ოპტიკური ასტრონომია

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული

      ოპტიკური ასტრონომია მეცნიერების ერთ-ერთი ყველაზე ძველი დარგია. ჩვენს წელღაღრიცხვამდე რამდენიმე ათასი წლის წინ ციურ სხეულებს აკვირდებოდნენ ბაბილონში, ეგვიპტეში, ჩინეთსა და ინდოეთში. უძველესი დროიდანვე ადამიანთა წარმოდგენამ ვარსკვლავები გააერთიანა თანავარსკვლავედებში, შეიქმნა ვარსკვლავთა და თანავარსკვლავედთა მდებაორებების ამსახველი პირველი ცხრილები, აღმოჩენიი იქნა ვარსკვლავებისა და პლანეტების მოძრაობებს შორის განსხვავება. თუმცა ამ განსხვავებისა და საერთოდ ციური სხეულების მოძრაობის სხვადასხვა ასპექტების ახსნის ჩვენამდე მოღწეულ პირველ მცდელობას ძველი საბერძნეთის მეცნიერების ნაშრომებში ვხვდებით. ქვემოთ მიმოვიხილოთ ადრეული ასტრონომის ძირითად ეტაპებს იმ დროს მოღვაწე მეცნიერების ღვაწლის აღნიშვნით.

პითაგორა (582-507 ძვ. წ.)

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული      პითაგორა და მისი მიმდევრები ფიქრობდნენ, რომ ყველაფრის წარმოდგენა, აბსტრაქტული იდების ჩავლით, რიცხვითი ფორმით იყო შესაძლებელი. პითაგორას მათემატიკური ნაშრომები ასტრონომისვისაც გამოდგა სასარგებლო. მან ასევე პირველმა გამოთქვა მოსაზრება, რომ დედამიწა წარმოადგენს სფეროს.

არისტოტელე (384-322 ძვ. წ.)

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული      არისტოტელე იყო ბერძენი ფილოსოფოსი და მეცნიერი, პლატონის მოწაფე და ალექსანდრე მაკედონელის აღმზრდელი. მისი ნაშრომები არ შემონახულა, თუმცა ვარაუდობენ, რომ მას ჩამოყალიბებული ჰქონდა სამყაროს აგრებულების გეოცენტრული მოდელი.

პტოლემე (87-168 წ.)

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული      პტოლემე სამყაროს ჩვენამდე მოღწეული პირველი მოდელის შემქმნელია. ამ მოდელის თანახმად, სამყარო წარმოადგენდა კონცენტრული სფეროების რთულ სისტემას, რომლის შუაგულში დედამიწა მდებარეობდა. ვინაიდან მზის, მთვარისა და პლანეტების სფეროთა ცენტრები ამ მოდელში წინაცვლებული იყო დედამიწის მიმართ, ციურ თაღზე დედამიწის გარშემო პლანეტების არათანაბარი ხილული მოძრაობა შედარებით კარგად აღიწერებოდა.

ნიკოლოზ კოპერნიკი (1473-1543 წ.)

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული      პოლონელი მეცნიერი ნიკოლოზ კოპერნიკი არის სამყაროს პირველი ჰელიოცენტრული მოდელის ავტორი. ამ მოდელის თანახმად პლანეტები მზის გარშემო ბრუნავენ. ცნობილია, რომ კოპერნიკი ფრიად ეწინაღმდეგებოდა თავისი ნაშრომის გამოქვეყნებას, თუმცა მას ცხოვრების 40-ზე მეტი წელი მოანდომა, და ნაბეჭდი სახით ის მხოლოდ სიკვდილის დღეს იხილა.

ჯორდანო ბრუნო (15448-16000 წ.)

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული      იტალიელი მოაზროვნე ჯორდანო ბრუნო კოპერნიკის ჰელიოცენტრული მოდელის აქტიური თანამდგომი გახლდათ. იგი მრავალი "კოსმოლოგიური" იდეის ავტორი იყო, როგორებიცა სამყაროს უსასრულობა, სხვა მზეებისა და მათ გარშემო მბრუნავი დასახლებული პლანეტების არსებობა, პტოლემეს სფეროების არარეალობა. ესოდენ გაბედულმა მოსაზრებებმა საბოლოდ მისი სიკვდილით დასჯა განაპირობა.

გალილეო გალილეი (11564-16642 წ.)

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული      იტალიელი მეცნიერი გალილეო გალილეი იყო კოპერნიკის მიმდევარი. მან პირველად გამოიყენა ტელესკოპი ციური სხეულების შესასწავლად და შექმნა ახალი ტიპის ტელესკოპი – რეფრაქტორი. მან პირველმა აღწერა მთები მთვარეზე, ირმის ნახტომის ვარსკვლავები და იუპიტერის გარშემო მბრუნავი ოთხი თანამგზავრი.

იოჰანეს კეპლერი (15571-16330 წ.)

