერგაპარსული, ადრინდელი და საშინელი კალსონიერი. მან კოროტკოვს სულ ახლოს ჩაუარა, მისგან მხოლოდ მინის თხელი ფენა ჰყოფდა. კოროტკოვი შეეცადა, არაფერზე ეფიქრა, სპილენძის ელვარე სახელურისკენ გაექანა და შეანჯღრია, მაგრამ სახელური არ დაემორჩილა.</p>
<p> კოროტკოვმა მოელვარე სპილენძი ერთხელ შეანჯღრია და სასოწარკვეთილმა ახლაღა შეამჩნია ნამცეცა წარწერა: „მე-6 სადარბაზოდან შემოუარეთ“.</p>
<p> კალსონიერმა გაიელვა და მინის იქით შავ ნიშაში გაუჩინარდა.</p>
<p> – მეექვსე სად არის? მეექვსე სად არის? – სუსტი ხმით გასძახა კოროტკოვმა ვიღაცას. გამვლელები გაფრთხნენ. გვერდითა პატარა კარი გაიღო და იქიდან ლუსტრინისპიჯაკიანი, ლურჯსათვალიანი ბერიკაცი შემოვიდა, ხელში უზარმაზარი სია ეჭირა, კოროტკოვს სათვალის ზემოდან გადმოხედა, გაიღიმა და ტუჩები გაღეჭა.</p>
<p> – რაო? სულ აქ დაიარებით? – აჩიფჩიფდა იგი, – ღმერთმანი, ამაოდ. გამიგონეთ ბერიკაცს, მოეშვით აქ სიარულს. სულერთია, უკვე ამოგშალეთ. ხი-ხი.</p>
<p> – საიდან ამომშალეთ? – გაშეშდა კოროტკოვი.</p>
<p> – ჰი. საიდან და სიიდან. ფანქრით – ჩხიკ და მორჩა – ჰი, ჰი, – ბერიკაცმა გულიანად გაიცინა.</p>
<p> – უკაც... რავად... მაგრამ საიდან მიცნობთ?</p>
<p> – ჰი. რა ხუმარა ხართ, ვასილ პავლოვიჩ.</p>
<p> – მე ვარფოლომეი ვარ, – უთხრა კოროტკოვმა და ცივ, გალიპულ შუბლზე ხელი მოისვა, – პეტროვიჩი.</p>
<p> შემზარავ ბერიკაცს სახეზე ღიმილი წუთით გაუქრა.</p>
<p> იგი ფურცელს ჩააჩერდა და გრძელფრჩხილიანი ხმელი თითი სტრიქონებს ჩააყოლა.</p>
<p> – რატომ მაბნევთ? აგერ – კოლობკოვი, ვ. პ.</p>
<p> – მე კოროტკოვი ვარ, – მოუთმენლად შეჰყვირა კოროტკოვმა.</p>
<p> – მეც ხომ ეგა ვთქვი: კოლობკოვი, – განაწყენდა ბერიკაცი, – აი კალსონიერიც. ორივე ერთად ხართ გადაყვანილი. კალსონიერის ნაცვლად ჩეკუშინია.</p>
<p> – რაო? – შეჰყვირა სიხარულისგან გადარეულმა კოროტკოვმა, – კალსონიერი გააგდეს?</p>
<p> – დიახ. ერთ დღეს იუფროსა და გააძუნძულეს.</p>
<p> – ღმერთო ჩემო! – შესძახა აღფრთოვანებულმა კოროტკოვმა, – გადავრჩი! გადავრჩი! – მან ბერიკაცს ხეშეშა ხელზე ხელი თავდავიწყებით მოუჭირა. ბერიკაცმა გაიღიმა. კოროტკოვის სიხარული წამით გაფერმკრთალდა. ბერიკაცის თვალთა ლურჯ ხვრელებში უცნაური, ავისმომასწავებელი რაღაც გაკრთა. უცნაური გახლდათ მისი ღიმილიც, რამაც მოლურჯო ღრძილები გააშიშვლა, მაგრამ კოროტკოვმა უსიამოვნო გრძნობა უმალ მოიცილა და დაფაცურდა.</p>
<p> – მაშ ახლა ასანთმასალებში უნდა გავიქცე?</p>
<p> – აუცილებლად, – დაუდასტურა ბერიკაცმა, – აქ ნათქვამია, ასანთმასალებშიო. ოღონდ თქვენი წიგნაკი მიბოძეთ, შიგ ფანქრით აღნიშვნას გავაკეთებ.</p>
<p> კოროტკოვმა ხელი უმალ ჯიბეში ჩაიყო, გაფითრდა, მეორე ჯიბეც მოიქექა, უარესად გაფითრდა, შარვლის ჯიბეები მოისინჯა, ყრუ ხმით წამოიკივლა და კიბეს სირბილით აუყვა, თან ფეხებქვეშ იყურებოდა, გზად ვიღაცებს ეჯახებოდა. სასოწარკვეთილმა კიბე თავამდე აირბინა, უნდოდა, თვლებით თმაშემკობილი, ლამაზი ქალი დაენახა და მისთვის რაღაც ეკითხა, მაგრამ ნახა, რომ ლამაზი ქალი, მახინჯ, ცინგლიან ბიჭად გადაქცეულიყო.</p>
<p> – ჩემო კარგო, – მისკენ გაექანა კოროტკოვი, – ჩემი საფულე, ყვითელი...</p>
<p> – ტყუილია, – ბრაზიანად უპასუხა ბიჭმა, – მე არ ამიღია, ტყუილი უთქვამთ.</p>
<p> – არა, ჩემო კარგო, ამას არ ვამბობ... შენ არა... საბუთები.</p>
<p> ბიჭმა ალმაცერად შემოხედა და უცებ ბოხი ხმით აბღავლდა.</p>
<p> – ოჰ, ღმერთო ჩემო! – შეჰყვირა სასოწარკვეთილმა კოროტკოვმა და ქვემოთ, ბერიკაცისკენ გაექანა, მაგრამ ქვემოთ როცა ჩაირბინა, ბერიკაცი იქ აღარ დახვდა. გაუჩინარებულიყო. კოროტკოვი პატარა კარს ეცა, სახელურს დაეჯაჯგურა. კარი დაკეტილი აღმოჩნდა. ბინდბუნდში გოგირდის ოდნავი სუნი იდგა.</p>
<p> კოროტკოვს თავში ფიქრები ქარიშხალივით დაუტრიალდა და ახალი აზრი ამოუხტა: „ტრამვაი!“ უცებ ცხადად გაახსენდა, ბაქანზე ორმა ახალგაზრდა კაცმა შუაში როგორ მოიქცია და მოჭეჭყა. ერთი მათგანი გამხდარი იყო, შავი, თითქოს მიწებებული ულვაში ჰქონდა.</p>
<p> – აი, ეს არის უბედურება, – ბუტბუტებდა კოროტკოვი, – ყველაზე დიდი უბედურება.</p>
<p> იგი ქუჩაში გავარდა, ბოლომდე ჩაირბინა, შესახვევში გაუხვია და უშნოდ ნაგები პატარა შენობის სადარბაზო შესასვლელთან აღმოჩნდა.</p>
<p> – სად მიძვრები? – ჰკითხა კოროტკოვს ელამმა და პირქუშმა, ულაზათო კაცმა, მისკენ კი არა, სადღაც გვერდზე რომ იცქირებოდა:</p>
<p> – მე, ამხანაგო, ვ. პ. კოროტკოვი ვარ. ეს-ესაა, საბუთები მომპარეს... მთლიანად... შეუძლიათ, დამიჭირონ...</p>
<p> – სულ იოლად, – დაუდასტურა პარმაღზე მდგარმა კაცმა.</p>
<p> – ჰოდა, ნება მიბოძეთ...</p>
<p> – პირადად კოროტკოვი მოვიდეს.</p>
<p> – კოროტკოვი თავად მე გახლავართ.</p>
<p> – მოწმობა მომეცი.</p>
<p> – მოწმობა ახლახან მომპარეს, – ამოიგმინა კოროტკოვმა, – მომპარეს, ამხანაგო... ულვაშიანმა ახალგაზრდა კაცმა მომპარა.</p>
<p> – ულვაშიანმა? მაშ კოლობკოვი იქნებოდა. უეჭველად. ჩვენს რაიონში ის არის ამისი სპეციალისტი. იმას ახლა სადმე საჩაიეში თუ იპოვი.</p>
<p> – ამხანაგო, არ შემიძლია, – ატირდა კოროტკოვი, – ასანთმასალებში უნდა მივიდე, კალსონიერთან. შემიშვით.</p>
<p> – მოწმობა მომეცი, რომ მოგპარეს.</p>
<p> – მოწმობა ვინ უნდა მომცეს?</p>
<p> – სახლმმართველმა.</p>
<p> კოროტკოვი პარმაღს მოსწყდა და ქუჩაში გავარდა.</p>
<p> „ასანთმასალებში წავიდე თუ სახლმმართველთან? – გაიფიქრა მან, – სახლმმართველს მიღება დილიდან აქვს; მაშ ასანთმასალებში უნდა წავიდე“.</p>
<p> ამ დროს მოშორებით, მოწითალო კოშკზე საათმა ოთხჯერ დარეკა და იმავე წუთს ყველა კარიდან პორტფელიანი ხალხი გამოიშალა. დაბინდდა და ციდან თხლად იწყო ცვივნა თოვლის სველმა ფანტელებმა.</p>
<p> „გვიანაა, – გაიფიქრა კოროტკოვმა, – შინ წასვლა სჯობია“.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>VI - პირველი ღამე</strong></h2>
<p> ბოქლომის ყურში თეთრი ბარათი იყო გაჩრილი. კოროტკოვმა ბინდბუნდში წაიკითხა.</p>
<p> „ძვირფასო მეგობარო!</p>
<p> მე ზვენიგოროდში დედასთან მივემგზავრები. საჩუქრად ღვინოს გიტოვებთ. სვით, რამდენიც გენებოთ, – არავინ ყიდულობს. კუთხეში აწყვია.</p>
<p> თქვენი ა. პაიკოვა“.</p>
<p> კოროტკოვმა ალმაცერად გაიღიმა, ბოქლომი ააჩხაკუნა, დერეფნის კუთხეში ჩამწკრივებული ბოთლები თავის ოთახში ოც გზობაზე გადაზიდა, ლამპა აანთო და საწოლზე ქუდიანი და პალტოიანი მიეგდო. კრომველის სურათს ნახევარი საათი მონუსხულივით უცქეროდა, სანამ იგი შედედებულ ბინდბუნდში არ ჩაიკარგა, მერე წამოხტა და გამძვინვარდა. კეპი მოიძრო და კუთხეში მიაგდო, ასანთის კოლოფები ხელის ერთი მოსმით იატაკზე ჩამოყარა, ფეხით შესდგა და გათელვა დაუწყო.</p>
<p> – ეგეც შენ! ეგეც შენ! ეგეც შენ! – ღმუოდა კოროტკოვი და წყეულ კოლოფებს ლეწავდა, თან ელანდებოდა, კალსონიერის თავს ვთქერავო.</p>
<p> კვერცხისნაირი თავის გახსენებამ უეცრად ხან გაპარსული, ხანაც წვერიანი სახე გაახსენა და უმალ შეჩერდა.</p>
<p> – უკაცრავად... მაგრამ ეს რა ამბავია? – ჩაიჩურჩულა და თვალებზე ხელი მოისვა, – ეს რანაირი რამეა? რას ვდგავარ და რას ვსულელობ, როცა ყოველივე ასე შემზარავია? მართლა გაორმაგებული ხომ არ იქნება?</p>
<p> ჩაშავებული ფანჯრებიდან შიში ოთახში შემობობღდა. კოროტკოვი ცდილობდა, ფანჯრებისთვის თვალი მოერიდებინა, თან ფარდებს აფარებდა, მაგრამ არც ამან უშველა. ხან წვერმოშვებული, ხან გაპარსული, გაორმაგებული სახე დროდადრო კუთხეებიდან ამოტივტივდებოდა და მომწვანო თვალებს აელვარებდა. კოროტკოვმა ბოლოს ვეღარ გაუძლო; გრძნობდა, რომ ტვინი დაძაბულობისგან უსკდებოდა და ხმადაბლა ატირდა.</p>
<p> როცა ტირილით გული იჯერა და შვება იგრძნო, გუშინდელი ცივი კარტოფილი შეჭამა, მერე წყეულ გამოცანას მიუბრუნდა და ცოტა ხანს კიდევ წაუტირა.</p>
<p> – უკაცრავად... – ჩაიჩურჩულა უცებ, – რა მატირებს, როცა ღვინო მაქვს?</p>
<p> ნახევარი ჩაის ჭიქა ერთბაშად გადაჰკრა. ტკბილმა სითხემ ხუთი წუთის შემდეგ იმოქმედა, – მარცხენა საფეთქელი საშინლად ასტკივდა და ცხარედ, აუტანლად მოსწყურდა.</p>
<p> სამი ჭიქა წყალი დალია, საფეთქლის ტკივილმა კალსონიერი მთლად გადაავიწყა, ტანსაცმელი კვნესით გაიძრო და საწოლზე თვალებგადმოკარკლული გაიშოტა. „პირამიდონი მაინც მქონდეს...“ – ჩურჩულებდა დიდხანს, სანამ ძილ-ბურანი თავს წაართმევდა.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>VII - ორგანი და კატა</strong></h2>
<p> მეორე დღეს, დილის ათ საათზე, კოროტკოვმა ჩაი სახელდახელოდ აადუღა, მეოთხედი ჭიქა უხალისოდ დალია, გრძნობდა, რომ ძნელი, ფორიაქი დღე ელოდა. ოთახიდან გავიდა და ნისლში სველი, მოასფალტებული ეზო გადაირბინა. ფლიგელის კარზე ეწერა: „სახლმმართველი“. კოროტკოვმა ხელი უკვე ღილაკისკენ წაიღო, მაგრამ თვალი მოჰკრა წარწერას: „სიკვდილის გამო მოწმობები არ გაიცემა“.</p>
<p> – ოჰ, ღმერთო ჩემო, – სინანულით შესძახა კოროტკოვმა, – ყოველ ფეხის ნაბიჯზე მარცხი გაგონილა? – მერე დაუმატა, – რახან ასეა, საბუთების საქმე მერე მოვაგვაროთ, ახლა კი ასანთმასალებისკენ გავწიოთ. უნდა შევიტყოთ, იქ რა ხდება. იქნებ ჩეკუშინი უკვე დაბრუნდა.</p>
<p> რადგან ფული სულ მოჰპარეს, კოროტკოვი ასანთმასალებამდე ფეხით მივიდა, ვესტიბიული გაიარა და პირდაპირ კანცელარიისკენ გაემართა. კანცელარიის ზღურბლზე შეჩერდა და პირი დააღო. ბროლის დარბაზში ვერც ერთი ნაცნობი სახე ვერ დაინახა. არც დროზდი, არც ანა ევგრაფოვნა, მოკლედ, არავინ ჩანდა. მაგიდებთან სამი მთლად ერთნაირი, წვერგაპარსული კაცი იჯდა. მავთულზე ჩამწკრივებულ ყვავებს კი არა, ალექსეი მიხაილოვიჩის სამ შევარდენს ჰგავდნენ. ღია ნაცრისფერი კუბოკრული კოსტიუმები ეცვათ. იქვე იყო ერთი ახალგაზრდა ქალი, მეოცნებე თვალები რომ ჰქონდა და ბრილიანტის საყურე ეკეთა. ახალგაზრდა კაცებს კოროტკოვისთვის ოდნავი ყურადღებაც არ მიუქცევიათ, დავთრებში კალმების წრიპინი არ შეუწყვეტიათ, ხოლო ქალმა თვალები მოჭუტა და ისე შეხედა. როცა დაბნეულმა კოროტკოვმა პასუხად გაუღიმა, ქალმა მედიდურად გაიღიმა და პირი მიიბრუნა. „უცნაურია“, – გაიფიქრა კოროტკოვმა, ზღურბლზე წაიბორძიკა და კანცელარიიდან გავიდა.</p>
<p> თავისი ოთახის კართან შეყოყმანდა, ოხვრით შეხედა იმ ადგილს, სადაც მოჩანდა ძველი, საამური წარწერა: „საქმისმწარმოებელი“, კარი შეაღო და შევიდა. უმალ თვალთ დაუბნელდა და ფეხქვეშ იატაკი ოდნავ შეერყა. კოროტკოვის მაგიდას თვით კალსონიერი უჯდა, იდაყვები გაეფარჩხა და კალამს გააფთრებით აწრიპინებდა, მკერდს გოფრირებული, მბზინვარე წვერი უფარავდა. კოროტკოვი მწვანე მაუდისკენ დახრილ პრიალა მელოტ თავს სულშეგუბებული დააცქერდა. მდუმარება კალსონიერმა დაარღვია.</p>
<p> – ამხანაგო, რა გნებავთ? – ფალცეტით თავაზიანად ჩაიღუღუნა მან.</p>
<p> კოროტკოვმა ტუჩები ცახცახით გაილოკა, ვიწრო მკერდში ჰაერი ბლომად ჩაიგუბა და ძლივსგასაგონი ხმით თქვა:</p>
<p> – ჰმ... მე, ამხანაგო, აქაური საქმისმწარმოებელი ვარ... ესე იგი... ბრძანება თუ გახსოვთ...</p>
<p> კალსონიერს სახის ზედა ნაწილი განცვიფრებამ შეუცვალა. ქერა წარბები აეზიდა და შუბლი გარმონივით ჩაეკეცა.</p>
<p> – უკაცრავად, – ზრდილობიანად უპასუხა მან, – აქაური საქმისმწარმოებელი მე გახლავართ.</p>
<p> კოროტკოვი დროებით დამუნჯდა. სიმუნჯემ როცა გაუარა, მერე წარმოთქვა:</p>
<p> – რანაირად? გუშინ ხომ... ოჰ, დიახ. ბოდიში, გეთაყვა, მგონი, შემეშალა. ბოდიში.</p>
<p> იგი ოთახიდან უკუსვლით გავიდა და დერეფანში საკუთარ თავს ჩახლეჩილი ხმით უთხრა, – კოროტკოვო, გაიხსენე, დღეს რა რიცხვია?</p>
<p> მერე თავადვე უპასუხა:</p>
<p> – სამშაბათი, ანუ პარასკევი, ათას ცხრაასი...</p>
<p> კოროტკოვი შეტრიალდა. იმავე წამს ადამიანის სპილოსძვლისებურ სფეროზე დერეფნის ორმა ნათურამ გაიბრწყინა და მთელი ქვეყნიერება კალსონიერის გაპარსულმა სახემ დაფარა.</p>
<p> – კარგი! – დაიგრგვინა ტაშტმა და კოროტკოვს კრუნჩხვა დაეუფლა, – მე გელით. დიდებულია. მოხარული ვარ, რომ გაგიცანით.</p>
<p> ეს თქვა, კოროტკოვს მიუახლოვდა, ხელი ჩამოართვა და ისე მოუჭირა, რომ იგი ცალ ფეხზე წამოიჭიმა სახურავზე მდგარ ყანჩასავით.</p>
<p> – შტატი გავანაწილე, – სწრაფად, მჭახედ, მედიდურად წამოიწყო კალსონიერმა, – სამნი იქ არიან, – მიუთითა კანცელარიის კარისკენ, – რა თქმა უნდა, მანეჩკაც. თქვენ ჩემი თანაშემწე ხართ. კალსონიერი საქმისმწარმოებელია. ძველები ყველანი გავრეკე. იდიოტი პანტელეიმონიც. შევიტყვე, რომ „ალპურ ვარდში“ ლაქიად ნამყოფია. მე ახლა განყოფილებაში გავიქცევი, ამასობაში კი თქვენ და კალსონიერმა მიმართვები დაწერეთ ყველას თაობაზე; განსაკუთრებით იმაზე, რა ჰქვია... კოროტკოვზე. ჰო, მართლა, ცოტათი იმ არამზადას ჰგავხართ, ოღონდ იმას თვალი აქვს ჩალურჯებული.</p>
<p> – მე, არა, – თქვა დაბარბაცებულმა, ყბაჩამოვარდნილმა კოროტკოვმა, – არამზადა არ ვარ. ყველა საბუთი მომპარეს. უკლებლივ.</p>
<p> – ყველა? – წამოიყვირა კალსონიერმა, – ეგ არაფერი. უმჯობესიცაა.</p>
<p> იგი სულშეხუთულ კოროტკოვს მკლავში ჩააფრინდა, დერეფანი ჩაარბენინა, სანუკვარ კაბინეტში შეათრია, ტყავის ფუმფულა სკამზე მიაგდო და თავად მაგიდას მიუჯდა. კოროტკოვი ფეხქვეშ იატაკის უცნაურ რყევას კიდევ გრძნობდა, მოიბღუნძა, თვალები დახუჭა და აბუტბუტდა: „ოცში ორშაბათი იყო, მაშასადამე, სამშაბათს ოცდაერთია. არა. რას ვამბობთ? ოცდაერთი წელია. გასული ნომერი 0.15, ხელის მოწერის ადგილი ტირე ვარფოლომეი კოროტკოვი. მაშასადამე – მე. სამშაბათი, ოთხშაბათი, ხუთშაბათი, პარასკევი, შაბათი, კვირა, ორშაბათი. ორშაბათი ოთხშაბათივით „ო“-თი იწყება. პარასკევი... პარას... სამშაბათივით „ს“ ურევია.</p>
<p> კალსონიერმა ქაღალდზე კალამი სწრაფად ჩააფხაჭუნა, ბეჭედი დაჰკრა და ქაღალდი კოროტკოვს შეაჩეჩა. იმავე წამს ტელეფონი გაშმაგებით აღრიალდა. კალსონიერმა ყურმილს ხელი დასტაცა და შიგ ჩაჰყვირა:</p>
<p> – დიახ! ასე. ასე. ამწუთას მოვდივარ.</p>
<p> იგი საკიდისკენ გაექანა, ქუდი ჩამოგლიჯა, მელოტ თავზე ჩამოიფხატა, კარს მიღმა გაუჩინარდა და კოროტკოვს გამოსძახა:</p>
<p> – კალსონიერთან მომიცადეთ.</p>
<p> კოროტკოვმა როცა შტამპიან ქაღალდზე ნაწერი წაიკითხა, თვალებზე ბინდი გადაეფარა.</p>
<p> „ამის წარმომდგენი ნამდვილად გახლავთ ჩემი თანაშემწე ამხ. ვასილი პავლოვიჩ კოლობკოვი, რაც ნამდვილად სწორია. კალსონიერი“.</p>
<p> – ო-ო! – ამოიგმინა კოროტკოვმა, ქაღალდი და ქუდი იატაკზე დაუცვივდა, – ეს რა ამბავია?</p>
<p> იმავე წუთს კარი აჭრიალდა და კალსონიერი წვეროსანი დაბრუნდა.</p>
<p> – კალსონიერი უკვე გავარდა? – წვრილი ხმით ალერსიანად ჰკითხა მან კოროტკოვს.</p>
<p> ირგვლივ შუქი ჩაინისლა.</p>
<p> – ა-ა-ა-ა-ა... – ტანჯვას ვეღარ გაუძლო და ამოიბღავლა კოროტკოვმა, კალსონიერს გადარეული მიეჭრა და კბილები გააელვა. კალსონიერს სახეზე ძრწოლა აღებეჭდა, ერთბაშად გაყვითლდა. კარს ზურგით მიაწვა, ბრაგუნით გააღო, დერეფანში გავარდა, თავი ვეღარ შეიკავა და ჩაცუცქდა, მაგრამ უმალ წამოხტა და ყვირილით გაიქცა:</p>
<p> – შიკრიკო! შიკრიკო! მიშველეთ!</p>
<p> – გაჩერდით. გაჩერდით. გთხოვთ, ამხანაგო... – აყვირდა გონს მოსული კოროტკოვი და გაქცეულს გაეკიდა.</p>
<p> კანცელარიაში რაღაც აგრიალდა. შევარდნები გამალებულნი წამოიშალნენ. მანქანასთან მჯდარ ქალს მეოცნებე თვალები აუბრიალდა.</p>
<p> – ტყვიას დაგახლი! ტყვიას დაგახლი! – გაისმა მისი ისტერიკული კივილი.</p>
<p> კალსონიერი პირველი გაიჭრა ვესტიბიულში, სადაც ორგანი იდგა, წამით შეჩერდა, ფიქრობდა, საით გაქცეულიყო, მერე ადგილს მოსწყდა, კუთხე მოჭრა და ორგანის მიღმა გაუჩინარდა. კოროტკოვი გამოედევნა, ფეხი დაუსხლტა და მოაჯირზე თავს გაიტეხდა, ორგანის ყვითელი ფერდიდან გამოჩრილი უზარმაზარი, მოხრილი, შავი სახელური რომ არ დახვედროდა. სახელურმა კოროტკოვის პალტოს კალთა ჩაიხვია, გაწყალებული შევიოტი ხმადაბალი წრიპინით ჩაიფხრიწა და კოროტკოვი ცივ იატაკზე რბილად დაჯდა. ორგანს იქით გვერდითა გასასვლელის კარი ზრიალით გაჯახუნდა და კალსონიერი შთანთქა.</p>
<p> – ღმერთო ჩემო... – წამოიწყო კოროტკოვმა, მაგრამ აღარ დაუმთავრებია.</p>
<p> სპილენძისმილებიან, უზარმაზარ, ჩამტვრეულ ყუთში უცნაური ხმა გაისმა, თითქოს ჭიქა გატყდაო, რასაც თითქოს მუცლიდან ამომავალი ბუყბუყი, უცნაური წრიპინი და ზარების რეკვა მოჰყვა. მერე მაჟორული აკორდი აჟღერდა, მძლავრი ჭავლი დაიძრა, ორგანის შიგანში ჩაგუბებულ ბგერათა საბადო შეირხა და ყვითელი, სამიარუსიანი ყუთი ერთიანად ამღერდა.</p>
<p> მოსკოვს ძალუმი ხანძარი ნთქავდა...</p>
<p> კარის შავ კვადრატში უეცრად პანტელეიმონის ფერმკრთალი სახე გამოჩნდა. წამიც და მას მეტამორფოზა დაემართა. თვალები გამარჯვების ელვარებით გაუბრწყინდა, გაიჯგიმა, მარჯვენა ხელი მარცხენისკენ ისე გადაიქნია, თითქოს უხილავი ხელსახოცი გადაიკიდაო, ადგილს მოსწყდა და კიბეზე გვერდულად, ეტლის განაპირა ცხენივით ირიბად დაექანა, თან ხელები ისე მოამრგვალა, თითქოს ფინჯნებიანი ლანგარი მიაქვსო.</p>
<p> მდინარის პირას წვებოდა კვამლი...</p>
<p> – ეს რა ჩავიდინე? – შეძრწუნდა კოროტკოვი.</p>
<p> მანქანამ პირველი შეგუბებული ტალღები დაატრიალა, თანაბრად დაიძრა და ასანთმასალების უკაცრიელი დარბაზები ათასობით ლომის ღრიალითა და ზრიალით გაავსო.</p>
<p> და იგი კრემლის შემურულ კართან...</p>
<p> ღრიალ-გრიალი და ზარების რეკვა ავტომობილის სიგნალმა გაკვეთა და უმალ მთავარი შემოსასვლელიდან კალსონიერი დაბრუნდა, – წვერგაპარსული, შურისმგებელი და მრისხანე კალსონიერი. იგი კიბეზე თანაბარი ნაბიჯით მოემართებოდა ავისმომასწავებელ მოლურჯო ნათებაში. თმააყალყული კოროტკოვი გაფრთხიალდა, ორგანის იქით, გვერდითა კარიდან გასხლტა, მრუდე კიბეს ჩაუყვა, მოხრეშილ ეზოში გავარდა, შემდეგ კი ქუჩაში გაიჭრა. ისარივით მიქროდა და ყურში ჩაესმოდა, მის უკან „ალპური ვარდის“ შენობა ყრუდ როგორ გუგუნებდა.</p>
<p> მოჩანდა რუხი სერთუკით მდგარი...(ლექსი ნაპოლეონისადმია მიძღვნილი.)</p>
<p> კუთხეში მეეტლე მათრახს იქნევდა და გააფთრებით ცდილობდა, ჯაგლაგი ცხენი ადგილიდან დაეძრა!</p>
<p> – ღმერთო ჩემო! ღმერთო ჩემო! – გულამოსკვნით აქვითინდა კოროტკოვი, – ისევ ის არის. რა ამბავია?</p>
<p> ეტლის გვერდით ქვაფენილზე წვეროსანი კალსონიერი გაჩნდა, ეტლში შეხტა, მეეტლეს ზურგში მუშტები დაუშინა და თან წვრილი ხმით შეუძახა:</p>
<p> – გარეკე! გარეკე, შე არამზადა!</p>
<p> ჯაგლაგი დაიძრა, წიხლები აიქნია, მერე მათრახით ფერდებამწვარი გაიქცა და ქუჩა ბორბლების ხრიგინით გააყრუა. თვალცრემლიანმა კოროტკოვმა დაინახა, მეეტლეს გალაქული შლაპა როგორ მოსძვრა და დაგრეხილი ფულები აქეთ-იქით გაეფანტა. ბიჭები ფულებს სტვენით გაედევნენ. მეეტლე შემოტრიალდა, სადავეები გამწარებით მოზიდა, მაგრამ კალსონიერმა ზურგში მუშტები გააფთრებით დასცხო და ყვირილიც დააყოლა:</p>
<p> – გასწი! გასწი! მე გადაგიხდი!</p>
<p> მეეტლემ სასოწარკვეთით შეჰყვირა:</p>
<p> – ეჰ, ბატონო, თავი უნდა დავიღუპო? – ჯაგლაგი გააჭენა და ეტლი კუთხეს მიეფარა.</p>
<p> კოროტკოვმა თავს ზემოთ სწრაფად მქროლ ნაცრისფერ ცას ქვითინით ახედა, დაბარბაცდა და გამწარებით შეჰყვირა:</p>
<p> – კმარა! ამ ამბავს არ მოვეშვები! ამ კაცის ასავალ-დასავალს გამოვარკვევ, – იგი ახტა და ტრამვაის რკალს ჩამოეკიდა. რკალმა ხუთ წუთს აჯანჯღარა და ცხრასართულიან მწვანე სახლთან ჩამოაგდო. კოროტკოვმა ვესტიბიულში შეირბინა, ფიცრის ზღუდის ოთხკუთხა ხვრელში თავი შერგო და უზარმაზარ ლურჯ ჩაიდანს ჰკითხა:</p>
<p> – ამხანაგო, პრეტენზიების ბიურო სად არის?</p>
<p> – მე-8 სართული, მე-9 დერეფანი, 41-ე ბინა, ოთახი 302, – ქალის ხმით უპასუხა ჩაიდანმა.</p>
<p> – მე-8, მე-9, 41-ე, სამას... სამას... რამდენი... 302, – ფართო კიბეზე არბოდა და ბუტბუტებდა კოროტკოვი, – მე-8, მე-9, მე-8, სტოპ, 40... არა 42... არა, 302, – ღმუოდა იგი, – ოჰ, ღმერთო ჩემო, დამავიწყდა... ჰო მე-40, მე-40...</p>
<p> მე-8 სართულზე სამ კარს ჩაუარა, მეოთხეზე შავი ციფრი „40“ დაინახა და უშველებელ, ორფეროვან, სვეტებიან დარბაზში შევიდა. დარბაზის კუთხეებში ქაღალდის რულონის კოჭები ეწყო და მთელი იატაკი ნაწერი ქაღალდის ნაგლეჯებით იყო მოფენილი. შორს მოჩანდა მაგიდა, რომელზეც საბეჭდი მანქანა იდგა. მაგიდასთან მჯდარი, მუშტზე ლოყადაყრდნობილი ქალი ხმადაბლა ღიღინებდა. კოროტკოვმა დაბნეულად მიმოიხედა და დაინახა, რომ სვეტების მიღმა აღმართული ესტრადიდან მძიმე ნაბიჯებით ჩამოვიდა თეთრკუნტუშიანი კაცი. მარმარილოსებურ სახეზე ჩამოგრძელებული ჭაღარა ულვაში მოუჩანდა. არაჩვეულებრივად თავაზიანი, ოღონდ უსიცოცხლო, ცივი ღიმილი ეფინა. კოროტკოვს მიუახლოვდა, ხელი ნაზად ჩამოართვა, ქუსლი ქუსლს მიარტყა და უთხრა:</p>
