ბიბლია - Qwelly2024-03-28T12:45:18Zhttps://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topic/listForTag?tag=%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90&feed=yes&xn_auth=noესაიას წინასწარმეტყველება (განმარტება 51-66)tag:www.qwelly.com,2014-01-28:6506411:Topic:5802892014-01-28T09:38:14.090Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 51</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. 'მისმინეთ, სიმართლის მადევარნო, უფლის მძებნელნო! შეხედეთ კლდეს, საიდანაც ხართ გამოკვეთილნი, და ორმოს ღრმულს, საიდანაც ხართ ამოთხრილნი! შეხედეთ აბრაამს, თქვენს მამას, და სარას, თქვენს მშობელს, რადგან როცა ერთი იყო, მაშინ მოვუწოდე მას, ვაკურთხე და გავამრავლე".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას…</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 51</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. 'მისმინეთ, სიმართლის მადევარნო, უფლის მძებნელნო! შეხედეთ კლდეს, საიდანაც ხართ გამოკვეთილნი, და ორმოს ღრმულს, საიდანაც ხართ ამოთხრილნი! შეხედეთ აბრაამს, თქვენს მამას, და სარას, თქვენს მშობელს, რადგან როცა ერთი იყო, მაშინ მოვუწოდე მას, ვაკურთხე და გავამრავლე".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას ბაგეებით კვლავ უფალი მეტყველებს. წინასწარმეტყველი სანუგეშებლად იუდეველთა დიდი მამამთავრის ცხოვრებას იხსენებს. როგორც თავის დროზე უნაყოფო აბრაამისა და სარასგან აღმოცენდა ისრაელი, ასევე ძალუძს იმავე შემოქმედს სიონის მთა, ძველი აღთქმის სულიერად უნაყოფო ეკლასია, ულამაზეს ბაღად და ედემად, ე. ი. ახალი აღთქმის ეკლესიად გარდაქმნას. წარმოდგენილი სიტყვები სიმართლის მიმდევრებს განეკუთვნება. ხსენებულ ტერმინში წმინდა წერილი ღვთის მცნებებთან შესაბამისობაში ცხოვრების მსურველ ადამიანებს მოიაზრებს. კლდეში და ორმოში აბრაამი და სარა იგულისხმებიან. როგორც უნაყოფო, ასაკს გარდასრულ ადამიანთაგან უდიდესი იუდეველი ერი დასაბამიერდა, ასევე გამრავლდებიან და იკურთხებიან ღვთის სიმართლის მაძიებელნი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 4. 'გამიგონე, ჩემო ერო, და ჩემო ტომო, ყური დამიგდე, რადგან ჩემგან გამოვა რჯული და სინათლედ დავუდგენ ხალხებს ჩემს სამართალს".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">საუბარია რჯულისა და სამართლის შესახებ, რომელსაც უფალი საკუთარ ერს ობოძებს. მაგრამ ესაიამდე, მოსეს დროს, იუდეველი ერი სინას მთასთან ეუფლა უზენაესის რჯულს, წინასწარმეტყველი კი აღნიშნულ უწყებას მომავლს უკავშირებს. მამათა განმარტებით, წინამდებრე სიტყვა მოსესთვის მიცემული რჯულდებისგან განსხვავებული ახალი აღთქმის სახარებისეულ სულიერ კანონსა და სიმართლეს გულისხმობს. მოციქულის სიტყვისამებრ, თუ ძველი რჯული კაცობრიობას იმისთვის მიეცა, რომ ცოდვა-მადლის შესახებ ჰქონოდა ცოდნა[1], ახალი აღთქმა ადამიანს მარადიული სიცოცხკისკენ წინამძღვრობს, რადგან საკუთარ თავში ფლობს საუკუნო ცხოვრებას. 'სინათლედ დავუდგენ ხალხებს ჩემს სამართალს" - სწორედ ამ სიმართლეს გულისხმობდა სვიმეონ მიმრქმელი, როდესაც ამბობდა: 'აწ განუტევე მონაჲ შენი, მეუფეო, სიტყჳსაებრ შენისა მშჳდობით, რამეთუ იხილეს თუალთა ჩემთა მაცხოვარებაჲ შენი, რომელ განუმზადე წინაშე პირსა ყოვლისა ერისასა, ნათელი გამობრწყინვებად წარმართთა ზედა და დადებად ერისა შენისა ისრაჱლისა"[2].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7. 'მისმინეთ, სიმართლის მცოდნენო, ხალხო, ვისაც გულში გაქვთ ჩემი რჯული. ნუ გეშინიათ კაცთაგან შეურაცხყოფისა და მათი ლანძღვა-გინება ნუ შეგაკრთობთ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">თუ აქამდე წარმოთქმული მიმართვები ღვთის სიმართლის მაძიებელ ადამიანებს განეკუთვნებოდათ, წარმოდგენილი მუხლი ამ სიმართლის მცოდნეებს უკავშირდება და მასში ახალი აღთქმის ეკლესიის წევრები მოიაზრებიან.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">51-ე თავში გადმოცემული მოძღვრება ერთგვარი გრადაცია უმცირესიდან უმაღლესისკენ, ძველიდან ახალი აღთქმისკენ. 'ნუ გეშინიათ კაცთაგან შეურაცხყოფისა და მათი ლანძღვა-გინება ნუ შეგაკრთობთ" - ესაია ამ სიტყვებით ქრისტეს გზაზე შემდგარ იუდეველებს მიმართავს, რომლებმაც უდიდესი დევნა გადაიტანეს თვისტომათაგან. იგივე სიტყვები ზოგადი მნიშვნელობით ყველას მიემართება, ვისზეც მაცხოვარი ამბობს: 'ნეტარ იყვნეთ თქუენ, რაჟამს გყუედრიდენ და გდევნიდენ და თქუან ყოველი სიტყვაჲ ბოროტი თქუნდა მომართ სიცრუვით ჩემთჳს"[3]. იმავეს გვამცობს წმინდა პავლე მოციქული: 'და ყოველთავე რომელთა ჰნებავს ღმრთის მსახურებით ცხორებაჲ ქრისტე იესუჲს მიერ, იდევნენ"[4].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 12-13. 'თავად მე ვარ, მე, თქვენი ნუგეშისმცემელი! ვინა ხარ, რომ გეშინია მკვდარი კაცისა და ადამის ძისა, ბალახად რომ შეირაცხება? დაგვიწყებია უფალი, შენი შემქმნელი, ცათა გარდამრთხმელი და მიწის დამფუძნებელი, და გეშინია მუდამდღე, გამუდმებით, მჩაგვრელის რისხვისა, დასაღუპავად რომ ემზადება. მაგრამ სად არის მჩაგვრელის რისხვა?"</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილ მუხლებში გადმოცემული სწავლება მსმენელს ხორციელი ცხოვრების უსარგებლობაზე მიუთითებს, რადგან ადამიანი მოკვდავი არსებაა, რომელიც დროს ექვემდებარება და წარმავალია მსგავსად ბალახისა.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 52</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაის წიგნის 52.13\53.12 ნაწილი წინასწარმეტყველური ჭვრეტის ძალითა და სიღრმეებით, ისტორიული მოვლენების გასაოცარი სიზუსტით, განკაცებისა და გამოსყიდვის უდიდეს საიდუმლოებებში წვდომით ძველი აღთქმის წიგნებს შორის აღმატებულია და მესიანური წინასწარმეტყველების კულმინაციას წარმოადგენს. მითითებული მუხლების უდიდესი ნაწილი ღვთის მორჩილი მსახურის უმძიმეს ტანჯვას, შეურაცხყოფას, კაცთაგან ზურგშექცევას გვაუწყებს, თუმცა ყოველივე ეს გზაა დიდებისკენ, რადგან იაჰვეს მსახური ღვთის ნებას აღასრულებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 14. 'როგორ განცვიფრდნენ მრავალნი, შენი მნახველნი, რადგან დამახინჯებული იყო მისი პირისახე ისე, როგორც არავისი, და მისი იერი ადამის ძისას არ ჰგავდა".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მაცხოვრის ჯვარცმისას განვითარებულ მოვლენებზე საუბრობს. მესიიის ამგვარმა შეურაცხყოფილმა სიკვდილმა უამრავ ადამიანს გაურკვევლობა მოჰგვარა, რადგან მოლოდინი ძლევამოსილ მხსნელს უკავშირდებოდა, ხოლო ადამიანებმა ჯვარცმული იესო იხილეს, მათი წარმოდგენა კი ვერაფრით ეთვისებოდა მომხდარის არსს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 15. 'ასე შეაშფოთებს ის ბევრ ხალხს, პირს მოკუმავენ მეფეები, რადგან მოუთხრობელს იხილავენ და ჯერარსმენილს გაიგონებენ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი წინარეს საპირისპირო მოძღვრებას გადმოგვცემს: თუ აქამდე მესიის პირისახე დამახინჯებული იყო, ამიერიდან 'მოუთხრობელს იხილავენ და ჯერარსმენილს გაიგონებენ".</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 53</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'ვინ ირწმუნა ჩვენს მიერ მოსმენილი? და ვისზე გამოჩნდა მკლავი უფლისა?"</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეკლესიის მამათა განმარტებით, ესაია არა მარტო საკუთარი სახელით საუბრობს, არამედ ძველი აღთქმის წინასწარმეტყველთა სწავლებას მესიის შესახებ თავადაც უერთდება და ნაცვალსახელში ჩვენ ყველას აერთიანებს. მოსმენილში მესიისა და მისი მომავალი სამეფოს თაობაზე მოძღვრება იგულისხმება, მაგრამ მიუხედავად ამისა ესაია თითქოს რიტორიკულ შეკითხვას სვამს: ირწმუნა კი ვინმემ ჩვენ მიერ ნაქადაგები?! და უარყოფით კონტექსტში იუდეველ ერს მოიაზრებს, რადგან მათ, მრავალგზის მოსმენილი ქადაგების მიუხედავად, არ შეიწყნარეს ჭეშმარიტება. აღნიშნულის სინამდვილეს იოანე მახარებელიც ადასტურებს: 'და ესოდენნი სასწაულნი ქმნნა წინაშე მათსა, და არა ჰრწმენა მისა მიმართ. რაჲთა აღესრულოს სიტყუაჲ იგი ესაია წინაწარმეტყუელისაჲ, რომელსა იტყჳს: უფალო, ვის-მე ჰრწმენა სასმენელი ჩუენი? და მკლავი უფლისაჲ ვის გამოეცხადა? ამისთჳს ვერ ჰრწმენდა, რამეთუ მერმეცა თქუა ესაია: დაუბრმეს მათ თუალნი მათნი, რაჲთა ვერ იხილონ თუალითა, და დაუსულბეს გულნი მათნი, რაჲთა არა გულისჴმა-ყონ გულითა და მოიქცენ, და მე განვკურნნე იგინი. ესე თქუა ესაია, ოდეს-იგი იხილა დიდებაჲ მისი და იტყოდა მისთჳს "[5]. სხვაგან ვკითხულობთ: 'არამედ არა ყოველთა ისმინეს სახარებისაჲ მის, რამეთუ ესაია იტყჳს: უფალო, ვის-მე ჰრწმენა სასმენელი ჩუენი?" [6] რაც შეეხება ტერმინს უფლის მკლავი, წმინდა წერილში იგი საღვთო ყოვლისშემძლეობას გულისხმობს და ამ კონკრეტულ შემთხვევაში მასში ისრაელის განსამტკიცებლად მომოქმედებული ყველა ნიშანი და სასწაული იგულისხმება, რასაც ადგილი ჰქონია იუდეველი ერის ცხოვრებაში.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: წმინდა წინასწარმეტყველებთან მრავალად თქმულა ჩვენი მხსნელის შესახებ და მათ არასოდეს შეუწყვიტავთ ამის შესახებ უწყება. წინასწარ გამოთქვამდნენ ისინი, რომ ღმერთი ადამიანად მოევლინებოდა სოფელს და ყველას თავისკენ მოუწოდებდა. მაგრამ იუდეველთათვის ამას სარგებელი მაინც არ შეუძენია, რადგან დიდი დაუმორჩილებლობისკენ იყვნენ მიდრეკილნი. მიუხედავად იმისა, რომ მათ წინასწარმეტყველება უნდა მიეღოთ, ცხოველმყოფელი ცოდნა შემოეკრიბათ და გულში დაევანებინათ, პირიქით ხდებოდა ყოველივე: ეს ადამიანები მუდმივად თავს ესხმოდნენ საიდუმლოთა შინა მეწინამძღვრე მოღვაწეებს და ასე მიმართავდნენ მათ: ‘ნუ გვიწინასწარმეტყველებთ სიმართლეს, გვითხარით საამური სიტყვები, სასეიროდ გვიწინასწარმეტყველეთ!”[7] სწორედ ამ მიზეზით, იუდეველთა უგულისხმობით შეჭირვებული იერემია გოდებდა და ასე მოთქვამდა: ‘ვაიმე, დედაჩემო, მთელი ქვეყნის მბრალდებელად და მოდავედ რომ გიშობივარ! არც გამისესხებია და არცვის უსესხებია ჩემგან, და მაინც ყველანი მე მწყევლიან”[8].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">უფლის მკლავს, როგორც წესი, წერილი ძე ღმერთს უწოდებს. აღნიშნული სიტყვები შემდეგს გვაუწყებს: თქვენ, წინასწარმეტყველნო, ვინც საიდუმლო სწავლება სულიწმინდით მიიღეთ და ამ ცოდნით გამდიდრდით, აუწყებდით კი სხვას ამის შესახებ? ისინი პასუხობდნენ: დიახ, ჩვენ ვაუწყებდით და ყოველივე ვუთხარით!).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. 'ამოიზარდა როგორც მორჩი მის წინაშე და როგორც ფესვი ურწყული მიწიდან; არც ღირსება ჰქონია და არც მშვენება, რომ ზედ შეგვეხედა, არც იერი, რომ მივეზიდეთ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილ მუხლში გადმოცემულია სწავლება იმის შესახებ, რომ მარადიულმა, აღმატებულმა არსმა ისე დაიმდაბლა თავი, რომ ხატი მონისა მიიღო. ესაია ამბობს: 'არც ტანადობა ჰქონია მას, არც დიდებულება“. იუდეველები მაღალი იერარქიისთვის დამახასიათებელი ამაყი გარეგნობის, გსაოცარი ძალმოსილების მქონე მესიას მოელოდნენ, მაგრამ ამ ფონზე იხილეს სიკვდილამდე მორჩილი მაცხოვარი, ვის სიტყვაშიც ქვეყნიური საზრუნავები სრულად იყო უგულვებელყოფილი და ამასოფლის დიდება სისაძაგლედ ირაცხებოდა[9]. წინასწარმეტყველი სწორედ ამ კონტრასტს წარმოადგენს - განსხვავებას რეალობასა და იუდაურ შეხედულებებს შორის.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: ესაია ურწყულ მიწაში ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელს მოიაზრებს, რომელმაც სულიწმინდის ძალით ზებუნებრივად შვა ღვთაებრივი ყრმა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'არც ღირსება ჰქონია და არც მშვენება ... არც იერი, რომ მივეზიდეთ". წარმოდგენილი სიტყვები არ გულისხმობს მესიის გარეგნულ შეუხედაობას. პირიქით, სახარებისეული უწყება თუ უძველესი ქრისტიანული სამყარო ერთხმად ადასტურებს ქრისტეს ფიზიკურ მშვენიერებას, რაც ტურინის სუდარამაც ცხადყო. მისი საშუალებით შესაძლებელი გახდა, მაცხოვრის გარეგნობა აღდგენილიყო, რამაც კიდევ ერთხელ დაამოწმა ეკლესიის წიაღში დაცული სწავლება მხსნელის უდიდებულესი აღნაგობის შესახებ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: ესაია წინამდებარე მუხლში შემდეგს გვაუწყებს: ჩვენ, წინასწარმეტყველებმა, ყოველივე გავაცხადეთ, რომ თავის ჟამს მოვიდოდა იგი. მაგრამ შესაძლოა, ამ დროს ვინმეს ეკითხა: სინას მთაზე უფლის გარდამოსვლა ცეცხლისა და საშინელი ქუხილის თანამოქმედებით ხდებოდა, ნუთუ იგივე რამ კვლავ განმეორდება? ამას კი ასე პასუხობს წინასწარმეტყველი: ‘არც ღირსება ჰქონია და არც მშვენება, რომ ზედ შეგვეხედა, არც იერი, რომ მივეზიდეთ”. ის არ ყოფილა ღვთაებრივი სიდიადით წარმოჩენილი. ადამიანთა შორის მრავალი ისეთია, ვინც სხვადასხვა მიზეზით გამოირჩევა: სიმდიდრით, წარმომავლობით, გვარიშვილობით, თანამდებობით… მაგრამ მსგავსი არაფრი გააჩნია ემანუელს, პირიქით, მას ყოველ ადამიანზე დამდაბლებული მდგომარეობა ექნება).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3. 'საძულველი იყო, კაცთაგან ათვალწუნებული, გატანჯული და დასნეულებული, ერთი იმათგანი, ვისაც პირს არიდებენ. საძულველი იყო და არად ვაგდებდით".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">თუ წინარე მუხლში საუბარი იყო იმაზე, რომ მესია არაფრით სხვაობს ჩვეულებრივ მოკვდავთაგან, მოცემულ შემთხვევაში უარყოფითი შაფასება პროგრესირდება: ‘შესაზიზღი იყო ის და კაცთაგან მიტოვებული”. ესაიას მიერ გამოთქმული სიტყვები გვამცნობენ იმ უდიდესი სიმდაბლის შესახებ, რომლითაც მხსნელმა ამაქვეყნიური ცხოვრება გაატარა: გამოქვაბულში შობა, ბაგაზე მიწვენა, ნაზარეთში ცხოვრება, მეზვერეებთან და მძიმე ცოდვილებთან ურთიერთობა... სწორედ ამის თაობაზე იტყობინება წინასწარმეტყველი. ნეტარი იერონიმე: „გატანჯული და დასნეულებული“ – ესაია ამ სიტყვებით მიუთითებს, რომ მესია ჭეშმარიტი ადამიანური სხეულისა და სულის მფლობელი იქნება. იგი ჩვნეულ უძლურებებს იტვირთავს და თავისი ღვთაებრიობით გაიმარჯვებს მათზე. ესაა სწავლება განკაცების საიდუმლოს შესახებ, რადგან წუთისოფლად მოსულმა ღმერთმა ჩვენი დაცემული ბუნაბა იტვირთა, თავისი გამომხსნელობითი სიკვდილით რომ განეწმინდა, აემაღლებინა და განედიდებინა იგი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'საძულველი იყო და არაფრად ვაგდებდით". ჯვარცმული მესია, მსგავსად კეთროვნისა, მიტოვებული იყო საზოგადოებისგან და სწორედ აქ წარმოჩნდა ქმნილების მიერ შემოქმედის ენითგამოუთქმელი დამდაბლება, რასაც ესაია წარმოდგენილი სიტყვებით გადმოგვცემს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 4-6. 'მაგრამ იტვირთა მან ჩვენი სნეულებანი და ჩვენი ტკივილებით გაიტანჯა; ჩვენ კი გვეგონა, ღვთისგან იყო ნაცემ-ნაგვემი და დამცირებული, მაგრამ ის ჩვენი ცოდვებისთვის იყო დაჭრილი, ჩვენი უკეთურობებისთვის დალეწილი; მასზე იყო სასჯელი ჩვენი სიმრთელისთვის და მისი ჭრილობებით ჩვენ განვიკურნეთ. ყველანი ცხვრებივით დავეხეტებოდით, თითოეული ჩვენ-ჩვენ გზას ვადექით, უფალმა კი მას შეჰყარა ყოველი ჩვენგანის უკეთურება".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იობის ისტორია გვიჩვენებს, თუ როგორი დამოკიდებულება ჰქონდა ძველი აღთქმის კაცობრიობას ტანჯვისადმი. მათ მიაჩნდათ, რომ მართალ ადამიანს მუდამ სიკეთე მიეგება და, როგორც წესი, ასეთი მარადის დაცულია განსაცდელებისგან, ხოლო თუ ვინმე იგვემება, ეს მხოლოდ საკუთარი ცოდვების შედეგია. იგივე ლოგიკა ამოქმედდებოდა ჯვარცმულ მესიასთან მიმართებაში. ამიტომაც ესაია მითითებულ მუხლებში წარმოდგენილი სწავლებით არასწორი შეხედულებების აღმოფხვრას ცდილობს: მესია უდიდეს ტანჯვა-წამებას დაექვემდებარება, მაგრამ არა პიროვნული ცოდვების მიზეზით, არამედ კაცთა მოდგმის დანაშაულებების გამო.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'ჩვენ კი გვეგონა, ღვთისგან იყო ნაცემ-ნაგვემი და დამცირებული". ესაია საკუთარ თავს იუდაური საზოგადოების გვერდით აყენებს და მათი სახელით ამბობს, რომ ისინი ყველანი ცდებოდნენ მესიის შესახებ შეფასებისას, რადგან ხედავდნენ რა მხსნელის მიერ გადატანილ საშინელ ტანჯვასა და დამდაბლებას, მას უდიდეს ცოდვილად მიიჩნევდნენ და ყოველივე ის, რაც მის თავს ხდებოდა, ლოგიკურ კანონზომიერებად მიაჩნდათ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'მაგრამ ის ჩვენი ცოდვებისთვის იყო დაჭრილი, ჩვენი უკეთურობებისთვის დალეწილი" (მხ. 5). წინასწარმეტყველი წინა მუხლში გამოთქმულ ჭეშმარიტებას მეტად აცხადებს. ტერმინი დაჭრილი რომაელი ჯარისკაცის მიერ მაცხოვრის ფერდში მიყენებული ჭრილობის შესახებ მიუთითებს. ტურინის სუდარის მიხედვით დადგინდა, რომ უსასტიკესი ძალადობით მაცხოვარს პირი-სახის ძვლები ჰქონდა დამტვრეული, დაზიანდა გულმკერდის მიდამოში მდებარე ძვლებიც.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'მასზე იყო სასჯელი ჩვენი სიმრთელისთვის და მისი წყლულებით ჩვენ განვიკურნეთ". წარმოდგენილი წინასწარმეტყველება გასაოცარი სიზუსტით გადმოგვცემს მესიის განკაცების მთავარ მიზანს - ადამის მოდგმის გამოხსნის საიდუმლოს, როდესაც ღმერთკაცის ლურსმნით შემშჭვალული ხელ-ფეხიდან დაღვრილი სისხლი კაცობრიობას ცოდვის მომაკვდინებელი შედეგებისგან წმენდდა. ქრისტესმიერი კურნების არსი არა მარტო ცოდვისგან მიყენებული ჭრილობის გარეგნული მხარის ექიმობაა, არამედ ამოძრიკვულია ადამიანური ბუნების სიღრმეში ჩაკირული უკეთურების ფესვი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'ყველანი ცხვრებივით დავეხეტებოდით, თითოეული ჩვენ-ჩვენ გზას ვადექით..." (მხ. 6.). ესაია მთელი კაცობრიობის სახელით ლაპარაკობს. წარმოდგენილი მუხლი ერთ-ერთი იმათგანია, რომელიც კარგად გადმოგვცემს ძველი აღთქმის ადამიანთა მოდგმის სულიერ, ზნეობრივ, რელიგიურ გაუკუღმართებას. წინასწარმეტყველის მიერ გამოყენებული უმწყემსოდ დარჩენილი ცხვრის ფარის მაგალითი ძველი და ახალი აღთქმის წიგნებში ხშირად მოხმობილი ალეგორიაა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'უფალმა კი მას შეჰყარა ყოველი ჩვენგანის უკეთურება".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: ღმერთმა იგი ჩვენი ცოდვების გამო განსაჯა, რათა ადამიანთა მაგივრად ეტვირთა ის, რასაც ჩვენი უძლურების მიზეზით თავად ვერ ვზიდავდით).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ერთგვარი პარალელი ძველი აღთქმის რიტუალურ ქმედებასთან გაივლება: მღვდელმთავარი განწმენდის დღეს მთელი ისრაელის ცოდვებს განტევების ვაცს აკისრებდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7-8. ‘ევნო და ეწამა, მაგრამ არ დაუძრავს ბაგე; კრავივით დასაკლავად მიიყვანეს და, როგორც ცხვარი დუმს მპარსველთა წინაშე, მასაც არ დაუძრავს ბაგე. საპყრობილედან და სამსჯავროდან იქნა წაყვანილი და ვინ იფიქრებდა მის მოდგმაზე, როცა ცოცხალთა მიწიდან მოიკვეთა; ჩემი ხალხის ცოდვებისთვის დაისაჯა”[10].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მე-7 მუხლი გარკვევით გადმოგვცემს სწავლებას მესიის მიერ უმძიმესი განსაცდელების ყოველგვარი იძულების გარეშე, თვითნებურად ტვირთვის თაობაზე.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'ჩემი ხალხის ცოდვებისთვის დაისაჯა" (მხ. 8.). ის, ვინც ყველას და ყველაფერს სამართლიანად განსჯის, თავად უსამართლოდ განიკითხება. წარმოდგენილი სიტყვები სწორედ მაცხოვართან მიმართებით ჩატარებული სასამართლოს უსამართლობაზე მიუთითებს, რადგან სინედრიონის სამსჯავრო მთავარი კრიტერიუმების დაცვის გარეშე წარიმართა: იუდაური სამართლის თანახმად, როდესაც საქმე ადამიანის მოკვდინებას ეხებოდა, გადაწყვეტილება არ უნად ყოფილიყო მყისიერი. პირიქით, ყველას, ვისაც მსჯავრდებულის სასარგებლოდ შეეძლო რამე ეთქვა, საკუთარი არგუმენტაცია უნდა წარმოედგინა. მხოლოდ ამის შემდეგ ხდებოდა განაჩენის გამოტანა. თუმცა მახარებელთა თხრობა ცხადყოფს, თუ როგორი სისწრაფით, ერთხმად იქნა მიღებული სასიკვდილო მსჯავრი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">‘ვინ იფიქრებდა მის მოდგმაზე” (შდრ. ძვ. ქართ. ‘ნათესავი მისი ვინ მიუთხრას”). განმმარტებელთა ნაწილის თქმით, წარმოდგენილ სიტყვებში იგულისხმებოდა, რომ მესიას არ ეყოლებოდა მემკვიდრე. სხვათა ვარაუდით, მისი ცხოვრება და სიკვდილი მრავალი ადამიანისთვის საიდუმლოდ დარჩება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: წინასწარმეტყველი ძის მამისაგან დაუსაბამო შობის შესახებ საუბრობს, რაც ქვეყნიურ შობაზე აღმატებული მოვლენაა და არავის ძალუძს, იგი განმარტოს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 9. 'მიეცა სამარხი ბოროტეულთა გვერდით და მდიდართან ერთად თავის სიკვდილში, რადგან სიავე არ ჩაუდენია და მის ბაგეში სიცრუე არ ყოფილა".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მას შემდეგ რაც ესაიამ მე-8 მუხლში მესიის სიკვდილზე ილაპარაკა, მომდევნო მუხლი მისი განსასვენებლის თაობაზე გვამცნობს. წინასწარმეტყველი წარმოდგენილი წინადადებით იუდეველთა უკეთური ჩანაფიქრის ძლიერ ანტითეზას გვთავაზობს: გამძვინვარებული ბრბო მაცხოვრის სიკვდილის შემდეგაც არ იოკებდა მრისხანებისა და კაცთმოძულეობის ვნება. მათ სურდათ, პოლიტიკურ-რელიგიური ბრალდებით ჯვარცმული ქრისტეს ცხედარი საკუთარი შეხედულებისამებრ უპატიობით დაკრძალულიყო.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იუდაური რჯულის თანახმად, სიკვდილით დასჯილთა ცხედრების წინაპრთა განსასვენებელში დაკრძალვა აკრძალული იყო. ასეთებისთვის ორი ადგილი გამოიყოფოდა:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">1). ქვით ჩაქოლილებისა და დამწვარი ცხედრების გვერდით განთავსება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">2). თავმოკვეთილებსა და ჩამოხრჩობილებთან ერთად დაფლვა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იოსებ ფლავიუსის ცნობით, ღვთისმგმობი ქვებით იქოლებოდა, ცხედარი მთელი დღის მანძილზე უყურედღებოდ რჩებოდა და ყოველგვარი პატივის გარეშე იკრძალებოდა. იუდეველები, როგორც ჩანს, მსგავს, ან კიდევ უფრო დამამცირებულ ქმედებას აპირებდნენ მაცხოვრის სხეულთან მიმართებაში, მაგრამ საღვთო განგებულებით მათ ამის შესაძლებლობა არ მიეცათ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია ზემოთ წარმოდგენილ ცნობებს განმარტების სახით ამატებს: 'სიავე არ ჩაუდენია და მის ბაგეში სიცრუე არ ყოფილა“, რადგან შესაძლოა, კეთილმორწმუნე იუდეველს ეფიქრა, რომ ჯვარცმული ქრისტეს პატივით დაკრძალვა რჯულის საპირისპირო ქმედებაა. სწორედ ამ მიზნით ამბობს წინასწარმეტყველი, რომ მესიას არაფერი ჩაუდენია გასაკიცხი. პირიქით, მართალმა და წმინდამ იდო თავს ტანჯვა-წამება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 10. 'უფალმა ინება მისი ტანჯვა და მისი დასნეულება".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია კვლავ ამოწმებს, რომ მესიის ტანჯვა-წამება სწორედაც რომ ღვთის ნების შესაბამისად მოხდება. ამიტომაც ვინმემ არ ჩათვალოს, თითქოს ეს ყოველივე უზენაესის განგებულების გარეშე აღსრულდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'როცა გასწირავ მის სიცოცხლეს ცოდვის გამოსასყიდ მსხვერპლად, იხილავს იგი თავის შთამომავლობას, გაუხანგრძლივდება დღეები, უფლის ნება მისი ხელით წარიმართება". მითითებულ შთამომავლობაში, რა თქმა უნდა, ქრისტეს სამწყსო მოიაზრება, რომლებზეც წმინდა იოანე ღვთისმეტყველი შემდეგს ამბობს: 'ხოლო რაოდენთა-იგი შეიწყნარეს, მოსცა მათ ჴელმწიფებაჲ შვილ ღმრთისა ყოფად, რომელთა ჰრწამს სახელი მისი, რომელნი არა სისხლთაგან, არცა ნებითა ჴორცთაჲთა, არცა ნებითა მამაკაცისაჲთა, არამედ ღმრთისაგან იშვნეს"[11].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 11. 'თავისი სულის ჯაფისაგან იხილავს ნათელს და დაკმაყოფილდება".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილი წინადადება გვამცნობს, რომ მესიის დამდაბლებისა და შეურაცხყოფის შემდეგ დადგება მისი მარადიული დიდების ჟამი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'მისი სიბრძნით მრავალს გაამართლებს ჩემი მართალი მსახური, და სხვათა შეცოდებებს ის იტვირთავს". სიბრძნეში მოიაზრება კაცობრიობისთვის ჭეშმარიტი ღმერთის განცხადების ჟამი და ამავდროულად - საღვთო განგებულება, რომლითაც ადამის მოდგმა ცოდვისა და სიკვდილის მონობისგან გმოიხსნება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">„მართალი ჩემი მსახური“ - მაცხოვარის სიმართლეს მისი გამცემი იუდაც ადასტურებს, როდესაც ამბობს: ‘ვცოდე, რამეთუ მიგეც სისხლი მართალი"[12]. იქვეა პილატეს მეუღლის მოწმობაც: 'არარაჲ ძეს შენი და მართლისა მაგის კაცისაჲ, რამეთუ მრავალი მევნო მე დღეს ჩუენებით მაგისთჳს"[13].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 12. 'ამიტომ მრავალში მივცემ მას წილს და ძლიერებთან ერთად გაინაწილებს ნადავლს, რადგან სასიკვდილოდ გაწირა თავი და ცოდვილთა შორის შეირაცხა; მრავალთა ცოდვები ჰქონდა ტვირთად და ცოდვილებს ესარჩლებოდა”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია კვლავაც შეაგონებს მსმენელებს მესიის გამომხსნელობითი ღვაწლის შესახებ. 'ცოდვილთა შორის შეირაცხა", მახარებლებმა აღნიშნული სიტყვები ქრისტეს ავაზაკთა შორის ჯვარცმის შესახებ წინასწარმეტყველების დასამოწმებლად წარმოადგინეს[14].</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 54</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'გაიხარე, ბერწო, უშობელო! სიხარულით აყიჟინდი, სალმობის განუცდელო! რადგან მიტოვებულს მეტი შვილები ეყოლება, ვიდრე გათხოვილს, ამბობს უფალი."</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეკლესიის მამათა განმარტებით, ბერწში ძველი აღთქმის წარმართული კაცობრიობა მოიაზრება, ხოლო გათხოვილი იუდეველი ერის სიმბოლა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. 'გააფართოვე შენი კარვის ადგილი და ფარდები შენი საცხოვრებლისა გადაჭიმე. ნუ დაინანებ, დააგრძელე შენი თოკები და გაამაგრე შენი პალოები".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ჭეშმარიტი ისრაელი საკმაოდ მცირერიცხოვანი აღმოჩნდა[15], მაგრამ დადგება ჟამი, როდესაც, სიმცირე უდიდეს სიმრავლედ გარდაიქმნება. წინასწარმეტყველის მიერ ნახსენებ კარავში ახალი აღათქმის ეკლესია მოიაზრება[16].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: ეკლესია მარჯვნივ და მარცხნივ უნდა განივრცოს, არ უნდა ჰგავდეს სიმცირით აღთქმის კიდობანს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">თეოდორიტე კვირელი: არავინ შეცდება, თუ პალოებში წმინდა წინასწარმეტყველებს, მოციქულებსა და მოწამეებს მოიაზრებს, რადგან მათ, მსგავსად მიწაში ჩამაგრებული პალოებისა, ღვთაებრივი სწავლებით, როგორც რამ თოკებით შეკრული ქრისტეს ეკლესიის კიდობანი უჭირავთ).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 9-10. 'რადგან ეს ნოეს წყლებია ჩემთვის: როგორც დავიფიცე, რომ აღარ მოვავლენდი ნოეს წყლებს ქვეყანაზე, ასე ვფიცავ, რომ აღარ განვრისხდები შენზე და აღარ დაგემუქრები, რადგან მთები შეიძვრებიან და ბორცვები შეირყევიან, ჩემი შენდამი წყალთბა კი არ შეიძვრის და ჩემი სამშვიდობო აღთქმა არ შეირყევა, ამბობს შენი მწყალობელი უფალი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილი ორი მუხლი ჭეშმარიტად ერთგული ისრაელის მისამართით ნათქვამი უზენაესის მარადიული წყალობის თაობაზე გვამცნობს: როგორც ნოეს დროს დაიფიცა ღმერთმა, რომ წყლით რღვნა აღარასოდეს მოხდებოდა, ასევე ესაიას ბაგეებით უზენაესი თავის ერთგულებს პირობას აძლევს: ისინი არასოდეს იქნებიან მიტოვებულნი და მარადის ღვთის საფარველქვეშ დაივანებენ.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 55</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'ჰოი, მწყურვალნო, ყველანი წყალთან მიდით, და ვერცხლის უქონელნო, წადით, იყიდეთ და ჭამეთ! წადით და იყიდეთ უვერცხლოდ და უსასყიდლოდ ღვინო და რძე".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">პალესტინის ცხელი და ურწყული ადგილები, სადაც, განსაკუთრებით ზაფხულოში, წყალი შრებოდა და გარემო უდაბურდებოდა, მსმენელისთვის კარგი მაგალითი და ადვილად აღსაქმელი სურათი იყო. წყალი წმინდა წერილის ენაზე ხშირ შემთხვევაში საღვთო მადლის სინონიმია. ამას თავად მაცხოვარიც ამოწმებს, როდესაც ამბობს: 'და დასასრულსა მას დიდისა მის დღესასწაულისასა დადგა იესუ, ღაღატ-ყო და თქუა: უკუეთუ ვისმე სწყუროდის, მოვედინ ჩემდა და სუემდინ. და რომელსა ჰრწმენეს ჩემი, ვითარცა თქუა წიგნმან, მდინარენი მუცლისა მისისაგან დიოდიან წყლისა ცხოველისანი"[17]. იგივე დასტურდება ქრისტესა და სამარიტელი დედაკაცის შეხვედრიდან: 'ხოლო რომელმან სუას წყლისა მისგან, რომელი მე მივსცე მას, არღარა სწყუროდის უკუნისამდე, არამედ წყალი, რომელი მე მივსცე მას, იქმნეს მის შორის წყარო წყლის, რომელი ვიდოდეს ცხორებად საუკუნოდ"[18].</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 56</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. 'ასე ამბობს უფალი: შეინახეთ რჯული და ქმენით სამართალი, რადგან სადაც არის, მოვა ჩემი ხსნა და ჩემი სამართალი გაცხადდება. ნეტარია ის კაცი, ასე რომ იქცევა და ადამის ძე, ვინც ამას ეჭიდება; უმწიკვლოდ შემნახველი შაბათისა და ყოველი ავის ქმნისგან ხელის დამყენებელი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილი მუხლის შინაარსი გარკვეულწილად დავითის ფსალმუნს ემსგავსება[19].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">რატომ გამოყოფს ესაია რჯულით გათვალისწინებულ მრავალ დღესასწაულს შორის მხოლოდ შაბათის დაცვის აუცილებლობას? განმმარტებელთა თანახმად, წინასწარმეტყველი წინდაწინ ხედავს იუდეველთა მომავლს: ტყვეობის შემდგომ პერიოდში ტაძრისა და სამსხვერპლოს არარსებობის გამო ღვთისმსახურებით გათვალისწინებული ქმედებები ობიექტური მიზეზების გამო გარკვეულ ჟამამდე შეწყვეტილი იყო. ამიტომაც საწინასწამეტყველო სიტყვაში ხმოვანდება მსახურების ის ფორმა, რომელიც არ საჭიროებს რაიმე სახის სპეციფიურ მომზადებას (ტაძართან დაკავშირებული რიტუელებისგან განსხვავებით). ამავდროულად, სწავლება შაბათის შესახებ უძველესი თეოკრატიული დადგენილებაა. იგი სამყაროს შექმნიდან იღებს დასაბამს[20] და მრავალი წინასწარმეტყველი სწორედ ამ მცნებაზე ამახვილებს ყურადღებას.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">საინტერესოა ესაიას შეხედულება შაბათის დაცვის შესახებ: ‘ნეტარია ის ადამიანი, რომელიც შეუბღალავად იცავს შაბათს და ბოროტის ქმნისაგან თავის ხელს”. შესაბამისად, შაბათის დაცვა, წინასაწარმეტყველის სიტყვით, არა იმდენად ფიზკური ხასიათისაა, რამდენადაც მორალური.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-4. 'ნუ იტყვის უცხოტომელის შვილი, უფალს შემოერთებული, უფალმა ჩემს ხალხს მომწყვიტაო, და ნუ იტყვის საჭურისი, აჰა, გამხმარი ხე ვარო, რადგან ამბობს უფალი: საჭურისებს, რომლებიც ინახავენ ჩემს შაბათებს, ირჩევენ ჩემთვის სასურველს და მტკიცედ უჭირავთ ჩემი აღთქმა..."</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ძველი აღთქმის ეკლესიის წევრობა მხოლოდ იუდეველებს ხელეწიფებოდათ, მაგრამ აქაც ერთგვარი შეზღუდვა მოქმედებდა: ფიზიკური ნაკლის მქონე პირებს უფლის კრებულში გაერთიანება ეკრძალებოდათ. მათ ვერ შეურეთებოდნენ: 1). დასაჭურისებული ადამიანები; 2). უკანონო შვილები, რომელთაც არ ჰქონდათ აღიარება თავიანთი მამებისგან; 3). ამონიტელები და მოაბელები[21]. იუდეველებს შორის დასახლებულ ედომელთა და ეგვიპტელთა შთამომავლებს მესამე თაობაში ნება ეძლეოდათ, იუდაურ კრებულის წევრები გამხდარიყვნენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ქრისტეს მიერ დაარსებულ ეკლესიაში, ესაიას თქმით, ასე როდი იქნება, მასში ყველა ხსენებული დაბრკოლება აღმოიფხვრება და არ იარსებებს დაყოფა ერებს, საზოგადოებებს, პიროვნებებს შორის.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 57</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'იღუპება მართალი კაცი და არავინ არის, გულთან რომ მიიტანოს; ქველი ხალხი იხოცება, მაგრამ ვერავინ ხვდება, რომ ბოროტების მიზეზით იღუპება მართალი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია, მიუთითებს რა მისი თანამედროვე იუდეველების ღრმა რელიგიურ-ზნეობრივ დეგრადაციას, ამავე ხალხის მართალი ადამიანის გარდაცვალებისადმი გამოჩენილ უგულისხმობას ამხელს. იუდეველთა წარმოდგენით, მართალი კაცი ღვთისგან ყველანაირი სიკეთით, კეთილდღეობით, დღეგრძელობით ჯილდოვდებოდა[22], ხოლო თუ პიროვნებას ცხოვრებაში განსაცდელები, უსიამოვნებები შეაჭირვებდა, ეს ცოდვილიანობის მიზეზით ხდებოდა. ესიას სიტყვით, თუკი საყოველთაოდ აღიარებული მართალი ღვთის განგებულებით საზოგადოებას დროზე ადრე ტოვებს და მარადისობაში გადაინაცვლებს, მომხდარი არა თუ მისი დანაშაულის მიზეზია, არამედ ჩვენი ცოდვების სიმრავლის, რადგან ასეთი მუდმივად მძიმე მდგომარეობაშია და უჭირს უკეთურებით დასნეულებულ გარემოში ყოფნა. სწორედ ამიტომ მიჰყავს იგი შემოქმედს თავისთან. ამასოფელში დარჩენილნი კი უდიდეს სიკეთეს აკლდებიან და ეს სასჯელია მათთვის.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. 'ის გადის სამშვიდობოს; განისვენებენ თავ-თავიანთ საწოლებში წრფელი გზით მავალნი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მართალი ადამიანისთვის ადრეული გარდაცვალება და ამაქვეყნიური მწუხარებებისა და განსაცდელების დატევება არა თუ უარყოფითი მოვლენაა, არამედ პირიქით - დადებითი[23].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-11. წინასწარმეტყველი დაწყებულ აზრს ავითარებს და მკაცრად ამხელს იუდეველებს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 58</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. 'ხმამაღლა იყვირე, თავს ნუ დაიზოგავ; ბუკივით აღიმაღლე ხმა და გამოუცხადე ჩემს ხალხს მისი დანაშაული და იაკობის სახლს მისი ცოდვები. ყოველდღე მეძებენ მე და ჩემი გზების გაგება სურთ იმ ხალხის მსგავსად, სიმართლით რომ იქცევიან და თავიანთი ღმერთის სამართალს არ ივიწყებენ; მართალს სამართალს მეკითხებიან და ღმერთთან სიახლოვე სურთ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავში ესაია იუდეველ ერს მამხილებელი სიტყვებით მიმართავს, რადგან ისინი, განსაკუთრებით ტყვეობის შემდგომ პერიოდში, მოსეს რჯულს ოდენ ბუკვალურად, ყოველგვარი შინაარსობრივი დატვირთვის გარეშე ასრულებდნენ და ამ ფონზე ვერ გებულობდნენ, თუ რატომ უნდა ყოფილიყო მათ წინააღმდეგ წამოყენებული რაიმე სახის ბრალდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-4. 'რისთვის ვმარხულობთ, თუკი არ გვხედავ? რისთვის ვიტანჯავთ თავს, თუკი არ გვამჩნევ? აჰა, მარხვის დროს სიამეს ეძებთ და ყოველგვარ ჟინს იკლავთ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იუდაურ მსოფლმხედველობაში ადამიანის გადარჩენის შესახებ წმინდა წყლის მექანიკური შეხედულებები ბატონობდა: თუკი პიროვნება რჯულით გათვალისწინებულ დადგენილებებს აღასრულებდა, არა მარტო გამართლდებოდა, არამედ უზენაესისადმი გარკვეული კადნიერი მოთხოვნებიც შეეძლო ჰქონოდა. მოხმობილი შეხედულებების მსგავსი ტიპური მაგალითია ლუკა მახარებელის უწყება მეზვერისა და ფარისევლის შესახებ. ამგვარი გაუკუღმართებული შეხედულებების სამხილებლად ესაია ამბობს: 'თქვენ ხომ დავისთვის და ჩხუბისთვის მარხულობთ ... ნუ იმარხულებთ, როგორც დღეს, რათა შესმენეილ იქნეს თქვენი ხმა ცაში".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 6-7. 'განა ეს არ არის მარხვა, მე რომ ავირჩიე: რომ დახსნა ბოროტების საკვრელნი, დაწყვიტო ბორკილები უღლისა, თავისუფლად გაუშვა დათრგუნულნი და დალეწო ყველა უღელი? რომ მშიერს გაუყო შენი პური და უსახლკარო ღარიბ-ღატაკნი სახლში შეიყვანო, რომ შემოსო შიშველი, როცა დაინახავ, და შენს სისხლსა და ხორცს არ დაემალო?".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ძველი აღთქმის რჯულის თანახმად, მარხვისთვის წელიწადში მხოლოდ ერთი დღე იყო გამოყოფილი[24], დამატებითი დღეები კი იერუსალიმის დაცემის შემდეგ, იუდეველთა ბაბილონში ყოფნისას დადგინდა[25]. წარმოდგენილ ორ მუხლში მარხვის შინაგანი, ზნეობრივი მხარე - სამართლიანობა, სიყვარული და გულმოწყალებაა ნაჩვენები. ამგავრი მარხვის ძირითადი დანიშნულებაა ბრძოლა ეგოიზმის წინააღმდეგ და მსახურება მოყვასისთვის.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 8-12. 'მაშინ განთიადივით გამობრწყინდება შენი ნათელი და დაჩქარდება შენი განკურნება, შენი სიმართლე წაგიძღვება წინ და უფლის დიდება უკან გამოგყვება. მაშინ მოუხმობ და ხმას გაგცემს უფალი; შეჰღაღადებ და იტყვის: აქ ვარ! თუ შეწყვეტ ჩაგვრას, ცილისწამებას და ავსიტყვაობასთუ სულს არ დაიშურებ მშიერისთვის და ტანჯულ კაცს გულს მოუფონებ, წყვდიადში ამოგიბრწყინდება ნათელი და შენი ბნელი შუადღესავით იქნება. უფლის მიერ იქნები მუდამ ნატარები და გვალვებში სულს დაგიამებს; ძვლებს გაგიმაგრებს და იქნები მორწყული ბაღივით და წყაროსავით, რომლის წყლები არასოდეს დაშრება. აგიშენდება ძველი ნაოხარნი, აღადგენ ძველისძველ საძირკვლებს და დაგერქმევა დანგრეულის ამშენებელი, გზათა განმაახლებელი მკვიდრი ხალხისათვის".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე სწავლება ყოველგავრი განმარტების გარეშე ცხდად გვამცნობს ჭეშმარიტი მარხვის შედეგზე, თუ როგორ წყალობას მიიღებს ის, ვინც ღვთის მიერ დადგენილ ხსენებულ კურთხევას აღასრულებს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 59</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია წინამდებარე თავში მოსეს რჯულის ფორმალურად აღმსრულებელ იუდეველებს ამხელს და ცდილობს, დაანახოს, რატომ არ მართლდებიან ისინი უზენაესის წინაშე. ნუთუ ამ ყოველივეს მიზეზი თავად შემოქმედია? ასე ფიქრობდნენ განსაკუთრებული კადნიერების მქონე ადამიანები.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'აჰა, არ დამოკლებულა უფლის ხელი რომ ხსნა არ შეეძლოს, და არ დამძიმებულა მისი ყური, რომ ვერ ისმინოს".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი მსმენელს ღვთის ძლევამოსილებას განუმარტავს, მიუთითებს, რომ ზეცა ყველა გულწრფელად მვედრებელი ადამიანის თხოვნას იწყნარებს, ხოლო თუ ვინმე იღუპება, ეს არა უზენაესის მიზეზით ხდება, არამედ თავად ამ ადამიანის მზაკვრული დამოკიდებულების, მისი პიროვნული არჩევანის შედეგია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-4. 'რადგან თქვენი ხელები სისხლით არის შებღალული და თითები თქვენი - უკეთურებით; თქვენი ბაგეები სიცრუეს მეტყველებენ, თქვენი ენა სიბილწეს ლაპარაკობს. არავინ მოითხოვს სიმართლით და არავინ განიკითხვის ჭეშმარიტებით; ფუჭია მათი სასოება და ცრუობენ; ჩაესახვით ამაოება და ტყუილს ბადებენ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">სისხლით ხელების გასვრაში უშინაარსოდ აღსრულებული მსხვერპლშეწირვები მოიაზრება, ანთუ იმ მართალთა სისხლი იგულისხმება, რომლებიც ყველა ეპოქაში გამძვინვარებული ბრბოს მიერ ვითარცა ზვარაკნი შეიწირებოდნენ თავიანთი ღვთისმოსაობის გამო[26].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 16. 'ხედავს, რომ არ არის კაციშვილი, და უკვირს, რომ არავინაა ქომაგი. მაშინ მისი მკლავი ეშველება და მისი სიმართლე განამტკიცებს მას".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ზემოთ წარმოდგენილი სწავლებით წინასწარმეტყველმა ცხადყო, რომ ისრაელი ღვთის სამართლიან სამსჯავროზე ვერაფრით გამართლდება. შესაბამისად, ვინმე ისეთი უნდა მოეძებნათ, ვინც იშუამდგომლებდა მათთვის, როგორც თავის დროზე აბრაამი ითხოვდა უზენაესისგან სოდომისა და გომორის გადარჩენას, სინას მთასთან მოსე ევედრებოდა იუდეველი ერის შეწყალებას.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'მაშინ მისი მკლავი ეშველება და მისი სიმართლე განამტკიცებს მას". ესაიას თქმით, ისრაელს არ ჰყავს შემწე და შუამავალი უზენაესთან. ამიტომაც ხსენებული შუამავლის ღვაწლს მომავალი მესია იტვირთავს და აღადგენს დაკარგულ კავშირს უზენაესსა და სულიერ ისრალეს შორის.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 21. 'აჰა, ეს არის ჩემი აღთქმა მათთვის, ამბობს უფალი: ჩემი სული, რომელიც შენზეა, და ჩემი სიტყვები, რომლებიც ჩავდევი შენს ბაგეებში, არ მოსცილდება შენს ბაგეებს, შენი ნაშიერის ბაგეებს, შენი ნაშიერის ნაშიერის ბაგეებს, ამბობს უფალი ამიერიდან და უკუნისამდე".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველის სიტყვებში უზენაესის მიერ სულიერ ისრაელთან დადებული ახალი აღთქმა იგულისხმება.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 60</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'აღდექ, განათდი, იერუსალიმ, რადგან მოვიდა შენი ნათელი და უფლის დიდება გაბრწყინდა შენზე".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმინდა იოანე დამასკელმა სააღდგომო კანონის მე-9 ირმიოსი ესაიას წარმოდგენილი სიტყვების გამოყენებით აღწერა[27].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. 'რადგან, აჰა, წყვდიადი დაფარავს ქვეყანას და ბნელი - ხალხებს, შენზე კი უფალი ინათებს და მისი დიდება გამოგეცხადება".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">როგორც ღვთის სიტყვამ - ‘იყავ ნათელი“ პირველქმნილ ქაოსში დავანებული სიბნელე გარდაქმნა, ამგვარად ღვთის განკაცებამ მთელი სამყარო გარდასახა და განაახლა. ჭეშმარიტი საღვთო სწაველების ნათელი, მართალია, თავდაპირველად კონკრეტულ გეოგრაფიულად შემოსაზღვრულ ადგილს, აღთქმულ მიწას, მოიცავდა, მაგრამ ღმერთის განკაცებისას მთელს სამყაროს მოეფინა და ყველანი თავისკენ მიიზიდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 13. 'ლიბანის დიდება შენთან მოვა, კვიპაროსი, ნეკერჩხალი და წიფელი - ერთიანად, ჩემი საწმიდარის ადგილის გასამშვენებლად, რომ ჩემი კვარცხლბეკი განვადიდო".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">საეკლესიო გადმოცემის თანახმად, ჯვარი, რომელზეც მაცხოვარი გააკრეს, მითითებული სამი ხისაგან (კვიპაროსი, ნეკერჩხალი და წიფელი) იყო დამზადებული.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 61</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-3. ‘სული უფლისა, ღვთისა, ჩემზეა გადმოსული, რადგან მცხო მე უფალმა გლახაკთათვის სახარებლად; მომავლინა გულშემუსვრილთა განსაკურნებლად, ტყვეთათვის თავისუფლების გამოსაცხადებლად და შებორკილთა ასახსნელად, გამოსაცხადებლად უფლის წყალობის წელიწადისა და ჩვენი ღვთის შურისგების დღისა, სანუგეშებლად ყოველი მგლოვიარისა, დასაწესებლად, რომ სიონზე მგლოვიარეთ მისცენ გვირგვინი ნაცრის ნაცვლად, სიხარულის ზეთი - გლოვის ნაცვლად, ქება-დიდების სამოსელი - მჭმუნვარების სულის ნაცვლად, რათა ეწოდოთ მათ სიმართლის მუხები - საუფლო ნერგი, რომ იდიდონ"[28].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">საუკუნეების შემდეგ ნაზარეთის სინაგოგაში წარმოთქმული ქადაგებისას მაცხოვარი ესიას სიტყვებს (მხ. 1-2) საკუთარ თავს განუკუთვნებს[29]. მოხმობილი სწავლება ყოვლადწმინდა სამების საიდუმლოს განაცხადებს: სულის მომავლინებელი - მამა ღმერთი. ის, ვისზეც სული დაივანებს - ძე ღმერთი. თავად სული კი - სულიწმინდა. ბიბლიური ტერმინი ცხება გადმოგვცემს ცნობას ზეთის თავზე გადაღვრის შესახებ. აღნიშნული ქმედება სიმბოლურად მიანიშნებდა, რომ ცხებული საღვთო მადლს ღებულობდა და მსახურებისთვის ამ ფორმით მოიხმობოდა. ცხება კონკრეტული პიროვნებების შემთხვევაში ფიზიკური ნივთიერების გამოყენებით აღესრულებოდა, ხოლო ძე ღმერთი მამისგან ბუნებითად არის ცხებული.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მაცხოვარი ნაზარეთის სინაგოგაში ესაიას სიტყვების ციტირებისას მეორე მუხლის შუაში შეჩერდა და ეს არ იყო შემთხვევითი, რადაგნ უფალმა წინასწარმეტყველების მხოლოდ ის ნაწილი ამოიკითხა, რომელიც დედამიწაზე მის პირველ მოსვლას, განკაცების საიდუმლოს შედეგად აღსრულებულ მოვლენებს უკავშირდებოდა და არ გაახმოვანა ის, რაც მეორედ მოსვლისას უნდა აღესრულოს, მაგარმა ამის შესახებ ესაია გვაუწყებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 10. 'ლხენით ვილხენ უფალში და ხარობს ჩემი სული ჩემს ღმერთში, რადგან შემმოსა ხსნის სამოსელით, სიმართლის მოსასხამი მომასხა; როგორც სიძე იმკობა გვირგვინით და როგორც დედოფალი ირთვება სამკაულებით".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მომავალის მჭვრეტელი ესაია ვერ მალავს საკუთარ სულში განცდილ უდიდეს სიხარულს და სურს, რომ იმავე ბედნიერების თანაზიარი სხვებიც გახადოს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 62</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'სიონის გამო არ დავდუმდები და იერუსალიმის გამო არ დავმშვიდდები, ვიდრე ნათელივით არ გამოჩნდება მისი სიმართლე და ანთებული ლამპარივით მისი ხსნა".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაის ბაგეებით უფალი ღაღადებს და ამბობს, რომ არ შეწყვეტს ზრუნვას სულიერი სიონის გადარჩენისთვის, სანამ მიზანს, მის განწმენდასა და გამართლებას, არ მიაღწევს. მოცემულ შემთხვევაში სიონი და იერუსალიმი სინონიმებია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. 'დაინახავენ ხალხები შენს სიმართლეს - და ყოველი მეფე შენს დიდებას; გიწოდებენ ახალ სახელს, რომელსაც უფლის ბაგეები გამოკვეთენ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იუდაური მსოფლხედველობით, სახელი საკუთარ თავში კონკრეტული მოვლენის არსს მოიცავდა. შესაბამისად, ცალკეული პიროვნებისა თუ მთელი ერის სახელის ცვლილება, მათი მომავლის ძირფესვიან გარდაქმნას გულისხმობს. ესაია ამბობს, რომ იმას, ვისაც გარკვეულ ჟამამდე წარმართი ერქვა, მოვა დრო და წმინდა ერი ეწოდება.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 63</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'ეს ვინ არის, ედომიდან რიამ მოდის, ბოცრადან - მეწამულით მოსილი? ეს ვინ არის თავისი ბრწყინვალე სამოსელით, მოხრილი თავისი დიადი ძალით?" ეს მე ვარ, სიმართლის მეტყველი, ხსნის შემძლებელი!".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მესია-მხსნელს ძლევამოსილ მპყრობელად წარმოადგენს, რომელიც გამარჯვებული ბრუნდება ბრძოლიდან. არაკეთილგანწყობილ ქვეყნებად, საიდანაც მითითებული მებრძოლი მოემართება, დასახელებულია ედომი და ბოცრა. წინასწარმეტყველის მიერ მოხმობილი სახელმწიფოები კრებსითი სახით იმ ბნელ ძალთა კრებულს წარმოგვიდგენს, რომელიც ქრისტეშობამდე მთელი ძალით ეწინააღმდეგებოდა კაცობრიობას ღვთისკენ სავალ გზაზე.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმინდა კირილე ალესანდრიელი, ნეტარი თეოდორიტე და ნეტარი იერონიმე 63-ე თავის პირველ მუხლს ქრისტეს მკვდრეთით აღდგომას და ზეცად ამაღლებას უკავშირებენ, როდესაც ანგელოზები და ზეციური ძალები გაოცებულნი კითხულობდნენ: 'აღახუენით ბჭენი თქუენნი, მთავარნო, და აღეხუენით ბჭენი საუკუნენი და შევიდეს მეუფჱ დიდებისა. ვინ არს ესე, მეუფჱ დიდებისა, უფალი ძლიერი ღა მტკიცე, უფალი, ძლიერი ბრძოლასა შინა? აღახუენით ბჭენი თქუენნი, მთავარნო, და აღეხუენით ბჭენი საუკუნენი და შევიდეს მეუფჱ დიდებისა. ვინ არს ესე, მეუფჱ დიდებისა? უფალი ძალთა თავადი არს მეუფჱ დიდებისა. დიდება"[30].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2-3. 'რატომ არის წითელი შენი სამოსელი და შენი ტანსაცმელი საწნახელში მწრავივით?".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">კვლავ ისმის მორიგი კითხვა გამარჯვებულისადმი და აქვეა პასუხიც: 'მე მარტო ვწურავდი ღვინოს და ხალხთაგან არავინ იყო ჩემთან. ვწურავდი ჩემი რისხვისას და ვწნეხავდი ჩემი მძვინვარებისას, და მისი სისხლი მოესხურა ჩემს ტანსაცმელი და შევბღალე ჩემი სამოსელი". ის, რაც ქრისტე ღმერთმა გათელა, ჯოჯოხეთის ხელმწიფებაა. მართალია, თხრობა იმგვარადაა გადმოცემული, თითქოს უკვე მომხდარ მოვლენას ასახავდეს, მაგრამ ეს საწინასწარმეტყველო მოძღვრების გადმოცემის ერთ-ერთი ხერხია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 16. 'შენა ხარ ჩვენი მამა, რადგან აბრაამმა არ უწყის ჩვენი თავი და ისრაელი არა გვცნობს ჩვენ; შენ, უფალი, ხარ ჩვენი მამა. ჩვენი გამომსყიდველია შენი სახელი უკუნითსიდან".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე მიმართვაში ისრაელის ჭეშმარიტი შვილების უზენაესისადმი მხურვალე და გულწრფელი აღიარებაა გადმოცემული. მიუხედავად ერზე ღვთის განგებულებით აღძრული მრავალი განსაცდელისა, ამ ერის გარკვეული ნაწილი არასოდეს კარგავდა იმედს, მარადის შემოქმედისკენ მიმართვდა სულიერ მზერას, მოუხმობდა და მამას უწოდებდა მას.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'აბრაამმა არ უწყის ჩვენი თავი და ისრაელი არა გვცნობს ჩვენ". აბრაამი და ისრაელი სინონიმებია. ისინი ისტორიული ისრაელის შესახებ გვამცნობენ, ან უკეთ რომ ვთაქვათ, იუდეველთა იმ უდიდესი ნაწილის შესახებ, რომელთაც ვერ იცნეს და არ მიიღეს ქვეყნად მოსულ მესია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 17. 'რისთვის გადაგვახვევინე, უფალო, შენი გზებიდან, რისთვის გაგვიქვავე გულები, რომ აღარ გვეშინია შენი? მობრუნდი შენს მორჩილთან შენი სამკვიდროს შტოთა გულისათვის!"