მე-19 საუკუნის მეორე ნახევარში ადგილობრივმა მოსახლეობამ ეკლესიის სამხრეთ მკლავში ჯამე მოაწყო, რომელიც 1983 წელს ახალი ჯამეს აგების შემდეგ გააუქმეს. 2003 წელს, ძველი ჯამეს შემორჩენილი კედლის დაშლისას აღმოჩნდა მასში ჩადგმული, სკულპტურული გამოსახულებებით შემკული ორი მემორიალური სტელა უნიკალური თავისი ზომებით, რელიეფური გამოსახულებებითა და წარწერებით (ამჟამად დაცულია არზრუმის საგამოფენო დარბაზში). ერთ-ერთზე წითელი საღებავით შესრულებული ასომთავრული წარწერის ამოკითხვის შემდეგ დადგინდა, რომ ეკლესიის მშენებლობა 963 წლის 25 მარტს დაიწყო. სტელაზე გამოსახულნი არიან(მარცხენა): ქვევით – ქტიტორი დავით III ვედრების პოზაში და მის ზევით – ნიკოპეის ტიპის ღვთისმშობელი, რომელსაც წინ ყრმა უკავია. მეორე სტელაზე (მარჯვნივ) გამოსახულნი არიან: ქვევით – ბაგრატ ერისთავთ-ერისთავი ვედრების პოზაში (წარწერის მიხედვით, უკვე გარდაცვლილი) და მის ზევით – იოანე ნათლისმცემელი. გამორჩეულია ვედრების კომპოზიცია როგორც თავისი ფორმებით, ასევე იდეური სითამამითაც – კომპოზიციაში ჩართული დავით კურაპალატი და მისი ძმა ბაგრატი, ქრისტეს, ღვთისმშობლისა და იოანე ნათლისმცემლის ფიგურათა თანაბარნი არიან როგორც ზომით, ასევე მდებარეობით. ეს რელიეფური კომპოზიცია 5 ფიგურისაგან შედგებოდა, ცენტრში ქრისტე, მის ორივე მხარეს ღვთისმშობელი და იოანე ნათლისმეცემელი, ნაპირებში დონორები ძვირფასი სამეფო კაბით შემოსილნი ეკლესიის მოდელებით ხელში. ვახტანგ ჯობაძის დაკვირვებით ქანდაკება შეღებილი უნდა ყოფილიყო, მან ნახა ლურჯი, წითელი და ოქროსფერი საღებავის ნარჩენები. განძის მაძიებელთა მიერ, კომპოზიციის ქვემოთ, კედლის გამონგრევის შედეგად, ღვთისმშობლისა და მაცხოვრის ბარელიეფები ჩამოვარდა და დაიკარგა. დღეს ამ კომპოზიიციიდან მხოლოდ სამი ბარელიეფია შემორჩენილი

 

       ტაძრის ინტერიერში, დასავლეთის ორივე გუმბათქვეშა ბურჯში, ჩართულია მეფისა და წინამძღვრის დასაჯდომი თითო სატახტე ნიში; მათგან დეკორატიულადაა გაფორმებული სამხრეთ-დასავლეთ ბურჯის ნიში, რომელზეც მოთავსებულია ოშკის მაშენებელთა – დავითისა და ბაგრატის – რელიეფური ბიუსტები, წითელი საღებავით შესრულებული ასომთავრული წარწერებით (ისინი თითქმის მთლიანად წაშლილია).

       გუმბათის ყელი გარედან 24 წახნაგიანია, რომლებიც ზემოთ პატარა კამარებით ერთიანდება. 12 მათგანში თავმომრგვალებული სარკმლებია, რომელთა თავზე, კამარებს ქვეშ, შავად დახატული ჯვრებია. კამარები ეყრდნობა წნულით შემკულ, ორმაგ პატარა სვეტებს, რომელთა თავები და კვარცხლბეკები ბარელიეფურია. ერთ მათგანზე, ჩრდილო-აღმოსავლეთით გამოქანდაკებულია ბიუსტი მამაკაცისა, რომელსაც ზურგზე თოკით ტვირთი აქვს მოკიდებული. სხვებზე - ჯვრები, პალმეტები, ორი შებმული ცხოველი და სხვა სამკაულებია. გუმბათის ყელის ქვემო ნაწილის შემკულობა სრულიად სხვადასხვაგვარია.