<p> – იან სობესკი( აქ გათამაშებულია დამთხვევა პოლონელი მხედართმთავრის, იან სომესკის (1629-1696) გვარისა და რუსული აბრევიატურისა „Собес“ (Социальное Обеспечение) – სოცუზრუნველყოფა.).</p>
<p> – შეუძლებელია... – უპასუხა განცვიფრებულმა კოროტკოვმა.</p>
<p> კაცმა სასიამოვნოდ გაიღიმა.</p>
<p> – რომ იცოდეთ, ბევრს უკვირს, – თქვა მან ენის ბორძიკით, – მაგრამ არ იფიქროთ, ამხანაგო, რომ იმ ბანდიტთან რაიმე საერთო მაქვს. ოჰ, არა. სამწუხარო დამთხვევაა და მეტი არაფერი. უკვე შევიტანე განცხადება, რომ ახალი გვარი – სოცვოსსკი(გვარი ნაწარმოებია აბრევიატურიდან „соцвос“ (Социалистическое Воспитание) – სოციალისტური აღზრდა.) დამიმტკიცონ. ეს ბევრად ლამაზია და არც ისე სახიფათოა. თუმცა, თუ არ მოგწონთ, – კაცმა ტუჩები განაწყენებით დაბრიცა, – ძალას არ გატანთ. ხალხს ყოველთვის მოვნახავთ. ჩვენ სანთლით დაგვეძებენ.</p>
<p> – რას ბრძანებთ, – მწუხარედ შესძახა კოროტკოვმა, იგრძნო, რომ აქაც უცნაური რაღაც იწყებოდა. დაფეთებულმა მიმოიხედა, ეშინოდა, საიდანმე გაპარსული სახე და კვერცხივით მოტვლეპილი თავი არ გამოჩნდესო. მერე ენის ბორძიკით დაუმატა, – მოხარული ვარ, დიახ, დიდად მოხარული...</p>
<p> კაცს მარმარილოსებური სახე ოდნავ წამოუწითლდა. კოროტკოვს მკლავზე ხელი ნაზად მოჰკიდა, მაგიდისკენ წაიყვანა, თანაც საუბარი გაუბა:</p>
<p> – მეც დიდად მიხარია, მაგრამ ისეთ დღეში ვართ, არ ვიცი, სად დაგსვათ. ჩვენი მნიშვნელობის მიუხედავად ბაკში გვამყოფებენ (კაცმა ხელი ქაღალდის კოჭებისკენ გაიქნია). ინტრიგები... მაგრამ ჩვენ მუშაობას გავაჩაღებთ, დარდი ნუ გექნებათ... ჰმ... ახალს რას შემოგვთავაზებთ? – ალერსიანად ჰკითხა მან ფერმიხდილ კოროტკოვს, – ოჰ, უკაცრავად, ათასგზის ბოდიშს გიხდით, ნება მიბოძეთ, გაგაცნოთ, – თეთრი ხელი საბეჭდი მანქანისკენ მოხდენილად გაიწოდა, – გენრიეტა პატაპოვნა პერსიმფანსი(გვარისთვის გამოყენებულია აბრევიატურა „Персимфанс“ (Первый Симфонический Ансамбль)).</p>
<p> ქალმა კოროტკოვს ხელი უმალ ჩამოართვა ცივი ხელით და მიბნედილად შეხედა.</p>
<p> – მაშ ასე, – ტკბილად განაგრძობდა მასპინძელი, – რით გაგვახარებთ? ფელეტონით? ნარკვევით? – თეთრი თვალები გადაკარკლა და განაგრძო, – ვერ წარმოიდგენთ, როგორ გვჭირდება.</p>
<p> „ღმერთო ჩემო... რა ამბავია?“ – გაიფიქრა გონებადაბინდულმა კოროტკოვმა და მერე გამალებით ალაპარაკდა, სულს ძლივს ითქვამდა:</p>
<p> – მე... ე... საშინელება დამემართა. იგი... ვერ გამიგია. თუ ღმერთი გწამთ, არ გეგონოთ, რომ ეს ჰალუცინაციაა... ჰმ... ხა-ხა... (კოროტკოვი შეეცადა, ხელოვნურად გაეცინა, მაგრამ ვერ მოახერხა). იგი ცოცხალია. გარწმუნებთ... მაგრამ ვერაფერს მივმხვდარვარ. ხან წვერიანია, ერთი წუთის მერე კი უწვეროა. ვერაფერი გამიგია... ხმასაც იცვლის... ამას გარდა, ყველა საბუთი უკლებლივ მომპარეს. სახლმმართველი კი, თითქოს ჯიბრზე, მოკვდა. ეს კალსონიერი...</p>
<p> – ხომ ვიცოდი, – შეჰყვირა მასპინძელმა, – მაშ ვინ იქნებოდნენ?</p>
<p> – ოჰ, ღმერთო ჩემო, რა თქმა უნდა, – გამოეპასუხა ქალი, – ოჰ, ეს საშინელი კალსონიერები...</p>
<p> – იცით, რა, – შეაწყვეტინა აღელვებულმა მასპინძელმა, – იატაკზე მის გამო ვზივარ. აი, ნახეთ. ჟურნალისტიკისა რა გაეგება?.. – მასპინძელი კოროტკოვს ღილზე ჩაეჭიდა, – კეთილინებეთ და მითხარით, რა გაეგება? აქ ორ დღეს დაყო და მთლად გამაწამა. მაგრამ, წარმოიდგინეთ, ბედნიერება მეწვია. ფიოდორ ვასილიევიჩთან მივედი და როგორც იქნა, მოგვაშორა. საკითხი მწვავედ დავუსვი: ან მე, ან ის-მეთქი. სადღაც ასანთმასალებში თუ ჯანდაბაში გადაიყვანეს. ქექოს ახლა ის მყრალი ასანთები! მაგრამ ავეჯის, ავეჯის გადატანა მოასწრო იმ წყეულ ბიუროში. მთლიანად. როგორი ამბავია? მითხარით ერთი, რაღაზე ვწერო? თქვენ რაზე უნდა წეროთ? რადგან ეჭვიც არ მეპარება, ჩვენი იქნებით, ძვირფასო (მასპინძელი კოროტკოვს მოეხვია). ატლასის მშვენიერ ავეჯს იმ არამზადამ სულელურ ბიუროში უკრა თავი, თუმცაღა, იმ ბიუროს, სულერთია, ხვალ დახურავენ, ჭირსაც წაუღია.</p>
<p> – რომელ ბიუროზე ამბობთ? – ყრუ ხმით ჰკითხა კოროტკოვმა.</p>
<p> – ოჰ, პრეტენზიებისაა თუ რაღაცისა, – გულჯავრიანად თქვა მასპინძელმა.</p>
<p> – რაო? – შესძახა კოროტკოვმა, – რაო? სად არის ის ბიურო?</p>
<p> – იქ, – უპასუხა გაოცებულმა მასპინძელმა და იატაკისკენ მიუთითა.</p>
<p> კოროტკოვმა შეშლილი თვალები თეთრ კუნტუშს(მამაკაცის უკრაინული ტანსაცმელი) უკანასკნელად შეავლო და ერთი წუთის შემდეგ დერეფანში გაჩნდა. ცოტა ხანს დაფიქრდა და ქვემოთ ჩასასვლელი კიბის საძებნელად მარცხნივ გაიქცა. მიხვეულ-მოხვეულ დერეფანში ხუთ წუთს გარბოდა, ხუთი წუთის მერე კი იმავე ადგილას აღმოჩნდა, საიდანაც გაიქცა. კარი №40.</p>
<p> – ფუ, ეშმაკს! – შეჰყვირა კოროტკოვმა, ფეხები ააბაკუნა, მარჯვნივ გაიქცა და 5 წუთის შემდეგ იქვე მივიდა. №40. კარი სწრაფად შეაღო, დარბაზში შევიდა და ნახა, რომ იქაურობა დაცარიელებულიყო. მხოლოდ მაგიდაზე მდგარი საბეჭდი მანქანა თეთრი კბილებით მდუმარედ უღიმოდა. კოლონადასთან მიირბინა და მასპინძელი დაინახა. იგი კვარცხლბეკზე იდგა, აღარ იღიმებოდა, სახე განაწყენებული ჰქონდა.</p>
<p> – ბოდიში, რომ ვერ დაგემშვიდობეთ... – წამოიწყო კოროტკოვმა და გაჩუმდა..</p>
<p> მასპინძელს ყური და ცხვირი აღარ ჰქონდა, მარცხენა ხელიც მოსტეხოდა. სისხლგაყინულმა კოროტკოვმა უკან დაიხია და კვლავ დერეფანში გავარდა. უეცრად მოპირდაპირე მხარეს უჩინარი კარი გაიხსნა და იქიდან სახედანაოჭებული, ყავისფერი დედაკაცი გამოვიდა. მხრეულზე ცარიელი ვედროები ეკიდა.</p>
<p> – დედაკაცო! დედაკაცო! – შეშფოთებით შეჰყვირა კოროტკოვმა, – ბიურო სად არის?</p>
<p> – არ ვიცი, ბატონო, არ ვიცი, მწყალობელო, – უპასუხა დედაკაცმა, – ტყუილად ნუ დარბიხარ, ჩემო კარგო, მაინც ვერ იპოვი. ვერაფერს გახდები – ათი სართულია.</p>
<p> – უ-უჰ, შე სულელო, – კბილებშუა ჩაიღმუვლა კოროტკოვმა და კარს იქით შევარდა. კარი მის უკან მიჯახუნდა და კოროტკოვი ნახევრად ჩაბნელებულ სივრცეში აღმოჩნდა, რომელსაც გასასვლელი არსაით ჰქონდა. იგი შახტში მომწყვდეულივით გაქანდ-გამოქანდა, კედლებს კაწრავდა, ბოლოს თეთრ ლაქას წააწყდა, იქიდან რომელიღაც კიბეზე გავარდა და ქვემოთ ბრაგაბრუგით დაეშვა. ამ დროს ფეხის ხმა გაიგონა. ვიღაცა ქვემოდან ამოდიოდა. კოროტკოვმა მოუსვენრობა იგრძნო, გული სევდიანად შეეკუმშა და შეჩერდა. წამიც და პრიალა ქუდი, ნაცრისფერი სასაბნე ქსოვილი და გრძელი წვერი გამოჩნდა. კოროტკოვი დაბარბაცდა და მოაჯირს ჩაებღაუჭა. ქვემოდან მომავალმა და კოროტკოვმა ერთმანეთს ერთდროულად შეხედეს, ორივენი შეშინდნენ და წვრილი ხმით აყვირდნენ. კოროტკოვი უკუსვლით ზემოთკენ გაემართა, უსაშველო შიშით გათანგული კალსონიერი ქვემოთ დაეშვა.</p>
<p> – მოიცადეთ, – დაიხრიალა კოროტკოვმა, – ერთი წუთით... მხოლოდ განმიმარტეთ...</p>
<p> – მიშველეთ! – დაიღრიალა კალსონიერმა, წვრილი ხმის ნაცვლად პირვანდელი სპილენძისებური ბანი დაუბრუნდა. ფეხი დაუცდა, უკან გადავარდა და კეფით ბრაგვანი მოადინა. დაცემას ამაოდ არ ჩაუვლია. კალსონიერი ფოსფორისთვალებიან შავ კატად გადაიქცა, კიბე უკანვე აირბინა, ბაქანი ელვისებურად გადაჭრა, გორგალივით შეიკუმშა, ფანჯრის რაფაზე შეხტა და აბლაბუდით დაფარულ, ჩატეხილ მინაში გაუჩინარდა. კოროტკოვს ტვინზე თეთრი საბურველი წამით გადაეფარა, მაგრამ უმალ გადაეწმინდა და გონება არაჩვეულებრივად გაუნათდა.</p>
<p> – ახლა ყველაფერი გასაგებია, – ჩაიჩურჩულა კოროტკოვმა და წყნარად გაიცინა, – დიახ, მივხვდი. კატები! ყველაფერი გასაგებია. კატები.</p>
<p> იგი სულ უფრო და უფრო ხმამაღლა იცინოდა, სანამ კიბე მთლიანად გუგუნით არ გააყრუა.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>VIII - მეორე ღამე</strong></h2>
<p> ბაიკის საწოლზე ბინდბუნდში მჯდარმა ამხანაგმა კოროტკოვმა სამი ბოთლი ღვინო დალია, რათა ყველაფერი დაევიწყებინა და დამშვიდებულიყო. თავი ახლა ერთიანად სტკიოდა; მარჯვენა და მარცხენა საფეთქელი, კეფა და ქუთუთოებიც კი. კუჭის ფუძიდან მღვრიე ლექი დაეძრა, შიგანში ტალღებად დაუტრიალდა და ორჯერ ტაშტში აღებინა.</p>
<p> – ახლა ასე მოვიქცევი, – ხმადაბლა ჩურჩულებდა თავჩაკიდებული კოროტკოვი, – ხვალ შევეცდები, რომ მას არ შევხვდე, მაგრამ რადგანაც ყველგან ტრიალებს, ამიტომ მოვიცდი. ან შესახვევში, ან ჩიხში მოვიცდი. ის გვერდზე ჩაივლის. თუ გამომეკიდება, მაშინ გავექცევი. ჰოდა, ჩამომეხსნება, შენი გზით იარეო. აღარც ასანთმასალებში მუშაობა მინდა. ღმერთმა ხელი მოგიმართოს. თუნდ გამგე იყავი და თუნდ საქმისმწარმოებელი. აღარც ტრამვაის ფული მინდა. ისედაც გავძლებ როგორმე, ოღონდაც თავი დამანებონ. კატა ხარ თუ არა ხარ, წვერიანი ხარ თუ უწვერო, შენთვის იყავი, ხოლო მე ჩემთვის ვიქნები. სხვა ადგილს მოვძებნი და წყნარად, მშვიდად ვიმსახურებ. არავის არაფერს დავუშავებ და ნურც მე დამიშავებენ. არც ჩივილს დავიწყებ სადმე. ხვალ საბუთებს მოვიწესრიგებ და ამით დავასრულებ...</p>
<p> შორს საათის რეკვა ყრუდ გაისმა. ბამ... ბამ... „პესტუხინებთანაა“, – გაიფიქრა კოროტკოვმა და თვლას შეუდგა, – ათი... თერთმეტი... შუაღამე, 13, 14, 15... 40...</p>
<p> – საათმა ორმოცჯერ დარეკა, – მწარედ ჩაიცინა კოროტკოვმა და კვლავ ატირდა. მერე საეკლესიო ღვინო კრუნჩხვით ამოარწყია.</p>
<p> – ოჰ, რა მაგარი ღვინოა, – ამოიგმინა კოროტკოვმა და ბალიშს კვნესით მიესვენა. ორი საათი გავიდა. ჩაუქრობელი ნათურა ფერმიხდილ სახესა და ბალიშზე მიმოშლილ თმას ანათებდა.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>IX - შემზარავი მანქანები</strong></h2>
<p> შემოდგომის მქრქალი დღე კოროტკოვს უცნაურად შეხვდა. იგი კიბეზე აქეთ-იქით მფრთხალად იყურებოდა. მე-8 სართულზე ავიდა, ალალბედზე მარჯვნივ შეუხვია და გული სიხარულით აუჩქროლდა. კედელზე გამოსახული ხელი მიუთითებდა წარწერაზე – „302-349 ოთახები“. მხსნელი ხელის საჩვენებელი თითის მიმართულებას მიჰყვა და იმ კარამდე მიაღწია, რომელზეც ეწერა: „302 – პრეტენზიების ბიურო“. შიგნით ფრთხილად შეიხედა, რომ არასასურველ ვინმეს არ გადაჰყროდა, ოთახში შევიდა და საბეჭდ მანქანებთან მსხდარი ქალების წინაშე აღმოჩნდა. ცოტა ხანს შეყოყმანდა, მერე შვიდთაგან განაპირას მყოფ შავგვრემან, ფერმკრთალ ქალთან მივიდა და რაღაცის თქმა დააპირა, მაგრამ შავგვრემანმა ქალმა უეცრად შეაწყვეტინა. ყველა ქალმა მზერა კოროტკოვს მიაპყრო.</p>
<p> – დერეფანში გავიდეთ, – მკვეთრად უთხრა კოროტკოვს ფერმკრთალმა ქალმა და ათრთოლებული ხელით თმა შეისწორა.</p>
<p> „ღმერთო ჩემო, კვლავ რაღაც დაიწყო...“ – სევდიანად გაუკრთა გონებაში კოროტკოვს, მძიმედ ამოიოხრა და ქალს დაემორჩილა. ოთახში დარჩენილი ექვსი ქალი მღელვარედ აჩურჩულდა.</p>
<p> შავგვრემანმა ქალმა კოროტკოვი გარეთ გაიყვანა და ნახევრად ჩაბნელებულ დერეფანში უთხრა:</p>
<p> – საშინელი ვინმე ხართ... თქვენ გამო მთელი ღამე არ მიძინია და გადავწყვიტე. იყოს ნება თქვენი. დაგნებდებით.</p>
<p> კოროტკოვმა უზარმაზარ თვალებსა და შროშანის სუნის მფრქვეველ შავგვრემან სახეს შეხედა, ყელიდან რაღაცნაირი ხმა აღმოხდა, მაგრამ არაფერი უთქვამს. ქალმა თავი უკან გადაიქნია, კბილები გაწამებით დაკრიჭა, კოროტკოვს მკლავებში ხელები ჩასჭიდა, თავისკენ მიიზიდა და აჩურჩულდა:</p>
<p> – მაცდუნებელო, რას დუმხარ? სიმამაცით დამიმორჩილე, გრძნეულო. მაკოცე, ჩქარა მაკოცე, სანამ საკონტროლო კომისიიდან არავინ გამოჩენილა.</p>
<p> კოროტკოვს კვლავ უცნაური ბგერა აღმოხდა, დაბარბაცდა, ტუჩებზე რაღაც ტკბილი და რბილი იგრძნო, თვალთა უზარმაზარი გუგები თვალებთან აუელვარდა.</p>
<p> – დაგნებდები... – გაისმა ჩურჩული კოროტკოვის პირთან ახლოს.</p>
<p> – არ მინდა, – ჩახრინწული ხმით უპასუხა კოროტკოვმა, – მე საბუთები მომპარეს.</p>
<p> – ჰო-ო, – უეცრად გაისმა უკან.</p>
<p> კოროტკოვმა მიიხედა და ლუსტრინისპიჯაკიანი ბერიკაცი დაინახა.</p>
<p> – ო-ოჰ! – შესძახა შავგვრემანმა ქალმა, სახეზე ხელები აიფარა და ოთახში შეირბინა.</p>
<p> – ჰი, – თქვა ბერიკაცმა, – ბარაქალა. ყველგან თქვენ უნდა დამხვდეთ, ბატონო კოლობკოვო. ძალიან მარჯვე ხართ. რამდენი კოცნაც უნდა დახარჯოთ, მივლინება მაინც არ გერგებათ. მე მომცეს, ბერიკაცს, და მე წავალ, დიახ.</p>
<p> ეს თქვა და კოროტკოვს ხმელი ხელით ბრაწი აჩვენა.</p>
<p> – თქვენ თაობაზე განცხადებას კი უსათუოდ შევიტან, – ბრაზიანად განაგრძო ლუსტრინისპიჯაკიანმა, – დი-ახ. მთავარ განყოფილებაში სამი ხომ გააბახეთ. ახლა ქვეგანყოფილებასაც უწიეთ? იმათი ანგელოზები ახლა რომ ტირიან, თქვენთვის სულერთია? საბრალო გოგოები ახლა წუხან, მაგრამ გვიანღაა. ქალწულობას ვეღარ დაიბრუნებენ. ვეღარ, – ბერიკაცმა ნარინჯისფერი თაიგულებით მოჩითული დიდი ცხვირსახოცი ამოიღო, წაუტირა და ცხვირი მოიხოცა, – ბერიკაცს ნამცეცები გინდათ წაგლიჯოთ, ბატონო კოლობკოვო? კარგი... – ბერიკაცი აცახცახდა და აქვითინდა, პორტფელი ხელიდან გაუვარდა, – წაიღეთ, ჭამეთ, უპარტიო, თანამგრძნობი ბერიკაცი თუნდაც შიმშილით მოკვდეს... მერე რა. ჯანდაბამდე გზა ჰქონია ბებერ ქოფაკს, მაგრამ უწყოდეთ, ბატონო კოლობკოვო, – ბერიკაცს ხმა წინასწარმეტყველივით მრისხანე გაუხდა და ზარივით აუგუგუნდა, – ეშმაკეული ფულები არ შეგერგებათ, ყელში გაგეჩხირებათ, – თქვა ეს და მწარედ აქვითინდა.</p>
<p> კოროტკოვს ისტერიკა დაეუფლა. უეცრად, თავისთვისაც მოულოდნელად, ფეხები ააბრაგუნა.</p>
<p> – ეშმაკსაც წაუღიხართ! – გამწივანად დაიყვირა და მისი ავადმყოფური ხმა თაღებში დაირხა, – მე კოლობკოვი არა ვარ. მომწყდი თავიდან! კოლობკოვი არა ვარ – არ მივდივარ! არ მივდივარ!</p>
<p> კოროტკოვმა საყელო ჩამოიგლიჯა.</p>
<p> ბერიკაცს ცრემლი უმალ შეაშრა, შიშისგან აცახცახდა.</p>
<p> – შემდეგი! – მოისმა კარს იქიდან. კოროტკოვი გაჩუმდა, შიგნით შევარდა, მარცხნივ გაუხვია, საბეჭდი მანქანები უკან მოიტოვა და ბრგე, მოხდენილი, ლურჯკოსტიუმიანი ქერა კაცის წინაშე აღმოჩნდა. მან კოროტკოვს თავი დაუქნია და უთხრა:</p>
<p> – მოკლედ, ამხანაგო. ერთბაშად. უცბად. პოლტავა თუ ირკუტსკი?</p>
<p> – საბუთები მომპარეს, – უპასუხა გატანჯულმა კოროტკოვმა და ველურად მიმოიხედა, – კატაც დამემატა. უფლება არ აქვს. ჩემს დღეში არ მიჩხუბია, ასანთმა მიქნა. დევნის უფლება არა აქვს. მერე რა, რომ კალსონიერია. საბუთები მომპარა...</p>
<p> – ეგ სისულელეა, – უპასუხა ლურჯკოსტიუმიანმა, – ტანსაცმელს მოგცემთ, პერანგებსაც და ზეწრებსაც. თუ ირკუტსკში წახვალთ, ნახმარ ქურქსაც მიიღებთ. მოკლედ...</p>
<p> – სერგეი ნიკოლაევიჩ, გთხოვთ.</p>
<p> იფნის უჯრიდან უმალ გამოჩნდა დავარცხნილი, სელისფერთმიანი თავი და ლურჯი, მკვირცხლი თვალები, თავს მოჰყვა გველისებური, გაკლაკნილი კისერი, გატკაცუნდა გახამებული საყელო, გამოჩნდა პიჯაკი, ხელები, შარვალი და ერთი წამის შემდეგ მდივანი მთლიანად გამოსხლტა ლურჯ მაუდზე, თანაც, – დილა მშვიდობისაო, – დაიწრიპინა. ტანი წყლიდან ამოსული ძაღლივით დაიფერთხა, ძირს ჩახტა, მანჟეტები პიჯაკის მაჯებზე ღრმად ჩაიწია, ჯიბიდან პატენტიანი კალამი ამოიღო და უმალ წერას შეუდგა.</p>
<p> კოროტკოვმა უკან დაიხია, ხელი წინ გაიშვირა და ლურჯკოსტიუმიანს საწყალობლად უთხრა:</p>
<p> – ნახეთ, ნახეთ, მაგიდიდან ამოძვრა. ეს რა ამბავია?</p>
<p> – რა თქმა უნდა, ამოძვრა, – უპასუხა ლურჯკოსტიუმიანმა, – მაშ მთელ დღეს შიგ ხომ არ იქნებოდა. დროა. დრო. ქრონომეტრაჟი.</p>
<p> – როგორ? რანაირად? – დაიწივლა კოროტკოვმა.</p>
<p> – ოჰ? ღმერთო ჩემო, – აღელდა ლურჯკოსტიუმიანი, – ნუ მაყოვნებთ, ამხანაგო.</p>
<p> შავგვრემანმა ქალმა კარში თავი შემოყო და გახარებულმა აღელვებით შეჰყვირა:</p>
<p> – მაგისი საბუთები უკვე პოლტავაში გავგზავნე. მეც მაგასთან ერთად მივდივარ. პოლტავაში დეიდა მყავს განედის 43-ე გრადუსსა და გრძედის მე-5 გრადუსზე.</p>
<p> – არ მინდა! – შეჰყვირა კოროტკოვმა და თვალები დააცეცა, – ეგ დანებებას მოინდომებს, რასაც ვერ ვიტან. არ მინდა. საბუთები დამიბრუნეთ. პატიოსანი გვარი აღმიდგინეთ!</p>
<p> – ამხანაგო, ქორწინების განყოფილებას მიაკითხეთ, – აწრიპინდა მდივანი, – ჩვენ არაფერი შეგვიძლია.</p>
<p> – ოჰ, შე სულელო! – შესძახა შავგვრემანმა ქალმა და კვლავ შემოიხედა, – დათანხმდი! დათანხმდი! – ჩურჩულებდა იგი სუფლიორივით, ხან მიიმალებოდა, ხან კვლავ გამოჩნდებოდა.</p>
<p> – ამხანაგო! – აქვითინდა კოროტკოვი და სახე ცრემლებით მოერწყა, – ამხანაგო! გემუდარები, საბუთები მომეცი. ქენი სიკეთე. მთელი სულითა და გულით გთხოვ. ჰოდა, მონასტერში წავალ.</p>
<p> – ამხანაგო! ისტერიკას მოეშვით. კონკრეტულად და აბსტრაქტულად ჩამოაყალიბეთ წერილობით და ზეპირად, დროულად და საიდუმლოდ – პოლტავა თუ ირკუტსკი? მოუცლელ კაცს დროს ნუ მაკარგვინებთ! დერეფნებში არ იაროთ! არ დააფურთხოთ! არ მოსწიოთ! ფულის დახურდავება არ დააბრკოლოთ! – დაიგრგვინა მოთმინებადაკარგულმა ქერა კაცმა.</p>
<p> – ხელის ჩამორთმევა გაუქმებულია! – წამოიყივლა მდივანმა.</p>
<p> – ხვევნას გაუმარჯოს! – ვნებიანად ჩაიჩურჩულა შავგვრემანმა ქალმა, ოთახში ნიავივით ჩაიქროლა და კოროტკოვს კისერზე შროშანის სურნელება დააფრქვია.</p>
<p> – მეცამეტე მცნებაში ნათქვამია: მოყვასთან დაუკითხავად ნუ შეხვალ, – ჩაიჩიფჩიფა ლუსტრინისპიჯაკიანმა, ჰაერში გადაიფრინა და მოსასხამის კალთები გადააფრიალა... – მე არც შემოვდივარ, არც შემოვდივარ, ქაღალდებს კი მაინც ჩამოგიყრით. აი, ასე, ფრი!.. თუნდაც ერთს მოაწერ ხელს და განსასჯელის სკამზე დაჯდები, – მან განიერი შავი სახელოდან თეთრი ფურცლების დასტა გამოაგდო და ფურცლები მაგიდებს ისე მოეფინნენ, როგორც თოლიები სანაპიროს კლდეებს.</p>
<p> ოთახში ბინდი შემოიჭრა და ფანჯრები შეზანზარდა.</p>
<p> – ამხანაგო ქერათმიანო! – ტიროდა განაწამები კოროტკოვი, – აქვე დამხვრიტე, ოღონდაც რაიმე საბუთი მომეცი. ხელებს დაგიკოცნი.</p>
<p> ბინდბუნდში ქერათმიანი თანდათან იბერებოდა და იზრდებოდა, თანაც ფურცლებს ხელს განუწყვეტლივ აწერდა და მდივანს უყრიდა, ხოლო ის სიხარულის გამომხატველი დუდღუნით იჭერდა.</p>
<p> – ჭირსაც წაუღია! – დაიგრგვინა ქერათმიანმა, – ჭირსაც წაუღია. ჰეი, მემანქანეებო!</p>
<p> მან უზარმაზარი ხელი დაიქნია, კოროტკოვის თვალწინ კედელი გააპო და მაგიდებზე ჩამწკრივებულმა საბეჭდმა მანქანებმა ზარების წკარუნით ფოქსტროტი ააჟღერეს. ოცდაათი ქალი მაგიდების ირგვლივ ზარ-ზეიმით დატრიალდა; თეძოებს არხევდნენ, მხრებს ავხორცულად იქნევდნენ, კრემისფერი ფეხებით თეთრ ქაფს აქეთიქით ისროდნენ.</p>
<p> მანქანების ხახებში თეთრი ფურცლები გველებივით შესრიალდნენ და დახვევა, დაპობა, გადაკერება იწყეს. ამოსხლტნენ იისფერლამპასებიანი თეთრი შარვლები: „ამის წარმომდგენი არის ნამდვილად წარმომდგენი და არა ვიღაც ვიგინდარა“.</p>
<p> – ჩაიცვი! – ბურუსში დაიგრგვინა ქერათმიანმა.</p>
<p> – უ-უ-უ-უ, – წვრილი ხმით აყმუვლდა კოროტკოვი და ქერათმიანის მაგიდას თავის რახუნი დაუწყო. თავი ერთი წამით დაუამდა და ვიღაცის ცრემლიანი სახე თვალწინ გაუკრთა.</p>
<p> – ვალერიანი! – იყვირა ვიღაცამ ჭერზე.</p>
<p> მოსასხამი შუქს შავი ფრინველივით ჩამოეფარა და ბერიკაცი მღელვარედ აჩურჩულდა:</p>
<p> – ახლა საშველი ესღაა, – დირკინისკენ, მეხუთე განყოფილებაში. მალე! მალე!</p>
<p> ეთერის სუნი დადგა, მერე ვიღაცამ კოროტკოვს ხელი ნაზად მოჰკიდა და ნახევრად ჩაბნელებულ დერეფანში გაიყვანა. მოსასხამი გარს ეხვეოდა, წინ მიაქანებდა და თან ხითხითით ეჩურჩულებოდა:</p>
<p> – ამათ კარგი ოინი ვუყავი: მაგიდებზე ისეთი რამ დავუყარე, თითოეულს სულ ცოტა ხუთი წელი და ბრძოლის ველზე დამარცხება ერგება. მალე! მალე!</p>
<p> მოსასხამი განზე გაფრიალდა, უფსკრულში ჩამავალი ბადიდან ნესტიანმა ქარმა წამოუბერა.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>X - შემზარავი დირკინი</strong></h2>
<p> სარკეებიანი კაბინა ქვემოთ დაექანა და ორი კოროტკოვი ძირს ჩასრიალდა. პირველმა და მთავარმა კოროტკოვმა მეორე კოროტკოვი კაბინის სარკეში ჩატოვა და გრილ ვესტიბიულში მარტო გავიდა. ძალზე სქელი, ვარდისფერი, ცილინდრიანი კაცი მას ამ სიტყვებით შეხვდა:</p>
<p> – დიდებულია. ახლა დაგაპატიმრებთ.</p>
<p> – ჩემი დაპატიმრება არ შეიძლება, – უპასუხა კოროტკოვმა და სატანური ხმით გაიცინა, – იმიტომ რომ ცნობილი არ არის, ვინა ვარ. რა თქმა უნდა, ჩემი არც დაპატიმრება შეიძლება და არც დაქორწინება. არც პოლტავაში წავალ.</p>
<p> სქელი კაცი შიშისგან აცახცახდა. კოროტკოვს თვალის გუგებში ჩახედა და უკან დაიხია.</p>