</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბიბლია მსგავს მიმართვს, მსგავს თხრობას მრავალგზის წარმოგვიდგენს. მოცემულ შემთხვევაში ნაჩვენებია ადამიანის თავისუფალი ნება, რომ ღმერთი არავის აიძულებს და თუ ვინმე გულს ისასტიკებს, ეს მისი პიროვნული არჩევანია, რაზეც უზენაესი ძალადობრივ ზეგავლენას არასოდეს ახდენს. პირიქით, მიუშვებს ამგვარ ადამიანს და მოქმედების სრულ თავისუფლებას ანიჭებს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 64</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავის 1-9 მუხლები ბაბილონური ტყვეობის შესახებაა, ხოლო დასასრული ნაწილი (მხ. 10-11) მოგვიანებით პერიოდს, რომის იმპერიის მიერ იერუსალიმის განადგურებას უკავშირდება.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 65</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველის ლოცვას უფალი პასუხობს, რაც წიგნის ავტორის მიერ მკითხველის წინაშე მიტანილი პირადი განცდების, აზრებისა და ზეგარდამო მიღებული გამოცხადებების ერთგვარი შეჯამებაა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'მე შევაცნობინე ჩემი თავი მათ, ვისაც არ ვუკითხივარ; მიპოვეს მათ, ვისაც არ ვუძებნივარ; მე ვუთხარი: აქა ვარ, აქა ვარ-მეთქი, ხალხს, რომელსაც არ უხსენებია ჩემი სახელი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას თქმით, ისრაელის წილ მთელი წარმართული კაცობრიობა იქნება გამორჩეული. იუდეველები თავიანთ ღმერთს ბრალდებას უყენებდნენ, რომ მან მიატოვა რჩეული ერი და აღარ ზრუნავს მათზე. სინამდვილეში კი საპირისპირო რამ ცხადდება: უზენაესი მარადის ზრუნავს კაცთა მოდგმაზე, მაგრამ საჭიროა შემხვედრი ნაბიჯები ადამიანთა მხრიდანაც გადაიდგას. შესაბამისად, ის, ვინც, თუნდაც მცირედით, მიილტვის ჭეშმარიტებისკენ, თავად ამ ჭეშმაიტების მიერ იქნება შეწყნარებული.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. 'დღენიადაგ ხელს ვიშვერ მოჯანყე ხალხისაკენ, რომელიც უკეთური გზით დადის, თავისი ზრახვების კვალზე".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინა მუხლში გადმოცემული სწავლება ამჯერად უფრო გასაგებადა ნაუწყები: არა თუ ღმერთმა დაივიწყა ისრაელი, პირიქით, ხელები ჰქონდა დღენიადაგ გაწვდილი მათკენ, მაგრამ თავად ისრაელი აღმოჩნდა სულიერ სიბრმავეში, რისთვისაც უკეთური გზით მოსიარულე ხალხის სახელი ეწოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დარჩენილი ნაწილი ბოროტების საბოლოო დათრგუნვასა და სიკეთის მარადიულ ზეიმს გვაუწყებს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 66</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. 'ასე ამბობს უფალი: ცა ტახტია ჩემი და ქვეყანა კვარცხლბეკი ჩემი. სად არის სახლი, რომელსაც მიშენებთ მე და სად არის ადგილი, ჩემი დასავანებელი?"</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მოსეს რჯულის ფორმალურად აღმსრულებელი იუდეველებისთვის უცხო იყო ამავე რჯულის სულიერ-ზნეობრივი მხარე. მათ მთელი ყურადღება დიდებული და ძვირფასი ტაძრის აშენებისკენ მიემართათ, რომ ამგვარად სათნოჰყოფდნენ ღმერთს ან შესაწირ მსხვერპლთა სიმრავლით მოეხიბლათ იგი. არაჯანსაღი დამოკიდებულების აღმოფხვრის მიზნით უზენაესი ესაიას ბაგეებით ყოველივე ზემოთქმულის უსარგებლობას ამხელს. ამავეს განმარტავს სტეფანე პირველდიაკონი, როდესაც ამბობს: 'არამედ არა თუ მაღალი იგი ჴელით ქმნულთა ტაძართა შინა დამკჳდრებულ არს, ვითარცა წინასწარმეტყუელი იტყჳს..."[31]. იგივეს იმეორებს პავლე მოციქული არეოპაგში: 'ღმერთსა, რომელმან შექმნა სოფელი და ყოველი, რაჲ არს მას შინა. ესე ცისა და ქუეყანისაჲ არს უფალი, არა ჴელით ქმნულთა ტაძართა შინა დამკჳრდებულ არს, არცა კაცობრივთა ჴელთა მიერ იმსახურების, ვითარმცა მოქენე ვისამე იყო, რამეთუ იგი თავად მოსცემს ყოველთა ცხორებასა და სულსა ყოვლით კერძო" [32].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. 'ჩემმა ხელმა შექმნა ეს ყველაფერი და ასე გაჩნდა ეს ყველაფერი, ამბობს უფალი. აი, ვის მივაპყრობ მზერას - გლახაკს და სულგამწარებულს, ჩემი სიტყვების მოშიშს".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილი მუხლი ესაიას წიგნის და, ზოგადად, ძველი აღთქმის, ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ადგილია: მასში გაცხადებულია ადამიანის ის ჭეშმარიტი მდგომარეობა, რაც სათნოა უზენაესისთვის, რასაც ზეარსი ეძიებს - არა ამა თუ იმ მსახურების მექანიკური შესრულება, არამედ ცოდვათა გამო ადამიანის შინაგანი შემუსვრილობა და ღვთიური ნების ნებისმიერი გამოვლინებისადმი მორჩილება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5. 'ისმინეთ უფლის სიტყვა, მისი სიტყვის მოშიშნო: ამბობენ თქვენი ძმები - თქვენი მოძულენი და ჩემი სახელისთვის თქვენი უარისმყოფელნი: გამოაჩინოს უფალმა თავისი დიდება, რომ ვიხილოთო თქვენი სიხარული. მაგრამ შერცხვებიან ისინი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას თქმით, ქვეყნად მოსული მესიის მაღიარებელი ხალხი დევნასა და შევიწროებაში აღმოჩნდება. აღნიშნული წინასწარმეტყველება ქრისტეს აღმსარებლებზე I\III საუკუნეებში აღსრულდა, სანამ ქრისტიანობა სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადდებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7. 'ვიდრე ასტკივდებოდა, დაბადა; ვიდრე კრუნჩხვა დაემართებოდა, ვაჟი გააჩინა".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">გადმოცემულია სწავლება ახალი აღთქმის ეკლესიის თაობაზე, რომელიც დროის მცირე მონაკვეთში შეიძენს უდიდეს სულიერ შთამომავლობას და, რა თქმა უნდა, შობის ეს სახე სულიერია. აღნიშნული მოვლენის აღსრულებას წმინდა წერილი ცხადად ამოწმებს: პეტრე მოციქულის პირველი ქადაგებით ეკლესიას 3 000 ადამიანი შეემატება, მეორე ქადაგებისას 5 000 კაცი ინათლება. წარმოდგენილი მსჯელობა გასაგები გახდება, თუ ხორციელ და სულიერ ისრაელს შევადარებთ ერთურთს: პირველმა (ხორციელმა ისრაელმა) მრავალი იტანჯა, მაგრამ მიუხედავად ამისა ვერაფერი შვა, ხოლო მეორე (სულიერი ისრაელი) ყოველგავრი ტანჯვის გარეშე მრავალრიცხოვანი ხალხების საკრებულო შეიქმნა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 13. 'როგორც დედა ანუგეშებს კაცს, ისე განუგეშებთ მეც და იერუსალიმში იქნებით ნუგეშცემულნი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">უფალი სულიერი ისრაელისადმი საკუთარ დამოკიდებულებას შვილის სიყავრულს ადარებს და ამით ყოველი ადამიანისკენ მიმართულ უდიდეს მზრუნველობას წარმოაჩენს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მომდევნო მუხლებში გადმოცემულია სწავლება, თუ როგორ მოემართებიან ხალხები ახალი აღთქმის ეკლესიიაში და როგორ იმკვიდრებენ მასში ადგილს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 21. 'მათგანაც ავიყვან მღვდლებად და ლევიანებად, ამბობს უფალი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">თუ ძველი რჯულის თანახმად სასულიერო დასში მსახურების უფლება მხოლოდ ლევიტელებს ეკისრებოდათ, ახალი აღთქმის ეკლესიაში კარები ყველსათვის ღიაა. ვინც გულწრფელი და ერთგული იქნება, ნება ეძლევა, სასულიერო ხარისხს შეუერთდეს და ღვთის საკურთხევლის მსახური გახდეს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 24. 'გამოვლენ და იხილავენ ჩემდამი შემცოდე ხალხის გვამებს, რადგან მათი მატლი არ მოკვდება და მათი ცეცხლი არ ჩაქრება. და შესაზიზღი იქნებიან ყოველი ხორციელისთვის".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი წიგნს მკაცრი განაჩენით ასრულებს და შეუნანებელ ცოდვილთა მდგომარეობის წარმოსაჩენად იუდეველებისთვის ცნობილ მოვლენას იშველიებს. კერძოდ, იერუსალიმიდან სამხრეთის კარით გასული ადამიანი ენნომის უდაბნოში ხვდებოდა. ეს იყო ნაგავსაყრელი, სადაც ქალაქიდან გატანილ უსარგებლო ნივთებს ათავსებდნენ და განადგურების მიზნით ცეცხს უკიდებდნენ. აღნიშნული ადგილი იუდეველთა ცნობიერებაში მარადიულ სატანჯველს განასახიერებდა და მისი მოგონება სინანულის აუცილებლობას მიანიშნებდა.</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-4"> <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza" target="_self"><span style="color: #0000ff;">← დასაწყისი</span></a></span> || <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza2" target="_self"><span style="color: #0000ff;">6-7</span></a></span> || <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza3" target="_self"><span style="color: #0000ff;">8-20</span></a></span> || <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza4" target="_self"><span style="color: #0000ff;">21-40</span></a></span> || <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza5" target="_self"><span style="color: #0000ff;">41-50</span></a></span></span></p>
<p></p>
<div><br clear="all"/><hr align="left" size="1" width="33%"/><div><p>[1]რჯულის გზით საცნაური გახდა ცოდვა, რადგან მანამდე კაცობრიობა მხოლოდ ბუნებითი რჯულით ხელმძღვანელობდა.</p>
<p>[2] ლკ. 2. 29-32.</p>
<p>[3] მთ. 5.11.</p>
<p>[4] 2 ტიმ. 3.12.</p>
<p>[5] ინ.12. 37-41.</p>
<p>[6] რომ. 10.16.</p>
<p>[7] ეს. 30.10</p>
<p>[8] იერ. 15.10</p>
<p>[9] შდრ. 'ნუ ჰზრუნავთ და იტყჳთ, რაჲ ვჭამოთ, ანუ რაჲ ვსუათ, ანუ რაჲ შევიმოსოთ? რამეთუ ამას ყოველსა წარმართნი ეძიებენ, რამეთუ იცის მამამან თქუენმან, რაჲ გიჴმს ამათ ყოველთაგანი. ხოლო თქუენ ეძიებდით პირველად სასუფეველსა ღმრთისასა და სიმართლესა მისსა, და ესე ყოველი შეგეძინოს თქუენ. ნუ ჰზრუნავთ ხვალისათჳს, რამეთუ ხვალემან იზრუნოს თავისა თჳსისა. კმა არს დღისა მის სიბოროტე თჳსი” (მთ. 6. 31-34.); ‘და ეტყოდა მათ: თქუენ ხართ, რომელნი განიმართლებთ თავსა თჳსთა წინაშე კაცთა, ხოლო ღმერთმან იცნის გულნი თქუენნი, რამეთუ კაცთა შორის მაღალი საძაგელ არს წინაშე ღმრთისა” (ლკ. 16.15).</p>
<p>[10] ძვ. ქართ.: ’და იგი განბოროტებისათჳს არა აღაღებს პირსა თჳსსა, ვითარცა ცხოვარი, კლვად მიმართ მიიყვანა და, ვითარცა კრავი, წინაშე მრისველისა თჳსისა უჴმოჲ, ეგრეთ არა აღაღებს პირსა თჳსსა. სიმდაბლესა შინა მსჯავრი მისი აღებულ იქმნა, ნათესავი მისი ვინ მიუთხრას, რამეთუ აღებულ არს ქუეყანისაგან ცხოვრებაჲ მისი".</p>
<p>[11] ინ. 1. 12-13.</p>
<p>[12] მთ. 27.4.</p>
<p>[13] მთ. 27.19.</p>
<p>[14] შდრ. 'და აღესრულა წერილი იგი, რომელი იტყჳს, ვითარმედ: უსჯულოთა თანა შეირაცხა" (მკ. 15.28);</p>
<p>'გეტყჳ თქუენ: ესე ხოლოღა წერილი ჯერ-არს ჩემ ზედა აღსრულებად, ვითარმედ: უსჯულოთა თანა შეირაცხა, და რამეთუ ჩემთჳს აღსასრული იყოს" (ლკ. 22.37).</p>
<p>[15] იგულისხმებიან ქრისტეს მაღიარებელი იუდეველები.</p>
<p>[16] შდრ. 'მას ჟამსა შინა აღვადგინო კარავი დავითისი დაცემული და აღვაშენნე დარღვეულნი მისნი და დათხრილნი მისნი აღვადგინნე და აღვაშენო იგი, ვითარცა დღენი საუკუნისანი" (ამოს. 9.11). განმარტების თანახმად, დავითის აღმართულ კარავში ქრისტეს ეკლესია იგულისხმება.</p>
<p>[17] ინ. 7. 37-38.</p>
<p>[18] ინ. 4.14.</p>
<p>[19] შდრ. 'ნეტარ არს კაცი, რომელი არა მივიდა ზრახვასა უღმრთოთასა და გზასა ცოდვილთასა არა დადგა, და საჯდომელსა უსჯულოთასა არა დაჯდა, არამედ შჯულსა უფლისასა არს ნება მისი და შჯულსა მისსა ზრახავნ იგი დღე და ღამე" (ფს. 1. 1-2).</p>
<p>[20] დაბ. 2.2.</p>
<p>[21] იგულისხმება ლოთისა და მისი ორი ქალიშვილისგან წარმომდგარი ხალხი, რადგან მათი მამამთავრების შობა ძალზე მძიმე ცოდვასთან იყო დაკავშირებული.</p>
<p>[22] შდრ. გამოს. 20.12; 3 მეფ. 3.14; ფს. 96.16.</p>
<p>[23]პავლე მოციქულის ეპისტოლე ფილიპეთა მიმართ კარგად ეხმიანება წარმოდგენილ სწავლებას. მოციქული ამბობს: 'ხოლო შეპყრობილ ვარ ორთა ამათგან: გული მეტყჳს განსლვად და ქრისტეს თანა ყოფად, უფროჲს და უმჯობეს ფრიად, ხოლო დადგრომაჲ ჴორცთა შინა უნებელადრე თქუენთჳს. და ესე სასოებით უწყი, რამეთუ დავადგრე და გგებდე თქუენ ყოველთა წარმატებისა თქუენისათჳს და სიხარულისა მის სარწმუნოებისა, რაჲთა სიქადული ეგე თქუენი აღემატოს ქრისტე იესუჲს მიერ ჩემდა მომართ ჩემითა მით მისლვითა კუალად თქუენდა მიმართ" (ფილ. 1. 22-26).</p>
<p>[24] შდრ. ლევ. 16. 29-31.</p>
<p>[25] შდრ. ზაქარ. 7. 3-5; 8.19.</p>
<p>[26] შდრ. 'რაჲთა მოიწიოს თქუენ ზედა ყოველი სისხლი მართალი, დათხეული ქუეყანასა ზედა, სისხლითგან აბელ მართლისაჲთ, ვიდრე სისხლადმდე ზაქარიაჲსა, ძისა ბარუქისა, რომელი მოჰკალთ შორის ტაძრისა და საკურთხეველისა" (მთ. 23-35).</p>
<p>[27] შდრ. ‘განათდი, განათდი ახალო იერუსალიმ, დღეს დიდება უფლისა შენზედა გამობრწყინდა. განსცხრებოდე და იხარებდ, სიონ, და აწ შენცა იშვებდი, ღვთისმშობელო, აღდგომასა ძისა შენისასა”.</p>
<p>[28] ძვ. ქართ. ‘სული უფლისაჲ ჩემ ზედა, რომლისათBს მცხო მე, მახარებელად გლახაკთა. მომავლინა მე, განკურნებად შემუსრვილთა გულითა, ქადაგებად ტყუეთა განტევებისა და ბრმათა ახილვისა, წოდებად წელიწადი უფლისაჲ შეწყნარებული, და დღე ნაცვლისმოგებისა ღმრთისა ჩემისა, ნუგეშინის-ცემად ყოველთა მგლოვარეთა, მიცემად მგლოვარეთა სიონი დიდებად, ნაცრისა წილ საცხებელი შუებისაჲ მგლოვარეთა, სამკაული დიდებისაჲ სულისა წილ მოწყინებისა, და იწოდნენ: ნათესავებ სიმართლისა, დანერგულ უფლისა სადიდებელად".</p>
<p>[29] შდრ. ლკ. 4. 18-19.</p>
<p>[30] ფს. 23. 7-8.</p>
<p>[31] საქ. მოც. 7.48.</p>
<p>[32] საქ. მოც. 17. 24-25.</p>
</div>
</div> ესაიას წინასწარმეტყველება (განმარტება 41-50)tag:www.qwelly.com,2014-01-28:6506411:Topic:5802842014-01-28T09:27:33.613Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 41</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘ვინ გამოაღვიძა აღმოსავლეთიდან, ვინც თავის ფეხად მოუხმო სიმართლეს, მისცა მის წინაშე ხალხები და დაიმორჩილა მეფენი?”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავის დასაწყისი ნაწილი სპარსთა მეფე კიროსის შესახებ გვაუწყებს. აღმოსავლეთიდან გამოღვიძებულში განმმარტებლები სწორედ მას მოიაზრებენ. ესაია ასურეთის…</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 41</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘ვინ გამოაღვიძა აღმოსავლეთიდან, ვინც თავის ფეხად მოუხმო სიმართლეს, მისცა მის წინაშე ხალხები და დაიმორჩილა მეფენი?”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავის დასაწყისი ნაწილი სპარსთა მეფე კიროსის შესახებ გვაუწყებს. აღმოსავლეთიდან გამოღვიძებულში განმმარტებლები სწორედ მას მოიაზრებენ. ესაია ასურეთის იმპერიას ურჩი ერების დასასჯელ უზენაესის კვერთხს უწოდებდა[1]. ამგვარადვე გამოირჩევს უფალი კიროსს, რომელსაც ყველანაირ ძლიერებას მიჰმადლებს და მსოფლიოს უძლიერეს მბრძანებლად აქცევს. ცნობილი ფაქტია, იგი დიდი ჰუმანურობით გამოირჩეოდა, კრძალავდა ტყვეების სიკვდილით დასჯას, მაქსიმალურ შემწყნარებლობას იჩენდა დაპყრობილი სახელმწიფოების რელიგიების მიმართ. თავად, მართალია, წარმართულ მრწამს აღიარებდა, ზარატუსტრას თაყვანისმცემელი იყო, მაგრამ მისი რელიგია ყველაზე მეტად უახლოვდებოდა იუდაიზმს, რომელსაც მეფე ძალიან კარგად იცნობდა და დიდი სიმპატიები გააჩნდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5-7. ირონიით საუბრობს ესაია ყველა იმ ხალხის შესახებ, ვინც ერთობლივი ძალით შეეცდება, წინააღმდეგობა გაუწიოს კიროს. ფუჭი მცდელობაა, რადაგან ამგვარი ქმედება ღვთის ნებასთან დაპირისპირებას ნიშნავს, რაც, რა თქმა უნდა, წარუამტებელი იქნება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 8-10. წარმართი ხალხებისკენ მიმართული უფლის მრისხანე ხმა ამჯერად ისრაელისადმი გამოხატული ნუგეშითა და სითბოთი იცვლება. უნდა აღინიშნოს, რომ აქ პირველად ჩნდება ტერმინი ღვთის მორჩილი, რომელსაც ესაის წიგნის მეორე ნაწილში (40-66 თავები) განსაკუთრებული მნიშვნელობა გააჩნია: ეს სახელი ებრაული წიაღიდან გამოსულ მესიას ეწოდება. მართალია, წინასწარმეტყველი მოცემულ შემთხვევაში მითითებულ ტერმინს მთელს ისრაელს განუკუთვნებს, მაგრამ ბაბილონურ ტყვეობაში დამაშვრალი იუეველი ერი სიმბოლურად სწორედ მესიის წინასახეა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ებრაელებს მრავალი მიზეზი ჰქონდათ, რომ ეფიქრათ, თითქოს შესაძლოა, ღმერთმა უარყოს ძველი აღთქმის რჩეული ერი, რადგან ისინი წინაპრებთან დადებულ მცნებებს მუდმივად არღვევდნენ. მაგრამ პატრიარქებისთვის მიცემული აღთქმა შეუცვლელია: ‘მე ამოგირჩიე შენ და არ უკუგაგდებ… ნუ გეშინია… მე შენთან ვარ… გაგამაგრებ და შეგეწევი”. ბაბილონში აღმოჩენილ ტყვეებს ეს სიტყვები აუცილებლად უნდა სცოდნოდათ.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 42</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-3. ‘აჰა ჩემი მორჩილი, რომლისთვისაც ხელი მაქვს ჩავლებული; ჩემი რჩეული, რომელიც მოისურვა ჩემმა გულმა. მასზე გარდამოვავლინე ჩემი სული, ის გაუჩენს სამართალს ხალხებს. ის არ იყვირებს და არ აუწევს ხმას, არავის გააგონებს თავის ხმას ქუჩაში. გადატეხილ ლერწამს არ დაულეწავს და მბჟუტავ პატრუქს არ ჩაუქრობს, სამართალს სიმართლით გააჩენს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას წინამდებარე წინასწარმეტყველება მათე მახარებელმა სახარებაში გაიმეორა, რითიც წარმოაჩინა, რომ სწავლება მომავალ მესიას უკავშირდება[2]. მითითებული ადგილი ეკლესიის მამათა განმარტებით, ორგვარად შეიძლება იქნეს გაგებული: კერძოობითი გაგებით უფლის მსახურში იუდეველი ერი იგულისხმება, რადგან ებრაელი ერის ცხოვრებაში განვითარებული ესა თუ ის მოვლენა ქრისტეს ცხოვრების წინასახეა. მაგ.: იაკობ მამამთავარი მთელი ოჯახით ეგვიპტეში ჩადის. ბიბლიური ცნობების მიხედვით, ამის მიზეზი ქვეყანაზე ჩამომდგარი ძლიერი შიმშილი იყო, თუმცა განმარტებების თანახმად, შორეულ ეგვიპტეში გადასახლება ებრაელი ერის ქანაანური კერპმსახურების დამღუპველი გავლენისგან დაცვამ განაპირობა, რომ ერად ჩამოყალიბების პროცესში სულის მომაკვდინებელი წარმართული იდეოლოგია, მრწამსი მაქსიმალურად ყოფილიყო შეზღუდული (პარალელი): ასევე ჩვლი მაცხოვარი ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელთან და მართალ იოსებთან ერთად ეგვიპტეში მიემართება, რათა ჰეროდე დიდის საშინელ რისხვას აარიდოს თავი. იუდეველები ეგვიპტეს ტოვებენ და აღთქმული ქვეყნისკენ მხოლოდ მაშინ მიემართებიან, როდესაც უფალი მათთვის ყველაზე დიდი სულიერი საფრთხის შემცველ, უკეთურებებით გამორჩეულ ქანაანის ერთ-ერთ ტომს - ამორეველებს აღთქმული მიწიდან აღმოფხვრის (პარალელი): ასევე ჩვილი მაცხოვარი ეგვიპტიდან პალესტინაში ჰეროდე დიდის გარდაცვალების შემდეგ ბრუნდება. ყრმობის ასაკში იყო იუდეველი ერი ეგვიპტიდან გამოსვლისას (პარალელი): იგივე ხდება მაცხოვრის შემთხვევაშიც, უფალი ჩვილობის ასაკში ტოვებს ეგვიპტეს და პალესტინაში (ქანაანში) მკვიდრდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 18-20. ‘ყრუებო, ისმინეთ! ბრმებო, იყურეთ, რომ დაინახოთ! ვინ არის ჩემი მორჩილივით ბრმა და ყრუ ჩემი მოციქულივით, მე რომ გავგზავნე? ვინ არის ბრმა ჩემი გამოსყიდულივით და ბრმა უფლის მორჩილივით? ბევრი გინახავს და არ შეგინახავს; სასმენელი ღია გაქვს და არ გესმის”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მოგვიანებით, როდესაც ბაბილონურ ტყვეობაში აღმოჩენილი ებრაელები ესაიას წიგნის წინამდებარე ნაწილს წაიკითხავდნენ, უეჭველად დაფიქრდებოდნენ თავსგადამხდარ უმძიმეს განსაცდელთა მიზეზებზე. წინასწარმეტყველი პირდაპირ მიუთითებს, რომ ისინი სულიერი სიბრმავისა და სიყრუვის მიზეზით დაისჯებიან. ისრაელი ღვთის მორჩილი იყო, რომელიც მახარებლად წარუგზავნა უზენაესმა კაცობრიობას, თუმცა რჩეულმა ხალხმა გულქვაობის მიზეზით დაკისრებული მისია არ აღასრულა.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 43</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5-6. 'ნუ გეშინია, რადგან შენთანა ვარ; აღმოსავლეთიდან მოვიყვან შენს ნატამალს და დასავლეთიდან შემოგკრებ. ვეტყვი ჩრდილოეთს: გაუშვი! და სამხრეთს: არ დააკავო! მოიყვანე ჩემი ვაჟები შორეთიდან და ჩემი ასულები - ქვეყნის კიდიდან".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილი ტერმინები (აღმოსავლეთი, დასავლეთი, ჩრდილოეთი) არა რომელიმე გეოგრაფიულ არეალს განმსაზღვრავს, არამედ საყოველთაო გამოხსნის მანიშნებელია. იმავე შინაარსის უწყება გვხვდება ფსალმუნშიც: 'აღმოსავალით და დასავალით, ჩრდილოთ და ზღჳთ"[3]. ესაიას წარმოდგენილი სიტყვები ფაქტობრივად თანხვდება მაცხოვრის ნათქვამს: 'მრავალნი მოვლენ აღმოსავლეთით და დასავლეთით, და აბრაამთან, ისააკსა და იაკობთან ერთად დასხდებიან ცათა სასუფეველში; ხოლო სასუფევლის ძენი გარესკნელის ბნელში გაიყრებიან; და იქნება იქ ტირილი და კბილთა ღრჭიალი" [4].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'მოიყვანე ჩემი ვაჟები შორეთიდან და ჩემი ასულები - ქვეყნის კიდიდან". ძველი აღთქმის წიგნებში დედაკაცთა შესახებ თხრობა იშვიათი მოვლენაა. ფაქტია, წმინდა წერილის ავტორები მხოლოდ გარდაუვალი აუცილებლობისას მიმართავდნენ ამგვარ ხერხს. ბიბლიურ თხრობაში კი წინა პლანზე მამაკაცები არიან წარმოდგენილი. მაგალითად, იაკობ მამამთავრის ისტორიაში განსაკუთრებული ყურადღება მის ძეებზე მახვილდება, მხოლოდ სიქემში განვითარებული მოვლენების შედეგად გებულობს ბიბლიის მკითხველი იაკობის ასულის დინას თაობაზე გარკვეულ ცნობებს. ადამის შემთხვევაშიც წმინდა წერილი ოდენ ვაჟიშვილების შესახებ მოგვითხრობს. განმმარტებელთა თქმით, ესაიას უწყება ახალი აღთქმის სულითაა განმსჭვალული, სადაც მოციქულის სიტყვისამებრ: 'არა არს ჰურიაება, არცა წარმართება; არა არს მონება, არც აზნაურება; არა არს რჩევა მამაკაცისა, არცა დედაკაცისა, რამეთუ თქუენ ყოველნი ერთ ხართ ქრისტე იესუჲს მიერ"[5].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 14. 'ასე ამბობს უფალი, თქვენი მხსნელი, ისრაელის წმიდა: თქვენი გულისთვის გავგზავნე ბაბილონს, წამოვასხი ლტოლვილნი ერთიანად და ქალდეველნი, ხომალდებში რომ ყიჟინებდნენ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">შემდგომ მუხლებში ესაია იუწყება, რომ იუდეველათა ტყვეობიდან დახსნის მიზნით ბაბილონზე უცხო ხალხები აღზევდებიან. როგორც თავის დროზე, ფარაონის მცდელობის მიუხედავად, იუდეველებმა უდიდესი სასწაულების გზით ეგვიპტე დატოვეს, მეწამულ ზღვაში გავლით მტერი დათრგუნეს და ქანაანს მიაშურეს, ასევე მოხდება სამშობლოში დაბრუნება ბაბილონიდან.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 18. 'ადრინდელი არ გახსოვთ და გარდასულზე არ ფიქრობთ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მსმენელებს საყვედურობს და ამბობს, რომ გარდასული სასწაულები არა მარტო წინა თაობებისთვის იყო მაგალითი, არამედ სამარადისო ნიშად უნდა დარჩენილიყო შთამომავლობას. თუმცა, წინასწარმეტყველის თქმით, თანამედროვენი არც კი ინტერესდებიან მსგავსი საკითხებით.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 22-24. 'შენ არ მოგიხმივარ, იაკობ, რომ ჩემთვის დამშვრალიყავ, ისრაელ! არ მოგიყვანია ჩემთვის ცხვარი აღსავლენად და საკლავით არ გიცია პატივი; არ მიმსახურებიხარ ძღვენით და არ დამიღლიხარ საკმევლის კმევით. არ გიყიდია ჩემთვის ვერცხლით სურნელებანი და არ გაგიძღივარ შენი საკლავების ქონით. შენ კი მამსახურებდი შენი ცოდვებით და მღლიდი შენი დანაშაულებით".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია თანამემამულეებს ორი სახელით მიმართავს, იაკობი და ისრაელი, და უზენაესისადმი მსხვერპლშეუწირველობაში ადანაშაულებს. რა თქმა უნდა, ეს სიტყვები პირდაპირი მნიშვნელობით არ აღიქმება, რადგან ურიგო იქნებოდა ამგვარი საყვედური. პირიქით, მსხვერპლი ხშირ შემთვევაში მოჭარბებულადაც იწირებოდა. მაგრამ საქმე ისაა, რომ შენაწირთა სიმრავლის მიუხედავად მსახურებაში მონაწილე ადამიანები გაუცნობიერებლად მოქმედებდნენ.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 44</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. 'ახლა ისმინე, იაკობ, ჩემო მორჩილო, და ისრაელ, ჩემო რჩეულო! ასე ამბობს უფალი, შენი შემქმნელი და დედის საშოში შენი გამომსახველი, რომელიც შეგეწევა შენ: ნუ გეშინია, ჩემო მორჩილო იაკობ, და იეშურუნ, ჩემო რჩეულო".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილი მიმართვა არ განეკუთვნება მთელს ერს, არამედ იმ ადამიანებს, რომელთაც დაიმარხეს აბრაამის სარწმუნოება, მოსეს გულმოდგინება, წინასწარმეტყველთა გამოცხადების ჭეშმარიტება და ქვეყნადმოსული, განკაცებული ღმერთი შეიწყნარეს. მორიგ მუხლებში ესაია ამბობს, რომ გადმოიღვრება წყალი გვალვიანზე და ნაკადულები ხმელ მიწაზე...</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 6-20. ესაია ერთგვარი ირონიითა და სატირით ღმერთსა და ყოვლადუსარგებლო კერპებს ურთიერთს ადარბეს: განა უგუნურება არაა, გასათბობად, პურის გამოსაცხობად… გამოყენებული შეშისგან ადამიანი ‘ღმერთს ამზადებდეს” და მას ეთაყვანებოდეს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 24. 'ასე ამბობს უფალი, შენი გამომსყიდველი და შენი გამომსახველი დედის საშოში: მე ვარ უფალი, რომელმაც ყოველივე შექმნა; მარტომ გადაჭიმა ცა და თავად გადაფინა მიწა".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">აღნიშნული მუხლი გადმოგვცემს ბიბლიურ მოძღვრებას სამყაროს შექმნის თაობაზე, რომ ღმერთია ყველაფრის არარსებობიადნ არსებობაში შემომყვანი. წარმოდგენილი სწავლება შემოქმედის მხოლოობის შესახებ არა ღვთის ჰიპოსტასთა სიმრავლეს, არამედ წარმართულ მითოლოგიურ შეხედულებებს უპირისპირდება, რომლის თანახმადაც, სამყაროს შემოქმედი მეორეხარისხოვანი, დაბლა მდგომი ღმერთი-დემიურგია (ბერძ. დჰმიოურგო`ჯ), ვინც სამყაროს არსებული ნივთიერების გარდასახვით ქმნიდა, თუმცა ეს პროცესიც არ იყო დამოუკიდებელი შემოქმედება, რადგან ამ მოქმედებაში დემიურგს ზემდგომი ღმერთები ხელმძღვანელობდნენ. ამავდროულად მას შემწედ სხვა, დაბლა მდგომი ‘ღმერთები” ჰყავდა. წარმართული ზღაპრობების წინააღმდეგ უზენაესი ესაიას ბაგეებით გამოთქვამს სწავლებას: ყოველი დაბადებულის ერთადერთი მიზეზი სწორედ იუდეველთა ღმერთია, ვისაც არ ჰყოლია შესაქმეში დამხმარე და მრჩეველი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 25-28. ესაისა წიგნის 44.25 – 45.8 გასაოცარ წინასწარმეტყველებას გვთავაზობს დაახლოებით 150 წლის შემდეგ მეფე კიროსის ასპარეზზე გამოჩენის თაობაზე. ბაბილონის აღსასრულზე განვლილ თავებშიც მრავალგზის ყოფილა საუბარი[6], მაგრამ არსად გამოთქმულა ასე ცხადად და გასაგებად ცნობები სპარსი იერარქის შესახებ. იუდეველი ერის მიმართ გამოჩენილი მზრუნველობის გამო კიროსი არა მეფედ, არამედ მწყემსად სახელდება[7]. ამგვარი ზუსტი წინასწარმეტყველების უნიკალურობამ მკვლევართა შორის დიდი მითქმა-მოთქმა გამოიწვია. ზოგიერთი ამტკიცებდა, რომ საქმე გვიანდელ, იუდეველთა ბაბილონური ტყვეობიდან დაბრუნების შემდგომ ესიაის წიგნში განხორციელებულ ჩამატებასთან გვაქვს[8]. საპირისპირო მოსაზრების მქონეთა თქმით, ღვთის სული, კერპებისგან განსხვავებით, ზედმიწევნითი სიზუსტით განჭვრეტს მომავალს და რიგ შემთხვევაში წმინდა ადამიანებსაც განუცხადებს მას. რაც შეეხება სპარსი მეფის სახელით მოხსენიებას, ძველ აღთქმაში, გარდა ესაიასი, მსგავსი რამ სხვაგანაც, მაგრამ მხოლოდ ერთხელ ფიქსირდება[9]. აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირბით ფლავიოსის ცნობაც ნიშანდობლივია, რომ მეფე კიროსმა იუდეველთა გათავისუფლება მას შემდეგ გადაწყვიტა, რაც ესაიას წიგნის შესაბამის ადგილზე საკუთარი სახელი ამოიკითხვა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ძვ. წ. აღ-ის 536 წელს ნაბუქოდონოსორმა იერუსალიმი მიწასთან გაასწორა, ტყვეების უდიდესი ნაწილი ბაბილონში გადაასახლა. სპარსული სახელმწიფოს დამაარსებელი კიროსი თავიდან სამხრეთ ელამში ანშანას განაგებდა (559 წ.). ათი წლის შემდეგ მან მიდია დაიმორჩილა და გაერთიანებული მიდო-სპარსული სახელმწიფოს მეთაური გახდა. 539 წელს კიროსმა ბაბილონი დაიპყრო, შემდეგ წელს კი იუდეველთა სამშობლოში დაბრუნებისა და ტაძრის აღდგენის შესახებ ბრძანება გამოსცა. რჩეულ ერთან მიმართებით ამგვარად მოქმედი მეფე ღვთის განაზრახს აღასრულებდა, რისთვისაც ღვთის მწყემსი ეწოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ფრიდრიხ რუჟემონტი: კიროსი აღნიშნული სახელის ლათინური ფორმაა, ბიბლიურ ენაზე კი იგი ასე იწოდება: კორეშ).</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 45</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'ასე უთხრა უფალმა თავის ცხებულს, კიროსს, რომლის მარჯვენა მიჭირავს, რათა ხალხები დავამხო მის წინაშე და სარტყელი შევუხსნა მეფეებს, რათა კარიბჭენი გაიხსნას მის წინაშე და ჭიშკრები არ ჩაიკეტოს".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">უზენაესის წარმოდგენილი მიმართვა ანალოგს ვერ პოულობს წმინდა წერილში და ერთადერთი შემთხვევაა, როდესაც ღმერთი წარმართ მეფეს თავის ცხებულად მოიხსენიებს. აღნიშნული ტერმინი იუდეველთა პირველი ორი მეფის, საულისა და დავითის, ზედწოდება იყო, რითიც მათი უფალთან განსაკუთრებული დამოკიდებულებაა ნაჩვენები. სავარაუდოდ, ცხებულებაში იგულისხმება, რომ კიროსი უნდა ყოფილიყო პიროვნება, ვინც დატყვევებულ ისრაელს საკუთარი მეფის არარსებობის პირობებში მფარველობას გაუწევდა. ამავდროულად იგი, ვითარცა ცხებული, მესიის წინასახეა, რადგან მსგავსად მესიისა ორი მოვლენის აღსასრულებლადაა მოწოდებული: რჩეული ერის გათავისუფლება და უღმერთო ხალხების მისამართით ღვთის მსჯავრის აღსრულება. კიროსის რჩეულობა მაღალზნეობრივმა ღირსებებმა განაპირობეს, რასაც არა ერთი წყარო ადასტურებს. რუსი მეცნიერი, ვლასტოვი, მის შესახებ ამბობდა: ‘სპარსი მეფის ზნეობრივ ღირსებებს ჩვენამდე მოღწეული ყველა ისტორიული მოვლენა ადასტურებს. მისი ხსოვნა ისეთი განსაკუთრებული ბრწყინვალებითაა გარშემოზღუდული, როგორსაც ანტიკური სამყაროს სხვა ვერც ერთ გამოჩენილ პიროვნებას ვერ განვუკუთვნებთ”. ძველი გადმოცემების უბადლო მცოდნე ესქილე „სპარსელებში“ კიროსს კეთილი სულის, უდიდესი გონიერების მქონე პიროვნებად მოიხსენიებს. ჰეროდოტეს ცნობით, სპარსელები თავიანთ მეფეს გულისხმიერების გამო მამას უწოდებდნენ. დიოდორე სიცილიელის უწყებით, კიროსი თანამედროვეთა შორის სიბრძნით, სიმამაცითა და მრავალი სხვა კეთილი თვისებით ყველას აღემატებოდა. განსაკუთრებით მეფეს სახიერება გამოარჩევდა, რისთვისაც მას სპარსელები მამას ეძახდნენ. დაბოლოს, ქსენოფონტემ თხზულებაში „კიროპედია“ იდეალური მეფისა და ადამიანის სიმბოლოდ სწორედ კიროსი წარმოადგინა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">სპარსი მეფე, როგორც ისტორიული პიროვნება, იესო ქრისტეს წინასახეა. კერძოდ, ესაიას ბაგეებით უფალი კიროსს საკუთარ ცხებულად აცხადებს, ამავდროულად უფლის ცხებულია ქრისტე, თუმცა ძე ღმერთი მამის ცხებულებას ბუნებითად ფლობს, ხოლო ადამიანი უზენაესისაგან მადლით ცხებულებას ღებულობს. კიროსი იუდეველ ერს ბაბილონის ტყვეობიდან ათავისუფლებს, რაც სიმბოლურად ჯოჯოხეთს განასახიერებს, განკაცებულმა ღმერთმა კი კაცობრიობა მარადიული სიკვდილისგან გამოიხსნა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3. 'მოგცემ წყვდიადის საგანძურებს და საიდუმლოდ დამარხულ სიმდიდრეს, რათა მიხვდე, რომ მე უფალი ვარ, შენთვის სახელის მწოდებელი, ისრაელის ღმერთი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">კიროსი, ესაიას თანახმად, საკუთარი ძლევამოსილების მიზეზზე უნდა დაფიქრებულიყო და მიმხვდარიყო, რომ უდიდეს წარმატებებში მას უზენაესი შეეწეოდა. ეს რომ სწორედ ასე მოხდა, ამას ცხადყოფს იოსებ ფლავიუსის მიერ მოხმობილი მეფის გამოცემული ბრძანების დასაწყისი ნაწილი: მას შემდეგ, რაც დიდებულმა ღმერთმა მეფობა მომიბოძა, ვრწმუნდები, რომ ეს ის ღმერთია, რომელსაც იუდეველნი სცემენ თაყვანს. სწორედ მან განაცხადა წინასწარმეტყველთა მიერ ჩემი სახელი და წინდაწინ გამოთქვა, რომ განვაახლებდი მის ტაძარს იერუსალიმში, იუდეველთა ქვეყანაში.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დარჩენილ მუხლებში წინასწარმეტყველი წარმართებს მიმართავს და ჭეშმარიტი ღმერთის აღიარებისკენ მოუხმობს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 46</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2 'ჩაიღუნა ბელი, მოიხარა ნებო; მათი კერპები მხეცებს და პირუტყვებს აჰკიდეს. მძიმეა თქვენი სატარებელი, როგორც დაქანცული ცხოველის ტვირთი!"</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბელი და ნებო ბაბილონის მთავარი ორი ‘ღვთაება” იყო. ბელი თაყვანისიცემობოდა როგორც მზის ‘ღმერთი”. ასურელებიც სწორედ ამგვარადვე აღიქმვამდნენ მას და საკუთარ ძირითად ‘ღვთაებას” - მარდუქს უიგივებდნენ. ბელ-მარდუქის საპატივცემლოდ ბაბილონში, სავარაუდოდ, 200 მეტრამდე სიმაღლის პირამიდის მსგავსი ტაძარი აეგოთ, რომელსაც სტრაბონი ბელის სამარხს უწოდებს. ნებო ბაბილონური თეოგონიის თანახმად, ბელ-მეროდხის შვილია. იგი ღვთის ნების გამცხადებლად მიიჩნეოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას ცნობები კერპთა შემუსვრის თაობაზე ისტორიული წყაროს მონაცემებს არ ეთანხმება. ცნობილია, რომ მეფე კიროსი ბაბილონში ომისა და სისხლისღვრის გარეშე შევიდა და წარმართული ბომონისთვის ხელი არ უხლია. არც მისი მემკვიდრე კამბიზი შეხებია ცნობილ ბელ-მეროდაქის ოქროს გამოსახულებას. შესაბამისად, ესაიას სიტყვები კერპების ჩამუხვლვისა და განადგურების თაობაზე სიმბოლურად ბაბილონის იმპერიის დაცემას განასახიერებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-4. 'მისმინე, იაკობის სახლო და ისრაელის სახლის მთელო ნარჩენო, აყვანილო მუცლიდანვე, საშოდანვე ჩემო ნატარებო, შენს სიბერემდე მე იგივე ვარ და მოხუცობამდე მე გატარებ, მე შეგქმენი და მე აგიყვან, მე გატარებ და მე გადაგარჩენ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი ზემოთწარმთქმული სიტყვების შემდეგ ჭეშმარიტი ღმერთის შესახებ ესაუბრება მსმენელებს: ესაიას ღმერთი ისეთი როდია, ვისაც ადგილის გადანაცვლებისთვის სხვისი ხელის შეშველება ესაჭიროება, არამედ პირიქით - თავად შეეწევა ყველა სხვას და სიცოცხლეს ანიჭებს ამ სამყაროს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7. 'მხარზე შეიდგამენ და ატარებენ, მერე ჩამოდგამენ თავის ადგილზე. დგას და ადგილიდან არ იძვრის, შესძახიან და პასუხს არა სცემს, გასაჭირში ვერ ეშველება".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი აგრძელებს საუბარს კერპებზე და მათზე მინდობილი ადამიანის უგუნურებას წარმოაჩენს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 11. 'გამოვიხმობ აღმოსავლეთიდან მტაცებელ ფრინველს, შორი ქვეყნიდან - ჩემი განზრახულის აღმსრულებელს; ვთქვი და დიახაც მოვახდენ; დავსახე და დიახაც გავაკეთებ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბოლოს წინასწარმეტყველი კიდევ ერთხელ ახსენებს მეფე კიროსს და ამჯერად მას აღმოსავლეთიდან მოხმობილ მტაცებელ ფრინველს უწოდებს. სეპტანტაში მითითებულ ადგილაზე გვხვდება ფრინველის კონკრეტული სახეობა - არწივი.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 47</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ზემოთ განხილულ მუხლებში ბაბილონური კერპების დამხობის შესახებ იყო მოთხრობილი, ხოლო მოცემულ შემთხვევაში წინასწარმეტყველი ქალაქ ბაბილონის დაცემის თაობაზე საუბრობს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'ჩამოდი და ჩაჯექი მტვერში, ბაბილონის ასულო! დაჯექი მიწაზე უტახტოდ, ქალდეველთა ასულო! რადგან აღარ გერქმევა ნაზი და ნებიერი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ქალაქი ბაბილონი ბიბლიაში რიგ შემთვევებში ქალის სახით არის წარმოდგენილი (შდრ. ბაბილონის ასულო). წარმოდგენილი მუხლი ნათლად გამოხატავს ბაბილონის მომავალ უბედურებას: ის, ვინც ცის სიმაღლეებისკენ მიილტვოდა და უზენაესის ტახტს ესწრაფვოდა, მალე ძირს დაენარცხება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5. 'იჯექი მდუმარედ და წადი ბნელში, ქალდეველთა ასულო, რადგან აღარ გერქმევა სამეფოთა დედოფალი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბიბლიურ ენაზე სიბნელეში ჯდომა უბედურების მაუწყებელი მოვლენაა. ესაისას უწყვებით, ბაბილონელი მეფეები, რომლებიც მეფეთმეფის ტიტულს ატარებდნენ და ყველა სხვა მბრძანებელზე მაღლა ეჭირათ თავი, დატყვევებული მონის მდგომარეობაში აღმოჩნდებიან.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 6-7. 'განრისხებული ვარ ჩემს ხალხზე, ტალახად ვაქციე ჩემი წილხვდომილი და ხელში მოგეცი ისინი; არ მოეპყარი მათ სიბრალულით, მოხუცებულს დიდად დაუმძიმე უღელი. შენ კი თქვი: საუკუნოდ ვარო ქალბატონი! გულთან არ გაგიკარებია ეს ამბები, არ გიფიქრია მათ აღსასრულზე".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბაბილონის იმპერია ორი მიზეზის გამო დაეცემა:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">1). ღვთის რჩეული ერისადმი ბაბილონელთა სასტიკი მოპყრობა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">2). ბაბილონელთა განუზომელი ამპარტავნება, თვისება, რომელიც წინაპრებისგან, ბაბილონის გოდოლის მაშენებლებისგან, იმემკვიდრეს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 9-10. 'მოვა შენზე წამისყოფით ერთ დღეს ეს ორივე, შვილმკვდარობა და ქვრივობა. სრულად გეწევა შენ ეს, არ გიშველის შენი ურიცხვი გრძნეულებები, შენი მაგარი ჯადოები. შენი სიავის იმედი გქონდა, ამბობდი: არავინ არის ჩემი დამნახავიო. შენი სიბრძნე და ცოდნა გაცთუნებდა და ამბობდი გულში: მე ვარ და ჩემს მეტი არავინ არისო".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">აღმოსავლეთის ძველ სახემწიფოებს შორის მაგიითა და ჯადოქრობით განსაკუთრებით ბაბილონი და ქალდეა გამოირჩეოდა. დიოდორე სიცილიელისა და ჰეროდოტეს ცნობით, ხსენებულ ადგილებში გრძნეულების 3 ძირითადი მიმართულება არსებობდა:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">1). ამზადებდნენ სპეციფიური ამულეტებსა და გულსაკიდებს, რომლებზეც მაგიური სიტყვბი იყო ამოტვიფრული.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">2). ავი სულების განდევნის მიზნით იკითხებოდა შესალოცი შინაარსის სიმღერები.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">3). მზდდებოდა ჰოროსკოპები, რომლის მიხედვითაც ქურუმი მათი მფობელების ბედს განაცხადებდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 11. 'გეწევა უბედურება და არ გეცოდინება მისი სახსარი, ჭირი დაგატყდება და ვერ აირიდებ; ანაზდად გეწევა განადგურება, ვერც გაიგებ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მჩხიბაობას მინდობილი ბაბილონელები დარწმუნებულნი იყვნენ, რომ ჰოროსკოპების წყალობით მოულოდნელობის წინაშე არასოდეს აღმოჩნდებოდნენ და განსაცდელისას მაგიური ხელოვნების გამოყენებით ნებისმიერი საფრთხის დაძლევას შეძლებდნენ. ესაია იუწყება, რომ მათი მომავალი დაცემა გარდაუვალი რეალობაა.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 48</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 9. 'ჩემი სახელის გულისათვის ვაყოვნებ რისხვას და ჩემი დიდებისათვის გარიდებ მას, რომ არ მოგსპო".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">რამდენგზის უღალატია ისრაელს თავისი შემოქმედისთვის და რამდენჯერ სრული განადგურების წინაშე აღმოჩენილა, მაგრამ ყოველ ჯერზე უზენაესი მიუტევებდა და ახალ შესაძლებლობას სთავაზობდა თავის რჩეულს. შემოქმედი ამას იქმოდა არა იმდენად ისრაელის გამო, რადგან წინდაწინ იცოდა მისი უკეთურებაში გაკერპება, არამედ საკუთარი დიდების წარმოსაჩენად. ესაია წარმოდგენილ მსჯელობას თანამედროვეობაში არსებული აზროვნების საპირისპიროდ გამოთქვამს: წარმართთა წარმოდგენით, ყოველ ეთნოსს მფარველი ღვთაება ჰყავდა, რომელიც თავად ირჩევდა ამა თუ იმ ერს. იუდეველებისთვის ასეთი ღმერთი იაჰვე იყო. თუ იუდეველთა უფალი ისრელს მიატოვებდა და ამით, უეჭველია, ეს უკანასკნელი დაიღუპებოდა, ის წარმართული კაცობრიობის თვალში უძლურად გამოჩნდებოდა, რადგან ამით ერთი რამ გახდებოდა საცნაური: იაჰვე არჩევანში შემცდარა ან ძალები არ ჰქონია, საკუთარი რჩეული დაეცვა.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 49</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი წყვეტს საუბარს ბაბილონის ტყვეობისა და კიროსის შესახებ და მზერას შორეულ მომავალს მიაპყრობს, სადაც კაცობრიობის გამოხსნა და ახალი ერის დასაწყისი იხილვება. მართალია, ესაიას ამ მოვლენაზე ადრეც უსაუბრია, მაგრამ ფრაგმენტულად, ეპიზოდურად და რიგ შემთხვევებში ალეგორიული სახე-სიმბოლოებით. 49-ე თავიდან ღვთის რჩეული ერის ისტორია უკანა პლანზე გადადის, ხოლო მის ადგილს მთელი კაცობრიობის გამოხსნის სათღვთო განგებულების საიდუმლოს შესახებ სწავლება ენაცველბა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'მისმინეთ, ზღვისპირელნო, და გამიგონეთ, შორეულო ხალხებო! უფალმა მუცლიდან მომიწოდა, დედის წიაღიდან ახსენა ჩემი სახელი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მსმენელებს განსაკუთრებული ყურადღებისკენ მოუხმობს, რომელთა შორისაც არა მარტო იუდეველნი იგულისხმებიან, არამედ ყოველი შორეული ხალხები.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'უფალმა მუცლიდან მომიწოდა, დედის წიაღიდან ახსენა ჩემი სახელი". წარმოდგენილი სიტყვები არ მიემართება ესაიას, რადაგნ იგი ზრდასრულ ასაკში იქნა მოხმობილი საუფლო მსახურებისთვის. შესაბამისად, განმმარტებელთა თანახმად, საუბარი ყოვლადწმიდა სამების მეორე ჰიპოსტასს შეეხება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 4. 'მე კი ვამბობდი: ამაოდ დავშვერი, ფუჭად და ტყუილად დავხარჯე ჩემი ძალა. ჭეშმარიტად, უფალთან არის ჩემი სამართალი და ჩემს ღმერთთან - ჩემი საზღაური!"</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">კომენტატორებს მიაჩნიათ, რომ წინამდებარე მუხლში გადმოცემული სწავლება მეორე ჰიპოსტასს ეკუთვნის: ძე ღმერთი თითქოს ეჭვს გამოთქვამს გამომხსნელობითი მისიის შესახებ. მეტიც, მის უსარგებლობაზე და ამაოებაზე ამახვილებს ყურადღებას. წარმოდგენილი სიტყვები მხოლოდ იუდეველ ერს უკავშირდევა, რაც ისტორიული ჭეშმარიტებითაც დადასტურდა: მესიის უპირველესი განაზრახი - ისრაელის გაბნეული ცხვრების შეკრება - ამ უკანასკნელთა გულქვაობის მიზეზით არ განხორციელდა. სწორედ ამგვარი ბოლომდე განუხორციელებელი გამოსყიდვის გამო[10] იხილვება ის უდიდესი მწუხარება, რაც იესო ქრისტემ გეთსიმანიაში სასმისის არიდების მიზნით აღმოთქმულ ლოცვაში განაცხადა და ჯვარზე სიკვდილის წინ წარმოთქვა[11].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'ჭეშმარიტად, უფალთან არის ჩემი სამართალი და ჩემს ღმერთთან - ჩემი საზღაური!" მიუხედავად იმისა, რომ უზენაესის მიერ გაღებული გამოუთქმელი მსხვერპლი იუდეველთა დიდი ნაწილისთვის უშედეგო გამოდგა, იგი არაფრით დამცრობილა და მიზეზი ამგვარი მესიანური მოღვაწეობის წარუმატებლობისა არა თავად მესიაშია, არამედ იმაში, ვინც საკუთარი გული გაისასტიკა და არ ინდომა ჭეშმარიტებასთან წილნაყარობა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 14. 'თქვა სიონმა: მიმატოვა უფალმა და მეუფემ დამივიწყა".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">სიონი ებრაელი ერის სიმბოლოა. საკუთარი სახელმწიფოს ყოფნა-არყოფნის ფაქტის მრავალგზის მომსწრე იუდეველები, რომლებიც წინასწარმეტყველთა მკაცრ მამხილებელ სიტყვებს მუდმივად ისმენდნენ, ხოლო ცრუ მესიანური მოლოდინები არ მართლდებოდა, დრტვინავდნენ და ღმერთს მიტოვებულობაში ადანაშაულებდნენ. მომდევნო მუხლებში ესაია ამგვარ გაუკუღმართებულ შეხედულებებს განაქიქებს და საუბრობს ახალი სულიერი სიონის შესახებ, რაშიც ქრისტეს ეკლესია მოიაზრება.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 50</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 6. 'ჩემი ზურგი მივეცი ჩემს მცემელთ და ჩემი ლოყები – თმის მგლეჯელთ. ჩემს სახეს არ ვიფარავდი გინებისა და ფურთხებისგან".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">თუკი წიგნის განვლილ ნაწილში მესიის ჯვარცმის შესახებ ცნობები შეფარვით იყო გადმოცემული, წარმოდგენილი მუხლი იმავე მოვლენას სახარებისეული სიცხადით გადმოგვცემს. მეტიც, ახალ აღთქმაში არსადაა ნათქვამი იმის შესახებ, რომ მაცხოვარს თმებს გლეჯდნენ, ესაიასთან კი მესიის ტანჯვის შესახებ თხრობაში ერთ-ერთ შემადგენელ ნაწილად სწორედ ეს მოვლენა სახელდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7-9. წინამდებარე მუხლებში მესიის დამცირების მიზეზებზეა საუბარი, რადგან იუდეველთა თვალში მისი ესოდენი დამდაბლება შესაძლოა, დაბრკოლების მიზეზი გამხდარიყო და სწორედ ამის გამო არ ეღიარებინათ იგი. ესაიას ბაგეებით კვლავ ძე ღმერთი ღაღადებს. იგი ამბობს, რომ მიუხედავად უდიდესი შეურაცხყოფისა, ის მაინც არაა მიტოვებული. მან თავად აირჩია ეს გზა და ვერავინ დადებს მას ბრალს ცოდვაში.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7. 'მაგრამ უფალი ღმერთი შემეწეოდა მე, ამიტომაც არ დავმცირებულვარ; ამიტომაც კაჟად ვაქციე ჩემი პირისახე და ვიცი, რომ არ შევრცხვები".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მესია უცოდველი იქნება. შესაბამისად, მისი ტანჯვა და შეურაცხყოფა დაუმსახურებელი განაჩენია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 11. 'აჰა, ცეცხლის წამკიდებლებო, კოცონთა გამჩაღებლებო, ყველანი შემოდით თქვენი ცეცხლის ალში და თქვენს გაჩაღებულ კოცონებში. ეს დაგემართებათ ჩემი ხელით: კერპებისთვის შეიწირებით".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მესიასთან დაპირისპირებული ადამიანების ბედს გვამცნობს. მოხმობილი წინასწარმეტყველების ისტორიული სინამდვილე იერუსალიმის ბოლო დღეების ტრაგიკულ აღსრულთანაა მჭიდრო კავშირში.</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-4"> <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza4" target="_self"><span style="color: #0000ff;">← წინა ნაწილი</span></a> <a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza6" target="_self"><span style="color: #0000ff;">გაგრძელება →</span></a></span></span></p>
<div><br clear="all"/><hr align="left" size="1" width="33%"/><div><p>[1] შდრ. `ოი, ასურო, კვერხთო ჩემი წყრომისა! არგანი მათ ხელში ჩემი მრისხანებაა!~ ეს. 10.5.</p>
<p>[2] შდრ. მთ. 12. 18-21.</p>
<p>[3] ფს. 106.3.</p>
<p>[4] მთ. 8. 11-12.</p>
<p>[5] გალ. 3.28.</p>
<p>[6] შდრ. ეს. 13; 21.</p>
<p>[7] შდრ. ’რომელიც ამბობს კიროსზე: ჩემი მწყემსია და ყოველ სურვილს შემისრულებს! და ეუბნება იერუსალიმს: აშენდები! და სასახლეს: ჩაიყრება შენი საძირკველი!" ეს. 44.28.</p>
<p>[8] იგულისხმება თეორია დევტეროესაიას შესახებ (იხ. შესავ. ნაწილი).</p>
<p>[9] შდრ. ‘აჰა, მოვიდა ღვთისკაცი იუდადან ბეთელს უფლის შეგონებით, როცა იერობოამი სამსხვერპლოსთან იდგა საკმევლის საკმევად. დასძახა სამსხვერპლოს უფლის სახელით და თქვა: სამსხვერპლოვ, სამსხვერპლოვ! ასე ამბობს უფალი: აჰა, დაებადება ძე დავითის სახლს და იოშია იქნება მისი სახელი. ზედ დაგაკლავს იგი გორაკთა მღვდლებს, რომლებიც საკმეველს გიკმევენ, და შენს თავზე დაწვავენ ადამიანთა ძვლებს. ნიშანიც გაუცხადა იმავე დღეს, თქვა: აჰა, იმის ნიშანი, რომ უფლის ნაბრძანებია ეს სიტყვა: აჰა, დაიშლება სამსხვერპლო და გაიფანტება ნაცარი, ზედ რომ ყრია” (3 მეფ. 13. 1-3).</p>
<p>[10]ბოლომდე განუხორციელებელ გამოსყიდვაში არ იგულისხმება ღვთაებრივი მსხვერპლის ნაკლულევანება, ძე ღმერთმა განკაცებით, სიკვდილითა და მკვდრეთით აღდგომით მთელს კაცობრიობას მიანიჭა გამოხსნა. ზემოთ წარმოდგენილი მსჯელობა ზნეობრივი კუთხით მიმოიხილავს უშუალოდ იუდეველ ერთან დაკავშირებულ გულქვაობას და სწორედ ამაზე საუბრობს წინასწარმეტყველი.</p>
<p>[11] შდრ. 'და მეცხრესა ოდენ ჟამსა ჴმა-ყო იესუ ჴმითა დიდითა და თქუა: ილი, ილი! ლიმა საბაქთანი? ესე არს: ღმერთო ჩემო, ღმერთო ჩემო! რაჲსათჳს დამიტევე მე? (მთ. 27.46).</p>
</div>