       ე. თაყაიშვილის აზრით ეს გამოწვეული იყო შემდეგით: აღმოსავლეთოდან, დასავლეთიდან და სამხრეთიდან გუმბათის ყელის ქვედა ნაწილები შედარებით მცირედ მოჩანს ამ მხარეებზე ტაძრის დიდი სიმაღლის გამო; ასე რომ, როგორი შემკულობაც არ უნდა ყოფილიყო ამ ნაწილებში, მათი გარჩევა შეუიარაღებელი თვალით მაინც შეუძლებელი იქნებოდა. ჩრდილოეთით და უფრო მეტად კი ჩრდილო-აღმოსავლეთით ადგილის მოყვანილობა შესამჩნევად იცვლება. სახელდობრ, მთის მაღალი ფერდობი, რომელზეც სემინარია-საოსტიგნე და მათი აივანია, ძალიან ახლოსაა გუმბათის ყელთან და ამიტომ გასაკვირი არაა, რომ უმთავრესი და გაცილებით მდიდარი მორთულობა აქაა მოთავსებული. გუმბათის ყელის ქვედა ნაწილი ამ მხრიდან შემკულია ცხოველთა ბარელიეფებისგან შემდგარი ლენტით. ზოგი წყვილად მორბენალი, ზოგი ერთმანეთს ადევნებული, ზოგიც ერთმანეთთან მებრძოლი, მათ შორის გამოირჩევიან ირმები და ძაღლები. ზოგიერთი ცხოველის მხოლოდ თავებია წარმოდგენილი, წრეებში. ერთ-ერთში მტაცებელი ფრინველის თავია.ბარელიეფები გამოირჩევა თავისი რეალისტური სახით.

 

       აღმოსავლეთ ფასადზე კიდევ ერთი საინტერესო ბარელიეფი არის. თაყაიშვილის აზრით ამ ბარელიეფზე არის გამოსახული ოშკის ტაძრის არქიტექტორი, მაგრამ გ. ჩუბინაშვილი თვლის, რომ ეს მთავარანგელოზის გამოსახულებაა. მთავარია ამ ბარელიეფზე მოთავსებული წარწერა, რომელიც იშიფრება ასე: „ათსა წელსა აშენებდა“. ამ წარწერიადან მკვეთრად ჩანს, რომ მშენებლობა გრძელდებოდა ათი წელიწადი. გრიგოლ ოშკელი ნოვატორია ტაძრის რელიეფური სკულპტურით მორთვის საქმეში. მისი მიდგომა პრინციპულად განსხვავდება მეექვსე–მეშვიდე საუკუნეების ეკლესიათა რელიეფით მორთვისაგან. ოშკის ტაძარში როგორც გარეთ, ისე ინტერიერშიც მრავალფეროვნებაა. ოფიციალურ, საკულტო და ქტიტორთა გამოსახულებების გვერდით უამრავი ჟანრული სურათია. წინა ეპოქების რელიეფებთან შედარებით, აქ, გარდა იმისა, რომ მეტად ცოცხალი სურათებია გამოსახული, შესამჩნევია ჰორელიეფური გამოსახულებებიც. ქართული ქანდაკების ისტორიაში მეათე საუკუნის მეორე ნახევარი და მომდევნო საუკუნის პირველი ნახევარი სამყაროს რეალისტურად ასახვის მიმართულებითაც აღმავლობნბის ხანაა. შუა საუკუნეების მთელ სიგრძეზე სამყაროს ასახვა ქართულ ქანდაკებაში ამაზე მაღლა არ ასულა.

 