<p> – აბა, დამაპატიმრე, – დაიწრიპინა კოროტკოვმა და ღიპიანს აცახცახებული, ფერდაკარგული, ვალერიანის სუნით გაჟღენთილი ენა გამოუყო, – როგორ დამაპატიმრებ, თუ საბუთების ნაცვლად ბრაწი მაქვს? იქნებ ჰოჰენცოლერნი(გერმანელ იმპერატორთა – ჰოჰენცოლერნთა საგვარეულოს ზოგიერთი წარმომადგენელი სამფლობელოების დათმობის შემდეგ განცალკევებით ცხოვრობდა.) ვარ?</p>
<p> – ღმერთო დიდებულო, – თქვა ღიპიანმა, აკანკალებული ხელით პირჯვარი გადაიწერა და ვარდისფერის მაგივრად ყვითელი ფერი დაედო.</p>
<p> – კალსონიერი არ შეგხვედრია? – მჭახედ ჰკითხა კოროტკოვმა და მიმოიხედა, – მიპასუხე, ღიპიანო.</p>
<p> – არ შემხვედრია, – უპასუხა ღიპიანმა და სახე გაუნაცრისფრდა.</p>
<p> – ახლა რა ვქნათ? ჰა?</p>
<p> – დირკინთან წასვლაა საჭირო, – ატიტინდა ღიპიანი, – ყველაფერს ეს სჯობია, მაგრამ მრისხანეა. უჰ, რა მრისხანეა! ახლოს ვერ მიეკარები. ორნი, იმასთან ნამყოფნი, ზემოდან გადმოფრინდნენ. ახლახან ტელეფონი დალეწა.</p>
<p> – კარგი, – უპასუხა კოროტკოვმა და ყოჩაღად გადააფურთხა, – ახლა ჩვენთვის სულერთია. ზემოთ წამიყვანე!</p>
<p> – ფეხი არ იტკინოთ, ამხანაგო რწმუნებულო, – ნაზად უთხრა კოროტკოვს ღიპიანმა და ლიფტში ჩასვა.</p>
<p> ზედა ბაქანზე ასულებს თექვსმეტიოდე წლის ტანმორჩილმა ყმაწვილმა შემზარავად დაუყვირა:</p>
<p> – სად მიდიხართ? გაჩერდით!</p>
<p> – არა მცემო, ბიძიკო, – უთხრა მას ღიპიანმა, მოიკუნტა და თავზე ხელები დაიფარა, – თვით დირკინთან მივდივართ.</p>
<p> – გასწით, – შეჰყვირა ტანმორჩილმა.</p>
<p> ღიპიანი აჩურჩულდა:</p>
<p> – თქვენ წადით, თქვენო ბრწყინვალებავ, მე კი აქ სკამზე მოვიცდი. ძალიან მეშინია...</p>
<p> კოროტკოვი ჯერ ბნელ წინკარში, შემდეგ კი უკაცრიელ დარბაზში შევიდა, სადაც ცისფერი, გაცვეთილი ხალიჩა ეფინა.</p>
<p> იმ კართან, რომელზეც წარწერა „დირკინი“ მოჩანდა, კოროტკოვი ოდნავ შეყოყმანდა, მაგრამ მერე შევიდა და მყუდროდ მოწყობილ კაბინეტში აღმოჩნდა, სადაც ჟოლოსფერი მაგიდა იდგა და კედელზე საათი ეკიდა. მაგიდის იქით მჯდარი ტანმორჩილი, ფუმფულა დირკინი სწრაფად წამოხტა, ულვაშები აიყალყა და დაიღ-რიალა:</p>
<p> – ჩუმად! – თუმცა კოროტკოვს ჯერ არაფერი ეთქვა.</p>
<p> იმავე წუთს კაბინეტში ფერმკრთალი, პორტფელიანი ჭაბუკი შემოვიდა. დირკინს უმალ სახეზე ღიმილი გადაეფინა.</p>
<p> – ოჰ! – შესძახა მან ტკბილი ხმით, – არტურ არტურიჩ. მოგესალმებით.</p>
<p> – მისმინე, დირკინო, – წამოიწყო ჭაბუკმა ფოლადისებური ხმით, – პუზირევს შენ მისწერე, თითქოს ემერიტურულ სალაროში(ემირატურა – (ლათ. სიტყვიდან emeritus – დამსახურებული) – რევოლუციამდელ რუსეთში ფულადი დახმარება, რასაც სამსახურიდან გადამდგარ სახელმწიფო მოხელეებს აძლევდნენ.) ერთპიროვნული დიქტატურა დავამყარე და მაისის ემერიტურული ფული მივითვისე? შენ მისწერე? მიპასუხე, შე არამზადა.</p>
<p> – მე? – აბუტბუტდა დირკინი, მრისხანე დირკინიდან ჯადოქრულად კეთილ დირკინად გადაიქცა, – მე, არტურ დიქტატურიჩ... მე, რა თქმა უნდა... თქვენ ტყუილ-უბრალოდ...</p>
<p> – ოჰ, შე არამზადა, შე არამზადა, – მჭახე ხმით უთხრა დირკინს ჭაბუკმა, თავი გააქნია და პორტფელი ყურში ლავაშივით ჩასცხო.</p>
<p> კოროტკოვმა უნებურად წამოიყვირა და გაშეშდა.</p>
<p> – შენც და ყველა არამზადასაც, ვინც ჩემს საქმეში ცხვირს ჩაყოფს, ეს დღე მოელის, – შთამბეჭდავად უთხრა ჭაბუკმა კოროტკოვს, წითელი მუშტი მუქარით მოუღერა და კაბინეტიდან გავიდა.</p>
<p> კაბინეტში ორიოდე წუთს სიჩუმემ დაისადგურა, მხოლოდ სადღაც ჩავლილი სატვირთო მანქანისგან აზანზარებული კანდელაბრის საკიდები წკარუნობდა.</p>
<p> – ხომ ნახეთ, ყმაწვილო კაცო, – უთხრა კოროტკოვს კეთილმა, დამცირებულმა დირკინმა და მწარედ ჩაიცინა, – აი, გულმოდგინების საფასური. ღამეებს მშიერ-მწყურვალი ათევ, სანაცვლოდ კი ცხვირ-პირში გირტყამენ. იქნებ თქვენც ამ განზრახვით მოხვედით? მაშ ურტყით დირკინს, ურტყით. დირკინის ცხვირ-პირი რა დასანანია. იქნებ არ გინდათ, რომ ხელი იტკინოთ? მაშ კანდელაბრი აიღეთ.</p>
<p> დირკინმა საწერი მაგიდიდან ფუმფულა ლოყები მაცდუნებლად წამოსწია. კოროტკოვი არც დაფიქრებულა, მორცხვად გაიღიმა, კანდელაბრს ფეხზე მისწვდა, სანთლებიანად მოიქნია და დირკინს თავში ჩაულაწუნა. თავდაჩეჩქვილ დირკინს ცხვირიდან სისხლი წასკდა და მაუდი გადააწითლა, მიშველეთო, – დაიყვირა, შიგნითა კარი გამოაღო და ოთახიდან გაიქცა.</p>
<p> – გუ-გუ! – დაიძახა ტყის გუგულმა და კედელზე ჩამოკიდებული ნიურნბერგული მოხატული სახლიდან გამოხტა.</p>
<p> – კუ-კლუქს-კლანი! – დაიყვირა მან და მელოტ თავად გადაიქცა, – ჩავწეროთ, თანამშრომლებს როგორ სცემთ.</p>
<p> კოროტკოვს მრისხანება დაეუფლა. კანდელაბრი მოიქნია და საათს დაჰკრა. საათმა დაიგრგვინა და ოქროსფერი ისრები მიმოფანტა. საათიდან კალსონიერი გამოხტა, თეთრ მამლად გადაიქცა და კარიდან გავარდა. ფრთებზე „გასული“ ეწერა. იმავე წამს შიგნითა კარს მიღმა დირკინის ბღავილი გაისმა: „დაიჭირეთ ეგ ყაჩაღი!“ ირგვლივ ფეხების ბრაგაბრუგი გაისმა. ხალხი ყოველი მხრიდან გამორბოდა. კოროტკოვი შეტრიალდა და გაიქცა.</p>
<p></p>
<h2 style="font-size: 18px; color: black;"><strong>XI - პარფორსული* კინო და უფსკრული</strong></h2>
<p> <em>* Parforse (ფრანგ.) – სანადირო ძაღლების საყელური. პარფორსული ნადირობა – ნადირზე მწევრებით ნადირობა; აქ, კოროტკოვის დევნა, რომელიც მისი დაღუპვით დასრულდა.</em></p>
<p> ბაქანზე ღიპიანი კაბინაში შეხტა, ბადე ჩამოიფარა და ქვემოთ დაეშვა, ხოლო უზარმაზარ, დაღრღნილ კიბეზე შემდგომი რიგით დაექანნენ: პირველი – ღიპიანის შავი ცილინდრი, შემდეგ – თეთრი „გასული“ მამალი, მამლის შემდეგ – კანდელაბრი, წვეტიანი თეთრი თავის ზემოთ ერთ გოჯზე რომ მიფრინავდა, მერე კოროტკოვი, რევოლვერმომარჯვებული თექვსმეტი წლის ყმაწვილი და კიდევ ვიღაცები, ნალებიან ჩექმებს რომ მოაბრაგუნებდნენ. კიბე ბრინჯაოს ხმით აკვნესდა, ბაქნებზე კართა მშფოთვარე ჯახუნი გაისმა.</p>
<p> ვიღაც ზედა სართულიდან გადმოეკიდა და რუპორში ჩასძახა:</p>
<p> – რომელი სექცია გადადის? ცეცხლგამძლე სალარო დარჩათ!</p>
<p> – ბანდიტები! – ქვემოდან პასუხად გაისმა ქალის ხმა.</p>
<p> ქუჩაში გამავალ უზარმაზარ კართან კოროტკოვმა ცილინდრსა და კანდელაბრს გაასწრო, გარეთ გავარდა, გახურებული ჰაერის უშველებელი ულუფა შეისუნთქა და ქუჩას სირბილით გაუყვა. თეთრმა მამალმა გოგირდის სუნი დააფრქვია და მიწაში ჩაინთქა, ჰაერში შავი მოსასხამი გამოიძერწა და კოროტკოვს აედევნა, თან წვრილი ხმით გაჰკიოდა:</p>
<p> – მეარტელეებს სცემენ, ამხანაგებო!</p>
<p> ქუჩაში მიმავალნი კოროტკოვის დანახვაზე აქეთ-იქით გარბოდნენ და სახლებქვეშა თაღებში იმალებოდნენ, წამდაუწუმ სტვენა გაისმოდა, ჩაიგრიალებდა და მიწყდებოდა. ატყდა საშინელი ყიჟინი, ვიღაც ჩახლეჩილი ხმით აყვირდა: „დაიჭირეთ!“ რკინის გისოსები გრიალით ჩამოეშვა.</p>
<p> – დაიწყო! – კიოდა ტრამვაის ხაზზე მჯდარი კოჭლი კაცი.</p>
<p> კოროტკოვის უკან ნაძვის ხის ტკაცუნასავით მხიარული სროლა გახშირდა. ტყვია ხან გვერდით, ხან მაღლა გაიწივლებდა. მჭედლის საბერველივით აქშუტუნებული კოროტკოვი ისარივით მიისწრაფოდა უზარმაზარი თეთრმეტსართულიანი შენობისკენ, გვერდი ქუჩისკენ რომ ჰქონდა მოქცეული, ფასადი კი ვიწრო შესახვევისკენ. კუთხეში მიმაგრებული მინის აბრა, რომელზეც ეწერა „Restoran i pivo“ ვარსკვლავისებურად დაიბზარა, ხნიერი მეეტლე კოფოდან ქვაფენილზე გადაჯდა და სახემოთენთილი ალაპარაკდა:</p>
<p> – ყოჩაღ! რას სჩადით, ძმებო, ყველას განურჩევლად ესვრით?..</p>
<p> შესახვევიდან ვიღაც კაცი გამოვარდა, კოროტკოვის შეჩერებას შეეცადა, პიჯაკის კალთაში სწვდა, მაგრამ კალთა ხელში შერჩა. კოროტკოვმა კუთხეში შეუხვია, რამდენიმე საჟენი გაირბინა და სარკეებიან ვესტიბიულში შევარდა. ლიფტთან მდგარი სირმებიანი და ოქროსფერღილებიანი ბიჭი განზე გახტა და ატირდა.</p>
<p> – ჩაჯექი, ძია, ჩაჯექი! – აღრიალდა იგი, – ოღონდ ობოლს ნუ მცემ!</p>
<p> კოროტკოვი ლიფტის კოლოფში შეხტა, მეორე კოროტკოვის პირისპირ მწვანე დივანზე ჩამოჯდა და ქვიშაზე დაგდებული თევზივით აქოშინდა. ბიჭი სლუკუნით შეჰყვა, კარი მიხურა და თოკი ჩამოქაჩა. ლიფტი ზემოთ გაემართა. იმავე წამს ქვემოთ, ვესტიბიულში, სროლა ატყდა და მინის მრავალი კარი აქანავდა.</p>
<p> ლიფტი ზემოთ რბილად, მომაბეზრებლად მიემართებოდა. დამშვიდებული ბიჭი ერთი ხელით ცხვირს იხოცავდა, მეორე ხელით კი თოკს ექაჩებოდა.</p>
<p> – ძია, ფული მოიპარე? – ცნობისმოყვარედ შეეკითხა პიჯაკშემოხეულ კოროტკოვს.</p>
<p> – კალსონიერს... შევუტიე... – უპასუხა სულშეხუთულმა კოროტკოვმა, – მაგრამ იგი შეტევაზე თვითონ გადმოვიდა...</p>
<p> – ძია, გირჩევნია, სულ მაღლა, საბილიარდოში ახვიდე, – ურჩია კოროტკოვს ბიჭმა, – თუ მაუზერი გაქვს, სახურავზე ჩასაფრდი.</p>
<p> – ავიდეთ... – დაეთანხმა კოროტკოვი.</p>
<p> ერთი წუთის შემდეგ ლიფტი შეჩერდა, ბიჭმა კარი გააღო და კოროტკოვს ცხვირის სრუტუნით უთხრა:</p>
<p> – ძია, გადი, სახურავისკენ გასწი.</p>
<p> კოროტკოვმა ლიფტიდან ისკუპა, მიმოიხედა და ყური მიუგდო. ქვემოდან გუგუნი მოისმოდა, თანდათან რომ მატულობდა და ზემოთ მოიწევდა. გვერდიდან, მინის ტიხარს იქიდან, სადაც შეშფოთებული სახეები მოჩანდა, ძვლის ბურთების ჭახაჭუხი გამოდიოდა. ბიჭი ლიფტში შეხტა, კარი მიიკეტა და ქვემოთ დაექანა.</p>
<p> კოროტკოვმა პოზიციას არწივისებური მზერა მოავლო, ცოტა ხანს შეყოყმანდა, მერე ომახიანად შესძახა: წინ! – და საბილიარდოში შევარდა. მწვანე მოედანზე აგორებული კრიალა ბურთები და ფერმკრთალი სახეები აირ-დაირია. ქვემოთ, სულ ახლოს სროლის ხმა გაისმა, რასაც გამაყრუებელი ექო აჰყვა და სადღაც მინები წკრიალით ჩამოიმსხვრა. მოთამაშეებმა კიები ერთდროულად დაყარეს, დამწკრივდნენ და გვერდითა კარისკენ ბრაგაბრუგით გაცვივდნენ. კოროტკოვი გაქანდა, გასულთა უკან კარი გადარაზა, მერე კიბიდან საბილიარდოში შემოსასვლელი მინის კარიც გადაკეტა და ბურთებით უმალ შეიარაღდა. რამდენიმე წამი გავიდა და ლიფტის გვერდით, მინის მიღმა პირველი თავი ამოიზარდა. კოროტკოვის ნასროლმა ბურთმა მინა სტვენით გაანგრია და თავი უმალ გაქრა. მის ადგილას მკრთალმა ცეცხლმა იელვა და მეორე თავი გამოჩნდა, მერე – მესამე. ბურთები ერთმანეთს მიჰყვა და ტიხრის მინები ჩაიმსხვრა. კიბეზე ჩაგორებულ ბურთებს რაკარუკი გაჰქონდა. ამ ხმის პასუხად ზინგერის საკერავი მანქანასავით გამაყრუებლად აგრიალდა ტყვიამფრქვევი და მთელი შენობა შეზანზარდა. საბილიარდოს ზემოთა ნაწილში მინები და ჩარჩოები, თითქოს დანით შემოაჭრესო, ისე ჩამოიშალა და მთელ საბილიარდოს ჩამოცვივნული ბათქაშიდან ავარდნილი მტვრის ღრუბლები მოეფინა.</p>
<p> კოროტკოვი მიხვდა, რომ პოზიციის შენარჩუნებას ვერ შეძლებდა. თავზე ხელები დაიფარა, გაქანდა და ფეხები დასცხო მინის მესამე კედელს, რომლის იქით შენობის ბრტყელი, მოასფალტებული სახურავი იწყებოდა. კედელი გაიბზარა და ჩამოილეწა. კოროტკოვმა ბობოქარ ცეცხლში მაინც მოასწრო, სახურავზე ხუთი პირამიდა გადაეყარა და ბურთები ასფალტზე მოკვეთილი თავებივით გაგორდა. ბურთებს კოროტკოვიც მიჰყვა. დროზე მოასწრო, იმიტომ რომ ტყვიამფრქვევმა ჩარჩოს ქვედა ნაწილი ჩაჭრა.</p>
<p> – დაგვნებდი! – ყრუდ ჩაესმა ხმა.</p>
<p> კოროტკოვის ზემოთ ძალაგამოლეული მზე და ფერმიხდილი ცა გამოჩნდა. მოყინულ ასფალტზე ქარი დაქროდა. ქვემოდან და გარედან ქალაქის მღელვარე გუგუნი მოისმა. კოროტკოვი ასფალტზე ახტა-დახტა, მიმოიხედა, სამ ბურთს ხელი წამოავლო, პარაპეტთან მიირბინა, ზედ ახოხდა და ქვემოთ გადაიხედა. გული გადაუტრიალდა. ქვემოთ გამოჩნდა გაბრტყელებულ-დაპატარავებულ სახლთა სახურავები, მოედანი, სადაც ტრამვაი მიღოღავდა და ადამიანები ხოჭოებივით მიმორბოდნენ. იმავე წამს კოროტკოვმა შესახვევიდან სადარბაზო შემოსასვლელისკენ წამოსული რუხი ფიგურები შეამჩნია. მათ უკან ოქროსფრად მოელვარე თავებით დახუნძლული მძიმე სათამაშო დაიძრა...</p>
<p> – ალყაში მომაქციეს! – ამოიხვნეშა კოროტკოვმა, – მეხანძრეები არიან.</p>
<p> პარაპეტზე გადახრილმა კოროტკოვმა დაუმიზნა და სამი ბურთი ზედიზედ ისროლა. ბურთები მაღლა აიჭრნენ, წრე მოხაზეს და ქვემოთ დაექანნენ. კოროტკოვმა სამი ბურთი კიდევ აიტაცა, კიდევ ახოხდა პარაპეტზე და სამივე ბურთი გაისროლა. ბურთებმა ვერცხლისფრად გაიელვეს, ქვემოთ დაეშვნენ და გაშავდნენ, მერე ისევ იელვეს და გაქრნენ. კოროტკოვს მოეჩვენა, რომ მზის სხივებივით გაბრწყინებულ მოედანზე ხოჭოებმა შეშფოთებით იწყეს სირბილი. იგი კვლავ დაიხარა ბურთების ასაკრეფად, მაგრამ აკრეფა ვეღარ მოასწრო. საბილიარდოში მინის ნამსხვრევების განუწყვეტელი ჭახაჭუხი გაისმა და ხალხის ნაკადი გამოჩნდა. მომხვდურნი სახურავზე მუხუდოს მარცვლებივით ცვიოდნენ. მოფრიალებდა რუხი ქუდები და რუხი მაზარები, ხოლო ლუსტრინისპიჯაკიანი ბერიკაცი ზედა სარკმლიდან იატაკზე ფეხის დაუკარებლად შემოფრინდა. მერე კედელი მთლიანად ჩამოიშალა და გორგოლაჭებით მრისხანედ შემოგორდა შემზარავი, წვერგაპარსული კალსონიერი. ხელში ძველებური მუშკეტონი ეჭირა.</p>
<p> – დაგვნებდი! – გაისმა ღრიალი წინიდან, უკნიდან და ზემოდან, მერე კი ყველა ხმა დაფარა აუტანელმა, დამაყრუებელმა, ქვაბივით მოგუგუნე ბანმა.</p>
<p> – რა თქმა უნდა! – სუსტი ხმით შესძახა კოროტკოვმა, – რა თქმა უნდა. ბრძოლა წაგებულია. ტა-ტა-ტა! – ტუჩებით დაუკრა გასაყარი ნაღარა.</p>
<p> კოროტკოვს გული სასიკვდილო განწირულობის სიმამაცით აევსო. იგი პარაპეტის ბოძზე გადაბობღდა, შექანდა, მერე წამოიმართა და შეჰყვირა:</p>
<p> – სირცხვილს სიკვდილი მირჩევნია!</p>
<p> მდევრები ორ ნაბიჯზე იყვნენ. კოროტკოვი უკვე გამოწვდილ ხელებსა და კალსონიერის პირიდან გამოვარდნილ ალს ხედავდა. მზით გაბრწყინებულმა უფსკრულმა ისე მიიზიდა, რომ სული შეუგუბდა. გამარჯვების გამაყრუებელი შეძახილით შეხტა და მაღლა აიჭრა. უმალ სუნთქვა შეეკრა. ბუნდოვნად დაინახა, თითქოს აფეთქებისგან წარმოქმნილმა რაღაც ნაცრისფერმა და შავნახვრეტებიანმა გვერდზე როგორ ჩაუქროლა და ზემოთ გაემართა. შემდეგ თვალნათლივ დაინახა, რომ ის ნაცრისფერი რაღაც ქვევით დაექანა, თავად კი მაღლა გაქანდა ვიწრო შესახვევისკენ, ახლა თავს ზემოთ რომ მოჰქცეოდა. მერე სისხლისფერი მზე თავში გრიალით დაემსხვრა და მეტი აღარაფერი დაუნახავს.</p>
<p align="right"><strong>მიხაილ ბულგაკოვი</strong></p>
</div>
გზაში
tag:www.qwelly.com,2021-02-06:6506411:Topic:1480535
2021-02-06T10:59:37.046Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> მას შემდეგ, რაც ოთხი დღის განმავლობაში მხოლოდ მკვახე ქლიავით ვიკვებებოდი, გრძნობა დავკარგე. კუჭი გახურებულ რკინასავით მქონდა, სოფლის შარაგზის ყურებისას თვალები მიჭრელდებოდა. ვიცოდი, რომ ნათელი შუადღე და მწველი მზე იყო, მაგრამ მე ყველაფერი მაინც ფერფლივით ნაცრისფრად მეჩვენებოდა, მუხლები კი ისე მიკანკალებდა, თითქოს ჭაობში უნდა გამევლო. გადმოვედი გზიდან და ყველაფერზე ხელი ჩავიქნიე. ფიჭვის ქვეშ დავწექი, პერანგზე ღილები შევიხსენი და ისეთი…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> მას შემდეგ, რაც ოთხი დღის განმავლობაში მხოლოდ მკვახე ქლიავით ვიკვებებოდი, გრძნობა დავკარგე. კუჭი გახურებულ რკინასავით მქონდა, სოფლის შარაგზის ყურებისას თვალები მიჭრელდებოდა. ვიცოდი, რომ ნათელი შუადღე და მწველი მზე იყო, მაგრამ მე ყველაფერი მაინც ფერფლივით ნაცრისფრად მეჩვენებოდა, მუხლები კი ისე მიკანკალებდა, თითქოს ჭაობში უნდა გამევლო. გადმოვედი გზიდან და ყველაფერზე ხელი ჩავიქნიე. ფიჭვის ქვეშ დავწექი, პერანგზე ღილები შევიხსენი და ისეთი შეგრძნება დამეუფლა, თითქოს უფსკრულში ვეშვებოდი. ვფიქრობდი, რომ ყველაფერი დამთავრდა.</p>
<p> როდესაც გრძნობაზე მოვედი, უკვე მოსაღამოებული იყო. ჩემ გვერდით ვიღაც გლეხი იდგა და მაჯანჯღარებდა. ვგრძნობდი, რომ სახე სველი მქონდა. ტუჩები მეწვოდა და ენით წვეთები მოვილოკე. არაყი იყო. გლეხს ჩემს პირთან ბოთლი ეჭირა. წამოვიმართე და ერთი ყლუპი მოვსვი. შემდეგ თავი გავაქნიე - მეტის დალევა არ შემეძლო. ეს ერთი ყლუპიც თავში ამივარდა.</p>
<p> გლეხი თავისი სოფლისკენ მიდიოდა. მისი ცხენი ფრუტუნებდა და ქუჩის განაპირას მდგარი ფურგონის წინ ტლინკებს ისროდა. ბორბლებს შორის ფარანი ქანაობდა. ფარნის ყვითელი შუქი ბინდში, ცხენის თბილი სუნი, გლეხის მაღალი, მუქი ფიგურა - ეს ყველაფერი სახლს მაგონებდა და ძალას მაცლიდა. ტუჩზე ვიკბინე და წამოვდექი.</p>
<p> გლეხმა მკითხა, რა გჭირსო. ვუპასუხე, რომ უმუშევარი ვარ და ერთი კვირის წინ გზაში ვიღაცამ უკანასკნელი ფული მომპარა. მან ფურგონიდან ორი უმი კვერცხი ამოიღო, გატეხა, ცოტა არაყი დაამატა და ეს ნაზავი მომცა. ნელა დავლიე. შემდეგ ჩანთიდან პური ამოიღო, რომელსაც ცოტა მოვატეხე და შევჭამე.</p>
<p> მითხრა, ჩემთან ერთად წამოდიო. შევეკითხე, სამუშაოს მოცემა თუ შეეძლო. უარი მითხრა. მკითხა, რისი გაკეთება შეგიძლიაო.</p>
<p> - ყველაფრის, რასაც დიდი სწავლა არ სჭირდება, - ვუპასუხე მე.</p>
<p> ერთი წუთით დაფიქრდა და მითხრა, სადღაც ახლოს რკინიგზაზე მუშების ჯგუფი მუშაობსო. გაეგო, რომ ბრიგადირი რამდენიმე დამატებითი მუშის დაქირავებას აპირებდა, მაგრამ ეს სამუშაო ალბათ ჩემთვის მძიმე იქნებოდა. ვუპასუხე, რომ ცოტა ძალას აღვიდგენდი და შევძლებდი მუშაობას. ვუთხარი, რომ ხვალ მოვსინჯავდი და შეეძლო, აქ დავეტოვებინე. ამიხსნა, სად უნდა წავსულიყავი. ის ადგილი აქედან მხოლოდ სამი მილით იყო დაშორებული. შემდეგ კიდევ რამდენიმე კვერცხი, მთელი პური და ძეხვი დამიწყო გვერდზე. პატარა ჯიბის დანის გარდა, არაფერი გამაჩნდა, რომ მისთვის მიმეცა. არ უნდოდა გამორთმევა, მაგრამ ბოლოს მაინც აიღო. ალბათ მიხვდა, რატომ დავიჟინე ასე. წასვლისას ცხენის ძველი ასალიც მომცა.</p>
<p> კვერცხები ხავსის ქვეშ დავმალე. პური და ძეხვი ჩემთან ახლოს ასალის ქვეშ დავიდე. ღამით ხშირად მეღვიძებოდა და ხელით ვსინჯავდი, ადგილზე იყო თუ არა ეს ყველაფერი. ასალის უხეში ნაპირი კისერზე მეხახუნებოდა და ცხენის სუნს ვგრძნობდი. ახლა ჩემი მდგომარეობა არც ისე სავალალო იყო.</p>
<p> როგორც კი ინათა, გზისპირიდან დავეშვი. ჩემი ქონების შენარჩუნებაზე ფიქრი მაღელვებდა. ტყეში პატარა ველობი ვნახე, რომელზეც ნაკადული მიედინებოდა. იქ დავრჩი.</p>
<p> შიმშილის გრძნობა ახლა უფრო მეტად მტანჯავდა, ვიდრე ბოლო ორი დღის განმავლობაში. მაგრამ ჩემი მარაგი გულდასმით გავანაწილე. ვერ გავრისკავდი, რომ ჩემს კუჭს ერთ ლუკმაზეც კი უარი ეთქვა. საჭმლის ყოველი ნამცეცი მჭირდებოდა, რათა მუშაობისთვის ძალა მომეკრიბა. პირველ დღეს ძალიან ცოტას ვჭამდი და სულ ჩრდილში ვიყავი. მეორე დღეს თავს კარგად ვგრძნობდი, ვიბანავე და ცოტა ხნით მზეს მივეფიცხე, თუმცა ვცდილობდი, რომ თავი მზისგან დაცული მქონოდა. ვშიშობდი, რომ სანამ დანიშნულების ადგილას ჩავიდოდი, სამუშაო უკვე გაცემული იქნებოდა; მიუხედავად ამისა, მესამე დღესაც ველობზე დავრჩი, მეძინა და ვჭამდი, ვიდრე საჭმელი არ გამითავდა.</p>
<p> მომდევნო დილას რკინიგზაზე წავედი. ბრიგადირმა ეჭვის თვალით შემომხედა, მაგრამ გამიმართლა. ორი მუშა ავად გამხდარიყო და სამსახურში ამიყვანეს.</p>
<p> დაახლოებით ოცი კაცი ვიყავით, ლიანდაგებთან ახლოს ვცხოვრობდით, გოფრირებული თუნუქის ფირფიტებით ნაშენ ბარაკებში. პირველ დილას თავაუღებლად ვმუშაობდი, რადგან ვხედავდი, როგორ მაკვირდებოდა ბრიგადირი. შუადღეს ძლივს ვინძრეოდი და ისეთი დაქანცული ვიყავი, რომ ძალიან ცოტა ვჭამე. სასოწარკვეთამ მომიცვა, რადგან ვიცოდი, რომ მალე გამომეცლებოდა ძალა. სიბრალულის იმედი არ უნდა მქონოდა. ერთ-ერთი მუშა, დაკუნთული, უჟმური ტიპი, რომელსაც მეკს ეძახდნენ, თავიდანვე მტრულად განეწყო ჩემ მიმართ და მაგრძნობინა კიდეც ეს. ისე გამეტებით ურტყამდა წერაქვს მიწას, რომ ქვები პირდაპირ ფეხებში მხვდებოდა. გარდა ამისა, გამუდმებით შენიშვნებს იძლეოდა იმ მუშების მისამართით, რომლებსაც ამ სამუშაოს შესრულება ეთაკილებოდათ, - ეშმაკსაც წაუღია ისინიო.</p>
<p> პაპანაქება სიცხე იყო. თუნუქის ფირფიტების ბარაკები გახურებული იყო, ჩვენი შიშველი ზურგები ოფლისაგან ლაპლაპებდა, ლიანდაგები მზეზე ვარვარებდა. ჩემ გვერდით ბიჭი მუშაობდა, რომელიც ცხენივით ძლიერი იყო და ხშირი ულვაში ჰქონდა. არაფერს ამბობდა, მაგრამ შიგადაშიგ ჩემკენ გადმოიხედავდა ხოლმე. ამჩნევდა, რა მოუხერხებელი ვიყავი. ბოლოს მუშაობა შევწყვიტე. ხელები მიკანკალებდა. უცებ ცივმა ოფლმა დამასხა. მან რაღაც ჩაიბურტყუნა და გვერდზე გამიყვანა, წერაქვი გამომართვა და მაჩვენა, რა უნდა გამეკეთებინა, რომ მუშაობისას ნაკლებად დავძაბულიყავი.</p>
<p> - გმადლობ, - ვუთხარი მე.</p>
<p> - მოკეტე, - მიპასუხა მან, თუმცა უხეშად არ უთქვამს ეს.</p>
<p> ისევ შევუდექი მუშაობას. დღეს დასასრული არ უჩანდა, მაგრამ ახლა უკვე ვიცოდი, რომ გავუძლებდი.</p>