</div> ესაიას წინასწარმეტყველება (განმარტება 21-40)tag:www.qwelly.com,2014-01-28:6506411:Topic:5802822014-01-28T09:20:46.233Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 21</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავში საუბარია ბაბილონზე განხორციელებული ალყისა და ქალაქის დაცემის შესახებ. განმმარტებლები წინასწარმეტყველების აღსრულებასთან დაკავშირებით განსხვავებულ მოსაზრებას გამოთქვამენ. ერთნი ესაიას უწყებაში მოიაზრებენ სენნახირიმის მიერ ბაბილონელი მეფის მეროდან-ბალადანის წინააღმდეგ ქრისტეშობამდე 702 წელს მიმართულ გამანადგურებელ საომარ…</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 21</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავში საუბარია ბაბილონზე განხორციელებული ალყისა და ქალაქის დაცემის შესახებ. განმმარტებლები წინასწარმეტყველების აღსრულებასთან დაკავშირებით განსხვავებულ მოსაზრებას გამოთქვამენ. ერთნი ესაიას უწყებაში მოიაზრებენ სენნახირიმის მიერ ბაბილონელი მეფის მეროდან-ბალადანის წინააღმდეგ ქრისტეშობამდე 702 წელს მიმართულ გამანადგურებელ საომარ მოქმედებებსა და იმავე ასურელი მეფის მიერ 689 წელს ქალაქ ბაბილონის დაქცევას. მეორენი თვლიან, რომ ესაია მოცემულ შემთხვევაში სპარსულ-მიდიური სამხედრო კოალიციის მიერ ძვ. წ. აღ-ის 539 წელს ბაბილონის დაპყრობას გულისხმობდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘ზღვის უდაბნოს განაჩენი. სამხრეთში ამტყდარი გრიგალები, ის მოდის უდაბნოდან, საშინელი ქვეყნიდან”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ზღვის უდაბნოს ზოგჯერ ბაბილონს უწოდებდნენ. განმმარტებლები სახელის წარმომავლობასთან დაკავშირებით ორ ვერსიას გვთავაზობენ: 1. მდინარე ევფრატი ქალაქ ბაბილონის სამხრეთით იმგვარად ფართოვდებოდა, რომ ერთი შეხედვით ზმღვას ჰგავდა. 2. ბაბილონი სპერსითის ყურესთან ახლოს მდებარეობდა, რისთვისაც რიგ შემთხვევაში მას ზღვისპირეთად მოიხსენიებდნენ. ტერმინი უდაბნო კიდევ ერთხელ ცხადყოფს ბაბილინის მომავალ ბედს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 22</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘წარმონათქვამი ხილვათა ხეობაზე. რა დაგემართათ, ყველანი რომ ბანზე გამოშლილხართ?”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია ხილვათა ხეობას იერუსალიმს უწოდებს, რადგა უზენაესისგან მიღებული გამოცხადებების უდიდესი ნაწილი სწორედ იუდეის დედაქალაქს უკავშირდება. წინამდებარე თავში გადმოცემული წინასწარმეტყველება სენნახირიმის იუდეაზე თავდასხმის შესახებაა[1]. იერუსალიმი მთებს შორის, შუაში იყი მოქცეული და მოახლოებული მტრი დედაქალაქის სახლის აივნებიდანაც კარგად ჩანდა. წინასწარმეტყველი თანატომელებს ამხნევებს და მომავალი განსაცდელების მშვიდობიან დასასრულს ატყობინებს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 23</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-14. ‘ტვიროსის განაჩენი. ივალალეთ, თარშიშის ხომალდებო, რადგან დაქცეულია ტვიროსი, აღარც სახლებია, აღარც მისასვლელი! ქითიმის ქვეყნიდან გამოეცხადა მას…”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი ფინიკიელთა ორი ქალაქის - ტვიროსისა და სიდონის შესახებ საუბრობს. ისრაელის სამეფოს ჩრდილოეთით, ხმელთაშუა ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე მცხოვრებ ფინიკიელებს ამავე ზღვის დასავლეთ სანაპიროებზე თავიანთი კოლონიები ჰქონდათ. პირველ მუხლში ნახსენები ქალაქი თარში ტვიროსელთა კოლონია იყო. ტვიროსში მსოფლიოს ყველა კუთხიდან ჩამოდიოდნენ სავაჭრო ნივთებით დატვირთული ხომალდები, ხოლო შემდეგ სახმელეთო გზებით ტვირთს სხვადასხვა მიმართულებით აგზავნიდნენ. ქალაქში მუდამ უამრავი სტუმარი იმყოფებოდა. დღისით თუ ღამით ტვიროსის ქუჩები სავსე იყო ჩამოსული ვაჭრებით. გამალებული ვაჭრობის შედეგად ფინიკიელებმა დიდი სიმდიდრე მოიპოვეს, მათი მთავარი ქალაქი ტვიროსი კი ერთ-ერთი საუკეთესო პოლისი გახდა. ესაიას წინასწარმეტყველება ძვ. წ. აღ. 729 წელს აღესრულა, როდესაც ქალაქი ჯერ ასურელებმა დაიპყრეს, ხოლო მოგვიანებით თანმიმდევრობით - ქალდეველებმა, საპარსელებმა, ბერძნებმა. ტვიროსის დამხობის მიზეზი, ესაიას თქმით, მისი ამპარტავნებაა. წინასწარმეტყველი იუწყება, რომ შორეული თარშიდან ხომალდებით გამომგზავრებული ფინიკიელი ვაჭრები ზღვის კუნძულის მკვიდრთაგან გებულობენ[2], რომ მშობლიური ქალაქი ტვიროსი მტრებმა გაანადგურეს. ესაია მიმართავს მათ და კვლავ უკან მიბრუნებას ურჩევს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 24</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წიგნის 24-27 თავებს განმმარტებლები ესაიას აპოკალიფსს უწოდებენ. წინამდებარე თავში წინასწარმეტყველი მსოფლიო ხალხების გასამართელების შესახებ საუბრობს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 25</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 8. ‘შთანთქავს სიკვდილს საუკუნოდ და მოსწმედს ცრემლს უფალი ღმერთი ყოველ პირისახეს, წარხოცავს თავისი ერის სირცხვილს მთელი ქვეყნიდან, რადგან უფალმა ბრძანა”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია სიკვდილის დამარცხების თაობაზე საუბრობს. იმავეს იუწყებოდა წინასწარმეტყველი ოსიაც: ‘სად არის შენი ნესტარი, სიკვდილო? სად არის შენი ძლევა, ჯოჯოხეთო?”[3] წინასწარმეტყველებმა საღვთო მადლით წინდაწინ განჭვრიტეს, რომ დადგებოდა ჟამი, როდესაც ყოვლისშემმუსვრელი სიკვდილი თავად განიგმირებოდა.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 26</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 14. ‘მკვდრები არიან, არ გაცოცხლდებიან; აჩრდილები აღარ აღდგებიან, რადგან შენ დასაჯე და მოსპე ისინი. მათი სახსენებელი წარხოცე.”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 19. ‘გაცოცხლდებიან შენი მკვდრები, აღდგებიან გვამები; გაიღვიძეთ და იყიჟინგთ, მტვერში დავანებულნო! რადგან ნათლის ცვარია შენი ცვარი და აჩრდილთა ქვეყანაზე მოაფენ მას”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილ ორ მუხლში, ერთი შეხედვით, საპირისპირო აზრებია გადმოცემული, მაგრამ საქმე ისაა, რომ გაცოცხლებულ მიცვალებულებში ესაია უფალში განსვენებულ და მარადიული ნეტარებისთვის მკვდრეთით აღდგომილ ადამიანებს მოიაზრებს, ხოლო გაუცოცხლებელი მკვდრებში ისინი იგულისხმებიან, რომელნიც ჭეშმარიტი სიცოცხლის თანაზიარი არასოდეს გახდებიან, რასაც ეკლესიის მამები მარადიულ სიკვდილს უწოდებენ.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 27</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘იმ დღეს დასჯის უფალი სასტიკი, დიდი და ძლიერი მახვილით ლევიათანს, გველს მოსრიალეს, და ლევიათანს, გველს დაკლაკნილს, და მოკლავს გველეშაპს, ზღვაში მყოფელს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას წიგნის 24-27 თავებში გადმოცემული აპოკალიპტური სწავლება წინამდებარე მუხლში კულმინაციას აღწევს. მასში მისტიკური ცხოველის სახით ლევიათანი, გველეშაპი, არის წარმოდგენილი, რომლის მიწიერ პირველსახესაც ნიანგი წარმოადგენდა. ლევიათანი წმინდა წერილის თანახმად, სამყაროში მოქმედი ბოროტების სიმბოლოა, რომელსაც საკუთარი უკეთური ძალა ღვთის რჩეული ერის წინააღმდეგ აქვს მიმართული. უგარიტულ ლიტერატურაში ლევიათანი წესრიგის მქონე სამყაროს მტერია[4]. ესაია მოცემულ შემთხვევაში სწორედ ამ სახეს იყენებს, რითიც მსმენელს აჩვენებს, რომ ღმერთს ძალუძს, ქაოსი შეაჩეროს და წესრიგი, ჰარმონია დაამყაროს როგორც დედამიწაზე, ასევე ადამიანის გულში. ეს მოხდება იმ დღეს, როდესაც დროის დასასრულს დედამიწაზე არსებული ბოროტება სამუდამოდ განიგმირება. წინასწარმეტყველი სამ არსებას ჩამოთვლის (გველს მოსრიალეს, გველს დაკლაკნილს, ზღვაში მობინადრე გველეშაპს). სამივე მათგანი ძველ აღმოსავლეთში ბოროტების სიმბოლოდ მიიჩნეოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">განმმარტებელთა ნაწილი მიიჩნევს, რომ მოსრიალე გველში მდინარე ტიგროსი მოიაზრება, რადგან იგი როგორც ისარი, პირდაპირ მიემართება და მისი ასურული სახელწოდებაც ჰადიგლატჰ სწორედ ისარს ნიშნავს. ტიგროსის ხსენებით ესაია ასურეთის შესახებ წინასწარმეტყველებს და მოსრიალე გველის მახვილით დასჯა ასურეთის აღსასრულს გულისხმობს, რაც სიმბოლურად უკეთური ძალის საბოლოო მარცხს უიგივდება. დაკლაკნილ გველში განმმარტებლები მდინარე ევფრატს მოიაზრებენ, რომელიც ძლიერ დაკლაკნილი გზებით მიიკვლევდა კალაპოტს. მასში ბაბილონის სამეფო მოიაზრება, რადგან ქალაქი ბაბილონი სწორედ ევფრატის ნაპირზე იყო განლაგებული (უკეთურების კიდევ ერთი სიმბოლო). რაც შეეხება ზღვის გველეშაპს, ამ სახით წმინდა წერილი ეგვიპტის სამეფოს თაობაზე გვამცნობს (ბოროტების მესამე სიმბოლო).</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 28</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'ვაი, ეფრემის მემთვრალეთა სიამაყის გვირგვინს და მისი დიდებული მშვენების დამჭკნარ ყვავილს, ღვინით დაძლეულთა პოხიერი მინდვრების თავზე!"</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველება ძვ. წ. აღ-ის 722 წლამდეა გამოთქმული, რადგან სწორედ ხსენებულ წელს დაიპყრეს ასურელიბამა ისრაელის სამეფო. ეფრემის საამაყო გვირგვინში ისრაელის დედაქალაქი სამარია მოიაზრება. იგი ულამაზეს ადგილზე, მთებს შორის იყო გაშენებული.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5. 'იმ დღეს ცაბაოთ უფალი იქნება მშვენიერების გვირგვინად და დიდების ჯიღად თავისი ერის ნატამალისთვის ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ისრაელის სამეფოს მკვიდრთათვის სმარიაა სიამაყის გვირგვინი, იუდასთვის კი ამგვარი გვირგვინი უზენაესია, რომელიც დაიფარავს და დაიცავს მათ განსაცდელთაგან. მორიგ მუხლებში ესაია მკაცრი მამხილებელი სიტყვებით მიმართავს სასულიერო პირებს, ცრუ წინასწარმეტყველებს და მოსამართლეებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 9-10. 'ვინ უნდა დამოძღვროს ცოდნით და ვის უნდა ჩააგონოს ამბავი? - რძეს მოწყვეტილთ, ძუძუანასხლეტთ? რადგან რჩევა რჩევაზე, რჩევა რჩევაზე, წესი წესზე, წესი წესზე, ცოტა აქ, ცოტა იქ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას გამოთქმულ მხილებაზე სასულიერო პირები, მოსამართლეები და ცრუ მოძღვარნი უკმაყოფილებას ვერ მალავენ: 'ვინ უნდა დამოძღვროს ცოდნით და ვის უნდა ჩააგონოს ამბავი?". ისინი ცდილობდნენ, დაეცინათ წინასწარმეტყველისთვეს. მათი თქმით, არა მარტო ესაიაა ღვთივსათნო საქმის მცოდნე, არამედ თავადაც იციან, როგორ იმოქმედონ სწორად, და არაა საჭირო, მშობელთაგან დატუქსული მცირეწლოვანი ბავშვების დარად, ჭკუის დარიგება. მათი აზრით, ზედმეტია ყველაფერში ჩარევა და დამმოძღვრელობა, რადგან წარჩინებულ იუდეველებს ესაიას სიტყვა არ აინტერესებდათ, ვინაიდან საკუთარ თავს იყვნენ მინდობილნი და მიაჩნდათ, რომ დიპლომატია და მოხერხებულობა, რასაც ფლობდნენ, ყველგან და ყველაფერში გამოდგებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 16-18. 'ამიტომ ასე ამბობს უფალი ღმერთი: აჰა, ქვა დავდგი სიონზე საძირკვლად, ქვა გამონაცადი, ძვირფასი ქვაკუთხედი, მყარი საძირკველი; მასზე დანდობილი, არ აჩქარდება. დავდებ სამართალს ლარად და სიმართლეს - შვეულდ, და სეტყვა წარხოცავს სიცრუის თავშესაფარს და წყალი წაიღებს ტყუილის საფარველს. გაცუდდება თქვენი აღთქმა სიკვდილთან და თქვენი კავშირი შავეთთან ვერ გაძლებს; როცა წარმხოცელი შოლტი ჩამოივლის, მისი გასათელი შეიქნებით".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია თვითდაჯერებულ თანამემამულეებს პასუხობს: საიმედო იქნება ლოდი, რომელიც სიონში დაიდება. სწორედ მას უნდა ჰსასოებდნენ და ესავდნენ ადამიანები. ხსენებულ ლოდში რომ ესაია ქრისტეს გულისხმობდა, ამას ახალი აღთქმის წიგნები ადასტურებენ[5]. ესაიას თქმით, სწორედ ეს ლოდია შენობის საფუძველი. ვინც თავსაკიდურ ლოდს დეყრდნობა, არასოდეს გამოეცლება სიმტკიცე, ხოლო საკუთარ თავს მინდობილი ადმიანი, მსგავსად წინასწარმეტყველის თანამედროვე იუდეველებისა, ამასოფლის განსაცდელთაგან მოვლენილი უდიდესი ტალღებით წაილეკებიან.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 29</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'ვაი არიელ, არიელ, ქალაქს, დავითის სადგომო ქალაქო! მიუმატეთ წელს წელი, იბრუნონ დღესასწაულებმა. და მე შევაჭირვებ არიელს, და იქნება ურვა და ტირილი და მეყოლება არიელივით".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">არიელად იერუსალიმი იწოდება - ქალაქი, სადაც მეფე დავითი ცხოვრობდა. ფილოლოგიური ანალიზის შედეგად განმმარტებლები ვარაუდობენ, რომ, ტერმინ არიელს ორი მნიშვნელობა გააჩნია: ლომი ღვთისა და ღვთის სამსხვერპლო. პირველი მნიშვნელობაში იუდეველთა დედაქალაქის ძლევამოსილება იგულისხმება, ხოლო იერუსალიმის ვითარცა ღვთის საკურთხევლის მოხსენიებით ესაია სენნახირიმის მომავალ თავდასხმასა და უდიდეს მსხვერპლზე მიუთითებს. ‘მიუმატეთ წელს წელი” ანუ ასურთიდან მომდინარე საფრთხე დაახლოებით ორი წლის შემდეგ შეისხამს ხორც. თუმცა იერუსალიმი ღვთის არიელად კვლავ დარჩება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3. ‘ბანაკად შემოგადგები ირგვლივ და კოშკებს შემოგავლებ, გოდოლებს აღვმართავ შენს წინააღმდეგ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მსმენელს აუწყებს, რომ ასურელთა ხელით თავად უფალი იმოქმედებს და დაამდაბლებს იუდეველებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5. 'მტვრის კორიანტელივით იქნება შენი ურიცხვი მტერი და განიავებულ ბზესავით - ურიცხვი მტარვალი. მოხდება უცბად ანაზდეულად".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იერუსალიმის მტრებს სიხარული მცირე დროით ელით, რადგან დედაქალაქის კედლებს ქარისგან გაფანტული მტვერის მსგავსად გაშორდებიან. მძიმე სიზმრის მსგავსად, ასურელთა შემოსევა მალევა დასრულდება და თავად მომხვდურთა ჯარიც იხილავს, რომ სურვილი, იერუსალიმის სიმდიდრით დამტკბარიყვნენ, განუხორციელებელი დარჩება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 13-14. 'თქვა უფალმა: რაკი პირით მომიახლოვდა ეს ხალხი და ბაგით მადიდებს მხოლოდ, გულით კი შორს არის ჩემგან და გაზეპირებულ ანდერძად ექცათ ჩემდამი მოწიწება, ამიტომ, აჰა, საკვირველს რასმე მოვახდენ ამ ხალხზე, გასაოცარს და საკვირველს; დაიკარგება მათ ბრძენთა სიბრძნე და მათ გონიერთა გონიერება უჩინო იქნება".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იუდეველები, ერთი მხრივ, ტაძრის მსახურებაში აქტიურ მონაწილეობას ღებულობდნენ, ხოლო მეორე მხრივ, თავიანთი ზრახვები არაფრით ეთმობოდათ. სწორედ ასეთ მზაკვრულ დამოკიდებულებას ამხელს წინასწარმეტყველი, როდესაც ადამიანი სხვას ფიქრობს, სხვას ამბობს, სხვასაც მოქმედებს და უფლის ტაძარშიც მხოლოდ პირადი საჭიროებისთვის დადის. ასეთებს ესაია შეაგონებს:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ 15. 'ვაი მათ, ვინც ღრმად მალავენ უფლისაგან თავიანთ ზრახვებს და ბნელში აქვთ თავიანთი საქმეები, და ამბობენ: ვინ არის ჩვენი დამნახველი, ვინ არის ჩვენი მცნობელი?"</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 30</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას წიგნის წინამდებარე და შემდეგი თავი ასურეთის იმპერიის ვასალი სახელმწიფოების პოლიტუგური უგუნურების მხილებას ეძღვნება. ისინი იუდეის სამეფოსთან ერთად (ესაა ეზეკიასს მმართველობის პერიოდი) ასურული უღლის გადაგდებას ჯიუტად ცდილობდნენ და, ამასთანავე, დასუსტებული ეგვიპის ეიმედებოდათ. იუდაში ანტიასურული პოლიტიკის აქტიურ მხარდამჭერ იერარქთა ჯგუფს სამეფო კარის მოხელე შებნა[6] ხელმძღვანელობდა. ესაიამ სწორედ ამ ადამიანის ძალისხმევით დაკარგა გავლენა ეზეკიაზე და დამეფემ წინასწარმეტყველის რჩევების ყურისგდება შეწყვიტა. გულისტკივილითა და მწუხარებითა შეჭირვებული ესაია საზოგადოებაში მეტად აღარ ჩნდებოდა, თუმცა საკუთარი მოწაფეების საშუალებით საშინელი ხვედრის შესახებ მთელს იერუსალიმს ატყობინებდა. ახლო აღმოსავლეთის სახელმწიფოთა კოალიციის წინააღმდეგ წარმოთქმულ ქადაგებებში, რომლებმაც ხარკის გადახდა ერთი მეორეს მიყოლებით შეუწყვიტეს ასურეთს და კავშირს ეგვიპტესთან ეძებდნენ, ესაია იუდეის სიბეცეს ამხელს, რადგან ისინი ღვთის ნებას წინაღდგომიან.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 31</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. 'ვაი ეგვიპტეში ჩამავალთ შემწეობისთვის, ცხენებისა და ეტლების მოიმედეთ, რადგან ბევრია, და მხედრებზე დანდობილთ, რადგან ძალზე ძლიერები არიან. არ უყურებენ ისრაელის წმიდას და უფალს არ ეკითხებიან".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ვაი მას, ვინც ეგვიპტეს და, ზოგადად, ამაქვეყნიურ ძალას ჰსასოებს, რაც მოცემულ შემთხვევაში ცხენებისა და ეტლების სიმრავლითაა წარმოდგენილი. ჯერ კიდევ მრავალი საუკუნით ადრე უფალი მოსე წინასწარმეტყველის ბაგეებით აფრთხილებდა იუდეველებს, რომ აქტიური კავშირი არ ჰქონოდათ ეგვიპტელებთან და ცხენები თუ ეტლები მათგან არასოდეს შეეძინათ[7]. ესაიას თანამედროვე ებრაელები კი საპირისპიროს მოქმედებენ. ჭინასწარმეტყველი ცდილობს, იუდეველებს განუმარტოს, რომ ერთადერთი შემწე, განსაცდელისგან გამომხსნელი უზენაესი ღმერთია და მასზე მთელი ძალით დანდობილი არასოდეს დამარცხდება.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: left;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 32</span></p>
<p>----------</p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 33</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-4. 'ვაი შენ, დამარბეველო, თავად დაურბეველო, გამცემო და თავად გაუცემელო! როცა მოათავებ რხევას, შენც დაირბევი; როცა შეწყვეტ გამცემლობას, შენ გაგცემენ...აიკრიფება თქვენი ნადავლი, როგორც კრეფს ბოცომკალი; დაესხმის, როგორც კალიის ურდო ესხმის".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავში გადმოცემული მოვლენები იუდეის სამეფოზე ასურელთა თავდასხმის პერიოდს უკავშირდე. ასურელები თავდაპირველად ეგვიპტისკენ გაეშურნენ, მოგვიანებით კი გეზი იერუსალიმისკენ მიმართეს. მიუხედავად ეზეკიას მცდელობისა, დიდი სიმდიდრის ფასად დაეხსნა იუდეა, სენნახირიმი შეჩერებას მაინც არ აპირებდა. ესაია ამ მოვლენათა შესახებ წინდაწინ იუწყება და იუდეველებს მომავალი განსაცდელისას ღვთის შემწეობაში არწმუნებს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: left;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 34</span></p>
<p>----------</p>
<p></p>
<p style="text-align: left;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 35</span></p>
<p>----------</p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 36</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესიას წიგნის 36-37 თავებში წარმოდგენილი მოვლენები ნაწილობრივ ნეშტთა წიგნებში, ხოლო სრულად მეფეთა წიგნბშია გადმოცემული[8]. წინასწარმეტყველის მიზანი მოცემულ შემთხვევაში ღმერთს მინდობილი და სასწაულებრივი გზით ღვთისგან დაცული იუდეველი მეფის წარმოჩენა იყო. ეს ყოველივე რჩეული ერისთვის მაგალითი უნდა გამხდარიყო იმისა, რომ უზენაესი არა მარტო დაპირებებს იძლევა, არამედ მათი აღსრულებაც ძალუძს. ისმის კითხვა: რომელი ტექსტი დაიწერა პირველად, ის, რაც ბიბლიის ისტორიულ წიგნებშია გადმოცემული, თუ ესაია მიერ აღწერილი ცნობები? განმმარტებელთა შორის ამ საკითხთან მიმართებაში განსხვავებული მოსაზრება არსებობს. ისინი, ვინც მეფეთა წიგნების შესაბამისი უწყების უწინარესობას ემხრობიან, ამბობენ, რომ ესიამ მოგვიანებით საკუთარ წიგნში იგივე გაიმეორე და ასურეთის შესახებ მრავალგზის ნათქვამი წინასწარმეტყველების ჭეშმარიტება დაამოწმა. ამავდროულად, იმავე განმმარტებელთა თქმით, მეფეთა წიგნებში წარმოდგენილი მოვლენები გაცილებით მწყობრად და სრულად გადმოსცემს იერუსალიმის ალყასთან დაკავშირებულ მოვლენებს. მეორე მხარეს მიაჩნია, რომ პირიქით, მეოთხე მეფეთა წიგნის ავტორი ესაიას წინასწამრეტყველების უტყუარობას ადასტურებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">სანამ წინამდებარე თავში გადმოცემულ უწყებას მუხლობრივად განვიხილავდეთ, ისტორიულ ფონსა და განვითარებული მოვლენების წინაპირობებზე ვისაუბრებთ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი: მეოცე თავში მოთხრობილი მოვლენების შემდეგ, როდესაც იუდა ასურეთის წინააღმდეგ სხვა წინააზიურ სახელმწიფოებთან ერთად იზრახავდა ამბოხს, ხუთ წელზე ოდნავ მეტი გასულიყო. მთელი ამ დროის მანძილზე იერუსალიმი მშვიდად განაგრძობდა ცხოვრებას. 705 წელს პალესტინაში მოვიდა ამბავი სარგონის გარდაცვალების შესახებ. მყისიერად წამოიშვალა ძველი ვნებები ამბოხის სურვილისა. ესაია კვლავაც ხედავდა და გრძნობდა, ეზეკიას ერთი ნაბიჯი აკლდა, საომარ მოქმედებებში რომ ჩაბმულიყო. ამჯერად დაშვებული შეცდომა შესაძლოა საბედისწერო აღმოჩენილიყო, რადგან ასურეთის სამეფო ტახტზე ახალი მონარქი – სენნახირიმი აღზევდა, რომელიც საკუთარ მამაზე, სარგონზე, გაცილებით საშიში მოწინააღმდეგე იყო. მან ჯერ კიდევ მამის თანამმართველობისას გამოიჩინა თავი, როდესაც სადაზვერვო სამსახურხს ხელმძღვანელობდა. ფაქტობრივად, ახალ იერარქს ერთი წამის დაკარგვა არ უწევდა, მსოფლიოში არსებულ ვითარებას რომ გასცნობოდა, რადგან ეს საქმიანობა - ნებისმიერ სახელმწიფოში არსებული განწყობა, მონაცემები სამხედრო ძალების შესახებ, იერარქთა მიზნები, სურვილები, მისწრაფებები და მსგავს მოვლენებში გარკვეულობა ჯერ კიდევ გამეფებამდე იყო მისი პროფესიული ვალდებულება. ერთი რამ აშკარად ჩანდა, სენნახირიმი თეგლათ-ფალასარის სულით მოქმედებდა და ძველ ჩვეულებებს უბრუნდებოდა და მალე საკუთარი სისასტიკითა და დაუნდობლობით ყველა წინარე მმართველს გადააჭარბა. სენნახირიმის სიყვარულმა დისციპლინისა და წესრიგისადმი არ იცოდა საზღვარი. მეფემ ახალი ბრძანება გამოსცა: ვინც დედაქალაქში, ნინევში, სახლის მშენებლობისას გზის სწორ ხაზს თუნდაც რამდენიმე სანტიმეტრით დაარღვევდა, სარზე უნდა დაესვათ. იერარაქმა გარშემო სამხედრო ხალხი შემოიკრიბა და მათთან ერთად საომარ მოქმედებებს გეგმავდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">კვლავ გააქტიურდა შებნა მწერალი. იგი მეფე ეზეკიას შეაგონებდა, რომ აუცილებელი იყო იუდაც ჩაბმულიყო ანტიასურულ კავშირში. ამავდროულად, აქტიურობდა ეგვიპტე და გამამხნევებელ წერილებს აგზავნიდა ყველასთან. წინააზიურმა სახელმწიფოებმა ერთიმეორეს მიყოლებით უარი განაცხადა ასურეთისთვის ხარკის გადახდაზე. იუდეველმა მეფემაც ვერ გაუძლო ცდუნებას. მხოლოდ ეკრონის მეფე პადი უარობდა კოალიციაში გაერთიანებას, რადგან აზოტის სახით მშვენიერი მაგალითი ჰქონდა, თუ რა შედეგი მოაქვს ნინეველებთან დაპირიპირებას (აღნიშნულის შესახებ მეოცე თავშია მოთხრობილი). მაგრამ განსხვავებული განწყობა სუფევდა თავად ეკრონში: მისმა მკვიდრებმა საკუთარი მეფე პადი დაატყვევეს და იერუსალიმში ეზეკიასთან ჩაიყვანეს. ამგვარი ქმედება სენნახირიმის წინააღმდეგ მიმართული აშკარა გამოწვევა იყო, რადგან წინააზიურ რეგიონში ერთადერთი ერთგული ვასალი ასურელებისა დატყვევებულია და იუდეველთა დედაქალაქის საპყრობილეში იმყოფება. ეს არის დრო, როდესაც ესაიას არავინ არაფერს ეკითხება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">და აი, დადგა დღე, როდესაც იერუსალიმის გარშემო მდებარე მთები ასურელებით დაიფარა. ყველა მხრიდან მოიჩქაროდნენ მეომრები. სენნახირიმმა კარგად იცის, რომ დედაქალაქის აღება არცთუ იოლი საქმეა, ხოლო ხანგრძლივი ალყის შემთხვევაში შესაძლოა საქმეში ეგვიპტელი ფარაონი ჩაებას, რაც ერთიორად გაართულებს გეგმას. ამიტომაც ასურელი მეფის ბრძანებით შეირჩა დელეგაცია, რომელმაც მოლაპარაკება უნდა აწარმოოს და ეზეკიას უომრად დანებება მოსთხოვოს. ეზეკია თავად უარს ამბობს დიალოგში მონაწილეობის მიღებაზე და სამ იერარქს აგზავნის. შეხვედრა ჩრდილო-აღმოსავლეთის გალავანთან ხდება. იერუსალიმის მოსახლეობა და მეომრები კედლებზე განლაგებულან და თვალყურს ადევნებენ შეხვედრას. სამხედრო მინისტრი რაბშაკე შეგნებულად იწყებს ებრაულ ენით მაღალ ხმაზე საუბარს. რაბშაკეს სიტყვა დახვეწილი სახითაა წარმოდგენილი და მსმენელებზე ერთგვარ ფსიქოლოგიური ხასიათის თავდასხმას წარმოადგენს. ასურელი იერარქის სიტყვებს იუდეველთა მხრიდან სამარისებური სიჩუმე მოჰყვა. წარგზავნილები ეზეკიასთან შემოხეული სამოსით ბრუნდებიან.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">სენნახირიმმა ეგვიპტელ ფარაონთან დაპირისპირების მიზეზით იერუსალიმის კედლებთან განლაგებული ჯარი მოხსნა, თუმცა ეზეკიას წერილით მიმართა და კვლავ დაემუქრა მთელი იუდეის განადგურებით. იუდეველი მეფე, მიიღო რა წერილი, ჯვალოშემოსილი ტაძარში გაემართა, ხოლო ელჩები ესაიასთან მიავლინა, რომ საიმედო სიტყვები გაეგო. დაბრუნებულმა ელჩებმა მეფეს აუწყეს: დაისჯება სენნახირიმი, რადგან ცისა და ქვეყნის შემოქმედი დაგმო. იერუსალიმის კედლებთან მომხდარი შემდგომი მოვლენები დიდწილად საიდუმლოებითაა მოცული. გარკვეულმა ვითარებამ ასურელთა ჩანაფიქრის შემდგომი განვითარება დააბრკოლა. ლაქიშის გათხრებისას უზარმაზარი ძმური სასაფლაო აღმოაჩინეს, სადაც უწესრიგოდ განეთავსებინათ 1 500 ადამიანზე მეტი ცხედარი. ეგვიპტური ლეგენდის თანახმად, როდესაც ასურელებმა ეგვიპტის წანააღმდეგ განიზრახეს ლაშქრობა, ვირთხების უზარმაზარი გუნდი დაესხათ თავს. მათ ასურელ მეომართა სამოსისა თუ იარაღის ზონრები ერთიანად გადაღრღნეს და უიარაღოდ დარჩენილი ჯარი უკუიქცა. ბიბლიის მიხედვით, ასურელთა მოკვდინება უფლის ანგელოზს – მალაქიას უკავშირდება).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. ‘მეფე ხიზკიაჰუს მეთოთხმეტე წელს მოადგა სანხერიბი, აშურის მეფე, იუდას ყველა ციხე-ქალაქს და აიღო ისინი. გაგზავნა აშურის მეფემ რაბშაკე ლაქიშიდან იერუსალიმისკენ მეფე ხიზკიაჰუსთან დიდძალი ჯარით; და დადგა იგი ზემო ტბორის წყალსადინართან, მრეცხავთა მინდვრის გზაზე".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">განმმარტებლები ვარაუდობენ, რომ სენნახირიმმა[9] იერუსალიმი არა ერთგზის, არამედ რამდენიმეჯერ მოაქცია ალყაში, თუმცა ბიბლიური თუ ისტორიული წყაროებით აღნიშნული უწყების დამოწმება არ ხერხდება. ასურულ ლურსმნისებრ წარწერებში აღმოსავლეთის მმართველთათვის დამახასიათებელი ქედმაღლობით ნათქვამია, რომ სენნახირიმმა იუდეის 46 ქალაქი დაიპყრო, რაც ეზეკიას მიერ ხარკის გადახდაზე უარის თქმამ განაპირობა. სავარაუდოდ, გარდა იუდეისა სენნახირიმის წყრომის ობიექტს სხვა წინააზიური სახელმწიფოებიც წარმოადგენდა, რადგან ისინი შესაძლოა, კოალიციური არმიის შექმნას აპირებდნენ და ეგვიპტის დახმარების წყალობით ასურელთა უღლის გადაგდებას ლამობდნენ. ასურული ისტორიული წყაროების თანახმად, სენნახირიმის თავდასხმისას პირველად სიდონი განადგურდა (სიდონი ისრაელის სამეფოს ჩრდილოეთით მდებარეობდა და ფინიკიელებს ეკუთვნოდა). ასურულმა ჯარმა ხმელთაშუაზღვის სანაპიროს გავლით ჩრდილოეთიდან სამხრეთისკენ გაიკვალა გზა და ფილისტიმელთა ქალაქები - ეკრონი და აკკარონი დაიმორჩილა. შემდეგ სენნახირიმი იუდეისკენ დაიძრა და ქალაქი ლაქიში დაიკავა. ურიცხვ მტერთან ბრძოლის პირობებში ყველა იუდაური ქალაქის გადარჩენა შეუძლებელი ამოცანა იყო, ამიტომაც ეზეკია ეგვიპტიდან დახმარების მოლოდინში დედაქალაქს, იერუსალიმს, ამაგრებს. ასურის მეფე იუდეველ მეფეს ელჩებს ქ. ლაქიშიდან უგზავნის. მითითებული ქალაქი იერუსალიმის სამხრეთ-დასავლეთით მდებარეობდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაის წიგნის ცნობების შევსება მეფეთა წიგნებითაა შესაძლებელი. წინასწარმეტყველთან მე-2 მუხლში ვკითხულობთ, რომ ასურის მეფე იერუსალიმში რაბშაკეს აგზავნის, თუმცა მეფეთა წიგნების თანახმად, აღნიშნულ მოვლენას წინ უსწრებს უწყება თავად ეზეკიას მიერ წარგზავნილი ელჩების შესახებ, რაც ესაიასთან გამოტოვებულია. ამ ცნობის მიხედვით, ეზეკია სენნახირიმის წინაშე თავს დამნაშავედ სცნობს და ხარკის გადახდის განახლებაზე თანხმობას შეუთვლეს. სენნახირიმი იუდას 300 ქანქარ ვერცხლსა და 30 ქანქარ ოქროს მოსთხოვს. მითითებული თანხის მოძიება იერუსალიმში ვერ ხერხდება. გადასახადის მოკრების მიზნით ეზეკია სამეფო სასახლესა და სოლომონის ტაძარს ოქროსა და ვერცხლს მთლიანად შემოაცლის და ასურის მეფეს უგზავნის[10]. იოსებ ფლავიუსის ცნობით, სენნახირიმმა, მიუხედავად იმისა, რომ იუდას მთელი განძი მიითვალა, პირობის შესრულებაზე უარი განაცხადა და იერუსალიმის დასაპყრობად მხედართმთავარი რაბშაკე მიავლინა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი: იერუსალიმში მთელი ძალით დაიწყო მზადება საომარი მოქმედებებისთვის. იუდაური ჯარი არაბი დაქირავებული მეომრებით შეივსო. რათქმაუნდა, იუდაში მიმდინარე მოვლენები ნინევში დაუბრკოლებლად ჩადიოდა, თუმცა დუმდა სენნახირიმი, მაგრამ ეს იყო დუმილი ჭექა-ქუხილის წინ. 702 წელს პალესტინაში აღმოსავლეთიდან არასასიამოვნო ამბავი ჩამოვიდა: ასურელ მეფეს ერთი ხელის დარტყმით დაემარცხებინა ბაბილონელი მეფე მეროდან-ბალადანი და უშუალოდ ქალაქ ბაბილონშიც შეჭრილიყო. სენნახირიმმა მეგაპოლისიდან 200 000 ადამიანი გადაასახლა. ამჯერად, როდესაც აღმოსავლური საფრთხე დაძლეული იყო, შუამდინარელი მონარქი ურჩი სახელმწიფოების დასასჯელად დასავლეთისკენ გამოემართა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">701 წელს უზარმაზარი ასურული ჯარი ფინიკიაში შეიჭრა, აქედან ეკრონისკენ გაემართა და დაიპყრო იგი. საკუთარი მეფის, პადის, წინააღმდეგ ამბოხში მონაწილე ყველა პირი უსასტიკესად დასაჯეს, ცხედრები კარიბჭეში სახალხოდ გამოფინეს, ხოლო მოსახლეობის დიდი ნაწილი იმპერიაში გადაასახლეს. ამის შემდეგ ასურული ჯარი იუდაურ სახელმწიფოში შეიჭრა. გამაგრებული ქალაქები ერთიმეორეს მოყოლებით გადადიოდა მომხდურთა ხელში. სენნახირიმმა პალესტინის ერთ-ერთი უმთავრესი ქალაქი – ლაქიში დაიკავა და იერუსალიმის დასაპყრობად დაიწყო მზადება. ასურულმა ჯარმა მალე ალყაში მოაქცია იუდეველთა დედაქალაქი. ვითარება უკიდურესად დაიძაბა. დაქირავებულმა არაბებმა და ჯარის ნაწილმა ეზეკიას ასურელებთან მშვიდობიანი მოლაპარაკებების წარმოება მოსთხოვა, იუდეველ მეფეს სავხა არაფერი დარჩენოდა: მან ლაქიშში მყოფ სენნახირიმს თხოვნით მიმართა და გამოსასყიდის გადახდას შეჰპირდა, თუ ისინი უკან დაიხევდნენ. შუამდინარელმა იერარქმა იუდას უზარმაზარი კონტრიბუცია დააკისრა: 150 კილოგრამზე მეტი ოქრო და ცხრა ტონა ვერცხლი. ეზეკიას მთელი იერუსალიმის განძისა და ტაძრის ძვირფასეულობის შეგროვებაც დასჭირდა. ძვირფას ლითონთან ერთად ლაქიშში ეკრონის დატყვევებული მეფე პადიც გააგზავნეს. ძვირფასეულობით დატვირთულმა ქარავანმა ასურელ მეფეს ლაქიშში ვერ ჩაუსწრო და ნინევიისკენ მიმავალ გზაზე წამოეწია. სენნახირიმის მოულოდნელი უკუსვლა იმპერიაში განვითარებულმა ახალმა ამბოხმა გამოიწვია, თუმცა სენნახირიმი დარწმუნებული იყო, რომ იუდამ ბრწყინვალე გაკვეთილი მიიღო, რასაც დიდი დროის მანძილზე არ დაივიწყებდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ომის ამგვარი ტრაგიკული დასასრულის ფონზე შებნას პარტია უმძიმეს ვითარებაში აღმოჩნდა. სახელმწიფო მთლიანად დაცლილი იყო ქონებისგან, ხალხის ნაწილი ასურეთში გადაასახლეს. მეამბოხეებს მოუწიათ აღიარება, რომ მართალი იყო ესაია. ყველას მისკენ მიემართა მზერა, თუ რას იტყოდა ამჯერად ჭეშმარიტების მქადაგებელი. წინასწარმეტყელის ასპარეზზე გამოსვლიდან ორმოცი წელი გასულიყო, მისდამი კრძალვა კი სულ უფრო მეტად იზრდებოდა ხალხში.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">701 წელს დედაქალაქში დაბრუნებულ სენნახირიმს იმპერიის შიგნით უამრავი პრობლემა ჰქონდა, რის მოგვარებასაც საკმაო დრო დასჭირდა. წინააზიური სახელმწიფოები კვლავ ურჩობის სურვილით განიმსჭვალნენ, მათ შორის იუდეის სამეფოც. 689 წელს, მას შემდეგ, რაც ასურელმა მონარქმა ყველა საშინაო საკითხი გადაწყვიტა, ურჩი ეზეკიასა და მისი სამეფოს დასასჯელად ხელმეორედ შეიჭრა იუდაში და სამხედრო ბანაკი კვლავ ლაქიშში განათავსა (მსგავსად პირველისა). სწორედ ამის შესახებ მოგვითხრობს ესაიას წიგნის წინამდებარე თავი. ამჯერად ეზეკია დარწმუნებული იყო, რომ ასურელებს უკან ვერაფერი გააბრუნებდა. უმძიმესი ვითარება სუფევდა იუდეველთა დედაქალაქში, მოსახელობა სასოწარკვეთილი მოელოდა მოვლენების განვითარებას. ხალხი თვლიდა, რომ ერთადერთი გამოსავალი უპირობო კაპიტულაციაა. სწორედ ამ დროს გამოდის სიტყვით ესაია და იერუსალიმელებს ჩაუბარებლობისკენ მოუწოდებს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3. ‘გავიდნენ მასთან სასახლის მოურავი ელიაკიმ ხილკიაჰუს ძე, შებნა მწერალი და იოახ ასაფის ძე, მემატიანე”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ასურელებს იერუსალიმი ალყაში ჰყავთ მოქცეული. რაბშაკესთან მოსალაპარაკებლად გამოდიან ელიაკიმი, შებნა მწერალი და იოახი, ასაფის ძე. განმმარტებელთა ნაწილი მიიჩნევს, რომ ეზეკიამ არ ჩათვალა საჭიროდ, თავად გასულიყო მოლაპარაკებაზე იერარქიულად დაბლამდგომ მხედართმთავართან. იოსებ ფლავიუსის ცნობით, უზომოდ შეშინებულ იუდას მეფეს ასურელებთან საუბრის უნარი აღარ შესწევდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 4-7. რაბშაკე მსმენელს დამცინავი სიტყვებით მიმართავს, ეგვიპტეს გადატეხილ ლერწამს ადარებს, რომელიც ადამიანს ხელში შეერჭობა და სულს გაუმწარებს. აფრთხილებს იუდეველებს, რომ ნურც თავიანთი ღმერთის იმედი ექნებათ, რადგან ეზეკიამ მას ძლიერ აწყენინა. ასურელები, სავარაუდოდ, ფლობდნენ ინფორმაციას იუდეველი მეფის მიერ გატარებული რელიგიური რეფორმის შესახებ და ფიქრობდნენ, რომ კერპების პატივმისაგებად გამოყენებული სიმაღლეების განადგურება და ღმერთის თაყვანისცემის ადგილად ოდენ იერუსალიმის გამოცხადება იუდეველთა ღმერთის შეურაცხყოფას ნიშნავდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 8-10. ერთადერთი გონიერი ნაბიჯი, რაც იუდეველებს დარჩენიათ, აგრძელებს რაბშაკე, ესაა ასურელთა ძლევამოსილების აღიარება და უბრძოლველად ჩაბარება, რადგან ომს სტრატეგია და ძალა სჭირდება, ხოლო იერუსალიმელთა მფლობელობაში მხოლოდ ფუჭი სიტყვებია. ეგვიპტიდან იმედოვნებენ იუდეველები ცხენებისა და ეტლების მიღებას? თავად რაბშაკე მისცემს მათ ორი ათას ცხენს, მაგრამ მოეპოვებათ კი შეშინებულ ებრაელებს ამდენი მხედარი? თუნდაც შეკრიბონ საჭირო რაოდენობა, ხომ არ ფიქრობენ ისინი, რომ ასურელი მეფის ყველაზე სუსტ მხედართმთავარს სძლევენ?[11] ასურელი მეთაურის მთავარი არგუმენტი ისაა, რომ იუდეველთა მიწის განადგურება ღვთის განგებით ხდება. ამგვარი ცნობა იუდეველებს ძლიერ შეაშინებდა, რადგან მუდმივი განდგომილებისა და ურჯულოების მიზეზით წინამდებარე განსაცდელი შესაძლოა, იაჰვესგან ყოფილიყო მოვლენილი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 11-12. მოსალაპარაკებლად მისულ იუდეველ მაღალჩინოსნებს არ სურდათ, ქალაქის კედლებზე მდგომ ებრაელებსაც გაეგოთ რაბშაკეს ებრაულ ენაზე წარმოთქმული სიტყვები. ამიტომაც არამეულად სთხოვეს მას საუბარი, რადგან სახელმწიფოთა იერარქებს შორის მოლაპარაკებებისას სწორედ არამეული გამოიყებეოდა და მას დიპლომატიური ურთიერთობის ენა ეწოდებოდა. რაბშაკე თხოვნაზე უარს აცხადებს, რადგან, მისი თქმით, ხალხმა უნდა იცოდეს, როგორი ხვედრი განუსაზღვრა მათ უზენაესმა. რაბინები და ნეტარი თეოდორიტე კვირელი ებრაულ ენაზე დაუბრკოლებლად მოსაუბრე ასურელ მხედართმთავარს იუდეველად მიიჩნევენ. მათი აზრით, ასურეთში აღმოჩენილი რაბშაკე საკუთარი ნიჭის, სიმამაცის წყალობით სამხედრო საქმეში წარემატა და მაღალჩინოსანთა შორის დაიმკვიდრა ადგილი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 13-20. კედლებზე გადმომდგარ იუდეველებს რაბშაკე მაღალი ხმით შეგნებულად ებრაულ ენაზე მიმართავს. მისი თქმით, იუდას მოსახლეობა, ნაცვლად საკუთარი უძლური მეფისა, ძლევამოსილ ასურელ ხელმწიფეს უნდა მიენდოს, რადგან იგი არავის ავნებს, ხოლო ასურეთში გადასახლებულ იუდეველებს საკუთარი სამშობლოს მსგავს პირობებს შეუქმნის. წინააღმდეგობას აზრი არ აქვს, რადგან აქამდე მრავალი სახელმწიფო დაემხო ასურელთა წინაშე და ვერც ერთმა ‘ღმერთმა” ვერ შეაჩერა ისინი. იგივე ელის იერუსალიმსაც.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ხამათი და არფადი სირიული ქალაქებია. სეფარვაიმი, სავარაუდოდ, ხსენებულ ქალაქებთან ახლოს მდებარეობდა. სეფარვაიმისა და ხამათის მკვიდრები ასურელებმა ქრისტეშობამდე 722 წელს, ისრაელის სამეფოს მოსახლეობასთან ერთად გადაასახლეს[12]. რაბშაკე მსმენელს სწორედ ამ მარცხის თაობაზე შეახსენებს, რადგან ვერც ისრაელის ‘ღმერთებმა” შეაჩერეს უბედურება, თანაც სამარიისა და იერუსალიმის ღმერთი ხომ ერთი და იგივეა. საფიქრებელია, რომ ასურელი მაღალჩინოსნის უკანასკნელმა განცხადებამ მთელი იერუსალიმი შეაძრწუნა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">განმმარტებლები რაბშაკეს მიერ წარმოთქმულ სიტყვას, სადაც ყველა დეტალი ზედმიწევნით ზუსტად იყო გათვლილი: მოსახლეობის ფსიქოლოგიური ტერორი, პოლიტიკური გზავნილები, დანაპირები სოციალური კეთილდღეობის შესახებ, ორატორული ხელოვნების უმაღლეს გამოვლინებად მიიჩნევენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 21-22. ალყაში მოქცეული იუდეველები დუმილს ინარჩუნებენ, რადგან ასეთია მეფის ბრძანება. მგლოვიარე მაღალჩინოსნები სამოსელშემოხეულები ბრუნდებიან ეზეკიასთან.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 37</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-4. მეფე ეზეკიამ გლოვისა და მწუხარების ნიშნად სამოსი თავადაც შემოიხია, ჯვალო შეიმოსა და ღვთის ტაძარს მიაშურა, იუდეველი იერარქები კი ესაიასთან გაგზავნა, რითიც აღიარა, რომ უფალი სწორედ ამ პიროვნების ბაგეებით გამოთქვამდა სათქმელს. წარგზავნილები უდიდესი გულისტკივილით მივიდნენ წინასწარმეტყველთან და ეს დღე უბედურების, დასჯისა და მწუხარების დღედ მოიხსენიეს, ასურელთა მხრიდან ცოცხალი ღმერთის წინააღმდეგ მიმართული გმობის გამო გულდამდუღრულნი მწუხარებდნენ და ესაიას ღვთისადმი ვედრებას ემუდარებოდნენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5-7. მოკლე, მაგრამ ნუგეშით აღსავსე იყო წინასწარმეტყველის პასუხი: ნურც ასურელ მხედართმთავრს, ნურც მეფეს შეუშინდებიან იუდეველები, რადგან ღვთის განგებით ისეთი რამ მოხდება, რომ მრისხანე ხელისუფალი საკუთარ სამშობლოს დაუბრუნდება, სადაც აღსასრული მოეწევა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7-13. მიმდინარე მოვლენებისას სენნახირიმი ლაქიშიდან ჩრდილოეთით, დაახლოებით, 7 კილომეტრის მანძილზე მდებარე ლიბნაში გაემართა. მეფისთვის მოლაპარაკების შედეგების გასაცნობად ხსნებულ ქალაქს რაბშაკეც ეწვია. სავრაუდოდ, სენნახირიმმა ლიბნაში გაიგო, რომ მის წინააღმდეგ ეზეკიას მოკავშირე ეთიოპიის მეფე ტირგაკი მოეშურებოდა. სენნახირიმმა მეორედ გააგზავნა ელჩები იუდეველთა მეფესთან და შეუთვალა, რომ არ ჰქონოდა მას საკუთარი ღმერთის იმედი. გოზანი, მდინარე გაბორის ნაპირზე მდებარე ქალაქი, ასურელებმა ასი წლით ადრე დაიმორჩილეს. ხარანი, მესოპოტამიის ჩრდილო-დასავლეთით განლაგებული ქალაქი, სადაც ოდესღაც მამამთავარი აბრაამი ცხოვრობდა, იმჟამად ასურული ციხე სიმაგრე იყო. რეცებფი ასევე ასი წლით ადრე დაპყრობილი სირიის ერთ-ერთი ქალაქია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 14-20. ეზეკიამ მაცნეთა ხელით მოტანილი წერილი წაიკითხა, კვლავ ტაძარს მიაშურა და იქ უფლის წინაშე გრაგნილი გაშალა. მეფემ გულწფრფელი ლოცვა აღავლინა უფლის წინაშე (მხ. 15-20). ეზეკია აცნობიერებს, რომ სხვა სახელმწიფოებს არ ჰყავდათ შემწე იაჰვეს სახით და მხოლოდ ხელით ქმნულ ‘ღმერთებს” სასოებდნენ. ამიტომაც დამარცხდნენ ასურელთაგან, მაგრამ ებრაელთა ერთადერთ და ჭეშმარიტ ღმერთს ნებისმიერი საფრთხის დაძლევა ძალუძს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 21-35. ესიასგან მეფე გებულობს, რომ ლოცვა შესმენილია: ასურელ მეფეს სირცხვილი და მარცხი ელის. შენნახირიმი მოპოვებულ გამარჯვებებს მისი ძლევამოსილი ჯარის დამსახურებად თვლიდა, წინასწარმეტყველის ცნობით კი, სინამდვილეში ყოველივე საღვთო განგებით წინდაწინ განისაზღვრა და დგება ჟამი, როდესაც ღვთისმგმობი იმპერია უნდა დაისაჯოს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 36-38. იერუსალიმის მახლობლად დაბანეკებული ასურული ჯარი 185 000 მეომარს კარგავს ერთ ღამეში. უნდა აღინიშნოს, რომ ებრაულ ტექსტში გადმოცემულ რაოდენობით რიცხვით სახელს განმმარტებელთა ნაწილი კითხულობს როგორც 5 180. ყველა შემთხვევაში ასურელთათვის მარცხი აშკარად სასწაულებრივი იყო. ადამიანთა გარდაცვალების მიზეზად ბიბლია უფლის წარგზავნილ ანგელოზს ასახელებს. იოსებ ფლავიუსის ცნობით, ჯარისკაცებს ეპიდემია შეეყარა, რამაც დიდი მსხვერპლი გამოიწვია. ჰეროდოტეს თანახმად, ასურულებს ეგვიპტეზე ლაშქრობისას თაგვების დიდი რაოდენობა შეესია, რომლებმაც იარაღის სამაგრები გადაღრღნეს. შედეგად, სენნახირიმმა მსვლელობა ვეღარ განაგრძო და სამშობლოში დაბრუნდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნინევში მიბრუნებული იერარქი რამდენიმე წლის შემდეგ, ქრისტეშობამდე 681 წელს, საკუთარმა შვილებმა მოკლეს. ძლევამოსილი მეფის მიზნები განუხორციელებელი დარჩა. ნეტარი თეოდორიტე: სენნახირიმი იერუსალიმის კედლებთან სიკვდილს იმიტო გადაურჩა, რომ ღვთის საკვირველებანი თავად მოეთხრო ყველასთვეს).</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 38</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘იმ ხანებში სასიკვდილოდ დასნეულდა ხიზკიაჰუ. მივიდა მასთან ესაია ამოცის ძე, წინასწარმეტყველი, და უთხრა: ასე ამბობს უფალი: ანდერძი დაუტოვე შენს სახლს, რადგან მოკვდები, ვერ გადარჩებიო”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას წიგნის კომენტირებისას განმმარტებელთა დიდი ნაწილი შენიშნავს, რომ 36-39 თავებში გადმოცემული ისტორიული მოვლენების ქრონოლოგია არათამიმდევრულია. მათი თქმით, წინამდებარე და შემდეგ, 39-ე თავში გადმოცემული ამბები წინ უსწრებდა 36-37 თავებში ნაუწყებ საკითხებს, რაც მე-6 მუხლიდან ჩანს, რომ ეზეკიას ავადმყოფობა სენნახირიმის ჯარის სასწაულებრივი მარცხის უწინარესი მოვლენაა (შდრ. ‘გიხსნით შენ და ამ ქალაქს აშურის მეფის ხელიდან”), ანუ ასურელთა თავდასხმა სწორედ ეზეკიას დასნეულებისა და გამოჯამრთელების შემდგომი მოვლენაა. ამავე მოსაზრებას ადასტურებს მორიგ, 39-ე თავში, ნახსენები ბაბილონელი მეფის შესახებ არსებული ისტორიული ცნობები: მეროდან-ბალადანი 721–710 წლებში მართავდა ბაბილონს, შემდეგ იგი ტახტიდან გადააყენეს, თუმცა მოგვიანებით კვლავ დაიბრუნა ხელისუფლება და 703–702 წლებში ცხრა თვის მანძილზე, სენნახირიმის იუდეაში შეჭრამდე (701 წ.), ბაბილონში მეფობდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">თავების ამგვარი განლაგების მიზეზი ესაიას ბაბილონური ტყვეობის შესახებ წარმოთქმული შემაჯამებელი წინასწარმეტყველებაა, რომლის შემდეგაც წიგნის დარჩენილი ნაწილი სწორედ ტყვეობიდან დაბრუნების საკითხს ეხება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2-3. ‘კედლისკენ მიაბრუნა პირი ხიზკიაჰუმ და შეევედრა უფალს: უფალო! გაიხსენე, მტკიცედ და წრფელად რომ დავდიოდი შენს წინაშე, კეთილად რომ ვიქცეოდი შენს თვალში. და მწარედ ატირდა ხიზკიაჰუ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იოსებ ფლავიუსის თქმით, ეზეკიას, გარდა სიკვდილის მოახლოებისა, სხვა სატკივარიც გააჩნდა: იგი იმ დროისთვის უშვილო იყო. შესაბამისად, გარდაცვალება დავითის ხაზით მეფობის გაუქმებას ნიშნავდა, რასაც მეფე დიდი გულისტკივილით განიცდიდა. მართალია, კონკრეტული თხოვნა წინამდებარე მუხლებში არ გადმოცემულა, მაგრამ იგი სტრიქონებს შორის იკითხება. ეზეკია ლოცვისას კედლისკენ ტრიალდება, რადგან, სავრაუდოდ, სწორე იმ მიმართულებით მდებრეობდა იერუსალიმის ტაძარი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 4-5. ‘იყო უფლის სიტყვა ესაიას მიმართ, მეტყველი: წადი და უთხარი ხიზკიაჰუს: ასე ამბობს-თქო უფალი, დავითის, მამაშენის ღმერთი: გავიგონე შენი ვედრება, დავინახე შენი ცრემლი და, აჰა, კიდევ თხუთმეტ წელიწადს შევმატებ შენს დღეებს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">პასუხმა არ დააყოვნა. ესაია ჯერ სამეფო სასახლიდან არ გასულიყო, რომ უფლისგან ახალი უწყება მიიღო: მეფეს თხუთმეტი წლის სიცოცხლე მიემადლა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეზეკიას ლოცვაზე დაყრდნობით შედგენილი ანამნეზის თანახმად მედიკოსები ასკვნიან[13], რომ მეფის სასიკვდილო დაავადებაში კარბუნკული და ნუშუსებრი ჯირკვლის ანთება იგულისხმება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'ცარბუნცულუს - კარბუნკული არის რამდენიმე თმის ბოლქვისა და ცხიმოვანი ჯირკვლის მწვავე ჩირქოვან-ნეკროზული ანთება, რომელსაც ახასიათებს ინფილტრატის გაჩენა და კანისა და კანქვეშა უჯრედების გავრცობილი ნეკროზი. კარბუნკული ყველაზე ხშირად ჩნდება უსუფთაობის პირობებში, კანის ტანსაცმელთან ხახუნის ადგილას ჩირქმბადი მიკრობების, სტაფილოკოკებისა და სტრეპტოკოკების, შეჭრის შედეგად. კარბუნკულის გაჩენას ხელს უწყობს ორგანიზმის გამოფიტვა, შაქრიანი დიაბეტი, სიმსუქნე, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის, ღვიძლისა და თირკმელების ფუნქციის მოშლა, ავიტამინოზი. კარბუნკული იწყება ისე, როგორც ფურუნკული, მაგრამ სტაფილოკოკი თმის ბოლქვიდან სწრაფად იჭრება ლიმფურ ძარღვებში და აღწევს კანის ღრმა შრეებსა და კანქვეშა უჯრედებში. შედეგად ჩირქოვან-ნეკროზული პროცესი განივრცობა და ინფილტრატი მკვეთრად იზრდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">კლინიკურად კარბუნკული წარმოადგენს რამდენიმე შერწყმულ ფურუნკულს, რომლებსაც აქვთ საერთო, მკვეთრად შეშუპებული საფუძველი. კარბუნკული ხშირად ჩნდება კისრის უკანა ნაწილზე, ბეჭებზე და ბეჭებს შუა არსებულ არეში, წელზე, დუნდულებზე, იშვიათად - კიდურებზე. თავდაპირველად წარმოიქმნება პატარა ანთებადი ინფილტრატი თავზე პუსტულით, რომელიც სწრაფად იზრდება. შეხებისას მტკივნეულია, თუმცა ტკივილი შეხების გარეშეც შეიგრძნობა. ინფილტრატის არეში კანი იღებს მოვარდისფრო ელფერს, დაჭიმული და შეშუპებულია. ნეკროზული კერის ზემოთ ეპიდერმისი რამდენიმე ადგილას იგლიჯება და ჩნდება რამდენიმე ხვრელი, საიდანაც გამოდის მომწვანო-მორუხო ფერის სქელი ჩირქი. ხვრელებში ჩანს ნეკროზული ქსოვილი. ზოგი ხვრელი ერთდება და წარმოიქმნება კანის დიდი დეფექტი, საიდანაც მოედინება ჩირქი, და ძვრება ნეკროზული ქსოვილი. ტემპერატურა 40 გრადუსამდე იმატებს. აღინიშნება ძლიერი ინტოქსიკაცია (გულისრევა, ღებინება, უმადობა, თავის ტკივილი, უძილობა, იშვიათად - ბოდვა და უგონო მდგომარეობა). სახეზე ლოკალიზებული და დიდი ზომის კარბუნკულების დროს ზოგადი სიმპტომები კიდევ უფრო მკვეთრია, მაგრამ როგორც კი დაიწყება ჩირქის დენა და ნეკროზული ქსოვილების მოძრაობა, ავადმყოფის მდგომარეობა უმჯობესდება. ჩირქის ამოსვლის შემდეგ ჭრილობა ივსება გრანულებით და ხორცდება. გართულებათაგან მოსალოდნელია ლიმფანგიტი, ლიმფადენიტი, პროგრესირებადი თრომბოფლებიტი, სეფსისი, ჩირქოვანი მენინგიტი. სეფსისი, მენინგიტი და თრომბოფლებიტი შედარებით ხშირია სახის კარბუნკულის დროს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">გართულების თავიდან ასაცილებლად აუცილებელია ავადმყოფის ჰოსპიტალიზაცია ჩირქოვან განყოფილებაში. კარბუნკულის განვითარების საწყის (ანთებადი ინფილტრატის) ეტაპზე მიმართავენ ანტიბიოტიკოთერაპიას - პათოლოგიურ კერაში შეჰყავთ ანტიბიოტიკი, კეთდება კუნთშიგა ინექცია, ინიშნება სულფანილამიდები. რეკომენდებულია სისხლის გადასხმა და ადგილობრივი დასხივება ულტრამაღალი სიხშირის სხივებით. კარბუნკულს ადებენ მშრალ ასეპტიკურ ნახვევს ან სინტომიცინის ან სტრეპტომიცინის ემულსიის ნახვევს. თუ ავადმყოფს აქვს შაქრიანი დიაბეტი, აუცილებელია ინსულინოთერაპიის ჩატარება, რათა ინფილტრატისა და ნეკროზის განვითარების პროცესი შეფერხდეს. ავადმყოფს სჭირდება დასვენება (წოლითი რეჟიმი, იმობილიზაცია). სახის კარბუნკულის დროს იკრძალება ლაპარაკი და ინიშნება თხიერი საკვები. საჭიროებისამებრ, დასაშვებია ტკივილგამაყუჩებელი და საგულე საშუალებების მიღება, აუცილებელია კარგი კვება, რძის ნაწარმისა და მცენარეული პროდუქტების დიეტა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">თუ ერთ-ორდღიანი კონსერვატიული მკურნალობა უეფექტო აღმოჩნდა და ინტოქსიკაციის ნიშნები პროგრესირებს, ნაჩვენებია ოპერაციული ჩარევა. დიდი მნიშვნელობა აქვს ავადმყოფის მოვლას. დროული და სწორი მკურნალობის შემთხვევაში პროგნოზი კეთილსაიმედოა"[14].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7-8. ‘ეს იყოს შენთვის სასწაულად უფლისაგან, რომ აღასრულებს უფალი იმ სიტყვას, რომელიც თქვა: აჰა, ათი საფეხურით დავაბრუნებ უკან მზის ჩრდილს, რომელიც უკვე ჩამოსულია აქაზის საფეხურებზე. და უკან დაბრუნდა მზე ათი საფეხურით საფეხურებზე, რომლებიც უკვე ჩავლილი ჰქონდა”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">საკუთარ პირობას უფალი ეზეკიას სასწულით უდასტურებს. სავარაუდოდ, იერუსალიმში ერთგვარი სპეციფიური კიბე იყო აგებული, რომელსაც ეზკიას მამის – აქაზის სახელი ეწოდა (შდრ. აქაზის საფეხურები). მას მზის საათის მსგავსი ფუნქცია ჰქონდა. მზის დასავლეთით გადახრისას ჩრდილი საფეხურებზე მაღლდებოდა, რითიც ადამიანები დროს განსაზღვრავდნენ. მაგრამ მოხდა სრულიად საპირისპირო რამ: ჩრდილი ათი საფეხურით დაბლა დაეშვა. განმმარტებელთა ნაწილი ვარაუდობს, რომ მოცემულ შემთხვევაში დედამიწამ საღვთო განგებით პირუკუ დაიწყო ბრუნვა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მას შემდეგ, რაც იუდას სამეფოს წინააღმდეგ წამოწყებული სირიისა და ისრაელის სამეფოების იერიში ასურელთა ჩარევის შედეგად განეიტრალდა (ასურეთის მეფე სირიის დედაქალაქ დამასკოში შეიჭრა და მოკლა ადგილობრივი მეფე რეცინი, რამაც იუდას წინააღმდეგ მიმართული ორი სახელწიფოს შეთქმულება საბოლოოდ ჩაშალა), აქაზმა მადლიერების ნიშნად გადაწყვიტა, რომ ძლევამოსილ ასურელ მბრძანებელს თავად ხლებოდა და მადლობა გადაეხადა. იუდეველი მეფე ქ. დამასკოში ჩადის. მკვლევარნი ვარაუდობენ, რომ სწორედ იქ იხილა იუდეველთა ხელმწიფემ მზის საათი, რომელიც შემდეგ საკუთარ სამშობლოშიც გააკეთებინა და აქაზის საფეხურების სახელითაა ცნობილი. გარდა ამისა მეფეს დამასკოს ერთ-ერთ წარმართულ ბომონში ნანახმა საკურთხეველმა მოსჭრა თვალი და გადაწყვიტა, მსგავსი ნაგებობა საკუთარ სამშობლოშიც აეგო. ურია მღვდელი ნახაზებით იერუსალიმში ბრუნდება და ნაცვლად საღვთო უწყებით აგებული სოლომონისეული სამსხვერპლოსი, დამასკოში აქაზის მიერ მოხილული სამსხვერპლოს ანალოგს აკეთებს. სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ აქაზი საკუთარი ხელით აღასრულებს მსხვერპლშეწირვას. მეფეს ძველი აღთქმის რჯულად დადგენილი მსახურება არ გაუუქმებია. ის მსახურების ძველ ფორმას ტოვებს, მაგრამ სამსხვერპლოს მთლიანად განაახლებს. სოლომონისეული სამსხვერპლო ტაძრის ჩრდილოეთით განთავსდა, ხოლო მისი ადგილი ზომებში გაცილებით დიდმა ნაგებობამ დაიკავა. გატარებული რეფორმებით, რასაც შედეგად რელიგიური სინკრეტიზმი და ღვთივგაცხადებული სარწმუნოების წარმართულ კულტმსახურებასთან აღრევა მოჰყვა, აქაზი იუდეის სამეფოს სულიერი ცხოვრების სრულიად ახალი რეალობის წინაშე აყენებს. ეს არის დრო, როდესაც იუდაში ჭეშმარიტი ღვთისმსახურება ასირიულ-ბაბილონურ-იუდაური რელიგიებიდან მიღებული სინკრეტიზმით იცვლება, ამავდროულად იუდეა ასურეთის ვასალი სახელმწიფო ხდება, რაც სულიერ დაცემასთან ერთად ამავე სახელმწიფოს პოლიტიკური უსუსურობის დასტურია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 9-15. მითითებულ მუხლებში ეზეკიას სამადლობელი ლოცვაა წარმოდგენილი. მეფე ფიქრობდა, რომ ყველაფერი დასრულდა, მოვიდა დრო, როდესაც ადამიანი ახლობლებს, მეგობრებს საუკუნოდ განშორდება, სული სხეულს ეყრება. მეფე დღედაღამ შემაწუხებელი საშინელი ტკივილების შესახებ ყვება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 16-20. მეფე აღიარებს, რომ განცდილი უდიდესი მწუხარება სასრგებლო აღმოჩნდა მისი სულისთვის. ეზეკია სიკვდილისაგან გამოხსნას ცოდვათა მიტევების ნიშნად აღიქვამს და უფალს ტაძარში განდიდებას აღუთქვამს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 21-22. მეფეს განკურნების მიზნით სხეულზე ლეღვის ტყლაპს ადებენ. სავარაუდოდ, ტყლაპი ანთების საწინააღმდეგო საშუალებად გამოიყენებოდა.