ისტორია ქართული საეკლესიო საგალობლების ნოტებზე გადაღებისა (მერვე ნაწილი)
ისტორია ქართული საეკლესიო საგალობლების ნოტებზე გადაღებისა - ექვთიმე კერესელიძე
(მერვე ნაწილი)
ფოტო ალბომიდან "ძველი მცხეთა"
1925 წელში, გელათის მონასტრიდგან გადმოვედი საცხოვრებელად: მცხეთის საკათედრო საბოროში, მუნ მყოფ ეპისკოპოს პავლე ჯაფარიძის თხოვნით. და ჩემს იქ მყოფობა სამსახყრის დროს შევხვდი იქვე სობოროს წიგნებში ერთ ხელთ-ნაწერ წიგნს, რომელშიდაც ეწერა ყოველ დღიური წმინდანების სახელებზე აწყობილი საგალობლები!.. მე ამ წიგნის ამბავი გაგონილი მქონდა მგალობლებისაგან და თვითონ არა მქონდა ნახლი და ძალიან კი მწადოდა მისი ნახვა; და სწორედ ახლა რო აქ შემთხვდა და ვიპოვნე, საოცრად გამეხარდა! მაშინვე დავჯექი და როგორც რომ იქვე გალობის ხმას უჩვენებდა, ისე იმ ხმაზე ვიგალობე სულ! და შემდეგში დავსწერე ნოტებზე სამ ხმაზე გაწყობით, ისე როგორც ძველად უგალობნიათ მგალობლებს.
ეპისკ. პავლეს გარდაცვალების შემდეგ გადავედი საცხოვრებლად ზედაზნის მონასტერშიდ 1932 წელს, ჩვენი დღევანდელი პატივ-ცემული მთავრობის ნებართვით; ამის შემდეგ გავიცანი კულტურის ძეგლთა დაცვის კომიტეტის მუზეუმ „მეტეხის“ უფროსი ინსპეკტორი დავით დავითაშვილი, და დირექტორი დიმიტრი შევარდნაძე; ამ ხსენებულ პირებთან ხშირად დავდიოდი ზედაძნის მონასტრიდგან, რომელიმე საჭირო საქმეებისათვის.
ერთხელ ინსპეკტორ დავით დავითაშვილმა მკითხა: ბეთანიის მონასტრის ბერებმა მითხრეს ბერ ექვთმე კერესელიძეს ხელთ-ნაწერი ნოტები აქვსო; მართლა გაქვს თუ არა? მე უთხარი, მართალია მაქვს მეთქი; რა ნაწერებია? მკითხა, ქართული საგალობლები ნოტებზე გადაღებული მეთქი; მკითხა, ბევრი გაქვს თუ ცოტა? მე უთხარი: ერთ ცხენის საპანე იქნება მეთქი; მაშინ მითხრა: რატომ აქამდე არ გვითხარი, თუ კი მართლა გქონია! მაშინ მე უთხარი: არავის არ ვეუბნები, ჩუმათა მაქვს ნამუშევარი და ჩუმათა მაქვს შენახული, რადგან მეშინიან არავინ არ დამეცეს, არ წამართვან, ან არ დახიონ, ან არ დასწვან და მეც ციხეში არ მიმცენ; მისთვის, რომ შენ საეკლესიო საგალობლები რათ გიწერიაო, არ მითხრან! მაშინ მკითხა: სია გაქვს მაგ საგალობლებისა? მე უთხარი მაქვს მეთქი. აპა მოგვიტანე და თანაც მითხრა: კარგი დიდი საქმე გაგიკეთებია შენ, თუ მართალია! მაგ საქმის გაკეთებას მეც თვითონ ვფიქრობდი და მინდოდა გამეკეთებია, მაგრამ ვერ მოვახერხე და თუ შენ ეს საქმე მართლა გიზრუნია, ძალიან გასახარელიაო!
მეორე დღეს საგალობელთა სია გადავეცი ბ-ნ დავითაშვილს, და რო ნახა, სიხარულით აღივსო! და მაშინვე ეუბნება დირექტორ დ. შევარდნაძეს: მოქალაქე ექვთიმე კერესელიძეს დახედე, რა დიდი საქმე გაუკეთებიაო!!! - ამ თავის ნაშრომს ხელნაწერებს გადმოგვცემს მუზეუმში დასაცავად და თვითონ იგი დავაჯილდოვოთო!