<p> საღამოს ბრიგადირთან წავედი და ავანსად ორი მარკა მივიღე. სასადილოში ორი კოლოფი სიგარეტი ვიყიდე. კაცი, რომელიც დამეხმარა, ბარაკების გვერდით ხის კუნძზე იჯდა. მას ჰაინრიხ თიესი ერქვა. თავი ისე მოვაჩვენე, თითქოს შემთხვევით ჩავიარე, სიგარეტს მოვუკიდე და მასაც შევთავაზე.</p>
<p> - არა, გმადლობ, - მითხრა მან და ყავისფერი თუთუნი გადმოაფურთხა. მას თამბაქოს ღეჭვა ერჩივნა.</p>
<p> ბრიგადირთან დავბრუნდი და რამდენიმე სიგარეტი ერთ დასაღეჭ თამბაქოზე გადავუცვალე. ერთი საათის შემდეგ ჰაინრიხს მივუტანე.</p>
<p> - თხელი, მუქი სახეობაა, - ვუთხარი მე, - რომის გემოთი.</p>
<p> - ერკვევი ამაში? - მკითხა და თამბაქო გამომართვა.</p>
<p> - ცოტათი, - ვუპასუხე მე, - მაგრამ ღეჭვა არ მიყვარს.</p>
<p> - ჰო, მიჩვევის ამბავია, - მიპასუხა თიესმა.</p>
<p> ამ დღის შემდეგ საღამოობით ერთად ვვახშმობდით ხოლმე. ზოგჯერ მდინარეში თევზს იჭერდა, ჯოხზე ავაგებდით და ცეცხლზე ვწვავდით. ასეთ რაღაცებში კარგად ერკვეოდა. ერთხელ თიხაში ზღარბი გამოაცხო. მითხრა, ბოშების სადღესასწაულო საჭმელიაო. უცნაური გემო ჰქონდა, მაგრამ ცუდი არ იყო. უფრო მომეწონებოდა, რომ არ მცოდნოდა, ზღარბი იყო. ჯარისკაცობის პერიოდში ერთხელ კატა ვჭამე ისე, რომ არ ვიცოდი, რა იყო. შესანიშნავი გემო ჰქონდა.</p>
<p> საღამოობით, ჭამის შემდეგ, ჰაინრიხი თავისი მოგზაურობის შესახებ მიყვებოდა. მოხეტიალე იყო და ერთ ადგილას დიდხანს არ მუშაობდა. საუცხოო ღამეებს ვატარებდით. ჰაერი თბილი იყო, უფრო მკვეთრად იგრძნობოდა ყვავილების სურნელი, ვიდრე დღისით. ჩვენს ბარაკებთან ახლოს ერთი ბაღი იყო, რომელიც ლიანდაგის დარაჯს ეკუთვნოდა. პატარა, საყვარელი ბაღი იყო, როგორებსაც მუდმივად ხედავს კაცი მატარებლის ფანჯრებიდან. ბაღში ვარდები აყვავებულიყო. სურნელი ქარს ხშირად ჩვენკენ მოჰქონდა. ახოვანი ჰაინრიხი ფეხზე წამოდგა, ჰაერი ჩაისუნთქა და ნერვიულად დაიწყო ბოლთის ცემა, თავი დახრილი ჰქონდა.</p>
<p> შემდეგ ლიანდაგის დარაჯის სახლისკენ გაიხედა. ჯანმრთელობაშერყეული დარაჯი იქ თავის ცოლთან ერთად ცხოვრებდა. როგორც წესი, ქალი დილაობით ფანჯრის წმენდისას მღეროდა ხოლმე. ქმარზე ბევრად უმცროსი იყო, ჯანმრთელი და ლამაზი. ჰაინრიხ თიესი ას ოთხმოც ფუტს იწონიდა. ერთი გრამი ცხიმიც არ ჰქონდა ზედმეტი.</p>
<p> უჟმური მეკი არ მეშვებოდა. ფეხში ისე ჩამარტყა ნიჩაბი, რომ მთელი ორი დღე მტკიოდა. საჭმლის კონტეინერი გადამიყირავა. როგორც კი საბაბი ეძლეოდა, მეჩხუბებოდა. თავიდან ჰაინრიხ თიესმა რამდენჯერმე დაუცაცხანა, მაგრამ ის მაინც არ მანებებდა თავს. ვძულდი, მიუხედავად იმისა, რომ ვცდილობდი, თვალში არ მოვხვედროდი.</p>
<p> - აზრი არა აქვს, - მითხრა ბოლოს ჰაინრიხმა, - ბრძოლაში უნდა დაამარცხო. შემეძლო, შენ მაგივრად გამეკეთებინა ეს, მაგრამ შედეგი არ ექნებოდა. მაშინ მთელი ბრიგადა შენ წინააღმდეგ განეწყობოდა. წამოდი.</p>
<p> ტყეში წავედით. იქ მიჩვენა, რა უნდა გამეკეთებინა.</p>
<p> - თავი მაგარი აქვს, ვიცი ეს. სამაგიეროდ, მუცელი აქვს კარაქივით. ისე უნდა ჩასცხო მუცელში, რომ ჰაერისგან დაეცალოს.</p>
<p> იმ პერიოდში ბარაკებში ხშირი იყო მუშტი-კრივი მუშებს შორის ან სოფლის გლეხის ბიჭებთან. ბევრი მათგანი ქალებზე იყო გაგიჟებული. ყოველ კვირადღეს ჩხუბი იყო. ჰაინრიხი მეკს ყურადღებით აკვირდებოდა.</p>
<p> - ის დაიხრება და ქვემოდან შემოგიტევს, - მითხრა ჰაინრიხმა, - პანჩური უნდა ამოარტყა და რომ გაიმართება, მაშინ დაესხა თავს.</p>
<p> ყოველ საღამოს ვვარჯიშობდით.</p>
<p> - მიდი, დამარტყი, - მითხრა ჰაინრიხმა ერთხელ, - გავუძლებ.</p>
<p> მუცლის კუნთები მიჩვენა. როდესაც დაჭიმა, რკინასავით გაუხდა.</p>
<p> კიდევ ერთი კვირა მოვიცადე. და ერთ კვირადღეს მოხდა ეს ამბავი. ბარაკებში დაძაბული სიტუაცია სუფევდა. მეკი გაცოფებული იყო. ერთ-ერთმა გოგონამ, რომელსაც დასდევდა, უარი უთხრა. ნაშუადღევიდან მოყოლებული, ჩხუბის მიზეზს ეძებდა. მე რომ გამოვჩნდი, ჩემზე გადაწყვიტა ბრაზის ამონთხევა. ეგონა, რომ, როგორც ყოველთვის, მშვიდად ვიქნებოდი, მაგრამ ამჯერად არ შევეპუე.</p>
<p> - მოკეტე, შე ბინძურო ძაღლო! - ვუთხარი მე.</p>
<p> ბარაკში მაშინვე ყველა გაისუსა. მეკი დაიხარა და მომიახლოვდა. ჭარბშეჭმუხნილს, პირი ოდნავ გახსნილი ჰქონდა. ეტყობოდა, გახარებული იყო, რომ, ბოლოს და ბოლოს, მიეცა მიზეზი, გამსწორებოდა.</p>
<p> - რა? - მკითხა მან და პირქუშად მომაშტერდა. - რა მითხარი, შე სულელო?</p>
<p> მოსაღამოებული იყო და ნახევრად ბნელ ბარაკში სახეებს მზერა შევავლე. ზოგიერთები გულგრილად იყურებოდნენ, ზოგიერთები - გაოცებული, მაგრამ ყველას გამოხედვაში იგრძნობოდა ცივი, დაუოკებელი წყურვილი, რომ ვინმეს ცემისათვის ეყურებინა.</p>
<p> მაგრამ მე ჰაინრიხ თიესის სახეც დავინახე.</p>
<p> - გითხარი, შენი ბინძური პირი დახურე-მეთქი! - დავუღრიალე მეკს.</p>
<p> დაღრიალება ჰაინრიხის იდეა იყო. ამან გაამართლა. ერთი წამით მეკი გაოგნდა, მერე კი თავს დამესხა. მან მხრებში დამარტყა, მე კი - კეფაში. შემდეგ დაიხარა, რომ მუხლებში მწვდომოდა, ზუსტად ისე, როგორც ჰაინრიხმა მითხრა. ისე სწრაფად მოხდა ყველაფერი, წინასწარ რომ არ მცოდნოდა, რეაგირებას ვერ მოვასწრებდი. უკან გადავხტი და ფეხი დავარტყი. ოდნავ ბორძიკით წამოიმართა და ვიდრე მკლავების დაფარებას მოასწრებდა, ეგრევე მუცელში ვუთავაზე. ძირს დაეცა, მძიმედ სუნთქავდა და არ ინძრეოდა.</p>
<p> - ეყოფა! - დაიძახა ვიღაცამ კუთხიდან. - თავი დაანებე.</p>
<p> ჰაინრიხს გადავხედე. თავი დამიქნია. ჩემ ირგვლივ სახეები დავინახე, ჩალით გამოტენილი ტომრები, კედელზე წერაქვები და ნიჩბები ეკიდა. ფანჯრიდან მოსაღამოებულზე მზით განათებული მდელოები მოჩანდა, თითქოს პირველად ვუყურებდი ყველაფერს. უცებ ვიგრძენი, რომ ვკანკალებდი. ახლა მეკი ნამდვილად გამიერთიანებდა ძვალ-რბილს.</p>
<p> ჰაინრიხისკენ წავედი. უცებ ვიღაცამ წამოიძახა:</p>
<p> - ფრთხილად!</p>
<p> გვერდზე გადავხტი, მეორე წამსვე ჰაინრიხი წამოხტა და ჩემკენ გამოიქცა. დარტყმა, გულის გამგმირავი ყვირილი და მეკი დანით ხელში დაჩოქილი აღმოჩნდა.</p>
<p> - ეშმაკმა დასწყევლოს! - დაიძახა კაცმა, რომელმაც გამაფრთხილა. - დანების ტრიალი?! ეს არ უნდა შერჩეს.</p>
<p> ჰაინრიხი მისკენ წავიდა. ისე ურტყამდა, თითქოს დიდი ურო უჭირავსო ხელში. საშინელი სანახაობა იყო. ბარაკი გმინავდა. ჰაინრიხი კი ცემას განაგრძობდა. რაღაც პერიოდი მეკი ძირს იწვა. აღარ შემეძლო ამის ყურება.</p>
<p> - შეეშვი, - ვთქვი მე.</p>
<p> ჰაინრიხმა ისე შემომხედა, თითქოს არ მიცნობდა და თავი გააქნია.</p>
<p> - დაივიწყე. ეს ისეთი რამაა, რაც შენ არ გესმის.</p>
<p> სხვები არ განძრეულან.</p>
<p> მოგვიანებით გავიგე, რომ ასე ჩემ გამო კი არა, დანის გამო მოიქცა. ჰაინრიხი ბარაკებში ყველაზე ძლიერ კაცად ითვლებოდა და ეს მას გარკვეულ უფლებებსა და ვალდებულებებს აკისრებდა. ამას ყველა აღიარებდა. ისევე, როგორც არ შეეძლო დამხმარებოდა ერთი ერთზე ბრძოლაში, არც ზურგიდან დანით თავდასხმა შეეძლო, დაუსჯელი დაეტოვებინა.</p>
<p> აგვისტო დადგა. მე და ჰაინრიხს დახუთულ ბარაკებში აღარ გვეძინა. ჩვენი ჩალით სავსე ტომრები გარეთ გავიტანეთ და ღია ცის ქვეშ ვიწექით. დაუვიწყარი ღამეები იყო. ლიანდაგები მთვარის შუქზე ლაპლაპებდა. ზოგჯერ მაშუქებითა და მწვანე ფარნებით განათებული მატარებელი ჩაიქროლებდა ხოლმე. ვარსკვლავები კიაფობდნენ, არასდროს მინახავს ასეთი უკიდეგანო და დიდებული ცა, როგორიც ამ მდელოს თავზე. ირმის ნახტომის იდუმალი შუქი ჩვენს თავზე ჰორიზონტს მიღმა გაუჩინარებული უზარმაზარი გემის კვამლივით მიიკლაკნებოდა.</p>
<p> ზოგჯერ, როცა მეღვიძებოდა, ვარსკვლავებს ადგილი ჰქონდათ შეცვლილი, ცა გადაბრუნებულივით მეჩვენებოდა - დიდი დათვის თანავარსკვლავედი ყალყზე იყო შემდგარი, ორიონი კი მეორე მხარეს ეკიდა. ისეთი შეგრძნება მქონდა, თითქოს დედამიწა ეულად მიფრინავდა კოსმოსში, უხმაუროდ პატარავდებოდა, ბურთის ზომას იღებდა, უსასრულო მრუდზე მოსახვევში ჰორიზონტის მიმართულებით მიიჩქაროდა და სიცარიელეში ვარდებოდა. ეს ზმანება იმდენად მკვეთრი იყო, რომ ხშირად მინდოდა, რაღაცას ჩავჭიდებოდი, რომ უფსკრულში არ გადავჩეხილიყავი. სიზმრიდან რომ ვფხიზლდებოდი, ვხედავდი, ჰაინრიხი ჩემ გვერდით აღარ იყო. ხშირად დიდხანს ვიჯექი და მუქ ტყეებს გავცქეროდი, რომლებიც ისე ლივლივებდნენ დაბლობის თავზე, როგორც ძროხები დანისლულ მდელოზე. დილისკენ, როდესაც მიწა უცებ ნამის დიდი რაოდენობით დაიფარებოდა ხოლმე, მეღვიძებოდა და ზოგჯერ ვხედავდი, როგორ ბრუნდებოდა ჰაინრიხი, ვიცოდი, საიდან მოდიოდა - ლიანდაგის დარაჯის ცოლისგან. როდესაც წვებოდა, მე თავს ვიმძინარებდი ხოლმე.</p>
<p> ერთ საღამოსაც ლიანდაგის დარაჯი მოვიდა ჩვენთან. მე და ჰაინრიხი ცეცხლთან ვისხედით. ჰაინრიხს კალმახი დაეჭირა და ხარშავდა. დარაჯი გვერდზე მოგვიჯდა, სახე ფერმკრთალი და გაოფლილი ჰქონდა. ჰაინრიხი ისე იქცეოდა, თითქოს ვერ შეამჩნია ის. დარაჯი ამინდსა და სიცხეზე ლაპარაკობდა. გარეგნულად აღელვება არ ეტყობოდა, მაგრამ რატომღაც უმიზეზოდ იქექებოდა ცეცხლში.</p>
<p> - ახლავე დავბრუნდები, - ვთქვი მე.</p>
<p> მოგვიანებით გავიგე, რა მოხდა. დარაჯმა ჰაინრიხს მოუყვა, რომ ომში ფილტვში დაიჭრა.</p>
<p> - სად? - ჰკითხა ჰაინრიხმა.</p>
<p> - არასში.</p>
<p> - მეც ვიყავი იქ, - უთხრა ჰაინრიხმა.</p>
<p> დარაჯი ტუბერკულოზიყ იყო ავად. ექიმის დასკვნაც აჩვენა, რომელიც თან წამოეღო. ჰაინრიხს ცნობისათვის არ შეუხედავს. სრულებით არ ცდილობდა, ჩვენში სიბრალული გამოეწვია, მშვიდად თქვა, რომ დიდი ხნის სიცოცხლე არ დარჩენოდა. ისიც თქვა, რომ ცოლის გარდა არავინ ჰყავდა ქვეყანაზე. კარგად იცოდა, რომ მეტისმეტად ავად იყო მისთვის. მაგრამ ახლა სულ ცოტა ხანი ჰქონდა დარჩენილი. თანაც, სხვა არავინ გააჩნდა... აინტერესებდა, ესმოდა თუ არა ჰაინრიხს მისი.</p>
<p> - ჰო, - თქვა თიესმა. ამის შემდეგ დარაჯს ბევრი აღარაფერი უთქვამს. ის ჰაინრიხის პასუხს ელოდებოდა.</p>
<p> ერთხანს ყველა დუმდა. ჰაინრიხი ცეცხლს ჩაჰყურებდა. შემდეგ კიდევ ერთხელ იკითხა:</p>
<p> - მეგობარო, სად დაიჭერი? არასთან? - დარაჯმა თავი დაუქნია. ჰაინრიხი ისევ ცეცხლს ჩააშტერდა, თითქოს საკუთარი შეკითხვაც არ გაუგონია.</p>
<p> ცეცხლში ტოტმა დაიტკაცუნა. ჰაინრიხმა ამოიხედა.</p>
<p> - კარგი მაშინ... - თქვა მან, თითქოს ყველაფერი დაავიწყდაო. - მხოლოდ მე თვითონ ვეტყვი მას.</p>
<p> - კარგი, - თქვა დარაჯმა და წამოდგა. <br/> მომდევნო ღამეს ჰაინრიხი უფრო ადრე დაბრუნდა, ვიდრე მოველოდი. ზუსტად იმ მომენტში ვარშავა-პარიზის ჩქარმა მატარებელმა ჩაიგრიალა. ორთქლმავალი შადრევანივით აფრქვევდა ნაპერწკლებს. ჰაინრიხი ბალახზე დაეგდო.</p>
<p> - ხვალ მოვტყდები, პაულ, - თქვა მან.</p>
<p> ვდუმდი. ვიცოდი, ასე დამთავრდებოდა, მაგრამ მაინც ისე ძლიერად მომხვდა გულზე, რომ ხმა ვერ ამოვიღე.</p>
<p> - მაინც უკვე დროა, - თქვა ჰაინრიხმა ცოტა ხნის შემდეგ. - მეტისმეტად დიდხანს დავრჩი ერთ ადგილას.</p>
<p> - ქალს უთხარი? - ვკითხე მე.</p>
<p> - ჰო.</p>
<p> დანისლულ მდელოებს გადავხედე.</p>
<p> - იმ საცოდავს მაინც დიდად არ უშველის შენი წასვლა. ცოლი იჯდება და იტირებს.</p>
<p> - არ იტირებს, - თქვა ჰაინრიხმა.</p>
<p> შევხედე. მკვეთრად შემოტრიალდა ჩემკენ.</p>
<p> - უკვე ყელში ამოვუვედი, - თქვა მან. - მოვუყევი, რომ დაქორწინებული ვარ და სახლში მინდა წასვლა, ჩემს ცოლთან.</p>
<p> თავი დავუქნიე.</p>
<p> - ამის მერე დიდხანს აღარ უტირია, - თქვა მან. - გაცოფებული იყო, ბრაზი, გესმის? ბრაზი! ეს დაეხმარება. ეშმაკმა დალახვროს, ისეთი ხასიათის ქალია...</p>
<p> გავჩუმდით.</p>
<p> - მართლა დაქორწინებული ხარ? - ვკითხე ცოტა ხნის შემდეგ.</p>
<p> - ახ, რა აზრი მოგივიდა თავში?!.. - თქვა ჰაინრიხმა და ერთი ბღუჯა ბალახი მოგლიჯა.</p>
<p> მეორე დილას წავიდა.</p>
<p> - ცოტას გაგაცილებ, - ვუთხარი მე.</p>
<p> თავი გააქნია.</p>
<p> - არ გინდა. ასე ჯობია.</p>
<p> გარეთ მოწმენდილი ამინდი იდგა. კარგა მანძილზე ჩანდა ყველაფერი.</p>
<p> - მეკთან ფრთხილად იყავი, - თქვა ჰაინრიხმა, - ჯობია, ჩემს ადგილას დაწვე, კუთხეში. თუმცა არა მგონია, რამე პრობლემა შეგიქმნას.</p>
<p> - მეც არა მგონია, - ვუპასუხე მე.</p>
<p> - მაშინ, წარმატებები, პაულ.</p>
<p> - წარმატებები, ჰაინრიხ.</p>
<p> ბარაკების წინ ვიდექი, სანამ ტყეში შევიდოდა. უკან არ მოუხედავს.</p>
<p> სამი კვირის შემდეგ მეც წავედი.</p>
<p align="right"><strong><em>ერიხ მარია რემარკი</em></strong></p>
</div>
თავდასხმა
tag:www.qwelly.com,2020-11-15:6506411:Topic:1462635
2020-11-15T16:12:29.392Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> ფაფასავით ათქვეფილი, ჩაშავებული ქარბუქი ალმაცერმა, მკრთალმა ცეცხლმა გაფხრიწა და ცხენთა გრძელი, მუქი დრუნჩები ღრუბლიდან უმალ გამოიჭრა.</p>
<p> ბახ. მერე ცეცხლმა მეორედაც იჭექა. აბრამს ცხენის უფორმო დრუნჩი და საზარელი მკერდი დაეჯახა და ღრმა თოვლში გადაისროლა. გადაკოტრიალდა, მაგრამ შაშხანა ხელიდან არ გაუშვია... მერე დაბეჟილ-დალეწილი წამოდგა და მარგალიტების კორიანტელი აასვეტა.</p>
<p> სიცივე არ უგრძნია, პირიქით, მთელ სხეულში ძალზე…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> ფაფასავით ათქვეფილი, ჩაშავებული ქარბუქი ალმაცერმა, მკრთალმა ცეცხლმა გაფხრიწა და ცხენთა გრძელი, მუქი დრუნჩები ღრუბლიდან უმალ გამოიჭრა.</p>
<p> ბახ. მერე ცეცხლმა მეორედაც იჭექა. აბრამს ცხენის უფორმო დრუნჩი და საზარელი მკერდი დაეჯახა და ღრმა თოვლში გადაისროლა. გადაკოტრიალდა, მაგრამ შაშხანა ხელიდან არ გაუშვია... მერე დაბეჟილ-დალეწილი წამოდგა და მარგალიტების კორიანტელი აასვეტა.</p>
<p> სიცივე არ უგრძნია, პირიქით, მთელ სხეულში ძალზე მშრალმა მხურვალებამ ჩაურბინა, მერე ფეხისგულებამდე ოფლმა დაასხა. იგრძნო, რომ სიკვდილის შიშმა აიტანა და ეს იმიტომ დაემართა.</p>
<p> ქარბუქმა და შიშის ალმურმა თვალები ამოუგლისა და რამდენიმე წამს ვეღარაფერს ხედავდა. ცივი და შავი ქარბუქი ირიბად მოქშუოდა და თვალწინ ცეცხლოვანი რგოლები აუცურდა.</p>
<p> – ერთი ისროლე... ისროლე, ძაღლის ნაშობო, – ზემოდან გაისმა ხმა და აბრამი მიხვდა, რომ ეს ხმა ცხენზე მჯდომს ეკუთვნოდა.</p>
<p> აბრამს რატომღაც შავ ღუმელში მობრიალე ცეცხლი, კედელზე ჩამოკიდებული დაუმთავრებელი აკვარელი, ზამთრის დღე, თავისი ბინა, ჩაი და სითბო გაახსენდა. მიხვდა, რომ სწორედ უაზრო და საშინელი რამ მოხდა, რაც დაფეთებულს ელანდებოდა, როცა საგუშაგოზე გაფაციცებული იდგა და ქარბუქის კორიანტელს გასცქეროდა. ისროლოს? ოჰ, არა, სროლას არც აპირებდა. აბრამმა შაშხანა თოვლზე მიაგდო და ცახცახით ამოიხვნეშა. სროლა ამაო გახლდათ, ქარბუქის შეთხელებულ სვეტებში ცხენთა დრუნჩები გამოჩხერილიყო, მოშორებით შავად მოჩანდა საგუშაგო ჯიხური და ძონძების რუხ გროვასავით იდგა ერთმანეთზე ახორხლილი ფიცრის ფარები. სულ ახლოს გაკრთა მეორე გუშაგის, სტრელცოვის მუქი, უფორმო ფიგურა და წვეტიანი ჩაბალახი, ხოლო მესამე, შჩუკინი, გამქრალიყო.</p>
<p> – რომელი პოლკიდან ხარ? – გაისმა ჩახლეჩილი ხმა.</p>
<p> აბრამმა ამოიოხრა, თვალები მაღლა აღაპყრო, ალბათ, უნდოდა, ცა ერთი წამით მაინც დაენახა, მაგრამ ზემოდან შავი და ცივი ფიფქები ცვიოდა, ქარბუქის სვეტები მაღლა ხრახნივით მიიწევდა, ხოლო ცა სრულებით არ ჩანდა.</p>
<p> – ახლავე აგალაპარაკებ! – კვლავ გაისმა მაღლა, მაგრამ ახლა მეორე მხრიდან და აბრამმა იგრძნო, დაგუბებული ბრაზი ქარბუქის ზმუილთან ერთად როგორ მიეჭრა. ხელის აფარება ვეღარ მოასწრო, სახესთან რაღაც შავმა და მაგარმა ფრინველივით გაუქროლა, შემდეგ ყბა, ტვინი და კბილები საშინელმა, მწვავე ტკივილმა გაუჩეხა და მოეჩვენა, რომ მთელი თავი ცეცხლმა გაუმსჭვალა.</p>
<p> – ა-ა-ა-ა, – ცახცახით ამოიყვირა აბრამმა, პირში ფაფად ქცეული ძვლები აუხრაშუნდა და მლაშე სისხლმა სული შეუხუთა.</p>
<p> იმავე წამს ელექტროფარნის მკრთალ, მტრედისფერ კონუსში დაფლეთილმა სტრელცოვმა გაიელვა და პირქვე გაშოტილი, ნამქერში გახვეული მესამე გუშაგი, შჩუკინიც მკაფიოდ გამოჩნდა.</p>
<p> – რომელი პოლკიდან ხარ? – შეჰკივლა ქარბუქმა.</p>
<p> აბრამმა იცოდა, რომ მეორე დარტყმა პირველზე საშინელი იქნებოდა, ამოიხვნეშა და უპასუხა:</p>
<p> – ყარაულთა პოლკიდან.</p>
<p> სტრელცოვი გაქრა, მერე ისევ განათდა.</p>
<p> ქარბუქის ხორხოშელები მოელვარე შუქის კონუსში ღმუილით მოქროდა, ხტოდა და ბზრიალებდა.</p>
<p> – ეუ! ურია გააბეს! – ფარნის უკან სიბნელე გაკვეთა ვიღაცის ხმამ, ხოლო ფარანი შემოტრიალდა. სტრელცოვი ჩააბნელა და დიდი, ამობურცული თვალი აბრამს ჩააშტერა. აბრამმა თავისი გასისხლიანებული ხელები, ცხენზე მჯდარის უზანგში შეყოფილი ფეხი და ხის ბუდიდან გამოჩრილი წვეტიანი ლულა დაინახა.</p>
<p> – ურია, ურია! – სიხარულით ჩაიბუხუნა გრიგალმა ზურგს უკან.</p>
<p> – მეორეც? – ხარბად გამოეხმაურა ბოხხმიანი.</p>
<p> აბრამს მხოლოდ მარცხენა ყურიდან ესმოდა, მარჯვენა კი, ისევე როგორც ლოყა და ტვინი, მთლად ჩაჰკვდომოდა. მან ტუჩებიდან შედედებული, სლიპინა სისხლი ხელით მოიწმინდა და ცეცხლოვანმა ტკივილმა მარცხენა ლოყიდან მკერდსა და გულში ჩაურბინა. ფარანმა აბრამი სანახევროდ ჩააბნელა, ხოლო სტრელცოვი თავით ფეხებამდე გაანათა. უნაგირიდან სტრელცოვს ხელი ჩამოსწვდა და ფაფახი მოაძრო. ქუდმომძვრალს თმის ბღუჯა აეყალყა. სტრელცოვმა თავი გადააქნია, პირი გააღო და ქარბუქის გრიალში სუსტი ხმით თქვა:</p>
<p> – უ-უ, ბანდიტებო, თქვენი სული აძაღლდეს.</p>
<p> შუქი მაღლა აიჭრა, მერე აბრამის ფეხებისკენ დაეშვა. სტრელცოვს ყრუდ ჩასცხეს. შემდეგ ცხენის დრუნჩი კვლავ წინ გამოიჭრა.</p>
<p> ორივენი – აბრამიცა და სტრელცოვიც – აჩხორილი ფარების გვერდით კვლავ ფარნის ცისფერი შუქით განათებულნი იდგნენ, მათ წინ კი ცხენებიდან ჩამოქვეითებული რუხმაზარიანები ირეოდნენ. კონუსში ხან ხელში ჩაბღუჯული შაშხანა გამოჩნდებოდა, ხან წითელფოჩიანი და სირმიანი ფაფახები, ხანაც აჩხარუნებული, გაღრღნილი, მოთეთრო ლაგამი.</p>
<p> ორი შუქი ციმციმებდა, სადგურზე – თეთრი, ცივი და მაღლა აზიდული, მეორე – დაბლა გაწოლილი, თოვლში ჩაფლული, იქითა მხარეს, ლიანდაგს გადაღმა. სულ უფრო სუსტად, სულ უფრო თხლად თოვდა, ქშუილ-გრიალი აღარ გაისმოდა, შენელებული ქარბუქის ბოლქვები შუქის კონუსში თანაბრად მოფრინავდა და ფარებთან მდგარებს სახესა და კისერში მშრალი, ცივი ხორხოშელა ეყრებოდა.</p>
<p> სტრელცოვი თითქოს სახეზე წითელ ნიღაბაფარებული იდგა, – თავხედობისათვის დიდხანს, დაუზოგავად სცემდნენ და თავი მთლად დაუფეფქვეს. იგი ცემისგან გაშმაგდა, ტკივილს სრულებით ვეღარ გრძნობდა, ერთი თვალი ჩასისხლიანებოდა, მეორით მძულვარედ იცქირებოდა, ნაღრძობი ხელებით შტაბელს ეყრდნობოდა, პირიდან თან სისხლს ანთხევდა და თან ამბობდა:</p>
<p> – უჰ, ბანდიტებო... უჰ, თქვენი დედა... ყველას ხელში ჩაგიგდებენ, ყველას დაგვხვრეტენ, ყველას...</p>
<p> დროდადრო კონუსში შავრევოლვერიანი კაცი შევარდებოდა და სტრელცოვს რევოლვერის ტარით სცემდა. სტრელცოვი სუსტდებოდა, ღმუოდა, მოდუნებული ფეხები უსხლტებოდა, შტაბელს ხელებით ებღაუჭებოდა და თავს ასეღა იმაგრებდა.</p>
<p> – ჩქარა!</p>
<p> – მალე!</p>
<p> სადგურზე მანათობელი შუქის მხარეს სროლის ხმა გაისმა, ერთმა ჯერმა მარაოსავით ჩაიგრიალა და შეწყდა.</p>
<p> – ჰა, გვესროლეთ, გვესროლეთ, ჩქარა! – ყვიროდა ხმაჩახლეწილი სტრელცოვი, – ტყუილად ნუღარ გვაწამებთ.</p>
<p> სტრელცოვი პერანგისა და დალიანდაგებული შარვლის ამარა იდგა, მაზარა და ჩექმები აღარ ეცვა, როცა ფეხები დაუსხლტებოდა, ჩამოჩაჩული ფეხსახვევები უკან დასთრევდა. აბრამს კი დაძონძილი მაზარა და თექის ჩექმები ეცვა, არავინ დახარბებულა და მარჯვენა ჩექმის გახეული ცხვირიდან ოქროსფერი ნამჯა ისევ ისე უწყინრად გამოსჩროდა.</p>
<p> აბრამს ისეთი სახე ჰქონდა, არავის არასოდეს უნახავს.</p>
<p> – ურია იცინის! – გაიოცა წყვდიადმა კონუსის უკან.</p>
<p> – გავაცინებ მაგას, – უპასუხა ბოხხმიანმა.</p>
<p> აბრამი თვალებში არც ღიტინს გრძნობდა, არც ტკივილს, ცრემლები თავისით ჩამოსდიოდა, ხოლო პირი ისე ჰქონდა ჩახეული, თითქოს რაღაცაზე გაეღიმა და ასევე გაღიმებული დარჩაო. ღილებჩახსნილი მაზარის კალთები გაშლოდა და ხელებით რატომღაც თავისი შავი შარვლის კანტს ჩასჭიდებოდა, დუმდა და ამობურცულ, დამაბრმავებელ თვალს უცქეროდა.</p>
<p> „მაშ ყველაფერი დასრულდა, – ფიქრობდა იგი, – რაც მეგონა, რომ მოხდებოდა, არ ამცდა. ვერც აკვარელს და ვერც ცეცხლს თვალით ვეღარასოდეს ვნახავ. აღარაფერი მეშველება, ნუღარაფერს ველი – ყოველივე გათავდა“.</p>