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 39</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘ამ დროს გამოუგზავნა მეროდახ-ბალადან ბალადანის ძემ, ბაბილონის მეფემ, ხიზკიაჰუს წერილები და ძღვენი, რადგან გაგებული ჰქონდა, რომ ავად იყო და მომაგრდა”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბაბილონის მეფემ მეროდან-ბალადანმა ელჩების ხელით წერილი და ძღვენი გაუგზავნა ეზეკიას, ერთი შეხედვით, თითქოს იუდეველი მეფის გამოჯამრთელების მისალოცად, მაგრამ ჩამოსული სტუმრების მთავარი მიზანი, როგორც იოსებ ფლავიუსი აღნიშნავს, ასურთა იმპერიის წინააღმდეგ საიდუმლო კავშირის დამყარება იყო. მეროდან-ბალადანი ორგზის შეეცადა, ასურეთს გამოჰყოფოდა. 703-702 წლებში იგი ქალაქ ბაბილონს დაეუფლა და 9 თვე მართავდა, თუმცა სენნახირიმის მიერ საბოლოოდ გამანადგურებელი მარცხი იწვნია და ელამში გაიქცა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავში აღწერილი ბაბილონელი ელჩების ვიზიტი ასურელთა იუდეაზე თავდასხმის წინ, იერუსალიმის ალყაში მოქცევამდე ხდება. მიუხედავად კონსპირაციისა, შეხვედრა აშკარად ანტიასურული კამპანიის ელფერს ატარებს. ესაის მრავალგზის ჰყავდა გაფრთხილებული ეზეკია, რომ ასურეთი ახლო აღმოსავლეთის სახელმწიფოების დამსჯელი მათრახია ღვთის ხელში. ამიტომაც შეუსაბამოა წინასწარმეტყველის სიტყვასთან იუდეველი მეფის საქციელი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ფრიდრიხ რუჟემონტი: ბაბილონელი მეფეების შესახებ ცობები ბიბლიურ ისტორიაში პირველად სწორედ წინამდებარე მუხლში გვხვდება. უწინარეს ეპოქაში ისინი ასურეთის მორჩილებაში იმყოფებოდნენ და ამიტომაც ბევრი არაფერი ვუწყით მათი წარსულის შესახებ. როგორც ჩანს, სწორედ მეროდან-ბალადანის დროს ასურეთიდან სამხრეთით, ტიგროსსა და ევფრატს შორის მდებარე ბაბილონმა დამოუკიდებლობა მოიპოვა. ამიერიდან მისი ძლიერება ასურეთის დაცემის პარალელურად იზრდებოდა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘გაიხარა ხიზკიაჰუმ და დაათვალიერებინა მათ თავისი საუნჯე - ოქრო-ვერცხლი, ნელსურნელებანი, ძვირფასი ზეთი, საჭურველის სახლი და ყველაფერი, რაც კი მის საგანძურებში იპოვებოდა. ერთი ნივთიც არ დარჩენილა არც მის სახლში და არც მთელს მის სამფლობელოში, რომ არ ეჩვენებინოს მათთვის ხიზკიაჰუს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბაბილონელი სტუმრების წინაშე იუდეველთა საუნჯის წარმომჩენი მეფე, სავარაუდოდ, ელჩებზე შთაბეჭდილების მოხდენას ცდილობდა, თუმცა ჩამოსულებიც უპირველეს ყოვლისა იმას განიზრახავდნენ, როგორ გამოეყენებინათ ებრაელთა განძი სენნახირმის წინააღმდეგ ბრძოლაში.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი თეოდორიტე: მეფეს სტუმრები ოქრო-ვერცხლით კი არ უნდა მოეხიბლა, არამედ მისი მაკურნებელი ღმერთი ექადაგა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-7. ესაიას პასუხმა, რომელსაც მეფემ ქალდეველთა ვიზიტთან დაკავშირებული ყველა მოვლენა უამბო, შეაძრწუნა ეზეკია, რადგან ბაბილონის მხრიდან საფრთხის შესახებ მას არასოდეს ეფიქრა, ერთადერთი, ვინც იმ დღეებში რჩეულ ერს საფრთხეს უქმნიდა, ასურეთი იყო. წინასწამრტყველის სიტყვების აღსრულება, რომ მეფეთა შვილებს ბაბილონში წაასხამენ, ძვ. წ. აღ-ის 605 წლიდან იწყება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: წინამდებარე თავში ბაბილონელი მეფის – მეროდან ბალადანის მიერ იუდაში ელჩების გამოგზავნის თაობაზეა ნაუწყები. რამდენადაც ბაბილონელთა შორის ციური სხეულებისთვის თვალყურის დევნება ჩვეული მოვლენა იყო, რაც მაცხოვრის შობის დროს მოგვების ჩამოსვლამაც დაადასტურა, ამჯერად ნანახი სასწაული, მზის უკუქცევა, იმ ღმერთს ემსახურება, რომელიც ყოველთა მეუფეა. და როდესაც მათ მომხდარის გამოკვლევა დაიწყეს, გაიგეს, რომ იუდეველი მეფის გამოჯამრთელებას მანათობელთა შორის ყველაზე აღმატებული ქმნილების მოძრაობის ცვლილება მოჰყოლოდა…</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ელჩების წასვლის შემდეგ ეზეკიასთან წინასწარმეტყველი ესაია მივიდა და ორი კითხვა დაუსვა: რას ამბობდა ეს ხალხი? საიდან იყვნენ ისინი მოსულნი? მეფე მხოლოდ ერთ კითხვას სცემს პასუხს და ამ პასუხში დიდი ამპარტავნება ჩანს: ‘შორეული ქვეყნიდან მოვიდნენ ისინი ჩემთან, ბაბილონიდან”, რადგან რაც უფრო შორიდან მოდიან ადამიანები ვინმეს სანახავად, მით მეტად ამაღლებულია ის, ვისაც ნახულობენ. და მეფე ამბობს, რომ მოვიდნენ ჩემს სანახავად, მაშინ როდესაც უნდა ეთქვა: გვეახლნენ, რათა ღმერთი განედიდებინათ მომხდარი სასწაულის მიზეზით. ესაია კვლავ კითხულობსს: რა იხილეს მათ შენს სახლში? მეფე პასუხობს, რომ ყველაფერი, რაც მას გააჩნდა, სტუმრებმა საკუთარი თვალებით მოიხილეს. თუმცა ეზეკიამ თავი შეიკავა და ტაძრის სიმდიდრეების ჩვენების შესახებ ესაიას არაფერი უთხრა. წინასწარმეტყველი ამის საპასუხოდ ასე მიმართავს იერარქს: მოვა დრო, როდესაც მთელს სიმდიდრეს, სტუმართაგან განჭვრეტილს, ბაბილონში წაიღებენ).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: მეროდან ბალადანი ელჩებს აგზავნის იუდაში, რომ მომხდარი მოვლენები გამოიკვლიოს, თუმცა არა მხოლოდ ეზეკიას ავადმყოფობამ და უეცარმა გამოჯამრთელებამ გააოცა ბაბილონელი იერარქი, არამედ კიდევ უფრო მეტად განცვიფრდა იგი, როდესაც მზემ საღვთო განგებით უკან დაიწყო სრბოლა და დაუბრუნდა ადგილს, რომელიც უკვე გავლილი ჰქონდა. შედეგად კი აქაზის საფეხურებზე ჩრდილი ათი საფეხურით ამაღლდა. ბაბილონელთა და ქალდეველთა შორის ბრძენებად წოდებული ადამიანებს, რომლებიც მზის მოძრაობას, ვარსკვლავთა ადგილსამყოფელს იმეცნებდნენ, შეუძლებელია მზის უკუქცევა და იმ კონკრეტული დღის არნახული სიდიდე შეუმჩნევლად დარჩენოდათ. სავსებით ლოგიკურია, რომ მომხდარი უცნაური მოვლენის შესახებ მთელს ქვეყნიერებაზე ბჭობა მიმდინარეობდა. მეროდანს იუდეველთა თავსგადამხდარი უწინდელი მოვლენებიც სმენოდა, როდესაც ღმერთს მრავალგზის დაუხსნია რჩეული ერი ზეგარდამო შემწეობით. შესაბამისად, ბაბილონელ მეფეს, მომხდარის გათვალისწინებით, კრძალვა და პატივისცემა გაუჩნდა ეზეკიასადმი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იუდეველ მეფეს ჩამოსული სტუმრებისთვის საღვთო შემწეობის შესახებ უნდა მოეთხრო, რომ ეს ადამიანები ბაბილონში ჭეშმარიტი ღმერთის ცოდნით განმსჭვალულნი დაბრუნებულიყვნენ და სხვებისთვისაც სარგებელი შეეძინათ. მაგრამ საპირისპირო რამ მოხდა: ეზეკია ადამიანურ ვნებას დაემორჩილა და ქება-დიდების მიღება ისურვა. ესაია მეფესთან შესახვედრად უფლის მიერ იგზავნება, თუმცა თავდაპირველად ისეთ სახეს ღებულობს, თითქოს საკუთარი სახელით ელაპარაკება მას და კითხულობს: რას ამბობდნენ ეს ადამიანები? მეფე პასუხად მხოლოდ იმას მიუთითებს, რომ ეს ხალხი შორეული ქვეყნიდან, ბაბილონიდან, ჩამოვიდა. შესაძლოა, მეფეს ამით იმის თქმა სურდა, რომ აი, მასთან შორეული მიწიდან თავად დიდებული ბაბილონის მკვიდრნი ჩამოვიდნენ, რათა მეგობრობა ეთხოვათ).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: ზოგიერთები ამბობენ, რომ ელჩები მეფის განკურნების დღეს მომხდარი სასწაულის მიზეზით ჩამოვიდნენ ბაბილონიდან, რადგან ის დღე ჩვეულებრივზე გაცილებით ხანგრძლივი აღმოჩნდა, მეათე საათი იყო და მზე კვლავ ათი საათით უკუიქცა. შესაბამისად დღის ჟამი საგრძნობლად გაიზარდა. სწორედ მომხდარის გამოსარკვევად ესტუმრნენ ბაბილონელები იერუსალიმს, ვინაიდან ერთ დღეში მზემ ოცდათორმეტ საათიანი სრბოლა აღასრულა)[15].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ეფრემ ასური: ბაბილონელმა იერარქმა ელჩები გააგზავნა ეზეკიასთან, რადგან მისი სასწაულებრივი კურნება გაიგო. მეროდანს მანათობელი დისკოს უკუქცევის მიზეზი აინტერესებდა. თავად მეფე დღეში ოთხგზის ეთაყვანებოდა მზეს. როდესაც დილის პატივმიგება აღასრულა, შემდეგ მეექვსე და მეცხრე ჟამზეც იგივე მოიმოქმედა. ამჯერად საღამოს ელოდებოდა, რომ მეოთხე, ბოლო თაყვანისცემაც მიეძღვნა და იხილა, რომ მზე კვლავაც ცაშია. ნანახით გაკვირვებული ბალადანი მომხდარის მიზეზის გამოძიებისას ბაბილონში მყოფი იუდეველებისგან გებულობს, რომ მომხდარი სასწაული მეფე ეზეკიას უკავშირდება და ელჩებს აგზავნის იერუსალიმში).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 8. ‘უთხრა ხიზკიაჰუმ ესაიას: კარგია უფლის სიტყვა, შენ რომ წარმოთქვი. დასძინა: რადგან ჩემს დროში მაინც იქნება მშვიდობა და სიმტკიცე”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">განმმარტებელთა ნაწილი მიიჩნევს, რომ მეფის სიტყვები პირად კეთილდღეობაზე მზრუნველი ადამიანის პოზიციაა, ხოლო სხვათა აზრით, თანატომელთა სიყვარულით განმსჭვალულმა ეზეკიამ, რომელმაც იცის საღვთო დაშვების გარდაუვალობა, მადლობა მიუძღვნა უფალს, რადგან საკუთარი თვალით არ იხილვს სამშობლოს უდიდეს უბედურებას.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ფრიდრიხ რუჟემონტი: მტრული ძალა, რომელიც იუდეველებს მოგვიანებით მიუახლოვდება და კარგს არაფერს უქადის, ქალდეველთა სახით არის წარმოდგენილი. მან განსაკუთრებული ძალმოსილების მოპოვება ნაბოპალასარის მმართველობისას დაიწყო და უმაღლეს მწვერვალს ნაბუქოდონოსორის მეფობისას მიაღწია, ხოლო შემდგომ დაღმასვლის გზას დაადგა. დედაქალაქის მიხედვით ბაბილონად წოდებული სახელმწიფო, ასევე ხალხის ეთნიკურ სახელწოდებას – ქალდეასაც ატარებდა (ტერმინიდან ქალდეველი). მეცნიერთა ნაწილი მიიჩნევს, რომ ქალდეველები ბაბილონელთაგან სრულიად განსხვავებული ხალხია. მათი თქმით, ისინი ძვ. წ. აღ.-ის დაახლოებით 647 წელს ან დაქირავებული ჯარის, ანთუ დამპყრობელი ძალის სახით ჩრდილოეთიდან ბაბილონურ მიწებზე შეიჭრნენ და სწორედ ამ დროს იწყება ნაბოპალასარის ახალი ერა. ქალდეველებმა 625 წელს საბოლოოდ მოახერხეს, საკუთარი ხელისუფლება განემტკიცებინათ ბაბილონში და დამპყრობელ დინასტიას დაუდეს დასაბამი, რომელიც ნაბუქოდონოსორის მმართველობისას შიშის ზარს სცემდა მსოფლიოს. მეცნიერთა მეორე ნაწილი ქალდეველებში ბაბილონის უძველეს მოსახლეობას ხედავს და არა უცხოტომელებს, რომლებიც თითქოსდა სხვის სახელმწიფოში შეიჭრნენ).</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 40</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">საუკუნეზე მეტი დრო გაივლის, სანამ ესაიას წიგნის მეორე ნაწილში (40-66 თავები) იუდას სახელმწიფოს აღდგენის შესახებ გადმოცემული წინსწარმეტყველება აღსრულდება. 70-წლიანი ბაბილონური ტყვეობის სულიერი თვალით განმჭვრეტი ესაია განსაცდელში აღმოჩენილ იუდეველებს ამხნევებს, მოთმინებას, მხნეობას შთააგონებს და მიუხედავად გარდაუვალი შეჭირვებებისა, მართალი ცხოვრების წესისკენ აწვევს შემდეგ თაობებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავში წინასწამრტყველი თითქოს იმჟამად უკვე ბაბილონში მცხოვრებ იუდეველებს მიმართავს, ხოლო იერუსალიმი მისი მზერის წინაშე ნანგრევების გროვად ქცეული ქალაქია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. ‘ანუგეშეთ, ანუგეშეთ, ჩემი ხალხი, ამბობს თქვენი ღმერთი. მოუოხეთ გული იერუსალიმს და ახარეთ, რომ დასრულდა მისი ლაშქრობა, რომ მიტევებულია მისი დანაშაული, რომ ორმაგად მიეზღო უფლის ხელით ყველა მისი ცოდვების წილ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მომავლის თაობაზე აწმყო ან წარსულ დროში საუბარი საწინასწარმეტყველო სიტყვის წარმოთქმისას ჩვეული ხერხია, რითიც მითითებული მოვლენა მეტ დამაჯერებლობას იძენს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იერუსალიმის გულსა და ცოდვების წილ გამოსყიდვაში განმმარტებელთა ნაწილი ებრაელი ერი ბაბილონის ტყვეობიდან მობრუნების შესახებ უწყებას ხედავს, ხოლო მეორენი თვლიან, რომ წინასწარმეტყველი ძველი აღთქმის დასრულების, სიკვდილის მეუფებისგან გათავისუფლებისა და ახალი სულიერი ცხოვრების დაწყების შესახებ იუწყება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ცოდვათა წილ ზღვევაში უაღმატებულესი გოლგოთის მსხვერპლი იგულისხმება, რაზეც პავლე მოციქული კორინთელთა მიმართ მიწერილ ეპისტოლეში ამბობს: „ვინც ცოდვა არ იცოდა, ის გახდა ცოდვად ჩვენს გამო, რათა გავხდეთ ღვთის სამართლიანობა მასში“[16].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-4. ‘ხმაა მღაღადებლისა: უდაბნოში გაამზადეთ უფლის გზა, მოასწორეთ ტრამალზე სავალი ჩვენი ღვთისათვის! ყველა ხევი ამაღლდება და ყველა მთა და ბორცვი დადაბლდება, და ციცაბო ვაკედ იქცევა და მთაგრეხილი \ დაბლობად”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მითითებული ადგილი რომ ნათლისმცემლის შესახებ გვაუწყებს, ამას თავად წმ. იოანე ამოწმებს, როდესაც მასთან მისულ ფარისევლებს პასუხობს: ‘მე ვარ ხმა უდაბნოში მღაღადებლისა: გაამზადეთ გზა უფლისა, როგორც ბრძანა ესაია წინასწარმეტყველმა”[17]. ტექსტში ნახსენები უდაბნო ეკლესიის მამათა მიერ განსხვავებულად განიმარტება:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">1). უდაბნოში მდინარე იორდანის აღმოსავლეთ სანაპირო, მკვდარი ზღვის მიმდებარე ტერიტორია, მოიაზრება, სადაც ცხოვრობდა და ქადაგებდა ნათლისმცემელი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">2) უდაბნოში იუდეველი ერი იგულისხმება, რომელიც სულიერ უნაყოფობაში იმყოფებოდა. ზოგადი მნიშვნელობით, უდაბნო მთელი ძველაღთქმისეული კაცობრიობის სახეა. მღაღადებელი უფალია, ხოლო მისი ხმა, მის მიერ წარგზავნილი ნათლისმცემელი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">‘ყველა ხევი ამაღლდება და ყველა მთა და ბორცვი დადაბლდება, და ციცაბო ვაკედ იქცევა და მთაგრეხილი \ დაბლობად”. ძველ აღმოსავლეთში არსებობდა ტრადიცია, მეფის გამგზავრების წინ ამორჩეულ მარშრუტზე მონების დიდი ჯგუფი იგზავნებოდა, რომლებიც გზების მოსწორებაზე ზრუნავდნენ. ნეტარი იერონიმეს განმარტებით, ხსენებულ გზებში ადამიანის გულისკენ მიმავალი გზა მოიაზრება და ყოველმა ადამიანმა თავად უნდა იზრუნოს მის განმართვაზე.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5. „გამოჩნდება უფლის დიდება და იხილავს მას ყველა ხორციელი ერთიანად, რადგან უფლის პირი ლაპარაკობს“.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე მუხლში შესაძლოა, სამი მოვლენა იგულისხმებოდეს: უახლოესი, როდესაც უფალი ბაბილონური ტყვეობიდან გამოიხსნის ებრაელებს და ამის შესახებ აღმოსავლეთის ყველა ხალხი შეიტყობს. მეორე: განკაცებული ღმერთი მოევლინება სამყაროს. მესამე: მესია მეორედ მოვა წუთისოფელში.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: უფლის დიდება მარადის ცხადდებოდა, რისი ნათელი დასტურია ძველი აღთქმის მართალთა ცხოვრებაში მომხდარი ბევრი მოვლენა, თუმცა უაღმატებულესი გამოცხადება ღვთის სიტყვის განკაცება და წუთისოფლად მოსვლა იყო).</span></p>
<div style="text-align: center;"><span class="font-size-4" style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza3" target="_self"><span style="color: #0000ff;">← წინა ნაწილი</span></a> <a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza5" target="_self"><span style="color: #0000ff;">გაგრძელება →</span></a></span></div>
<div><br clear="all"/><hr align="left" size="1" width="33%"/><div><p>[1] შდრ. ეს. 36-37 თავები.</p>
<p>[2] კუძულებში კვიპროსი და კრეტა იგულისხმება.</p>
<p>[3] ოს. 13.14.</p>
<p>[4] უგარიტი სირიის ჩრდილოეთ ნაწილში განლაგებული უძველესი ქალაქი-სახელმწიფო იყო. ძვ. წ. აღ-ის XII საუკუნეში ზღვისპირა ხალხების შემოსევისა და მიწისძვრების შედეგად ქალაქი საბოლოოდ განადგურდა.</p>
<p>[5] შდრ. საქ. მოც. 4.11; 1 პეტრ. 2. 6-7; ეფეს. 2.20.</p>
<p>[6] შდრ. ეს. 22.15.</p>
<p>[7] შდრ. II რჯულ. 17.16.</p>
<p>[8] შდრ. 2 ნეშტ. 32.1-23; 4 მეფ. 18.13-20.19.</p>
<p>[9] სენნახირიმის მეფობის წლები ძვ. წ. აღ-ის 705 – 681 წლები.</p>
<p>[10] შდრ. 4 მეფ. 18. 14-16.</p>
<p>[11] აღმოსავლელი იერარქები მსგავს ცბიერებას ხშირად მიმართავდნენ და საკუთარ თავს სხვებზე დაბლა აყენებდნენ (შდრ. ‘აბა, როგორ უკუაქცევ ერთ მოხელეს ჩემი ბატონის უმდაბლეს მსახურთაგან, როცა თავად ეგვიპტის ეტლების და ცხენების იმედზე ხარ?” ეს. 36.9).</p>
<p>[12] შდრ. 4 მეფ. 17.24.</p>
<p>[13] შდრ. ეს. 38. 9-20.</p>
<p>[14] იხ. ინტერ. საიტი ლეხიცონ.პსპ.გე/?ლანგ=გეო&წორდ=4920&ნამე=კარბუნკული.</p>
<p>[15] წმინდა იოანე ოქროპირი იყენებს ტერმინს ‘ჟამი”, რასაც ჩვენ ტექსტში გადმოცემული შინაარსის გასაგებად ‘საათად” ვთარგმნით და ამით წარმოდგენილ მოძღვრებას ზედმიწევნით თანვხვდებით. წმინდანის მსჯელობის თანახმად, დღე-ღამე ოცდაოთხ ჟამად იყოფა. აქედან თორმეტი დღეს ეკუთვნის, დარჩენილი თორმეტი – ღამეს. მზის ოცდათორმეტ ჟამიან მიმოქცევაში იგულისხმება, რომ აღმოსავლეთიდან დასავლეთამდე მანათობელმა დისკომ ათი საათი ისრბოლა. შესაბამისად, ორ საათში დღის მონაკვეთი უნდა დასრულებულიყო და ოცდაოთხ საათიანი დროის მეორე ნახევარი, ღამე, უნდა დაწყებულიყო, მაგრამ მოხდა საპირისპირო რამ: მზე ათი საათით უკუიქცა და აღმოსავლეთის იმ წერტილს დაუბრუნდა, საიდანაც დილით დაიწყო მოძრაობა დასავლეთისკენ, ანუ დღის მოცულობამ აღნიშნული მონაცემებით ოცი საათი შეადგინა. შემდეგ კვლავ გაიარა ათ საათიანი მანძილი და იმ ადგილს დაუბრუნდა, საიდანაც ათი საათით ადრე მისი უკუქცევა მოხდა. დროის შეჯამება ამჯერად ოცდაათ საათს გვაძლევს. ამის შემდეგ ორი საათიც ისრბოლა და ამით დღედ წოდებულმა ჟამმა ადგილი ღამის თორმეტ საათიან მონაკვეთს დაუთმო. ჯამში ოცდათორმეტი საათი გამოვიდა.</p>
<p>[16] 2 კორ. 5.21.</p>
<p>[17] ინ. 1.23.</p>
</div>
</div> ესაიას წინასწარმეტყველება (განმარტება 8-20)tag:www.qwelly.com,2014-01-28:6506411:Topic:5802802014-01-28T09:09:09.817Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 8</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავში კვლავ გრძელდება თხრობა იუდეის სამეფოს მომხვდურთაგან დაცვის შესახებ. აქაზთან ესაიას შეხვედრის შემდეგ გადის მცირე დრო და უფალი წინასწარმეტყველს ახალი მოვლენის შესახებ აუწყებს, რითიც დავითის სახლის თაობაზე ადრე ნაუწყები ჭეშმარიტება დადასტურდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘მითხრა უფალმა:…</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 8</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავში კვლავ გრძელდება თხრობა იუდეის სამეფოს მომხვდურთაგან დაცვის შესახებ. აქაზთან ესაიას შეხვედრის შემდეგ გადის მცირე დრო და უფალი წინასწარმეტყველს ახალი მოვლენის შესახებ აუწყებს, რითიც დავითის სახლის თაობაზე ადრე ნაუწყები ჭეშმარიტება დადასტურდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘მითხრა უფალმა: აიღე დიდი დაფა და ზედ გარკვევით დაწერე: მაჰერ შალალ ხაშ ბაზ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მსმენელთა შემეცნებაზე წინასწარმეტყველება მტკიცედ რომ ასახულიყო, ესაიას მისი ხილული დამოწმება უნდა მოეხდინა: დიდ დაფაზე[1] ყველასთვის გასაგები ენით მომავალი შვილის სახელი \ მაჰერ-შალალ-ხაშ-ბაზი იწერება. აღნიშნული ქმედება ესაიას მეორე შვილის დედის წიაღში ჩასახვამდე ხდება. ბიბლიაში დაფიქსირებულ საკუთარ სახელთა შორის მაჰერ-შალალ-ხაშ-ბაზი ყველაზე გრძელია. იგი ნიშნავს ისწრაფე ალაფობა, დააჩქარე ძარცვა. სავარაუდოდ, ამგვარი შეძახილებით ბრძოლაში გამარჯვებასთან ახლოს მყოფი იუდეველი მეომრები ერთმანეთს ამხნევებდნენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘ავიყვანე სანდო მოწმეები - ურია მღვდელი და ზაქარია ბარაქიას ძე”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველების წარმოთქმისას ესაიას ორი მოწმე სჭირდებოდა. ურია მღვდელი მეფეთა წიგნებში არცთუ სახარბიელო კონტექსტში იხსენიება: სირია-ისარელის სამხედრო კავშირის დარღვევის შემდეგ აქაზის სურვილებს აყოლილმა ურიამ რჯულის თანახმად აგებული იერუსალიმის ტაძარის სამსხვერპლი გვერდზე გადადგა და მის ადგილზე დამასკოში ნანახი წარმართული სამსხვერპლოს ანალოგი განათავსა, სადაც შემდგომ მსხვერპლშეწირვებს აღასრულებდა[2]. რაც შეეხება ზაქარიას, ამ ადამიანის შესახებ არაფერია ცნობილი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ურია მღვდელი ზაქარიასთან ერთად მოწმედ არის წარმოდგენილი. მათი მოწმობის მთავარი არსი ისაა, რომ ესაიას მიერ გრაგნილზე სიტყვების დაწერის პროცესში იქვე ყოფილიყვნენ და ეს მოვლენა მეფისა და ხალხის წინაშე დაემოწმებინათ. ურია მღვდელი იმ დროისთვის ყველასათვის კარგად ნაცნობი პირი იყო. ეს ცნობები მეფეთა წიგნშიცაა დაფიქსირებული. ურიას მოწმობა მეფისა და ხალხის წინაშე უეჭველი ჭეშმარიტების მადასტურებელი იქნებოდა, რადგან ესაიასა და ურიას შორის არ იყო კარგი ურთიერთობა. ურია არ ეთანხმებოდა წინასწარემტყველის შეხედულებებს და, შესაბამისად, ასეთი ადამიანის მოწმობა გაცილებით სანდო აღმოჩნდებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: ესაია ორი მოწმის თანხლებით ასრულებს ღვთისაგან დავალებულ საქმეს, ერთი ურია მღვდელია, რადგან მალაქიას სიტყვისებრ: ‘მღვდლის ბაგეები უნდა იმარხავდეს ცოდნას და მისი პირიდან უნდა მოელოდნენ რჯულს, რადგან ცაბაოთ უფლის მოციქულია იგი”[3], ხოლო ზაქარია, ეჭვგარეშეა წინასწარმეტყველი იყო).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3. `და დავუახლოვდი წინასწარმეტყველ ქალს და დაორსულდა და შვა ძე და მითხრა უფალმა: @უწოდე მას სახელად მაჰერ შალალ ხაშ ბაზ. რადგან, ვიდრე ყმაწვილი ისწავლიდეს დაძახებას: მამი და დედი, დამასკოს დოვლათს და სამარიის ნადავლს აშურის მეფეს მიუტანენ^~.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას მეუღლე წინასწარმეტყველად შესაძლოა, ორი მიზეზით სახელდებოდეს: 1. როგორც წინასწარმეტყველის ცოლი; 2. როგორც ღვთისგან მომავლის გაცხადების უნარით დაჯილდოებული ადამიანი. ყრმის დაბადებამდე ორსულობის ცხრა თვისა და დაახლოებით, კიდევ ერთი წლის გათვალისწინებით, სანამ ბავშვი დედისა და მამის წარმოთქმას ისწავლიდეს, ესაიას სიტყვის თანახმად, სირიისა და ისრაელის სამხედრო კავშირი დაირღვევა, ხოლო დამასკოსა და სამარიის სიმდიდრე ასურთა მეფის მონაპოვარი გახდება. სწორედ ასურეთი იქნება ის სახელმწიფო, რომელიც საალაფოდ ისწრაფებს და ძარცვას დააჩქარებს. აღნიშნული მოვლენები 732 წელს აღსრულდა, ე. ი. წინასწარმეტყველების წარმოთქმიდან ორი წლის შემდეგ. მას მერე, რაც ესაიას სიტყვის პირველი ნაწილი გამართლდა (ანუ ესაიას შვილი შეეძინა და სახელად გრაგნილზე დაწერილი სიტყვები ეწოდა), უეჭველი იყო მისი მეორე ნაწილის გარდაუვალობა (ანუ სირია-ისარაელის განადგურება). წინასწარმეტყველი ცდილობდა, იუდეველ მეფეში სარწმუნოებრივი მუხტი გაემძაფრებინა და სწორი სულიერი ორიენტირი დაესახა, თუმცა აქაზმა დახმარებისთვის უზენაესის ნაცვლად ასურელებს მიმართა. ხალხის უდიდესი ნაწილი, თავად ურია მღვდელიც კი, მეფის შეხედულებებს იზიარებდა და ღვთისმსახურების წარმართული წეს-ჩვეულებანი შეეთვისებინა, რისთვისაც სამართლიანად მოუწევდა პასუხისგება ზეციური სამსჯავროს წინაშე.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: შემდეგ ესაია ამბობს, რომ დაუახლოვდა წინასწარმეტყველ ქალს, ვისშიც სულიწმინდა მოიაზრება. ებრაულ ენაში ტერმინი სულიწმინდა მდედრობითი სქესის სიტყვით რუა გადოიცემა. ზოგიერთების აზრით, ქალში ვისაც დაუახლოვდა ესაია, ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელი მოიაზრება, რომელსაც თამამად ძალგვიძს ასევე ვუწოდოთ წინასწარმეტყველი).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მე-4 მუხლში გაცხადებულია, რომ მითითებული მოვლენები მოხდება მანამ, სანამ ყმაწვილი (ესაიას მეორე შვილი) შეძლებს თქვას დედა და მამა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დარჩენილ მუხლებში ესაია თანამემამულეებს კიდევ ერთხელ მიმართავს და ეუბნება, რომ იუდეის სამეფოს მიერ მოკავშირედ არჩეული ასურეთი, რომ არა უზენაესის თანადგომა და შემწეობა, არც მათ დაინდობდა და მძიმე დღეს აწევდა.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 9</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია წინამდებარე თავის პირველ შვიდ მუხლში რიგით მეორე მესიანურ წინასწარმეტყველებას გადმოგვცემს, სადაც იუდეის სამეფოს თანამედროვე მძიმე ცხოვრებიდან მზერას მომავალ, ნათელ დღეებს მიაპყრობს, როდესაც ქვეყანას მესია მოევლინება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘მაგრამ აღარ იქნება წყვდიადი შეჭირვებულისთვის. როგორც წინა დროებამ დაამცირა ზებულონის ქვეყანა და ნაფთალის ქვეყანა, ასე უკანასკნელ დროს განადიდებს ზღვისპირეთს, წიაღიორდანეს და წარმართთა გალილეას”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დადგება ჟამი, როდესაც წყვდიადი და სიბნელე წარსულს ჩაბარდება. ისრაელის სამეფოს ჩრდილოეთით განლაგებულ დამცირებულ მდგომარეობაში მყოფი რეგიონების დასახელებისას ესია მთელს იუდეველ ერს მოიაზრებს. დამცირებულს უწოდებს, რადგან 732 წელს, თეგლათ-ფალასარის დროს, ისრაელის სამეფოს აღნიშნული ნაწილი ასურულ პროვინციად გადაიქცა. გაივლის რამდენიმე საუკუნე და განკაცეული მესიის ყრმობის წლები და ქვეყნიური მსახურების დსაწყისი სწორედ ხსენებულ ზღვისპირა კუთხეს დაუკავშირდება[4]. წარმართთა გალილეა ნეფთალემის კუთვნილი მიწების იმ ნაწილს ეწოდება, საიდანაც ასურელებმა წარმართების ჩასახლების მიზეზით იუდეველები გაასახლეს[5]. ცნობილია, რომ ჩრდილოეთის სამეფოდან გადასახლება რამდენიმეგზის განხორციელდა. მკვლევართა ნაწილი ვარაუდობს, რომ სახელწოდება წარმართთა გალილეა სოლომონის მეფობას უკავშირდება, როდესაც მან ერთიანი იუდაური სამეფოს ჩრდილოეთით განთავსებული მიწების ნაწილი ტვიროსის მეფეს უბოძა. სწორედ ამიტომ უწოდებდნენ მას წარმართთა გალილეას.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘ხალხმა, ბნელში მოარულმა, იხილა ნათელი დიდი, წყვდიადის ქვეყანაში მცხოვრებლებს ნათელი გამოუბრწყინდა”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია წინამდებარე მუხლში გადმოცემულ მოვლენას, რომელიც საუკუნეების შემდეგ უნდა აღსრულებულიყო, უკვე მომხდარი ამბის სახით ჰყვება. მსგავსი ხასიათის თხრობას წინასწარმეტყველებთან საკმაოდ ხშირად ვხვდებით, რადგან ისინი მომავლს რიგ შემთხვევაში როგორც აწყმოს, ხოლო ზოგჯერ ვითარცა წარსულს განჭვრეტენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-5. ესაია მსმენელს სიხარულისკენ მოუწოდებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 6-7. `რადგან ვაჟი შეგვეძინა ჩვენ, ძე მოგვეცა; და იქნება მთავრობა მის მხრებზე; და უწოდებენ მას სახელად საკვირველ მრჩეველს, ძლიერ ღმერთს, საუკუნო მამას, მთავარს მშვიდობისა. რათა იზარდოს მთავრობამ და მშვიდობამ დაუსრულებლად, დავითის ტახტზე და მის სამეფოზე, რათა გაამყაროს და დააფუძნოს სამართლითა და სიმართლით ამიერიდან და უკუნისამდე. უფალ ცაბაოთის შური იქმს ამას~.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მესიის შესახებ ხუთ მინიშნებას გამოთქვამს:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">1. ყრმა გვეყოლება ‘ჩვენ”, ანუ ის, ვისზეც წინასწარმეტყუველი საუბრობს იუდეველი ერის წიაღში იშვება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">2. იგი დამწყემსავს ღვთის რჩეულ ერს და მთელ სამყაროს. მხრებზე მთავრობის ტვირთვა მესიის სამეფო პატივს წარმოაჩენს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">3. იმას, ვინც მომავალში უნდა იშვას, ოთხი სახელი ექნება: ა). საკვირველი მრჩეველი, რადგან მას ხალხი სიხარულით მოუსმენს[6]. ბ). ძლიერი ღმერთი \ ბიბლიის ებრაულ ტექსტში ღმერთის აღმნიშვნელად გვხვდება ტერმინი ელი. წმინდა წერილის არც ერთ წიგნში ყველაზე მართალი ადამიანიც კი აღნიშნული ტერმინით არ იხსენიება და ის საკუთრივ ღმერთს განეკუთვნება. გ). საუკუნო მამა \ განმმრეტებლთა ნაწილში მესიისთვის განკუთვნილი სახელი გაუგებრობას იწვევდა. ისინი ამბობდნენ, რომ განკაცების საიდუმლო ყოვლადწმინდა სამების მეორე ჰიპოსტასს, ძე ღმერთს უკავშირდება და, შესაბამისად, როგორ შეიძლება იგი მამას, პირველ ჰიპოსტასს უიგივდებოდეს? მოცემულ შემთხვევაში საუბარია მესიის დროსთან და არა სამების ჰიპოსტასებთან მიმართების შესახებ, რომ ისიც ისეთივე მარადიულია, როგორც მამა. დ). მთავარი მშვიდობისა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">4. მესიის მეუფებასა და წუთისოფლად მოტანილ მშვიდობას არასოდეს ექნება დასასრული. მისი სამეფო მშვიდობის სამეუფო გახდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">5. ყოველივე ეს აღსრულდება, რადგან ასეთია ნება ღვთისა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 9-21. ნათელი მომავლის თაობაზე უწყების შემდეგ ესაია აწმყოს უბრუნდება კვლავ, რომ თანამედროვე ადამიანები მკაცრად ამხილოს და ხსნის გზა დაუსახოს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 10</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავის მთავარი თემაა უწყება ასურეთის იმპერიის შესახებ. ასური სემის ერთ-ერთი ძის სახელია[7]. იგი შემდეგში მისგან წარმომდგარ ხალხს ეწოდა. ასურის ჩამომავლები მდინარე ტიგროსის აღმოსავლეთ სანაპიროზე, მესოპოტამიში, დასახლდნენ. მათი სამკვიდრებელი იმგვარად იყო გამაგრებული, რომ მტერი ვერ ახერხებდა ახალგაზრდა ერის მოხელთებას, რითიც ასურული ეთნოსის ჩამოყალიბების პროცესი დაჩქარებული ტემპებით მიმდინარეობდა. ირგვლივ საკმაოდ მტრულად განწყობილი მოსახლეობა მკვიდრობდა, რაც ხშირ დაპირისპირებას იწვევდა. ომების შედეგად ასურელები გამოცდილებას ღებულობდნენ. მოგვიანებით მათმა სამეფომ ისეთ ძლევამოსილებას მიაღწია, რომ საუკუნეების მანძილზე მსოფლიოს უძლიერეს სახელმწიფოს წარმოადგენდა. ასურის ჯარები არაერთგზის თვით ეგვიპტეშიც კი შეჭრილან და მსოფლიოს ერთ-ერთი უძლიერესი სახელმწიფო დაუმორჩილებიათ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5. ‘ოი, ასურო, კვერხთო ჩემი წყრომისა! არგანი მათ ხელში ჩემი მრისხანებაა!~</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ასურის წარმატება უზენაესისგან იყო. უფალი მას როგორც დასჯის იარაღს იყენებდა ურჩი ერების წინააღმდეგ, თუმცა, ესაიას უწყებით, მან ძლიერება საკუთარ თავს განუკუთვნა და გაამპარტავანდა. ამიტომაც დაისჯება და ეს სასჯელი საკმაოდ მძიმე იქნება. წინასწარმეტყველის უწყება ძვ. წლ. აღ-ის 539 წელს აღესრულა: მიდიისა და ბაბილონის გაერთიანებულმა ძალებმა დაიპყრეს ქ. ნინევი, ასური კი მიდიის პროვინციად გადაიქცა.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 11</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბიბლიის მკვლევართა დიდი ნაწილი თანხმდება, რომ წინარე თავში გადმოცემული მესიანური სწავლება ესაიას ცხოვრების ბოლო პერიოდს უკავშირდება და ამ მონაკვეთს წინასწარმეტყველის მიერ გამოთქმულ გედის სიმღერას უწოდებენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. ‘ამოვა ყლორტი იესეს კუნძიდან და ნორჩი ნერგი მისი ფესვებიდან ნაყოფს გამოიღებს. დაივანებს მასზე უფლის სული, სული სიბრძნისა და გონიერებისა, სული რჩევისა და სიმხნევისა, სული შეგნებისა და უფლის შიშისა. ის უფლის შიშით ისულდგმულებს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია პირველივე ქადაგებაში იუწყებოდა, რომ მოიკვეთებოდა ისრაელის მძლავრი ხე და მისგან მხოლოდ ფესვი დარჩებოდა[8]. ცხოვრების დასასრულს კი წინასწარმეტყველი კვლავ იმავე მოკვეთილ ხეს განჭვრეტს, რომლის ფესვებშიც სიცოცხლის ძალა იხილვება. და აი, იესეს ფესვიდან ახალი ნერგი აღმოცენდება, რაც ასურეთის იმპერიის დაცემის შემდეგ მოხდება. უფრო ზუსტ განსაზღვრებას დროის შესახებ ესაია არ იძლევა. მაშ ასე, დიდად დამდაბლდება დავითის სახლი და მრავალი შეჭირვება ექნება მას, მაგრამ განსაცდელების შემდეგ კვლავ აღორძინდება. იაკობ მამამთავარი საკუთარი ძეების კურთხევისას იუდას განსაკუთრებულად ლოცავდა, რითიც მის შთამომავლთა შორის მესიის მოვლენის თაობაზე იუწყებოდა. გაივლის დაახლოებით ცხრა საუკუნე. ამჯერად ესაია იაკობის კურთხევას აკონკრეტებს და მიუთითებს, რომ მესია, ვისზეც მამამთავარი საუბრობდა, იუდას მრავალრიცხოვან ჩამომავლობაში, საკუთრივ იესეს ძირიდან აღმოცენდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">როგორი იქნება მესია, ახალი ნერგი იესეს ფესვიდან? განა ქვეყნიური ძალა-უფლებითა და ხელმწიფებით განმტკიცებული მრისხანე მეფე და მხედარმთავარი? ასეთი მეფის შესახებ ესია არსად საუბრობს. პირიქით, წინასწარმეტყველი სრულიად საპირისპირო რამეს განჭვრეტს: მასზე, ვისაც იაჰვე მოავლენს, დაივანებს ’უფლის სული, სული სიბრძნისა და გონიერებისა, სული რჩევისა და სიმხნევისა, სული შეგნებისა და უფლის შიშისა. ის უფლის შიშით ისულდგმულებს”. აღსანიშნავია, რომ ესაია ძველი აღთქმის წინასწარმეტყველთა შორის ყველაზე ხშირად საუბრობს სულიწმინდაზე.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-5. ‘დანახულით არ განსჯის და გაგონილით არ დაიწყებს მხილებას. სიმართლით განსჯის ღარიბ-ღატაკთ, სისწორით განიკითხავს ქვეყნის ბედშავთ, დაჰკრავს მიწას თავის ბაგეთა კვერთხს და თავისი ბაგეთა სუნთქვით მოკლავს უკეთურს. სიმართლე იქნება სარტყლად მის წელზე და სიწრფელე სარტყლად მის ფერდებზე”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ძველ დროს აღმოსავლეთში სასამართლო დავები გარკვეული საფასურის გადახდის შესაბამისად წყდებოდა და ღარიბი ადამიანი შეძლებულის წინააღდეგ იმთვითვე განწირული იყო მარცხისთვის. ესაია უთითებს, რომ იესეს ფესვიდან ამოზრდილი ყლორტი ამგვარი მსაჯული როდი იქნება, არამედ მასთან მხოლოდ სიმართლე იზეიმებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">`და თავისი ბაგეთა სუნთქვით მოკლავს უკეთურს” (მხ. 4). მითითებული ადგილი პავლე მოციქულმა თესალონიკელთა მიმართ ეპისტოლეში წარმოადგინა როგორც უწყება ქრისტეს მიერ ანტიქრისტეს ძლევის შესახებ[9].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 6. `მგელი კრავთან ერთად იცხოვრებს, და ვეფხვი თიკნის გვერდით წამოწვება, ხბო, ლომის ბოკვერები და ხარი ერთად იქნებიან...~</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეკლესიის მამები განსხვავებულ განმარტებას გვთავაზობენ. ნაწილი მიიჩნევს, რომ მოცემულ შემთხვევაში მეორედ მოსვლის შემდგომ მდგომარეობაზეა საუბარი, როდესაც ცხოველები და ადამიანები ჰარმონიულად იცხოვრებენ. სხვების აზრით, მხეცებში წარმართი ხალხები მოიაზრებიან, რომლებიც ძვ. აღთქმის რჩეულ ერს ისე ექცეოდნენ, როგორც მტაცებელი მხეცები - თიკანსა და ხბოს და მათ მოძღვრებას ღმერთის თაობაზე არაფრად მიიჩნევდნენ, მაგრმა დადგება ჟამი, როდესაც სულიერად გაველურებული ხალხები ღვთის ხმას მოისმენენ და საპირისპირო თვისებებით აღივსებიან.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 12</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მითითებული თავი 6 მუხლისგან შედგება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-2. ‘შენ იტყვი იმ დღეს: გმადლობ, უფალო, რომ განმირისხდი; რომ დაცხრა შენი რისხვა და მანუგეშე. აჰა, ღმერთია ჩემი ხსნა, ვესავ და არ მეშინია, რადგან უფალია ჩემი ძალა და სიმღერა, უფალი! ის იყო ჩემი მხსნელი”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">უფალი ესაიას პირით ამცნობს იუდას, რომ დადგება ჟამი, როდესაც ისინი კვლავ უკან მობრუნდებიან ტყვეობიდან. წინასაწარმეტყველი სამადლობელ ჰიმნს გამოთქვამს, რითაც ნაწყალობებმა იუდეველებმა მადლობა უნდა აღუვლინონ შემოქმედს მსგავსად მოსესი და მარიამისა, რომელთაც მეწამული ზღვის გადალახვის შემდეგ დიდება უძღვნეს უზენაესს მათთვის მინიჭებული შეწევნისთვის.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3. `და თქვენ სიხარულით ამოხაპავთ წყალს ხსნის წყაროებიდან~.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მომავალი სიხარულის გადმოსაცემად თანატომელებისთვის კარგად გასაგებ მაგალითს იშველიებს. აღთქმულ მიწაზე წყალი დიდად ფასობდა, რადგან განსაკუთრებით ზაფხულში ძლიერი გვალვისას წყაროები და მდინარეები შრებოდა. წინასწარმეტყველის თქმით, განსხვავებით პალესტინური მდინარეებისგან, მის მიერ ხსენებული წყაროები ამოუწურავი იქნება[10].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მე-12 თავის 3-6 მუხლი ნათლისღების დღესასწაულის მსახურებაზე წარდგომის სახით იკითხება. შესაბამისად, ეკლესიის მამები ხსნის წყაროებში ხედავენ უწყებას ნათლისღების საიდუმლოს თაობაზე.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">თავი 13</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას წიგნის 13\23 თავები ეძღვნება წინასწარმეტყველებებს წარმართული ერებისა და სახელმწიფოებების შესახებ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘განაჩენი ბაბილონისა, რომელიც იხილა ესაიამ, ამოცის ძემ" .</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია წარმართი ერების მომავლის გაცხადებას ბაბილონით იწყებს. აღნიშნული იმპერიის დედაქალაქიც იმავე სახელწოდების ბაბილონი იყო, სადაც დასაბამიდანვე ღვთის წინააღმდგომი სული მკვიდრობდა[11] და შემდგომი საუკუნეების მანძილზე, მრავალი მმართველი დინასტიის ცვლილების მიუხედავად, უკეთურება მუდმივად პროგრესირებდა. საუკუნეების მანძილზე ბაბილონი ისრაელის ღმერთთან დაპირისპირებული ძალების ეპიცენტრად მიიჩნეოდა. იგივე სიმბოლიკა გვხვდება გამოცხადების წიგნშიც, სადაც დიდი მწუხარების ჟამია აღწერილი[12].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 4. 'მთებზე გუგუნია, თითქოს მრავალი ხალხისაგან, ერთად თავშეყრილი ხალხების სამეფოთა ჟრიამული; ცაბაოთ უფალი თავად ათვალიერებს საომრად გამზადებულ ლაშქარს".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი მთებში გაჟღერებული ხმის შესახებ გვამცნობს. მითითებულ მთებში ბაბილონისა და მიდია-სპარსეთის სახელმწიფოების გამყოფი მთები მოიაზრება. ბრბოს ხმაში ბაბილონის წინააღმდეგ გაერთიანებული სახელმწიფოები და მათ მიმხრობილი ხალხები იგულისხმებიან.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 17. 'აჰა, აღვძრავ მათზე მიდიელებს, რომლებიც ვერცხლს არად აგდებენ და ოქრო არ ახარებთ".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი მიდიის შესახებ საუბრობს. მიდიელებმა ესაიას პერიოდში არა ერთი ზიანი მიაყენეს ასურეთის სამეფოს. თიგლათფალასარი და სარგონი მათ დამორჩილებას ცდილობდნენ. სარგონმა მიდიელთა დიდი ნაწილი ემათსა და კელესირიაში გადაასახლა. თუმცა რაც უფრო სუსტდებოდა ასურეთის სამეფო, მით მეტად ძლიერდებოდნენ მიდიელნი. ესაია არ ახსენებს სპარსელებს და ამის მიზეზი ისაა, რომ წინასწარმეტყველის პერიოდის იუდეველთათვის სპარსელები უცნობი მოდგმის ხალხი იყო.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">'მიდიელნი ვერცხლს არ აფასებენ და ოქრო არ სურთ". ამით ნაჩვენებია, რომ ისინი არა თუ სიმდიდრის მოპოვების მიზნით დაესხმიან ბაბილონს, არამედ ღვთის ნებას აღასრულებენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 19. 'ბაბილონი - სამეფოთა მშვენება, ქალდეველთა დიდების სამკაული, დაემსგავსება უფლისგან დაქცეულ სოდომს და გომორას".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბაბილონი რამდენიმე საუკუნის მანძილზე სამყაროს უძლიერესი იმპერი იყო. მსოფლიო ცივილიზაციის აკვანი სწორედ ამ სახელმწიფოში დაირწა. მათემატიკისა და ასტროლოგიის ფესვები უძველეს ბაბილონს უკავშირდება. ხსენებული ტერიტორიის პირველმემკვიდრენი ქამის ჩამომავლები - ქუშიტები იყვნენ. მათ ებრაელები კასდიმებად იხსენიებდნენ, ხოლო უძველეს წარწერებში გვხვდება სახელწოდება კალდაი, საიდანაც მომდინარეობს ცნობილი სახელწოდება ქალდეა. ქალდეველები ორ ტომად იყოფოდნენ - სუმირები და აკადები. მოგვიანებით ბაბილონში ჩასახლდნენ სემიტური ტომები, რომლებიც ადგილობრივი ქალდეური კულტურის გავლენის ქვეშ აღმოჩნდნენ და ყველაფრით შეერწყნენ აბორიგენ მოსახლეობას, გარდა ენისა. სწორედ ამ შეერთების გზით წარმოიქმნა უმძლავრესი სემიტური-ქუშიტური გენი, რომელმაც შექმნა ბაბილონისა და ასურეთის იმპერიები. ბაბილონის იმპერიამ დიდების მწვერვალს მეფე ნაბუქოდონოსორის დროს მიაღწია. ხსენებული იმპერია ყველანაირი სიმდიდრისა და ძალაუფლების მფლობელი გახდა. სამეფოს დედაქალაქი ბაბილონი მთელს იმდროინდელ მსოფლიოში გამორჩეული პოლისი იყო.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ.20-22. 'არასოდეს დასახლდება იგი და არ გაშენდება უკუნისამდე. არაბი არ დაიკარვებს იქ და არც მწყემსები დაიბინავებენ. უდაბნოს მხეცები გაიჩენენ იქ ბუნაგს და მიკიოტებით აივსება მათი სახლები, სირაქლემები დასახლდებიან იქ და ალქაჯები გათელავენ იქაურობას, აფთარნი იჩხავლებენ მის სასახლეებში და ტურები სალხინო პალატებში“.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე უწყება ბაბილონის დაცემის თაობაზე განმმარტებლებს განსხვავებულად ესმოდათ. ნაწილი მიიჩნევდა, რომ მოცემულ შემთხვევაში საუბარია ძვ. წ. აღ-ის 539 წელს განვითერებული მოვლენების შესახებ, როდესაც საპარსულ-მიდიურმა ჯარმა ქალდეველთა დედაქალაქი დაიპყრო და ბაბილონის იმპერიის არსებობას წერტილი დაუსვა. მაგრამ საქმე ისაა, რომ ესაიას ცნობისგან განსხვავებით, სადაც ბაბილონის სრულ განადგურებაზეა საუბარი, სპარსთა მეფე კიროსს დამორჩილებულ ქალაქში არაფრისთვის უხლია ხელი და მეგაპოლისმა, ყოველგვარი დარბევის გარეშე, საკუთარი სახე სრულად შეინარჩუნა. შესაბამისად, განმმარტებელთა მეორე ნაწილის თქმით, წინასწარმეტყველი საუბრობს არა სპარსულ-მიდიური არმიის წარმატებაზე, არამედ აღნიშნული მოვლენის უწინარეს ასურელთაგან ბაბილონის არაერთგზის შევიწროების თაობაზე. ისტორიკოსთა ცნობით, ასურელებმა ბაბილონში რამდენჯერმე ილაშქრეს: ძვ. წ. აღ-ის 700 წ., 689 წ., რასაც დაპყრობილი ქალაქის ნგრევა მოჰყვა, თუმცა მოგვიანებით დედაქალაქი კვლავ აღადგინეს. სწორედ ამას გულისხმობს ესაია. რაც შეეხება სიტყვებს: ‘არასოდეს დასახლდება იგი და არ გაშენდება უკუნისამდე” – მოცემულ შემთხვევაში ბაბილონის საბოლოო განაჩენია ნაუწყები. კიროსის შემდეგ მისი მემკვიდრენი, სპარსი მეფეები, დარიოსი და ქსერქსე, მიზანმიმართულად ანადგურებდნენ ბაბილონს. მოსახლეობა თანდათანობით ტოვებდა დქალაქს და გარკვეული დროის შემდეგ ბაბილონის ადგილმდებარეობაც კი დავიწყებას მიეცა. ესაია სწორედ მრავალი საუკუნის მანძილზე მიმდინარე მოვლენებს აერთიანებს და ასევე გვთავაზობს მის აღწერილობას.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 14</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. „მალე დადგება მისი ჟამი და მისი დღეები არ გაგრძელდება…“</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილი წინადადება ბერძნულ ბიბლიაში მე-13 თავის ბოლო ნაწილს განეკუთვნება. იმაში, ვისი ჟამიც მალე დადგება, ბაბილონი იგულისხმება. წინასწარმეტყველის სიტყვით, ბაბილონის იმპერია უნდა განადგურდეს, რადგან სხვაგვარად იუდეველების სამშობლოში დაბრუნება ვერ მოხერხდება, რადგან, როგორც მე-17 მუხლშია აღნიშნული: ბაბილონის მეფემ ქვეყნიერება უდაბნოდ აქცია, ხოლო პატიმრებს არ აძლევდა სახლში დაბრუნების ნებას (შდრ. ‘ქვეყანას რომ უდაბნოდ აქცევდა, ქალაქებს ანგრევდა და თავის ტყვეებს შინ არ აბრუნებდა?”). შესაბამისად, პატიმრადაა მოაზრებული ებრაელი ერიც. წინასწარმეტყველი ზემოთ წარმოდგენილი უწყებით იმპერიის დაცემის მიზეზს გადმოგვცემს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-4. ‘იმ დღეს, როცა ამოგასუნთქებს უფალი ჭირ-ვარამისგან და შფოთისაგან, და მძიმე სატანჯველისგან, რომლითაც იტანჯები. წარმოთქვამ ამ იგავს ბაბილონის მეფეზე და იტყვი: როგორ მოეღო ბოლო მტარვალს! როგორ მოეღო ბოლო მძლავრობას!”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე თავის 3-21 მუხლები გამრჯვების ჰიმნია, რომელიც იუდეველმა ხალხმა ბაბილონელი მეფის დამარცხებისას და საკუთარი მონობის დასასრულს უნდა იგალობოს. განმმარტებელთა შორის აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით განსხვავებული მოსაზრება გამოითქვა. ისინი სვამდნენ კითხვას: ვის გულისხმობს ესაია მოცემულ შემთხვევაში? ნაწილს მიაჩნდა, რომ წინასწარმეტყველი დემონზე საუბრობდა. ამგვარი მოსაზრება პირველად ტერტულიანემ გამოთქვა, რასაც წმ. გრიგოლ ღვთისმეტყველიც იზიარებდა. სხვათა აზრით, მეფე-ტირანში კრებსითად ყველა უკეთური ბაბილონელი ხელმწიფე იგულისხმება. მესამე მოსაზრების თანახმად, მტარვალში სენნახირიმი მოიაზრება. შესაძლოა, ვინმემ თქვას, რომ ხსენებული პირი ასურეთის მეფე იყო და არა ბაბილონისა. საქმე ისაა, რომ ბაბილონი ძვ. წ. აღ-ის მე-10 საუკუნეში ასურეთის ვასალი გახდა. ასურეთის მმართველის თიგალათფალასარ III-ის[13] ტიტულატურას ქრისტეშობმადე 728 წელს ახალი სახელი ემატება - მეფე ბაბილონისა. ასურეთის დედაქალაქი ნინევი იყო, მაგრმა იმპერიის კულტურულ ცენტრს ბაბილონი წარმოადგენდა. ორი სახელმწიფოს დაახლოების შედეგად მძლავრად მიმდინარეობდა ასიმილაცია და შემდგომში მოხდა ისე, რომ ასურელთა შორის ბაბილონურმა ‘ღვთაებამ” მარდუქმა მოიკიდა ფეხი. ასურეთის მეფეები სარგონ II[14] და სენნახირიმი[15] საკუთარ თავს ბაბილონელ ხელმწიფეებს უწოდებდნენ. სარგონის გარდაცვალების შემდეგ მთელს ასურეთში ამბოხის ტალღამ იმძლავრა. ელამიტელებმა ბაბილონის საყდარზე მუშაზიბ-მარდუქი განამწესეს. იგი სამი წელი მეფობდა[16]. სწორედ ხსენებული ამბოხის დაცხრომის მიზნით სენნახირიმმა დამსჯელი ღონისძიება აწარმოა, რასაც ბაბილონის განადგურება მოჰყვა (689 წ.), თუმცა სენნახირიმის ვაჟის ასარგადონის დროს დანგრეული ქალაქი კვლავ აღადგინეს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 13-14. 'გუშინ ამბობდი: ცად ავხდები, ღვთის ვარსკვლავთა ზემოთ ტახტს დავიდგამ და დავჯდები საკრებულო მთაზე, ჩრდილო კალთებზე. მაღლა ღრუბლებში ავიჭრები, უზენაესს გავუტოლდებიო!"</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე მუხლში გადმოცემული ცნობების მსგავსი გვხვდება წინასწარმეტყველ აბდიასთანაც: „არწივივით მაღლაც რომ აიჭრა, ვარსკვლავთა შორისაც რომ დაიბუდო, იქიდანაც ჩამოგაგდებ"[17]. საქმე ისაა, რომ ძველი ხალხების წარმოდგენით, ცა ქვეყნიერების სივრცის დასასრულს წარმოადგენდა, ხოლო მის შიგნითა ზედაპირზე ვარსკვლავები მდებარეობდნენ, ხილული სივრცის ზემოთ, ზედა მხრიდან კი (ანუ ზეცის მეორე მხარეს), უმაღლეს სფეროებში უზენაესის ტახტი ბრძანდებოდა. სწორედ იქით, ადამიანის მზერისთვის თვალუწვდენელი სიმაღლისკენ, მიილტვოდნენ ბაბილონელი მეფეები. ძველ ხალხთა ცნობიერებაში უზენაესი ძალის სამკვიდრებელი სიმაღლეებთან იყო დაკავშირებული. მაგ., ბერძნები და რომაელები ოლიმპოს მთას და მასზე განლაგებულ პანთეონს მიაპყრობდნენ იმედის თვალს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 18-19. 'ხალხთა ყოველი მეფე, ყველანი დიდებაში განისვენებენ, თავთავის სახლებში. შენ კი უსაფლავოდ გდიხარ, როგორც საძულველი, უდროული ნაშობი, როგორც დახოცილთა, მახვილით განგმირულთა სამოსელი, ქვიან ორმოში ჩაგდებული, როგორც გათელილი გვამი".