       ოშკის სამხრეთის გალერეის მრავალრიცხოვანი რელიეფებიდან, პირველ რიფში, უნდა აღინიშნოს სვეტზე გამოსახული მუხლმოყრილი, ხელებაპყრობილი მამაკაცი, რომელიც, წარწერის მიხედვით, არის გრიგოლი, მშენებლობის ხუროთმოძღვარი. მკლევართა აზრით, იგი უნდა იყოს ლიტერატურის ისტორიაში ცნობილი მრავალმხრივი ფიგურა – გრიგოლ ოშკელი.  ოშკის რელიეფებში გამოირჩევა „ვედრების“ კომპოზიცია, სამხრეთის ფასადის მარჯვენა მონაკვეთზე მდებარეობს. აქ თითქმის ნატურალურ ზომებში ჰორელიეფური ტექნიკით შსრულებული ხუთი ფიგერაა: ცენტრში ტიპიური სცენაა – შუაზე ქრისტე, მარცხნივ მარიამი და მარჯვნივ მ– იოანე ნათლისმცემელი.. კომპოზიციას მარჯვნივ ამტავრებს ბაგრატ ერისთავთ ერისთავი და მარცხნივ – დავით მაგისტროსი. ორივეს, როგორც დამკვეთებს, ხელში გუმბათოვანი ეკლესიის მოდელები უჭირავთ. მათ მდიდრულად მორთული სამეფო ტანისამოსი აცვიათ. სხვა მრავალრიცხოვანი რელიეფებიდან აღსანიშნავია წმინდა ნინოს გამოსახულება ისევ სამხრეთ გალერეის ერთ–ერთ სვეტზე. ეს რელიეფი იშვიათობას წარმოადგენს. საერთოდ მეათე საუკუნის ქართულ არქიტექტურაში ოშკის ეს გალერეა ითვლება უნიკალურად. ოშკის ტაძრის ოთხივე ფასადზე, აღნიშნულის გარდა, უამრავი რელიეფია – ანგელოზების, ფრინველების, ცხოველების და სიუჟეტური კომპოზიციებია. ასევე, მრავალფეროვნებით ხასიათდება ფასადების მომრთავი ჩუქურთმა.

       უკვე ოშკის ტაძრის რელიეფებში დაძლეულია ნაკვთების შებოჭილობა. ისინი გამოსახულია თავისუფალ პოზებში, ნაკვთები პროპორციულია.

 

ნახვა: 3319

გამოხმაურებები!

ეს ანგელოზები რომ არის ამოკვეთილი... ულამაზესია!! 

და ეს არწივები და რაღაცეები 100 სიმბოლოა და ძალიან  საინტერესოა მაგათი ისტორია და დანიშნულება, ისე რომ ვუტურებ ხეები და ბალახები რომ არის ამოსული ტაძარზე გული მტკივა იმიტომ რომ ასე მგონია მიტოვებული ბავშვია 

RSS

ბლოგ პოსტები

he game's narrative weaves

გამოაქვეყნა taoaxue_მ.
თარიღი: აპრილი 19, 2024.
საათი: 6:00am 0 კომენტარი

A Seamless Living World: Throne and Liberty boasts a seamless and dynamic world, where environments and even dungeons adapt and change based on weather conditions and surrounding surroundings. This dynamic environment adds a layer of immersion and unpredictability to exploration and gameplay, constantly keeping players on their toes.

Immersive Narrative: The game's narrative weaves an intricate tapestry connecting the past, present, and future. While details remain scarce, this unique…

გაგრძელება

Important Notes

გამოაქვეყნა taoaxue_მ.
თარიღი: აპრილი 18, 2024.
საათი: 6:30am 0 კომენტარი

Spotting Extraction Points: Extraction points are marked by Blue Headstones that emerge from the ground. Listen for the telltale sound of rumbling rocks, signaling the  proximity of an extraction point.

Activating the Portal: Approach the Blue Headstone and interact with it by pressing the "F" key on your keyboard. This will open a blue portal, your ticket to safety.

Entering the Portal: Once the portal is active, step into it to initiate the extraction process. Keep an eye out…

გაგრძელება

A Deep Dive into purchase Night Crows Diamonds

გამოაქვეყნა millan Myra_მ.
თარიღი: აპრილი 13, 2024.
საათი: 10:00am 0 კომენტარი

In the realm of gaming, the allure of microtransactions often beckons players of  promises of rare loot, powerful weapons, and legendary mounts. But are these investments truly worth the cost? Today, we embark on a journey into the world of Night Crows, a popular online game, to unravel the mysteries behind its microtransaction system.

Meet Nathan Pay, a seasoned gamer and host of the Blan Crypto channel. With a passion for exploring the depths of virtual economies, Nathan dives…

გაგრძელება

purchase an instrument

გამოაქვეყნა millan Myra_მ.
თარიღი: აპრილი 10, 2024.
საათი: 11:00am 0 კომენტარი

In the blink of an eye, the procedure changed into the following: mine ores make smelt of ore to forge bronze daggers chicken execution, then sell the rest to the greedy clerk at the shop, and use the cash to buy tools. And on and so forth it goes on. As of now I've consumed all the energy drinks available I have available . I've never had to fight this intensely in my entire life to get rid of chickens. I took another bottle of red bull, knowing it…

გაგრძელება

Qwelly World

free counters