<p> – აბა, ჰე, – გამაფრთხილებლად შესძახა წყვდიადმა, კონუსი მარცხნივ გადაიწია და შავი აღსასრული სიბნელეში, გუშაგთა პირისპირ, შაშხანების ნახვრეტებში შეიმალა. აბრამს ძალ-ღონე ერთბაშად გამოელია, ფეხები ჩაეკეცა და თოვლში ჩაუცურდა. ამიტომ აღსასრულის გაელვება სრულებით არ უგრძნია.</p>
<p></p>
<p><strong>* * *</strong></p>
<p> ქარბუქი ლიანდაგს ბზრიალით გაუყვა და ერთ საათში ყველაფერი შეიცვალა. ზემოდან და აქეთ-იქიდან ხორხოშელა აღარ ცვიოდა. შორს, დათოვლილ ველებს ზემოთ ღრუბლები გაიხლიჩა, მიიფანტ-მოიფანტა და მათ შორის ოქროსფერი მთვარის კიდე დროდადრო გამოანათებდა ხოლმე. ამ დროს ველზე რძისფერი, მზაკვრული ათინათი გაწვებოდა, რელსები შორეთისკენ მიიკლაკნებოდა, ხოლო ერთმანეთზე ახორხლილი ფარები შავად და შემზარავად მოჩანდა. სადგურზე მაღლა მოციმციმე შუქი სუსტდებოდა, რელსებთან მანათობელი მოყვითალო შუქი კი უცვლელი რჩებოდა. აბრამმა თავდაპირველად ეს შუქი დაინახა, ქუთუთოები გააპო და თვალგაშტერებული ძალზე დიდხანს უცქეროდა. შუქი არ იცვლებოდა, მაგრამ აბრამს ქუთუთოები ხან ეღებოდა, ხან ეხურებოდა და ამიტომ ეჩვენებოდა, რომ ეს შუქი ციმციმებდა და ინაბებოდა.</p>
<p> აბრამს თავში უცნაური, გულდამძიმებული, აუხსნელი და დუნე აზრები უტრიალებდა. ფიქრობდა, ჭკუაზე რატომ არ შევცდი, რა სასწაული მოხდა, ყვითელი შუქი რატომ ანათებსო...</p>
<p> ფეხებს მომსხვრეულივით მიათრევდა, თოვლს იდაყვებით ჩიჩქნიდა, ტყვიით გახვრეტილ მკერდს მიაჩოჩებდა და სტრელცოვისკენ ძალიან დიდხანს მიხოხავდა. ხუთ ნაბიჯს ხუთი წუთი მოანდომა. როცა მიხოხდა, სტრელცოვს ხელი მოუთათუნა და დარწმუნდა, რომ უკვე გაყინულიყო. თოვლში ჩაფლულ გვამს მოსცილდა და განზე გაფოფხდა, თან ცდილობდა, ყვითელი შუქი თვალთაგან არ დაჰკარგოდა.</p>
<p></p>
<p><strong>* * *</strong></p>
<p> – ვინა ხარ? ღმერთო ჩემო, ვინა ხარ? – იკითხა შეშინებულმა ქალმა და კარის სახელურს დაეჯაჯგურა, – მარტო ვარ, ღმერთმანი, ბავშვი ავად მყავს. წადით აქედან, სადგურში წადით.</p>
<p> – შემომიშვი, გესმის, შემომიშვი, დაჭრილი ვარ, – დაჟინებით იმეორებდა აბრამი. ხმა გამოშრობოდა, დაწვრილებოდა და უღუღუნებდა. კარს ეჭიდებოდა, მაგრამ ხელი არ ემორჩილებოდა და უცურდებოდა. ყველაზე უფრო იმისი ეშინოდა, რომ ქალი კარს ჩაკეტავდა, – დაჭრილი ვარ, გესმით, – იმეორებდა იგი.</p>
<p> – ვაი, სახე რას გიგავს, – უთხრა ქალმა და კარი გამოაღო.</p>
<p> აბრამი წინკარში მუხლებზე ჩაჩოქილი შეჩერდა. ქალს თვალები ჩაუცვივდა. იგი ხოხვით მომავალს ჩაშტერებით უცქეროდა. აბრამი კი წინ, ყვითელი შუქისკენ იყურებოდა და ამ შუქს ახლა სულ ახლოს ხედავდა. შუქი სამხაზიან ნათურაში შიშინებდა.</p>
<p></p>
<p><strong>* * *</strong></p>
<p> ღამე საბოლოოდ გამთენიისას გაღაღანდა. გაყინული ცა ერთიანად ვარსკვლავებით მოიჭედა. თოვლში ჩაფლულ მიწას ცის უმაღლესი წერტილიდანაც და მდუმარე ტყის იქით გადაჭიმული შორეთიდან, ჰორიზონტიდანაც, ჯვრებად, ბუჩქებად, კვადრატებად მიმობნეული ბღუჯა-ბღუჯა ვარსკვლავები ჩამოსცქეროდა. ყინულოვანი ცის დასალიერთან კი ნაირფერი გვირგვინით შემობურული მთვარე ქათქათებდა.</p>
<p> ლიანდაგის გვერდით, სადარაჯო ჯიხურში, სულის შემხუთველი მხურვალება ჩაბუდებულიყო, ხოლო დაუცხრომელი ყვითელი შუქი კვლავ ძუნწად ენთო.</p>
<p> რკინიგზის დარაჯის ცოლი მაგიდასთან მიდგმულ სკამზე ძილგამკრთალი იჯდა და ყვითელი შუქის მიღმა, ღუმლისკენ იცქირებოდა, სადაც აბრამი იწვა, ზედ ძონძები ჰქონდა წაფარებული და ხიხინით სუნთქავდა.</p>
<p> მხურვალება ტვინიდან ფეხებისკენ ტალღებად მიემართებოდა, მერე მკერდში ბრუნდებოდა და გულში მოკიაფე ყინულოვანი სანთლის ჩაქრობას ლამობდა. სანთელი კი რიტმულად იკუმშებოდა და ფართოვდებოდა, წამებს თანაბრად და წყნარად ითვლიდა. აბრამს სანთლის ხმა არ ესმოდა, იგი სამხაზიან ლამპაში მოციმციმე შუქის თანაბარ შიშინს უსმენდა, თანაც ეჩვენებოდა, რომ შუქი მის თავში ენთო, ჰოდა, აბრამი ამ შუქს უყვებოდა, ქარბუქი ხრახნივით როგორ ტრიალებდა, ლოყასა და ტვინს ტკივილი როგორ უბურღავდა და თოვლით მინამქრული სტრელცოვი შტაბელთან როგორ ეგდო. აბრამს უნდოდა, სტრელცოვი ნამქრიდან ამოეთრია და ღუმელზე დაეწვინა, მაგრამ იგი მძიმე იყო და ნამქრიდან მისი გამოთრევა მიწაში ჩასობილი პალოს ამოძრობასავით ჭირდა. აბრამს უნდოდა, დამღუპველი ყვითელი ცეცხლი თავიდან ამოეგლიჯა და გადაეგდო, მაგრამ ცეცხლი შიგ ჯიუტად იჯდა და ყველაფერს ბუგავდა, რაც გავარვარებული თავის შიგნით იყო. ყინულის ისარი გულში წამების თვლას წყვეტდა და სიცოცხლის საათი უცნაურ, უკუღმა სვლას იწყებდა, მხურვალების ნაცვლად თავიდან ფეხებისკენ სიცივე მიემართებოდა, სანთელი თავში გადაინაცვლებდა, ხოლო ყვითელი ცეცხლი გულში ჩაბუდდებოდა და აბრამის დალეწილი სხეული ტერციის რიტმით, წყვეტილად, სიცოცხლის ძგერასთან შეუთავსებლად იწყებდა ცახცახს. აბრამს ცხვრის ქურქი აღარ ჰყოფნიდა და უნდოდა, დარაჯის ჯიხური ჭერამდე ქურქებით გავსებულიყო, თავად ამ ქურქების ქვეშ მოკრუნჩხულიყო და ტანქვეშაც გავარვარებული აგურები ამოეწყო.</p>
<p></p>
<p><strong>* * *</strong></p>
<p> გავიდა წლები. ჰოდა, სასიხარულო, თუმცა არაბუნებრივი რამ მოხდა: კლუბში შეშა მოიტანეს. შეშა ნედლი კი იყო, მაგრამ ცეცხლი ნედლ შეშასაც ეკიდება და ეს შეშაც აბრიალდა. ღუმლის პირას ცეცხლის მახინჯი ჭინკები ხტოდნენ, ალმური მიცურავდა და ნაძვის ხის ჩამჭკნარ ყვავილწნულებზე ცეკვავდა, პორტრეტის ლენტებს, იატაკსა და ბრონიას სახეს დასთამაშებდა. ბრონია ღუმლის პირას ჩაცუცქულიყო, მუხლებზე ხელები შემოეჭდო, ბეწვიანი ჩექმის ცხვირები ცეცხლის ჭინკებისათვის მიეფიცხებინა და ალს ჩაშტერებოდა. თავზე წაკრული წითელი თავშალი ყაყაჩოსფრად უბრიალებდა.</p>
<p> დანარჩენები ნახვრეტებიან სკამებზე ნახევარწრედ ისხდნენ და გრუზნის ორატორობას უსმენდნენ. იაკი ბოხი ხმით ჰყვებოდა იერიშების, სუსხიანი ღამეების, ცხარე ბრძოლების ამბავს. მისი ნაამბობიდან დაასკვნიდით, იაკი მამაცი და გულგაუტეხელი კაციაო. მართლაც მამაცი გახლდათ. თხრობას როცა მორჩა, წელწვრილ, ნაცრისფერ ვედროში ჩააპურჭყა, აშმორებული თამბაქოს იაფფასიანი პაპიროსი მოქაჩა და პირიდან მყრალი კვამლი გამოაბოლქვა.</p>
<p> – ახლა აბრამს ვთხოვოთ, – თქვა ბრონიამ, – აბრამი ხომ ნამდვილი პროფესორია. მასაც შეუძლია, საინტერესო რაიმე გვიამბოს. აბრამ, თქვენი ჯერია, – იგი მოკრძალებით ლაპარაკობდა, იმიტომ რომ აბრამი ცოტა ხნის წინ იყო მოსული და როგორც ახალ კაცს, თქვენობით მხოლოდ მას მიმართავდა.</p>
<p> ტანმორჩილი, ბეღურასავით გაბურძგნილი აბრამი უკანა რიგიდან გამოვიდა და ცეცხლის შუქზე წინ წამოდგა. დაბამბული ქურთუკი ეცვა, ოდესღაც ფქვილით მოვაჭრენი რომ ატარებდნენ. შარვალი ხომ მთელ მუშფაკში გამორჩეული ემოსა. ის კი არა, ეს შარვალი, შესაძლოა, მთელ მსოფლიოში ერთადერთი ყოფილიყო. ყავისფერ ტოტებზე უცნაური მწვანე ფერი გადაჰკრავდა, ზემოთ ფართო და ქვემოთ ვიწრო გახლდათ. შარვლის მარცხენა ტოტი ფეხსაცმელს რატომღაც ვერ უფარავდა, მაღლა ჰქონდა აწეული და ნაცრისფერი წინდის ზოლი მოუჩანდა.</p>
<p> შარვლის პატრონს ყურთ აკლდა, ამიტომ მორცხვ ღიმილს სახიდან არასოდეს იცილებდა, ხოლო როცა დასჭირდებოდა, მარცხენა ყურზე ხელს მიიფარებდა ხოლმე.</p>
<p> – აბრამ, თქვენი ჯერია, – ხმამაღლა უთხრა მას ბრონიამ, როგორც ყველანი ელაპარაკებოდნენ, – თქვენ, ალბათ, არ გიბრძოლიათ, ამიტომ საერთოდ მოგვიყევით რაიმე...</p>
<p> აბურძგნილმა ბეღურამ ღუმელს თვალი შეავლო და მოყოლა დაიწყო, თან ხმას იდაბლებდა, რათა უფრო ხმამაღლა არ ელაპარაკა, ვიდრე საჭირო იყო. მერე და მერე თხრობამ აიყოლია, ცეცხლსა და ბრონიას ყაყაჩოსფერ თავშალს უცქეროდა და გატაცებით ჰყვებოდა. უნდოდა, რომ მონათხრობით ყველაფერი გადმოეცა: ქარბუქის კორიანტელი, ცხენთა დრუნჩების უეცარი გამოჩენა, როგორია უფორმო, შემზარავი შიში, როცა ყოველგვარი იმედი გადაწურულია და სიკვდილი გიახლოვდება. ყარაულთა პოლკის ორ გუშაგზე მესამე პირში ლაპარაკობდა, წარბებაწეული სიბრალულით ამბობდა, ერთი მათგანი თავდამსხმელებმა ცოცხალ-მკვდარი მიატოვეს, ის კი გადარჩა და ყვითელი შუქისკენ მანამდე მიხოხავდა, სანამ რკინიგზის დარაჯის ჯიხურს არ მიაღწიაო. ისიც მოჰყვა, დარაჯის ცოლმა როგორ მოუარა, მერე კი ჰოსპიტალში ექიმი როგორ ამბობდა, ამის გადარჩენა შეუძლებელიაო. გუშაგი კი გადარჩა... აბრამს მარცხენა ხელი ქურთუკის ჯიბეში ჰქონდა ჩაყოფილი, ხოლო მარჯვენა ხელს ცეცხლისკენ ისე იშვერდა, თითქოს სურათს ცეცხლი უხატავდა. როცა მოყოლა დაასრულა, ღუმელს შეძრწუნებულმა ჩახედა და თქვა:</p>
<p> – სულ ესაა...</p>
<p> ყველანი ერთხანს დუმდნენ.</p>
<p> იაკმა აბრამს ყავისფერ შარვალზე მოწყალედ დახედა და თქვა:</p>
<p> – ასეთი რამ ხდებოდა... როგორ არა... უკრაინაში რაღა არ ხდებოდა. ეგ ამბავი ვის გადახდა?</p>
<p> ბეღურა ცოტა ხანს დუმდა, მერე მორცხვად უპასუხა:</p>
<p> – მე გადამხდა.</p>
<p> ერთხანს იყუჩა და შემდეგ დაუმატა:</p>
<p> – ბიბლიოთეკაში წავალ.</p>
<p> თქვა ეს და კარისკენ კოჭლობით გაემართა.</p>
<p> კლუბში მყოფები მისკენ მიტრიალდნენ. ყველანი დიდხანს, თვალმოუშორებლად უცქეროდნენ ყავისფერ შარვალს, სანამ აბრამი დიდ დარბაზს თავიდან ბოლომდე გადაჭრიდა და კარს მიეფარებოდა.</p>
<p align="right"><strong>მიხაილ ბულგაკოვი</strong></p>
</div>
ანეტეს სიყვარულის ამბავი
tag:www.qwelly.com,2020-10-17:6506411:Topic:1444057
2020-10-17T18:57:39.740Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> ანეტე შტოლი ცენტრალური გერმანიის პატარა საუნივერსიტეტო ქალაქში გაიზარდა. ის ნორჩი გოგონა იყო, ღია ფერის პირისახით, უდარდელი და კისკისა. სკოლაში ზომიერად ბეჯითი იყო, ტკბილეულისა და ფილმების მიმართ კი სისუსტით გამოირჩეოდა. ბავშვობაში მასზე სამიოდე წლით უფროს, გამხდარ და მოუხერხებელ გერჰარდ იეგერთან ერთად თამაშობდა ხოლმე. ბიჭი წიგნებისა და სერიოზული საუბრების მოყვარული იყო.</p>
<p> მეზობლები იყვნენ და მათი მშობლებიც მეგობრობდნენ. ამიტომ…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> ანეტე შტოლი ცენტრალური გერმანიის პატარა საუნივერსიტეტო ქალაქში გაიზარდა. ის ნორჩი გოგონა იყო, ღია ფერის პირისახით, უდარდელი და კისკისა. სკოლაში ზომიერად ბეჯითი იყო, ტკბილეულისა და ფილმების მიმართ კი სისუსტით გამოირჩეოდა. ბავშვობაში მასზე სამიოდე წლით უფროს, გამხდარ და მოუხერხებელ გერჰარდ იეგერთან ერთად თამაშობდა ხოლმე. ბიჭი წიგნებისა და სერიოზული საუბრების მოყვარული იყო.</p>
<p> მეზობლები იყვნენ და მათი მშობლებიც მეგობრობდნენ. ამიტომ და-ძმასავით იზრდებოდნენ. ერთის თავგადასავალი მეორისაც იყო - მიტოვებული ბაღები, მიხვეულ-მოხვეული ქუჩები, კვირადღეები და ზარების ხმა, ზაფხულის მდელოები, ბინდი, ვარსკვლავები, სურნელი და ახალგაზრდობის თავბრუდამხვევი, იდუმალი ხიბლი - ეს ყველაფერი მათ საერთო ჰქონდათ.</p>
<p> მოგვიანებით სიტუაცია შეიცვალა. ლამაზი და ნაადრევად მომწიფებული თექვსმეტი წლის კეკლუცი გოგონა ცივი და თავშეკავებული გახდა. ბავშვური მეგობრობის გახსნილი, ნაცნობი ბაღიდან ის უცებ მომაჯადოებელ, საიდუმლოებებით მოცულ გარემოში მოხვდა. ახალგაზრდა გერჰარდი, რომელიც სულ ცოტა ხნის წინ მისი ბავშვობის უფროსი მეგობარი და დამცველი იყო, ახლა უსუსურად, მასზე ბევრად უმცროსად ეჩვენებოდა, მისი გაუბედაობა და ჩაფიქრებული გამომეტყველება კი - თითქმის სასაცილოდ. გოგონას ცხოვრებაში ისეთი რაღაცები მოსწონდა, რაც ადვილად, უპრობლემოდ გამოსდიოდა. ამიტომ არ იყო რთული მისი მომავლის განჭვრეტა - მას ექნებოდა უსაფრთხო, მშვიდი და ჩვეულებრივი ცხოვრება, ეყოლებოდა პატივსაცემი მეუღლე და ჯანმრთელი შვილები.</p>
<p> როდესაც გერჰარდმა უნივერსიტეტში პირველი სემესტრი დახურა, ისინი ერთმანეთის მიმართ უკვე გაუცხოებული იყვნენ.</p>
<p> შემდეგ ომი დაიწყო. ქალაქი საყოველთაო აჟიოტაჟმა მოიცვა. ყოველდღიურად სულ უფრო მეტი და მეტი უფროსკლასელი და ახალბედა სტუდენტი ეწერებოდა მოხალისედ და სტუდენტურ ქუდებს სამხედრო კეპებში ცვლიდა. მათ ბიჭურ სახეებს რაღაცნაირი გაუცხოებული გამომეტყველება გაუხდა. უფრო სერიოზულები გახდნენ, თითქოს გაიზარდნენ. მოსაწონი იყო მათი ახალგაზრდული შემართება, გაეწირათ თავი. თუმცა ისინი ჯერ კიდევ ახლოს იყვნენ სკოლის მერხთან, ნიჩბოსანთა კლუბებთან და საღამოს გართობასთან. მეტისმეტად ახლოს იყვნენ მშვიდობიან პერიოდთან, რომ სერიოზულად აღექვათ, თუ რას ნიშნავდა ომი და სად მიდიოდნენ.</p>
<p> გერჰარდ იეგერი პირველ მოხალისეებს შორის იყო. მშვიდი, გაუბედავი, მეოცნებე ბიჭი თითქოს გარდაიქმნა. თითქოს შინაგანი ცეცხლი წვავდა, თუმცა ეს შორს იყო ომით გამოწვეული იმ უზომო აღფრთოვანებისგან, რასაც პროფესორები მოეცვა. ის და მისი მეგობრები ომში მეტს ხედავდნენ, ვიდრე მხოლოდ ბრძოლასა და თავდაცვას. მათთვის ეს იყო დიადი შეტევა, რომელსაც უნდა მოეშორებინა თვითკმაყოფილი და მოწესრიგებული ყოფის მოძველებული იდეალები და მობერებული ცხოვრება გაეახალგაზრდავებინა.</p>
<p> ერთ კვირადღეს ყველანი ერთად გაეშურნენ ფრონტზე. სადგურზე ბევრი მტირალი, აღელვებული და აღფრთოვანებული მეგობარი და ნათესავი იყო. იქ თითქმის მთელმა ქალაქმა მოიყარა თავი. ყველგან ყვავილები იყო, ნორჩი მწვანე ტოტები თოფების ლულებში ჩარჭოთ, სამხედრო ორკესტრი უკრავდა, ყვირილი და შეძახილები ისმოდა. ის იყო, მატარებელი დაიძრა, რომ გერჰარდმა უეცრად თავისი კუპეს ფანჯრის წინ ანეტე დაინახა. ის სხვა ვაგონში ვიღაცას ხელს უქნევდა. ბიჭმა ხელზე ხელი წაავლო.</p>
<p> - ანეტე...</p>
<p> ანეტემ გაიცინა და მას დარჩენილი ყვავილები ესროლა.</p>
<p> - რაიმე ლამაზი ჩამომიტანე პარიზიდან!</p>
<p> გერჰარდმა თავი დაუქნია, მაგრამ მეტი ვეღარაფერი უთხრა, რადგან მატარებელმა სიჩქარეს უმატა, სადგურში კი სიმღერისა და სასულე ორკესტის ხმამაღალი გუგუნი ისმოდა. გოგონას მოფრიალე, თეთრი საზაფხულო კაბა ბოლო მოგონება იყო, რომელიც თან წაიყოლა. პირველი თვეების განმავლობაში ანეტე იშვიათად თუ გაიგებდა რამეს გერჰარდის შესახებ. შემდეგ კი გახშირდა მისი წერილები და ღია ბარათები ფრონტიდან. კაცმა რომ თქვას, ანეტეს აკვირვებდა ეს. ვერ გაეგო, რა გახდა ასე ერთბაშად ამის მიზეზი, მაგრამ ყველაზე მეტად ის აოცებდა, რომ თვეების განმავლობაში გამოგზავნილი ყველა წერილი მხოლოდ მათი საერთო ბავშვობის მოგონებებს ეხებოდა. ანეტე მოელოდა გაბედული შეტევების ხატოვან აღწერას და ყოველთვის იმედგაცრუებული რჩებოდა, როცა იმ ამბების შესახებ უწევდა წაკითხვა, რომლებიც უკვე იცოდა და უინტერესოდ ეჩვენებოდა.</p>
<p> გერჰარდის ბრიგადამ ფლანდრიის ბრძოლაში საშინელი დანაკარგი განიცადა. რამდენიმე დღის შემდეგ მისმა ოჯახმა მხოლოდ მოკლე შეტყობინება მიიღო, რომელშიც ეწერა, რომ ორასი ჯარისკაცისგან მხოლოდ გერჰარდი და კიდევ ოცდაშვიდი მეომარი გადარჩა უვნებლად.</p>
<p> ანეტემ კი გრძელი წერილი მიიღო, რომელშიც გერჰარდი თითქმის თავდავიწყებით იხსენებდა მაისის რომელიღაც დილას და თეთრად აყვავილებულ ალუბლის ხეს ტაძრის გალერეის უკან. წერილის კითხვისას გერჰარდის მამამ გაოცებულმა გადააქნია თავი. ის უფრო მაღალი იდეალებით იყო შეპყრობილი და ბედნიერი იქნებოდა, მის ვაჟს უფრო გმირული კუთხით რომ წარმოეჩინა თავი. ანეტემ მხრები აიჩეჩა და საგულდაგულოდ ჩაწიკწიკებული წერილი გვერდზე გადადო - მან ვერაფერი გაიხსენა მაისის იმ დილის შესახებ.</p>
<p> ამიტომაც უფრო მეტად გააოცა ორივე ცოტა ხნის შემდეგ მიღებულმა ცნობამ - გერჰარდს ფლანდრიის ბრძოლაში ისეთი სიმამაცე გამოუჩენია, რომ ბრძოლის ველზევე დაუჯილდოებიათ და სამხედრო წოდება მოუმატებიათ.</p>
<p> მალევე შვებულებით ჩამოვიდა სახლში დაკუნთული, ტანადი და გარუჯული გერჰარდი, სრულიად სხვანაირი, ვიდრე ანეტეს წერილების მიხედვით წარმოედგინა. მამისგან განსხვავებით, რომელსაც ქედმაღლური ლაპარაკი უყვარდა, ის ორმაგად სერიოზული, ზოგჯერ ფიქრებში ჩაძირული და უცნაურად დაბნეული იყო. როდესაც პირველად დარჩა მარტო ანეტესთან, საკმაოდ უცნაურად იქცეოდა. თითქმის ერთი საათი ხმას არ იღებდა, უსუსურად იხედებოდა აქეთ-იქით, მერე მოულოდნელად შეხედავდა ხოლმე ანეტეს. უცებ ხელზე ხელი წაავლო და ჰკითხა, ხომ არ დავქორწინდეთო. დაჟინებით, თუმცა მშვიდად იდგა თავის აზრზე. მაშინაც კი, როცა ანეტე შეეკამათა და უთხრა, ძალიან ახალგაზრდები ვართო. გერჰარდი ცხრამეტი წლის, ანეტე კი ჯერ ჩვიდმეტისაც არ იყო.</p>
<p> იმ პერიოდში დაჩქარებულ ქორწინებებსა და ნიშნობებში არაფერი იყო უჩვეულო. ესეც საყოველთაო აღტაცების შემადგენელი ნაწილი იყო. პირველი წამიერი გაოცების შემდეგ ანეტე სწრაფად შეეჩვია ამ აზრს - მიმზიდველად ეჩვენებოდ, რომ კლასში პირველი გათხოვილი ქალი იქნებოდა. მამაკაცური, ახალგაზრდა ოფიცერიც საკმაოდ მოსწონდა, რომლადაც გადაიქცა მისი ბავშვობის მეოცნებე მეგობარი გერჰარდი. ეს ყველაფერი კი მისთვის საკმარისი იყო გადაწყვეტილების მისაღებად. ანეტეს შეძლებულმა, კეთილგანწყობილმა და, ამასთან, პატრიოტმა მშობლებმაც თანხმობა განაცხადეს. გაუხარდათ კიდეც - ქორწილი დიდი დღესასწაულის საბაბს იძლეოდა.</p>
<p> ღონისძიება შუადღეს დაიწყო. ნაშუადღევს, საქორწილო სადილის დროს, გაზეთის სპეციალური გამოშვება გამოვიდა, რომელიც აღმოსავლეთის ფრონტზე ახალ დიდ გამარჯვებას იტყობინებოდა. გერჰარდის მამამ ყველა გაზეთი მოატანინა და შეკრებილ საზოგადოებას ხმამაღლა წაუკითხა ცნობები. ათი ათასი რუსი აუყვანიათო ტყვედ! ქორწილის სტუმრები სიხარულისაგან მეცხრე ცაზე დაფრინავდნენ. სიტყვები წარმოითქვა, პატრიოტული სიმღერები შესრულდა, რუხ სამხედრო ფორმაში გამოწყობილი გერჰარდი კი იმ იდეალების განსახიერებას წარმოადგენდა, რომლებსაც თითქოს ყველა დაეთრო.</p>
<p> მღვდელმა გერჰარდს ხელი ჩამოართვა, მასწავლებელმა მხარზე ხელი დაუტყაპუნა, მამამ კი გაამხნევა, რომ ისეთივე შემართებით შებმოდა მტერს. ყველა დამსწრე წამოდგა, რომ მასთან ერთად დაელიათ "ბრძოლაში გამარჯვების, დიდებისა და გამართლების" სადღეგრძელო. გერჰარდი, რომელიც უფრო მოიღუშა და სიტყვაძუნწი გახდა, უცებ ფეხზე წამოხტა და თავის ჭიქას ხელი დაავლო. მისი სიტყვის მოლოდინში სტუმრები გაირინდნენ. მან კი მათ თვალწინ ისე მაგრად დასცხო ჭიქა მაგიდას, რომ ნამსხვრევებად აქცია.</p>
<p> - თქვენ, - თქვა მან, - თქვენ, - მისი მუქი, მოელვარე თვალების მზერა ერთი სტუმრიდან მეორეზე გადადიოდა, - რა იცით საერთოდ ამის შესახებ?</p>
<p> და გარეთ გავიდა.</p>
<p> ამ საღამოს და მთელი ღამე აღელვებული ელაპარაკებოდა ანეტეს, თითქოს უნდოდა, რომ რაღაც მომენტი დაეჭირა, რომელიც ხელიდან შეიძლება დასხლტომოდა. ის ლაპარაკობდა ახალგაზრდობაზე, მიზანზე, ცხოვრებაზე. სულ ანეტეზე ლაპარაკობდა, მაგრამ გოგოს ხშირად ეჩვენებოდა, რომ მას არ გულისხმობდა.</p>
<p> მეორე საღამოს გერჰარდი ფრონტს დაუბრუნდა, მაგრამ გამგზავრებამდე მთელი დღის განმავლობაში ცდილობდა, მარტო დარჩენილიყო ანეტესთან. თითქოს ციებ-ცხელება ჰქონდა. მის გარდა არავის დანახვა არ სურდა. მხოლოდ მასთან უნდოდა მოედნებსა და ბაღებში ხეტიალი, მდინარესთან მდელოზე ყოფნა, სანამ განშორების დრო დადგებოდა. ანეტეს ეს უჩვეულოდ ეჩვენებოდა და ცოტათი ეშინოდა კიდეც მისი. დამშვიდობებისას ძლიერად მოეხვია, სწრაფად ესაუბრებოდა, სიჩქარისგან ენა ებმოდა, თითქოს ბევრი რამ უთქმელი, გაუკეთებელი რჩებოდა. შემდეგ უკვე დაძრულ მატარებელს შეახტა.</p>
<p> ოთხი კვირის შემდეგ გერჰარდი ომში დაიღუპა და ანეტე ჩვიდმეტი წლისა დაქვრივდა.</p>
<p> ომი გრძელდებოდა და წლები სულ უფრო და უფრო სისხლიანი ხდებოდა. ბოლოს პატარა ქალაქში თითქმის აღარ დარჩა სახლი, რომელშიც ვინმეს არ გლოვობდნენ. ანეტეს უბედურება კი, რის შესახებაც თავიდან ხშირად საუბრობდნენ, იმ ოჯახების უფრო მძიმე ხვედრმა გააუფერულა, რომლებშიც მამები და შვილები დაიღუპნენ ომში. თანდათანობით თვითონაც აღარ გრძნობდა სევდას. ანეტე მეტისმეტად ახალგაზრდა იყო და ის რამდენიმე დღე, რომლებიც ერთად გაატარეს, არ აღმოჩნდა საკმარისი, რომ გერჰარდი ქმრად აღექვა. ის მისთვის მხოლოდ ბავშვობის მეგობარი იყო, რომელიც ომში დაიღუპა - ისევე, როგორც ბევრი სხვა.</p>
<p> თვალში მოსახვედრი იყო, რომ ის გარკვეულწილად კარჩაკეტილ ცხოვრებას ეწეოდა. ძველ მეგობრებთან, ფაქტობრივად, აღარაფერი აკავშირებდა - მათსავით პატარა გოგო აღარ იყო. მეორე მხრივ კი, მოზრდილებსაც არ ეკუთვნოდა - მათთვის მეტისმეტად პატარა იყო. აღმოჩნდა, რომ აღარ იცოდა, როგორ მოქცეულიყო. ძალიან ბევრი რამ მოხდა და ძალიან მალე ჩაიარა ყველაფერმა.</p>
<p> თუმცა ომის ბოლო წლების მოვლენები მას დროს არ უტოვებდნენ დასაფიქრებლად. დილიდან საღამომდე ერთ-ერთ საავადმყოფოში მედდის დამხმარედ მუშაობდა მოხალისედ. დროის ორომტრიალმა ირგვლივ ყველა შთანთქა.</p>