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">გარდაცვლილი ადამიანისათვის საფლავის გამზადება და მასში დაკრძალვა უდიდეს პატივად მიიჩნეოდა. ეგვიპტელები და სპარსელები თავიანთ გარდაცვლილებს სახლზე უფრო ძვირფას და მყარ საფლავებს უმზადებდნენ. განსაკუთრებულ შეურაცხყოფად აღიქმებოდა, როდესაც მეფე სამეფო დაკრძალვის წესის აღსრულების გარეშე რჩებოდა. მითითებული მუხლების გათვალისწინებით, დაუკრძალავად დარჩენილ მეფეში ბაბილონის სამეფო მოიაზრება და ესაია მსოფლიოს მშვენებას, დედაქალაქ ბაბილონს, კვლავაც სასირცხვილო აღსასრულს უწინასწარმეტყველებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 28-34. ‘ასეთი განაჩენი იყო მეფე აქაზის სიკვდილის წელს. ნუ გიხარია, ფილისტიმის ქვეყანავ, რომ დაილეწა შენი მგვემელის კვერთხი, რადგან გველის ფესვიდან გამოვა უნასი და მისი ნაშიერი მფრინავი გველეშაპი იქნება…”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე წინასწარმეტყველების წარმოთქმის დრო მეფე აქაზის გარდაცვალებით თარიღდება - ქრისტეშობამდე 727 წელი. იგი ფილისტიმელებს მიემართება. მეფე ოზიამ, აქაზის ბაბუამ, რომელმაც იუდეა წინააზიის ერთ-ერთ უძლიერეს სახელმწიფოდ აქცია, სხვა მეზობელ ქვეყნებთან ერთად ფილისტიმელებიც დაიმორჩილა. ვასალური დამოკიდებულება იუდეის შემდეგი მეფეების დროსაც გაგრძელდა, მაგრამ სამხრეთის სამეფოს წინააღმდეგ მიმართული სირია-ისრაელის სამხედრო კავშირისას მეფე აქაზის გავლენა დამორჩილებულ რეგიონზე იქამდე შესუსტდა, რომ ფილისტიმელებმა იუდეის კუთვნილი რამდენიმე ქალაქი დაიპყრეს[18], თუმცა მოგვიანებით თეგლათ-ფალასარისგან მძიმე მარცხი იწვნიეს. ასურელი მეფე აქაზის გარდაცვალების წელს აღესრულა (727 წელი). როგორც ჩანს, ფილისტიმელები დიდად ხარობდნენ, რადგან დაილეწა მათი დამსჯელი კვერთხი. მიუხედავად ამისა, ესაია ფილისტიმელებს ამცნობს, რომ სიხარული არ იქნება ხანგრძლივი, ვინაიდან გველის ფესვიდან გამოვა უნასი და მისი ნაშიერი მფრინავი გველეშაპი იქნება. წინასწარმეტყველი ალეგორიას მიმართავს, გველმა (თეგლათ-ფალასარ III) შვა უნასი (სარგონი), ხოლო ამ უკანასკნელმა - მფრინავი გველეშაპი (სენნახირიმი). ესაიას მიერ წარმოთქმული სიტყვებიდან გარკვეული დროის შემდეგ ყველა ხსენებული ასურელი მეფე ფილისტიმელებს მართლაც უდიდეს ზიანს მიაყენებს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 15</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას მორიგი წინასწარმეტყველების ობიექტი - სახელმწიფო მოაბი. იუდეველებსა და მოაბელებს ერთურთთან სისხლისმიერი ნათესაობა ჰქონდათ[19], თუმცა საუკუნეების მანძილზე უპირისპირდებოდნენ ურთიერთს. ქვეყნის სახელი მათ მამამთავრს უკავშირდება: ლოთის უფროს ასულს საკუთარ მამასთან ცოდვით დაცემის შედეგად შეეძინება ძე, რომელსაც მოაბს უწოდებენ. იუდეველებთან შუღლის მიზეზი სადავო ტერიტორიები იყო: მკვდარი ზღვის აღმოსავლეთით მცხოვრები მოაბელები ჩრდილოეთით გადის ტომის კუთვნილ მიწებს ესაზღვრებოდნენ. რჩეული ერის მხრიდან აღთქმული მიწის განაწილებისას მოაბელებმა არა მარტო სახელმწიფოებრიობა შეინარჩუნეს, არამედ რიგ შემთხვაში პირიქით, თავს ესხმოდნენ და ჯაბნიდნენ ებრაელებს. მსაჯულთა წიგნებში აღნიშნულია, რომ თვრამეტი წლის მანძილზე იუდეველები მოაბს ემორჩილებოდნენ[20], საული საომარ მოქმედებებს აწარმოებდა მათ წინააღმდეგ. მხოლოდ მეფე დავითმა შესძლო შეუპოვარი მეზობლის დამორჩილება[21]. მოაბელთა მეფე მეშა ძვ. წ. აღ.-ის 900 წ. კვლავ იბრუნებს დამოუკიდებლობას და პირიქით, ებრაელთა ტერიტორიის ნაწილს, გადის ტომის კუთვნილ მიწებს, ეუფლება. ესია მე-15, მე-16 თავებში მეზობელი სახელმწიფოს განადგურების შესახებ იუწყება და ამ განაჩენის აღმსრულებელი ასურეთი იქნება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-4. ‘მოაბის განაჩენი. იმ ღამით, როცა გაძარცვეს ყარი, გაცამტვერდა მოაბი, რადგან იმ ღამით გაძარცვეს კირი, გაცამტვერდა მოაბი. ავიდა ტაძრად და დიბონში, გორაკებზე სატირლად; ნებოზე და მედებაზე გოდებს მოაბი; ყველას თავი გადაპარსული აქვს, წვერები ყველას მოკვეცილი აქვს…”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მოაბელებს თეგლათ-ფალასარისა და სარგონის მიერ ისრაელის სამეფოს წინააღმდეგ მიმართული ძალადობა დიდად ახარებდათ. ესაია კი მოცემულ შემთხვევაში იუწყება, რომ მსგავსი სახის განსაცდელი იმავე ასურელთაგან მათაც მოელით. ტექსტში ნახსენები არ-მოაბი დედაქალაქია. არ მოაბურ ენაზე ქალაქს ნიშნავს[22]. კირ-მოაბი მაღალ, ციცაბი კლდე კერაკზე გაშენებული სამხრეთის ყველაზე ძლიერი და მიუდგომელი მოაბური ციხე-სიმაგრე იყო[23]. ესაიას სიტყვის თანახმად, თავდასხმა ღამე მოულოდნელად მოხდება, როდესაც ადამიანებს ღრმად ეძინებათ. ციხე-სიმაგრეების სიმტკიცის მიუხედავად ასურელები მიზანს მიაღწევენ და მოაბს დაიმორჩილებენ.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 16</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-12. წინასწარმეტყველი სულიერი თვალით განჭვრეტს, თუ როგორ მოემართებიან შევიწროებული მოაბიდან ელჩები შემწეობისა და დახმარების სათხოვნელად იუდეის სამეფოში. ჩამოსულ ელჩებს იუდეის მეფე უარით გაისტუმრებს, რადგან, წინასწარმეტყველის სიტყვებით, მოაბელნი ამპარტავანი, მზვაობარი ხალხია და მათი მინდობა არ შეიძლება. ამიტომაც მარტო მოუწევთ მოსალოდნელ განსაცდელებთან ჭიდილი. მოაბელებს ერთი რამ დარჩენიათ – ცხარე ცრემლებით დაიტირონ ერთურთი მოსალოდნელი განსაცდელების წინ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 13-14. „სამი წლის შემდეგ, ქირავნობის წლების მიხედვით, შერცხვენილი იქნება მოაბის პატივი...“</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მოაბის დაქცევის შესახებ უწინარესაც არსებობდა წინასწარმეტყველება[24]. ყურადღებას იქცევს ტერმინი ქირავნობის წლები. ესაა დროის ყველაზე ზუსტი და კონკრეტული ათვლა-აღრიცხვა: ქირავნობის მიხედვით შეთანხმება გულისხმობდა მკაცრად განსაზღვრულ დროის მონაკვეთს. მაგალითად, როდესაც ერთი იუდეველი მეორეს დაიქირავებდა, ხელშეკრულება ქირავნობის დროის გათვალისწინებით იდებოდა, რაც ნიშნავდა იმას, რომ დაქირავებული მუშა დამქირავებელთან დათქმული ვადის ამოწურვისთანავე წყვეტდა შრომას და ერთი დღით მეტსაც აღარ დარჩებოდა. ასევე დამქირავებელიც, იმავე ქირავნობის შეთანხმების თანახმად, არ გაათავისუფლებდა დაქირავებულს შეთანხმებული დროის გასვლამდე[25]. ამით მითითებულია, რომ ზუსტად სამ წელის შემდეგ, არც მეტი არც ნაკლები, მოაბზე ესაიას ნათქვამი სიტყვები აღსრულდება. როდის და რა პირობებში ახდა წინასწარმეტყველება უცნობია, მაგრამ ფაქტია, რომ ისტორიული წყაროების თანახმად, ესაიას თანამედროვე ასურელი მეფე სენნახირიმი მოაბის მეფე კამოს-ნადობს იმ მმართველთა შორის მოიხსენიებს, რომლებიც ასურთა დიდი მბრძანებლის ფეხებს ეამბორებოდნენ.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 17</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ამ თავში ესაია დამასკოს შესახებ წინასწარმეტყველებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ.1-3. „წარმონათქვამი დამასკოზე: @ნახეთ, დამასკო აღარ იქნება ქალაქი, არამედ მხოლოდ ნანგრევთა გორა…^“</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია სირიის დედაქალაქის - დამასკოს დაცემის შესახებ საუბრობს. როდის უნდა წარმოთქმულიყო აღნიშნული უწყება? განმმარტებელთა ვარაუდით, იგი ესაიას ერთ-ერთ ყველაზე ადრეულ წინასწარმეტყველებას მიეკუთვნება. ბიბლიური და ისტორიული ცნობებით, ასურელემბა დამასკო ძვ. წ. აღ-ის 732 წელს დაიპყრეს და ადგილობრივი მეფის ნაცვლად ქვეყნის მმართველად ასურელი გუბერნატორი დანიშნეს. შესაბამისად, წინასწარმეტყველება 732 წლამდე უნდა თქმულიყო. დამასკოში მთელი სირია მოიაზრება. წინასწარმეტყველების აღსრულების თაობაზე თიგლათფალას III-ის სახელით შემორჩენილი ერთ-ერთი წარწერა მიუთითებს, სადაც იკითხება: ‘ვბრძანე, სირიელთა უდიდესი რაოდენობისთვის თავები მოეკვეათათ. ადარას, რაცინის მამის სასახლე, რომელიც მიუვალ კლდეზე იყო აგებული, ალყაში მოვაქციე და დავიპყარი. რვა ათასი ადამიანი ტყვედ წავასხი. დამასკოს ქვეყნის 500 ქალაქი ნაგვის გროვად ვაქციე”. თუმცა თიგლათფალასარის დარბევის შემდეგ დამასკო მალევე აღადგინეს, რაც იერემიასა და ეზეკიელის წიგნებითაც დასტურდება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ.4. 'იმ დღეს დაილევა იაკობის დიდება და მისი მსუქანი ხორცი დამჭლევდება".</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია ისრაელის სამეფოს შესახებ საუბრობს. იუდასთან შედარებით იგი საკმაოდ მძლავრი და ვრცელი ტერიტორიის მომცველი სახელმწიფო იყო. მანასესა და ეფრემის მრავალრიცხოვანმა და ძლიერმა ტომებმა ისრაელის დანარჩენი გვარები საკუთარი თავის გარშემო შემოიკრიბეს, სამეფოში წამყვან მდგომარეობას კი თავად ფლობდნენ. ჯერ კიდევ ერთიანი სახელმწიფოს გაყოფამდე ერთმანეთთან მტკიცედ დაკავშირებული 10 ტომი ეჭვის თვალით უმზერდა იუდას შთამომავლებს, რადგან ისტორიულ წარსულში მოპოვებული ყველა წარმეტება იოსეფის გენეტიკური მემკვიდრეების, იოსეფიტების, ხელმძღვანელობით იყო მიღწეული. სწორედ მათ ეკავათ დაწინაურებული ადგილი სამუელის ეპოქამდე[26]. იუდას სამეფო ხშირად ვასალურ დამოკიდებულებაში იყო ისრაელთან, რადგან ეს უკანასკნელი თავისი ძლიერების გამო იძულებულს ხდიდა იუდას მეფეებს, ანგარიში გაეწიათ ჩრდილოეთის სახელმწიფოსთვის. ხორცის დამჭლევებაში ისრელზე მოწევნადი უბედურებები იგულისხმება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მომდევნო მუხლებში წინასწარმეტყველი ისრაელის დასჯის მიზეზებზე საუბრობს: ერთი მხრივ, ეს ჭეშმარიტი ღმერთის დავიწყების შედეგია, ხოლო, მეორე მხრივ, - ისრაელის სამეფოში გამეფებული კერპთაყვანისმცემლობის.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 18</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘ვაი, ფრთებით დაჩრდილულ ქვეყანას, ქუშის მდინარეთა გაღმა რომ არის!”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი ეთიოპიის შესახებ საუბრობს. ესაა თანამედროვე სამხრეთ ეგვიპტე, სუდანი და დღევანდელი ეთიოპიის ჩრდილოეთ ნაწილი. ძველ ეთიოპიაში დიდი რაოდენობით ბუზი ბინადრობდა. ამიტომაც უწოდებდნენ მას ფრთებით დაჩრდილულ ქვეყანას. იგი საკმაოდ ძლიერი სახელმწიფო იყო. ესაიას პერიოდისთვის ეთიოპიელებმა ზედა ეგვიპტე დაიპყრეს და საკუთარი მმართველობა დაამყარეს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘ზღვით რომ აგზავნით მალემსრბოლებს წყალზე მოცურავე ლერწმის - ნავებით! გასწით, მკვირცხლთ მოციქულნო, მოჭიმულ და ალესილ ხალხთან, საშიშარ ერთან დასაბამიდან დღესამომდე, ხალხთა დამთრგუნველთან და გამთელავთან, რომლის ქვეყანას ხევები სერავენ!”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ისტორიული წყაროების თანახმად, ეთიოპიელი მეფე ტირგაკა ფილისტიმელებსა და იუდეველებს ასურელი მეფის სენნახირიმის წინააღმდეგ სამხედრო კავშირს სთავაზობდა. მისი ელჩები ეგვიპტური ლერწმებისგან დამზადებული სწრაფმავალი ნავებით მდინარე ნილოსს მოუყვებოდნენ, რომელსაც ზღავას უწოდებდნენ. ესაია ჩამოსულ სტუმრებს სამშობლოში, უკან დაბრუნებისკენ მოუწოდებს, რადგან წინასწარმეტყველმა იცის, რომ ღვთისაგან დაცული იუდეა არ საჭიროებს სამხედრო კავშირს ასურეთის წინააღმდეგ, თუნდაც ისეთ ძლიერ სახელმწიფოსთან, როგორიც ეთიოპიაა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7. ‘იმ დღეს ძღვენს მიართმევს ცაბაოთ უფალს ცაბაოთ უფლის სახელის ადგილზე, სიონის მთაზე, მოჭიმული და ალესილი ერი, დასაბამიდან დღესამომდე საშიშარი ერი, ხალხი დამთრგუნველი და გამთელავი, რომლის ქვეყანას ხევები სერავენ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია წინასწარმეტყველებს, რომ ასურელთაგან განცდილი გამანადგურებელი მარცხის შედეგად ეთიოპიელები ცაბაოთ უფლის ძლიერებას აღიარებენ და ძღევნს მიართმევენ მას სიონის მთაზე. უცნობია, მოხდა თუ არა ასე, მაგრამ მოცემულ შემთხვევაში შესაძლოა, შორეული მომავალი იგულისხმებოდეს, როდესაც სამყაროს ყველა ხალხი, მათ შორის ეთიოპიელნიც, განკაცებულ ღმერთს მიაგებენ თაყვანს.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 19</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1-15. ‘ეგვიპტის განაჩენი. აჰა, ამხედრებულია უფალი მსუბუქ ღრუბელზე და მიდის ეგვიპტეში. შეირყევიან მის წინაშე ეგვიპტის კერპები და დაუდნებათ მკერდში ეგვიპტელებს გულები…”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">სახელწოდება ეგვიპტე ფინიკიური წარმომავლობისაა და დახრილ, დაკლაკნილ ზღვის სანაპიროს ნიშნავს. მის შემადგენლობაში ნილოსის სანაპიროებზე განლაგებულ უნაყოფიერეს მიწებთან ერთად საკმოდ მრავალრიცხოვანი უდაბური ადგილებიც შედიოდა, სადაც არაფერი ხარობდა. ქვეყნის ის ნაწილი, რომელიც მდინარის სიშორის გამო მოურწყველი რჩებოდა, ნილოსს სახელდახელო არხებით უკავშირდებოდა. ეგვიპტის განსაკუთრებული მოსავლიანობა ნილოსის სამთვიან ადიდებასა და მიმდებარე მიწების წყლებით დაფარვას უკავშირდებოდა. წყლის რაოდენობა გვიან გაზაფხულზე იმატებდა და ზაფხულის ბოლომდე არ იკლებდა, რაც მდინარის სათავეში ტროპიკული წვიმებითა და თოვლის მასების ლღობის შედეგად იყო გამოწვეული. ძველი ეგვიპტე ორ ნაწილად იყოფოდა - ზედა და ქვედა ეგვიპტე. ზედა ეგვიპტის მთავარი ქალაქი იყო თებე, ხოლო ქვედასი - მემფისი. ქვეყანაში ქამის ჩამომავლები ცხოვრობდნენ. ეგვიპტის პირველ მეფედ ისტორიული წყაროები მენესს ასახელებენ (ძვ. წ. აღ-ის 3 892 წ.). ეგვიპტის ხელისუფლებაში წინარე საგვარეულოს დამხობის გზით ოცდაათი დინასტია შეიცვალა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესიას თანამედროვე იუდეველთა ნაწილი ასურელთაგან თავდაცვის შესაძლებლობად სამხრეთის შორეულ მეზობელთან კავშირს მიიჩნევდა, მაგრამ წინასწარმეტყველი ხედავდა, რომ ამგვარი შემწეობის ძიებას აზრი არ ჰქონდა, რადგან ღვთის მსჯავრი ახლო მომავალში თავად ეგვიპტესაც მოელოდა. წინასწარმეტყველება ზუსტად აღსრულდა, ეგვიპტე ნელნელა სუსტდებოდა, ოდესღაც ძლევამოსილი სახელმწიფო საბოლოოდ ძვ. წ. აღ-ის მე-6 საუკუნის დასასრულს სპარსეთის პროვინციად გადაიქცა, მე-4 საუკუნეში იგი ალექსანდრე მაკედონელმა დაიმორჩილა, მოგვიანებით კი რომის იმპერიის იურისდიქციაში მოექცა. პირველ საუკუნეში, ქრისტეშობისას, ეგვიპტე მხოლოდ სოფლის მეურნეობის ექსპორტით გამოირჩეოდა, რასაც ისტორიკოსები წარსულში მსოფლიოს ერთ-ერთი უძლიერესი სახელმწიფოს დეგრადაციის მანიშნებლდა მიიჩნევენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 19-20. ‘იმ დღეს იქნება უფლის სამსხვერპლო ეგვიპტის ქვეყნის შუაგულში და უფლის სვეტი მის საზღვართან. იქნება ეს ცაბაოთ უფლის ნიშად და სასწაულად ეგვიპტის ქვეყანაში, რადგან შეღაღადეს უფალს დამთრგუნველთა გამო და მოუვლენს უფალი მაცხოვარს და პატრონს და იხსნის მათ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">უფლის სამსხვერპლოში განმმარტებლები ახალი აღთქმის ეკლესიის შესახებ სწავლებას ხედავენ. მიუხედავად კერპთა სიმრავლისა, ეგვიპტე ის სახელმწიფო აღმოჩნდა, რომელმაც დაუბრკოლებლად მიიღო ღვთის სიტყვა და ხუთ უძველეს მსოფლიო საპატრიარქოთა შემადგენლობაში შედიოდა.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 20</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი[27]: ძვ. წ. აღ-ის 727 წელს, ასურელი იერარქის, თეგლათ-ფალასარის გარდაცვალებისას სახელმწიფოს მართვის სადავეები სალმანასარს გადაეცა. ისრაელის მეფე ჰოშეაყმა (სამხრეთის სამეფოს რიგით ბოლო მეფე), ისარგებლა რა იმპერიაში არსებული დროებითი გაურკვევლობით, ეგვიპტესთან დაიწყო მოლაპარაკებები და ნინევს ხარკის გადახდა შეუწყვიტა. იუდეველი მეფე ასურელებმა დააპატიმრეს და საპყრობილეში ჩასვეს, თუმცა ეფრემელები დანებებას არ აპირებდნენ. მტერმა ისრაელის დედაქალაქი 725 წელს ალყაში მოაქცია. მიუხედავად მრავალი მცდელობისა, სამარიის კედლები, მსგავსად გადაულახავი კლდეებისა, აღიმართა მომხდურთა წინაშე. ხსენებული მოვლენების შესახებ ბიბლია საკმაოდ მწირ ცნობებს გვაწვდის. ასურელთა შეტევა სამი წელი მიმდინარეობდა. მთელი ამ დროის მანძილზე გალავანს შიგნით მყოფი სამარიის მოსახლეობა ქალაქის მისადგომებთან ერთსა და იმავე სურათს უმზერდა: კარავთა განუზომელი რაოდენობა, მრავალ ადგილას დანთებული ცეცხლი, საალყო მანქანების სილუეტები… იუდეველებს დიდი იმედი ჰქონდათ, რადგან მცირეოდენი დროით უწინ იმავე სალმანასარმა ვერაფერი გააწყო ტვიროსის წინააღმდეგ. ისრაელის სამეფოს მკვიდრებს ეიმედებოდათ, რომ იგივე გამეორდებოდა რჩეული ერის შემთხვევაშიც.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ერთხელაც, უმძიმესი ალყის მესამე წელს, სამარიელები მტრის ბანაკის გასაოცარი გამოცოცხლების მომსწრენი შეიქმნენ. მთელს პერიმეტრზე ჯარისკაცთა ქუხილისებრი შეძახილების თანხლებით ერთი, დაცვით გარშემოზღუდული სამხედრო ეტლი მოემართებოდა. ეტლში თეთრებში შემოსილი, მხარბეჭიანი ადამიანი იდგა. ამიერიდან სალმანასარი, რომელმაც დაიწყო სამარიის ალყა, აღარ იყო ასურეთის მმართველი, რადგან იერარქების ამბოხების შედეგად ხელისუფლებაში ახალი მეფე აღზევდა, სახელად სარგონი[28]. აღნიშნული გადატრიალება ისრაელის დედაქალაქის გარშემო შეკრებილი ჯარისკაცებისთვის იმედისმომცემი შეიქმნა. წინარე ასურელი მეფების მიერ წარმოებულმა აურაცხელი რაოდენობის ომებმა და, შესაბამისად, მუდმივმა სამხედრო მზადყოფნამ მეომრები ძლიერ დაქანცა. იმედოვნებდნენ ისინი, რომ ახალი ხელისუფალი, რომელიც წინარეთაგან განსხვავებით მშვიდობიან მოლაპარაკებებს ანიჭებდა უპირატესობას, შეწყვეტდა საომარ მოქმედებებს და გადაღლილ ჯარისკაცებს სახლებში დააბრუნებდა, თუმცა მოლოდინები მალევე გაცუდდა. მხოლოდ ერთ საკითხში გამოვლინდა მცირეოდენი ნუგეში: გავრცელებული ხმების თანახმად, სარგონი, მსგავსად უწინდელი იერარქებისა, არ იყო დესპოტი და დაუნდობელი მმართველი. შესაძლოა, სწორედ აღნიშნულმა ხმებმა და სარგონის დაპირებებმა დააჩქარა სამარიელთა კაპიტულაცია. ყოველ შემთხვევაში ცნობილი ფაქტია, ისრაელის დედაქალაქში აღმოჩენილ ასურელებს სამარია არ დაუქცევიათ, როგორც ეს სხვა დროს მომხდარა ქალაქების დაპყრობისას. შედეგად 27 000 ადამიანი იმპერიის სხვადასხვა კუთხეში გადაასახლეს. ძვ. წ. აღ-ის 722 წელს იუდეველთა ჩრდილოეთის სამეფომ არსებობა შეწყვიტა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეფრემი ნელნელა ცარიელდებოდა. უცხო სახელმწიფოში წაყვანილთა ადგილს ასურეთიდან ჩამოსახლებული ‘მეფის მორჩილი” მოსახლეობა იკავებდა. ბრძოლების შედეგად დაუძლურებულ ქვეყანაში ძლიერი შიმშილობა დაიწყო. იყო რამდენიმე შემთხვევა, როდესაც მშიერი ლომების ჯგუფი სამარიაში შეიჭრა, მოულოდნელად თავს დაესხა მოქალაქეებს და ცოცხალი ადამიანები გაიტაცა. ახალჩამოსახლებულმა უცხოტომელებმა იფიქრეს, რომ უბედურების მიზეზი ისრაიტელთა ღვთაებისგან თავსდატეხილი რისხვაა და გუბერნატორს ადგილობრივი ღვთისმსახურის დაბრუნების თხოვნით მიმართეს. სარგონის თანხმობის შედეგად ბეთილში ერთ-ერთი მღვდელი გამოაგზევნეს, რომელმაც ძველი კულტი კვლავ აღადგინა[29].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ისრაელის სამეფოს დაცემის მიუხედავად იუდეამ, როგორც ბიბლიური ისტორიიდანაა ცნობილი, თვითმყოფადობა გარკვეული დროის მანძილზე შეინარჩუნა და მხოლოდ ძვ. წ. აღ-ის 586 წელს ბაბილონელთა მიერ იქნა დაპყრობილი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">715 წელს გარდაიცვალა იუდეის მეფე აქაზი. ხელისუფლებაში მისი ძე, ეზეკია, მოვიდა. იგი გამეფებისას დაახლოებით ოცდახუთი წლის იყო. ძვ. წ. აღ-ის მე-8 საუკუნის იუდას მმართველებს წმინდა წერილი უარყოფით შეფასებას განუკუთვნებს, ვრცელ ჩამონათვალში ერთადერთ გამონაკლისს სწორედ ხსენებული მეფე წარმოადგენს. მართალია, ბიბლია ეზეკიას მოღვაწეობის შესახებ მწირ ცნობებს გვაწვდის, თუმცა ამ ცნობებითაც ცხადია, საქმე გვაქვს უდაოდ ღირსეულ პიროვნებასთან, რომელმაც იუდაში ერთღმერთიანობა ააღორძინა. აღნიშნულ ეპოქას დავითის, იოშაფატისა და იოშიას მმართველობას ადარებენ. არსებობს სამართლიანი საფუძველი ვივარაუდოთ, რომ ესაია ახალ მეფეს ხელისუფლებაში მოსვლისთანავე დაუმეგობრდა და რელიგიური რეფორმების გატარების აუცილებლობა შთააგონა მას. ამ პერიოდის ესაიას მოღვაწეობა წიგნში არ ასახულა, რადგან იუდასთვის ეს წარმატებისა და მშვიდობის ჟამია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბიბლიის თანახმად, ეზეკიამ საკუთარი მმართველობის პირველივე წელს გამოაცხადა გადაწყვეტილება, რომ პასექის დღესასწაული ყველა იუდეველს ერთად უნდა ეზეიმა დავითის ქალაქში. აქამდე ხსენებული დღესასწაული არ იყო დაკავშირებული დედაქალაქთან, რადგან იუდეის სამეფოში მცხოვრები ოჯახები პასექის დადგომისას თავიანთ ქალაქებში, სოფლებში, დაბებში აღასრულებდნენ მსახურებას.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეზეკიამ პასექის დღესასწაულის წინ ელჩები ყოფილი ისრაელის სამეფოს ტერიტორიაზეც მიავლინა. მათ მეფის გზავნილი მიჰქონდათ იმ იუდეველებთან, რომლებიც ასურელთა ძალ-მომრეობას გადარჩენოდნენ და ოკუპირებულ რეგიონში ცხოვრობდნენ, რომ ისინიც ყოფილიყვნენ საყოველთაო იუდაური ზეიმის მონაწილენი. ამგავარი ქმედება საკმაოდ თამამი ნაბიჯი იყო, რადგან სამარიის ახალ გამგებელს აღნიშნული ვითარება შესაძლოა ასურეთის წინააღმდეგ მიმართულ ამბოხად მიეჩნია, რადგან იუდეველი მეფე მოცემულ შემთხვევაში საკუთარი სახელმწიფოს ოფიციალური საზღვრების მიღმა მოქმედებდა. ტაძარი წინარე მეფეებისგან მომოქმედებული ყველანაირი უკეთურებისგან გაიწმინდა. ეზეკიამ ბრძანება გასცა, რომ თავად ნეხუშტანიც (სპილენძის გველი) არ დაენდოთ და გაენადგურებინათ, რადგან ყოველივე, რაც მოსახლეობის ცნობიერებაში კერპების ასოციაციას იწვევდა, ერთიანად უნდა აღმოფხვრილიყო. ჭეშმარიტად შედგა დღესასწაული, ხალხის გაოცებასა და ბედნიერებას საზღვარი არ ჰქონდა, რომლებიც კითხოლობდნენ, დავითისა და სოლომონის დროება ხომ არ დაგვიდგაო.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ყოველივეს მხილველი ესაია ერთი შეხედვით ბედნიერი უნდა ყოფილიყო, რადგან იერუსალიმმა შეინანა და ჭეშმარიტების გზას დაადგა, თუმცა აღნიშნული განწყობა საკმაოდ ხანმოკლე გამოდგა. დაახლოებით ორი წლის შემდეგ ვითარება რადიკალურად შეიცვალა: სამეფო სასახლეში გამოჩნდა ადამიანთა ჯგუფი, რომელსაც სათავეში შებნა მწერალი ჩაუდგა. ხსენებული დაჯგუფება მეფის რეფორმას არ თანაუგრძნობდა. საკუთარი შეხედულებების გასატარებლად შებნამ ეზეკიაზე გავლენის მოპოვება განიზრახა, რამაც ბუნებრივად გადაკვეთა სამეფო კარზე ახლადაღზევებული თანამდებობის პირისა და ესაიას გზები. შებნა და მისი მომხრენი სამხედრო პროექტებს გეგმავდნენ, ხოლო მეფეს რომ ახალი იდეების სისწორე ეღიარებინა, აუცილებელი იყო წინასწარმეტყველის ჩამოშორება, რადგან ესაია საკუთარი ავტორიტეტით ხელს უშლიდა მსგავს ქმედებებს. დასახულ მიზანს ახალმა პარტიამ მალე მიაღწია: ეზეკიას განწყობა ესაიასადმი აღარ იყო ძველებური, იერუსალიმელი წინასწარმეტყველი ჩრდილში მოექცა, რაც მისთვის არასოდეს ყოფილა პირადი ტარაგედია. საქმე ისაა, რომ მსგავსი მდგომარეობა, სახელმწიფოს უქადდა სერიოზულ საშიშროებას და სწორედ ეს განაპირობებდა ღვთსიკაცის გულისტკივილს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ათ წელზე მეტი დრო გასულიყო, რაც ასურელებს პალესტინაში მცხოვრებნი არ შეუწუხებიათ. იუდას მეზობელ სახელმწიფოებს – ფილისტიმელებს, მოაბელებს, იდუმიელებს სარგონი არაქმედით, არასახიფათო მმართველად მიაჩნდათ. ისინი ფიქრობდნენ, რომ რადგან ასურელები დიდი დროის მანძილზე მათ სახელმწიფოებრივ საქმიანობაში აღარ ჩარეულან, ვერც შემგომში შეძლებდნენ რაიმეს მომოქმედებას. შესაბამისად, მომწიფდა აზრი, უარი ეთქვათ ხარკის გადახდაზე ნინევის სასარგებლოდ, რასაც თითქოს ვერავინ გააპროტესდებდა. 713 წელს შებნა და მისი მომხრენი აქტიურ ქმედებაზე გადადიან.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">აზოტის მეფე აზური ეთიოპიელ იერარქ შაბაკას დაუახლოვდა, რომელიც ფილისტიმელებს ყველანაირ დახმარებას დაჰპირდა, თუკი ეს უკანასკნელნი ასურს აუჯანყდებოდნენ. აზური ეზეკიას უკავშირდება და ერთობლივ მოქმედებას სთავაზობს. შებნა დიდი მონდომებით არწმუნებდა მეფეს, რომ შემოთავაზებული წინადადება მიეღო. საკუთარი მაღალჩინოსნის რჩევას მინდობილმა ეზეკიამ მოლაპარაკებები დაიწყო აზოტის მმართველთან. ესაია მიხვდა, რომ იუდას საქმე საკმაოდ ცუდადაა. ამასობაში ფილისტიმელთა მიწა-წყალი ასურული ჯარებით აივსო. სარგონის უმაღლესი მთავარსარდალი თართანი აზოტის ალყას შეუდგა, თუმცა შებნა მწერლის მოთვინიერება ვერც ამ მოვლენამ მოახდინა, იგი ეზეკიას შეაგონებდა, რომ ეთიოპია და ეგვიპტე არასოდეს დაუშვებდა მოკავშირეთა მარცხს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მიმდინარე მოვლენებს გულხელდაკრეფილი მეტად ვეღარ დაელოდებოდა. ნებისმიერი ხერხის გამოყენება იყო საჭირო, რომ იუდეა ომში არ ჩაბმულიყო. სწორედ ამ დროს სიბრძნით განთქმული ესაია საზოგადოების წინაშე გაშიშვლებული გამოდის, რითიც დატყვევებულ მონას განასახირებს და მომავალს იუწყება: სწორედ ასე წაასხამენ ასურში ეგვიპტისა და ეთიოპიის დატყვევებულ მოსახლეობას).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘იმ წელს მოადგა აშდოდს აშურის მეფის, სარგონის გამოგზავნილი თართანი, ბრძოლა გაუმართა აშდოდს და აიღო იგი”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ასურელ ჯარში თართანი უმაღელესი სამხედრო ტიტული იყო, რაც მთავარსარდალს ნიშნავდა. სარგონ II-მ ხარკის გადაუხდელობისა და ეგვიპტესთან სამხედრო კავშირის დამყარების მიზეზით ფილისტიმელთა ქალაქ აზოტს შეუტია და ქრისტეშობამდე 711 წელს დაიმორჩილა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘მაშინ გამოუცხადა უფალმა სიტყვა ესაიას, ამოცის ძეს, და უთხრა: წადი, შეიხსენი ჯვალო წელიდან და ხამლები გაიძვრე ფეხზე. ასეც მოიქცა: ტანშიშველმა და ფეხშიშველმა დაიწყო სიარული”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">უფალი ესაის ეზეკიას გაფრთხილებას ავალებს, რომ მეფემ დაახლოებულ პირთა რჩევა არ გაითვალისწინოს და საკუთარ სახელმწიფოს უმძიმესი ზიანი აარიდოს. ამისთვის უზენაესი წინასწარმეტყველს კონკრეტულ სიმბოლურ მოქმედებას განუწესებს: ესაიამ სამოსი და ფეხსაცმელი უნდა განიმოსოს და სამი წლის მანძილზე იუდეის სამეფოში შიშველმა იაროს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: იუდეველთა შორის გაშიშვლებული სიარული უდიდეს სირცხვილად მიიჩნეოდა, რადგან რჯულის თანახმად, ერთმანეთის სიშიშვლე რომ არ ეხილათ, მამა-შვილსაც კი ეკრძალებოდა აბანოში ერთად შესვლა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-4. ‘თქვა უფალმა: როგორც ჩემი მორჩილი ესაია დადიოდა ტანშიშველი და ფეხშიშველი სამ წელიწადს, ასე იქნება ნიშად და სასწაულად ეგვიპტისთვის და ქუშისთვის. ასე წაასხამს აშურის მეფე ეგვიპტის ტყვეებს და ქუშის ლტოლვილებს - ჭაბუკებს და მოხუცებულთ, ტანშიშველთ და ფეხშიშველთ, უკანალგატიტვლებულთ ეგვიპტის შესარცხვენად”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">სიმბოლური მოქმედების მნიშვნელობა მხოლოდ მესამე წლის ბოლოს გაცხადდა: როგორც ესაია დადიოდა ტანშიშველი და ფეხშიშველი, ასევე გააშიშვლებს ასურელი მეფე ეგვიპტელებსა და ეთიოპიელებს და ტყვედ წაასხამს მათ. ესაიას ქმედებით იუდეველებს უნდა შეემეცნებინათ, რომ არ შეიძლება ეგვიპტისადმი მინდობა, რადგან მტრები თავად ამ სახელმწიფოს დაიმორჩილებენ. წინასწარმეტყველის სიტყვები ასურეთის მეფის ასარ-გადონის დროს აღესრულა[30]. ხსენებულმა მეფემ დაიპყრო ეგვიპტე, უამრავი ადამიანი ტყვედ წაასხა საკუთარ თავს კი ეგვიპტის მეფეთ მეფე უწოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი: მოვლენების შემდგომი განვითარების შესახებ არაფერია ცნობილი. სარგონის წარწერებიდან ვგებულობთ, რომ ამბოხში არა მხოლოდ აზოტი, მოაბი და ედომი, არამედ იუდაც მონაწილეობდა. ქალაქი აზოტი 711 წელს განადგურდა, თუმცა განსაცდელი იუდას ამჯერდაც აერიდა. როგორც ჩანს, ზემოაღწერილი ვითარებისას ესაიამ სძლია შებნას პარტიას: მეფე ეზეკიამ საომარ მოქმედებებში მონაწილეობის მიღებაზე უკანასკნელ წამს განაცხადა უარი. თუმცა შებნა თავს დამარცხებულად არ მიიჩნევდა და შესაფერის დროს მოელოდა).</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-4" style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza2" target="_self"><span style="color: #0000ff;">← წინა ნაწილი</span></a> <a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza4" target="_self"><span style="color: #0000ff;">გაგრძელება →</span></a></span></p>
<p></p>
<div><br clear="all"/><hr align="left" size="1" width="33%"/><div><p>[1] ებრ. გილაიონ \ თეთრი ფერის მოზრდილ დაფას ნიშნავს.</p>
<p>[2] შდრ. 4 მეფ. 16. 10-18.</p>
<p>[3] მალაქ. 2.7.</p>
<p>[4] შდრ. მთ. 4. 13-16.</p>
<p>[5] შდრ. 4 მეფ. 15.29.</p>
<p>[6] შდრ. ო[ტი პაიდი>ონ ეჯგენნჰ>ქჰ ჰჟმი~ნ, უიჟო<ვ კაი< ეჯდო>ქჰ ჰჟმი~ნ, ოუ= ჰჟ აჯრცჰ< ეჯგენჰ>ქჰ ეჯპი< ტოუ~ წ]მოუ აუჯტოუ~, კაი< კალეი~ტაი ტო< ო]ნომა აუჯტოუ~ Mეგა>ლჰვ ბოულჰ~ვ ა]გგელოვ. ებრაული ბიბლიის თანამედროვე ქართული თარგმანი სეპტანტის ხაზგასმულ ადგილს განსხვავებულად წარმოგვიდგენს \ ‘საკვირველი მრჩეველი”, ხოლო ბერძნულ ტექსტში ვკითხულობთ: ‘დიდი ზრახვის ანგელოზი” (შდრ. ძვ. ქართ. ‘დიდისა განზრახვისა ანგელოზი”).</p>
<p>[7] ‘სემის ძენი: ელამი, ასური, არფაქსადი, ლუდი და არამი” (დაბ. 10.22).</p>
<p>[8] შდრ. ‘როგორც მოჭრილ ბელეკონს და მუხას რჩება ძირი, ასევე წმიდა მოდგმა იქნება მათი ძირი” (ეს. 6.13).</p>
<p>[9] შდრ. 2 თესალ. 2.8.</p>
<p>[10]შდრ. ‘ვისაც სწამს ჩემი, როგორც ამბობს წერილი, მისი მუცლიდან წარმოდინდებიან ცოცხალი წყლის მდინარეები” (ინ. 8.38).</p>
<p>[11] შდრ. დაბ. 11. 1-9.</p>
<p>[12]შდრ. გამოცხ. 17; 18.</p>
<p>[13] თიგალათფალასარ II \ 745 - 725 წწ.</p>
<p>[14] სარგონ II \ 722 - 705 წწ.</p>
<p>[15] შენნახირიმი \ 705 - 681 წწ.</p>
<p>[16] მუშაზიბ-მარდუქი \ 692 - 689 წწ.</p>
<p>[17] აბდ. 1.4.</p>
<p>[18] 2 ნეშტ. 28.18…</p>
<p>[19] შდრ. დაბ. 19. 30-38.</p>
<p>[20] შდრ. მსაჯ. 3. 12-14.</p>
<p>[21] შდრ. 2 მეფ. 8.2; 12.</p>
<p>[22] არ-მოაბი ანუ ქალაქი მოაბი.</p>
<p>[23] ებრაული სიტყვა კირ კედელს ნიშნავს.</p>
<p>[24]შდრ. რიცხვ. 21. 28-30; ამოს. 2. 1-3.</p>
<p>[25]აღნიშნული ტერმინი თანამედროვე იურისპუდენციაშიც გამოიყენება და ნიშნავს შემდეგს: ‘ქირავნობის ხელშეკრულებით გამქირავებელი მოვალეა დამქირავებელს სარგებლობაში გადასცეს ნივთი განსაზღვრული ვადით. დამქირავებელი მოვალეა გამქირავებელს გადაუხადოს დათქმული ქირა”.</p>
<p>[26] სამუელმა ღვთის შთაგონებით რჩეულ ერს პირველ მეფედ ბენიამენის ტომის წარმომადგენელი საული გამოურჩია, რამაც დიდი უკმაყოფილება გამოიწვია იუდეველთა ნაწილში.</p>
<p>[27] წინამდებარე თავში ესაის მიერ აღსრულებული სიმბოლური მოქმედებაა გამდოცემული, რისი გაგებაც მკითხველს ისტორიული კონტექსტის გარეშე ერთობ გაუჭირდება. ამიტომაც ვითარების უკეთ აღქმის მიზადასახულობით ბიბლიურ ტექსტს გარკვეულ ცნობებს წავუმძღვარებთ.</p>
<p>[28] სახელი სარგონი განიმარტება როგორც ‘ჭეშმარიტი მეფე”.</p>
<p>[29] ბეთილის შესახებ უარყოფითი ხასიათის ცნობები ხშირად გვხვდება ამოსისა და ოსიას წიგნებში. ხსენებული ქალაქი დანთან ერთან ისრაელის სამეფოს რელიგიური ცხოვრების ცენტრს წარმოადგენდა, რადგან ისრაელის პირველმა მეფემ, იერობოამ I-მა სწორედ დანსა და ბეთილში განათავსა ორი ოქროს ხბოს კერპი, სადაც თავს იყრიდა ადგილობრივი მოსახლეობა და აქტიურად მონაწილეობდა ე. წ. ღვთისმსახურებაში.</p>
<p>[30] ასარგადონი \ ძვ. წ. აღ-ის 681 - 668 წწ.</p>
</div>
</div> ესაიას წინასწარმეტყველება (განმარტება 6-7)tag:www.qwelly.com,2014-01-28:6506411:Topic:5803432014-01-28T09:01:32.679Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 6</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘მეფე ოზიას გარდაცვალების წელს ვიხილე მე უფალი, მჯდომარე მაღალ, აღზევებულ ტახტზე, და მისი კალთები ავსებდა ტაძარს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">რატომ საუბრობს წინასწარმეტყველი მოწოდების შესახებ მხოლოდ მე-6 თავში? ამ შეკითხვაზე განმმარტებლები განსხვავებულ პასუხს გვთავაზობენ. ნაწილი მიიჩნევს, რომ ესაიას…</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 6</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘მეფე ოზიას გარდაცვალების წელს ვიხილე მე უფალი, მჯდომარე მაღალ, აღზევებულ ტახტზე, და მისი კალთები ავსებდა ტაძარს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">რატომ საუბრობს წინასწარმეტყველი მოწოდების შესახებ მხოლოდ მე-6 თავში? ამ შეკითხვაზე განმმარტებლები განსხვავებულ პასუხს გვთავაზობენ. ნაწილი მიიჩნევს, რომ ესაიას სურდა, წიგნის დასაწყისში მკითხველისთვის თანამედროვე იუდაური საზოგადოების გაუკუღმართება ეჩვენებინა და ამ ფონზე საღვთო ხმობის აუცილებლობა დაედასტურებინა. მეორენი თვლიან, რომ წინასწარმეტყველი თანატომელთა უკეთურების თანაზიარად საკუთარ თავს არ მიიჩნევდა, სანამ ღმერთი არ იხილა. სწორედ მაშინ, გააცნობიერა რა რეალობა, თქვა: ‘ვაი მე, დავიღუპე, რადგან ბაგეუწმიდური კაცი ვარ ”. ოზიას გარდაცვალების წელს ესაია საუფლი მოწოდებით ასპარეზზე გამოდის. წმინდა ეფრემ ასურის ცნობით, ესაია ოზიას შეცოდებით[1] ძლიერ დამწუხრებულა და მეფის მიერ აღსრულებული საქციელის გამო გლოვის ნიშნად სიცოცხლის ბოლომდე ჯვალო შეუმოსავს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ღვთის რჩეული ადამიანები უზენაესის გამოცხადებისას უმაღლეს, ენით გამოუთქმელ დიდებულებას ჭვრეტდნენ და ცდილობდნენ, ნანახი მსმენელისთვის გასაგებ ენაზე გამოეთქვათ. ისინი მიღებული გამოცხადების ფორმებსა და სომბოლოებს განა შეგნებულად თხზავდნენ, არამედ ყოველივე ეს ზიციურ, ენითგამოუთქმელ სამყაროსთან ურთიერთობის შედეგად მათივე სულის სიღრმეში იბადებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ტაძარში განმმარტებელთა ნაწილი იერუსალიმის ტაძარს მოიაზრებს, სხვათა ვარაუდით, წარმოდგენილი მითითება არა ფიზიკურ, მატერიალურ ტაძარს უკავშირდება, არამედ ესაის ხილვის სულიერ მდგომარეობას გადმოგვცემს. წინასწარმეტყველის წარმომავლობის შესახებ მკვლევართა მიერ განსხვავებული მოსაზრება გამოითქვა. ნაწილი მას იუდას ტომს, სამეფო მოდგმას მიაკუთვნებს, მეორენი კი ლევის ტომს უკავშირებენ და აღნიშნულ მოსაზრებას სწორედ წარმოდგენილი მუხლის საფუძველზე ავითარებენ. ისინი ამბობენ, რომ ესაიამ უფალი იერუსალიმის ტაძარში იხილა. შესაბამისად, რადგან ღვთისმსახურების აღსასრულებლად ტაძარში შესვლის უფლება, რჯულის თანახმად, მხოლოდ ლევიტელებს ჰქონდათ, ესაიაც ერთ-ერთი ლევიტელია, სასულიერო პირი, მღვდელი, რომელმაც, მსგავსად ზაქარიასი, წმინდაში ყოფნისას მიიღო აღწერილი გამოცხადება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: წინასწარმეტყველი საკუთარი მოღვაწეობის აღსანიშნავად სხვა დროს მეფეთა სიცოცხლის წლებს უთითებს, ხოლო მოცემულ შემთხვევაში ოზიას გარდაცვალების წელს ახსენებს. იმას კი არ ამბობს, ოზიას დღეებში, ან ოზიას მეფობისას ვიხილეო უფალი, არამედ მეფის აღსასრულზე მიგვითითებს[2]. რას უნდა ნიშნავდეს ეს? ესაია არც უბრალოდ, არც შემთხვევით მიმართავს მსგავს ხერხს და ამით საიდუმლოს გაგვიმხელს, კერძოდ, იუდეველი მეფის უმძიმეს შეცოდებას ტაძარში შესვლისა და სამღვდელო მსახურების თვითნებურად აღსრულების შესახებ. ამასთანავე საუფლო მსჯავრი საღვთო რჯულის დამრღვევმა მთელმა ერმა იგემა საკუთარ თვაზე. შესაძლოა, ვინმემ იკითხოს, თუ რაში გამოვლინდა ეს? გამოვლინდა იმაში, რომ საწინასწარმეტყველო სიტყვა დადუმდა და უფალი ხალხის დასმულ შეკითხვას არ პასუხობდა, თუმცა ამგავრი სასჯელი არა მუდმივად, არამედ მეფე ოზიას გარდაცვალების წლამდე გაგრძელდა. შემცოდე მეფის აღსასრულისას ღმერთმა საკუთარი მრისხანება დაიოკა და კვლავ განახვნა საწინასწარმეტყველო კარიბჭენი. ამიტომაც წინასწარმეტყველება შემდეგი სიტყვებით იწყება: @მეფე ოზიას გარდაცვალების წელს ვიხილე მე უფალი, მჯდომარე მაღალ და აღზევებულ ტახტზე და მისი კალთები ავსებდა ტაძარს^[3]. ქრისტე კი ბრძანებს: @ღმერთი არასოდეს არავის უნახავს. მხოლოდშობილმა ძემ, მამის წიაღში მყოფმა, გამოაცხადა^[4]. და კვლავ: @ისე კი არაა, რომ ყველას ეხილოს მამა. ვინც ღვთისგანაა, მხოლოდ მან იხილა მამა^[5]. მოსესაც უთხრა ღმერთმა: @ვერ შეძლებ ჩემი სახის ხილვას, რადგან არ ძალუძს ადამიანს, მიხილოს და ცოცხალი დარჩეს^[6]. მაშ, რატომ ამბობს წინასწარმეტყველი, რომ უფალი იხილა? არავინ იფიქროს, თითქოს ესაია ქრისტეს სიტყვას ეწინააღმდეგება. სახარებაში ღვთის სრულ შემეცნებაზეა საუბარი და ქმნილებისგან შეუძლებელი სწორედ ესაა. არავის უხილავს საღვთო არსი, გარდა მხოლოდშობილისა, ხოლო წინასწარმეტყველი ადამიანური შესაძლებლობების ფარგლებში ჭვრეტდა საიდუმლოს. მას არ ძალუძდა შეეცნო, თუ ვინაა ღმერთი, არამედ სახეობრივად ხედავდა მას, ზეგარდამო იმგვარად დამდაბლებულს, რამდენადაც შემმეცნებლის უძლურებას ძალუძდა ამაღლება. ღვთაებრივი არსი, ბუნება რომ არავის უხილავს, ნათქვამიდანაც ცნაურდება: @ვიხილე მე უფალი, მჯდომარე^, მაგრამ @ჯდომა^ ღმერთისთვის ხომ უცხო რამაა, რადგან ეს სხეულებრივ მდგომარეობას გამოსახავს. ესაია ნანახის აღწერისას ადამინური ყოფისათვის მახასიათებელ ფორმებს მიმართავს, რადგან მისი სიტყვები სწორედ ადამინებისთვის არის განკუთვნილი, @საყდარზე ჯდომა^ კი საღვთო სამსჯავროს მანიშნებელია. დავითი ბრძანებს ფსალმუნში: @რამეთუ ჰყავ სამართალი ჩემი და მშჯავრი ჩემი, დაშჯედ საყდართა ზედა, მსაჯულო სიმართლისაო^[7]. @ტახტზე ჯდომა^ ნიშნავს, რომ უფალი განსჯის).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: ისტორიული წიგნებიდან ყველასთვის ცნობილია, თუ რა მოიმოქმედე იუდეის სამეფოს ერთ-ერთმა უღირსეულესმა მმართველმა ოზიამ, როდესაც საკუთარი წარმატებებით გაამპარტავნებული წმინდაში შევიდა და საკმევლის კმევა ისურვა. მეფე ამგვარი თავხედობისთვის მყისვე კეთრით დაისაჯა. მისმა ვაჟმა იოთამმა მამას იერუსალიმში ე. წ. სამკურნალო სახლი აუგო, სადაც ცხოვრების უკანასკნელი წლები გაატარა დასნეულებულმა ოზიამ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მოსეს რჯულით დადგენილი იყო, რომ ყოველი კეთრით დასნეულებული, ვითარცა უწმინდური, საერთო საცხოვრებელ მიდამოს უნდა გასცლოდა და ცალკე, განმარტოებით ეცხოვრა. საპირისპირო შემთხვევაში, თუკი კეთროვანი ჯანმრთელ ადამინთა შორის დარჩებოდა, მის გარშემო მყოფი საზოგადოებაც უწმინდურდებოდა. ამიტომაც, იერუსალიმში მცხოვრები ოზიას მიზეზით, რჯულის თანახმად, მთელი იერუსალიმი, ასე ვთქვათ, უწმინდურების ცოდვას დაექვემდებრა. სწორედ ამგვარი ქმედების გამო უფალმა საკუთარი ნების გაცხადება შეწყვიტა და წმინდა წინასწარმეტყველები ოზიას სნეულების წლებში საღვთო მოძღვრებას აღარ იუწყებოდნენ. გარდა ამისა სასჯელი უმძიმესი მიწისძვრის სახითაც გამოვლინდა, რის შესახებაც ამოსის წიგნიდან ვგებულობთ. რაჟამს იუდეველი მეფე გარდაიცვალა, საღვთო მდუმარების ჟამი დასრულდა და ყოველთა ზედა ღმერთი კვლავ ეცხადება წმინდა ადამიანებს. ამიტომაც ამბობს ესაია: ‘მეფე ოზიას გარდაცვალების წელს ვიხილე მე უფალი”).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: ძველ დროში არსებობდა კანონი: ყოველი კეთროვანი ქალაქგარეთ უნდა გაძევებულიყო… გამოვიდა მეფე ტაძრიდან კეთრით დასნეულებული, ხოლო იერუსალიმიდან არავინ განდევნა იგი, რადგან პორფირისა და სამეფო ძალაუფლების შეეშინდათ, და რჯულის საპირისპიროდ კვლავ საკუთარი თანამდებობა დაიკავა. ღმერთმა რა მოიმქმედა? იუდეველებზე განრისხებულმა, წინასწმარმეტყველები დაადუმა და სავსებით სამართლიანად. ხალხმა უზენაესის სჯული დაარღვია და გაუწმინდურებულის ქალაქიდან განდევნას შეუშინდა. შედეგად შეწყდა საღვთო ნების წმინდა ადამიანთაგან გამოჩინება, რადგან უზენაესი აღარ ეცხადებოდა მათ. ‘უფლის სიტყვა იშვიათი იყო იმ ხანებში, ხილვები არ იყო ხშირი[8]”, ე.ი. ღმერთმა შეწყვიტა მოსახლეობასთან საუბარი, ვინაიდან ცხოველმყოფელი სული აღარ მოქმედებდა გაუწმინდურებულთა შორის. თქმული რომ უფრო გასაგები გახდეს, მაგალითს მოვიხმობთ: როგორც ადამიანი, მავანისადმი უდიდესი სიყვარულის განმცდელი, მაგრამ რაღაც მიზეზის გამო მისგან ძლიერ გულნატკენი, ასე მიმართავს მწყენინებელს: მეტად აღარ შეგხვდები, აღარც გესაუბრები! მსგავსადვე მოიქცა უფალი… როდესაც მეფე გარდაიცვალა, უწმინდურობის მიზეზიც აღარ არსებობდა და შემოქმედი კვლავ განეცხადა წმინდანებს. მაგრამ რატომ ხდება ასე, მაშინ როდესაც თავად ხალხს სასიკეთო არაფერი უქნია და მხოლოდ კეთროვანი მეფე აღესრულა? ღმერთმა საკუთარი კაცთმოყვარება გამოავლინა ამით) [9].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი: ესაია ასპარეზზე დაახლოებით ოცდაათი წლის ასაკში გამოვიდა და რამდენიმე ათწლეულის მანძილზე იღვაწა როგორც იერუსალიმის სულიერმა მამამ, მეფეთა მრჩეველმა, ერის შეუორგულებელმა სინდისმა. მართალია, წინასწარმეტყველის შესახებ ბიოგრაფიული ცნობები არ შემონახულა, მაგრამ ჩვენამდე მოღწეული ცალკეული გარდამოცემა თუ წიგნში წარმოდგენილი უწყებანი ნათელ წარმოდგენას გვიქმნის წმინდანის პიროვნების თაობაზე: ძლიერი ნებისყოფის მქონე, მტკიცე, მადლმოსილი ადამიანი, რომელიც უდაოდ დაჯილდოებულია წინამძღოლობის, წინამძღვრობის ნიჭით. არასოდეს ვხედავთ მის მერყეობას. მიზანმიმართულობა, რაც მას ახასიათებს, ბადალს ვერ პოულობს. უდიდესი განსაცდელებისას, საყოველთაო განგაშისა და შფოთისას მშვიდი, აუღელვებელი თავდაჯერებულად საკუთარ გზაზე სრბოლას აგრძელებს. ამასთანავე, უცხოა მისთვის ფანატიკური სიჯიუტე და აზრის შეცვლის არასოდეს ეშინია, როდესაც ხედავს, რომ გარკვეულ საკითხთან მიმართებით ჯეროვანი დამოკიდებულება არ გააჩნია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია ქალაქ იერუსალიმში დაიბადა და გარდამოცემის თანახმად, სამეფო მოდგმას მიეკუთვნებოდა. აღნიშნული ცნობა, თუნდაც რომ ლეგენდად მივიჩნიოთ, უდაოა, იგი არისტოკრატთა ოჯახიდანაა. მეფესა და მღვდელმთავართან საუბრისას ესაიას თავი ვითარცა მათ თანასწორს უჭირავს. სამეფო კარზე არსებული ვითარების, იერარქთა ყოფა-ცხოვრების საფუძვლიანი ცოდნა და, ზოგადად, ფუნქცია, რაც იერუსალიმში ეკისრებოდა წინასწარმეტყველს, მის მაღალ წარმომავლობაზე მიუთითებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია ზუსტად გვაუწყებს, თუ როდის მიიღო მან გამოცხადება. ესაა ოზიას გარდაცვალების წელი. მისი სიტყვებიდან ნათლად ჩანს, ხილვისას წმინდაში იმყოფება იგი, სადაც მხოლოდ რჩეულები დაიშვებოდნენ. წარმოდგენილი გამოცხადების კითხვისას, რამაც ესაიას საწინასწამრეტყველო პატივი უბოძა, უნებურად შემდეგი კითხვები იბადება: როგორი იყო სინამდვილეში ეს ხილვა? ნუთუ ყოვლადმიუწვდომელმა ღმერთმა მართლაც საყდარზე მჯდომის გარეგნობა მიიღო, რომელსაც უსხეულო ძალები გარშესმოდგომოდნენ?</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მოცემულ შემთხვევაში ჩვენ წინაშეა მცდელობა, გამოუთქმელი სახით ნანახი მოვლენა ხილული სიმბოლოებით გამოითქვას. როდესაც შინაგან სამყაროში ისეთი რამ ხდება, რაც ამოსის ძეს ტაძარში ყოფნისას შეემთხვა, ადამიანი ცდილობს იმგვარი სახისმეტყველება მოიშველიოს, რითიც სხვათაგან დაფარული საიდუმლო წარმოჩინდება. მას არ აქვს პრეტენზია სინამდვილის ზედმიწევნითი ასახვისა, არამედ ესაა ვიწრო ‘ხიდი”, რითიც ერთი სული მეორეს, ერთი ცნობიერება სხვას დაუკავშირდება).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: წინასწარმეტყველი რომ ძეს მამისა და ღვთის დიდებაში ჭვრეტდა, ამაში ვერავინ შეიტანს ეჭვს, რადგან იოანე ცხადად გვაუწყებს: ‘ესე თქუა ესაია, ოდეს-იგი იხილა დიდებაჲ მისი და იტყოდა მისთჳს”[10]. ყურადღება იმასაც მიაქციე, თუ რაოდენ აღმატებულია იგი ყოველ ქმნილებაზე, რადგან მის წინაშე ზეციური ძალები იმყოფებიან, რომლებიც იერარქიულად ყველა უსხეულო არსებას აღემატებიან, ისინი კი გარშემო შემოსდგომიან უზენაესის ტახტს, რომ ემსახურონ და განადიდონ იგი. ‘მაღალი” და ‘აღზევებული” საყდარი კი ღვთის სასუფევლის სიდიადეს ყოველგვარ გონიერ განსჯაზე აღმატებულად წარმოგვიდგენს, ხოლო ‘ჯდომა” საღვთო სათნოებათა სიმტკიცეს, შეუძრაობას მიანიშნებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია გვაუწყებს: ‘და სავსე იყო სახლი დიდებითა მისითა”[11]. სანამ იუდეველი ერი ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს წინააღმდეგ უკეთურებას მოიმოქმედებდა, ღვთის დიდება იერუსალიმში არსებულ საღვთო სახლს (ტაძარს) აღავსებდა. ხოლო რაჟამს მათ ზეგარდამო გაცხადებულ ჭეშმარიტებაზე უარი განაცხადეს, ასეთი სიტყვები მოისმინეს: ‘და აჰა, გრჩებათ თქვენი სახლი ოხრად”[12]).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘სერაფიმები იდგნენ მის ზემოთ, ექვს-ექვსი ფრთა ჰქონდა თითოეულს; ორით სახეს იფარავდნენ, ორით ფეხებს იფარავდნენ, ორით ფრენდნენ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმინდა წერილში სახელწოდება სერაფიმი მხოლოდ ესაის წიგნის მე-6 თავში გვხვდება. მისი ეტიმოლოგიის შესახებ მრავალი შეხედულება გამოითქვა. უპირატესი მოსაზრებანი შემდეგია:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">1. სერაფიმი მომდინარეობს ებრაული ზმნისგან სარაპჰ, რაც ითარგმნება როგორც „წვა“, „აალება“, ანუ სერაფიმები არიან არსებანი, რომლებიც ღვთაებრივი სიყვარულის ცეცხლით განმსჭვალულნი საღვთო ბრძანებით ყოველგვარ უკეთურებას თავიანთი სიმხურვალით წვავენ და ადამიანებს განწმენდენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">2. სერაფიმი ნაწარფმოებია არაბული სიტყვიდან სცჰარუფა და ‘მთავარს”, ‘უპირველესს” ნიშნავს, რაც ამ ანგელოზთა დასის იერარქიულობის წარმომაჩენელია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაიას ხილვიდან ვიგებთ, რომ სერაფიმები მეტყველებენ, თანმიმდევრობით უგალობენ შემოქმედს, ასრულებენ უზენაესის ნებას. შესაბამისად, ისინი გონიერი, სულიერი არსებანი არიან. ფრთები მათი სამყოფელის, ზეციური სამყაროს, თაობაზე გვამცნობენ და მათთვის ღვთივბოძებულ ხელმწიფებას, ძალაუფლებას წარმოაჩენენ. ძველი ხალხები, ბაბილონელები, სპარსები, თავიანთი მეფეების გამოსახულებებს ფრთებით ამკობდნენ, რაც უზენაეს ღვთაებრივ ძალასთან თანასწორობის სიმბოლო იყო. ამასთანავე სერაფიმები ფრთებით შემოქმედის დიდების წინაშე საკუთარ თავს იფარავენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">თუკი ებრაული სიტყვის დასასრულს ვკითხულობთ ბგერებს იმ, ეს ყოველთვის მამრობითი სქესის მრავლობითი რიცხვის მანიშნებელია, ხოლო ოტჰ დაბოლოების შემთხვევაში საქმე გვაქვს მდედრობითი სქესის მრავლობით რიცხვთან. ასე მაგალითად, სერაპჰიმ და ცჰერუბიმ მამრობითი სქესის მრავლობითი რიცხვია, ხოლო ა შაბაოტჰ, რაც ითარგმნება როგორც ‘ძალნი” ან ‘მხედრობანი”, - მდედრობითი სქესის მრავლობითი რიცხვი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: სერაფიმი ებრაულ ენაზე ‘ცეცხლოვან ბაგეს” ნიშნავს. ესაია ფრთების აღწერით არა მარტო ანგელოზთა ამაღლებულობასა და სიმსუბუქზე მიუთითებს, არამედ სხვა რამესაც გულისხმობს. კერძოდ, მართალია, უფალმა გამოცხადებაში თავი დაიმდაბლა და შეუცნობლად, მიუწვდომლად მყოფი საცნაური გახდა, მიუხედავად დამდაბლებისა, თვით ზეციური ძალნიც უძლურნი არიან, მას უმზირონ და ნანახი დიდებულება დაიტიონ. სახისა და კიდურების დაფარვა გამოუთქმელმა ბრწყინვალებამ და გასაოცარმა ელვარებამ გამოიწვია. როგორც ჩვენ, ადამიანები, ჭექა-ქუხილისა და ელვისას შეძრწუნებულები შიშისაგან მიწაზე ვემხობით, იმავეს განიცდიდნენ ანგელოზებიც).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: ებრაული ბიბლიის თანახმად შეიძლება ითქვას, რომ სერაფიმები ფარავდნენ როგორც საკუთარ, ასევე ღვთის ხელებსა და ფეხებს. სამოცდამეცხრამეტე ფსალმუნში ვკითხულობთ: ‘ქერუბიმებზე ამხედრებული”[13]. აქედან ცხადდება, რომ ღმერთი ვითარცა ეტლზე სერაფიმებზეა ზეაღმართული. არ მახსენდება, რომ გარდა ამ ადგილისა კანონიკურ წიგნებში სადმე წამეკითხოს სერაფიმების შესახებ, რომლებზეც ნათქვამია, თუ როგორ დგანან ისინი უფლის გარშემო. შესაბამისად, ცდებიან ისინი, ვინც ლოცვებში ჩვეულებისამებრ ამბობენ: ქერუბიმთა და სერაფიმთა ზედა ამხედრებული უფალი, რასაც წერილი არ გვასწავლის… სერაფიმები ღვთის ხელებსა და ფეხებს ფარავენ, რადგან შეუძლებელია ჩვენ ვიცოდედ წარსული, რაც სამყაროს შექმნამდე იყო, და ვერც მომავალს განვჭვრეტთ, რაც სამყაროს აღსასრულის შემდეგ იქნება, მაგრამ ვიმეცნებთ იმას, რაც შუალედურია, ანუ ექვს დღეშია ღვთისაგან შექმნილი. ექვსი ფრთაც ამის მიმანიშნებელია, რომ ჩვენ მხოლოდ სამყაროს შესაქმის თაობაზე ვუწყით).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3. ‘და ეძახდა ერთი მეორეს ასე: წმიდაა! წმიდაა! წმიდაა უფალი ცაბაოთი! სავსეა მთელი ქვეყანა მისი დიდებით!”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბიბლიის ებრაულ ტექსტში სიწმინდის აღმნიშვნელად გამოყენებულია ტერმინი კადოშ (შდრ. ‘წმინდა არს”), რაც აბსოლუტურ სიწმინდეს, ცოდვისგან სრულ გამიჯნულობას გულისხმობს და, შესაბამისად, საღვთო ბუნების არსს ზედმიწევნითი სიზუსტით ახასიათებს. ამავდროულად, სამწმინდაობის საგალობელი ყოვლადწმინდა სამების პირთა საიდუმლოს განაცხადებს[14].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეპისკოპოსი მეთოდი ესაიას მიერ ნანახი ტაძარისა და საყდარზე დაბრძანებული უფლის შესახებ საუბრისას აღნიშნავს, რომ ტაძრში ბეთლემი მოიაზრება, ტახტი ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის სიმბოლოა, ვინც საკუთარ წიაღში იტვირთა განკაცებული ძე ღვთისა, გარშემო მდგომი სერაფიმები კი მწყემსთა მიერ ნანახი ანგელოზების წინასახეა, რომლებიც ასევე დიდებისმეტყველებას აღუვლენდნენ უფალს[15].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: სამწმინდაობის საგალობელს, რომელშიც წმინდა სამების ჰიპოსტასთა საიდუმლო გაცხადდა, ანგელოზები ამატებენ: ‘სავსეა მთელი ქვეყანა მისი დიდებით!” აღნიშნული უწყება მომავლის შესახებ წინასწარმეტყველებას გვათავაზობს, როდესაც ღმერთმა განკაცების შედეგად დიდებით აღავსო ყოველი ქვეყანა, ვინაიდან თუნდაც იმ ჟამს, როდესაც ეს სიტყვები წარმოითქვა, არა მარტო მთელი ქვეყნიერება, არამედ თავად იუდეის სამეფოც უკეთურებას მოეცვა და შემოქმედს თითქმის არავინ განადიდებდა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: ექვს-ექვსი ფრთა ჰქონდა ყოველ სერაფიმს. ორით სახეს იფარავდნენ, ორით – ფეხებს, ორითაც ფრენდნენ. სერაფიმი განიმარტება როგორც აალებული, რადგან არაფერია განუხურვებელი ღვთის სიახლოვეს მყოფ ზეციურ ძალთა შორის. სერაფიმები რომ ფეხებსა და სახეს იფარავდნენ, ამით საღვთო ზრახვისა და სიტყვის სრულე შემეცნების შეუძლებლობაა მინიშნებული, რადგან ღვთაება დაუსაბამოა და დაუსრულებელი, ხოლო ჩვენ გონებით მხოლოდ იმას ვიმეცნებთ, რაც დროითი სივრცითაა შემოსაზღვრული, ანუ ჟამს, როდესაც არსებანი უმყოფობიდან მყოფობას იძენენ. უსხეულო ქმნილებები განა დაღლის მიზეზით განადიდებდნენ ღმერთს მონაცვლეობით, არამედ დიდებულ საქმეს ერთურთს უთმობენ და დროდადრო ყოველი მათგანი დიდებისმეტყველებს, რადგან მოწესრიგებულია ცათა შინა ყოველივე. სამგზის ხმობა სამების მომსაწავლებელია, ვინაიდან მამას, ძესა და სულიწმინდას ვიმეცნებთ აღნიშნული საგალობელით).