წმინდა მღვდელმოწამე ევსები, სამოსატელი მწყემსმთავარი იყო იგი დაუზარებლა იცავდა 325 წელს ნიკეაში გამართულ I მსოფლიო საეკლესიო კრებაზე მიღებულ სარწმუნოების სიმბოლოს, რის შემდეგაც არიანელები სისასტიკით დევნიდნენ. მათ წმიდა მღვდელმთავარი არაერთხელ გაუძევებიათ კათედრიდან და საპატიმროში გამოუკეტიათ. როდესაც არიანელთა მფარველმა იმპერატორმა კონსტანციმ 337-361 გაიგო, რომ ევსებისთან ინახებოდა კრების ნებართვა ანტიოქიის კათედრაზე მართლმადიდებელი მთავარეპისკოპოსის, მელეტის გამორჩევის თაობაზე, უბრძანა წმიდანს, მისთვის გაეგზავნა იგი. წმინდა მამამ უარი განაცხადა. სასტიკმა იმპერატორმა შეუთვალა, თუ აქტს არ გადმომცემ, მარჯვენა ხელს მოგკვეთენო. ევსებიმ ორივე ხელი გაუწოდა დესპანს და უთხრა: „მომკვეთეთ, მაგრამ კრების გადაწყვეტილებას, რომელშიც არიანელთა ბოღმა და უსჯულოებაა გამხილებული, არ მოგცემთ!“ მღვდელმთავრის გაბედულებით გაკვირვებულ თვითმპყრობელს მისთვის არაფერი დაუშავებია. კონსტანცის შემდეგ ტახტზე ავიდა იულიანე განდგომილი 361-363 წლებში რომელმაც ქრისტიანთა აშკარა დევნა დაიწყო. მეომრის სამოსელში გამოწყობილი წმიდა ევსები ჩუმად დადიოდა და მოგზაურობდა სირიაში, ფინიკიაში, პალესტინაში და განამტკიცებდა განსაცდელში მყოფ მართლმადიდებლებს. იულიანე განდგომილის გარდაცვალების შემდეგ კეთილმსახური მეფე იობიანე 363-364 წლებში გამეფდა. ეკლესიურ ცხოვრებაში სიმშვიდემ დაივანა. გადასახლებიდან დაბრუნებულმა მთავარეპისკოპოსმა მელიტიმ, ევსების რჩევით, 379 წელს ადგილობრივი კრება მოიწვია ანტიოქიაში. მას ესწრებოდა 27 ეპისკოპოსი, რომლებმაც აღიარეს I მსოფლიო კრებაზე მიღებული რწმენის სიმბოლო. იობიანეს შემდგომ იმპერატორი გახდა არიანელი ვალენტი 364-378 წლებში რომელმაც ევსების თრაკიაში გადასახლება და პატიმრობა მიუსაჯა. მეფის ბრძანება რომ მიიღო, წმინდა მამამ მრევლის მღელვარების თავიდან ასაცილებლად ღამით დატოვა ქალაქი. და სამოსატის კათედრაზე არიანელი ევნომიუსი დაადგინეს, მაგრამ ხალხმა არ მიიღო ის ცხვრის ქურქში გადაცმული მგელი. მალე მიხვდა,მწვალებელი რომ ვეღარ შეძლებდა საკუთარი ერის შემოკრებას. ტახტზე ასულმა იმპერატორმა გრაციანემ 375-383 წლებში არიანელთაგან შევიწროებული მართლმადიდებელი მღვდელმთავრები დააბრუნა გადასახლებიდან. და ევსებიც დაუბრუნდა სამპუსის და ეკლესიური ცხოვრების მართვა განაგრძო, დაახლოებით 380 წელს წმიდა მამა არიანელთა ქალაქ დოლიქინში გადავიდა, რომ იქაური კათედრა მართლმადიდებელი ეპისკოპოსის, მარინისთვის ჩაებარებინა. ერთმა არიანელმა ქალმა სახურავიდან კრამიტი გადააგდო ესროლა და თავი გაუპო უფლის გამორჩეულს. სულთმობრძავმა ევსებიმ მაცხოვრის მსგავსად შეუნდო მკვლელს ცოდვები და სთხოვა, არ დაესაჯათ იგი. ნეტარი მღვდელმთავრის ნეშტი სამოსზე იქნა გადმოსვენებული!

◄ გუშინ | დღეს | ხვალ ►