<p> შემდეგ იყო ცეცხლის შეწყვეტა, რევოლუცია, პუტჩის პერიოდი, ინფლაციის კოშმარი - ბოლოს კი, როცა ყველაფერი დასრულდა და ანეტე გონს მოეგო, მან თითქმის გაოცებულმა აღმოაჩინა, რომ ოცდახუთი წლის ქალი გამხდარიყო, მისი ცხოვრება კი არაფრით გამდიდრებულიყო. ის ახლა გერჰარდზე თითქმის აღარ ფიქრობდა.</p>
<p> მალე მშობლები გარდაეცვალნენ. მისი ქონება იმდენად შემცირდა, რომ ანეტე მადლობელი უნდა ყოფილიყო, როცა ერთ-ერთ ჩრდილოგერმანულ ქალაქში მედდის ადგილი მიიღო. რამდენიმე თვის შემდეგ ერთი კაცი გაიცნო, რომელსაც მოეწონა და მასზე დაქორწინება მოინდომა. ანეტე თავიდან ჭოჭმანობდა, მაგრამ დროთა განმავლობაში თაყვანისმცემლის მიმართ კარგად განეწყოა და ქორწილის დღეც დაინიშნა.</p>
<p> ახლა კი ნამდვილად ბედნიერი უნდა ყოფილიყო, მაგრამ ანეტემ სიმშვიდე დაკარგა. თვითონაც არ იცოდა, რატომ. იყო მასში რაღაც, რის გამოც ამ ქორწინების ეშინოდა. საკუთარ თავს ამჩნევდა, რომ უნებლიეთ ფიქრებში იძირებოდა, როდესაც ვინმე ესაუბრებოდა, და დაბნეული უსმენდა. აზრები ებინდებოდა და მძიმე მელანქოლიაში ვარდებოდა. ღამღამობით უმიზეზოდ იღვიძებდა ტირილით. შემდეგ გაუჩნდა მგზნებარე სურვილი, რომ სინაზე და ზრუნვა სხვაზე გადაეტანა და მის წინ თანდათან წამომართული ეს უცნაური ბარიერი ასე გადაელახა.</p>
<p> ზოგჯერ, როდესაც ოთახში მარტო იყო და ფანჯრიდან შიშველ, რუხ სახლებს უყურებდა, ეჩვენებოდა, თითქოს კედლები გამჭვირვალე კვამლში უჩინარდებოდა, მათ უკან კი კარები იღებოდა, საიდანაც მოჩანდა ქუჩები და ორფერდა სახურავები, ზაფხულის მდელოები და მიტოვებული ბაღები - ამ დროს მას მშობლიური სახლის მძაფრი მონატრების გრძნობა იპყრობდა. დაბოლოს, იმ დასკვნამდე მივიდა, რომ ყველა მისი სირთულე სწორედ ამასთან იყო დაკავშირებული, ეს მხოლოდ ნოსტალგია იყო. ამის გადასალახავად სახლში უნდა დაბრუნებულიყო და თავიდან აღექვა ყველაფერი.</p>
<p> ანეტემ გადაწყვიტა, რამდენიმე დღით თავისი სამშობლო მოენახულებინა. მოგზაურობისას საქმრო თან ახლდა.</p>
<p> საღამოს ჩავიდნენ. ანეტე ძალიან აღელვებული იყო. ნივთები სასტუმროში დააბინავა თუ არა, საქმრო დატოვა და მარტო წავიდა.</p>
<p> ის იდგა შენობის წინ, რომელიც ოდესღაც მისი მშობლიური სახლი იყო. ბაღში შეირბინა და თანდათან უფრო აღელდა. მთვარე ანათებდა და სახურავები ელვარებდა. ჰაერში გაზაფხულის სურნელი ტრიალებდა და ისეთი გრძნობა ჰქონდა, რომ მის წინ რაღაც იხსნებოდა, რაღაცის დასაწყისი, რომელიც უკვე ჰორიზონტზე ამოდიოდა, მისკენ მოემართებოდა, რაღაც უნდა გახსენებოდა და მისთვის სახელი დაერქმია.</p>
<p> მდელოებზე დასეირნობდა. ბალახი ნამისაგან დამძიმებულიყო. ალუბლის ხეები ახალი თოვლივით ბრწყინავდნენ. და აი, უცებ ჩაესმა ხმა - გარიყული, დავიწყებული, ჩაძირული ხმა, გარიყული, დავიწყებული, ჩაძირული სახე. შინაგანად რაღაც გაეხსნა, რაღაც უსაზღვროდ შორეული, წარმოუდგენლად დაღლილი, მძიმე, სევდიანი, რაზეც უკვე აღარ ფიქრობდა. ახლა კი ამოძრავდა და უფრო გაძლიერდა, ვიდრე ოდესმე ყოფილა მის ცხოვრებაში - უცებ გახდა ძალიან საყვარელი, სამუდამოდ დაკარგული, თუმცა არასოდეს დანამდვილებით მისი - გერჰარდ იეგერი.</p>
<p> სასტუმროში ბარბაცით, დათრგუნვილი დაბრუნდა. საქმროს შეხედა - რა უცხო იყო იგი მისთვის! მის წინ იდგა ცოცხალი და ჯანმრთელი, მას კი თითქმის ეზიზღებოდა უკვე. ძლივს უთხრა რამდენიმე აუცილებელი სიტყვა. კაცს უნდოდა დალაპარაკებოდა, დაჟინებით სთხოვდა, კიდევ ერთხელ დაფიქრებულიყო, ჰპირდებოდა, რომ დაელოდებოდა. ქალი მხოლოდ თავს უქნევდა და სთხოვდა, მარტო დაეტოვებინა.</p>
<p> გერჰარდთან ერთად გატარებული რამდენიმე დღე ანეტესათვის მტანჯველ საიდუმლოდ იქცა. გერჰარდის წერილები ამოიღო და ატირებული, მანამდე კითხულობდა, სანამ ცრემლები დაუბინდავდა თვალებს. მისი რამდენიმე ამხანაგი მოძებნა და გაუჩერებლად ეკითხებოდა გერჰარდის შესახებ. ერთ-ერთს ბევრი უსაუბრია გერჰარდთან, იმ დღესაც კი, როდესაც ის დაიღუპა. ახლა პირველად გაითავისა ანეტემ, რა იყო სინამდვილეში ომი. პირველად გაიაზრა, რაზე ელაპარაკებოდა გერჰარდი გამგზავრების წინაღამეს, როგორ ცხოვრებაზე ოცნებობდა მასთან ერთად - ნატრობდა წყნარ ადგილს, ნავსაყუდელს, სიყვარულის პატარა ცეცხლს ამდენი სიძულვილის შუაგულში, ადამიანობის ნაპერწკალს ურთიერთგანადგურების შუაგულში; სითბოს, ნდობას, საძირკველს, რომელზეც შეძლებდა დგომას; მიწას, სამშობლოს, ხიდს, რომლითაც შეძლებდა უკან დაბრუნებას.</p>
<p> სინანულისა და სიყვარულის გრძნობამ მოიცვა. ანეტეს, რომლისთვისაც ეს ყველაფერი მხოლოდ მცირედი პატივმოყვარეობა, ქარაფშუტული მიდრეკილება უჩვეულო რაღაცებისადმი, ოდნავი მეგობრობა და ცოტაც ქალიშვილის სურვილების დაკმაყოფილება იყო, მას, რომელმაც ასე ჩქარა დაივიწყა და თითქმის აღარ ახსენდებოდა გერჰარდი, ახლა უცებ შეუყვარდა - მისი ჩრდილი შეუყვარდა.</p>
<p> ყველასგან განმარტოებული ცხოვრება დაიწყო. მისი ნაცნობები ცდილობდნენ, გადაეფიქრებინათ მისთვის ასეთი ცხოვრება, დახმარებოდნენ, ეპოვა საკუთარი თავი, მაგრამ არაფერი ჭრიდა. ცოცხალ ადამიანთან ერთად რომ ეცხოვრა, იქნებ შესაძლებელი ყოფილიყო, იქნებ გამოსწორებულიყო მისი მდგომარეობა, მაგრამ ის მოგონებებით ცხოვრობდა.</p>
<p> სულ უფრო და უფრო უცნაური ხდებოდა. ხშირად, როცა ოთახში მარტო იყო, ხმამაღლა ესაუბრებოდა თავის თავს. მალე დაკარგა სამუშაო ადგილი. მოგვიანებით პატარა სექტას შეუერთდა, რომელიც სპირიტუალურ სეანსებს აწყობდა. ერთხელ თქვა, რომ მისკენ მომავალი გერჰარდი დაინახა. ასე გადიოდა წლები... ერთ დღესაც აღესრულა... ბოლო რამ, რაც დაინახა, ფანჯრის ჩარჩოს მუქი ჯვარი იყო, რომლის უკანაც ჩამავალი მზე ეკიდა.</p>
<p align="right"><strong><em>ერიხ მარია რემარკი</em></strong></p>
</div>
იოზეფის ცოლი
tag:www.qwelly.com,2020-10-10:6506411:Topic:1439755
2020-10-10T16:30:10.055Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> 1919 წელი იდგა, ანწლი უკვე აყვავილებული იყო, როდესაც უნტერ-ოფიცერი იოზეფ თიდემანი სახლში დაბრუნდა. სადგურზე მას ცოლი დახვდა ეტლით, მარტო, მეეტლის გარეშე.</p>
<p> ცოლ-ქმარი მთელი გზა ჩუმად იჯდა ერთმანეთის გვერდით. მათ თვალწინ მსუბუქად ირწეოდნენ ცხენების მოელვარე ყავისფერი ზურგები. სოფლის ქუჩაზე შეუხვიეს, ნელა მიიწევდნენ წინ. მზე ჩადიოდა და ხალხი თავისი სახლების წინ გამოფენილიყო, ცოლი ქმარს შიგადაშიგ მკლავზე ხელს წაავლებდა ხოლმე, მაგრამ…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> 1919 წელი იდგა, ანწლი უკვე აყვავილებული იყო, როდესაც უნტერ-ოფიცერი იოზეფ თიდემანი სახლში დაბრუნდა. სადგურზე მას ცოლი დახვდა ეტლით, მარტო, მეეტლის გარეშე.</p>
<p> ცოლ-ქმარი მთელი გზა ჩუმად იჯდა ერთმანეთის გვერდით. მათ თვალწინ მსუბუქად ირწეოდნენ ცხენების მოელვარე ყავისფერი ზურგები. სოფლის ქუჩაზე შეუხვიეს, ნელა მიიწევდნენ წინ. მზე ჩადიოდა და ხალხი თავისი სახლების წინ გამოფენილიყო, ცოლი ქმარს შიგადაშიგ მკლავზე ხელს წაავლებდა ხოლმე, მაგრამ თიდემანი ვერავის ცნობდა, თავის ცოლსა და ცხენებსაც კი.</p>
<p> 1918 წლის ივლისში ბომბსაფარს, რომელშიც თიდემანი რამდენიმე ამხანაგთან ერთად იმყოფებოდა, ნაღმი მოხვდა და მიწით დაფარა. მისი გადარჩენა წმინდა წყლის შემთხვევითობა იყო. ბომბსაფრის დალეწილი ძელჭერის ერთ-ერთმა კოჭმა, რომელიც მას გარდიგარდმო დაეცა, იოზეფი გაჭყლეტისაგან გადაარჩინა. რამდენიმე საათის შემდეგ იპოვეს. ყველა ფიქრობდა, რომ უკვე გაგუდული იქნებოდა, მაგრამ ორი დალეწილი ბოძი ისე იყო ჩაჭედილი, რომ მათ შორის ვიწრო ხვრელიდან ცოტა ჰაერი შედიოდა. ამან სიკვდილს გადაარჩინა.</p>
<p> როდესაც იქიდან ამოიყვანეს, თიდემანი ჯერ კიდევ გონებაზე იყო, გარეგნულად დაზიანება, პრაქტიკულად, არ ეტყობოდა. ცოტა ხანი სანგრის პირას იჯდა აპათიური გამომეტყველებით და დაბნეული დაშტერებოდა თავისი ამხანაგების ცხედრებს. ერთ-ერთმა სანიტარმა შეანჯღრია და შეეცადა, ერთი ფინჯანი არყიანი ყავა დაელევინებინა. შემდეგ კი თიდემანმა ღრმად ამოიოხრა და ძალაგამოცლილი დაეცა.</p>
<p> როგორც ჩანს, ძლიერი შოკი ჰქონდა მიღებული. მთელი ერთი წლის განმავლობაში ერთი ფსიქიატრიული კლინიკიდან მეორეში გადაჰყავდათ. ბოლოს კი მისმა ცოლმა, როგორც იქნა, მიიღო ნებართვა, სახლში წამოეყვანა.</p>
<p> როდესაც ეტლმა იმ გზაზე შეუხვია, რომელიც მისი კარ-მიდამოსკენ მიდიოდა და სათავსისკენ წარახრახდა, თიდემანი წამოიმართა. ცოლს ფერი წაუვიდა და სუნთქვა შეეკრა. ბოსელში ღორები ღრუტუნებდნენ, მათკენ ცაცხვების სურნელი მოდიოდა. თიდემანმა თავი ჯერ აქეთ მოაბრუნა, მერე - იქით, თითქოს რაღაცას ეძებდა. შემდეგ კვლავ ძველ მდგომარეობას დაუბრუნდა და ისევ გულგრილი გახდა. მაშინაც კი არ ჰქონდა რეაქცია, როდესაც მაგიდასთან იჯდა და დედამისი შემოვიდა. რაც კი შესთავაზეს, შეჭამა და სახლის შემოვლას შეუდგა. ყველგან კარგად ახდენდა ორიენტაციას, იცოდა, სად ჰყავდათ პირუტყვი და სად იყო საძინებელი, მაგრამ ვეღარაფერს ცნობდა. ძაღლი, რომელმაც თავიდან აღელვებულმა დაყნოსა, ისევ ღუმლის გვერდით დაწვა და წკმუტუნი დაიწყო. არც ხელები აულოკა მას და აღარც შეახტა.</p>
<p> პირველი რამდენიმე კვირის განმავლობაში თიდემანი ხშირად იჯდა განმარტოებით მზეზე, ბეღლის გვერდით. ყურადღებას არავის აქცევდა. არც უშლიდნენ იმის კეთებას, რაც უნდოდა. ხშირად ღამღამობით თითქოს იხრჩობოდა. წამოხტებოდა ხოლმე, ხელებს აქეთ-იქით იქნევდა და ყვიროდა. ერთხელ, როდესაც ფანჯარა ჩაამტვრია და მაჯა დაიზიანა, თითქმის სისხლისაგან დაიცალა. ამის შემდეგ ცოლმა გისოსებიანი ფანჯრები ჩაასმევინა.</p>
<p> მოგვიანებით თიდემანი ძალიან ბედნიერი იყო, როდესაც ბავშვებთან თამაშობდა. მათ პატარა ქაღალდის გემებს უკეთებდა, მტირალა ტირიფის ტოტებისგან სასტვენებს უჭრიდა. ბავშვებს უყვარდათ ის და როდესაც მოცვი დამწიფდა, ტყეში წაიყვანეს შესაგროვებლად. უკან რომ ბრუნდებოდნენ, გზის შემოკლება უნდოდათ და რაღაც მანძილი გაშლილ მინდორზე უნდა გაევლოთ. ცოტა ხნის გამოსულები იყვნენ ტყის საფრიდან, რომ თიდემანი აღელდა. შეშინებული და განერვიულებული რაღაცას ეძახდა ბავშვებს, შემდეგ მიწაზე დაეცა. ბავშვებმა გაკვირვებულებმა შეხედეს. მან ერთ-ერთ პატარა ბიჭსაც წაავლო ხელი და თავის გვერდით დაიწვინა. ვერაფრით ვერ დაითანხმეს, რომ წამომდგარიყო და გაშლილ მინდორზე გაევლო. ხოხვა უნდოდა და მუდმივად იკუზებოდა. ბავშვებმა აღარ იცოდნენ, რა ექნათ და მისი ცოლის მოსაყვანად წავიდნენ. როგორც კი დაინახა, რომ ბავშვები მინდორში გაიქცნენ, აღელვებულმა თიდემანმა რაღაცის ძახილი დაუწყო და თვალები დახუჭა, თითქოს რაღაც საშინელება უნდა მომხდარიყო.</p>
<p> დროთა განმავლობაში გასუქდა და გასივდა - არაფერს აკეთებდა და უაზროდ და მეტისმეტად ბევრს ჭამდა. ნელ-ნელა გაიცნო ადამიანები, რომლებიც ამ სახლში ცხოვრობდნენ, მაგრამ ვერ ხვდებოდა, რომ თვითონაც ერთი მათგანი იყო. მათი გარეგნობა მისთვის უცხო იყო. თითქმის ყოველთვის მეგობრული და კმაყოფილი, მხოლოდ ზოგჯერ, როდესაც შემთხვევით ახალდაჩეხილ ღია ფერის შეშას დაინახავდა, ტიროდა და ძლივს აწყნარებდნენ.</p>
<p> ცოლი მარტო უძღვებოდა საოჯახო მეურნეობას. დამხმარე გაუშვა, რადგან მან ერთხელ მაგიდასთან თიდემანის უსუსურ ჟესტს დასცინა. რამდენიმე დღის შემდეგ ბიჭი უკან დაბრუნდა იმის ასახსნელად, რომ ბოროტი განზრახვა არ ჰქონია, მაგრამ ქალმა არც მოუსმინა, მხოლოდ გასამრჯელო მისცა და ოთახიდან გავიდა. ერთ საღამოს ადგილობრივი მეწისქვილის შვილი შეეცადა გაარშიყებოდა და ზურგს უკან კარი ჩაკეტა. ქალმა სპორტულ თოფს წაავლო ხელი, რომელიც კედელზე ეკიდა და მის წინ დადგა. ბიჭი სულელური ღიმილით გაიძურწა. სხვებსაც ჰქონდათ ანალოგიური მცდელობები, მაგრამ არაფერი გამოუვიდათ. თიდემანის ოცდათხუთმეტი წლის ცოლი მკაცრი, ღირსებით აღსავსე სილამაზით გამოირჩეოდა. მას მძიმე მუშაობა უწევდა, მაგრამ მაინც მარტო დარჩენა ამჯობინა.</p>
<p> პირველ თვეებში ექიმები ხშირად მოდიოდნენ მათ სახლში. ყოველ ჯერზე თიდემანი იმალებოდა და მისი ძებნა უწევდათ. მხოლოდ ცოლის დაძახილზე გამოდიოდა. ერთი ექიმი თითქმის ნახევარი წელი გაჩერდა მათ კარ-მიდამოში თიდემანის სამკურნალოდ. როდესაც ექიმი გაემგზავრა, ქალს რამდენიმე პირუტყვის გაყიდვა მოუხდა. იმ წელს ზაფხულის თავსხმა წვიმებმა მარცვლეულის მოსავალი დააზიანა, კარტოფილსაც არ დაადგა კარგი დღე. რთული წელი იყო.</p>
<p> თუმცა თიდემანის მდგომარეობა არ იცვლებოდა. ცოლი აუღელვებლად ისმენდა ექიმების დიაგნოზებს, თითქოს ეს მისთვის სულერთი იყო. მაგრამ როდესაც თიდემანი ღამღამობით ძილში გაურკვეველ სიტყვებს ბუტბუტებდა და საწოლში ბორგავდა, ქალი ეკვროდა ხოლმე ქმარს, თითქოს მისი სხეულის სითბო შეძლებდა მის დახმარებას. ის უსმენდა კაცს, კითხვებს უსვამდა და ცდილობდა, ესაუბრა მასთან. კაცი არ პასუხობდა, მაგრამ მშვიდდებოდა და მალე იძინებდა.</p>
<p> ასე გადიოდა წლები.</p>
<p> ერთხელ თიდემანს რამდენიმე დღით ერთ-ერთი ამხანაგი ეწვია. ომის დროს გადაღებული რამდენიმე ფოტო ჰქონდა თან და ბოლო საღამოს უჩვენა ქალს. სურათებს შორის იყო თიდემანის ოცეულის ჯგუფური ფოტო. წელს ზევით შიშველი კაცები ბომბსაფრის წინ ისხდნენ და იკრიჭებოდნენ, იმავდროულად კი პერანგებს ტილებს აშორებდნენ. თიდემანი მარჯვნიდან მეორე იყო და იღიმებოდა, ერთი ხელი ზემოთ ჰქონდა აწეული და ცერა და საჩვენებელ თითებს ერთმანეთს მაგრად უჭერდა.</p>
<p> ცოლი ერთმანეთის მიყოლებით ყურადღებით ათვალიერებდა სურათებს. ამ დროს თიდემანი შემოვიდა ოთახში, მძიმე ნაბიჯებით მივიდა ღუმელთან და სკამზე ჩამოჯდა. ცოლმა ჯგუფური ფოტო აიღო და ცოტა ხანს ხელში ეჭირა. სპონტანურად გადაღებული ფოტოდან მზერა ღუმელთან მჯდარ აპათიურ ფიგურაზე გადაიტანა.</p>
<p> - აქ იყო, ესე იგი, არა? - იკითხა მან. ქმრის მეგობარმა თავი დაუქნია.</p>
<p> ცოტა ხანს ცოლი დუმდა. სიჩუმეში მხოლოდ თიდემანის მძიმე სუნთქვა ისმოდა. ფანჯრიდან ფარვანა შემოფრინდა და ლამპის გარშემო ფარფატებდა. მისი ფრთების მოკანკალე ჩრდილი მაგიდისა და ფოტოების თავზე ციმციმებდა და მათ მოძრაობისა და სიცოცხლის ილუზიას სძენდა. ცოლმა საფლავებისა და დანგრეული სოფლების სურათებზე მიუთითა და ჰკითხა:</p>
<p> - ახლაც ასეა?</p>
<p> - უთუოდ, - უპასუხა ქმრის ამხანაგმა. ცოლმა სწრაფი მოძრაობით მისცა მას ფანქარი და შაქრის დაჭმუჭნილი პაკეტი გაასწორა, რომელიც იქვე ფანჯრის რაფაზე იდო.</p>
<p> - იმ ადგილის სახელი დამიწერეთ, და როგორ მივიდე იქ.</p>
<p> ამხანაგმა თავი ასწია.</p>
<p> - იქ წასვლა გინდათ?</p>
<p> ცოლი სურათს დააცქერდა, რომელზეც თიდემანი, ჯერ კიდევ ჯანმრთელი და მოღიმარი ბომბსაფრის წინ იდგა. შემდეგ მშვიდად ამოიხედა.</p>
<p> - ჰო, - უპასუხა მან.</p>
<p> - ჩვენ, ყველანი, სიამოვნებით გავემგზავრებოდით იქ კიდევ ერთხელ, - თქვა ამხანაგმა ფრთხილად, თან ნელა გამოჰყავდა ასოები. - მეტცის გავლით უნდა გაემგზავროთ.</p>
<p> გასამგზავრებელი სამზადისი დიდხანს გაგრძელდა. ხალხს არ ესმოდა, რატომ უნდოდა ქალს იქ წასვლა და ცდილობდნენ, გადაეფიქრებინათ მისთვის. მაგრამ ის არავის აზრს არ აქცევდა ყურადღებას, მტკიცე გადაწყვეტილება ჰქონდა მიღებული და ალაგებდა ყველაფერს, რაც კი მგზავრობისათვის აუცილებელი იყო. ხალხის შეკითხვებს მოკლედ პასუხობდა. მხოლოდ ამას ამბობდა: - ასეა საჭირო.</p>
<p> მოგზაურობა რთული გამოდგა. თიდემანს მგზავრობისაგან თავი ასტკივდა, ქალს კი გვერდზე არავინ ჰყავდა ისეთი, ვინც დაეხმარებოდა. არც ენა იცოდა. უბრალოდ, იდგა და ხალხს თვალებში შესცქეროდა, ვიდრე ისინი მიხვდებოდნენ, რა უნდოდა.</p>
<p> მესამე დღის ნაშუადღევს ჩავიდნენ იმ ადგილას, სადაც თიდემანის ასეული იყო განლაგებული. უკაცრიელი, პირქუში სოფელი იყო რუხი სახლების გრძელი რიგებით. ფოტოზე გამოსახული ნანგრევები არსად ჩანდა. ადგილი მთლიანად იყო აღდგენილი.</p>
<p> სასტუმროს წინ რამდენიმე ეტლმა ჩაიარა, რომელშიც ტურისტები ისხდნენ. ქალს თარჯიმანი მიუახლოვდა და გამოელაპარაკა. იოზეფის ცოლმა ჰკითხა, იცოდა თუ არა რაიმე ფრონტის იმ მონაკვეთის შესახებ, სადაც თიდემანი ჩაიმარხა მიწაში. თარჯიმანმა მხრები აიჩეჩა, - ახლა ყველგან მინდვრებიაო, გარკვეული ხანია, ისევ დაუწყიათ მიწის დამუშავებაო.</p>
<p> - ყველგან? - იკითხა ქალმა.</p>
<p> - ოჰ, არა! - თარჯიმანი, როგორც ჩანს, მიუხვდა ქალს და თქვა, რომ იქვე ახლოს, დაახლოებით ერთი კილომეტრის მოშორებით ტერიტორიაა, სადაც საფლავები და ჭურვების მიერ ამოთხრილი ორმოები ყოფილა. იქ ყველაფერი თითქმის ისე გამოიყურება, როგორც ადრე ყოფილაო. ჰკითხა, იქ ხომ არ მიგიყვანოო?</p>
<p> ქალმა თავი დაუქნია. როგორც კი ბარგი სასტუმროში დააბინავეს, გზას გაუდგნენ.</p>
<p> ნათელი და ლამაზი დღე იდგა. ფერდობებზე მსუბუქი სიო უბერავდა და პაწაწინა ლურჯი პეპლები საფლავებსა და მავთულხლართებს შორის დაფარფატებდნენ. ორმოების პირას ყაყაჩოები და გვირილები ამოზრდილიყვნენ. თანდათან უკან დარჩა მდელოები, რომლებიც აქა-იქ ჯერ კიდევ ეწერებოდნენ ამ პეიზაჟში. სოფელი თვალს მიეფარა. ერთი ბორცვის თხემიც გადაიარეს და უცებ ირგვლივ ბრძოლის ველების სამარისებური სიჩუმე გამეფდა, რასაც მხოლოდ ადამიანთა მეორე ჯგუფების ხმაური არღვევდა, რომლებიც აქა-იქ ორმოებს შორის მუშაობდნენ. როგორც გიდმა უთხრა, ისინი მეტალის შემგროვებლები იყვნენ და რკინას, ალუმინსა და ფოლადს ეძებდენ.</p>
<p> - აქ? - იკითხა ქალმა. გიდმა თავი დაუქნია.</p>
<p> - მიწა საბრძოლო მასალითაა სავსე, - უპასუხა თარჯიმანმა, - ამიტომ მთელი ეს ტერიტორია მეტალის გადამამუშავებელ ფირმას აქვს იჯარით აღებული. ნაპოვნ ცხედრებს აგროვებენ და ახლომდებარე სხვადასხვა სასაფლაოზე მარხავენ. - მან მარჯვნივ გაახედა ქალს, სადაც მზეში მოელვარე თეთრი ჯვრების გრძელი რიგები მოჩანდა.</p>
<p> ქალი თიდემანთან ერთად საღამომდე ამ ადგილზე დარჩა. მასთან ერთად ბევრი საფლავი და ორმო მოიარა, ბევრი ჩამოშლილი და დანგრეული ბომბსაფრის წინ გაჩერდა. ხშირად შეხედავდა ხოლმე, მერე კი ისევ გზას აგრძელებდა. მაგრამ თიდემანი უემოციოდ მიჰყვებოდა უკან. მისი ჩამქრალი სახის გამომეტყველებას სიცოცხლის არანაირი ნიშანწყალი არ ეტყობოდა.</p>
<p> მეორე დილას ქალი ისევ წავიდა იმ ადგილას. ახლა გზა უკვე იცოდა. ყოველდღე ხედავდნენ მათ, თუ როგორ მიუყვებოდნენ ნელა თიხიან გადათხრილ მინდვრებს - დაღლილი, მოხრილი კაცი და მაღალი, მდუმარე ქალი. საღამოს უკან, სასტუმროში, ბრუნდებოდნენ და თავიანთ ოთახში ადიოდნენ.</p>
<p> ზოგჯერ მათ თარჯიმანი მიჰყვებოდა ბრძოლის ველზე. ერთხელ ისეთ ადგილას მიიყვანა, სადაც ტურისტები იშვიათად მიდიოდნენ. კაციშვილის ჭაჭანება არ იყო, გარდა მუშაობაში გართული შემგროვებლების რამდენიმე მეორე ჯგუფისა.</p>
<p> ერთ ადგილას სანგრების ლაბირინთი, პრაქტიკულად, ხელშეუხებლად იყო დარჩენილი. თიდემანი ერთი ბომბსაფრის წინ გაჩერდა და დაიხარა. ეს ხშირად გაუკეთებია, მაგრამ ამჯერად ცოლს სუნთქვა შეეკრა და თარჯიმანს მკლავზე წაავლო ხელი. შესასვლელიდან ამოჩრილი იყო რამდენიმე დამპალი ფიცარი, რომლებითაც ადრე ბომბსაფრის კედლები იყო შეკრული. თიდემანი ხელებით ფრთხილად შეეხო მათ, თითქოს იკვლევსო.</p>
<p> ამ მომენტში უცებ დარტყმის მკვეთრი ხმა გაისმა, შემგროვებლებმა რამდენიმე ასეული მეტრის მოშორებით თხრა დაიწყეს. ქალს ისე აუტანლად ხმამაღალი მოეჩვენა ეს ხმაური, რომ უნებლიეთ ხელის ისეთი მოძრაობა გააკეთა, თითქოს ამით ხმაურის შეჩერება უნდაო. ამ დროს ძლიერმა გრუხუნმა მიწა ააზანზარა. ამას მოჰყვა სტვენა, ღმუილი, შიშინი, შემდეგ კი შემგროვებელთა ჯგუფიდან ვიღაცის სასოწარკვეთილი, გამგმირავი ყვირილი.</p>
<p> - აფეთქება! - იყვირა თარჯიმანმა და იქით გაიქცა. - თხრის დროს ჭურვს გამოედნენ!</p>
<p> თიდემანის ცოლი თავისდა უნებურად მუხლებზე დაჩოქილი აღმოჩნდა კაცის გვერდით, რომლის ფეხი დაფლეთილი იყო. ვიღაცის სამუშაო ქურთუკს სახელო მოაგლიჯა და ბარძაყი გადაუხვია. ძირიდან რკინის ნაჭერი აიღო, ნასკვში გაატარა და კაცს ჭრილობა მჭიდროდ შეუკრა. დაჭრილი იდაყვებზე წამოიწია, რომ ჭრილობა ენახა, მაგრამ გრძნობა დაკარგა. ამხანაგებმა ის ბარაკებისკენ წაიყვანეს. ქალი წამოდგა. თარჯიმანი შეუსვენებლივ ელაპარაკებოდა მას, - ეს უკვე მეშვიდე აფეთქებაა ამ ორი კვირის მანძილზეო! ქალმა მიმოიხედა, ბალახს ეძებდა, რომ ხელებიდან სისხლი მოეწმინდა. უცებ გამოფხიზლდა და მიაყურადა. დაჭრილი კაცი უკვე ისე შორს იყო, რომ მისი ხმა, წესით, ვეღარ უნდა გაეგონა, მაგრამ ჯერ კიდევ ისმოდა ყრუ, მოგუდული ყვირილი. ის უკან გაიქცა.</p>
<p> ეს თიდემანი ყვიროდა. მიწაზე პირქვე იყო გაწოლილი. როგორც ჩანს, შიშისგან შეშლილი რაღაცნაირად შეეცადა, შეუმჩნეველი გამხდარიყო. მხრები უცახცახებდა და მიწაზე პირქვედამხობილი ყვიროდა. თარჯიმანი გაოცებული უყურებდა და უნდოდა წამოეყენებინა, მაგრამ ქალმა შეაჩერა.</p>