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: ბევრს მიაჩნია, რომ ესაია ორი სერაფიმს ხედავდა, რადგანაც ერთი მეორეს ეძახდა (შდრ. ‘და ეძახდა ერთი მეორეს ასე“), მაგრამ გაცილებით მრავალრიცხოვან გუნდსაც ძალუძს ურთიერთს გასძახოს. ამავდროულად, ბერძნული ბიბლია გვამცნობს, რომ ანგელოზები უფლის გარშემო იდგნენ, რაც, ბუნებრივია, მათ სიმრავლეზე მიგვითითებს. მხოლოდ ორ ანგელოზზე რომ ყოფილიყო საუბარი, მაშინ უნდა თქმულიყო არა ღვთის გარშემო, არამედ ორივე მხარეს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 4. ‘შეიძრა ზღურბლთა საძირკვლები ამ ძახილის ხმაზე და კვამლით აივსო სახლი”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: წინასწარმეტყველი საყდარზე აღზევებულ უფალ საბაოთს ჭვრეტდა, რომელსაც სერაფიმები გარშემოდგომოდნენ და შეუჩერებლად განადიდებდნენ. იქვე ითქვა, რომ სახლი ღვთის დიდებით აივსო. ამჯერად კი იგივე ესაია გვაუწყებს, თუ როგორ ამაღლდა კარის ზედა წირთხლი და კვამლით აივსო სახლი [16]. როგორ გავიგოთ ეს სიტყვები? სანამ მხსნელის განკაცდებამდე და წუთისოფელში მოვლინებამდე იუდეველი ერი მცნებებს მისდევდა და რჯულს ყურს უგდებდა, სავსე იყო ღვთის დიდებით იერუსალიმის ცნობილი ტაძარი, რადგან სჯულიერად მსხვერპლი იწირებოდა მასში, ხოლო რაჟამს იმავე რჩეულმა ხალხმა წერილისა და წინასწარმეტყველთა მიერ ნაქადაგები ადამიანის ხატად ზეციდან გარდამოსული ღმერთი არ შეიწყნარა და მეტიც – მოაკვდინა ცხოვრებისა იგი მეუფე, მაშინ დაუტევა მან სახლი და სამემკვიდრო თვისი და წარმართებს მიეახლა. სწორედ ამ დროს აღივსო ქვეყანა მისი დიდებით, იუდეველთა სამშობლო კი გაუდაბურდა და განადგურდა, თავად ტაძარი დაიწვა. ამრიგად, როდესაც, სერაფიმების ხმობისამებრ, მთელი ქვეყანა უფლის დიდებამ მოიცვა, მაშინ ამაღლდა სახლის წირთხლი და ტაძარი კვამლით აივსო, რაც რომაელთაგან იეუსალიმის განადგურებას გვაუწყებს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: აზრების როგორი დიდებული განლაგებაა! როდესაც დედამიწა უფალ ცაბაოთის დიდებით აივსო, სწორედ მაშინ დაისადგურა იუდეველთა ტაძარში წყვდიადმა და კვამლმა, რომელიც მავნეა თვალთათვის. შესაძლოა, კვამლით ტაძრის განადგურების შესახებ გვეუწყება, რადგან თავდაპირველად მთელს სამყაროს ექადაგა მხსნელის სახარება, ხოლო მოგვიანებით, მაცხოვრის ვნებიდან 42 წლის შემდეგ, მტერმა იერუსალიმი დაიპყრო და ტაძარი გადაწვა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5. ‘ვიფიქრე: ვაი მე, დავიღუპე, რადგან ბაგეუწმიდური კაცი ვარ და ბაგეუწმიდურ ხალხში ვცხოვრობ-მეთქი, ჩემმა თვალებმა კი მეუფე, ცაბაოთ უფალი იხილეს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი ნანახით შეძრწუნებულია. უზენაესი სიწმინდის წინაშე ესაია საკუთარი დაცემული ბუნების უძლურებას განსაკუთრებული უღირსების შეგრძნებით განიცდის.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: ასეთია ყველა წმინდანი. როდესაც ისინი აღმატებული პატივის შეწყნარების ღირსი ხდებიან, მეტ უბრალოებასა და სიმდაბლეს იძენენ).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: მოსეს მიერ გაცხადებული რჯული იუწყებოდა, რომ სიწმინდეს არ შეხებოდა უწმინდური, და ეს განჩინება იუდეველთა შორის დიდი ყურადღებით აღესრულებოდა. როდესაც ზღვაზე წარუმატებელი თევზაობის შემდეგ უფალი მოციქულებს უამრავ თევზს დააჭერინებს, საღვთო სიდიადის განმცდელი პეტრე მოციქული მაცხოვარს ასე მიმართავს: ‘განვედ ჩემგან, რამეთუ კაცი ცოდვილი ვარ, უფალო”[17]. მაგრამ პეტრეს განა ქრისტეს განრიდება უნდოდა, არამედ იცოდა რა რჯულის განჩინება, გულწრფელად აღიარა, რომ ცოდვილი იყო თავად, ვინაიდან წმინდასთან თანამყოფობისა ეშინოდა. იუდეველებიც სწორედ ამ მიზეზით სდებდნენ ბრალს მაცხოვარს და მეზვერეებსა და ცოდვილებთან ურთიერთობას საყვედურობდნენ. ასევე იქცევა წინასწარმეტყველი და საკუთარ თავს განიკითხავს. რადგან სერაფიმები ყოვლადწმინდა ბაგეებით აღავლენენ ქებას, შეშინდება ღვთისაგან განსწავლული ესაია, რომელმაც იცის: ‘უამურია ქება ცოდვილის პირით, რადგან უფლისაგან როდია მოვლენილი”[18]. არაწმინდა იყო ისრაელიანთა ბაგენი, ვინაიდან ჩვენს უფალს, იესო ქრისტეს, გმობდნენ ისინი, მაგრამ წინასწარმეტყველი ამბობს რა, რომ თავადაც ასეთი ბაგეების მფლობელია, უნდა ვიცოდეთ, იგი არაფერში იყო ზიარი ხალხისა, ხოლო ბაგეუწმინდური კი საკუთარ თავს სიმდაბლით უწოდა. ამასთან, ვითარცა იუდეველი ერის შვილი, ესაია ამ ერის ნაწილად აღიქვამს თავს, ან, შესაძლოა, მთელი კაცობრიობის სახელითაც ამბობს ამას).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი: აღნიშნული ხილვისას ძლიერ იქცევს ყურადღებას ერთი რამ: უზენაესთან წინასწამრეტყველის შეხვედრისას მისი პიროვნება ექსტაზური ოკეანის ტალღებს არ დაუნთქვს, პირიქით, ის კვლავაც სრულად აცნობიერებს საკუთარ ვინაობას, აშკარად გრძნობს და ხედავს, რომ ღვთის საყდრის წინაშე იმყოფება, მაგრამ არ მიიჩნევს თავს ამ საიდუმლოს ხილვის ღირსად და რაც უფრო უახლოვდება იგი აალებულ სამსხვერპლოს, მით მეტი უღირსების განცდა ეუფლება).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: აბრაამმა მას შემდეგ, რაც უფალი იხილა, საკუთარ თავს მტვერი და ნაცარი უწოდა. ესაია, სამოცდაათა თანახმად, განა სხვა რამ შეცოდების, არამედ არაწმინდა ბაგების გამო მწუხარებს, რაც უკეთურების მოსურნე ხალხთა შორის ცხოვრებითა და მათთან ურთიერთობით იყო განპირობებული. ებრაულში ვკითხულობთ: ვაი მე, რადგან მდუმარე ვიყავი, წინასწარმეტყველი საკუთარ თავს დასტირის, რომ სერაფიმებთან ერთად ღვთის მადიდებლობის თანაზიარი ვერ შეიქმნა. ვერ გაბედა მან უფლის დიდება, რადგან არაწმინდა ბაგენი ჰქონდა, ხოლო ამგვარი ბაგეები ცოდვილ ხალხთან ერთად ცხოვრების გამო გააჩნდა. შესაძლოა, ასეც გვესმოდეს: რადგანაც ვდუმდი მე და მეფე ოზიას უკეთურებას არ ვამხელდი, ამიტომაც მაქვს არაწმინდა ბაგენი და ვეღარ ვბედავ ანგელოზთა თანა ვუგალობა ღმერთს. ესაია არ მიიჩნევს, რომ ღვთის დიდების ღირსია იგი და ამით უდიდეს სიმდაბლეს წარმოაჩენს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 6. ‘მოფრინდა ჩემთან ერთ-ერთი სერაფიმი და ხელში სამსხვერპლოდან აღებული ნაკვერცხალი ეჭირა მარწუხით”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეკლესიის მამათა განმარტებით, ნაკვერცხალი იესო ქრისტეს სიმბოლოა, ხოლო მარწუხი ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის მკლავებს განასახიერებს, რომლითაც წმინდა ქალწული ღვთაებრივ ყრმას ტვირთულობდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: მაშ ასე, წინასწარმეტყველის თვალთა წინაშე ქრისტეს საიდუმლო გამოისახა. ესაიასთან ერთ-ერთი სერაფიმი იგზავნება. მას ხელში მარწუხით საკურთხევლიდან აღებული ნაკვერცხალი ეჭირა, რაც სიმბოლო იყო ქრისტესი, რომელმაც ჩვენი მიზეზით საკუთარი თავი მიიტანა მამის წინაშე წმინდა, შეურყვნელ, სულიერ მსხვერპლად და კეთილსურნელოვან საყნოსელად. ამიტომაც სავსებით ბუნებრივია, რომ ნაკვერცხალი სამსხვერპლოდან იქნა აღებული. აუცილებელია ისიც ითქვას, თუ რა მიზეზით წარმოვადგენთ მუგუზალს მაცხოვრის სიმბოლოდ. ღვთივსულიერი წერილი ხშირად უფალს ცეცხლთან აიგივებს. სწორედ ასე განეცხადა იგი ისრაელს სინას მთასთან თავშეყრის დღეს. ნეტარმა მოსემაც, რაჟამს ცხვარს მწყემსავდა, ცეცხლის სახით იხილა მაყვლოვანში. როგორც ნაკვერცხალი თავისი ბუნებით სხვა არაფერია თუარა ხე, მაგრამ საკუთარ თავში ყოვლითურთ ცეცხლს მოიცავს და მის ძალასა და მოქმედებას ფლობს, ვფიქრობ, ასევე უნდა ვიმსჯელოთ ქრისტეს შესახებ, რადგან ‘სიტყვაA იგი ხორციელ იქმნა და დაემკვიდრა ჩუენ შორის”[19]… [20]. რაც შეეხება მარწუხს, რომელსაც ნაკვერცხალი ეჭირა, უნდა ითქვას, რომ ღვთის სარწმუნოებასა და ასევე ცოდნას მის შესახებ ჩვენ თითქოსდა გარკვეული რამ მარწუხებით ვეუფლებით, ანუ რჯულისმიერი განჩინებებითა და წინასწარმეტყველებების გზით. წმინდა მოციქულთა სიტყვებითაც იძენენ ისინი დასტურს, ვინაიდან სჯულიდან თუ წინასწარმეტყველთაგან მოხმობილი მოძღვრებებით მსმენელს არწმუნებენ და თითქოსდა ასე თავადაც მიაახლებენ ‘მარწუხს” მათ ბაგეებს, რომ ქრისტეს სარწმონოების აღმსარებლობისთვის განამზადონ ისინი).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7. ‘ბაგეზე შემახო და მითხრა: აჰა, შეეხო ეს შენს ბაგეს და მოგცილდა უკეთურება, მიტევებულია შენი ცოდვა”[21].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: როგორც კი წინასწარმეტყველმა საკუთარი თავი განიკითხა, საღვთო მადლით მაშინვე განიწმინდა… . ზოგიერთის თქმით, როდესაც ესაია სამსხვერპლოს, ცეცხლის, მარწუხის, ნაკვერცხლის ბაგეებზე შეხებისა და ცოდვათა შენდობის შესახებ საუბრობს, ახალი აღთქმის საიდუმლოთა სიმბოლოებს გამოსახავს. ჩვენ ამჯერად ისტორიულ ცნობებს მიმოვიხილავთ და ვიტყვით, თუ რატომ ვითარდებოდა მოვლენები ასე. წინასწარმეტყველი იუდეველ ერთან უნდა გაიგზავნოს საშიში და შემაძრწუნებელი ამბის საუწყებლად. ამიტომაც ესაიას უფალი სერაფიმებს მიუვლენს, რომ შიშითა და სიმტკიცით აღავსოს იგი, მანაც, ენაბრგვილობის მომმიზეზებელი მოსეს დარად, სიჭაბუკისა და უწმინდური ბაგეების მიზეზით ღვთისგან დავალებულ ქადაგებაზე უარი რომ არ განაცხადოს. სწორედ ამიტომ მასთან სერაფიმები იგზავნებიან ცოდვათა განწმენდის მიზნით, რისი ხელმწიფებაც მხოლოდ მამას, ძესა და სულიწმინდას გააჩნია)[22].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: სამყაროს დასაბამიდანვე წმინდა ადამიანებთან ზეციური ძალები იგზავნებიან, რომლებიც კაცობრივი ბუნების უძლურებებს კურნავენ. ამიტომაც სერაფიმი მოევლინა ესაიას, რომ მისი ცოდვები განეწმინდა და აღმოეფხვრა. მაგრამ გამოიგზავნა მაშინ, როდესაც უფალმა ისმინა, როგორ დასტიროდა წინასწარმეტყველი პირად უძლურებებს და საკუთარ აზრისმიერ შეცოდებებს აღიარებდა. იგივეს ამბობდა მოციქული პავლე: ‘ვაიმე, ბედკრულს! ვინ დამიხსნის სიკვდილის ამ სხეულისაგან?” შემდეგ კი, ღვთისაგან შეწევნის მიმღები, იქვე გვაუწყებს: ‘ვმადლობ ღმერთს, ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს მიერ”[23]).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მითითებული ადგილი სიმბოლურად ახალი აღთქმის ეკლესიის ერთ-ერთ საიდუმლოს, ევქარისტიას, მოასწავლებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 8. ‘და მოვისმინე უფლის ხმა, რომელიც ამბობდა: @ვინ წარვგზავნო და ვინ წავა ჩვენთვის?^ და ვთქვი: @მე წარმგზავნე^”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმეს თანახმად, ფრაზა - ‘ვინ წავა ჩვენთვის?” ყოვლადწმინდა სამების ჰიპოსტასთა სიმრავლეს მიანიშნებს[24]. სხვათა აზრით, მითითებული წინადადება ღმერთსა და მის ზეციურ მხედრობას მიემართება. უფალი კითხვას ესაიაში საღვთო საქმის აღსასრულებლად მოშურნეობის აღძვრის მიზნით სვამს, რადგან ყოვლისმცოდნემ მშვენივრად უწყის, როგორ განვითარდება მოვლენები.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: ნუთუ ყველაზე მხნე ესაიაა, თვით მოსეზე უმამაცესიც? ძალუძს კი ამის თქმა ვინმეს? რატომ ხდება, რომ ერთმა საღვთო მოწოდების უარყოფა სცადა, ხოლო მეორემ, მიუხედავად ირიბი ხმობისა, მოღვაწეობისთვის მზადყოფნა განაცხადა? ღმერთს ხომ არ უთქვამს: ‘წადი”, არამედ უბრალოდ იკითხა: ‘ვინ წარვგზავნო?” მან კი (ესაიამ) მაშინვე საკუთარი თავი შესთავაზა. ზოგიერთის თქმით, სცოდა ესაიამ, როდესაც რჯულის დამრღვევი მეფე ოზია არ ამხილა, ხოლო დანაშაულის გამოსასყიდად ღმერთს ამჯერად სრული მორჩელება აღუთქვა, რომ სათნოჰყოფოდა მას. ბაგეუწმინდურიც ამიტომ უწოდა საკუთარ თავს, ვინაიდან თამამად არ გამოთქვამდა სათქმელს. მაგარამ მე ამას ვერ დავეთანხმები, რადგან მათზე მეტად სანდო მოციქული პავლეა, რომელიც იტყვის: ‘ესაია კი თამამად ამბობს”[25]. სწორედ შეუპოვრობის გამო, როგორც მსმენია, მრავალი ტანჯვა დაითმინა მან და უჩვეულო სიკვდილით დაასრულა სიცოცხლე. ამავდროულად არც წერილი ამბობს სადმე, რომ ოზიას წმინდაში შესვლისას თითქოს ესაია იქ ყოფილიყო და არაფერი ეთქვას. ამის მაუწყებელნი მსგავს ცნობებს თავად თხზავენ. მაშ, რისი თქმა შეიძლება? უნდა აღინიშნოს, რომ მოსესა და ესაიას მდგომარეობა ერთნაირი არ ყოფილა. ერთი უცხო, ბარბაროსთა ქვეყანაში, გულმაგარ, სასტიკ ტირანთან იგზავნებოდა, ხოლო მეორეს საკუთარ სამშობლოში თვისტომთა განსწავლა დაევალა, რომლებიც რიგ შემთხვევაში ისმენდნენ და მორჩილებდნენ კიდეც მას. ამიტომაც ერთგან თუ მეორეგან განსხვავებული შემართება და სიმტკიცე იყო საჭირო სამოღვაწეოდ. სხვები სხვა მიზეზზეც მიუთითებენ. კერძოდ, როდესაც ესაიამ ღმერთს აღსარება აღუვლინა და ცოდვათა შენდობა მიიღო, სულიერი სიხარულით გაბრწყინებულმა იგივე რამ საკუთარი ერისთვისაც ისურვა და სწორედ ამის საუწყებლად დათანხმდა მოწოდებას, რადგან წმინდანები როგორც ღვთისმოყვარე, ასევე კაცთმოყვარენიც არიან. დაიმედებულმა იმით, რომ იუდეველებს განსაცდელთა არიდების გზას განუცხადებდა, სიხარულით თქვა: ‘მე წარმგზავნე”).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: რაჟამს წინასწარმეტყველის ბაგეს შეეხო ნაკვერცხალი და განწმინდა იგი, სწორედ მაშინ გებულობს ესაია საღვთო ხმას და ამჯერად არ შეშინდება, არც იმას იტყვის, რომ ბაგეუწმინდურია. პირიქით, წარსაგზავნად საკუთარ თავს თამამად სთავაზობს და ამგვარად ხმობს: ‘მე წარმგზავნე”. უფლის შეკითხვა: ‘ვინ წარვგზავნო და ვინ წავა ჩვენთვის?” განა უსასო ძახილია, ანთუ წარსაგზავნთა ნაკლებობით გამოთქმული გულისტკივილი, არამედ ეს ხმა ისრაელიანთა ბრალმდებელია, რომლებიც არავის მორჩილებენ და უწინარეს მივლენილთაგან არაფერს ისმენდნენ. პირიქით, მრავალგზის დასამოძღვად მოსულნი მოუკვდინებიათ. ამრიგად, უფალი დასმული შეკითხვით ხალხის მდგომარეობას წარმოაჩენს, რომ სასტიკნი, დაუნდობელნი არიან ისინი, რაც მრავალგზის საქმით დაუმოწმებიათ და რომ არა ყოველი მსურველი შეძლებდა მათთან დასამოძღვრად მისვლას, არამედ მხოლოდ ისეთი მოღვაწე, რომელსაც საღვთო სიტყვის აღსასრულებლად საკუთარი სიცოცხლის დათმობა ხელეწიფებოდა. ისრაელი რომ შეგონებისას დაუმორჩილებელი და უსმენელი იყო, ამის გაგება ყველას შეუძლია ღვთისაგან ეზეკიელისთვის გაცხადებული სიტყვებით: ‘მითხრა: ადამის ძევ! მიდი ისრაელის სახლთან და უთხარი ჩემი სიტყვები. რადგან ბნელმეტყველ და გაუგებარი ენის ხალხთან როდი იგზავნები, არამედ ისრაელის სახლთან. არა ჭრელ ხალხთან, ბაგემძიმესთან და ენაბრგვილთან, რომელთა სიტყვებს შენ ვერ გაიგებდი: მათთან რომ მიმევლინებინე, ისინიც კი მოგისმენდნენ. ისრაელის სახლი კი არ ისურვებს შენს მოსმენას, რადგან ჩემი მოსმენა არ სურთ მათ, რადგან შუბლმაგარი და ჯიუტი ხალხია ისრაელის მთელი სახლი”[26]. რაჟამს ღვთაებრივი ნაკვერცხალი ჩვენც შეგვეხება, ცოდვით დაცემისგან განვიწმინდებით, გამხნევებულნი და მომზადებულნი კი წარსაგზავნად გავემზადებით, მსგავსად უფლის მოწაფეებისა. მართალია, ისინიც იუდეველები იყვნენ და ვიდრე ქრისტეს შეიყვარებდნენ, სხვებთან ერთად არაწმინდა ბაგენი ჰქონდათ, მაგრამ მას შემდეგ, რაც სარწმუნოება შეიწყნარეს და კეთილი აღსარება აღავლინეს, მათ ბაგეებს ნაკვერცხალი შეეხო და სამოციქულოდ იქნენ მოწოდებულნი, ხმობას კი მყისვე დამორჩილდნენ).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: ბიბლიური ტექსტის მრავალი მთარგმნელისა და ჩვენ მიერ მოტანილი ნაცვალსახელი ‘ჩვენთვის” (შდრ. ‘ვინ წარვგზავნო და ვინ წავა ჩვენთვის?”), რაც ებრაულად გადმოიცემა სიტყვით Iანუ, რატომღაც 70-ს უთარგმნია როგორც ამ ხალხთან (შდრ. ‘ვინ წარვგზავნო და ვინ წავა ამ ხალხთან?”), რაც ებრაულში არანაირად არ იკითხება. აღნიშნული ადგილი ყოვლადწმინდა სამების პირთა სიმრავლის მადასტურებელია).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: უფალი მოსეს არაფერს ეკითხება, არამედ როგორც მზადმყოფს მიავლენს მას ფარაონთან. რა არის ამგვარი განსხვავების მიზეზი? წმინდანების დამოკიდებულებაში არ არსებობს წინააღმდეგობა, როდესაც ისინი ერთსა და იმავე საქმეზე არჩევანის წინაშე დგანან. მაგრამ იცოდა რა მოსემ დანიშნულება, რისთვისაც უფალი აგზავნიდა მას, აყოვნებდა იგი, ვინაიდან უწყოდა ფარაონის გულის უდრეკელობა, საკუთარი ხალხის ურჩობა და მათზე წინამძღვრობის სირთულე. წინასწარმეტყველს უკვე განეცადა უმადურ იუდეველთაგან სიმწარე, როდესაც მათი მიზეზით მოუწია ეგვიპტიდან გაქცევა. ქალაქსა და ხალხთა სიმრავლელს უდაბნოში გაერიდა და სამწყემსო საქმეს შეუდგა. ამიტომაც ამბობს: ვინ ვარ მე, ფარაონთან რომ მივიდე და ერი ეგვიპტიდან გამოვიყვანო? რადგან არც ფარაონი გამოუშვებს იუდეველებს მარტივად და არც ეს ერია მორჩილი და ადვილად სამართავი, არამედ პირიქით, მარადის გადარჩენის მოსურნეს უპირისპირდებიან ისინი. ამასთანავე საქმე ისაა, რომ იქ მოსე სათნო საქმის აღსასრულებლად იგზავნება – ერის კეთილდღეობის მიზეზით, აქ კი ფრიად სამწუხარო საქმეში მოუწევს ესაიას მოღვაწეობა (რადგან უახლოესი სასჯელების შესახებ უნდა აუწყოს თანატომელებს). ამიტომაც მოსეს კურთხევა ეძლევა, ხოლო ესაიამ ნებით უნდა გადაწყვიტოს საკუთარი მსახურება, რადგან ჩვენ, ადამიანებს, ჩვეულება გვაქვს, რომ ჩვენ მიერ ნებით არჩეული საქმე ვიტვირთოთ, თუნდაც ფრიად მძიმე იყოს ის. ამიტომაც უფალს სურს, ესაია საკუთარი სურვილით შეუდგეს მოციქულობას. მართალია, ღმერთმა მოღვაწეობის აუცილებლობა უჩვენა წინასწარმეტყველს, მაგრამ ამასთანავე სურს, წარვლენილმა ადამიანმა თავისივე ნებით გამოიჩინოს კეთიგანწყობა მსახურებისადმი. ესაიამ, რაჟამს საღვთო დავალების აუცილებლობა შეიცნო, მოჭარბებული სიყვარულის მიზეზით, განსაცდელთა სიმრავლეში ისე შეაბიჯა, რომ არც კი უფიქრია, როგორ ტკივილს მიაყენებდა მას ხალხი. მაგრამ წინასწარმეტყველის სიფხიზლესა და სიფრთხილეს შეხედე, რომელმაც ორ შემოთავაზებაზე: ‘ვინ წარვგზავნო და ვინ წავა ჩვენთვის?”, ერთი პასუხი მიუგო: ‘მე წარმგზავნე”, არ დაუმატებია: ‘მე წავალ”, რადგან მოციქულობის მიღება ჩვენზეა დამოკიდებული, მაგრამ წასასვლელად განმტკიცება – მასზე, ვინც განმაცხოველებელსა და განმამტკიცებელ მადლს მოუვლენს ადამიანებს. ამიტომაც რაც უშუალოდ მის ნებას ექვემდებარებოდა, ის უპასუხა: ‘მე წარმგზავნე”, ხოლო მადლის კუთვნილება, ღვთის ნებას მიანდო. მას არ მიუცია შეპირება, რომ წავიდოდა, ვინაიდან საკუთარი უძლურება ჰქონდა შემეცნებული. ესმის წინასწარმეტყველს ღვთის სიტყვა, თუმცა არაფერი ეხება ხორციელ სასმენელს, რადგან ღმერთი, ვისაც მოისურვებს, იმას აღუბეჭდავს სულში თავის უზენაეს ნებას. ვისი გონებაც წმინდაა და განუხრწნელი, რაღაც გამოუთქმელი ძალით ხატება აღებეჭდება ასეთს და თითქოს საკუთარ თავში ისმენს გახმოვანებულ ღვთის სიტყვას, თუმცა ამ ვითარებაში არც ჰაერი ირხევა და ვერც ყური აღიქვამს სულის სიღრმეში გაცხადებულ ხატებას. მსგავსად წიგნისა გამოსახავს ღმერთი წინასწარმეტყველის სულში უზენაეს ნებას და ვინც სულით საღვთო აზრს იმეცნებს, მასზე იტყვიან, რომ უფლის სიტყვას ისმენს იგი. ამიტომაც, თქვა რა: ‘მე წარმგზავნე”, შემდეგზე დაიდუმა. განა შეჰკადრა: ‘მე წავალ”, ვინაიდან დიდია ასეთი შეპირება და მის ძალებზე აღმატებული. მაგრამ რაც სიმდაბლით საკუთარ თავზე არ აიღო ესაიამ, ღვთისაგან ებოძა, რაჟამს ისმინა: ‘წადი და უთხარი მაგ ხალხს”).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 9-10. ‘თქვა: წადი და უთხარი მაგ ხალხს: სმენით მოისმენთ, მაგრამ ვერ გაიგებთ; ხილვით იხილავთ, მაგრამ ვერ მიხვდებით. უგრძნობს გახდი მაგ ხალხის გულს, სასმენელთ დაუმძიმებ და სახედველთ აუხვევ, რომ თვალით ვერ ხედავდეს, ყურით ვერ ისმენდეს, გულით ვერ ხვდებოდეს, რომ არ მოიქცეს და არ განიკურნოს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია, იმედოვნებდა რა ღვთის სიტყვის მოსმენისას ერის სინანულს, მწარე სიტყვებს გებულობს, რომ სულიერად დაბრმავებული და დაყრუებული ხალხი კვლავ იმავე მდგომარეობაში დარჩება და იქვე მიუთითებს: ‘უგრძნობს გახდი მაგ ხალხის გულს, სასმენელთ დაუმძიმებ და სახედველთ აუხვევ, რომ თვალით ვერ ხედავდეს, ყურით ვერ ისმენდეს, გულით ვერ ხვდებოდეს, რომ არ მოიქცეს და არ განიკურნოს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: 70-თა თარგმანის მიხედვით წარმოდგენილი მუხლების მნიშვნელობა ადვილი გასაგებია და ესაია იუწყება იმის შესახებ, თუ რას მოიმოქმედებს ხალხი მისი ქადაგების მოსმენისას, მაგრამ ებრაულ ტექსტში გარკვეული სირთულეები გვხვდება: რას ნიშნავს, რომ ღმერთი ხალხს მოსმენას განუჩინებს, თუმცა მსმენელი ვერაფერს გაიგებს, ხილვას განუწესებს, მაგრამ საზოგადოება ვერაფერს დაინახავს…</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">უპირველესად ერთ კითხვას უნდა გაეცეს პასუხი: რატომ მოხდა ისე, რომ მოციქულმა პავლემ, ეკამათებოდა რა იუდეველებს, აღნიშნული ადგილი არა ებრაული ბიბლიიდან მოიხმო, რომლის ჭეშმარიტებაც მშვენივრად უწყოდა, არამედ ბერძნულიდან? საეკლესიო საკითხების უძველესი მკვლევარები გვაუწყებენ, რომ მახარებელი ლუკა ფრიად კარგად ფლობდა საექიმო ხელოვნებას და ბერძნული ლიტერატურაც უკეთ იცოდა, ვიდრე ებრაული. სწორედ ამ მიზეზით სახარებისა და მოციქულთა საქმეების წერისას უმეტესად ბერძნულენოვან წიგნებს იმოწმებდა. მათე და იონე, რომელთაგან პირველმა ებრაულად, ხოლო მეორემ ბერძნულად აღწერეს სახარებები, ებრაული ბიბლიიდან ციტირებენ. ებრაელთა მიმართ ეპისტოლეს ავთენტურობასაც ამიტომ აყენებენ ეჭვქვეშ, რადგან თანატომელების მისამართით წერილის გამგზავნი პავლე იმოწმებს წინადადებებს, რომელიც დედანში არ მოგვეპოვება. თუკი ვინმე იტყვის, რომ ებრაული წიგნები მოგვიანებით იუდეველთა მიერ იქნა შერყვნილი, ასეთმა აღნიშნულ კითხვაზე ორიგენეს მიერ ესაიას წინასწარმეტყველების განმარტებისას მერვე წიგნში დაწერილი პასუხი მოისმინოს: უფალი და მოციქულები, რომლებიც მრავალგზის ამხელდნენ მწიგნობრებსა და ფარისევლებს, არასგზით არ დადუმდებოდნენ ამგვარ უკეთურებზე. შესაძლოა, ვინმემ ბიბლიური ტექსტის ცვალებადობა მაცხოვრის შემდგომ პერიოდს განუკუთვნოს, თუმცა ეს ყოვლადგამორიცხული მოვლენაა. საქმე ისაა, რომ მოცემულ შემთხვევაში სწორედ იგივე ვითარებაა, რაც ფარონის გულის გასასტიკებასთან დაკავშირებით გვაუწყა მოსემ).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 11-12. ‘ვთქვი: როდემდის, უფალო? თქვა: ვიდრე ქალაქები უმკვიდროდ არ გადაშენდება, სახლები არ გაუკაცრიელდება და მიწა არ გაუდაბურდება. გადახვეწავს ადამიანებს უფალი და დიდი უდაბურება დასადგურდება ქვეყანაში”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: შიშობდა წინასწარმეტყველი, სამარადჟამო გულქვაობას ხომ არ შეეპყრო მისი ერი? ამიტომაც ითხოვს, რომ განეცხადოს მას, თუ რა დროის მანძილზე გაგრძელდება ღვთისაგან ნაუწყები. პასუხად უფალი იერუსალიმისა და მთელი იუდეის განადგურების შესახებ იუწყება, რაც ტიტესა და ვესპასიანეს დროს აღსრულდა. ზოგი წარმოდგენილ სიტყვებს განსხვავებულად განმარტვას და უკეთურების მოქმედად მთელს კაცობრიობას მიიჩნევს, უფლის პასუხში კი საუკუნეთა აღსასრულს მოიაზრებს, რომ ვიდრე მეორედ მოსვლამდე არ შეწყვეტს ადამის მოდგმა ბოროტმოქმედებას).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 13. ‘კიდევ მეათედი დარჩება მათგან და ისიც გადაიბუგება. მაგრამ როგორც მოჭრილ ბელეკონს და მუხას რჩება ძირი, ასევე წმიდა მოდგმა იქნება მათი ძირი”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: რომაელი დამპყრობლების ტიტესა და ვესპასიანეს დროს იუდეა მიწასთან გასწორდა, ხოლო ისრაიტელთა რაოდენობა ისე შემცირდა, რომ არ შეცდებოდა მავანი, თუკი იტყოდა, მეათედიაო დარჩენილთა რიცხვი. შემდეგ გარკვეული ჟამი მოსახლეობამ მშვიდად გაატარა, თუმცა შიშის განცდა არ განრიდებიათ, ვაი, თუ კვლავ განმეორდესო იგივე, რაც ზედმიწევნით აღსრულდა ადრიანე იმპერატორის ხელით).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: როდესაც უფალმა უთხრა ესაიას, წადი და უთხარი ამ ერს: ეს ხალხი მოისმენს და ვერაფერს გაიგებს, იხილავს და ვერაფერს დაინახავს. საკუთარი ერის გულშემატკივარი ესია ყოველივეს პასუხად უფალს დაეკითხება: როდემდე გაგრძელდება, უფლო, ასე? რაზეც პასუხს ღებულობს: მანამ არ იხილავს და არ მოისმენს, თუ როგორ განადგურდება იუდეველთა ქალაქები ვესპასიანესა და ტიტესთან ბრძოლის შედეგად და აღნიშნული ტრაგედია ისეთი მაშტაბების იქნება, რომ ქალაქთა უწინარესი სახელებიც აღარ დარჩება, ხოლო მრავალრიცხოვან იუდეველთაგან მხოლოდ მეათედი ნაწილი თუ გადარჩება. აღნიშნული ადგილი შესაძლოა ორგვარად გვესმოდეს: როგორც განთესილობაში, მთელს სამყაროზე მყოფი იუდეველების რიცხვის მეათედამდე შემცირება, ასევე თავად იუდეაში დარჩენილი ებრაელების რაოდენობის კლება. და ეს ნაწილიც უმძიმეს შედეგებს იწვნევს, რაჟამს, დახლოებით, ორმოცდაათი წლის გასვლისას ადრიანე იმპერატორი გამოჩნედება ასპარეზზე და ისე გაანადგურებს იუდეას, რომ აღთქმული მიწა უდაბნოს დაემსგავსება. ისტორიიდან ცნობილია, აღნიშნული მოვლენის შემდეგ სახალხოდ, ყველას დასანახად იქნა კანონები გამოკრული, რომლებიც იუდეველებს აღთქმულ მიწაზე შესვლას უკრძალავდა. რაც შეეხება ბოლო ჟამის იუდეველებს, თქმულა მათ შესახებ, რომ რაჟამს ეკლესიის წიაღში წარმართთა სიმრავლე გაერთიანდება, მაშინ გადარჩება მთელი ისრაელი).</span></p>
<p></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 7</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">აქაზის მეფობის დასაწყისში იერუსალიმი საფრთხის წინაშე აღმოჩნდა: სირიისა და ისრაელის მეფეები ცდილობდნენ, ერთიანი ძალებით იუდეაზე გადამწყვეტი იერიში მიეტანათ სამეფოს ხელში ჩაგდების მიზნით. მტრების მოსაგერიებლად იერუსალიმში სამზადისი მიმდინარეობს. სწორედ ამ დროს გამოდის ესაია მეფე აქაზთან შესახვედრად და აუწყებს მას, რომ სირიისა და ისრაელის გაერთიანება იუდას ზიანს ვერ მიაყენებს</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘იუდას მეფის ახაზის დროს, იოთამის ძისა, ოზიას ძისა, გამოვიდნენ რეცინ არამის მეფე და ფეკახ რემალიაჰუს ძე, ისრაელის მეფე, იერუსალიმის ასაღებად, მაგრამ ვერ აიღეს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იოთამის ძის აქაზის მეფობისას[27] ისრაელის მეფე ფეკახი და სირიის მეფე რეცინი იუდეის სამეფოს დაუპირისპირდნენ. მათ სურდათ, იუდა ასურეთის წინააღმდეგ არსებულ კოალიციაში იძულების წესით გაეერთიანებინათ, რასაც აქაზი არ თანაუგრძნობდა, რადგან მისი პოლიტიკური სიმპატიები ასურეთისკენ იყო მიმართული. კოალიციის მხარდამჭერ მთავარ ძალას ეგვიპტე წარმოადგენდა. დამპყრობლებს უნდოდათ, რომ ტახტიდან აქაზი გაეძევებინათ და მის ნაცვლად სამეფო საყდარზე, სავარაუდოდ, თავიანთი ნების მორჩილი ერთ-ერთი სირიელი მაღალჩინოსანი აეყვანათ[28]. კოალიციური არმია აღმოსავლეთ პალესტინას გამოივლის, წარმატებით აწარმოებს მოლაპარაკებას იდუმეასთან და ითანხმებს მას კავშირზე. ამით იუდას სამეფოს სამხრეთ-აღმოსავლეთითაც მოეკვეთა გზა. ჯარები ხმელთაშუა ზღვის სანაპიროს გავლით მიემართებიან, შემოიწევენ ჩრდილოეთით, ისრაელის სამეფოს შუაგულისკენ, და სწორედ აქ ბანაკდებიან.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეფრემი ისრაელის სამეფოს ათი ტომიდან ყველაზე მძლავრი და მრავალრიცხოვანი იყო. ამიტომაც ხშირ შემთხვევაში წმინდა წერილი ჩრდილოეთის სამეფოს ეფრემად მოიხსენიებს. აქაზი, სავარაუდოდ, ცდილობდა ასურეთის მეფეს (თეგლათ-ფალასარ III) დაკავშირებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: უსამართლოდ იქცეოდა ისრაელის სამეფო. ისინი თანატომელებს დაუპირისპირდნენ, საკუთარ ძმებზე იარაღი აღმართეს, თუმცა არც ეს იკმარეს და წარმართებსა და უცხოთესლს შეეკრნენ მაშინ, როდესაც მსგავს ერებთან კავშირი ეკრძალებოდათ).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: ისინი, ვინც ღვთივსულიერ წერილში გადმოცემულ ისტორიას, თითქოსდა არაფრისმთქმელ რამ მოვლენას უგულებელყოფენ, ბუნებრივად ვეღარ ხდებიან საჭიროებისამებრ გამგებნი იმისა, რასაც ესა თუ ის კონკრეტული შემთხვევა გვაუწყებს. მშვენიერია და სასარგებლო სულიერი ჭვრეტა და გონების თვალსაც დიდად განანათლებს, ჩვენ კი სიბრძნეს გვანიჭებს, მაგრამ როდესაც ბიბლიაში ისტორიული ამბავია აღწერილი, საჭიროა სწორედ მისგან მივიღოთ სარგებელი, რომ წერილი ყოველმხრივ მხსნელი და სარგებლის მომტანი გაგვიხდეს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მაშ ასე, წინამდებარე შემთხვევაში საწინასწარმეტყველო სიტყვა აქაზის მეფობისას იუდასა და ათტომიანი სახელმწიფოს (რომელსაც ასევე ეფრემი და ისრაელი ეწოდებოდა) შესახებ გვაუწყებს… . ოზიას გარდაცვალების შემდეგ იუდას მმართველი იოთამი ხდება, რომელიც მამის კვალს მიჰყვებოდა და ასე ამბობს მასზე წერილი: ‘კეთილს იქმოდა უფლის წინაშე”. რაჟამს გარდაიცვალა იგი, მემკვიდრედ აქაზი, იოთამის ძე, გამოცხადდა. ამავდროულად ისრაელში ფეკახი, რემალიაჰუს ძე, მეფობდა, რომელმაც ბრძოლა გაუმართა იუდასა და აქაზს და ერთ დღეში 120 000 ადამიანი დაუხოცა[29], რადგან მრისხანებდა ღმერთი აქაზის უკეთურებებზე, როგორც მეფეთა მეოთხე წიგნშია დაწერილი, რომ ისრაელის მეფის იერობოამ ნაბატის ძის გზით დადიოდა იგი, რადგან უკეთური კაცი იყო და კერპებს ემსახურებოდა, ხოლო საკუთარ შვილებს ცეცხლში ატარებდა, რაჟამს დემონებს კმევას აღუსრულებდა. ასე რომ, სწორედ აქაზის მმართველობისას ისრაელის მეფე ფეკახი, რემელიას ძე და არამის, ანუ სირიის, მეფე რეცინი შეკავშირდნენ და იუდეის გასანადგურებლად გამოემართნენ. მოსალოდნელი საფრთხით შეშინებული აქაზი დიდძალ თანხას კრებს და ასურელ მეფე თეგლათ-ფალასართან ელჩობას აგზავნის, რომ ეს უკანასკნელი შეეწიოს სირიის მეფე რეცინის წინააღმდეგ, რაც სურვილისამებრ განხორციელდა. დამასკოში ჩასულმა ასურელმა მეფემ რეცინი მოაკვდინა. როდესაც ისრაელის მეფე ფეკახი გარდაიცვა, მის მაგივრად ტახტზე ჰოშეაყი ავიდა. სწორედ ამ დროს მოვიდა სამარიაში სალმანასარ ასურელი, დაიპყრო იგი, ისრაელი კი ტყვედ წაასხა. წარმოდგენილი მოვლენები საკმაოდ ვრცელია, მაგრამ ამჯერად მოკლედ მიმოვიხილეთ ისინი, რომ ჩვენი საუწყებელი გაურკვევლად არ დარჩენილიყო.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მაშ ასე, ‘იუდას მეფის ახაზის დროს”, ნათქვამია, რომ ‘გამოვიდნენ რეცინ არამის მეფე და ფეკახ რემალიაჰუს ძე, ისრაელის მეფე, იერუსალიმის ასაღებად, მაგრამ ვერ აიღეს”. ყოველივე ეს ნათქვამია როგორც მოკლე აღწერილობა იმისა, რაც შემდეგშია ნაუწყები: ნაჩვენებია უცხო მეფეთა სურვილები, მცდელობა და იქვეა მითითება, რომ ჩანაფიქრი განუხორციელებელი დარჩა და ვერ აიღეს იერუსალიმი).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი: ორი მძლავრი იმპერია – ასურეთი და ეგვიპტე რამდენიმე წლის მანძილზე გადამწყვეტი ორთაბრძოლისთვის ემზადებოდა. ამასთანავე, უპირატესობა აშკარად ასურეთის მხარეს იყო. მოქიშპეებს შორის პალესტინისა და სირიის სახელმწიფოები მდებარეობდა. შესაბამისად, ფარაონი მათთან კავშირის დამყარებას ცდილობდა, რომ ერთგვარი ბუფერული ზონა შეექმნა ასურეთის წინააღმდეგ. მეორე მხრივ, ასურეთი ემზადებოდა წინააზიაური სახელმწიფოების სახით არსებული დაბრკოლების გადასალახად, რითიც პირდაპირ ეგვიპტისკენ იხსნებოდა გზა. ამგვარი დაპირისპირების ფონზე ორივე ებრაული სახელმწიფო უმძიმეს ვითარებაში აღმოჩნდა: მათ, უროსა და გრდემლს შორის მყოფებს, საკუთარი პოზიციები უნდა დაეზუსტებინათ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მერვე საუკუნის მეორე ნახევრის დამდეგს ფარაონმა დიდ პოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია. წინააზიურ სახელმწიფოთა მმართველების შეშინებითა და კეთილი დაპირებებით მან ასურეთის წინააღმდეგ სამხედრო კავშირი ჩამოაყალიბა, რომელსაც სათავეში თავად არ ჩაუდგა, ვინაიდან სურდა, სახიფათო საქმენი სხვისი ხელით ემოქმედა და მმართველობა ისრაელის მეფე ფეკახსა და სირიის მეფე რეცინს უბოძა. ათწლეულების მანზილზე ურთიერთისადმი მტრულად განწყობილი სახელმწიფოების ე.წ. კავშირი აშკარა იყო, რომ თეგლათ-ფალასარის ორგანიზებულ სამხედრო ძალას წინ ვერ აღუდგებოდა. ამიტომაც იუდეველმა მეფე იოთამმა მარცხისთვის განწირულ ერთობაში მონაწილეობის მიღებაზე უარი განაცხადა. მეფე მელევე გარდაიცვალა და ტახტზე მის მაგივრად თორმეტი წლის ძე აქაზი აღზევდა. გავიდა გარკვული დრო. სირიისა და ისრაელის მეფეები კვლავ გაერთიანდნენ და ამჯერად იუდეველი მეფის ტახტიდან ჩამოგდება განიზრახეს. შეძრწუნდა აქაზი და მთელი იუდა, თუმცა მეფე მალევე გონს მოეგო და იერუსალიმის გამაგრებას შეუდგა. ახლო წარსულში ისრაელისგან მიყენებული უდიდესი მარცხის მიზეზით ჩრდილოეთის სამეფოს ყველა ქალაქისთვის ბრძოლა შეუძლებელი იყო, ამიტომაც დასაცავად ოდენ დედაქალაქი – იერუსალიმი იქნა შერჩეული).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: ესაიას მიერ წინა თავში ჩამოთვლილ მეფეთაგან აქაზი რიგით მესამეა (ოზია, იოთამი და აქაზი), იოთამის ძე, რომელიც უკეთურ მმართველთა შორის ერთ–ერთი გამორჩეულია. მან დახურა ტაძრის კარები და ბენ–ჰიმონის ჭალაში ბაალებს ეთაყვანებოდა, საკუთარი ძეც კერპებს მიუძღვნა. ხსენებული მეფე იმდენად უკეთური იყო, რომ ტაძარში მდებარე რჯულიერი სპილენძის ზღვა გვერდზე გადადგა და მის ადგილზე წარმართული სამსხვერპლო ააგო. ამიტომაც სამართლიანად დაუტევა იგი ღმერთმა შემწეობის გარეშე და არამისა და ისრაელის მეფეების რეცინისა და ფეკახის რისხვის ობიექტი შეიქმნა. წინასწარმეტყველმა უწინარეს მომხდარი მოვლენების შესახებ დაიდუმა (თუ როგორ სძლია რეცინმა აქაზს. ისრაელის მმართვერლმა ფეკახმა ერთ დღეში 120 000 იუდას ჯარისკაცი მოაკვდინა, ხოლო 200 000 ტყვედ წაასხა) და ხსენებულ სახელმწიფოებს შორის ამჯერად მოსალოდნელი მეორე ომის შესახებ გვაუწყა, როდესაც მტურლად განწყობილმა სახელმწიფოებმა, ჰქონდათ რა იუდეის დამარცხების გამოცდილება, კვლავ მოემართებიან ორტომიანი სახელმწიფოსკენ, რომ იერუსალიმი მოინადირონ, თუმცა ჩანაფიქრი არ განხორციელდა, რადგან წყალობა მოიღო უფალმა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘ემცნო დავითის სახლს: ეფრემში დაბანაკდა არამიო. მაშინ შეირხა მისი გული და მისი ხალხის გული, როგორც ხეები ირხევიან ტყეში ქარისაგან”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: მას შემდეგ, რაც წინასწარმეტყველმა მოკლედ მოგვითხრო მოსალოდნელი მოვლენები, ამჯერად არსებული ვითარების დეტალურ განხილვას იწყებს. დავითის სახლში მეფე აქაზი იგულისხმება. ჰქონდა მეფეს შიშის მიზეზე, როგორც ზემოთაც შევნიშნეთ, რადგან მცერეოდენი დროის უწინარეს ოდენ ისრაელის მეფე ფეკახმა სძლია და 120 000 ადამიანი მოაკვდინა. მით უმეტეს ამჯერად არა მარტო ისრაელი, არამედ არამიც აღმდგარა იუდას წინააღმდეგ, რაც ორმაგად ამძიმებს ვითარებას. თუკი ერთმა ფეკახმა ესოდენი ზიანი მიაყენა აქაზს, ორი სამეფოს გაერთიანებით ხომ გაცილებით დიდი განსაცდელის წინაშე აღმოჩნდება იუდეველი მეფე, რამაც აქაზიცა და რიგითი მოსახლეობაც ძლიერ შეაშინა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3. ‘უთხრა უფალმა ესაიას: წადით შენ და შენი შვილი შეარ-იაშუბი და შეხვდით აქაზს ზემო აუზის არხთან, რომელიც მრეცხავთა ველის ბილიკზეა”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ალყის მომლოდინე იუდეველი მეფე ქალაქში შემავალ, მიწის ქვეშ განლაგებულ საიდუმლო არხებს ათვალიერებდა, რომ მტრის შემოტევისას იერუსალიმი წყლის გარეშე არ დარჩენილიყო. ქალაქგარეთ მდებარე ზემო აუზის არხი მთელს დედაქალაქს ამარაგებდა სასმელი წყლით. ზემო აუზიდან მილების საშუალებით წყალი იერუსალიმს კვეთდა და ქვემო აუზში იღვრებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია საუფლო ბრძანებას ღებულობს, რომ აქაზს სწორედ ამ დროს მიეგებოს. წინასწარმეტყველმა ღვთის განჩინებით თავისი ვაჟი შეარ-იაშუბი უნდა იახლოს. ხსენებული სახელი ნიშნავს ‘ნატამალი გადარჩება”[30]. ეკლესიის მამათა განმარტებით, ესაიასა და მისი შვილის ერთობლივი მისვლა მეფის სანახავად სიმბოლური მნიშვნელობისაა: თუ აქაზი ესაიას სიტყვას მიენდობა, მას და მის სამეფოს შეარ-იაშუბის სახელში გადმოცემული შინაარსის შესაბამისი ბედი მოელის[31]. ესაიას მთავარი მოთხოვნაა, რომ აქაზმა სირიისა და ისრაელის წინააღმდეგ არ ეძებოს კავშირი ასურის მეფესთან, არამედ ღვთისაკენ მიმართოს ყურადღება და იმედი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: შიშითა და მწუხარებით შეწუხებულ მეფეს ერთ ადგილზე გაჩერება არ შეეძლო. მთელ ქალაქში მიმოვიდოდა, გალავანს ათვალიერებდა, კარიბჭეებს ამოწმებდა, მომხდურთა შესახებ ამბებს ეცნობოდა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: ჭეშმარიტად მოწყალეა და თანალმობიერი უფალი. იგი ყოვლადბრძნული განგებით ამზადებს თითოეული ადამიანის გზას, რომ გადარჩენის საქმე შეუმსუბუქოს, რისი დანახვაც კონკრეტული მოვლენიდანაც ძალგვიძს: აქაზი კერპმსახური, თავხედი და უკეთური პიროვნება იყო, მაგრამ ვინაიდან გადაულახავ განსაცდელს მოეცვა იგი, ყოვლადმოწყალე კი, ხედავს რა მწუხარებაში დანთქმულს, მყისვე საკუთარი თავიდან მომდინარე ხსნის შესახებ განუცხადებს მას და შეწევნას ჰპირდება იმ პირობით, რომ კერპმსახურებაზე უარს იტყვის, ძველი ცხოვრების წესს დაუტევებს და ღვთის შემეცნებას შეუდგება იუდეველი მეფე. ესაია შეარ-იაშუბთან ერთად მიდის აქაზის შესახვედრად. შვილის სახელი სიმბოლური მნიშვნელობისაა და მაუწყებელია იმისა, რომ ღვთის ერთგულების დამცველი ნატამალი გადარჩება. თავად წინასწარმეტყველი უზენაეს ღმერთს განასახიერებს და დაეჭვების გარეშე, სრული რწმუნებით შეწევნას ჰპირდება მეფეს ზემო აუზის არხთან, რადგან საბანელი (აუზი) წმინდა ნათლისღების სიმბოლოა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: ესაია განჩინებას ღებულობს, რომ საკუთარ ძესთან, შეარ–იაშუბთან, ერთად მეფე აქაზს შეხვდეს ზემო აუზის არხთან, მრეცხავთა ბილიკზე, სადაც მეფე ეზეკიას დროს, რის შესახებაც მოგვიანებით ვიტყვით, სენნახირიმის მიერ გამოგზავნილი რაბშაკე იმყოფებოდა და ასურელი ხელისუფლის დავალებით მოლაპარაკებისას რჩეულ ერს შისის ზარს სცემდა. ესაია მეფეს აუწყებს, რომ მშვიდად იყოს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: რადგანაც იასუბი ითარგმნება როგორც ‘მომქცევი” (ანუ ის, ვინც რაღაცისგან გარემიიქცევა), ამიტომაც ყველა ჩვენთაგანს, მსურველს სინანულის გზით ხორციელ ვნებებს დააღწიოს თავი, წერილი გვიჩვენებს, რომ თუკი წინასწარმეტყველთან ერთად ვიქნებით, შევძლებთ გამოსვლა აღვასრულოთ).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი: სწორედ ამ კრიტიკულ ვითარებაში მიიღო პირველად გადაწყვეტილება ესაიამ, რომ ზეგავლენა მოეხდინა მეფეზე. საუკეთესო დროა შერჩეული აშკარად. ახალგაზრდა მონარქი დიდად იყო შეშფოთებული: საშიშროება მის სახლს ემუქრებოდა, თავად მეფეს კი არ ჰქონდა ორ ძლიერ იერარქთან გამკლავების იმედი. ესაიას სურდა, აქაზის გული ღვთისაკენ მოექცია. წინასწარმეტყველი შვილის თანხლებით იმ ადგილისკენ მიემართება, სადაც მეფე ქალაქის გასამაგრებელ სამუშაოებს ადევნებს თვალყურს და ზემო აუზის არხთან ხვდება მას).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 4. ‘მშვიდად იყავი, ნუ შეშინდები და გულს ნუ შეგიღონებს აკვამლებული მუგუზლების ეს ორი კუდი - რეცინ არამელისა და რემალიაჰუს ძის სიბრაზე”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">უფალი ესაიას ავალებს, რომ იუდას მეფე მათ წინააღმდეგ გამოსული კოალიციური ჯარის უძლურების შესახებ გააფრთხილოს, რადგან სირიისა და ისრაელის მეფეებს არ ძალუძთ, იუდას რაიმე ზიანი მიაყენონ. ორი წლის შემდეგ, 732 წელს, ესაის სიტყვები აღსრულდა, რეცინი და ფეკახი ასურეთის მეფემ სიკვდილით დასაჯა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: მუგუზალს ესაია იუდას წინააღმდეგ გამოსულ ორ მეფეს უწოდებს, ვინაიდან როგორც ცეცხლიდან გამოცალკევებული ნაკვერცხალი კვამლსა და სიმხურვალეს გამოყოფს, მაგრამ მალევე ორივე განქარდება, სწორედ იგივე ბედი ელის ისრაელისა და სირიის მეფეების განაზრახს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5-7. ‘რადგან შეითქვნენ შენს წინააღმდეგ არამი, ეფრემი და რემალიაჰუს ძე და თქვეს: გავილაშქროთ იუდაზე, დავეცეთ და გავტეხოთ, დავუსვათ მეფედ ტაბაელის ძე. ასე ამბობს უფალი ღმერთი: ეს არ მოხდება, ეს არ იქნება!”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: ესაია კვლავ მანუგეშებელ სიტყვებს აუწყებს მეფეს და ჰპირდება, რომ მომხვდური ვერაფერს გახდება. რემაილის ძედ ისრაელის მეფე ფეკახი იწოდება).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 8-9. ‘რადგან არამის თავი დამასკოა და დამასკოს თავი - რეცინი. კიდევ სამოცდახუთი წელი და მოსწყდება ერს ეფრემი. ეფრემის თავი სამარიაა და სამარიის თავი - რემალიაჰუს ძე. თუ არ გჯერათ, ურწმუნონი ყოფილხართ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია შემაძრწუნებელ წინასწარმეტყველებას წარმოთქვამს: 65 წლის შემდეგ ეფრემი განადგურდება. აღნიშნული მოვლენები ქრისტეშობამდე 734 წელს ვითარდება. შესაბამისად, ისრაელის სამეფოს დაღუპვას ესაია 669 წელს უკავშირებს. აქ არ უნდა იგულისხმებოდეს ჩრდილოეთის სამეფოს მიერ ასურელთაგან განცდილი მარცხი (722 წელი), არამედ წინასწარმეტყველი დაპყრობილი სახელწიფოდან დარჩენილი მოსახლეობის ასურეთში საბოლოო გადასახლებასა და მესოპოტამიიდან უცხოტომელთა გადმოსახლებას გულისხმობს, რაც ასურელი მეფის ასარგადონის დროს აღესრულა[32].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 10-11. ‘კვლავ უთხრა უფალმა აქაზს: მოსთხოვე უფალს, შენს ღმერთს, შენთვის ნიშანი დაბლა ქვესკნელიდან ან მაღლა ზესკნელიდან”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მას შემდეგ, რაც იუდას სამეფოს გადარჩენის შესახებ მოსმენილი სიტყვები აქაზმა სანდოდ არ ჩათვალა, ესაია მას ახალ წინადადებას სთავაზობს: მეფეს შეუძლია უფლისგან ნიშანი, სასწაული მოითხოვოს, რაც აღსრულების შემთხვევაში წინასწარემტყველის სიტყვათა ჭემარიტების მადასტურებელი იქნება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: წინასწარმეტყველი ძალ-ღონეს არ იშურებს, რომ იუდეის მეფე ძველი გაუკუღმართებული რელიგიური შეხედულებებიდან ახალი, ჭეშმარიტი სარწმუნოებისკენ მიდრიკოს. ვინაიდან წარმართულ მსახურებებში ჩვეულებად იყო ქცეული ცრუწინასწარმეტყველთაგან და ე.წ. ‘წმინდა ადგილებში”, ბომონებში, მომსახურე ქურუმთაგან მომავლის თაობაზე ცნობების მიღება, ესაია მეფეს მიმართავს, რომ მან ამჯერადაც მოითხოვოს სამერმისო მოვლენათა ცხადმყოფელი ნიშანი, მაგრამ ერთი უმნიშვნელოვანესი განსხვავებით – ამჯერად შეკითხვაზე პასუხის მიმგები თავად უზენაესი ღმერთი იქნება. აქვე მიუთითა, რომ მეფეს აქვს უფლება ეს ნიშანი მაღლა ცაში, ან დედამიწაზე, ანთუ დედამიწის დაბლა, ქვესკნელიდან ითხოვოს, რითიც ესაიასგან ნაქადაგები ღმერთის ყოვლისშემძლეობაა ნაუწყები).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: თავის დროზე მოსემაც მიიღო მიწისგან ნიშანი ბაყაყების, კალიების, ბუზებისა, ხოლო ზეციდან სეტყვის, ცეცხლის, სამდღიანი სიბნელის სახით. მეფე ეზეკიაც ზეციური სასწაულის მომსწრე შეიქმნა, რაჟამს მზე ათი საფეხურით უკან დაბრუნდა. ისუ ნავეს დროსაც მზე აღიმართა გაბაონის თავზე და ადგილიდან არ იძროდა. მრავალი ფიქრობს, რომ საულმაც დედამიწის სიღრმიდან მიიღო ნიშანი, როდესაც სამკითხაო ხელოვნების გზით სამუელის სული გამოიხმო მომავლის შესაცნობად. იონაც უფსკრულის სიღმესა და სიკვდილის ხელმწიფების ქვეშ მყოფი ეზიარა უდიდესი სასწაულის ძალას, რაჟამს ნაპირზე ამოანთხია იგი თევზმა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: როგორც წესი, საჭიროა, რომ ჩვეულებრივი გაგებით, ყოფითი ნიშანი ყოველთვის აღესრულოს და იხილვებოდეს აწმყოში, მასში გააზრებული მოვლენა კი სამი დროის კუთვნილებას წარმოადგენს: სახლიდან ამომავალი კვამლი სახლის შიგნით აწმყო დროში დანთებული ცეცხლის შესახებ გვაუწყებს. მაგრამ, მაგალითად, ღრუბლების თავმოყრით გაცხადებული ნიშანი გვარწმუნებს, რომ მომავალში წვიმა იქნება. ამავდროულად ნიშანი წარსულსაც გვამცნობს, როგორც ნაკვერჩხალის ნარჩენები ამ ადგილზე დანთებული ცეცხლის შესახებ მიგვითითებს. წერილი კი ნიშანს არაჩვეულებრივ მოვლენას უწოდებს, რომელიც საიდუმლო რამ სიტყვის გამოხატვას ემსახურება).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 12. ‘უთხრა აქაზმა: არ ვკითხავ და არ გამოვცდი უფალს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მეფე საკუთარი გადაწყვეტილების ჭეშმარიტებაში გაკერპებულიყო, ხოლო ესაიას მიერ აღსრულებული სასწაული მას სურვილის საპირისპირო ქმედებას აიძულებდა. ამიტომაც უარი თქვა ნიშანზე, რითიც ესაიას სიტყვის უტყუარობის მადასტურებელი მოვლენის არიდება სცადა. ამავდროულად აქაზის უარყოფა, ერთი შეხედვით, კეთილმა სურვილმა განაპირობა: თითქოს მას არ უნდოდა ღმერთის გამოცდა, რაც რჯულითაც იკრძალებოდა[33]. უზენაესის გამოცდაში იუდეველები საკუთარი ნება-სურვილის შესაბამისად ნიშნებისა და სასწაულების მოთხოვნას გულისხმობდნენ, რასაც მოცემულ შემთხვევაში ადგილი არ ჰქონია, რადგან მოვლენების ინიციატორი ესაია იყო და არა იუდეველი მეფე. შესაბამისად, მისი თანხმობა რჯულის დარღვევად ვერ ჩაითვლებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: იუდეველი მეფე უარს ამბობს ნიშანზე არა საღვთო კრძალვის მიზეზით, არამედ საკუთარი დაუდევრობის გამო და ამას საკმაოდ ოსტატურად აკეთებს, თითქოს არ სურს მას უფლის გამოცდა, რისთვისაც რჯულში არსებულ უწყებას იშველიებს. მაგრამ დიდი ცბიერება მჟღავნდება მის ქმედებაში, რადგან თუკი თავად ღმერთი იძლევა უფლებას ამგვარი თხოვნისა, განა საუკეთესო გამოსავალი მისი დამორჩილება არ იქნებოდა? საქმე ისაა, რომ მეფეს მიზანი ჰქონდა, არ შეეწყნარებინა ღვთისაგან ნაუწყები სიტყვები და ამიტომაც იქცევა ასე).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი: ესაია სარწმუნოებრივ გმირობას სთხოვდა მეფეს, მაგრამ აქაზმა გამოცდას ვერ გაუძლო. წინასწარმეტყველის სიტყვების მოსმენისას შინაგანად მას გადაწყვეტილება უკვე მიღებული ჰქონდა და შემწეობას ამაქვეყნის ძლიერთაგან მოელოდა. მეფის ბრძანებით ძვირფასი ძღვენით დატვირთული საიდუმლო ელჩობა თეგლათ-ფალასარისკენ მიიჩქაროდა. ეს უფსკრულში გადახტომის მსგავსი სასოწარკვეთილი ნაბიჯი იყო. ‘მე მონა და ძე ვარ შენი, - წერდა აქაზი ძლევამოსილ დამპყრობელს, - მოდი და ისრაელისა და სირიის მეფეთა მძლავრებისგან დამიხსენი, რომლებიც ჩემს წინააღმდეგ ამხედერბულან”).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: განა სიმდაბლის გამო ამბობს მეფე უარს ნიშანზე, არამედ სიამაყეა ამის მიზეზი. მართალია, დაწერილია მოსესთან: ‘არ გამოსცადო უფალი ღმერთი შენი”[34], რითიც უფალმა ეშმაკს მიუგო უდაბნოში გამოცდისას, მაგრამ მიუხედავად ამისა, მიიღო რა მეფემ განჩინება სასწაულის მოთხოვნისა, მორჩილების მიზეზით უნდა შეესრულებინა შეთავაზება, მით უმეტეს რომ ამის მაგალითები წმინდა წერილშიც არსებობს გედეონისა და მანოეს სახით, რომლებმაც ითხოვეს და მიიღეს კიდევაც ნიშანი[35]. ებრაული ტექსტის ორაზროვნებიდან გამომდიანრე აქაზის სიტყვები ასეც შეიძლება გვესმოდეს: არ განვადიდებ უფალს, რადგან იცოდა უკეთურმა მეფემ, რომ თუკი ნიშანს მოითხოვდა, აუსრლდებოდა, ხოლო ამით ღმერთი განდიდდებოდა. ამიტომაც, ვითარცა კერპმსახური, რომელმაც ყოველ გზაჯვარედინზე, გორაკებსა და ჭალებში აღმართა კერპები, უარს ამბობს შეთავაზებული ნიშნის მოთხოვნაზე).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 13-14. ‘და თქვა ესაიამ: ახლა ისმინე, დავითის სახლო, არ კმარა შენთვის, რომ ხალხს აღონებ, ახლა ჩემი ღმერთიც გინდა შეაღონო? ამიტომ თავად მოგცემს მეუფე ნიშანს: აჰა, მუცლადიღებს ქალწული და შობს ძეს, და უწოდებს სახელად ემანუელს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია იუწყება, რომ მეფის უარის მიუხედავად ღმერთი ნიშანს მაინც გამოავლენს და ეს ნიშანი ქალწულისაგან შობილი ყრმა იქნება, რომელსაც ემანუელს უწოდებენ[36]. ბიბლიის მკვლევარნი აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით რამდენიმე მოსაზრებას გამოთქვამენ:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">1. მოცემულ შემთხვევაში ესაია აქაზს ნაცნობ ქალზე მიუთითებს, რომელიც მეფისა და წინასწარმეტყველის შეხვედრისას გაუთხოვარი იყო და, შესაბამისად, – ქალწული, მაგრამ იგი მალევე დაოჯახდება, დაფეხმძიმდება, შობს ძეს, რომელსაც ემანუელს უწოდებს, და სწორედ ეს უნდა იყოს მეფისთვის ნიშანი, რომ იუდეის სამეფომ, ესაის მოთხოვნისამებრ, შეწყვიტოს კავშირი ასურეთთან[37].