იგივე საგალობელთა სია მთავრობის ყველა დაწესებულებაში შეაქვს და ახარებს ყველას: თუ რა ძვირფასი ეროვნული სიმდიდრე ვიპოვნეთო! ამ პატივ-ცემულმა და გახარებულმა კაცმა, მეც კი გამახარა: გამიყოლა და გამაცნო მთავრობის დიდ-დიდი პირები, რომელნიც იყვნენ: ფ. მახარაძე და მისთანანი სხვები, თანაც ეუბნება ყველას: აი, ეს პატარა კაცი არის, რომელმაც ის დიდი საქმე გააკეთა! რომელიც მე თქვენ მოგახსენეთ: ყველა საქართველოს შვილებს, ამან მოასწრო და ხელი წაავლო, მიკნინებულ ამ დიად საქმეს! და გამოიყვანა წაქცევებისაგან, დაღუპვისაგან და დაკარგვისაგან! ეს ჩვენი გენიოსური ერისაგან შობილი, სასიქადულო მუსიკალური ქონება და სიმდიდრე!
ამ დროს ვფიქრობ ჩემ თავად: ეს რა სასწაული მოხდა ჩემ თავზე! დღემდის მე ქვეყანაზე კაცად არავინ მთვლიდა! ჩემთან ლაპარაკსაც არ კადრულობდნენ, ყველას დაწნებულად მივაჩნდი და ზოგი ზედაც არ მხედავდა, და ზოგს სასაცილოდ მივაჩნდი!! ახლა დღეს რო ჩემმა ფეხებმა დიდ-დიდი დაწესებულები მოიარა, ხელის ჩამორთმევით გამეცვნენ! ეს ჩემთვის დიდი საოცრება და გახარება არის!!!
ამ პატივ-ცემულ მთავრობის კრების გადაწყვეტილებით ერთ-დროულად დამაჯილდოეს ას-ორმცდა ათი თუმნით, და აგრეთვე თვეში ხუტმეტი თუმნის პენსიის დანიშვნაც აღმითქვეს.
მაშინ მე ექვთმე კერესელიძემ გადავეცი მთავრობას დასაცავად ყველა ჩემი ნოტის საგალობელთა ნაწერები, ისე როგორც ამ ჩაბარების ოქმში მოხსენებული არის.
ტეგები: Qwelly, გალობა, გალობის_გადარჩენა, გალობის_რაინდები, საგალობლების_ისტორია, ქველი
Welcome to
Qwelly
ღონისძიებები
ბლოგ პოსტები
Cities and Memory - Remixing the World
გამოაქვეყნა Malinda Heng_მ.
თარიღი: სექტემბერი 4, 2025.
საათი: 6:00am
1 კომენტარი
0 მოწონება
Cities and remixes the world, one sound at a time - a world collaboration between artists and sound recordists all around the world. The venture presents an amazingly-various array of area recordings from everywhere in the world, but in addition reimagined, recomposed versions of those recordings as we go on a mission to remix the world. What you'll hear in the podcast are our newest sounds - either a area recording from someplace on this planet, or a remixed new composition based…
Why Does Memory Assessment Matter?
გამოაქვეყნა Malinda Heng_მ.
თარიღი: სექტემბერი 1, 2025.
საათი: 11:30am
0 კომენტარი
0 მოწონება
Learning is essential for human improvement. From kindergarten via college, students should be taught and remember an unimaginable quantity of knowledge and abilities. Although studying extends beyond the school years, the amount and Memory Wave intensity of learning that kids, adolescents, and younger adults are uncovered is rarely equaled later in life. Studying is critical to growth. Yet many kids wrestle with learning and memory issues. This can be a priority when a child is…
Can a Lifeless CMOS Battery Have an Effect.
გამოაქვეყნა Malinda Heng_მ.
თარიღი: სექტემბერი 1, 2025.
საათი: 2:00am
0 კომენტარი
0 მოწონება
All personal computers have a small battery on the motherboard that provides power to the Complementary Steel Oxide Semiconductor (CMOS) chip, hence the identify CMOS battery. This CMOS battery powers the chip, holding info about the system's configuration, such as the onerous disk, date and time, and so forth. It supplies energy even when the computer is off and…
Is your Memory at Risk?
გამოაქვეყნა Malinda Heng_მ.
თარიღი: აგვისტო 31, 2025.
საათი: 7:30am
0 კომენტარი
0 მოწონება
Is Your Memory at risk? Memory is probably the most cherished faculties of the human brain, essential for day by day functioning and preserving our id. Nonetheless, Alzheimer’s disease poses a severe threat to memory, progressively eroding it and altering lives irrevocably. Understanding how Alzheimer’s affects memory can empower people to acknowledge early indicators and take proactive steps. Alzheimer’s illness is a progressive neurological disorder characterized by the…
გაგრძელებაQwelly World
© 2025 George.
•