<p> ბარაკებიდან რამდენიმე მუშამ მოირბინა. ისინი ფიქრობდნენ, რომ თიდემანი დაჭრილი იყო და მისი წაყვანა უნდოდათ. თუმცა ქალმა არავინ მიუშვა. თითქოს სრულიად გარდაიქმნაო, სწრაფად მოძრაობდა და მისი თვალებიდან ისეთი ძალა, ვედრება და შიში გამოსჭვიოდა, რომ ყველა იძულებული გახდა, წასულიყო. თავის ქნევით დატოვეს ადგილი, თარჯიმანიც კი წავიდა. ქალი უყურებდა, როგორ გაუჩინარდნენ ისინი საფლავების ლაბირინთში. შემდეგ ბომბსაფრის კიბეზე ჩამოჯდა და ლოდინი დაიწყო.</p>
<p> ბინდი ჩამოწვა და თიდემანი გაჩუმდა. ახლა ის მიწაზე იწვა ისე, როგორც მაშინ. ბანაკის თავზე რეკავდნენ ეკლესიის ზარები, რომლებიც საღამოს ლოცვის დაწყებას იუწყებოდნენ. ქალი კი იჯდა და ადგილიდან არ იძვროდა.</p>
<p> ბოლოს თიდემანი გაინძრა. შეეცადა იდაყვებზე წამომჯდარიყო, მაგრამ ისევ უკან გადავარდა. რამდენიმე ხნის შემდეგ მეორედ შეეცადა. ცოლი არ ეხმარებოდა. ის უფრო უკან, ბომბსაფრის სიბნელეში მიიყუჟა.</p>
<p> თიდემანი მიწაზე გახოხდა. ხელებით ხის ყალიბის ნაწილი მოარყია. შეეცადა ამდგარიყო, მაგრამ ამაოდ. შემდეგ დაჯდა და ხელებს ბალახს უსვამდა. თავი ასწია და ნელა ატრიალებდა აქეთ-იქით. დიდხანს გაგრძელდა ასე.</p>
<p> ცოლ-ქმრის თავებზე ჩიტი აჭიკჭიკდა. თიდემანმა ხელები გააჩერა.</p>
<p> - ანა! - თქვა მან ცოტათი გაოცებულმა.</p>
<p> ცოლი ჯერ კიდევ არაფერს ამბობდა. მაგრამ როდესაც თიდემანს ხელი ჩაჰკიდა, რომ წაეყვანა, უცებ სახე შეუკრთა, თითქოს ნაწილებად დაეშლებაო. მერე კი ერთი წამით შეტორტმანდა.</p>
<p> რამდენიმე კვირის შემდეგ თიდემანმა შეძლო კარ-მიდამოს მოვლის თავის თავზე აღება.</p>
<p> ცოლს კარგად მოევლო მეურნეობისათვის. საქონლისთვის თოთხმეტი დეკეული შეემატებინა და, გარდა ამისა, რამდენიმე საძოვარი და სახნავი ნაკვეთიც ჰქონდა ნაყიდი.</p>
<p align="right"><strong><em>ერიხ მარია რემარკი</em></strong></p>
</div>
ჩინელის ამბავი
tag:www.qwelly.com,2020-10-03:6506411:Topic:1435116
2020-10-03T11:43:08.462Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><h1 align="center"><strong>ექვსი სურათი მოთხრობის ნაცვლად</strong></h1>
<h2><strong>I - მდინარე და საათი</strong></h2>
<p> იგი შესანიშნავი ხოძია(ხოძია – იმხანად ჩინელის მეტსახელი რუსეთში), ციური იმპერიის ნამდვილი ზაფრანისფერი წარმომადგენელი, ასე 25 წლისა, ანდა, შესაძლოა ორმოცისა? ეშმაკმა უწყის! მგონი, 23 წლისა გახლდათ.</p>
<p> არავინ იცის, იდუმალებით მოცულმა ხოძიამ რამდენიმე ათასი ვერსი ხმელი ფოთოლივით რატომ გადმოიფრინა და მდინარის…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><h1 align="center"><strong>ექვსი სურათი მოთხრობის ნაცვლად</strong></h1>
<h2><strong>I - მდინარე და საათი</strong></h2>
<p> იგი შესანიშნავი ხოძია(ხოძია – იმხანად ჩინელის მეტსახელი რუსეთში), ციური იმპერიის ნამდვილი ზაფრანისფერი წარმომადგენელი, ასე 25 წლისა, ანდა, შესაძლოა ორმოცისა? ეშმაკმა უწყის! მგონი, 23 წლისა გახლდათ.</p>
<p> არავინ იცის, იდუმალებით მოცულმა ხოძიამ რამდენიმე ათასი ვერსი ხმელი ფოთოლივით რატომ გადმოიფრინა და მდინარის სანაპიროზე აღმართული ქონგურებიანი დაღრღნილი კედლის ძირას აღმოჩნდა. ხოძიას მაშინ გაბურძგნილი ყურებიანი ქუდი ეხურა, ნაკერებზე გარღვეული მოკლე ქურქი და უკანალზე გამოფხრეწილი დალიანდაგებული შარვალი ეცვა, ხოლო ფეხებზე საუცხოო, ყვითელი, მაღალყელიანი ფეხსაცმელი ემოსა. ეტყობოდა, რომ ოდნავ მოღუნული, მაგრამ დაძარღვული ფეხები ჰქონდა. კაპიკი ფული არ გააჩნდა.</p>
<p> კედელთან ყურებიანი ქუდივით გაბურძგნილი უსიამოვნო ქარი დაქროდა. ერთხელ თვალის შევლებაც კმაროდა იმის მისახვედრად, რომ მდინარე ძალზე ცივი და უცხო იყო. ხოძიას უკან ტრამვაის ცარიელი ხაზი მოჩანდა, ხოლო წინ დასვრეტილი გრანიტი, გრანიტს იქით, ფერდობზე, ძირგახვრეტილი ნავი, ნავს იქით ის დაწყევლილი მდინარე, მდინარის იქით ისევ გრანიტი, გრანიტს იქით კი სახლები, ქვიტკირის სახლები, ეშმაკმა უწყის, რამდენი სახლი. სულელური მდინარე რატომღაც შუა ქალაქში მიედინებოდა.</p>
<p> გრძელი წითელი მილებისა და მწვანე სახურავების თვალიერებით გული რომ იჯერა, ხოძიამ მზერა ცას მიაპყრო. ცა ყველაფერზე უარესი იყო, რუხზე-რუხი, ჩაჟანგულ-ჩაჟამებული. ძალზე დაბალი კედლის მიღმა ამოზიდული გუმბათების გასწვრივ, რუხ ცაზე მიცურავდა ჩარუმბულ-ჩათქვირული ღრუბლები. ხოძიას ცა გაბურძგნილ ქუდზე მძიმედ ჩამოემხო. ახლა თუ არა, ცოტა ხნის შემდეგ მაინც ამ ციდან ცივი, სველი თოვლი ჩამოცვიოდა და, საერთოდაც, იმედი არ უნდა ჰქონოდა, რომ ასეთი ცის ქვეშ რაიმე სასიკეთოს მიაკვლევდა, სიმაძღრესა და სიამოვნებას პოვებდა.</p>
<p> – ოოო, – რაღაც ჩაიბუტბუტა ხოძიამ და რამდენიმე სიტყვა სევდიანად დაუმატა იმ ენაზე, რომელიც არავის გაეგებოდა.</p>
<p> ხოძიამ თვალები მოჭუტა და უმალვე მის წინაშე ამოტივტივდა ძალზე მცხუნვარე, მრგვალი მზე, ყვითელი, მტვრიანი გზა, გვერდზე ოქროს კედელივით აღმართული გაოლიანის(გაოლიანი – 4 მ სიმაღლის ჩინური ფეტვი) ტევრი, შემდეგ ტოტებგაშლილი მუხა, მიწაზე მოჩუქურთმებულ ჩრდილს რომ ჰფენდა, და ფანზის(ფანზა – ჩინური პატარა სახლი) წინ ალიზის ზღურბლი. ზღურბლთან ვითომ პატარა ხოძია დაყუნცულიყო და ძალიან გემრიელ ლავაშს შეექცეოდა, ხოლო თავისუფალ მარცხენა ხელს ცეცხლივით მხურვალე მიწაზე აფათურებდა. ხოძიას ძალიან სწყუროდა, მაგრამ წამოდგომა ეზარებოდა და ელოდა, მუხის იქიდან დედა როდის გამოჩნდებოდა. დედას მხრეულზე ორი ვედრო ეკიდა და ყინულივით ცივი წყალი მოჰქონდა...</p>
<p> ხოძიას მკერდი შიგნიდან თითქოს სამართებელმა ჩაუსერა და გადაწყვიტა, რომ კვლავ უზარმაზარ სივრცეთა გადასალახავად გასწევდა. გასწევდა, მაგრამ როგორ? როგორ ესაზრდოვა? როგორმე. კიტაი-სა... შეუშვი, ვა-გო-ნო.</p>
<p> უზარმაზარი ქონგურებიანი კედლის კუთხიდან ზარების მუსიკა მოისმოდა. ზარები ბუნდოვნად წკრიალებდნენ, ერთმანეთს არ აცლიდნენ, მაგრამ მაინც ცხადყოფდნენ, რომ ცდილობდნენ, რაღაც მელოდია ხმაშეწყობილად და ძლევამოსილად ეგალობათ. ხოძია იქით გაემართა, კუთხეს გასცდა, შორს, მაღლა აიხედა და ნახა, რომ მუსიკას რუხი წოპწოპა კოშკის ოქროსისრებიანი, მრგვალი, შავი საათი გამოსცემდა. საათი რეკვა-გალობას მორჩა და დადუმდა. ხოძიამ ღრმად ამოიოხრა, პირდაპირ კოშკში ტრახტრახით შესულ გაქერცლილ მოტოციკლეტს თვალი გააყოლა, ქუდი შუბლზე ჩამოიფხატა და გაურკვეველი მიმართულებით გაემართა.</p>
<p></p>
<h2><strong>II - შავი კვამლი, ბროლის დარბაზი</strong></h2>
<p> საღამოთი ხოძია ქალაქის განაპირას აღმოჩნდა. შორს დარჩა მგალობელი საათი და რუხი სათოფურები. ჭუჭყიანი გარეუბნის მეორე გასასვლელ ეზოში, რომლის მიღმაც დამყაყებული რუხი თოვლის ზოლებითა და წითელი აგურის ნამსხვრევებით დაფარული უშენი ადგილი იწყებოდა, ორსართულიანი სახლი იდგა. მყრალი დერეფნის ბოლოს, პატარა ოთახში, კარზე დაფხრეწილი მუშამბა რომ ჰქონდა აკრული, მომცრო ღუმელი იდგა. ღუმელში შეშა იწვოდა და მოწითალო ალი ავად ბრიალებდა. ღუმლის ცეცხლოვანი, მრავალნასვრეტებიანი კარის წინ ძალზე ხნიერი ჩინელი ჩაყუნცულიყო. ასე ორმოცდათხუთმეტი, ანდა იქნებ ოთხმოცი წლისა იქნებოდა. სახის კანი ქერქად ჰქცეოდა, ღუმლის კარს როცა გამოაღებდა, თვალები დემონივით ავად უელავდა, ხოლო როცა მიხურავდა, ჩაუღრმავდებოდა და ცივად, სევდიანად იმზირებოდა. ხოძია დიდრონი, სხარტი ბაღლინჯოებით გაძეძგილ, ჩაღუნულ დასაკეც საწოლზე დაფენილ, ნაკუწებისგან შეკერილ, გაზინთულ საბანზე იჯდა, შეჭვარტლულ ჭერზე მოფარფატე და მოთამაშე შავ და წითელ ჩრდილებს დაფეთებული და გაფაციცებული უცქეროდა, მხრებს მალიმალ ისე არხევდა, თითქოს აჟრჟოლებსო, ხელს საყელოში შეიყოფდა, გააფთრებით იფხანდა და ბებერი ჩინელის მონაყოლს უსმენდა.</p>
<p> ბერიკაცი ლოყებს აბურცავდა, ღუმელს უბერავდა და თვალებს მუშტებით ისრესდა, როცა მწარე კვამლი აუწვავდა. ამ დროს თხრობას წყვეტდა. მერე ღუმლის კარს მიხურავდა, ჩრდილში ჩაიკარგებოდა და ხოძიას გარდა ყველასთვის გაუგებარ ენაზე ალაპარაკდებოდა.</p>
<p> ბებერი ჩინელი მოკლე-მოკლედ ძალზე გულგასატეხ რაღაცას ამბობდა, რაც შემდეგს ნიშნავდა: პური არ არის. სრულებით არ არის. მეც მშიერი ვარ. ვაჭრობა არ არის. ცოტა კოკაინი მაქვს, ოპიუმი არ არისო. ბოლო სიტყვები ეშმაკმა ჩინელმა განსაკუთრებით გამოკვეთილად წარმოთქვა. ოპიუმი არ არის, ვაი, ვაი, არ არისო. ბებრული ჩინური თვალები ამ დროს ირიბ ჭრილებში მთლიანად იმალებოდა და ღუმლის შუქი თვალთა იდუმალ სიღრმეში ვერ აღწევდა.</p>
<p> – მაშ რა არის? – ჰკითხა სასოწარკვეთილმა ხოძიამ და მხრები აუცახცახდა.</p>
<p> – რა არის? რაღაც არის, მაგრამ ყველაფერი ისეთია, ჯობდა, არ ყოფილიყო. ჩეკისტებისგან დევნა არის. კოკაინის პაკეტს მართმევდა და დანა დამარტყა მკვლელმა, ნასტკას არამზადამ.</p>
<p> ბერიკაცმა თხელ კედელს თითი ატაკა. ხოძიამ ყური მიუგდო და ქალის ჩახრინწული სიცილი და სიცილ-ხიხინი შემოესმა.</p>
<p> – არაყი არის, – თქვა ბერიკაცმა, მერე გაქონილი კოფთის სახელო გამოსწია და ძარღვებით ჩახლართულ-ჩაკვანძულ წინამხარზე ახალი, ირიბი სამგოჯიანი ნაიარევი გამოაჩინა. კარგად ეტყობოდა, რომ ეს ბასრი ფინური დანის ნაკვალევი იყო. ბერიკაცმა მეწამულ ნაიარევს დახედა, თვალები მიენისლა, ხმელი კისერი ჩაუმუქდა, კედლისკენ პირი მიაქცია და ჩაიჩურჩულა:</p>
<p> – ბანდიტი არის!</p>
<p> მერე დაიხარა, ღუმლის კარი გამოაღო, ცეცხლოვან ხახაში ორი ნაფოტი შეტენა, ლოყები გაბერა და ჩინურ ავსულს დაემგვანა.</p>
<p> თხუთმეტი წუთის შემდეგ შეშა თანაბრად და მძლავრად გუგუნებდა, შავი მილი თანდათან წითლდებოდა. ოთახში სიმხურვალე დატრიალდა, ხოძიამ ქურქი გაიძრო, საწოლიდან ჩაჩოჩდა და იატაკზე ფეხმორთხმული დაჯდა, სითბოში გულმომბალი ბებერი ჩინელი ფეხებმოკეცილი იჯდა და რაღაც აბდაუბდას ჩმახავდა. ხოძია ყვითელ ქუთუთოებს ახამხამებდა, დასიცხული ფშუტუნებდა და ბერიკაცს შეცბუნებული სევდიანად ხანდახან თუ შეეკითხებოდა რამეს. ბერიკაცი კი ბურტყუნებდა: მე ბებერი ვარ და აღარაფერი მადარდებს. ლენინი არის, ყველაზე მთავარია და ძალიან არის, ბურჟუები არ არის, ოჰ, არ არის! სამაგიეროდ, წითელი არმია არის. ბევრი არის. მუსიკა? არის, არის. მუსიკა იმიტომ არის, რომ ლენინი საათიან კოშკში ზის. კოშკის იქით? კოშკის იქით წითელი არმია არის.</p>
<p> – შინ დაბრუნება? არა, არა! საშვი არ არის, კარგი ჩინელი წყნარად ზის.</p>
<p> – მე კარგი ვარ, სად ვიცხოვრო?</p>
<p> – სად იცხოვრო? არა, არა. წითელი არმია ყველგან არის.</p>
<p> – წითელი... – ჩაიჩურჩულა გაოგნებულმა ხოძიამ და ცეცხლოვან ნახვრეტებს ჩააშტერდა.</p>
<p> ერთი საათი გავიდა. გუგუნი ჩაწყნარდა, ღუმლის კარის ექვსი ნახვრეტი ექვსი ცეცხლოვანი თვალივით იმზირებოდა. მოცახცახე ჩრდილებსა და მოწითალო ათინათებში გახვეული ხოძია ხელებს ბერიკაცისკენ იწვდიდა და რაღაცას ემუდარებოდა.</p>
<p> გაიარა საათმა, კიდევ ერთმა საათმა. ღუმლის კარის ექვსი ნახვრეტი დაბრმავდა, გამოღებული სარკმლისკენ შავი, ტკბილი კვამლი მიიწევდა. კარს ზემოთ ღრიჭო ძონძებით იყო გამოჭედილი, ხოლო გასაღების ნახვრეტი ჭუჭყიანი ცვილით ამოგოზილი. სპირტქურის წვრილი, მოლურჯო ალი იატაკზე თრთოდა. ხოძიას ქურქი სპირტქურასთან გაეშალა და ცალ გვერდზე მოსწოლოდა, ხელში ნახევარი არშინის სიგრძეზე ჩიბუხი ეჭირა. ჩიბუხზე ფეხებგაფარჩხული დრაკონ-ხვლიკი იყო ამოჩუქურთმებული, ხოლო ოქროსფრად მოელვარე სპილენძის ბუნიკში შავი ბურთულა მეწამული წერტილივით დნებოდა. სპირტქურას მეორე მხრიდან ბებერი ჩინელი მოსწოლოდა. იატაკზე დაფხრეწილი საბანი გაეშალა, ხელში ისეთივე ყვითელი ჩიბუხი ეჭირა. მის გარშემო, როგორც ხოძიას ირგვლივ, შავი კვამლი იბოლქვებოდა, დნებოდა და სარკმლისკენ მიიწევდა.</p>
<p> გათენებისას იატაკზე, ოდნავ მბჟუტავი ალის გვერდით, ბუნდოვნად მოჩანდა მოყვითალო-მოშავო კბილთა ორი რიგი. ბერიკაცი სად იყო, არავინ უწყოდა. ხოძია კი უზარმაზარი საათის ქვემოთ ბროლის დარბაზში ცხოვრობდა. საათი ყოველ წუთში აწკრიალდებოდა, როგორც კი ოქროს ისარი წრეს შემოირბენდა. საათის წკრიალს ბროლის დარბაზში სიცილი მოჰყვებოდა და ძალზე მხიარული ლენინი გამოჩნდებოდა. ლენინს ყვითელი კოფთა ეცვა, ხელში უზარმაზარი, პირგამართული, მოელვარე ცელი ეჭირა, თავზე ღილდაკერებული ქუდი ეხურა. იგი ქანქარა ისარს ჩაეჭიდებოდა და მარჯვნივ გააქანებდა – მაშინ საათი მარცხნივ აწკრიალდებოდა, ხოლო როცა მარცხნივ გააქანებდა, ზარები მარჯვნივ აწკრიალდებოდა. ლენინი ზარების რეკვას როცა მორჩებოდა, ხოძიას ხელს მოჰკიდებდა, აივანზე გაიყვანდა და წითელ არმიას აჩვენებდა. ბროლის დარბაზში ცხოვრებას რა სჯობდა – თბილოდა, თან ნასტკასაც ხედავდა. მზეთუნახავი ნასტკა ბროლის სარკეზე მიაბიჯებდა, ქოშები ეცვა და ისეთი პატარა ფეხები ჰქონდა, კაცს მუჭაში ჩაეტეოდა. ნასტკას არამზადა, მკვლელი და ბანდიტი დარბაზში შემოძრომას აპირებდა, ხელში ფინური დანა ეჭირა, მაგრამ გოლიათივით შემზარავი და მამაცი ხოძია წამოდგა, პირფართო მახვილი მოუქნია და თავი წააგდებინა. თავი აივნიდან ჩაგორდა, ხოძიამ კი თავმოკვეთილ გვამს ხელი წამოავლო, მოიქნია და თავს კვალდაკვალ მიაყოლა. მთელმა ქვეყნიერებამ მოისვენა და გაიხარა, რადგან ის არამზადა დანამომარჯვებული ვეღარ იწანწალებდა. ლენინმა ხოძიას დასაჯილდოებლად ზარებით მქუხარე ჰანგი დასჭექა და მკერდზე ბრილიანტის ვარსკვლავი ჩამოჰკიდა. ზარები ისევ აწკრიალდა და იქამდე წკრიალებდა, სანამ ბროლის იატაკზე გაოლიანის ოქროსფერი ტევრი არ ამოიზარდა; თავს ზემოთ მცხუნვარე, მრგვალი მზე გაბრწყინდა, ტოტებგაშლილი მუხა მოჩუქურთმებულ ჩრდილს ჰფენდა, მუხის იქიდან დედა მოდიოდა, მხრეულზე ვედროები ეკიდა და ყინულივით ცივი წყალი მოჰქონდა.</p>
<p></p>
<h2><strong>III - სიზმრები გაქრა, სინამდვილე დაბრუნდა</strong></h2>
<p> არავინ იცის, შემდგომ ოთხ დღეს ორსართულიან სახლში რა ხდებოდა. მხოლოდ ის ვიცით, რომ მეხუთე დღეს ხუთიოდე წლით მობერებული ხოძია ატალახებულ ქუჩაში გამოვიდა, ოღონდ ქურქი აღარ ეცვა, ზურგზე ტომარა ჰქონდა მოხურული. აღარც საუცხოო მაღალყელიანი ფეხსაცმელი ემოსა, ფეხები მოწითალო ჯღანებში წაეყო. ჯღანებიდან სადაფისფერფრჩხილიანი, დიდრონი, წითელი თითები მოუჩანდა. ქუჩის კუთხეში გადაბრეცილ ფარანთან რუხ ცას თვალები ჩააშტერა, ხელი ჩაიქნია და ვიოლინოსავით ჩამღერა:</p>
<p> – წითელი...</p>
<p> მერე გაურკვეველი მიმართულებით წავიდა.</p>
<p></p>
<h2><strong>IV - ჩინელი ქამრადი</strong></h2>
<p> ორი დღის შემდეგ ხოძია მრავალთაღიან უზარმაზარ დარბაზში ფიცარნაგზე იჯდა, ჯღანებიანი ფეხები ძირს ჩამოეკიდა, თავად თითქოს ბელეტაჟში იყო, ხოლო პარტერი ულვაშიანსა და უულვაშო თავებს გაევსო. ყველას წვეტიანი ქუდი ეხურა და ზედ უზარმაზარი წითელი ვარსკვლავი ჰქონდა მიკერებული. ხოძია ვარსკვლავიანთა სახეებს დიდხანს დასცქეროდა, ბოლოს იგრძნო, რომ ყურადღებაზე პასუხი რაიმეთი უსათუოდ უნდა გამოეხატა, თავდაპირველად ზაფრანისფერ სახეზე თავისი საუკეთესო ღიმილი გამოსახა, შემდეგ წვრილ ხმაზე წამღერებით თქვა ყველაფერი, რაც მრგვალი მზიდან ზარებიანი საათის მქონე დედაქალაქამდე შემზარავი გადარბენისას დაისწავლა:</p>
<p> – პური... ვაგონო, შეუშვი... წითელი... კიტაი-სა – მერე სამი სიტყვა დააყოლა, რომელთა შეთავსება სასწაულებრივი ეფექტის მქონე გასაოცარ კომბინაციას იძლეოდა. ხოძიამ გამოცდილებით იცოდა, რომ ამ კომბინაციას თბილანა ვაგონის კარის გაღება შეეძლო, მაგრამ ასევე შეეძლო, ჩინელის გადახოტრილ თავზე მუშტების საშინელი ბაგუნიც გამოეწვია. ქალები ამ სიტყვების გაგონებაზე გარბოდნენ, ხოლო კაცები ძალზე სხვადასხვაგვარად იქცეოდნენ: ზოგი პურს აძლევდა, ზოგიც საცემრად მოიწევდა. ამჯერად სასიხარულო შედეგი იქონია. თაღებიან დარბაზში სიცილის მქუხარე ტალღა აგორდა და ჭერამდე ავარდა. ხოძიამ პირველ დაქუხებას შეთქმულების ოდნავი ელფერით შეხამებული № 2 ღიმილით უპასუხა და სამი სიტყვა გაიმეორა. ამის შემდეგ ეგონა, დავყრუვდებიო. გუგუნი გამყინავმა ხმამ გაკვეთა:</p>
<p> – ვანია! აქ მოდი! მოხალისე ჩინელი, ნახე, დედას რა მაგრად იგინება!</p>
<p> ხოძიას ირგვლივ ჩოჩქოლებდნენ, მერე ერთბაშად მისცეს წეკო, პური და თუნუქის ტოლჩით მღვრიე ჩაი. ხოძიამ კბილებში მოხრაშუნე სამი ნატეხი პური თვალის დახამხამებაში გააფთრებით შესანსლა, ჩაი დალია და წეკო ხარბად გააბოლა. შემდეგ ხოძია ვიღაცა მწვანე გიმნასტურიანი კაცის წინაშე წარდგა. საბეჭდი მანქანის გვერდით, გატეხილთალფაქიანი ლამპის ქვეშ მჯდარმა კაცმა ხოძია კეთილგანწყობით შეათვალიერა და კარში თავშემორგულს გასძახა:</p>
<p> – ამხანაგებო, ცნობისმოყვარეობა დაიოკეთ. ჩვეულებრივი ჩინელია...</p>
<p> თავშემორგული გაქრა თუ არა, უჯრიდან ქაღალდი ამოიღო, კალამი მოიმარჯვა და ხოძიას ჰკითხა:</p>
<p> – სახელი? მამის სახელი და გვარი?</p>
<p> ხოძიამ პასუხად გაიღიმა, მაგრამ ხმა არ ამოუღია. <br/> გიმნასტურიან კაცს სახეზე დაბნეულობა აღებეჭდა.</p>
<p> – რაო, ამხანაგო, რუსული არ იცი? ჰა? რა გქვია? – მან თითი ხოძიასკენ გააქნია, – სახელი? ჩინელი ხარ?</p>
<p> – კიტაი-სა... – ჩაიმღერა ხოძიამ.</p>
<p> – ჰო! ჰო! ჩინელი რომ ხარ, ეს გავიგე, მაგრამ რა გქვია, ქამრად? ჰა? – ხოძიას სახე ღიმილმა გაუბადრა. კუჭი პურსა და ჩაის ინელებდა და სასიამოვნოდ თენთავდა.</p>
<p> – აი, ხათაბალა, – ჩაიბურტყუნა მწვანეგიმნასტურიანმა და მარცხენა წარბი ბრაზიანად მოიფხანა.</p>
<p> მერე დაფიქრდა, ხოძიას ახედ-დახედა, ქაღალდი უჯრაში ჩადო და დამშვიდებულმა თქვა:</p>
<p> – ახლა სამხედრო კომისარი მოვა და მაშინ შევავსებთ.</p>
<p></p>
<h2><strong>V - ვირტუოზი! ვირტუოზი!</strong></h2>
<p> ორი თვე გავიდა. ჰოდა, როცა ცა რუხი ფერის ნაცვლად მტრედისფრად დაიფერა და ზედ კრემისფერი, გაფიჟვინებული ღრუბლები აცურდა, უკვე ყველამ იცოდა, როგორც ფრანც ლისტი იყო დაბადებული იმისათვის, რათა როიალზე შემზარავი რაფსოდიები დაეკრა, ხოძია სენ-ზინ-პო ამ ქვეყანას იმიტომ მოევლინა, რომ ტყვიამფრქვევიდან ესროლა. თავდაპირველად ბუნდოვანი ხმები გავრცელდა, შემდგომ ეს ხმები გაიბერა, ლეგენდებად იქცა და სენ-ზინ-პო დიდებით შემოსა. იმით დაიწყო, რომ თქვეს, ჩინელმა ძროხა სროლით შუაზე გადაჭრაო, და იმით დასრულდა, რომ პოლკებში ლაპარაკობდნენ, ხოძია ტყვიამფრქვევით ორი ათას ნაბიჯზე თავებს ასხეპავსო. თავებისა რა მოგახსენოთ, მაგრამ ასპროცენტიანი მოხვედრება ნამდვილად ჰქონდა. აზრი გაჩნდა, 100 არამყარი და პირობითია, იქნებ 105 იყოსო? ირიბჭრილიან აქატისფერ თვალებში დაბადებითვე საუცხოო სამიზნე პანორამა იჯდა, სხვაგვარად ასეთი სროლის ახსნა შეუძლებელი გახლდათ.</p>
<p> სასროლეთზე უზარმაზარი მანქანით მოვიდა რუხმაზარიანი, ფუმფულაულვაშებიანი მედიდური კაცი. იგი დურბინდმომარჯვებული იდგა და ხოძიას სროლას ცნობისმოყვარედ აკვირდებოდა. ხოძია შორეთს თვალებმოჭუტული ჩაშტერებოდა, აგრიალებული „მაქსიმის“ სახელურებს აწვებოდა და კორდს ისე ცელავდა, როგორც დედაკაცი ყანას მკის.</p>
<p> – ეშმაკმა უწყის, მართლა საკვირველი ამბავია! ასეთ რამეს პირველად ვხედავ, – თქვა ფუმფულაულვაშიანმა, როცა გავარვარებული „მაქსიმი“ დადუმდა, მერე ხოძიას მიუბრუნდა და თვალებმომცინარემ უთხრა: – ვირტუოზი ხარ!</p>
<p> – ვირტუ-ზი... – უპასუხა ხოძიამ და ჩინურ ანგელოზს დაემგვანა.</p>
<p> ერთი კვირის შემდეგ პოლკის მეთაურმა მეტყვიამფრქვევეთა რაზმის მეთაურს ბოხი ხმით უთხრა:</p>
<p> – ნამდვილი მამაძაღლია! – მერე მხრები აღფრთოვანებით აიჩეჩა, სენ-ზინ-პოსკენ შეტრიალდა და დაუმატა: – ამას პრემია უნდა ვაძლიოთ.</p>
<p> – პრე-მი... აძლიო, აძლიო, – უპასუხა ხოძიამ და მოყვითალო ნათება დააფრქვია.</p>
<p> მეთაურმა როგორც კასრიდან, ისე ამოიგრგვინა და მეტყვიამფრქვევეებმა მქუხარე ხმით უპასუხეს. იმავე საღამოს კანცელარიაში, ჩამტვრეული ტიტის ქვეშ მჯდარმა გიმნასტურიანმა კაცმა პოლკის მეთაურს მოახსენა, ქაღალდი მოვიდა, ხოძია ინტერნაციონალურ პოლკში გადაგზავნეთო. მეთაურს სახეზე სისხლი მოაწვა და წამოჭარხლებულმა ჩაიბუხუნა:</p>
<p> – კიდევ რა უნდათ? – თანაც უზარმაზარი, ბალნიანი თითი მოკაკვა და ბრაწი აჩვენა. გიმნასტურიანი კაცი უმალვე შეუდგა წერილის შავად წერას. წერილი ამ სიტყვებით იწყებოდა: „რკინის პოლკის მეტყვიამფრქვევე სენ-ზინ-პო პოლკის სიამაყე და ვირტუოზია...“</p>
<p></p>
<h2><strong>VI - ბრწყინვალე დებიუტი</strong></h2>