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">2. კომენტატორთა ნაწილი მიიჩნევს, რომ ესაია საკუთარი ძის შობის თაობაზე საუბრობს. წარმოდგენილი მოსაზრების არადამაჯერებლობა რამდენიმე საპირისპირო არგუმენტით დასტურდება: ა). ქალწულის შესახებ წინასწარმეტყველების წარმოთქმისას ესიას მეუღლეს უკვე ჰყავდა ერთი ვაჟი – შეარ-იაშუბი და, შესაბამისად, ის ქალწული ვერ იქნებოდა. ბ). ესაიას მეორე ვაჟს ერქვა მაჰერ-შალალ-ხაშ-ბაზი და არსადაა ნათქვამი, რომ მას ემანუელს უწოდებდნენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბიბლიისადმი კრიტიკულად განწყობილი მკვლევარები გამოთქვამენ მოსაზრებას, რომ ებარული ტერმინი ალმაჰ არათუ ქალწულის, არამედ ჩვეულებრივი, გათხოვილი ქალის შინაარს მოიცავს და, შესაბამისად, წინასწამრტყველებაში არაფერია ნათქვამი ქალწულისაგან ძის შობის შესახებ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">აღნიშნულის საპირისპიროდ ეკლესიას მრავალი არგუმეტი გააჩნია[38]:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">1. მათე მახარებლი ადასტურებს, რომ ესაიას სიტყვები მაცხოვრის ქალწულისგან შობას უკავშირდება[39].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">2. უძველესი ბიბლიური თარგმანები, სეპტანტა და პეშიტო. პირველ მათგანში ჰაალმაჰ თარგმნილია როგორც პარქე>ნოვ[40], რაც განსხვავებული შესატყვისების გარეშე უშუალოდ ქალწულს გულისხმობს. პეშიტოს შესაბამის მუხლშიც იგივე მდგომარეობაა: ასურულ თარგმანში გამოყენებული სიტყვა, სხვა რამ ინტერპრეტაციის გამორიცხვით, ზედმიწევნით ზუსტად განსაზღვრულ სახელს - ქალწულს ნიშნავს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">3. ბიბლიური ტექსტში ტერმინი ალმაჰ რამდენიმეგზის ფიქსირდება და ფიზიკურად მომწიფებულ, მაგრამ უქორწინებელი ქალს (ანუ ქალწულს) გულისხმობს[41].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წარმოდგენილი მსჯელობის ფონზე ისმის კითხვა: ესაიას მიერ ნათქვამ ნიშანს, რომელიც შვიდი საუკუნის მერე უნდა აღსრულებულიყო, როგორ უნდა ჰრწმუნებოდნენ წინასწარმეტყველის თანამედროვე იუდეველები? საქმე ისაა, რომ ესაია საღვთო მოწყალების უაღმატებულესი მოვლენის - ძე ღმერთის განკაცების შესახებ იუწყება. წინასწარმეტყველს სურს წარმოაჩინოს, რომ თუ ეგზომი საღვთო კაცთმოყვარების გამოვლენაა შესაძლებელი ადამიანთა მოდგმის მიმართ, გაცილებით ნაკლები წაყლობაა საჭირო ისრაელისა და სირიის სამხედრო მოქმედებების შესაჩერებლად. ამიტომაც ესაიას თანამედროვეებს უნდა ჰქონდეთ ღვთის შეწევნის იმედი. ამავდროულად მესიის შობა დავითის შთამომავლობაში უნდა განხორციელდეს. შესაბამისად, გაერთიანებული ორი სამეფოს სურვილი, დაიპყრონ იუდეა, გაანადგურონ სამეფო ხელისუფლება და დავითის მოდგმას სხვა ვინმე ჩაანაცვლონ, რითიც დიდი მეფის ხაზით გვარის გამგრძელებელი თაობები არსებობას შეწყვეტდნენ, განუხორციელებელი დარჩება, რადგან სწორედ დავითის ჩამომავლობაში განკაცდება მესია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">არსებობს კიდევ ერთი მოსაზრება, რომლის თანახმადაც, ესაიას უწყება ქალწულისაგან ძის შობის შესახებ ორ მოვლენას აერთიანებს. ერთი მხრივ, წინასწარმეტყველება აქაზს მოწინააღმდეგის კოალიციური ძალის უძლურებას აუწყებს და ამ გაგებით ტერმინ ალმა-ში მეფის ნაცნობი ახალგაზრდა ქალი იგულისხმება, რომელიც ესაიასა და აქაზის შეხვედრისას ქალწული იყო, მოგვიანებით გათხოვდა, შვილი შეეძინა და სირია-ისრაელის კავშირის საბოლოო განადგურებისას, დაახლოებით, ორი-სამი წლის ყრმა ჰყავდა. მეორე მხრივ, იგივე უწყება, გარდა ძველ აღთქმაში აღსრულებული მოვლენისა, მეტწილად შორეულ წარსულს უკავშირდება და მესიის შობის შესახებ გვამცნობს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: ესაიას სიტყვები საკუთრივ ქალწულს რომ არ გულისხმობდეს, არც რამ ნიშანი იქნებოდა ამაში. ნიშანი მოვლენათა საერთო რიგისგან უნდა სხვაობდეს და ბუნებრივ მდგომარეობას ისე აღემატებოდეს, რომ ყოველი მხილველი თუ მსმენელი ამჩნევდეს ამას. ასეა აქაც, საუბარი ჩვეულებრივ, წესისამებრ მშობიარე დედაკაცს რომ შეჰხებოდა, რატომ უნდა დაესახელებინა ესაიას ეს, როგორც ნიშანი? სწორედ ამ მიზეზით წინასწარმეტყველი საუბრის დასაწყისშივე იმას კი არ ამბობს: აჰა, ქალწულიო (პარქე>ნოვ), არამედ წარმოდგენილ ტერმინს ჰ( არტიკლს ამატებს (ჰჟ პარქე>ნოვ), რაშიც განსაკუთრებულ, ერთადერთ ადამიანს - ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელს მოიაზრებს. ეს რომ ჭეშმარიტად ასეა, ამას სახარებაც ადასტურებს. როდესაც იუდეველებმა იოანესთან ადამიანები მიავლინეს სათქმელად: ‘ვინ ხარ შენ?” არ უკითხავთ: შენ ხარ ქრისტე (Xრისტო\ჯ), არამედ \ შენ ხარ ო( Xრისტოჯ`. არ უთქვამთ: ‘წინასაწარმეტყველი (პროფჰ`ტჰჯ) ხარ?” არამედ იკითხეს: შენ ხარ ო( პროფჰ`ტჰჯ[42]. ყოველი წარმოდგენილი სახელი განსაკუთრებულ მოვლენას გულისხმობს. იმევე მიზეზით იოანეს სახარების დასაწყისში ვკითხულობთ: ‘დასაბამად იყო სიტყვა (ო( ლო`გოჯ)”[43] და არა - ‘დასაბამად იყო სიტყვა (ლო`გოჯ)”. იგივე მდგომარეობაა ესაიასთანაც.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი ამატებს ნაწილაკს ‘აჰა” (‘აჰა, ქალწულმან მუცლად-იღოს”), რადგან იგი მომავალში განსახორციელებელ მოვლენას აწმყოში ხედავს და ღვთისაგან გაცხადებულის სრული რწმუნება აქვს. შესაძლოა, ვინმემ იკითხოს: რატომ არ აღნიშნა ესაიამ, რომ ქალწულისაგან შობა სულიწმინდის ძალით მოხდებოდა? წარმოთქმული სიტყვები წინასწარმეტყველება იყო. ამიტომაც მსმენელის უგულისხმობის გამო საჭიროება მოითხოვდა, მოძღვრება საიდუმლოდ დარჩენილიყო, რომ ამ ადამიანებს, გაიგებდნენ რა ყოველივეს, წიგნები ცეცხლში არ დაეწვათ. მრავალი მაგალითი ვიცით, როგორ დაუნდობლად ექცეოდნენ წინასწარმეტყველებს, მით უმეტეს უდიერად მოეპყრობოდნენ მათ ნაწერებს. აღნიშნულის ჭეშმარიტებაში მარტივად დავრწმუნდებით, როდესაც იერემიას წიგნს გავეცნობით. იქ აღწერილია, როგორ დააქუცმაცა და ცეცხლს შეუკეთა იუდეველმა მეფემ წინასწარმეტყველის დაწერილი წერილი[44]).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: როდესაც აქაზმა უარი თქვა ნიშანზე და აღარ მოისურვა შეემეცნებინა ის, ვინც ჭეშმარიტად ბუნებითი ღმერთია, უზენაესმა თავად განაცხადა ზეგარდამო საიდუმლო და ამით კვლავ დაადასტურა, თუ რაოდან მოწყალეა იგი და მიუხედავად ადამიანთა მხრიდან უარყოფისა, მაინც მარადის ზრუნავს მათზე. და სწორედ ღმერთი გააცხადებს ნიშანს ამ ვითარებაში, რაც ქრისტეს წუთისოფელში მოვლინებით აღესრულება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმინდა წერილის ზოგიერთმა განმმარტებელმა ესაიას სიტყვები ასე გადმოგვცა: ‘აჰა, მუცლადიღებს ახალგაზრდა ქალი”. ვფიქრობ, სწორედ იუდეველბს ესაჭიროებათ, რომ ღვთის დედა ყმაწვილ ქალად მოიხსენიონ და ქალწული არ უწოდონ მას, რადგან მიაჩნიათ, რომ ასე შესაძლებელია საიდუმლოს ძალა მოუძლურდეს, მაგრამ მრავალი მიმართულებით იჩენს თვას მათი უგულისხმობა. უპირველეს ყოვლისა, თუკი ქალწულს ეწოდა ნორჩი ქალი, ამით მისი ქალწულება ხომ არ შეილახება?! მერე იმასაც ამტკიცებენ, რომ თითქოს აქაზის ცოლზე საუბრობდეს ესაია: ‘აჰა, მუცლადიღებს ახალგაზრდა ქალი”, და ჩვენ ამ ყრმაში ეზეკია უნდა ვიგულისხმოთ. ასე იმიტომ იქცევიან, რომ საწინასწარმეტყველო სიტყვა არ გამოუკვლევიათ და იმას ეჭიდებიან, რაც თავად აწყობთ და ამ ერთის იქით არსად მიდიან. თუმცა ნებისმიერს ძალუძს, უთხრას მათ: კეთილო ადამიანებო! ეზეკიას განა ვინ უწოდა ემანუელი? ან როგორ უნდა ამტკიცონ, რომ სანამ კეთილისა და ბოროტის გარჩევას ისწავლიდა (ეზეკია), ბოროტს არ დამორჩილებია და სახიერებას დაშურებია?</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ასე რომ, მათი ამაოდმეტყველების უკუგდების შემდეგ ჩვენ ჭეშმარიტი მოძღვრება გამოვიკვლიოთ და ვირწმუნოთ, რომ წინამდებარე წინასწარმეტყველების მიერ ღვთისაგან ღვთისმშობლის საიდუმლო გვეუწყა. მამისგან მაღლით გარდამოსული ძე, ერთარსი მამისა, საკუთარ თავს წარმოიცალიერებს (შდრ. ფილიპ. 2.7), ქალწულებრივ თბეს ხორციელ ბუნებად შეიწყნარებს, ამავდრულად, ქალწული განა მამაკაცის თესლის მიერ მუცლადიღებს, არამედ სულიწმინდის ძალითა და ქმედებით, ვინაიდან ასე თქმულა ნეტარი გაბრიელისგან წმინდა ქალწულისთვის: ‘სული წმიდაჲ მოვიდეს შენ ზედა, და ძალი მაღლისაჲ გფარვიდეს შენ”[45]. მაშ ასე, შობს, ნათქვამია, ძეს. და შენ, დავითის სახლო, უწინარეს რომ უარს ამბობდი, ღმერთზე დაგემყარებინა სასოება და ნიშანი გეთხოვა მისგან, ემანუელი ეწოდება ყრმას, ხოლო მის მიერ ადამიანური ხატით გაცხადებულ ღმერთს შეიმეცნებ. რადგან რაჟამს მხოლოდშობილი ღვთის სიტყვა მსგავსად ჩვენდა გამოგვიჩნდა, სწორედ მაშინ იყო იგი ჩვენთან (ემანუელ – ჩვენთან არს ღმერთი), ვინაიდან ყოველ ქმნილებაზე აღმატებული არსი ჩვენი ხატისებრ გახდა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: იმისთვის რომ იუდეველებს ვედავოთ და შეუპოვარ ორთაბრძოლაში არ მივცეთ მიზეზი, ჩვენს უვიცობას დასცინონ, ვიტყვით, რომ ქალწულს ებრაულად ბეტჰულა ეწოდება, მაგრამ მოცემულ შემთხვევაში აღნიშნული ტერმინი არ გვხვდება, ხოლო მის მაგივრად გამოყენებულია ალმა, რაც გარდა სამოცდაათისა ყველას უთარგმნია როგორც ყმაწვილი ქალი (ადოლესცენტულა). ებრაელებთან ალმა ორაზროვანი მნიშვნელობისაა, რადგან აღნიშნავს როგორც ყმაწვილ ქალს, ასევე დაფარულსაც (ა)პო`კრჰფოჯ). ამიტომაც მეათე ფსალმუნის ზედწერილი, სადაც ებრაულ ფსალმუნში გვხვდება ალამოტჰ, ზოგიერთებმა თარგმნეს როგორც სიყმაწვილის შესახებ, ხოლო სამოცდაათმა – საიდუმლოთა შესახებ. დაბადების წიგნშიც ვკითხულობთ, რომ იქ, სადაც რებეკას ალმა ეწოდა, აკილამ არა ყმაწვილი ქალი, არამედ დაფარული თარგმნა. იგივე მდგომარეობაა მეფეთა წიგნებში: როდესაც შუნამელმა ქალმა ელისეს გარდაცვლილი შვილის გაცოცხლება სთხოვა, წინასწარმეტყველისგან ასეთი სიტყვები მოისმინა: ‘თავი დაანებე, რადგან სული აქვს გამწარებული, ღმერთმა კი დამიმალა და არ გამოუცხადებია ჩემთვის”[46]. ებრაულში ნაცვლად სიტყვისა ‘ღმერთმა კი დამიმალა” წერია: ეელიმ მემმენნი. მაშ ასე, სიტყვით ალმა აღინიშნება არა მარტო მოზარდი ან ყმაწვილი, არამედ დაფარული და საიდუმლო ქალწული, რომელიც არასოდეს ჩვენებია მამაკაცის მზერას და დიდი გულმოდგინებით იყო დაცული მშობელთა მიერ. ფინიკიურ ენაზეც, ამბობენ რა, რომ ებრაული ენის ფუძიდან მომდინარეობს იგი, ქალწული პირდაპირი მნიშვნელობით ალმა-დ იწოდება. ჩვენს ენაზეც ალმა წმინდას აღნიშნავს… რამდენადაც მახსოვს, ვფიქრობ, არასოდეს წამიკითხავს, რომ ალმა დაქორწინებულ ქალს ეწოდებოდეს სადმე, არამედ მხოლოდ ისეთს, ვინც ქალწულია და, ამასთან, ძალიან ახალგაზრდა, ნორჩი ქალწული…</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">შემდეგ: ‘…და უწოდებ სახელად ემანუელს”, ხოლო მათე მახარებელი კი წერს: ‘…და უწოდებს სახელად ემანუელს” [47], რაც ებრაულში არ გვხვდება. მაშ ასე, დავითის სახლო, ის ყრმა, რომელიც ქალწულისაგან იშვება, შენ მიერ ემანუელად იქნება სახელდებული. აქვე შევნიშნავთ, რომ ებრაული ზმნა ცარატჰი, რაც მთარგმნელებს გადმუტანიათ როგორც ‘უწოდებ”, ამავდროულად მესამე პირის მნიშვნელობითაც შეიძლება გვესმოდეს (‘უწოდებს”), ანუ ქალწული, რომელიც შობს ძეს, სახელად თავად უწოდებს მას ემანუელს. დიდი ყურადღებით უნდა შევნიშნოთ, რომ მახარებლები და მოციქულები ძველი წიგნებიდან მოხმობილი წინადადებების არა ბულკვალურ, არამედ აზრისმიერ ციტირებას გვთავაზობენ. სწორედ ამიტომ მათემ ნაცვლად ზმნისა მიუდგეს შემოგვთავაზა მუცლად-იღებს და ნაცვლად უწოდებ – უწოდებს. ებრაელები ფიქრობენ, რომ წარმოდგენილი წინასწარმეტყველება აქაზის ძეს, ეზეკიას, უკავშირდება, მაგრამ აღნიშნული მოსაზრება ვერანაირ კრიტიკას ვერ უძლებს, რადგან აქაზის გამეფებისას ეზეკია ცხრა წლის ყმაწვილი იყო. შესაბამისად, წარმოდგენილი წმინდა წყლის ხელოვნური მსჯელობა მხოლოდ ბრიყვთათვისაა განკუთვნილი. ზოგოერთი ჩვენთაგანი კი ამტკიცებს, რომ ესაიას ორი ძე ჰყავდა – იასუბი და ემანუელი და ემანუელი წინასწარმეტყველი ცოლისგან შობილი ძე იყო, მსგავსად ჩვენი მხსნელი უფლისა, რაც მომავალში განხორციელებული მოვლენის წინასახეა. ასე რომ, პირველი ძე იასუბი, ნატამალი გადარჩება, ღვთისაგან მიტოვებულ და შემდგომში კვალად მოხმობილ იუდეველ ერს მოასწავებს, ხოლო ემანუელი, ჩვენთან არს ღმერთი, ღვთის განკაცების შემდეგ წარმართთა საღვთო წიაღში მოხმობის სიმბოლოა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: იუდეველები სამოცდაათთა თარგმანს ბასრობენ და ამბობენ, რომ ებრაულში წერია არა ‘ქალწული”, არამედ ‘ყმაწვილი ქალი”. სინამდვილეში იმავე სახელით შესაძლებელია მოიხსენიო მხოლოდ მოზარდი გოგონა და არა გაუთხოვარი ქალი. მათთვის გასაცემი პასუხი საკმაოდ ხელსაყრელია და თავისთავად არის მზად. თუკი ნიშანი რაღაც გასაოცარი და კაცთა ჩვეულებრივი წესისგან განსხვავებული რამაა, მაშ, რაა საკვირველი, რომ მარავალ დედაკაცთაგან ერთ-ერთს, ქმართან თანამცხოვრებს, ძე შესძენოდა? ან როგორ უნდა დარქმეოდა ხორციელი გულისთქმით შობილს ემანუელი? ამიტომაც, თუკი ღვთისაგან ბოძებული ნიშანია, შობაც არაჩვეულებრივი იქნება. საპირისპირო შემთხვევაში კი ნიშანსაც ნუ დაარქმევ მას და არც ემანუელი უწოდო. ვინაიდან მშობელი რომ ქალწული არ ყოფილიყო, სასწაულის არსი რა იქნებოდა? და თუ შობა ღვთაებრივად, სხვებისგან განსხვავებულად არ აღესრულა, რატომ არის ეს ემანუელის მოსვლა?).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 15-16. ‘ერბოსა და თაფლს უნდა ჭამდეს, ვიდრე ბოროტების უკუგდებას და სიკეთის არჩევას არ ისწავლის. მაგრამ ვიდრე ყრმა ისწავლიდეს ბოროტის უკუგდებას და სიკეთის არჩევას, გაუდაბურდება ეს მიწა, რომელსაც შენ მისი ორი მეფის გამო განუდექი”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">რაც შეეხება მე-15 მუხლის უწყებას დროის შესახებ (‘ერბოსა და თაფლს უნდა ჭამდეს, ვიდრე ბოროტების უკუგდებას და სიკეთის არჩევას არ ისწავლის”), დაახლოებით ორი-სამი წელია საჭირო, რომ ბავშმა კეთილსა და ბოროტს შორის არჩევანი ისწავლოს. შესაბამისად, სწორედ მითითებული დროის მანძილზე მოუწევდა იუდას მძიმე ყოფის დათმენა, ხოლო შემდეგ სირიისა და ისრაელის მეფეთა საფრთხე არიდებული იქნებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: ცხადია, რძითა და თაფლით გამოკვება არა ღვთაებრივი, არამედ კაცობრივი ბუნების მახასიათებელი თვისებაა. იგი არა ყოვლითურთ სხვაობდა ჩვენგან, არც ყველაფერი საერთო ჰქონია ჩვენი. დედაკაცისგან შობა ჩვენეულია, მაგრმა ქალწულისაგან დაბადება \ უზეშთაესი. ესაია იმასაც ამბობს, რომ სანამ ეს ყრმა ბოროტებას შეიმეცნებდეს, შობიდანვე სათნოებებით აღივსება და არასოდეს ექნება წილი ბოროტებასთან).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: იმასაც მიაქციე ყურადღება, ყრმა ემანუელის საღვთო და კაცობრივ ბუნებათა წარმოსაჩენად წინასწარმეტყველი მას ღვთაებრივ და ადამიანურ თვისებებს რომ განუკუთვნებს. ჭეშმარიტ სხეულებრიობას (ე.ი. კაცობრივ ბუნებას) ისეთ საკვებზე მითითებით გვიდასტურებს, რითიც ჩვეულებრივი ყრმებიც იკვებებიან: ერბო და თაფლი. ხოლო იქმნა რა იგი ხორცად (ე.ი. განკაცდა), მიუხედავად ამისა, ყოველ ცოდვას აღემატა, ვითარცა ღმერთი. სწორედ ამას გვასწავლის ესაია, რაჟამს ამბობს: ‘რამეთუ ვიდრე ცნობადმდე ყრმისა მის კეთილისა, გინა ბოროტისა, შეურაცხ-ყოს ბოროტი და გამოირჩიოს კეთილი”[48]. ვინაიდან ადამიანებს, რომლებსაც არ მიუღწევიათ სიმწიფისა და გარკვეული ასაკისთვის, რაც თავად დროის მიზეზით კეთიგონიერებადაა შეფასებული, განა შესწევთ უნარი, ბოროტი და კეთილი გაარჩიონ ერთურთისგან? და მხოლოდ მაშინ აკეთებენ შესაბამის არჩევანს, რაჟამს დრო აწვევს ამისკენ. ღვთაებრივი და უზენაესი ბუნება, რომელიც არა ჩვენებრ, არამედ საკუთარ შესაფერის სიმაღლეზეა, არასოდეს ეზეიარება ბოროტებას და უკეთურების ნებისმიერ სახეს უარყოფს, თავად კი არავისგან გამოიცდება, არამედ პირიქით, ბუნებრივადაც და არსებითაც არასოდეს ემორჩილება უკეთურებას. მაშ ასე, საღვთო ბუნების სათნოებებში სამარადჟამო სიმტკიცეს ესაია შემდეგი სიტყვებით ცხადყოფს: ‘შეურაცხ-ყოს ბოროტი და გამოირჩიოს კეთილი”. ჭეშმარიტად ქრისტესთან მიმართებით ითქვა ყოველივე ეს, ვინაიდან, მართალია, ხორციელად ყოვლადწმინდა ქალწულისგან იშვა იგი, მაგრამ ღმერთი იყო ბუნებით და ღვთისგან სიტყვა მოგვევლინა. უწინარეს ყოველთა საუკუნეთა წმინდად ჰგიეს, ხოლო განკეცებისას, ვითარცა უფალი, არაფრით დაჰკლებია სრულყოფილებას, თუმცა არც კაცება უარუყვია განგებულებით, რომ მას რწმუნებოდნენ, ვინც ჭეშმარიტად ჩვენებრ იქმნა და ამგვარად წმინდაეყო შობა ჩვენეული. სწორედ ამ ჟამს, ემანუელის შობისას, ‘გაუდაბურდება ეს მიწა”, რადგან ყრმის მოვლინებისას წმინდა მიწა და ქალაქი, რაშიც ეკლესია მოიაზრება, ყველა მტერს გაუსწორდება, რომლებიც იხილავენ რა მის ძლიერებას, დაუტევებენ ღვთისაგან დაცულს, რადგან ‘მე ვიქნები მისთვის, ამბობს უფალი, ცეცხლის კედლად ირგვლივ და დიდებად მის შუაგულში”[49]).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესიამ აღნიშნული წინასწარმეტყველება ძვ. წ. აღ-ის 734 წელს წარმოთქვა. 732 წელს თეგლათ-ფალასარ III სირია-ისრაელის კოალიციური არმია დაამარცხა, დაიპყრო და დაარბია ქალაქი დამასკო. აქაზი სირიის დედაქალაქში ესტუმრა ასურელ მონარქს და დიდძალი სიმდიდრე მიართვა. დამასკოში ნანახი სილამაზით ძლიერ მოხიბლულმა იუდეველმა მეფემ წარმართულ ქალაქში აგებული სამსხვერპლოს ზუსტი ასლის შექმნა და იერუსალიმის ტაძარში განთავსება ბრძანა, რითიც ძლიერ განარისხა შემოქმედი. მტრულად განწყობილი სახელმწიფოების მარცხმა იუდას საბოლოო განსვენება მაინც არ მოუტანა. ამჯერად ახალ დაბრკოლებად თავად ასურეთი აღიმართა, თუმცა აქაზმა დიდძალი სიმდიდრის გადახდის შედეგად საფრთხეს თავი დააღწია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ნეტარი იერონიმე: ასეთია წარმოდგენილი უწყების შინაარსი: დავითის სახლო! შენ, ვისაც ღვთის სიტყვით დაგევალა ყრმისთვის ემანუელი გეწოდებინა, გულისხმობს, რომ განსაცდელისას სწორედ მის სახელს უნდა მოუხმო და ნუ გაგიკვირდება მოვლენის სიახლე, თუკი ქალწული ესოდენ ხელმწიფების მქონე ღმერთს შობს. ვინც მომავალში, მრავალი დროის შემდეგ უნდა დაიბადოს, ამჯერად მისდამი ლოცვების გზით გამოგიხსნის, რადგან სწორედ ის უფალია, რომელიც აბრაამს ეცხადებოდა და მოსეს ესაუბრებოდა. ამასთან უფრო გსაოცარ რამესაც ვიტყვი, შენ რომ არ გეფიქრა, თითქოს მოჩვენებითად იშვება იგი, ამიტომაც ყრმის საკვებს გამოიყენებს და ერბოსა და თაფლს შეჭამს. მართალია, მრავალი წლის შემდეგ მახარებელი გვიმოწმებს, რომ ‘იესოს ემატებოდა სიბრძნე და ასაკი და მადლი ღმრთისა და კაცთა წინაშე”[50], მაგრამ აღნიშნული ცნობა ჭეშმარიტი კაცობრივი ბუნების მადასტურებელია, თუმცა ჯერ კიდევ სახვეველებში შემოსილსა და ერბოსა და თაფლის მიმღებს ეცოდინება ბოროტისა და კეთილის გარჩევა და ბორტის უარმყოფელი მარადის სიკეთეს აირჩევს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">სამარია ასურელებმა ეზეკიას მეფობის მეექვსე წელს აიღეს, ხოლო ხსენებული იუდეველი მეფე ოცდათერთმეტი წლის იყო ამ დროს. შესაბამისად, თუკი მოცემულ შემთხვევაში იუდველთა თქმით ესიას წინასწარმეტყველება ეზეკიას შესახებ იუწყებოდა, რომ თითქოს სირია და სამარია მანამ განადგურდება, სანამ ხსენებული ყრმა სიყმაწვილის წლებს გასცდებოდეს, გვიპასუხონ იუდეველებმა, როგორ უნდა მოვიაზროთ აქ ოცდათერთმეტი წლის იუდეველი მეფე, რომელიც თითქოს კვლავ ერბოთი და თაფლით იკვებება და ბოროტისა და კეთილის არჩევა ვერ უსწავლია? ხოლო თუკი იმავე ცნობას უფალს განვუკუთვნებთ, ყველაფერი გასაგები გახდება, რადგან სწორედ მისი შემწეობით გათავისუფლდება იუდეველთა მიწა ორი დამპყრობლის, სირიისა და ისრაელისგან, დავითის მოდგმა კი - ორი მეფის, რეცინისა და ფეკახისაგან).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: ემანუელი საბავშვო საკვებს, ერბოსა და თაფლს, გამოიყენებს. თუმცა ჯერ კიდევ ყრმობის წლებში მყოფი, მასში არსებული სათნოებების ძალით, სრულყოფილ ასაკამდე უარყოფს უკეთურებას და სათნოებას აირჩვეს. ჩვენს ბუნებას ორივესკენ თანაბარი სწრაფვა გააჩნია და მსგავსად სასწორისა არაიშვიათად ბოროტებისკენ, რიგ შემთხვევაში კი სათნოებისკენ მიიდრიკება, რადგანაც სული ხან ვნებას ესწრაფვის, ზოგჯერაც გონიერებით უკეთესისკენ სრბოლობს. მაგრამ განა ასეა ღმართი?! პირიქით, ის შობიდანვე სიკეთესთან იყო ზიარი. რას ვკითხულობთ? ‘რამეთუ ვიდრე ცნობადმდე ყრმისა მის კეთილისა, გინა ბოროტისა, შეურაცხ-ყოს ბოროტი და გამოირჩიოს კეთილი”, მაგრამ რაჟამს დაბადების წიგნში აღწერილს მივუბრუნდებით, ‘კეთილისა და ბოროტის შეცნობის”[51] შესახებ, აქ ადამის ცოდვით დაცემამდელ მდგომარეობასთან აღმოაჩენ ამჟამად ნაუწყების სიახლოვეს, რადგან არც ადამს ჰქონდა გამოცდილი ბოროტი. ამიტომაც უფალი ყრმობის წლებიდანვე ცოდვით დაუზიანებელი ადამის თვისებებს ავლენდა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">დეკან. ალექსანდრე მენი: აქაზს, უეჭველია, სმენოდა ესაიას შესახებ, რომელმაც ჯერ კიდევ იოთამის დროს მოიხვეჭა დიდად სახელი. ყოველ შემთხვევაში, მეფემ კარგად უწყოდა, რომ მის წინაშე ღვთისაგან წარმოგზავნილი ადამიანია, წინასწარმეტყველი, ვისთვისაც მრავალი საიდუმლოა საცნაური. ესაიას სიტყვები ღრმა დარწმუნებულობითა და ძალით იყო აღსავსე. ‘მშვიდად იყავი და არ აღელვდე, ნუ შეშინდები!” - ეუბნება წინასწარმეტყველი აქაზს, თუმცა გაგონილმა მეფეზე ზეგავლენა ვერ იქონია, ვინაიდან იგი იარაღის ძალას მეტად ენდობოდა, ვიდრე ზეციურ შეწევნას. ამგვარი უგულისხმობის მხილველი ესაია აქაზს, ვითარცა დავითის შთამომავალს, მოუწოდებს, რომ ნიშანი მოითხოვოს, რითიც სიონური აღთქმა დადასტურდება. მცირედმორწმუნე მეფის უარის მიუხედავად ესაიამ იაჰვეს ნიშანი სახალხოდ ასე განაცხადა: ‘ახლა ისმინე, დავითის სახლო, არ კმარა შენთვის, რომ ხალხს აღონებ, ახლა ჩემი ღმერთიც გინდა შეაღონო? ამიტომ თავად მოგცემს მეუფე ნიშანს: აჰა, მუცლადიღებს ქალწული და შობს ძეს, და უწოდებს სახელად ემანუელს. ერბოსა და თაფლს უნდა ჭამდეს, ვიდრე ბოროტების უკუგდებას და სიკეთის არჩევას არ ისწავლის. მაგრამ ვიდრე ყრმა ისწავლიდეს ბოროტის უკუგდებას და სიკეთის არჩევას, გაუდაბურდება ეს მიწა, რომელსაც შენ მისი ორი მეფის გამო განუდექი”. ბერძნული ბიბლიის შემქმნელები სიტყვა ალმას როგორც წესი ყმაწვილ ქალად თარგმნიან, მაგრამ ემანუელის შესახებ წინასწარმეტყველებაში გამოყენებულია ტერმინი ‘ქალწული” (ჰჟ პარქე>ნოვ). უნდა აღინიშნოს, რომ ფილოლოგიური თვალსაზრისით ამგვარი თარგმანი სავსებით გამართლებულია, რადგან წმინდა წერილის რიგ ადგილებში აღნიშნული სახელით სწორედაც რომ ქალწულები იხსენიებიან[52]. წინასწარმეტყველების არსი ასეთია: ორი-სამი წლის მანძილზე, როდესაც ხსენებული ყრმა ჩაისახება, დაიბადება და პირველ შემმეცნებლობით ნაბიჯებს გადადგამს, სწორედ ამ დროისთვის დაითრგუნებიან იერუსალიმის მტრები. შვიდი საუკუნის შემდეგ მახარებელი აღნიშნულ ცნობას იხსენებს და იესო ქრისტეს შობას განუკუთვნებს მას. შესაბამისად, ბუნებრივად ისმის კითხვა: რაზე საუბრობდა ესაია – მომავალი მხსნელის თაობაზე თუ ისრაელისა და სირიის გაერთიანებული სამხედრო ძალებისგან დედაქალაქის დაცვაზე? წინასწარმეტყველება ორმაგი მნიშვნელობის იყო. იგი სახელმწიფოს წინაშე არსებული განსაცდელის არიდების უეჭველობასაც წარმოაჩენდა და, ამავდროულად, ესაიას მიერ წარმოთქმულ პირველ მესიანურ უწყებასაც განეკუთვნებოდა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 17. ‘ისეთ დღეებს მოგივლენს უფალი შენ და შენს ხალხს, და შენი მამის სახლს, როგორიც არ დამდგარა იუდასგან ეფრემის განდგომის დღიდან - მოგივლენს აშურის მეფეს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: ორი მეფის - რეცინისა და ფეკახის გაერთიანებით შეძრწუნებულ აქაზს ყოველთა უფალი შემწეობას ჰპირდება. ხოლო სურდა რა, რწმენაში განემტკიცებინა იგი, უფლება მიანიჭა, ნიშანი მოეთხოვა მაღლა ცაში, ან დაბლა დედამიწაზე და თვით ქვესკნელშიც კი. როდესაც მეფემ უარი თქვა, მაშინ ღმერთმა თავად გამოუცხადა დავითის სახლს, რომ ქალწული მიუდგებოდა, შობდა ძეს და სახელად ემანუელი ეწოდებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">როდესაც ამ ყოველივეს შესახებ სიტყვამ ძლიერი ზეგავლენა იქონია, მაშინ ესაია მომავლის თაობაზე უწყებიდან პიროვნულად კვლავ აქაზს დაუბრუნდა, რადგან საჭირო იყო, ჭეშმარიტად საჭირო იყო, რომ ქრისტესგან მომდინარე ხსნის შესახებ უწყება გაცხადებოდა დავითის სახლს. საშინელი და არასასურველი მოვლენების თაობაზე ცნობებს კი უფალი იმიტომ იუწყება, რომ იცოდნენ მათ, მართლაც საშიშია და ბოროტისმომტანი საღვთო დიდების შეურაცხყოფა, უფალთან დაპირისპირება და მისი გვერდის ავლით სხვა, არარსებული ღმერთების პატივმიგება. მაშ ასე, გარკვეულ დროში იერუსალიმი და მთელი იუდა უკიდურეს განსაცდელს დაექვემდებარება, რაზეც ესაიამ ცხადად მიუთითა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ვინაიდან სიტყვის შინაარსი ძნელად გასაგებია, შეძლებისამებრ მის გამორკვევას შევუდგეთ. ‘ისეთ დღეებს მოგივლენს უფალი შენ და შენს ხალხს, და შენი მამის სახლს, როგორიც არ დამდგარა იუდასგან ეფრემის განდგომის დღიდან”. წარმოდგენილი წინადადების მნიშვნელობა ამგვარია: სოლონის ძის – რობოამის მეფობისას ეფრემი, ანუ ათი ტომისაგან შემდგარი საზოგადოება, იუდას გაერიდა, თუმცა შემდგომში მრავალი არასასურველი რამ შეემთხვა მათ: სამარია გაუდაბურდა, იუდასაც ესხმოდნენ თავს მეზობელი ხალხები – იდუმიელები, მოაბელები, ფილისტიმელები. ასე რომ, ორივე სახელმწიფომ უმძიმესი დღეები გადაიტანა. უფალი კი ამბობს, რომ ისეთი დღეები ეწევა იუდას, რომლის მსგავსიც სამეფოს გაყოფიდან მოყოლებული არ უნახავს. და მაინც, რა ჟამი და დღეები იქნება ასეთი? ‘მოგივლენს აშურის მეფეს”, იქვე უთითებს ესაია და აშურის მეფეში ნაბუქოდონოსორს გულისხმობს, რომელმაც მთელი ეირუსალიმი გააუდაბურა, იძულების წესით მთელი იუდა დაიმორჩილა, ღვთაებრივი ტაძარიც გადაწვა და რაც კი სხვა ხალხებთან უმოქმედია, იგივე ხერხები გამოიყენა რჩეულ ერთან მიმართებითაც).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: ვფიქრობ, საწინასწარმეტყველო სიტყვა უკანასკნელ დღეებზე მიგვანიშნებს, როდესაც იერუსალიმი ალყაში მოაქციეს რომაელებმა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 18-19. ‘იმ დღეს სტვენით მოუხმობს უფალი ბუზებს, ეგვიპტის ჭაობებში რომ არიან, და ფუტკრებს, აშურის ქვეყანაში რომ არიან. მოვლენ და შეესევიან გაუდაბურებულ ხეობებს, კლდეთა ნაპრალებს, ყოველ ძეძვნარს და ყოველ საძოვარს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. კირილე ალექსანდრიელი: წინასწარმეტყველი ნათქვამს განავრცობს და ომის დადგომას აღწერს, რომელიც მალე მოუახლოვდება იუდას მთელს მამულს და იავარყოფს მას. ბუზებად ეგვიპტეს მოიხსენიებს მათი სიმრავლის მიზეზით, ხოლო ფუტკრებს ასურელებს უწოდებს, რადგან ფუტკარი მრავალ ფერშია შემოსილი და საწერტალსაც ფლობს. ასევე შეგვიძლია დავახასიათოთ ასურელებიც, რომლებსაც ძლიერ უყვართ ფერადი სამოსი და, ამასათანავე, ბასრი შუბებით არიან შეიარაღებული. ვფიქრობ, კვლავ მეფეთა წიგნები უნდა მოვიშველიოთ. მაშ ასე, აქაზის ძე, ვისაც წინამდებარე სიტყვები მიემართება, ეზეკია იყო, ეზეკიას ძე – მანასე, ხოლო მანასეს ვაჟი – ამონი, ამ უკანასკნელს კი იოშია ეყოლა. იგი ღირსეული მეფის სახელითაა ცნობილი. იოშია ფარაონთან ბრძოლაში იქნა მოკვდინებული, რადგან გზას არ აძლევდა ეგვიპტურ ჯარს, რომ ასურეთისკენ გადაადგილებულიყვნენ და სწორედ ამას მიუთითებს საწინასწარმეტყველო სიტყვა. არც ასურელთაგან დაკლებიათ განსაცდელი იუდეველებს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 20-25. ‘იმ დღეს გაუპარსავს ჩემი მეუფე მდინარის გაღმიდან ნაქირავები სამართებლით - აშურის მეფით - თავს და ფეხის ბალანს და წვერსაც მოკვეცავს. იმ დღეს გამოზრდის კაცი ერთ დეკეულს და ორ ცხვრს. რა რძესაც მოიწველიან, იმის ერბოს შეჭამს, რადგან ერბოთი და თაფლით გამოიკვებება ქვეყანაში დარჩენილი მთელი ხალხი. იმ დღეს ყოველი ადგილი, სადაც ათასი ვერცხლის საღირალი ათასი ძირი ვაზი იყო ჩაყრილი, ჯაგნარად და ეკალ-ნარად გადაიქცევა…”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ესაია მეფეს აფრთხილებს, რომ ასურელი ეგრეთწოდებული კეთილისმყოფელი სამართებელი იქნება იუდასთვის. თაფლისა და რძის სიმრავლე (შდრ. ‘ერბოთი და თაფლით გამოიკვებება ქვეყანაში დარჩენილი მთელი ხალხი”) არა კეთილდღეობის, არამედ უბედირების სიმბოლოა. საქმე ისაა, რომ მტრის გამალებული თავდასხმების შედეგად იუდეის დაუმუშავებელად დარჩენილ მინდორ-ველებზე ბალახი და ველური ყვავილები მომრავლდება. შესაბამისად, პირუტყვს მრავალი საკვები ექნება, მოსახკლეობა კი პურის გარეშე დარჩება. ერთადერთი საზრდო რძე, ერბო და მიტოვებულ ველებზე გამრავლებული ფუტკრების მიერ მომუშაკებული თაფლი აღმოჩნდება. აღნიშნული წინასწარმეტყველება ბაბილონელთაგან იუდეის დამორჩილებას უკავშირდება.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span style="color: #0000ff;" class="font-size-5"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza" target="_self"><span style="color: #0000ff;">← წინა ნაწილი</span></a> <a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza3" target="_self"><span style="color: #0000ff;">გაგრძელება →</span></a></span></p>
<div><br clear="all"/><hr align="left" size="1" width="33%"/><div><p>[1] იგულისხმება იუდეის მეფის ტაძრის წმიდაში შესვლა საკმევლის კმევის მიზნით, რისთვისაც ოზია კეთრით დაავადდა და თავისი მმართველობის ბოლო 11 წელი სამკურნალო სახლში გაატარა.</p>
<p>[2] ესაიას ასეც შეეძლო ეთქვა, რომ უფალი იოთამის გამეფების წელს იხილა, რადგან ოზიას გარდაცვალება მისი ვაჟის (იოთამის) გამეფების ჟამია.</p>
<p>[3] ეს. 6.1.</p>
<p>[4] ინ. 1.18.</p>
<p>[5] ინ. 6.46.</p>
<p>[6] გამ. 33.20.</p>
<p>[7] ფსალ. 9.5.</p>
<p>[8] 1 მეფ. 3.1.</p>
<p>[9] მკითხველი შენიშნავდა, რომ ოქროპირის ზემომოტანილი და ამჯერად წარმოდგენილი განმარტება, რომლებსაც წმინდა კირილე ალექსანდრიელის შესაბამისი ეგზეგეზა ჰყოფს ერთმანეთისგან, გარკვეულწილად ჰგავს ურთიერთს. საქმე ისაა, რომ პირველი მათგანი უშუალოდ ესაიას წიგნის მუხლობრივი განმარტებიდანაა მოხმობილი, ხოლო მეორე ოქროპირის მიერ ცალკე, დამოუკიდებლად წარმოთქმული ქადაგების თარგმანია. ამავე ქადაგებაში, ერთგან წმინდა მამა ოზიას წმინდაში შესვლისას განხორციელებულ ქმედებას უფრო დეტალურად აღგვიწერს: ‘არ შეისმინა მეფე ოზიამ და ამპარტავნებით გულმოცემული წმინდაში შევიდა, გახსნა წმიდათა წმიდა და საკმევლის კმევა მოისურვა” (Творение святого отца нашего Иоанна Златоуста Архиепископа Константинопольского, в руском переводе. ჩ.-Петербург, 1900, Том шестой. Ст. 413).</p>
<p>[10] ინ. 12.41.</p>
<p>[11]ებრაულსა და ბერძნულ ბიბლიებში ესაიას წიგნის მეექვსე თავის პირველი მუხლის ბოლო ნაწილი განსხვავებულად იკითხება. ებრაული: ‘და მისი კალთები ავსებდა ტაძარს” (სრული ციტატა: ‘მეფე ოზიას გარდაცვალების წელს ვიხილე მე უფალი, მჯდომარე მაღალ, აღზევებულ ტახტზე, და მისი კალთები ავსებდა ტაძარს”). სეპტუაგინტა: Kაი< ეჯგე>ნეტო ტოუ~ ეჯნიაუტოუ~, ოუ= აჯპე>ქანენ Oზიავ ოჟ ბასილეუ>ვ, ეი+დონ ტო<ნ კუ>რიონ კაქჰ>მენონ ეჯპი< ქრო>ნოუ უჟყჰლოუ~ კაი< ეჯპჰრმე>ნოუ, კაი< პლჰ>რჰვ ოჟ ოი+კოვ ტჰ~ვ დო>ხჰვ აუჯტოუ. შდრ. ‘და იყო, წელსა მას, რომელსა მოკუდა ოზია მეფჱ, ვიხილე უფალი მჯდომარე საყდართა ზედა მაღალთა და აღმატებულთა. და სავსე იყო ტაძარი იგი დიდებითა უფლისაჲთა”. წმინდა კირილე ალექსანდრიელი ესაიას წიგნის განმარტებისას სეპტუაგინტით ხელმძღვანელობს და, შესაბამისად, განმარტავს ციტატას, რომელიც ღვთის დიდებით აღვსებული სახლის შესახებ იუწყება.</p>
<p>[12] მთ. 23.38.</p>
<p>[13] ფს. 79.2.</p>
<p>[14] აღნიშნული გალობის პერიფრაზი იქნება: წმინდაა მამა, წმინდაა ძე და წმინდაა სულიწმინდა. გარდა ამისა იგივე სიტყვები ამგვარადაც გაიგება: ღვთაებრივი სიწმინდე ვლინდება ზეცაში, დედამიწასა და მომავალ, მარადიულ საუკუნეში (ე. ი. წმინდაა იგი ცათა შინა, ქვეყანასა ზედა და მერმინდელ საუკუნეში). საგულისხმოა, რომ სერაფიმები ღმერთს მხოლოდ ერთი სიტყვით აღწერენ – წმინდაა.</p>
<p>[15] ‘მიგებებასავე უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესსა თქმული მეთოდი ეპისკოპოსისა და მოწამისაA სიტყუაA სYმეონისთYს და ანნაAსა ყოვლადწმიდისა ღმრთისმშობლისა”. აღნიშნული თხზულება ხელნაწერთა ეროვნულ ცენტრში, ერთ-ერთ გამოუქვეყნებელ მანუსკრიპტშია დაცული.</p>
<p>[16] ებრაულსა და ბერძნულ ბიბლიებში განსხვავებული შინაარსის წინადადებებს ვხვდებით. ებრაულის თანახმად - ‘შეიძრა ზღურბლთა საძირკვლები ამ ძახილის ხმაზე და კვამლით აივსო სახლი”, ხოლო ბერძნულის მიხედვით – ‘და ამაღლდა წირთხლი ხმისაგან, რომელსაც ღაღადებდნენ, და აღივსო სახლი კვამლით” (შდრ. Gრ. კაი< ეჯპჰ>რქჰ ტო< უჟპე>რქურონ აჯპო< ტჰ~ვ ფწნჰ~ვ, ჰ=ვ ეჯკე>კრაგონ, კაი< ოჟ ოი+კოვ ეჯპლჰ>სქჰ კაპნოუ~).</p>
<p>[17] ლკ. 5.8.</p>
<p>[18] სიბრძ. ზირაქ. 15.9.</p>
<p>[19] ინ. 1.14.</p>
<p>[20] წმინდა კირილეს თქმით ნაკვერცხალი საკუთარ თავში ორ განსხვავებულ - ხისა და ცეხლის ბუნებას აერთიანებს. მოცემულ შემთხვევაში ცეცხლი მაცხოვრის ღვთაებრივ ბუნებას უიგივდება (რადგან ცეცხლის სახით არაერთგზის განცხადებულა უზენაესი წმინდა წერილში), ხოლო ხე განკაცებული ღმერთის ადამიანური ბუნების სიმბოლოა.</p>
<p>[21] შდრ. ძვ. ქართ. „აჰა, ესერა შეეხო ბაგეთა შენთა, უშჯულოებათა შენთა განსაწმენდს და ცოდვათა შენთა მოგიტევებს”.</p>
<p>[22] საეკლესიო სწავლების თანახმად, ადამინს უსხეულო ძალთა უქვემოესი დასი, ანგელოზები, ეცხადებიან, ესაიას შემთხვევაში კი განსხვავებულად ხდება, წინასწარმეტყველი სერაფიმებს, ყველაზე აღმატებული დასის არსებებს განჭვრეტს, რომ იოანე ოქროპირის სიტყვისამებრ, მეტად განმტკიცდეს მომავალი მრავალწლიანი ღვაწლის აღსასრულებლად.</p>
<p>[23] რომ. 7. 24-25.</p>
<p>[24] ‘ვინ წარვგზავნო და ვინ წავა ჩვენთვის?” ხაზგასმული ნაცვალსახელი მრავლობით რიცხვშია წარმოდგენილი და სწორედ მასში მოიაზრება ყოვლადწმინდა სამება (შდრ. ‘და თქვა ღმერთმან: ვქმნეთ კაცი ხატებისაებრ ჩვენისა და მსგავსებისაებრ”. დაბ. 1.26; ‘მოვედით, გარდავიდეთ და შეურინეთ მათ ენანი მუნ, რათა არა ესმოდის თჳთოეულსა ჴმაჲ მოყუსისა”. დაბ. 11.7).</p>
<p>[25] რომ. 10.20.</p>
<p>[26] ეზეკ. 3. 4-7.</p>
<p>[27] აქაზის მეფობა - 735-725 წწ.</p>
<p>[28] შდრ. ‘გავილაშქროთ იუდაზე, დავეცეთ და გავტეხოთ, დავუსვათ მეფედ ტაბაელის ძე” (ეს. 7. 6).</p>
<p>[29] გარდა ზემომითითებული უდიდესი მსხვერპლისა იუდას სამეფოდან ისრაელიანებმა 200 000 დატყევებული ქალი, ვაჟი და ასული წაასხეს, დიდძალი ნადავლითურთ, რომლებსაც მოგვიანებით ერთ-ერთი წინასწარმეტყველის რჩევით კვლავ სამშობლოში აბრუნებენ (შდრ. 2 ნეშტ. 28. 8-15).</p>
<p>[30]ებრაული ტექსტისგან განსხვავებით, სეპტანტის თანახმად ესაიას შვილს იასუბი ჰქვია: Eხელქე ეიჯვ სუნა>ნტჰსინ Aცაზ სუ< კაი< ოჟ კატალეიფქეი<ვ Iასოუბ ოჟ უიჟო>ვ სოუ… შდრ. ძვ. ქართ. ‘და თქვა უფალმან ესაიას მიმართ: გამოვედ შემთხუევად ახაზისსა შენ და დაშთომილი იასუთ, ძე შენი…”</p>
<p>[31]იგულისხმება მომდევნო მუხლებში გადმოცემული ესაიას მიმართვა მეფისადმი, რომლის თანახმად, სირიისა და ისრაელის გაერთიანებული ძალები იუდას ვერაფერს დააკლებენ. შესაბამისად, თუკი აქაზი წინასწარმეტყველის სიტყვებს შეისმენს, ნატამალი, რომელშიც იუდას სამეფოს მოსახლეობა მოიაზრება, გადარჩება. სწორედ ამ სიმბოლურ საიდუმლოს აღნიშნავს შეარ-იაშუბის თანხლება.</p>
<p>[32] ასარგადონი \ 681-669 წწ.</p>
<p>[33] შდრ. II რჯულ. 6.16.</p>
<p>[34] II რჯულ. 6.16.</p>
<p>[35] შდრ. ‘უთხრა გედეონმა: ვაგლახ, ჩემო ბატონო, უფალი რომ ჩვენთან იყოს, ეს უბედურება რატომ დაგვემართებოდა. სადღაა მთელი მისი სასწაულები, ჩვენი მამები რომ გვიყვებოდნენ და გვეუბნებოდნენ: უფალი იყო, ეგვიპტიდან რომ გამოგვიყვანაო. ახლა მიგვატოვა უფალმა და მიდიანის ხელში ჩაგვაგდო” (მსაჯ. 6.13).</p>
<p>[36] Gრ. იჯდოუ< ჰჟ პარქე>ნოვ ეჯნ გასტრი< ე[ხეი კაი< ტე>ხეტაი უიჟო>ნ, კაი< კალე>სეივ ტო< ო]ნომა აუჯტოუ~ Eმმანოუჰლ. შდრ. ძვ. ქართ. ‘აჰა, ქალწულმან მუცლად-იღოს და შვეს ძე და უწოდონ სახელი მისი ემმანუილ”.</p>
<p>[37] წინასწარმეტყველების წარმოთქმის შემდეგ ხსენებული დედაკაცი გათხოვდა, მუცლადიღო და შვა ძე, მაგრამ ამ დროს იგი უკვე ქალწული აღარ ყოფილა, რადგან მუცლადღება და შობა ჩვეულებრივი, ბუნებრივი გზით განხორციელდა.</p>
<p>[38] ებრაული ტერმინის დასაწყისში მდებრე წინდებული ჰა (შდრ. ჰა-ალმაჰ) მართლაც მიუთითებს, რომ ესაია ვიღაც განსაზღვრული, ყველასთვის ნაცნობი დედაკაცის შესახებ საუბრობდა, მაგრამ ამგავრი მსჯელობა განსხვავებული, მესიანური შინაარსის განმარტების შესაძლებლობას იძლევა.</p>
<p>[39] შდრ. მთ. 1. 22-23.</p>
<p>[40] შდრ. Gრ. იჯდოუ< ჰჟ პარქე>ნოვ ეჯნ გასტრი< ე[ხეი კაი< ტე>ხეტაი უიჟო>ნ.</p>
<p>[41] შდრ. ‘აჰა, ვდგავარ წყაროსთან. როცა მოვა ყმაწვილი ქალი (ალმაჰ) წყლის ამოსაღებად და ვეტყვი, ცოტა წყალი დამალევინე-მეთქი შენი კოკიდან” (დაბ. 24.43); ‘უთხრა ფარაონის ასულმა: წადი. წავიდა ყმაწვილი ქალი (ალმაჰ) და დაუძახა ბავშვის დედას” (გამ. 2.8). ასევე იხ. ფსალ. 67.26; იგავ. 30.19; ქება ქებ. 1.2.</p>
<p>[42] ინ. 1.19.</p>
<p>[43] ინ. 1.1.</p>
<p>[44] შდრ. იერემ. 36.23.</p>
<p>[45] ლკ. 1.35.</p>
<p>[46] 4 მეფ. 4.27.</p>
<p>[47] მოცემულ შემთხვევაში საუბარია იმის შესახებ, რომ ებრაული ბიბლიის თანახმად ქალწულისგან ახალშობილ ყრმას დავითის სახლი უწოდებს ემანუელს (მიმართვა მეორე პირშია წარმოდგენილი: შდრ. Gრ. ...კაი< კალე>სეივ ტო< ო]ნომა აუჯტოუ~ Eმმანოუჰლ), ხოლო მახარებელმა დედნისგან განსხვავებული ფორმა წარმოგვიდგინა (სახარებაში ზმნა მესამე პირში გვხვდება: შდრ. ...კა€ კალљსოუსინ ტХ Фნომა აЩტოа ‘Eმმანოუ»ლ).</p>
<p>[48] მოცემულ შემთხვევაში მცხეთური ხელნაწერის ძველ ქართულ ტექსტს ვიმოწმებთ, რომელიც განსხვავდება ებრაულისგან და საპტუაგინტის ზედმიწევნით თარგმანს გვთავაზობს. წმინდა კირილესთანაც იგივე ვითარებაა, რადგან ალექსანდრიელი მღვდელმთავარი ბერძნული ბიბლიის შესაბამის წინადადებას განმარტვას.</p>
<p>[49] ზაქარ. 2.5.</p>
<p>[50] ლკ. 2.52.</p>
<p>[51] დაბ. 2.9.</p>
<p>[52] დეკანოზი ალექსანდრე მენი ზემომითითებულ ადგილს შემდეგი სახის შენიშვნას დაურთვას: ებრაულ ბიბლიაში გამოყენებულ ტერმინს ‚ალმა“ სეპტუაგინიტის შემდგენელნი ‚ქალწულად“ თარგმანიან, რადგან ბერძნულ ბიბლიაში ალმა გადატანილია ტერმინით პართენოს. თუმცა იმავე ებრაულ ენაში ქალწულის აღმნიშვნელად სხვა სპეციფიური ტერმინი ‚ბეთულა“ არსებობს (Мень Александр, История религии (Том 5) Вестники Царства Божия. 5__ტომ.ტხტ).</p>
</div>
</div> ესაიას წინასწარმეტყველება (განმარტება 1-5)tag:www.qwelly.com,2014-01-28:6506411:Topic:5802552014-01-28T08:46:14.366Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 1</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2-4. ‘ისმინე, ცაო, ყური მიგდე, მიწავ! რადგან უფალი ლაპარაკობს. შვილები აღვზარდე და აღვაზევე, ისინი კი განმიდგნენ. ხარმა იცის თავისი მფლობელი და ვირმა თავისი პატრონის ბაგა, ისრაელმა კი არ იცის; ჩემს ერს არაფრის გაგება არა აქვს. ოი, შემცოდავო ერო, ხალხო დამძიმებულო ურჯულოებით, თესლო ბოროტმოქმედთა, დამღუპველო ძენო! მიტოვებული ჰყავთ უფალი,…</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 1</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2-4. ‘ისმინე, ცაო, ყური მიგდე, მიწავ! რადგან უფალი ლაპარაკობს. შვილები აღვზარდე და აღვაზევე, ისინი კი განმიდგნენ. ხარმა იცის თავისი მფლობელი და ვირმა თავისი პატრონის ბაგა, ისრაელმა კი არ იცის; ჩემს ერს არაფრის გაგება არა აქვს. ოი, შემცოდავო ერო, ხალხო დამძიმებულო ურჯულოებით, თესლო ბოროტმოქმედთა, დამღუპველო ძენო! მიტოვებული ჰყავთ უფალი, დაგმობილი ჰყავთ ისრაელის წმიდა, ზურგი შეუქცევიათ!”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">პირველ თავში გადმოცემული მოძღვრება, მკვლევართა აზრით, ახაზის მეფობის დროსაა წარმოთქმული. შესავალ ნაწილში შევნიშნავდით, რომ ესაიას მიერ დასახელებული ოთხი მეფიდან განსაკუთრებული უკეთურებით სწორედ ახაზი გამოირჩეოდა. იგი კერპებს სცემდა თაყვანს. ამიტომაც წინასწარმეტყველი მკაცრი მამხილებელი სიტყვებით მიმართავს მსმენელს: ღვთისაგან წარგზავნილი ესაია ტაძრის ეზოში მიდის, რომ იქ შეკრებილ უამრავ ადამიანს მოსეს რჯულის მუდმივად დარღვევის გამო რჩეული ერისთვის განკუთვნილი საღვთო მსჯავრი აუწყოს. ესაია ხალხის განდგომის დასამოწმებლად ზეცასა და ქვეყანას მოუხმობს. იგი უფლის სახელით სდებს ბრალს შემცოდე თანატომელებს და იმავე სახელით სთავაზობს არჩევანს: სრული მიტვება ყველას, ვინც შეინანებს, ან მკაცრი მსჯავრი, ვინც ცოდვასა და უკეთურებაში გაკერპებულა[1].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ღმერთი იუდეველებს საკუთარ შვილებად იხსენიებს, რომლებიც აღზარდა, აღამაღლა, მრავალი წყალობა მიაგო, მაგრამ მიუხედავად ყველაფრისა ისინი კეთილისმყოფელს დაუპირისპირდნენ და მისგან მოვლენილთა სიტყვები არად ჩააგდეს. ისრაელი[2] პირუტყვზე უგუნური აღმოჩნდა, რადგან ხარი ბაგას სცნობს, ვირი კი - საკუთარ პატრონს, ხოლო გასასტიკებულ ხალხს საკუთარი შემოქმედი ვერ უცნია.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">„დამღუპველნო ძენო!“ წინასწარმეტყველი მიუთითებს, რომ მისი თანატომელნი ხსნის მაგივრად დაღუპვისაკენ უძღვიან ადამიანებს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 5-7. ‘სად რა დაგერტყმით კიდევ, ურჩობას რომ აგრძელებთ? მთელი თავი დასნეულებული გაქვთ, გული შეღონებული. ტერფიდან თხემამდე საღი ადგილი აღარ შეგრჩათ: ყველგან ჭრილობა და წყლული, დაჩირქებული იარები, გამოურწყველი და შეუხვეველი, მალამოთი დაუამებელი. მოოხრებულია თქვენი ქვეყანა, გადამწვარია თქვენი ქალაქები, თქვენს მინდვრებს გადამთიელნი ჭამენ თქვენს თვალწინ და მოოხრებულია, თითქოს ურდოებს დაერბიოთ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწამრტყველი მეტაფორას მიმართვას: ადამიანური სხეული, რომელზეც მთელი ადგილი აღარ დარჩენილა, იმდროინდელ სამხედრო-პოლიტიკურ ვითარებას წარმოაჩენს, თუ როგორ დაესხა სირია-ისრაელის ერთიანი სამხედრო ძალა იუდას[3]. იგივე ცნობა შესაძლოა, ისრაელში 722 წელს განვითარებულ მოვლებსაც განეკუთვნოს და ამავდროულად შორეულ 586 წელს იუდაში დატრიალებულ უბედურებას უკავშირდებოდეს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 10. ‘ისმინეთ უფლის სიტყვა, თქვე სოდომის მთავრებო! ყურადიღეთ ჩვენი ღვთის რჯული, თქვე გომორელებო!”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იუდა სოდომისა და გომორის ქალაქებს უდარდება. იერემია სოდომის შესახებ ამბობს, რომ ის აღსავსე იყო ამპარტავნებით, ნაყროვანებით, ყოველგვარი უსამართლობით. იმავე ცოდვებში ჰქონდათ წილი იუდეველებსაც.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 11-13. ‘რას ვაქნევ თქვენს უზომო საკლავებს, ამბობს უფალი. გამძღარი ვარ თქვენი აღსავლენი ვერძებით და კურატების ქონით. აღარ მსურს მოზვრების, კრავებისა და ვაცების სისხლი! რომ მოდიხართ და პირისპირ მეცხადებით, ვინ დაგავალათ ჩემი ეზოების თელვა? ნუღარ მომიტანთ მაგ ფუჭ შესაწირავს, საძაგელია ჩემთვის საკმეველი, ახალმთვარობას და შაბათს, სადღესასწაულო შეკრებას ვერ ვიტან...”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ღმერთი შესაწირს არა აუცილებლობის გამო თხოულობს, არამედ იუდეველების კერპთმსახურებისგან დაცვის მიზეზით, რადგან რომ არა სინას მთაზე მიღებული უწყება მსხვერპლშეწირვის თაობაზე, იუდეველნიც, მსგავსად წარმართებისა, უეჭველად რომელიმე რიტუალურ ქმედებას მიმართავდნენ და ამით ჭეშმარიტებასთან წილნაყარობას ვერასოდეს ჰპოვებდნენ. ნეტარი იერონიმეს თანახმად, მსხვერპლშეწირვა ამავდროულად იუდეველთათვის მეწინამძღვრე უნდა ყოფილიყო ღვთის შემეცნებაში, რადგან დარწმუნდებოდა რა ადამიანი ნივთიერი, მატერიალური მსხვერპლის უძლურებაში[4], აღმატებულის ძიებას დაიწყებდა და ჭეშმარიტების შემეცნებაში გაიზრდებოდა, ხორციელის წილ სულიერი შესაწირის აღმატებულებაზე დაფიქრდებოდა და დიდი მეფსალმუნის სიტყვებს გულისხმაყოფდა: ‘მსხუერპლი ღმრთისაჲ არს სული შემუსრვილი, გული შემუსრვილი და დამდაბლებული ღმერთმან არა შეურაცხ-ყოს”[5]. როდესაც მეფე დავითი მიხვდა, რომ გარეგნული მსხვერპლშეწირვა არაა საკმარისი, რომ ყოვლადდასაწველ მსხვერპლს არ ძალუძს, პიროვნებაში თავით თვისით რაიმე შესცვალოს და უფლის სათნოყოფის გზების ძიება დაიწყო, სწორედ ამგვარად მაძიებელს განეცხადა ზემოთ წარმოდგენილი საღვთო ჭეშმარიტება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ.18. ‘მერე მოდით და ცილობა ვყოთ, ამბობს უფალი: ყირმიზივით რომ იყოს თქვენი ცოდვები, თოვლივით გასპეტაკდება, და ჭიაფერივით წითელიც რომ იყოს, მატყლივით გადაიქცევა”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ტექსტში ნახსენები ყირმიზი და ჭიაფერი წითელი ფერის საღებავთა სახელებია[6], რომლებსაც ლოკოკინას ნიჟარიდან ამზადებდნენ. მათი გამოყენებით შეღებილი ნაჭერი გარეცხვის შემდეგაც არ კარგავდა სიწითლეს. მოცემულ შემთხვევაში ერთიცა და მეორეც იუდეველთა უმძიმესი ცოდვებით სისხლისფრად შესვარულ სულს განასახიერებს, რისი აღხოცვაც მხოლოდ უზენაესისთვისაა შესაძლებელი. ამავდროულად მითითებული მუხლი საღვთო კაცთმოყვარების უზომო სიდიადეს წარმოაჩენს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 21-23. ‘როგორ ქცეულა მეძავად ერთგული ქალაქი! სამართლით სავსე იყო, სიმართლე სუფევდა იქ, ახლა კი კაცისმკვლელები არიან. ხენჯად იქცა შენი ვერცხლი, შენს ღვინოს წყალი შეერია. შენი მთავრები განდგომილნი არიან და ქურდთა თანამზრახველები; ყველას ქრთამი უყვარს და მოსაკითხებზე ნადირობენ; ობოლს არ განიკითხავენ და ქვრივის საჩივარი არ სწვდებათ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იერუსალიმში სამართლის მკვიდრობის ჟამად ესაია დავითის მეფობას და სოლომონის მმართველობის დასაწყის წლებს გულისხმობს, მაგრამ დროება შეიცვალა და ღვთის ერთგული ქალაქი მეძავად გადაიქცა. წმინდა წერილის ავტორები ხშირად მიმართავენ მსგავს ალეგორიას, განსაკუთრებით – იერემია და ოსია.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 2</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ეკლესიის მამათა განმარტებით, 2, 3, 4, 5 თავებში გადმოცემული უწყება ესაიას მიერ იუდაში იოთამის მეფობისასაა გამოთქმული. ამგვარი ვარაუდი შესაძლებელია სამხრეთის სამეფოში ოქროსა და ვერცხლის სიმრავლის თაობაზე მითითებით, უდიდესი საზღვაო ვაჭრობის წარმართვის, სახელმწიფოში მიმდინარე დიდი მშენებლობების შესახებ ცნობებით. მსგავსი ვითარება იუდეის სამეფოში იოთამის მეფობისას იყო, რადგან ხსენებული მეფის შემდეგ სახელმწიფო უმძიმეს ყოფაში აღმოჩნდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘უკანასკნელ დღეებში იქნება, რომ უფლის სახლის მთა მთათა სათავეში დადგინდება, აღიმართება მწვერვალებზე მაღლა და ყოველი ერი მისკენ დაიწყებს დენას”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მთა უფლის სახლისა - მორია, სადაც სოლომონის ტაძარი აიგო თავის დროზე, ქრისტეს ეკლესიის წინასახე იყო. შესაბამისად, წინასწარმეტყველი ახალი აღთქმის ეკლესიის ძლიერებას, მის ყოვლისშემმუსვრელ ძალას განჭვრეტს (შდრ. ‘აღიმართება მწვერვალებზე მაღლა”). ამასთანავე ესაია ხედავს, რომ უფლის სახლი არ იქნება რომელიმე კონკრეტული ერის კუთვნილება, რომ მის წიაღში მსოფლიო ხალხები შეაფარებენ თავს და ყველას განურჩევლად შეეძლება, მისკენ ისწრაფოს…</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 6. ‘მაგრამ შენ მიატოვე შენი ხალხი, სახლი იაკობისა, ’რადგან გაივსნენ აღმოსავლეთიდან და მისნობენ ფილისტიმელთა და უცხოტომელთა მსგავსად; უცხოტომელთა შვილებით კმაყოფილდებიან”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: ესაია ამბობს: ’მაგრამ შენ მიატოვე შენი ხალხი”. ყველაზე მძიმე სასჯელი ღვთისაგან მიტოვებულობაა. თუ რატომ დაუტევებს მავანს ხელი ღვთისა, ამას შემდეგი სიტყვები ცხადყოფს: ’რადგან გაივსნენ აღმოსავლეთიდან და მისნობენ ფილისტიმელთა და უცხოტომელთა მსგავსად”. ხედავ, როგორი უკეთურებაა მკითხაობა? იგი ღვთის მზრუნველობის მიღმა აყენებს მასზე მინდობილს. ბევრ ქრისტიანს კი მიაჩნია, რომ უბოროტო საქმეა მისი ყურისგდება, ნიშნების შემოკრება და ამ ნიშნების განმმარტებელთა მოსმენა. თუკი ვინმემ სიტყვის წარმოთქმისას დააცემინა, ასე იტყვიან: @ამასაც აქვს მნიშვნელობა^. ვიღაცამ უკნიდან სახელით მომმართა, გამოსვლისას ფეხი დამიცურდა, ტანსაცმელი გამოედო რაიმეს - მიაჩნიათ, რომ ყოველივე ეს დაბრკოლებაა. დიდად ცნობილი ადამიანებიც კი, რომლებიც მსაჯულს ზეციდან მოელიან, ცივსისხლიანად შთაეკვეთებიან ამ უკეთურ ცოდვაში. მაგრამ ისმინე: უკუგდებულია ხალხი, ვინც ამგვარად მოქმედებს. ჯერ კიდევ უძველესი დროიდან, მოსეს რჯულის თანახმად, ჯადოქრობა, მისნობა, შემლოცველობა, ფრინველთმკითხაობა უარყოფილია, ვითარცა დემონის შემოქმედება[7]. ჩიტი, რომელმაც არაფერი უწყის თვალწინ არსებული საფრთხის შესახებ, ნუთუ შენ მომავალს გატყობინებს? ბუდიდან ბარტყებისთვის საკვების მოსაპოვებლად ამოფრენილი, იგი ხშირად უკან ცარიელი ბრუნდება, შენთვის კი უტყუარი წინარემაუწყებელი გამხდარა და მისი ამაო მოძრაობა მომავლის გამცხადებლად ქცეულა! როდესაც დემონის ქმედებით ჩიტები შენი გაბრიყვებისთვის დაფრინავენ, ნუ დაჯდები და პირდაღებული არ უმზირო დემონურ სანახაობას, ეშმაკის გავლენის ქვეშ ნუ აღმოჩნდები, რადგან თუკი მან ერთგზის შეიპყრო სული, დაღუპვისთვის ადვილად წარტაცებული, არათუ ხელიდან გაუშვებს მას, არამედ ყოველ ბოროტ საქმეში გამოიყენებს. ასევე ყვავის ჩხავილი და ზეცაში მიმომფრენი არწივი შიშს აღძრავს ცრუმორწმუნე გულებში. მტერი იმ დონემდე ამასხრებს ადამიანს, რომ თუ კატა შემოხვდება, ძაღლი გამოხედავს, ან დილით ადამიანი შემოეგებება, თუნდაც კეთილგანწყობილი, მაგრამ დაზიანებული მარჯვენა თვალით ან ბარძაყით, ის მყისვე განზე გადგება, შეტრიალდება და არაერთხელ დახუჭავს თვალებს. განა არის რამე ამისთანა ცხოვრებაზე უბადრუკი - ყველაფრისადმი ეჭვიანობა, ყოველივეში წინააღმდეგობის დანახვა მაშინ, როდესაც მისი სული ყველაფერმა ზეცად უნდა აღამაღლოს? როდესაც ცაში მიმომფრენ ჩიტებს იხილავ, ნუ დააკვირდები, ფრთებით ჩვენს თავს ზემოთ წრეს შემოსაზღვრავენ თუ არა, ან ჩვენსკენ მოემართებიან, ანთუ უკნიდან გვიახლოვდებიან, ანაც გზას გასწვრივ გვიკვეთავენ. ეს დაუტევე და შემოქმედის სიბრძნითა და განგებულებით განკვირდი, თუ როგორ ახერხებს სიმძიმის მქონე არსება ზეცაში ნავარდს; ჰაერის ფაქიზი ბუნება როგორ ქცევია ფრთებს ეტლად; გაშლილი ფრთებით რაგვარად მიმოცურავენ ჰაერში, ხოლო კუდით, ვითარცა საჭით, ფრენისას მიმართულებას განსაზღვრავენ).</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 3</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი იუწყება, რომ წინა თავში მითითებული იუდაური სახელწიფოს სიმდიდრე მალე არარად იქცევა. ახლოსაა ჟამი, როდესაც იუდას კარგი მმართველის ხელი მოაკლდება და მოსახლეობა მძიმე დღეში აღმოჩნდება.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 4</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">საკმაოდ მოკლე თავია, 6 მუხლისგან შედგება და ცენტრალური სწავლება მესიაანური ხასიათისაა: „იმ დღეს უფლის ყლორტი იქნება მშვენებად და დიდებად...“ უფლის ყლორტში ეკლესიის მამები მხსნელს მოიაზრებენ.</span></p>
<p></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">თავი 5</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იგავი, რომელიც ცნობილია სახელით ‘საგალობელი ვენახის შესახებ”, ესაიამ, სავარაუდოდ, ტაძარში შეკრებილი ადამიანების წინაშე წარმოთქვა. საგალობელში, ძველი აღთქმის წიგნთა შორის აღწერილი იგავების გათვალისწინებით, უფალი მიწისმუშაკის სახით პირველადაა წარმოდგენილი. წინასწარმეტყველი მოძღვრების გადმოსაცემად ებრაული ენისთვის დამახასიათებელ პოეტურ ფორმას იყენებს. ჰიმნის შინაარსის თანახმად, მიწის მუშაკმა ვენახი გააშენა ნაყოფიერ გორაკზე, დიდი მონდომებით უვლიდა და ყველა პირობა შექმნა კეთილი ნაყოფის მისაღებად. ასევე ააგო მან კოშკი, საწნახელიც ამოკვეთა, მაგრამ ვენახმა ველური ნაყოფი მოისხა. ესაია ვენახის პატრონის მაგივრად სვამს კითხვას: რა უნდა მექნა მე, კარგი და ნაყოფიერი ყურძნის მომლოდინეს? მსმენელებს პასუხი უნდა გაეცათ, მაგრამ ხვდებოდნენ რა, რომ ნათქვამი მათ უკავშირდებოდა, დუმდნენ. შესაბამისად, ესაიას ბაგეებით ვენახის უფალი იუწყება მსჯავრს ვაზის შესახებ: ‘ახლა გაგიცხადებთ, რას დავმართებ ჩემს ვენახს: ღობეს მოვურღვევ, რომ გაპარტახდეს; ზღუდეს მოვუნგრევ, რომ გაითელოს. გავაველურებ, არ გაისხლება და არ დაიბარება, და ამოვა იქ ნარი და ეკალი, ღრუბლებს ვუბრძანებ, წვიმა არ აწვიმოს მათზე”. საუკუნეების შემდეგ მაცხოვარი ვენახისა და მისი პატრონის თაობაზე მსგავს იგავს წარმოთქვამს, რასაც მახარებლები აღწერენ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. იოანე ოქროპირი: რატომ ხდება, რომ ხალხის შეგონების მოსურნე წინასწარმეტყველი, მამხილებელ მოძღვრებას საგალობელს უწოდებს? სამართლიანად მოიქცნენ მოსე და მარიამი, როდესაც გამარჯვების წილ გალობა აღუვლინეს უზენაესს[8]. გასაოცარი ძლევის შემდეგ დებორამაც შეადგინა სამადლობელი ჰიმნი და შემოქმედს მიუძღვნა[9]. ესაია კი, რომელიც მკაცრი, განმაქიქებელი სიტყვების წარმოთქმას აპირებს, საკუთარ მამხილებელ მიმართვას საგალობელს არქმევს. საქმე ისაა, რომ წინასწარმეტყველი ზეგარდამო სიბრძნით ხელმძღვანელობს და ცდილობს, მსმენელის სულს დიდი სარგებელი შესძინოს, რადგან არაფერია იმაზე უკეთესი, ადამიანს მუდამ საკუთარი ცოდვები ახსოვდეს. ამ საქმეში კი ფრიად შეეწევა გალობა. კაცთა მოდგმას ბუნებრივად ახასიათებს მისდამი (გალობისადმი) ტრფიალი. ამიტომაც ბრძენმა მოძღვარმა ისეთი ჰიმნი შექმა, რომ მსმენელს ადვილად დაემახსოვრებინა და მომავალშიც მუდმივად ეღიღინა, რითიც საკუთარი სულის მდგომარეობაზე დაფიქრების შესაძლებლობა მიეცემოდა. ბევრმა წმინდა წერილის ამა თუ იმ წიგნის სახელი არ იცის, მაგრამ დავითის სიტყვებს დაუბრკოლებლად ფსალმუნებს. ესაიას მიზანიც სწორედ ესაა, რაც შეიძლება გასაგებ, მარტივ ენაზე გამოთქვას სათქმელი, რომ ქმედებამ მიზანს მიაღწიოს).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 1. ‘ვუმღერებ ჩემს შეყვარებულს სიყვარულის სიმღერას მის ვენახზე: ჰქონდა ვენახი ნაყოფიერ გორაკზე ჩემს შეყვარებულს”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ვენახი წმინდა წერილის თანახმად, რიგ შემთხვევაში იუდეველ ერს განასახიერებს. ვაზი საუკეთესო ნიადაგზე, გორაკზე იყო გაშენებული, სადაც მზის სხივი დაუბრკოლებლად აღწევდა და ასაზრდოებდა მას. ნიადაგში მთა-გორიანი პალესტინა მოიაზრება, რომელიც უძველეს დროს დიდი ნაყოფიერებით გამოირჩეოდა. კლდოვანზეც კი საუკეთესო ხარისხის მოსავალი მოდიოდა და ველური ფუტკრების სიმრავლის მიზეზით თაფლი ღვარად მოედინებოდა.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: ვინაა შეყვარებული, რომელსაც ესაიამ უნდა უმღეროს? რა თქმა უნდა, მხოლოდშობილი ძე, სრულყოფილი სახიერება, ვისაც ყოველი ესწრაფვის და ვისდამი სიყვარულიც ბუნებრივადაა დანერგილი გონიერ არსებათა სულებში. ვენახს წინასწამრტყველი იუდეველ ერს უწოდებს, რადგან თქმულა: ‘ეგვიპტიდან გადმოიტანე ვაზი, განდევნე ხალხები და დარგე ის”[10]. იერემიასთანაც იგივე ხალხი ასე განიკითხება: ‘მე დაგრგე რჩეულ ვენახად, ჭეშმარიტ თესლად დაგთესე. როგორ გადაჯიშდი და უცხო ვაზად როგორ შემეცვალე?!”[11]</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">არსებობს ასეთი გარდამოცემა, რომელიც ეკლესიას დაუწერელი სახით შემორჩა, რომ თითქოს სამოთხიდან გამოძევებული ადამი იუდეაში დასახლდა. ამიტომაც სწორედ ხსენებულმა მიწამ განიკუთვნა პირველად ადამიანის ცხედარი, რაჟამს ღვთის მსჯავრი აღესრულა და ჩვენი პირველმშპობელი გარდაიცვალა. იმავე იუდეაში მცხოვრებ ადამიანებს თვალწინ გადაშლილი სანახაობა დიდად ეუცნაურათ, როდესაც თავის ქალა გარშემო მდებარე რბილი ქსოვილებისგან განიძარცვა. მათ ქალა იქვე განათავსეს და ‘თხემის ადგილი” უწოდეს. სავარაუდოდ, არც ნოესთვის იქნებოდა უცხო პირველმშობლის საფლავი, რომელმაც წარღვნის შემდეგ გაავრცელა ეს ხმა. განკაცებულმა უფალმა ადამიანის მოკვდავობის პირველსაწყისი მოიძია და ვნება სწორედ ე. წ. თხემის ადგილზე მიიღო, რადგან იქ, სადაც კაცის ხრწნილებას დაედო დასაბამი, სამეუფო ცხოვრება დაწყებულიყო და ადამში განძლიერებულ სიკვდილს ქრისტეს გარდაცვალებით დაეკარგა საკუთარი ძალმოსილება. ამიტომაც გორაკზე, ვითარცა მტრისგან თავდაცვის მქონე ადგილზე, აღიმართა ქრისტეს ჯვარი, და - ნაყოფიერ ნიადაგზე, რომელსაც მზისქვეშეთში სამოთხის შემდეგ ყველაზე აღმატებული პატივი მიენიჭა).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 2. ‘დაბარა, ქვები მოაცილა, ჩაყარა რჩეული ვაზი, ჩადგა კოშკი მის შუაგულში, საწნახელიც ამოკვეთა იქ და დაელოდა, ვიდრე სავსე მტევნებს გამოიღებდა, მაგრამ ხენეში ნაყოფი მოისხა”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">აღთქმულ მიწაზე იუდეველი ერის დამკვიდრებამდე ბოროტების უკიდურეს ზღვარს მიღწეული წარმართი ტომები, ქანაანელები, სახლობდნენ. მსგავსად ნიადაგზე მიმოფენილი ქვებისა და სარეველასი, მათ რჩეული ვენახის ნაყოფმსხმოიარობის შეფერხება ან დაღუპვაც კი ძალუძდათ, მაგრამ უზენაესმა თავისი ძლიერი მკლავით გაათვისუფლა და ნაყოფიერი გახადა მიწა. რჩეული ვაზი - ებრაულ ბიბლიაში ხაზგასმული სიტყვის ადგილზე გამოყენებულია ტერმინი სორექ, რაც სეპტანტაშიც უთარგმენლად აისახა[12]. იგი ნაყოფიერებით განთქმული, საუკეთესო ხარისხის ვაზის სახელწოდებაა. მისი მტევანი მცირე ზომის, მაგრამ სიტკბოთი გამორჩეულ მარცვლებს ისხამდა, მოწითალო ცისფერი სითხით. უძველეს დროს პალესტინის ერთ-ერთ ხევს სორექი ეწოდებოდა, რადგან, სავარაუდოდ, სწორედ ყურძნის ხსენებული სახეობა ხარობდა[13].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ვენახის შუაგულს ჩადგმულ კოშკში ქვისგან ნაგები მაღალი შენობა მოიაზრება, საიდანაც ბაღის მცველები ყურადღებით აკვირდებოდნენ, რომ მხეცებსა და საქონელს ვენახი არ გაეჩანაგებინათ. სიმბოლურად კი იმავე კოშკში იუდეველი მეფეების სამკვიდრებელი ქ. იერუსალიმი იგულისხმება, სიონის ციხე-სიმაგრით[14].</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">სავენახეში კოშკთან ერთად ქვის საწნახელსაც აშენებდნენ. იგი ორი ნაწილისგან შედგებოდა. ზედა სართულზე, რომელსაც ებრაულად ეწოდებოდა გაშ, ყურძნის მტევნები თავსდებოდა, საიდანაც სადინრების საშუალებით დაწურული წვენი საწნახელის ქვედა ნაწილში ჩამოედინებოდა, ხოლო შემდგომ შესაბამის ჭურჭლებში გადაჰქონდათ. საწნახელი სიმბოლურად ძველი აღთქმის ტაძარს განასახიერებს, სადაც რჩეულ ერს ღმერთის წინაშე შემუსვრილი სული, დამდაბლებული გული უნდა შეეწირა და ზეციური სიკეთეებით აღვსებულიყო.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: საუკეთესო ვენახვის დარგვისა და ესოდენ შრომის შემდეგ ჯეროვანი იქნებოდა, ვაზს კეთილი ნაყოფი გამოეღო, რადგან აბრაამის ძეთაგან აბრაამის საქმეებს მოიძიებენ. თუმცა ნაცვლად მოსალოდნელი სახიერი მოსავლისა, ხენეში ნაყოფი მოისხა მან).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 3-6. შემდგომ მუხლებში აღწერიალია, თუ რა შეემთხვევა უნაყო სავენახეს, როგორ განადგურდება იგი საბოლოოდ.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 7. ‘რადგან ცაბაოთ უფლის ვენახი ისრაელის სახლია, და იუდას კაცი – ახალნერგი შეყვარებული. და ესავდა ის სამართალს აჰა - ძალადობა! ესავდა სიმართლეს და აჰა - ღაღადი”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: იაკობის სახელები თვადაპირველად იუადასა და ისრაელს შორის დავითის დროს გაიყო, როდესაც საულის გარდაცვალების შემდეგ, მოსახლეობის ნაწილი საულის ძეს, ხოლო მეორე ნაწილი დავითს მიემხრო. საბოლოო განცალკევება რობოამისას მოხდა, იერობოამ ნაბატის ძეს ათი ტომი დაუახლოვდა და გაჰყვა. ახალმა მეფემ ისრაელი ცოდვას აზიარა. ამიტომაც იუდეველებს დღემდე გააჩნიათ ორი სახელი, ისრაელი და იუდა. მეოთხე მეფეთა წიგნიდან ირკვევა, რომ ისრაელი მეტად სცოდავდა, რისთვისაც ადრევე იქნა ტყვედ წაყვანილი. ეზეკიელთანაც ისრაელის ცოდვათა გამო 390 დღეა მითითებული, ხოლო იუდას ცოდვათა მიზეზით მხოლოდ 40[15]. ასე რომ, აქაც ველური ნაყოფის გამომღები ვენახი ისარელის სახლია, ხოლო ‘იუდას კაცი” არათუ ვენახია, არამედ - ‘ახალნერგი”, არა აუღორძინებლად მიტოვებული, არამედ – ‘შეყვარებული”. თუ ვინაა ეს ადამიანი, იუდადან გამოსული, ცხოვრებით აყვავებული და მართლაც ‘შეყვარებული”, ეს არაა ძნელი დასანახი იმისთვის, ვინც მსგავს ჭვრეტაში იწვრთნება).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">‘და ესავდა ის სამართალს აჰა - ძალადობა! ესავდა სიმართლეს და აჰა - ღაღადი”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წმ. ბასილი დიდი: რადგან სოლომონის სიტყვისამებრ - @მართალთა ზრახვები სამართალია^ (იგავ. 12.5), გვმართებს, ყოველივე განსჯის შედეგად აღვასრულოთ და არაფერი მოვიმოქმედოთ განუსჯელად, რადგან განუსჯელ და დაუფიქრებელ ცხოვრებას უკანონობა სდევს თან. და ვინც კეთილ სწავლებას არ მიჰყვება და მონიჭებული რჯულის კანონებით არ განსჯის, თუ რა უნდა აკეთოს და რა - არა, უშჯულოებას მოქმედებს ასეთი, და განა სიმართლის აღმსრულებელია, არამედ მღელვარებაში, ამბოხსა და დაპირისპირებაში იმხილება. რატომ არის, რომ სამართლიან სასამართლოს განაჩენის მყუდროებით შემწყნარებელ ბრალდებულთა სიმშვიდე სდევს, ხოლო უსამართლო სამსჯავროს კი - მიღებული გადაწყვეტილებით განპირობებული ყვირილი და მღელვარება?).</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 8-30. მიუხედავად ვენახის შესახებ იგავის დასრულებისა, ესაია თემატურად კვლავ იმავე მოვლენაზე საუბრობს და იუდეის მომავალი უბედურების თაობაზე იუწყება.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">წინამდებარე ქადაგების წარმოთქმისას იუდაში იოთამი მეფოდა. იგი ღვთივსათნო მმართველი იყო, რისთვისაც უზენაესისგან მრავალი წყალობა მიიღო: გაამაგრა ქალაქი იერუსალიმი და მისი შემოგარენი, გადაიხადა რამდენიმე წარმატებული ბრძოლა, მამა-შვილმა, ოზიამ და იოთამმა, თანამმართველობისას სძლიეს ფილისტიმელებს, მოგვიანებით იმავე იოთამმა ამონიტელებიც დაიმორჩილა. თვალსაჩინო წარმატებების მიუხედავად, ესაია გულისტკივილს გამოთქვამს, რადგან იერუსალიმის ქუჩებში გამარჯვებული მეფის მისაგებებლად გამოსული ბედნიერი ხალხისგან განსხვავებით, წინასწარმეტყველს უპოვარი და მშიერი ადამიანების განწირული ღაღადი ჩაესმის. საქმე ისაა, რომ სახელმწიფოში ძირითად წარმატებას ესაიას მონათესავე ახალგაზრდა არისტოკრატები აღწევდნენ, რომლებიც მოგებული ომების შედეგად დიდძალ სიმდიდრეს იუნჯებდნენ. ამავდროულად ამ ადამიანების ფინანსური მდგომარეობა ხორბლის ‘ბიზნესის მონოპოლიით” უმჯობესდებოდა და მათ მთვარ საზრუნავს დიდი რაოდენობით მიწების შეძენა-დასაკუთრება წარმოადგენდა. ხსენებული მიზნით ახალგაზრდა მაღალჩინოსნები თანამოქალაქეებს სასტიკად ექცეოდნენ და მათ პირად ქონებას, მიწის ნაკვეთებს, ესაკუთრებოდნენ. მსგავსი ქმედებებით მოსეს რჯული ირღვეოდა, რომლის თანახმადაც, თითოეული იუდაური ოჯახის საკუთრებაში მხოლოდ აღთქმული ქვეყნის განაწილებისას მიღებული მიწა უნდა ყოფილიყო, თუმცა კანონის წინააღმდეგ მოქმედი პირები რჯულის მოთხოვნას ყურადაღებას არ აქცევდნენ. ელიტარული ფენის წარმომადგენელი იუდეველი ახალგაზრდები მთელი არსებით ასურეთს ელტვოდნენ და საკუთარ იდეალს ხედავდნენ სახელმწიფოში, რომელიც მათ თანატომელებს, ისრაელის სამეფოს, მიწის პირიდან აღმოფხვრას უქადდა. ესაია სწორედ ქვეყნიური კეთილდღეობით მოხიბლულ ადამიანებში ცდილობდა სინდისის ხმის გამოღვიძებას.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 8-10. ‘ვაი თქვენ, სახლების სახლებზე მიმდგმელნო და ყანების ყანებზე მიმჯრელნო, რომ ადგილი აღარსად დარჩა და თქვენს გარდა აღარავინ ცხოვრობს დედამიწაზე. ყურში ჩამესმა ცაბაოთ უფლისგან: მრავალი სახლი გაუდაბურდება, დიდნი და კეთილნაგებნი გაუკაცრიელდებიან. ნამდვილად, ათ ქცევა ვენახში ერთი ბათიც არ მოვა და ერთი ხომერი თესლიდან ერთი ეფაც არ მოვა!”</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">რჯულის თანახმად სახლების ყიდვა-გაყიდვა მხოლოდ კედელშემოზღუდულ ქალაქში იყო ნებადართული. მიწების განაწილებისას ერთ-ერთი მიზანი სოციალური თანასწორობის დამკვიდრება იყო, რომ არავის გასჩენოდა სხვისი საკუთრების დაუფლების სურვილი. თუმცა სინამდვილეში მოვლენები სხვანაირად ვითარდებოდა და სწორედ ამ რეალობას ამხელდა წინასწარმეტყველი.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 11-12. ‘ვაი მათ, დილაადრიანვე დასალევს რომ ეძებენ და გვიანობამდე ღვინით ხურდებიან! ებანი, ქნარი, დოლი, სტვირი და ღვინო მათი ლხინია; არ უყურებენ ღვთის საქმეს და მისი ხელის ნამოქმედარს ვერ ხედავენ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">იუდაში ვაზის სიმრავლის მიზეზით დიდი ოდენობით ღვინო იწურებოდა. სოლომონის დროიდან დამკვიდრებული მდიდრული სუფრების შემდეგ ებრაელთა შორის სასმელისადმი მიდრეკილება ჩვეულებად იქცა. ამ სენით მშვიდობიანობისას განსაკუთრებით მაღალჩინოსნები იყვნენ შეპყრობილნი. ესაიას მხილების ობიექტს მოცემულ შემთხვევაში სწორედ ხსენებული გაუკუღმართება წარმოადგენს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 18-19. წინასწარმეტყველი საკუთარ მეგობრებსა და ნაცნობებს მთელი არსებით შეაგონებდა, ხოლო ისინი იღიმოდნენ და ამბობდნენ: რატომ უნდა ვთქვათ უარი ამაქვეყნიურ სიამოვნებებზე მომავალში, ოდესღაც მოწევნადი გაუგებარი განსაცდელის გამო?! საკუთარი გადაწყვეტილების სისწორეში დარწმუნებულნი, ეს ადამაინები არა მარტო ესაიას, არამედ უფალსაც აბუჩად იგდებდნენ: ‘ისწრაფოს, დააჩქაროს თავისი საქმე, რომ ვიხილოთ; მოახლოვდეს, მოვიდეს განგება ისრაელის წმიდისა, რომ მივხვდეთ”.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 21. ვაი მას, ვინც საკუთარ თავს, ვითარცა ბრძენსა და ძლიერს, ესვას, ხოლო შემოქმედი ღმერთი დაჰვიწყებია და მის რჯულს არარად მიიჩნევს.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 24-25. საშინელი იქნება ურჩობით გამოწვეული ღვთის რისხვა. მიცვალებულთა გვამებით იქნება მიმოფანტული იერუსალიმის ქუჩები.</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">მხ. 26-30. დადგება ჟამი, როდესაც იუდეაში დაუნდობელი მტერი შემოიჭრება შორეული ქვეყნიდან. რჩეული ერი წარმართი ხალხების, განსაკუთრებით წარმატებული ძლიერი სახელმწიფოების, ზნე-ჩვეულებას ეტრფოდა და ითვისებდა. უფალი, რომელიც მათგან ერთგულებასა და სიყვარულს მოელოდა, განდგომილების მიზეზით სწორედ ძლიერი წარმართული სახელმწიფოს ხელით დასჯის ურჩობის გამო. მოულოდნელად გამოჩენილი ძალა, რომელიც ლომს უდარდება, ისეთი შემმუსვრელი იქნება, რომ ყველასა და ყველაფერს წალეკავს საკუთარ გზაზე. ამ ძალაში ასურელები მოიაზრებიან.</span></p>
<p style="text-align: right;"><span class="font-size-4" style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza2" target="_self"><span style="color: #0000ff;">გაგრძელება →</span></a></span></p>
<div><br clear="all"/><hr align="left" size="1" width="33%"/><div><p><span style="color: #000000;">[1] მე-6 თავში გადმოცემული ცნობების თანახმად, ეასიამ იცის, რომ მიუხედავად მისი მცდელობისა, ერის უდიდესი ნაწილი არ შეინანებს (შდრ. ‘თქვა: წადი და უთხარი მაგ ხალხს: სმენით მოისმენთ, მაგრამ ვერ გაიგებთ; ხილვით თხილავთ, მაგრამ ვერ მიხვდებით. უგრძნობს გახდი მაგ ხალხის გულს, სასმენელთ დაუმძიმებ და სახედველთ აუხვევ, რომ თვალით ვერ ხედავდეს, ყურით ვერ ისმენდეს, გულით ვერ ხვდებოდეს, რომ არ მოიქცეს და არ განიკურნოს. ვთქვი: როდემდის, უფალო? თქვა: ვიდრე ქალაქები უმკვიდროდ არ გადაშენდება, სახლები არ გაუკაცრიელდება და მიწა არ გაუდაბურდება. გადახვეწავს ადამიანებს უფალი და დიდი უდაბურება დასადგურდება ქვეყანაში. კიდევ მეათედი დარჩება მათგან და ისიც გადაიბუგება. მაგრამ როგორც მოჭრილ ბელეკონს და მუხას რჩება ძირი, ასევე წმიდა მოდგმა იქნება მათი ძირი” ეს. 6. 9-13).</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[2] იგულისხმება თორმეტივე ტომი, იუდასა და ისრაელის სამეფოები.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[3] შდრ. 4 მეფ. 15.37; 16.5.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[4] ანუ იმაში, რომ ძველაღთქმისეულ ყოვლადდასაწველს არ გააჩნდა ძალა, ადამიანის დაცემული ბუნება შეეცვალა და განეახლებინა.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[5] ფსალ. 50.19.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[6] შდრ. Gრ. კაი< დეუ~ტე კაი< დიელეგცქწ~მენ, ლე>გეი კუ>რიოვ, კაი< ეჯა<ნ წ+სინ აიჟ აჟმარტი>აი უჟმწ~ნ წჟვ ფოინიკოუ~ნ, წჟვ ციო>ნა ლეუკანწ~, ეჯა<ნ დე< წ+სინ წჟვ კო>კკინონ, წჟვ ე]რიონ ლეუკანწ~.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[7] იხ. ლევ. 19.26; II რჯ. 18. 12-14.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[8] გამოს. 15.1.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[9] მსაჯ. 5.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[10] ფს. 79.9.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[11] იერ. 2.21.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[12] შდრ. …ეჯფუ>ტეუსა ა]მპელონ სწრჰც (შდრ. ძვ. ქართ. ‘…დავჰნერგე ვენაჴი სორექი”).</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[13] შდრ. ‘ამის შემდეგ ერთი ქალი შეუყვარდა სორეკის ხევში, სახელად დალილა” (მსაჯ. 16.4).</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[14] იერუსალიმს კოშკად (გოდოლი) მიქა წინასწარმეტყველიც იხსენიებს. შდრ. ‘შენ კი, ფარეხის გოდოლო, გორაკო სიონის ასულისა! შენამდე მოვა, დაგიბრუნდება წინანდელი ხელმწიფება, მეუფება დაუბრუნდება იერუსალიმის ასულს” (მიქ. 4.8).</span></p>
<p><span style="color: #000000;">[15] შდრ. ეზეკ. 4. 5-6.</span></p>
</div>
</div> ოსიაtag:www.qwelly.com,2014-01-25:6506411:Topic:5768202014-01-25T11:39:24.628Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<h2 style="text-align: center;"><span class="font-size-4" style="color: #000000;">ოსიას წინაწარმეტყუელებაჲ</span></h2>
<h2 style="text-align: center;"><span class="font-size-7"><span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/osia1" target="_self"><span style="color: #0000ff;">I - VII</span></a></span><br></br></span></h2>
<p> </p>
<p> </p>
<p> </p>
<h2 style="text-align: center;"><span class="font-size-4" style="color: #000000;">ოსიას…</span></h2>
<h2 style="text-align: center;"><span class="font-size-4" style="color: #000000;">ოსიას წინაწარმეტყუელებაჲ</span></h2>
<h2 style="text-align: center;"><span class="font-size-7"><span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/osia1" target="_self"><span style="color: #0000ff;">I - VII</span></a></span><br/></span></h2>
<p> </p>
<p> </p>
<p> </p>
<h2 style="text-align: center;"><span class="font-size-4" style="color: #000000;">ოსიას წინაწარმეტყუელებაჲ</span></h2>
<h2 style="text-align: center;"><span class="font-size-7"><span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/osia2" target="_self"><span style="color: #0000ff;">VIII - XIV</span></a></span><br/></span></h2> მოკლე ცნობები ესაია წინასწარმეტყველის შესახებtag:www.qwelly.com,2013-12-07:6506411:Topic:5182872013-12-07T16:35:22.709Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<h2 style="text-align: center;"><span class="font-size-6" style="color: #000000;">წინასწარმეტყველი ესაიასა და სამოღვაწეო ეპოქის შესახებ</span></h2>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;"> წიგნის ავტორია ესაია ამოსის ძე. მისი სახელი ებრაულად ჟღერს როგორც ეშა-ია-გუ, რაც ნიშნავს იაჰვეს ხსნას (უფლისმიერ შეწევნას). განმმარტებელთა ნაწილი ვარაუდობდა, რომ ამოსი, ესაიას მამა, წინასწარმეტყველი ამოსია, თუმცა ნეტერმა იერონიმემ, რომელიც ბრწყინვალედ ფლობდა ებრაულ ენას, ფილოლოგიური…</span></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-6">წინასწარმეტყველი ესაიასა და სამოღვაწეო ეპოქის შესახებ</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> წიგნის ავტორია ესაია ამოსის ძე. მისი სახელი ებრაულად ჟღერს როგორც ეშა-ია-გუ, რაც ნიშნავს იაჰვეს ხსნას (უფლისმიერ შეწევნას). განმმარტებელთა ნაწილი ვარაუდობდა, რომ ამოსი, ესაიას მამა, წინასწარმეტყველი ამოსია, თუმცა ნეტერმა იერონიმემ, რომელიც ბრწყინვალედ ფლობდა ებრაულ ენას, ფილოლოგიური ანალიზის საფუძველზე დაადასტურა, რომ ესაიას მამა და მცირე წინასწარმეტყველი ამოსი ორი განსხვავებული პირია . ესაია იუდას ტომიდან იყო და სამეფო გვარს მიეკუთვნებოდა. იგი დაიბადა და გაიზარდა ქალაქ იერუსალიმში ჰყავდა მეუღლე და შვილები - შეარ იაშუბი და მაჰერ-შალალ-ხაშ-ბაზი. მოღვაწეობა უწევდა იმ ეპოქაში, როდესაც მეზობელი ისრაელის სამეფო იერობოამ II-ის შემდგომ მძვლავრი დაღმასვლის გზას დაადგა და მალევე, 722 წ., ასურელთა მირ იქნა განადგურებული . იგივე საფრთხე ელოდა იუდასაც, თუმცა სამხრეთის სამეფომ განსაცდელი გადალახა და პოლიტიკური დამოუკიდებლობა ისრაელის დაცემიდან საუკუნე-ნახევრის მანძილზე შეინარჩუნა. სწორედ ამ ურთულეს ჟამს გამოდის ასპარეზზე ესაია. ის თვისტომთ უზენაესს ახსენებს, ურჩევს, რომ ერი არ სასოებდეს ეგვიპტისა და ასურის ძლიერ სხელმწიფოებს, არამედ საკუთარი ნება უფალს დაუმორჩილოს, რითიც ნებისმიერი განსაცდელი დაიძლევა.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> ესაიამ საუფლო მოწოდება მეფე ოზიას გარდაცვალების წელს (740 წ.) მიიღო და ღრმა მოხუცებულობამდე ერთგულად იმსახურა, დაახლოებით - 60 წელი. მისი აღსასრულის შესახებ ბიბლიაში ცნობების არარსებობის მიუხედავად საეკლესიო გადმოცემა იტყობინება, რომ წინასწარმეტყველი შეუჩერებელი მხილებების გამო იუდას მეფე მანასეს ბრძანებით ხერხით შუაზე გადახერხეს, სავარაუდოდ, ასურელი მეფის სენნახირიმის გარდაცვალების წელს (681 წ.) . მარტვილი „სილოამის საბანელთან“ ახლოს დაიკრძალა. მოგვიანებით თეოდოსი მცირემ ესაიას წმ. ნაწილები კონსტანტინეპოლში გადაასვენა. ცნობილია, რომ დღეისთვის მისი თავის ქალა ათონის მთაზე - ქილანდარის მონასტერში ინახება.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> ახალი აღთქმის წიგნებში ესაიას წინასწარმეტყველებიდან სამოცზე მეტი ადგილია ციტირებული. პატრისტიკულ მემკვიდრეობაში ყველაზე ხშირად ბიბლიური ციტატები სწორედ ესაის წიგნიდან მოიხმობა. რჩეული ერის წიაღში შობილი რიგით პირველი დიდი წინასწარმეტყველი ამ ერის ისტორიაში ერთ-ერთი უდიდესი მოღვაწეა. მისი წიგნი უმნიშვნელოვანეს ფაქტობრივ მასალას გვთავაზობს იუდეველთა ცხოვრების შესახებ ძვ. წ. აღ-ის მე-8 საუკუნის II ნახევრსა და მე-7 საუკუნის დასწყისზე. ერთ-ერთი მთავარი თემა საკუთარი ხალხის გამუდმებული მხილებაა. ამასთანავე, წინასწარმეტყველი ყველაზე აღმატებულ ხარისხში საუბრობს ცათა სასუფევლის თაობაზე, სადაც სულიერი ისრაელიანნი ღვთის კრავის საშუალებით დამკვიდრდებიან.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> <em><strong>ნეტარი იერონიმე:</strong></em> ესაიამ მესიასთან დაკავშირებული საიდუმლოებანი ისეთი სიცხადით გადმოსცა, რომ გექმნება შთაბეჭდილება, თითქოს მას ახალ აღთქმაში ემოღვაწოს და თავად ენახოს ყოველივე).</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> <em><strong>დეკან. ალექსანდრე მენი:</strong></em> ესაიას წიგნთან დაკავშირებით უძველესი დროიდანვე არსებობდა მოსაზრება, რომ ის რამდენიმე ავტორის შემოქმედების ნაყოფი იყო. აღნიშნული ვარაუდის დადასტურებას, ამჯერად მეცნიერული თვალსაზრისით, მეთვრამეტე საუკუნეში მოღვაწე პროტესტანტი ბიბლეისტები შეეცადნენ და შესაბამისი კვლევები გამოსცეს . მათი აზრით წიგნი სამ ნაწილად უნდა დაიყოს. 1-39 თავები უშუალოდ ესაია წინასწარმეტყველს (პროტოესაიას) ეკუთვნის, 40-55 თავები - ვინმე დევტეროესაიას, ხოლო 56-66 თავები - ტრიტოესაიას. ამგვარ არგუმენტაციამდე ხსენებული მკვლევარები ტექსტოლოგიური ანალიზის შედეგად მიდიან. მათი თქმით, წიგნის მეორე ნაწილში (40-55 თავები) გადმოცემული მოვლენები იუდეველი ერის ტყვეობაში ყოფნის პერიოდს უკავშირდება და, შესაბამისად, ამავე ეპოქიაში მცხოვრები უცნობი ავტორის მიერ დაიწერა. მაგალითად, ის სპარსეთის მეფე კიროსს ახსენებს, რაზეც მე-8 საუკუნეში მოღვაწე ადამიანი ვერ ისაუბრებდა . წიგნის ბოლო ნაწილი კი (56-66 თავები) სამშობლოში დაბრუნებული იუდეველების შესახებ იუწყება, რაც, ზემომითითებული მკვლევარების აზრით, ბუნებრივია, ასევე სხვა პიროვნებას ეკუთვნის, რეპატრიანტთა იმ თაობის წარმომადგენელს, რომელიც სამოცდაათწლიანი ტყვეობის დასასრულს საკუთარ სამშობლოს დაუბრუნდა.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> წარმოდგენილი არგუმენტების საპირისპიროდ საეკლესიო ტრადიცია წიგნის ავტორად ერთხმად საკუთრივ ესაიას ასახელებს, რასაც იუდაური გადმოცემაც ეთანხმება. ამასთანავე, კიდევ ერთი უტყუარი ფაქტი, რომელიც ესაიას სასარგებლოდ მეტყველებს, ახალი აღთქმის წიგნთა უწყებაა: მახარებელთა და მოციქულთაგან აღწერილ წიგნებში პირველი (1-39 თავები) თუ მეორე (40-66 თავები) ნაწილიდან მოხმობილი მრავალი ციტატა ერთხმად დიდ წინასწარმეტყველს განეკუთვნება . 1970 წელს ებრაელი მეცნიერის რადდაეს მიერ ჩატარებულმა ესაიას წინასწარმეტყველების ტექსტის კომპიუტერულმა ანალიზმაც იგივე შედეგი დაადასტურა. აქვე უნდა აღინიშნოს მკვდარი ზღვის სანაპიროზე აღმოჩენილი ყუმრანის ხელნაწერები, სადაც ესაიას წიგნი ერთმთლიანი სახითაა წარმოდგენილი. მისი თანამედროვენი არიან წინასწარმეტყველები ოსია და მიქა.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> განმმარტებელთა აზრით, ესაიას წინასწარმეტყველება გათვლილი იყო ორი ეპოქის ადამიანებზე:</span></p>
<ol>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">წიგნის პირველი ნაწილი (1-39 თავები) ესაიას თანამედროვე იუდეველებს განეკუთვნება, სადაც ცდომილებაში მყოფი თნამემამულეები იმხილებიან.</span></li>
<li><span style="color: #000000;" class="font-size-3">მეორე ნაწილი (40-66 თავები) შორეულ მომავალს უკავშირდება. საკუთარი ხალხის დიდი უბედურების სულიერი თვალით მჭვრეტელი წინასწარმეტყველი ბაბილონის იმპერიაში გადასახლებულ თანატომელებს წარსულიდან მანუგეშებელი სიტყვებით მიმართავს და სამშობლოში დაბრუნებას ჰპირდება.</span></li>
</ol>
<p><span style="color: #000000;"> </span></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">მეფე ოზია</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> ესიაია ასპარეზზე გამოდის იუდეის მეფის ოზიას გარდაცვალების წელს (740 წ.). ხსენებული მეფე ყველა ღონეს ხმარობდა, რომ თავის სამეფოში ჭეშმარიტი ღვთისმსახურება განემტკიცებინა. მეფე ოზიას დროს იუდეამ საკმაოდ დიდ წარმატებას მიაღწია, იგი წინა აზიის ქვეყნებს შორის ერთ-ერთ ძლევამოსილ სახელმწიფოს წარმოადგენდა. ოზიას მზრუნველობამ ერის სიწმინდესა და ღმერთთან ჭეშმარიტი კავშირის აღდგენაზე ამავე მეფეს საღვთო კურთხევა მიანიჭა და მისი მსახურების დღეები საკმაოდ განივრცო, 52 წელი გაგრძელდა. ხსენებული მეფის მმართველობისას ხალხი ისეთივე ბედნიერი იყო, როგორც სოლომონის ეპოქაში. თუმცა ცხოვრების ბოლო პერიოდში, სოლომონის მსგავსად, მანაც მძიმედ შესცოდა: ოზია ტაძრის წმიდაში შევიდა და საკმეველის კმევა ისურვა, რისი უფლებაც მხოლოდ ძველი აღთქმის სასულიერო პირს გააჩნდა. ტაძარში მყოფი მეფე სასწაულებრივად იქვე კეთრით დასნეულდა .</span></p>
<p><span style="color: #000000;"> </span></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">ოზიას შვილი იოთამი, იუდას მორიგი მეფე</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> იოთამი იუდეის სამეფოს 16 წელი მართავდა. აქედან 11 წელი მამის - ოზიას თანამმართველი იყო, ხოლო დარჩენილი დროის მანძილზე ერთპიროვნულად განაგებდა ქვეყანას . იოათამი მამის გზით აგრძლებდა სვლას და მთავარ საზრუნავს საკუთარი ერის ღმერთთან უმწიკვლო კავშირის შენარჩუნება წარმოადგენდა. თუმცა მისი მოღვაწეობის მიუხედავად იუდეველები ღვთის მცნებას არად აგდებდნენ. ესაია იოთამის დროს იუწყება, რომ ღმერთი იუდეის სამეფოს მასში არსებული უმსგავსობის გამო დასჯის.</span></p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> ოზიასა და იოთამის მიღწეული წარმატებებით იუდეის მოსახლეობა უზრუნველობასა და დაუდევარ ცხოვრებას მიეცა. სწორედ ამ პერიოდს განეკუთვნება ესაიას წიგნის 2, 3, 4, 5 თავები.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"> </span></p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">იოთამის შვილი აქაზი, იუდას მორიგი მეფე</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> იოთამის შემდეგ სამეფო ტახტზე ადის მისი ვაჟი აქაზი. იგი 10 წელი მეფობდა და წინაპრებისგან განსხვავებით კერპების მსახურება ირჩია. მეფე აქაზის დროს სირიისა და ისრაელის სამეფოს გაერთიანებულმა ჯარებმა, ედომელებთან ერთად, იუდეის სამეფო დაარბიეს და მოსახლეობის ნაწილი სამარიაში გადაასახლეს. ესაია უკეთურებათა მიზეზით მკაცრად ამხელდა აქაზს და ამასთანავე აუწყებდა, რომ არ მიემართა დახმარების თხოვნით ასურეთის მეფე თიგლათფალასარისთვის, ვინაიდან ეს უკანასკნელი იუდეის დამორჩილებასაც შეეცდებოდა.</span></p>
<p> </p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">აქაზის შვილი ეზეკია, იუდას მორიგი მეფე</span></h2>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3"> ეზეკია (ხიზკიაჰუ) იუდეას 29 წელი მართავდა . მამისგან განსხვავებით იგი ღვთისმოშიშებითა და კეთილკრძალულებით გამოირჩეოდა. მეფე მთელი არსებით შეეცადა ჭეშმარიტი ღვთისმსახურების აღედგენას, რისთვისაც იუდეის მმართველ იერარქთა შორის ერთ-ერთი უღერსეულესი მოღვაწის სახელი დაიმკვიდრა.</span></p>
<p> </p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">ესაიას წიგნის შემადგენლობა</span></h2>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;"> წიგნი 66 თავს მოიცავს და რამდენიმე დამოუკიდებელი ნაწილისგან შედგება. თხრობა არაა დალაგებული ქრონოლოგიურად, რადგან რიგ შემთხვევებში წიგნის უკანა თავებში წარმოდგენილი ამბები წინ უსწრებს წინარე თავებში დაცულ ცნობებს. წიგნი შეიძლება, ორ პირობით ნაწილად დაიყოს:</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ა). 1 - 39 თავები, სადაც წინასწარმეტყველი მკაცრ მხილებას მიმართავს;</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;">ბ). 40 - 66 თავები. ესაია ცდილობს ანუგეშოს საკუთარი ხალხი ბაბილონის ტყვეობის წინ.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;"> <strong>წიგნის პირველი ნაწილის შემადგენლობა</strong> (1 - 39 თავები):</span></p>
<ol>
<li><span class="font-size-3" style="color: #000000;"><span style="text-decoration: underline;"><em>1 - 6 თავები</em></span>: შესავალი ნაწილი;</span></li>
<li><span class="font-size-3" style="color: #000000;"><span style="text-decoration: underline;"><em>7 - 12 თავები</em></span>: საუბარია ასურელებსა და იუდეის მეფე აქაზს შორის არსებულ მეგობრულ ურთიერთობათა უარყოფით შედეგებზე;</span></li>
<li><span class="font-size-3" style="color: #000000;"><em><span style="text-decoration: underline;">13 - 27 თავები</span></em>: უწყება წარმართული სახელმწიფოების შესახებ (დასახელებულია ბაბილონი, ეგვიპტე, ფილისტიმელები, მოაბი, სირია, ეთიოპია, ედომი, არაბეთი, ტვიროსი, სიდონი, ზღვისპირა უდაბნო, ხილვათა ხეობა...);</span></li>
<li><span class="font-size-3" style="color: #000000;"><em><span style="text-decoration: underline;">28 - 33 თავები</span></em>: გადმოცემულია ესაიას 5 სიტყვაა. თითოეული მათგანი იწყება შეძახილით ‘ვაი!” ძირითადი არსი ამ ხუთი სიტყვისა ისაა, რომ ხსნა მხოლოდ უფალშია და არა რომელიმე ძლიერი სახელმწიფოსგან;</span></li>
<li><span class="font-size-3" style="color: #000000;"><em><span style="text-decoration: underline;">34 - 35 თავები</span></em>: წინასწარმეტყველება ებრაელი ხალხის ბაბილონიდან დაბრუნების შესახებ;</span></li>
<li><span class="font-size-3" style="color: #000000;"><em><span style="text-decoration: underline;">36 - 39 თავები</span></em>: მეორდება მეფეთა წიგნში გადმოცემული ისტორია .</span></li>
</ol>
<p><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;"> <strong>წიგნის მეორე ნაწილის შემადგენლობა</strong> (40 - 66 თავები):</span></p>
<p><span class="font-size-3" style="color: #000000;"> აღნიშნული მონაკვეთი ერთიან, მწყობრ, თანმიმდევრულ თხრობას გვთავაზობს და სამ ნაწილად იყოფა.</span></p>
<ol>
<li><span class="font-size-3" style="color: #000000;"><em><span style="text-decoration: underline;">40 - 48 თავები</span></em>: წინასწარმეტყველება იუდეველთა ბაბილონის ტყვეობიდან დაბრუნებისა და ამ უფლების მომნიჭებელი სპარსთა მეფე კიროს შესახებ.</span></li>
<li><span class="font-size-3" style="color: #000000;"><em><span style="text-decoration: underline;">49 - 57 თავები</span></em>: წინასწარმეტყველება მესიის შესახებ. ესაია ხედავს შეურაცხყოფილ, დამცირებულ მესიას, რომელიც კაცობრიობას ჯვარცმის გზით ცოდვათა მონობისგან ათავისუფლებს.</span></li>
<li><span class="font-size-3" style="color: #000000;"><em><span style="text-decoration: underline;">58 - 66 თავები</span></em>: წინარე თავებისგან განსხვავებით ესაია მესიას მღვდელმთავრის, მეფისა და წინასწარმეტყველის სახით წარმოაჩენს და მის განდიდებას განჭვრეტს. აქვეა უწყება საყოველთაო სამსჯავროს შესახებ.</span></li>
</ol>
<p> </p>
<p> </p>
<h2 style="text-align: center;"><span style="color: #000000;" class="font-size-5">ესაიას მესიანური წინასწარმეტყველებანი</span></h2>
<h3><span style="color: #000000;" class="font-size-4"> ესაიას წიგნში მესიის შესახებ 22 თემატური წინასწარმეტყველებაა</span></h3>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">1. მესიის დედის წიაღიდან მოწოდების შესახებ (‘მისმინეთ, ზღვისპირელნო, და გამიგონეთ, შორეულო ხალხებო! უფალმა მუცლიდან მომიწოდა, დედის წიაღიდან ახსენა ჩემი სახელი”. ეს. 49.1);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">2. ქალწულისაგან შობის შესახებ (‘აჰა, მუცლადიღებს ქალწული და შობს ძეს, და უწოდებს საბელად ემანუელს”. ეს. 7.14);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">3. იესეს ძირიდან აღმოცენებისა და დავითის ჩამომავლობაში განკაცების შესახებ (‘ამოვა ყლორტი იესეს კუნძიდან და ნორჩი ნერგი მისი ფესვებიდან ნაყოფს გამოიღებს … იმ დღეს ხალხთა დროშად იდგება იესეს ფესვი და მისკენ დაიწყებენ დენას ტომები; დიდება იქნება მისი საშვებელი”. ეს. 11.1, 10);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">4. სულიწმინდისგან განმტკიცების შესახებ (‘დაივანებს მასზე უფლის სული, სული სიბრძნისა და გონიერებისა, სული რჩევისა და სიმხნევისა, სული შეგნებისა და უფლის შიშისა”. ეს. 11.2; ‘აჰა ჩემი მორჩილი, რომლისთვისაც ხელი მაქვს ჩავლებული; ჩემი რჩეული, რომელიც მოისურვა ჩემმა გულმა. მასზე გარდამოვავლინე ჩემი სული, ის გაუჩენს სამართალს ხალხებს”. ეს. 42.1);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">5. მესის გულმოდგინე მსახურების შესახებ (‘გადატეხილ ლერწამს არ დაულეწავს და მბჟუტავ პატრუქს არ ჩაუქრობს, სამართალს სიმართლით გააჩენს”. ეს. 42.3);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">6. მესიის მორჩილებით აღსრულებული მსხურების შესახებ (‘უფალმა ღმერთმა მომცა სწავლულთა ენა, რომ შემეძლოს დამაშვრალის სიტყვით გამხნევება. ის აღვიძებს, ყოველი დილით აღვიძებს ჩემს ყურს, რომ მესმოდეს, როგორც სწავლულებს ესმით. უფალმა ღმერთმა გამიხსნა სასმენელი და მე არ გავურჩებულვარ, უკან არ მივქცეულვარ. ზურგი მქონდა მიშვერილი ჩემი მცემელისთვის და ყბები - წვერების მგლეჯელისთვის; არ დამიფარავს პირისახე დამცირებისგან და ფურთხებისგან. მაგრამ უფალი ღმერთი შემეწეოდა მე, ამიტომაც არ დავმცირებულვარ; ამიტომაც კაჟად ვაქციე ჩემი პირისახე და ვიცი, რომ არ შევრცხვები. ახლოს არის ჩემი გამმართლებელი. ვინ არის, რომ მედავება? დავდგეთ ერთად, ვინ არის ჩემი მომჩივანი? ახლოს მოვიდეს. აჰა, უფალი შემეწევა; ვინ გამამტყუნებს? აჰა, სამოსელივით გაცვთებიან ყველანი, ჩრჩილი შეჭამთ მათ”. ეს. 50. 4-9);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">7. ნებაყოფლობითი ტანჯვის შესახებ (‘ზურგი მქონდა მიშვერილი ჩემი მცემელისთვის და ყბები - წვერების მგლეჯელისთვის; არ დამიფარავს პირისახე დამცირებისგან და ფურთხებისგან”. ეს. 50.6; ‘ევნო და ეწამა, მაგრამ არ დაუძრავს ბაგე; კრავივით დასაკლავად მიიყვანეს და, როგორც ცხვარი დუმს მპარსველთა წინაშე, მასაც არ დაუძრავს ბაგე. საპყრობილედან და სამსჯავროდან იქნა წაყვანილი და ვინ იფიქრებდა მის მოდგმაზე, როცა ცოცხალთა მიწიდან მოიკვეთა; ჩემი ხალხის ცოდვებისთვის დაისაჯა”. ეს. 53. 7-8);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">8. ისრაელის მიერ მესიის უარყოფის შესახებ (‘ასე ეუბნება უფალი, ისრაელის გამომსყიდველი, მისი წმიდა, დაბეჩავებულს, ხალხებისგან შეზიზღებულს, ხელმწიფეთა მონას…” ეს. 49.7; ‘ამოიზარდა როგორც მორჩი მის წინაშე და როგორც ფესვი ურწყული მიწიდან; არც ღირსება ჰქონია და არც მშვენება, რომ ზედ შეგვეხედა, არც იერი, რომ მივეზიდეთ. საძულველი იყო, კაცთაგან ათვალწუნებული, გატანჯული და სნებამორეული, ერთი იმათგანი, ვისაც პირს არიდებენ. საძულველი იყო და არად ვაგდებდით”. ეს. 53. 2-3);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">9. მესიის მიერ კაცობრიობის ცოდვების საკუთარ თავზე ტვირთვის შესახებ (‘ნამდვილად კი, მან იკისრა ჩვენი სნებები და იტვირთა ჩვენი სატანჯველი; ჩვენ კი გვეგონა, ღვთისგან იყო ნაცემ-ნაგვემი და დამცირებული. მაგრამ ის ჩვენი ცოდვებისთვის იყო დაჭრილი, ჩვენი უკეთურობებისთვის დალეწილი; მასზე იყო სასჯელი ჩვენი სიმრთელისთვის და მისი წყლულებით ჩვენ განვიკურნეთ. ყველანი ცხვრებივით დავეხეტებოდით, თითოეული ჩვენ-ჩვენ გზას ვადექით, უფალმა კი მას შეჰყარა ყოველი ჩვენგანის უკეთურება … თავის სულისკვეთების ნაყოფს იხილავდა და დაამდებოდა; მისი სიბრძნით ბევრს გაამართლებს მართალი, ჩემი მორჩილთ, და სხვათა შეცოდებებს იტვირთავს”. ეს. 53. 4-6, 11);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">10. სიკვდილზე გამარჯვების შესახებ (‘უფალს სურდა მისი დალეწვა, მისი დასნეულება თუ დასდებს ის თავის სულს დანაშაულის მსხვერპლად, იხილავს ის შთამომავლობას, გაიგრძელებს დღეებს, და უფლის ნება მისი ხელით მიაღწევს წარმატებას”. ეს. 53.10);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">11. მესიის განდიდების შესახებ (‘აჰა, მოჭკვიანდება ჩემი მორჩილი, გაიმართება, აღზევდება და დიდად ამაღლდება”. ეს. 52.13; ‘ამიტომ მრავალში მივცემ მას წილს და ძლიერებთან ერთად გაინაწილებს ნადავლს, რადგან სასიკვდილოდ გაწირა თავი და ცოდვილთა შორის შეირაცხა; მრავალთა ცოდვები ჰქონდა გვირთად და ცოდვილებს ესარჩლებოდა”. ეს. 53.12);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">12. მესიის მიერ ისრაელიანთა ნუგეშინისცემისა და უკეთურთა დასჯის შესახებ (‘უფალი ღმერთის სულია ჩემზე, რადგან მცხო უფალმა, რომ ვახარო შეჭირვებულთ, წარმომგზავნა მე გულგატეხილთა შესახვედრად, რომ გამოვუცხადო ტყვეებს თავისუფლება და პატიმართ -ბორკილების ახსნა. გამოსაცხადებლად უფლის წყალობის წელიწადისა და ჩვენი ღვთის შურისგების დღისა, სანუგეშებლად ყოველი მგლოვიარისა. დასაწესებლად, რომ სიონზე მგლოვიარეთ მისცენ გვირგვინი ნაცრის ნაცვლად, სიხარულის ზეთი - გლოვის ნაცვლად, ქება-დიდების სამოსელი - მჭმუნვარების სულის ნაცვლად, რათა ეწოდოთ მათ სიმართლის მუხები - საუფლო ნერგი, რომ იდიდონ”. ეს. 61. 1-3);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">13. მესიის მიერ ღმერთის განდიდების შესახებ (‘მითხრა: ჩემი მსახური ხარ შენ, ისრაელ, რომელშიც გავბრწყინდები.”. ეს. 49.3);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">14. მესიის მოსვლის შესახებ, რომ ისრაელი სულიერად იშვას და კვლავ დაუბრუნდეს აღთქმულ მიწას (‘ახლა თქვა ჩემმა უფალმა, დედის მუცლიდან თავის მსხურად ჩემმა გამომსახველმა, რომ მივაბრუნო მისკენ იაკობი, და ისრაელი მასთან შეიკრიბოს, რათა პატივდებული ვიყო უფლის თვალში, და ჩემი ღმერთი იყოს ჩემი ძალა”. ეს. 49.5; ‘ასე ამბობს უფალი: მოწყალების ჟამს შეგიწყნარე და ხსნის დღეს შეგეწიე, დაგიცავ და გაგხდი აღთქმად ხალხისათვის ქვეყნის აღსადგენად, უკაცრიელ სამკვიდროთა დასანაწილებლად”. ეს. 49.8);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">15. მესია დავითის ტახტზე დაბრძანდება და ისე იმეფებს (‘დიდ არს მთავრობა მისი, და მშვიდობისა მისისა არა არს საზღვარ. საყდარსა ზედა დავითისსა დაჯდეს და მეფობასა მისსა წარმართებად მისსა. და სიმართლისა მიერ და მშჯავრისა შეწევნად მისსა ამიერითგან და უკუნისამდე შურმან უფლისა საბაოთისმან ყვნა ესენი”. ეს. 9.7 );</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">16. მესია ისრაელს ნათელს მოუტანს (‘ბნელში მოარულმა ხალხმა იხილა დიდი ნათელი; სიკვდილის აჩრდილის ქვეყნის მცხოვრებლებზე გაბრწყინდა იგი”. ეს. 9.2);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">17. მესია ახალ აღთქმად იქნება ისრაელისთვის (‘მე, უფალმა, მოგიწოდე სიმართლეში და ხელს ჩაგჭიდებ და შეგინახვ, გაქცევ შენ ბრმათათვის თვალის ასახილად, აღთქმად, ხალხების სინათლედ”. ეს. 42.6; ‘ასე ამბობს უფალი: მოწყალების ჟამს შეგიწყნარე და ხსნის დღეს შეგეწიე, დაგიცავ და გაგხდი აღთქმად ხალხისათვის ქვეყნის აღსადგენად, უკაცრიელ სამკვიდროთა დასანაწილებლად, გამომწყვდეულთათვის სათქმელად: გამოდით! და ბნელში მყოფთათვის: გამოჩნდით! გზებზე დაიწყებენ ძოვას და ყოველ ხმელგორზე ექნებათ საძოვარი”. ეს. 49. 8-9);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">18. მესია ნათელი იქნება წარმართთათვის (‘მე, უფალმა, მოგიწოდე სიმართლეში და ხელს ჩაგჭიდებ და შეგინახვ, გაქცევ შენ … ხალხების სინათლედ”. ეს. 42.6; @და თქვა მან: ‘არ კმარა, რომ იქნები ჩემს მსახურად იაკობის შტოთა აღსადგენად და ისრაელის შენახულთა დასაბრუნებლად. მე გაგხდი შენ ხალხთა სინათლედ, რათა ჩემი ხსნა დედამიწის კიდემდე იყოს”^. ეს. 49.6 ).<br/> 19. ხალხები მისკენ მიიქცევიან, ის კი აღადგენს მათ (‘იმ დღეს ხალხთა ნიშნად იდგება იესეს ფესვი და მისკენ დაიწყებენ დენას ერები, და დიდება იქნება მისი განსასვენებელი”. ეს. 11.10);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">20. წარმართები ეთაყვანებიან მას (‘ასე შეაშფოთებს ის ბევრ ხალხებს, მეფენი მოკუმავენ მის გამო პირს, რადგან დაინახავენ იმას, რაც არ უამბიათ მათთვის, და რაც არ სმენით, იმას გაიგებენ”. ეს. 52.15);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">21. მესია საუკუნოდ იმეუფებს (‘რადგან ვაჟი შეგვეძინა ჩვენ, ძე მოგვეცა; და იქნება მთავრობა მის მხრებზე; და უწოდებენ მას სახელად საკვირველ მრჩეველს, ძლიერ ღმერთს, საუკუნო მამას…”. ეს. 9.6);</span></span></p>
<p><span class="font-size-3"><span style="color: #000000;">22. მესია სიმართლითა და სამართლიანობით განმსჯელი იქნება (‘ის უფლის შიშით ისულდგმულებს, დანახულით არ განსჯის და გაგონილით არ დაიწყებს მხილებას. სიმართლით განსჯის ღარიბ-ღატაკთ, სისწორით განიკითხავს ქვეყნის ბედშავთ, დაჰკრავს მიწას თავის ბაგეთა კვერთხს და თავის პირისქარით ბოროტეულს მოაკვდინებს. სიმართლე იქნება სარტყლად მის წელზე და სიწრფელე სარტყლად მის ფერდებზე”. ეს. 11. 3-5; ‘აჰა ჩემი მორჩილი, რომლისთვისაც ხელი მაქვს ჩავლებული; ჩემი რჩეული, რომელიც მოისურვა ჩემმა გულმა. მასზე გარდამოვავლინე ჩემი სული, ის გაუჩენს სამართალს ხალხებს”. ეს. 42.1, 4).</span></span></p>
<p> </p>
<p><span style="color: #000000;" class="font-size-3">სხვა ინფორმაცია წინასწარმეტყველის შესახებ:</span></p>
<p style="text-align: center;"><span class="font-size-5">♦ <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/prophetesaia" target="_self"><span style="color: #0000ff;">ესაია წინასწარმეტყველი</span></a></span> ♦</span></p>
<p style="text-align: center;"></p> ესაია წინასწარმეტყველიtag:www.qwelly.com,2013-12-07:6506411:Topic:5181242013-12-07T11:35:33.132Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<p><img alt="წინასწარმეტყველი_ესაია_Qwelly" class="align-center" src="http://storage.ning.com/topology/rest/1.0/file/get/2064040250?profile=RESIZE_1024x1024" width="650"></img></p>
<p> </p>
<h2><span class="font-size-5" style="color: #000000;">• ტექსტი;</span></h2>
<h2><span class="font-size-5" style="color: #000000;">• <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiacnobebi" target="_self"><span style="color: #0000ff;">მოკლე ცნობები ესაია წინასწარმეტყველის შესახებ</span></a></span>;</span></h2>
<h2><span class="font-size-5" style="color: #000000;">• …</span></h2>
<p><img width="650" src="http://storage.ning.com/topology/rest/1.0/file/get/2064040250?profile=RESIZE_1024x1024" alt="წინასწარმეტყველი_ესაია_Qwelly" class="align-center" width="650"/></p>
<p> </p>
<h2><span style="color: #000000;" class="font-size-5">• ტექსტი;</span></h2>
<h2><span style="color: #000000;" class="font-size-5">• <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiacnobebi" target="_self"><span style="color: #0000ff;">მოკლე ცნობები ესაია წინასწარმეტყველის შესახებ</span></a></span>;</span></h2>
<h2><span style="color: #000000;" class="font-size-5">• <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/group/holy_bible/forum/topics/esaiaegzegeza" target="_self"><span style="color: #0000ff;">განმარტებები</span></a></span>;</span></h2>
<h2><span style="color: #000000;" class="font-size-5">• <span style="color: #0000ff;"><a href="http://www.qwelly.com/xn/detail/6506411:Topic:616856" target="_self"><span style="color: #0000ff;">წმინდანის ხსენება</span></a></span>;</span></h2>
<p> </p>
<p> </p> საკითხავები (ახალი აღთქმა)tag:www.qwelly.com,2013-12-01:6506411:Topic:5106862013-12-01T14:24:56.422Zლაშაhttps://www.qwelly.com/profile/lshisa
<p><span>გვერდი მალე განახლდება...</span></p>
<p><span>გვერდი მალე განახლდება...</span></p>