<p> ერთი თვე გავიდა, ცაზე პაწაწკინტელა ღრუბელიც კი არსად ჩანდა, თავს ზემოთ მცხუნვარე მზე იდგა. ორი ვერსის იქით, ტყის პირას ჩაყოლებული ლურჯი წარაფებიდან სამხედრო ჭექა-ქუხილისმაგვარი გრგვინვა-გრიალი მოისმა, ხოლო მარცხენა მხარეს რკინის პოლკი უკან იხევდა, გამშრალ მიწაზე სწრაფად მიაბიჯებდა. მხრებზე ლენტებგადაკიდებული ხოძია დამრეც ფერდობზე იდგა ცხვირწვეტა ტყვიამფრქვევის გვერდით. სახეზე ჩაფიქრება ეხატებოდა. დროდადრო ცას ასცქეროდა, მერე წარაფებს აკვირდებოდა, ხანაც თავს გვერდზე მიატრიალებდა და ნაცნობ მეტყვიამფრქვევეს ხედავდა. მისი თავი და მკერდზე გამონასკვული წითელი ბაფთა ორმოციოდე ნაბიჯის იქით ბუჩქებში გაკრთებოდა ხოლმე. მეტყვიამფრქვევეს წამით გახედავდა, მერე თვალებმოჭუტული კვლავ მზეს აცქერდებოდა, მზისგან გაფიცხებულ ქუდს შუბლზე აიწევდა, ოფლს მოიწმენდდა და იცდიდა, ჭახაჭუხს რა მოჰყვებოდა.</p>
<p> ცდა დიდხანს არ დასჭირვებია. შორს, ლურჯ წარაფებში, შავი მწკრივები გამოჩნდა. ეს მწკრივები ხან მიწას გაერთხმებოდა, ხან წამოიმართებოდა, თანდათან ფართოვდებოდა, ხშირდებოდა და ბორცვის ფერდობს უახლოვდებოდა. ხოძიას უკან და მარცხნივ რკინის პოლკმა გააფთრებული გრგვინვა-ქუხილი უფრო გაახშირა. ხოძიას ზურგს უკან გამკივანმა შეძახილმა მთელ ბორცვს გადაუარა:</p>
<p> – ცე-ცხლი!</p>
<p> ბაფთიანმა მეტყვიამფრქვევემ ბუჩქებში ტყვიამფრქვევი უმალ ააკაკანა. ამ ხმას სადღაც მარცხნივ სხვა ხმაც აჰყვა და წამომართული მწკრივის წინ მიწიდან მტვრის ბურუსი ავარდა. ხოძია ტყვიამფრქვევთან მარჯვედ ჩაჯდა, ვირტუოზული ყვითელი ხელები სახელურებს ჩასჭიდა, ლულა ერთხანს უხმოდ ოდნავ მიატრიალ-მოატრიალა, მერე მოკლე-მოკლედ ააკაკანა, შეჩერდა... ისევ ააკაკანა და უცებ გამაყრუებელი გაბმული ჭახჭახით შემზარავი რაფსოდია ააჟღერა. გავარვარებულმა ტყვიებმა მწკრივი ერთი ბოლოდან მეორე ბოლომდე რამდენიმე წამში გალოკ-გამოლოკა. მწკრივი მიწას განერთხა, ისევ წამოიმართა, ალაგ-ალაგ დაწყდა და დაიმსხვრა. უკან აღფრთოვანებული, ჩახლეჩილი ხმა გაისმა:</p>
<p> – ხოძია! მოცელე! ცეცხლი! ცე-ცხლი!</p>
<p> ხოძიამ მტვერსა და ბურუსში მეორე მწკრივისკენ ტყვიების განუწყვეტი თქეში მიმართა. ამ დროს მარჯვნივ, შორს, მიწიდან მუქი ზოლები ამოიზიდა და მათ გასწვრივ მტვრის სვეტები ავარდა. ბორცვის ფერდობს განგაშის უხილავმა ელვამ ჩაურბინა. ჩახრინწული ხმა ნაწყვეტ-ნაწყვეტად გაისმა:</p>
<p> – მოიერიშე კავალერიისკენ...</p>
<p> გუგუნმა მიწა ხოძიამდე შეარყია. მუქი ზოლები საშინელი სისწრაფით ახლოვდებოდა. ამ დროს, როცა ხოძია ტყვიამფრქვევს მარჯვნივ ატრიალებდა, მის თავს ზემოთ ჰაერი მკრთალმა შუქმა გაკვეთა. და იგი რაღაცამ მკერდით სახელურებზე მიანარცხა. ხოძია ვეღარაფერს ხედავდა.</p>
<p> როცა მზე ხელახლა შეიგრძნო, მის წინ ბურუსიდან ტყვიამფრქვევი და გათელილი ბალახი ამოცურდა; ირგვლივ ყოველივე დაიმსხვრა და სადღაც გაფრინდა. უკან, პოლკში, ცეცხლი ჭახანით კანტიკუნტად გაიკვესებდა და გაქრებოდა. ხოძია მკერდში ისეთ მწვავე ტკივილს გრძნობდა, ძლივსღა სუნთქავდა, თავი შეატრიალა და დაინახა, რომ მტვრის ღრუბელში გახვეული მხედრები ელვისებურად მიექანებოდნენ იქით, სადაც რკინის პოლკი ისროდა, და სადაცაა, დააცხრებოდნენ. მარჯვნივ მეტყვიამფრქვევე გამქრალიყო. მწვანეტანსაცმლიანთა მწკრივები აღმართზე ამორბოდნენ. სირბილით მომავლებს სამხრეები ოქროსფრად უბრწყინავდათ. ისინი ყოველ წამს მატულობდნენ და ხოძია უკვე მათ სპილენძისფერ სახეებსაც ხედავდა. ხოძიამ ტკივილისგან დაიწრიპინა, დაბნეულად მიმოიხედა, სახელურებს ჩაეჭიდა და ტყვიამფრქვევი ააგრიალა. სახეები და ოქროსფერი სამხრეები ბალახში ჩაემხო. სამაგიეროდ, ახლა მარჯვნივ წამოიმართნენ და ხოძიასკენ გამოექანნენ. გვერდით მეტყვიამფრქვევეთა ოცეულის მეთაური გამოჩნდა. ხოძიამ ერთ წამს თვალი ბუნდოვნად მოჰკრა, რომ მას მარცხენა სახელოდან სისხლი ჩამოსდიოდა. მეთაურს ხოძიასთვის აღარაფერი დაუყვირია. ფეხზე წამოიმართა, მარჯვენა ხელი წინ გაიწოდა და მომხდურებს სროლა აუტეხა. მერე განცვიფრებული ხოძიას თვალწინ მაუზერის ლულა პირში ჩაიდო და გაისროლა. ხოძია წამით დუმდა, მერე კი ტყვიამფრქვევი კვლავ ააგრიალა.</p>
<p> შაშხანამომარჯვებულმა, სირბილისგან სულშეხუთულმა, სპილენძისფერსახიანმა იუნკერმა მწკრივს გამოასწრო. იგი ხოძიასკენ მარჯვნიდან მოისწრაფოდა.</p>
<p> – ტყვიამფრქვევს ხელი უშვი... წყეულო ჩინელო!!! – ხრიალებდა იგი. ტუჩებზე ქაფი ებუშტებოდა, – დაგვნებდი.</p>
<p> – დაგვნებდი!!! – ღრიალებდნენ მარჯვნიდანაც და მარცხნიდანაც, ოქროსფერი სამხრეები და წვეტიანი ხიშტები უკვე ფერდობის კიდეზე ათამაშდა. ა-რ-რა-პა-პა! – ტყვიამფრქვევმა უკანასკნელად წაიმღერა და ერთბაშად დადუმდა. ხოძია წამოდგა, ნებისყოფის დაძაბვით ჩაიხშო მკერდის ტკივილი და ავისმომასწავებელი გრძნობა, რამაც გული უეცრად შეუკუმშა. უკანასკნელ წამს მის თვალწინ სასწაულებრივად გაიელვა მცხუნვარე მზის ქვეშ დამსკდარმა მიწამ, ნაჩუქურთმევმა ჩრდილმა და ოქროსფერი გაოლიანის ტევრმა. შინისკენ, შინისკენ უნდა გასწიოს. ხოძიამ ტკივილი დათრგუნა, ირიბ სახეზე სხივმფინარე ღიმილი აიყვავილა და თუმცა უკვე გრძნობდა, რომ იმედი ქრებოდა, თვალები ცისკენ აღაპყრო და მაინც თქვა:</p>
<p> – პრემი... წითელი ვირტუოზი... აძლიო! აძლიო!</p>
<p> გოლიათმა სპილენძისფერ-წითელმა იუნკერმა ხიშტი მძლავრად გამოაქანა და ყელში ისე ატაკა, რომ ხერხემალი შეუმტვრია. ოქროსისრებიანმა შავმა საათმა სპილენძის მჟღერი ზარებით ჰანგის ჩამოწკრიალება მოასწრო და ხოძიას ირგვლივ ბროლის დარბაზი აელვარდა. ამ დარბაზში ვერავითარი ტკივილი ვერ შეაღწევდა. ტკივილგაყუჩებული, მშვიდი, სახეზე ღიმილშეყინული ხოძია ვერ გრძნობდა, იუნკერები ხიშტებით როგორ ჩხვლეტდნენ.</p>
<p align="right"><strong>მიხაილ ბულგაკოვი</strong></p>
</div>
კარლ ბროეგერი ფლერიში
tag:www.qwelly.com,2020-09-26:6506411:Topic:1430421
2020-09-26T09:02:18.693Z
ლაშა
https://www.qwelly.com/profile/lshisa
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> მანქანა ქუჩის გასწვრივ მიქრის. გზა სწორია. საბურავები ჭრაჭუნობენ, ფანჯრები ჩუმად ზრიალებენ, სტრასბურგი და მეტცი უკვე დიდი ხანია უკან ჩამოვიტოვეთ. ჩემ გვერდით კარლ ბროეგერი ზის და ბუტერბროდს მიირთმევს, მაგრამ ის ამ საქმიანობაზე მთლიანად კონცენტრირებული არ არის. მისი აზრები სხვაგანაა.</p>
<p> ორი საათია, რაც ვისადილეთ. სასიამოვნო სიურპრიზი მოგვიწყვეს. ამ დაუვიწყარ სადილზე აპეტაიზერად მაიონეზიანი ნახევარი ომარი და ყველის ასორტის უზარმაზარი…</p>
</div>
<div style="font-size: 15px; color: black;"><p> მანქანა ქუჩის გასწვრივ მიქრის. გზა სწორია. საბურავები ჭრაჭუნობენ, ფანჯრები ჩუმად ზრიალებენ, სტრასბურგი და მეტცი უკვე დიდი ხანია უკან ჩამოვიტოვეთ. ჩემ გვერდით კარლ ბროეგერი ზის და ბუტერბროდს მიირთმევს, მაგრამ ის ამ საქმიანობაზე მთლიანად კონცენტრირებული არ არის. მისი აზრები სხვაგანაა.</p>
<p> ორი საათია, რაც ვისადილეთ. სასიამოვნო სიურპრიზი მოგვიწყვეს. ამ დაუვიწყარ სადილზე აპეტაიზერად მაიონეზიანი ნახევარი ომარი და ყველის ასორტის უზარმაზარი ლანგარი მხოლოდ ოცდახუთ ფრანკად მოგვართვეს - სხვა, მადისაღმძვრელ გემრიელ რაღაცებზე აღარ ვლაპარაკობ. ცოტა აზრზე რომ მოვედით, კარლმა დეტალურად დაიწყო იმის მოყოლა, თუ რა გეგმები და მოლოდინი ჰქონდა სამომავლოდ.</p>
<p> ამის ბევრი არაფერი მესმის, რადგან ამ გეგმებთან ბევრი „თუ“ და „მაგრამ“, გათვლები და ხალხი არის დაკავშირებული.ა არ ვიცი, რა იყო ამის მიზეზი - ომარი, ღვინო თუ ის, რომ ყველაფერი ეს საოცრად იაფი იყო, კარლი იმდენ სამომავლო ოცნებას ახვავებს, რომ მალე ევერესტის მთის მწვერვალზე ღრუბლებში იკარგება - ათ წელიწადში საწარმოს ხელმძღვანელი იქნება, ოც წელიწადში - დირექტორი, გენერალური დირექტორი, პრეზიდენტი და ასე შემდეგ. ამჟამად კარლი კიბის იმდენად დაბალ საფეხურზე დგას, რომ ნამდვილად შეუძლია სერიოზული დაშავების გარეშე ჩამოვარდნა. ის ბანკის მოსამსახურეა და საკმაოდ ჯანმრთელია. ამიტომ შეუძლია, ომარის მიღებიდან უკვე ორი საათის შემდეგ უპრობლემოდ მიირთვას კარაქიანი პურის მოზრდილი ნაჭერი. ამასობაში, თავისი იდეალების განხორციელებაზე ფიქრს არ წყვეტს და იმაზე ოცნებობს, თუ რას გააკეთებს, როცა საწარმოს ხელმძღვანელი იქნება. ასეთია კარლი.</p>
<p> მანქანა ისევ მიქრის, სხვადასხვა სოფელს გავდივართ. ფანჯრებიდან ვიყურებით, ერთმანეთს ენაცვლებიან წვეტიანი სახურავები, ძროხები, ქალების ჭრელი კაბები და ნეხვის გროვები. შემოდგომის ქარი უბერავს. მოსახვევს მოსახვევი მოსდევს, ბორცვს ბორცვი, მერე კი ხეივნები და ხეები აღარ ჩანს. ქუჩები იტოტება და ვიწროვდება, გვიახლოვდებიან მოუხეშავი, მორახრახე ავტობუსები, რომლებზეც დიდი ასოებია გამოსახული და კიდევ რაღაც მოწოდებები აწერია. დასახლებული პუნქტების მაჩვენებელ აბრებზე კი ისეთი სახელები ჩნდება, რომელთა წინაშე ყველაფერი უნდა გაჩერდეს.</p>
<p> კარლი თავის საფულეს აწესრიგებს. ბანკნოტებს შორის ჩატენილია ამონაჭრები სპორტული გაზეთიდან, რომლებშიც აღწერილია სახელგანთქმული ფეხბურთის მატჩი რეინე მიუნსტერის წინააღმდეგ (კარლის გუნდმა დიდი უპირატესობით, 6:0 გაიმარჯვა და კარლიც საქებარი სიტყვებით იყო მოხსენიებული), მაგრამ უფრო მნიშვნელოვანია მომხიბლავი ქალბატონების რამდენიმე ფოტოსურათი, რომლებსაც ის დესერტის მირთმევის დროს აკვირდებოდა.</p>
<p> ჩვენ წინ გზა მთავრდება. მანქანა მუხრუჭების ხრჭიალით ჩერდება. მოედანზე გადმოვდივართ, სადაც ქალაქის ბაზარია. აქ მანქანებია გაჩერებული, გვერდით შეფიქრიანებული მძღოლები დგანან საქმიანი სახით, თავზე მძღოლის წვეტიანი კეპები ახურავთ, ადამიანების ჯგუფები ერთ ადგილას გროვდებიან, გიდები აქეთ-იქით დარბიან, თავიანთ "ცხვრებს" აგროვებენ და მიდიან.</p>
<p> ადამიანები ჩვენ ირგვლივ თავიანთი საქმეებით არიან დაკავებული, ერთმანეთში მოგუდულად და სწრაფად საუბრობენ. გუშინდელი სიკვდილის ქუჩები ბულვარებად გადაქცეულან, რომლებსაც ომის შემდგომ პატივსაცემი მნახველები სტუმრობენ. იქ, სადაც ადრე ყოველი ფეხის ნაბიჯი სისხლთან ასოცირდებოდა და საზარელი შიში ადამიანს გულს უკუმშავდა, ახლა ქუჩებში ხეფენილებია, ტურისტებს ფეხსაცმელები რომ არ გაუჭუჭყიანდეთ. კარგად მომზადებული თარჯიმნები კი სტუმრებს წინ მიუძღვიან, რათა ყველამ ყველაფერი დაინახოს - გარანტირებულად ყველაფერი. დუომონი....</p>
<p> ჩვენ გარშემოც დაქრის ვიღაც სწრაფად, აღელვებული და მონდომებულია. უნდა, რომ აგვიხსნას, როგორი სტრატეგია გამოიყენებოდა აქ, ასე ვთქვათ, საქმის კურსში შეგვიყვანოს. ომარითა და ბუტერბროდით მოძლიერებული კარლი მეგობრულად უღიმის მას და ყურადღებით უსმენს. გიდს კარბიდის შუქზე ფორტის დასათვალიერებლადაც მივყვებით. ვუსმენთ მის მონაყოლს, თუ როგორი პრაქტიკულები იყვნენ გერმანელები. როგორც კი ფორტი დაუკავებიათ, სარდაფში მანქანა-დანადგარები დაუმონტაჟებიათ, სინათლე გაუყვანიათ და ამწეები დაუყენებიათ საბრძოლო მასალის ზევით ასაწევად. მანამდე ასეთი რამ არ ყოფილა.</p>
<p> თანხმობის ნიშნად კარლი თავს უქნევს: "ჰო, ასე იყო". მაგრამ როცა დაჟანგული ფოლადის ჩაფხუტების, ავტომატის მოღუნული ლულებისა და აუფეთქებელი ჭურვების წინაშე აღმოვჩნდებით, ჩვენი გიდი კი ისევ ლაყბობას განაგრძობს, ხოლო იქვე მეორე გიდი იმავე ამბავს ჰყვება ინგლისურად, კარლი თავით მანიშნებს, საკმარისიაო. ხალხში ვერევით და გარეთ გამოვდივართ. ქვემოთ ნანახი ჩაფხუტების, ჯავშანჟილეტებისა და ჭურვის ნამსხვრევების გამო კარლი დადუმებულია.</p>
<p> გვირაბის მხუთავი ჰაერის შემდეგ გარეთ ქარი ისე ნაზად და რბილად გველამუნება, რომ სიამოვნებით მივეყრდნობოდით მას. ჯერ კიდევ საკმაო სინათლეა, მაგრამ უკვე დგება ის საიდუმლოებით მოცული საათი, როდესაც დღე და ეღამე თანაბრდება, სასწორის თეფშებმა თითქოს უსასრულო რწევა შეწყვიტესო, ერთი წამით ჩერდებიან - კიდევ ერთი ამოსუნთქვა და, ჯადოქრობამ ჩაიარა. უცებ საღამოს სუსტი შუქი ჩამოდგება, მდელოზე ძროხა ბღავის, დაღამდა.</p>
<p> ჩვენ წინ სიმაღლეების იისფერი ჩრდილი იქოჩრება. გიდი გამოგვყოლია და ჩვენს ზურგს უკან მოყოლას განაგრძობს: "ეს კოშკი, რომელსაც "საპილპილეს" უწოდებდნენ, სტრატეგიული თვალსაზრისით მეტად საინტერესო წერტილი იყო".</p>
<p> მეტის თქმის შესაძლებლობა აღარ ეძლევა. გაღიზიანებული კარლი უკან მოიხედავს და კატეგორიულად ეუბნება: "მოკეტეთ!.."</p>
<p> ბოროტად არ ამბობს ამას, უფრო მშვიდად, მაგრამ საბოლოო სიტყვასავით.</p>
<p> ამის შემდეგ წინ მიდის, შორდება ბრძოლის სტრატეგიულ დაგეგმარებას, ტურისტების ჯგუფების გაურკვეველ მუსაიფს, ომარს, ბუტერბროდს, ქალბატონების სურათებს და საბანკო საქმეებს, შორდება მშვიდობის ათ წელს.</p>
<p> ის მიდის და სახე სულ უფრო და უფრო უსერიოზულდება. თვალები უწვრილდება, დაძაბული იყურება მიწისკენ, ბალახი შრიალებს, ქვები ხრაშუნობენ, სადღაც გამაფრთხილებელი აბრაა, რომელიც იმ საშიშროებაზე მიგვანიშნებს, ჯერ კიდევ რომ არსებობს. თუმცა კარლს ეს ყველაფერი აღარ აინტერესებს. ის რაღაცას დაეძებს.</p>
<p> გზას ჭურვებისგან გადათხრილ მინდორზე და მავთუხლართების გროვასთან მივყავართ. თარჯიმანი გვეძახის, გაფრთხილებებით გვავსებს და საკმაო მანძილით ჩამოგვრჩება. უკვე მოჩანს ბომბსაფრები, რომლებიც ოდესღაც მიწით დაფარულა და შემდეგ ისევ ამოუთხრიათ. ირგვლივ მიმოფანტულია გრძელტარიანი ჭურვები, მთლიანად დახვრეტილი კარდალები, ყვითელ თიხაში ჩარჭობილია გასაცოდავებული დაჟანგული ჩანგალი, და მის ბოლოზე ჩამოკიდებული კოვზის ნახევარი.</p>
<p> რაღაც პერიოდი გზას ვაგრძელებთ. კარლი ხშირად ჩერდება და საგნების მდებარეობას ამოწმებს. შემდეგ თავს აქნევს და ისევ წინ მიიწევს. რომელიღაც ტრანშეის მიმართულების მოძებნა უნდა. მხოლოდ მიმართულება - ჭურვებისგან ამოთხრილ ორმოებს შორის ბილიკი მიიკლაკნება და შემდეგ მკვეთრად უხვევს კუთხეში.</p>
<p> კიდევ რამდენიმე ნაბიჯი. კიდევ ერთი მზერა და კარლმა იპოვა, რაც უნდოდა.</p>
<p> ერთი წამით დუმს, შემდეგ კი ამბობს:</p>
<p> პ- აქ, - ჩერდება და შემდეგ ისევ წინ მიდის, - დაახლოებით აქ იყო, მაშინ აქ ვიყავით, ირგვლივ ყველაფერი ზანზარებდა, რამდენიმე გასროლა გაისმა და შემდეგ შეტევა... - ის იმეორებს, - და შემდეგ შეტევა...</p>
<p> ის ტრანშეას უკან იტოვებს, ფეხზე წამოხტება და თითქოს შეტევაზე გადადის. მაგრამ ახლა ის აღარ არის კარლ ბროეგერი, კაცი, რომელსაც საბანკო საქმეები და ფეხბურთის შესახებ ცნობები აინტერესებს. ის სრულიად სხვა, ათი წლით გაახალგაზრდავებული უნტეროფიცერი ბროეგერია, რომელიც ისევ აიტაცა მიწამ, ბრძოლის ველის ველურმა ფერფლის სუნმა და მოგონებამ, რომელიც ქარიშხალივით უტევს მას.</p>
<p> მისი მოძრაობა ისეთი აღარაა, როგორიც ადრე იყო: გაუბედავად აღარ ეძებს რაღაცას; სიარულის მანერაც აღარაა ისეთი, როგორსაც მიჩვეული ვიყავი. გაუცნობერებლად, უნებურად ისევ მკვეთრად, ყურადღებით, მიპარვით მოძრაობს, ცხოველის ინსტინქტურ სიფრთხილეს გაუღვიძია მასში; თავად ვერ ამჩნევს, როგორ ჩარგო თავი მხრებში, რა მოშვებულად აქვს ჩამოკიდებული ხელები, მზად არის, დაეცეს. იმასაც ვერ ამჩნევს, როგორც ცდილობს, რომ არ გამოჩნდეს. თითქოს უნდა, რომ არავინ დაინახოს, თუმცა სულ საფარში რჩება.</p>
<p> ასე მივიწევთ წინ. რამდენიმე საათის წინ ნამდვილად ვერ შეძლებდა გზის გაკვლევას. ახლა მიწის ყოველ კუნჭულს ცნობს. წარსულმა ისევ მოიცვა მისი გონება. ასე მივდევთ ნაკვალევს, შეკვეთით შეკერილ კოსტიუმებში გამოწყობილი ორი მამაკაცი, შლაპებითა და სასეირნო ჯოხებით, მივდევთ კვალს, სადაც იმ საშინელ ღამეს კარლი და მისი ოცეული მიხოხავდა, როდესაც მანათობელი რაკეტები უზარმაზარი რკალური ნათურებივით დასცქეროდნენ განადგურების პროცესს. მიწა ტიომონისა და ფლერის გარშემო აფეთქებების შადრევნების ქვეშ ზღვასავით ღელავდა - ჩვენ ისევ ამ გზას გავდივართ. ჩვენ გარშემო საღამოს უსაზღვრო სიმშვიდეს დაუსადგურებია, მაგრამ უნტერ-ოფიცერ ბროეგერის ყურებში ბრძოლა გუგუნებს, სასეირნო ჯოხი ჭურვივით უჭირავს ხელში, კიდევ ერთხელ მიუძღვება თავის ჯარისკაცებს ჭურვებით ამოთხრილ ორმოებში ქალაქზე შტურმის მისატანად.</p>
<p> ქალაქი კი აღარ არსებობს. ის გაქრა, აღიგავა პირისაგან მიწისა. აღარ აღადგინეს, იმიტომ, რომ მიწა ჯერ ისევ დანაღმულია, სავსეა ფეთქებადი ნივთიერებებით, მეტისმეტად სახიფათოა აქ ისევ რაიმეს აშენება.</p>
<p> კარლი ძეგლს ეყრდნობა. ის იმ ადგილს აღნიშნავს, სადაც ოდესღაც ფლერი იყო, საშინელებათა სოფელი, რომლის ნანგრევები ერთ ღამეში ექვსჯერ აიღეს შტურმით და ბოლოს მაინც დაკარგეს.</p>
<p> - იქ ერთი ახალგაზრდა ახალწვეული იყო, - ამბობს ის, - მთელი იმ ხნის განმავლობაში ჩემს სიახლოვეს იყო. როდესაც უკან ვიხევდით, ვეღარ დავინახე. მოგვიანებით კი...</p>
<p> მოგვიანებით, როდესაც ეს ადგილი დაიკავეს, ცხედრის მხოლოდ ერთი ნაწილი იპოვეს, მაგრამ არ იცოდნენ, ის იყო თუ არა. ამიტომ "დაკარგულად" გამოაცხადეს. დედამისს დღემდე იმედი აქვს, რომ ერთ მშვენიერ დღეს მის წითელი პლუშით გაწყობილ მისაღებ ოთახში შევა, გაზრდილი, ღონიერი, მხარბეჭიანი და მის გვერდით დაჯდება დივანზე.</p>
<p> - არ არსებობს მიზეზი, რატომ არ შეიძლება, ჯერ კიდევ ცოცხალი იყოს... - ფიქრობს კარლი და მოღუშული შემომყურებს. - როგორ გგონია, შეიძლება, რომ მუსიკოსი გამხდარიყო? მაშინ ეს უნდოდა.</p>
<p> ამ კითხვაზე პასუხი არ მაქვს და გზას ვაგრძელებთ. ბბინდმა მუქი ლურჯი შეფერილობა მიიღო. კარლი კიდევ ერთხელ ჩერდება, ხელით გაურკვეველ ჟესტს აკეთებს და ამბობს:</p>
<p> - შეხედე, უბრალოდ არ მესმის, აქ ისეთი ამბავი ხდებოდა, რომ ფიქრის უნარიც კი გერთმეოდა კაცს, ჯოჯოხეთი იყო, ნამდვილი ჯოჯოხეთი, ბოლო წერტილი, დასასრული, კუპრით სავსე უზარმაზარი ქვაბი, სრულიუ უიმედობა. ამ ქვაბში ადამიანი იყო და არც იყო. ახლა კი აქ დავბოდიალებთ, მხოლოდ პატარა ხეობაა, იქ კი, სიბნელეში, უწყინარი ბორცვი...</p>
<p> სიბნელეში თეთრად ამომართულა მავზოლეუმი. ავტობუსები გასამგზავრებლად მზადყოფნაში არიან. ხმაურით მიდიან, თავიანთი რბილი სავარძლების რიგებით.</p>
<p> მანქანას ისევ მუქი ლანდშაფტი მისდევს. ფარების შუქზე მემორიალები მისრიალებენ, ბევრი მემორიალი. მათზე უმეტესად საუბარია Gloire-ზე და Victoire-ზე(Gloire, Victoire - დიდება, გამარჯვება (ფრანგ.)).</p>
<p> კარლი თავს აქნევს.</p>
<p> - ეს მთელ ისტორიას არ გვიყვება. არა, სრულიადაც არა. თუმცა ისინი მართლები არიან, ძეგლებს რომ აღმართავენ, რადგან იმაზე მეტი ტანჯვა, რაც აქ და მიმდებარე ტერიტორიებზე განიცადა ხალხმა, არსად ყოფილა. მხოლოდ ერთი რამ გამორჩათ: აღარასოდეს. აი, ეს აკლია. შენ...</p>
<p> ჩვენ წინ გზა თეთრად იშლება და ნელ-ნელა ზემოთ მიუყვება. ღრუბლების მიღმა წითელი და მოწყენილი მთვარე ამოდის. თანდათანობით პატარავდება და ღიავდება, ბოლოს კი რომანის ამერიკულ სასაფლაოს ვერცხლისფრად ანათებს. სუსტ შუქზე თოთხმეტი ათასი ჯვარი კიაფობს. თოთხმეტი ათასი ჯვარი ერთმანეთის უკან რიგებშია აღმართული. თვალები აგეწვება კაცს, ისე გამაოგნებლად სწორად არიან განლაგებულნი, ვერტიკალურად, დიაგონალურად. ყოველი ჯვრის ქვეშ საფლავია. ყოველ მათგანზე - წარწერა:</p>
<p> "ჰერბერტ კ. ვილიამსი, ლეიტენანტი, ქიმიური სამხედრო ოპერაციების ხელმძღვანელი, კონექტიკუტი, 13 სექტემბერი, 1918 წ."</p>
<p> "ალბერტ პეტერსონი, 137-ე ქვეითთა დანაყოფი, 35-ე პოლკი, ჩრდილოეთი დაკოტა, 28 სექტემბერი, 1918 წ.".</p>
<p> თოთხმეტი ათასი... - ოცდახუთი ათასი იყვნენ. მონფოსონის შტურმისას დაიღუპნენ, ომის დამთავრებამდე რამდენიმე კვირით ადრე. ეს მხოლოდ ერთი სასაფლაოა ამდენი კაცისთვის. ყველგან, ასობით ადგილას, სხვები წვანან. ფრანგებისათვის თეთრი ხის, ხოლო გერმანელებისათვის შავი ჯვრები აღუმართავთ.</p>
<p> ამ თოთხმეტი ათასი ჯვრის შუაგულში, ფართო მთავარ გზაზე, ერთი კაცი სცემს ბოლთას, შორიდან პატარად მოჩანს. ეს უფრო ამძიმებს გულს, ვიდრე არავინ რომ არ ყოფილიყო იქ. კარლი მაჩქარებს.</p>
<p> ქალაქებში ბავშვები მოედნებზე თამაშობენ, მათ გარშემო მაღაზიები, სახლები, ეკლესიის ეზოები, გაზეთები, ხმაური, ყვირილი, ქუჩები, მთელი სამყაროა, მაგრამ ისინი თამაშს განაგრძობენ, ჩაძირულები არიან თავიანთ მარტივ თამაშებში. ისინი ამქვეყნად ყველგან თამაშობენ.</p>
<p> - ბავშვები... - ამბობს კარლი და სიბნელეში ვერ ვხედავ, რა სჭირს, - ბავშვები ყველგან ერთნაირები არიან, არა? ბავშვებმა ჯერ არაფერი იციან.</p>
<p> სანამ ამ ყველაფერს გავაანალიზებდე და შევხედავდე, ის ჩემკენ ბრუნდება:</p>
<p> - ახლა წავიდეთ, რატომღა ვდგავართ აქ?</p>
<p> ის თავს აბრუნებს და დარჩენილი მგზავრობისას დაძაბული იყურება ფანჯრიდან.</p>
<p align="right"><strong><em>ერიხ მარია რემარკი</em></strong></p>
</div>