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული      გერმანელმა ასტრონომა და მათემატიკოსმა იოჰანეს კეპლერმა აღმოაჩინა პლანეტების მოძრაობის სამი კანონი. პირველი კანონის თანახმად პლანეტის ტრაექტორია წარმოადგენს არა წრეს, არამედ ელიფს, რომლის ერთ-ერთ ფოკუსში მზე მდებარეობს. ამდენად პლანეტასა და მზეს შორის მანძილი არ არის მუდმივი. მეორე კანონით მათემატიკურად მტკიცდება, რომ პლანეტა მით უფრო სწრაფად მოძრაობს, რაც უფრო ახლოსა მზესთან. ხოლო მესამე კანონი აღწერს პლანეტის მზის გარშემო ბრუნვის პერიოდსა და მზემდე მის საშუალო მანძილს შორის თანაფარდობას.

ისაკ ნიუტონი (16442-1727 წ.)

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული      ინგლისელი მეცნიერი ისაკ ნიუტონი არის ყველა დროის ერთ-ერთი გამორჩეული მეცნიერი. ასტრონომის დარგში იგი ცნობილია როგორც ახალი ტიპის ტელესკოპის – რეფლექტორის გამომგონებელი, რითაც მან ლონდონის სამეფო საზოგადოებაში დაიმკვიდრა ადგილი. ფიზიკის სხვა დარგებიდან აღსანიშნავია მისი გრავიტაცის თეორია და მექანიკის სამი კანონი.

ედმონდ ჰალეი (1656-1742 წ.)

ოპტიკური ასტრონომია, optikuri astronomia, optical astronomy, astronomy, astrophysics, circumference, cosmology, cosmos, earth, ellipse, exoplanets, geocentric, heliocentric, historical_overview, history, pulsars, quasars, reflector, science, sphere, telescope, universe, ასტრონომია, ასტროფიზიკა, გეოცენტრული, დედამიწა, ეგზოპლანეტები, ელიფსი, ეს საინტერესოა, ისტორია, ისტორიული_მიმოხილვა, კვაზარები, კვლევის_მეთოდები, კოსმოლოგია, კოსმოსი, მეცნიერება, მეცნიერები, პულსარები, რეფლექტორი, სფერო, ტელესკოპი, ქველი, წრეწირი, ჰელიოცენტრული      ჰალეი იყო ნიუტონის მეგობარი და მიმდევარი. იგი ცნობილია თავისი შრომებით კომეტების შესახებ. მან პირველმა გამოთქვა მოსაზრება, რომ ობიექტები, რომლებსაც დედამიწიდან 76 წლის ინტერვალით აკვირდებოდნენ, სინამდვილეში უნდა ყოფილიყო ერთი და იგივე კომეტა, რომელიც მოძრაობდა მზის გარშემო ძალზე გაწელილ ორბიტაზე. ეს კომეტა, რომლის მორიგი გამოჩენა მან იწინასწარმეტყველა, ჰალეის კომეტის სახელითა ცნობილი.

      საზოგადოდ, კომეტები ძალიან საინტერესო ობიექტებია, ვინაიდან მათი საშუალებით მზის სისტემის ფიზიკურ-ქიმიური მახასიათებლების დადგენა შესაძლებელი. დღესდღეობით მრავალი კომეტა აღმოჩენილი, მაგალითად, უიფლ-ფედკე-თევზაძის, ფეის, ჩურიუმოვ-გერასიმენკოს, თუთლისა და სხვ. მაგრამ აღსანიშნავია, რომ პირველი სწორედ ჰალეი ჩაწვდა ამ ციური ობიექტების სისტემატური გამოჩენის ბუნებას. თუმცა პერიოდული კომეტების გარდა, რომლებიც მოძრაობენ ელიფსურ ორბიტებზე გარკვეული კანონზომიერების მიხედვით, არსებობენ ასევე პარაბოლურ ორბიტაზე მოძრავი კომეტები, რომლებიც მხოლოდ ერთხელ გამოჩნდებიან და შემდეგ თავის სრბოლას აგრძელებენ სამყაროს უსასრულო სივრცებში.

      როგორც წესი, კომეტა შედგება ბირთვისგან, რომელსაც გარშემო მტვროვან-აიროვანი ნათელი ნისლოვანი გარსი, ე.წ. კომა აკრავს. მზესთან მიახლოებისას კომეტებს მკრთალი ნათელი ზოლის სახით კუდი წარმოექმნებათ. იგი სინათლის წნევისა და მზის ქარის ზემოქმედებით ყოველთვის მზის საწინაღმდეგო მხარესა მიმართული. კომეტის კუდი შედგება მტვროვან-აიროვანი ნაზავისგან, რომელსაც მკვეთრი საზღვარი არ გაჩნია. ის იმდენად გაიშვიათებული ნივთიერებისგანა შემდგარი, რომ მის მიღმა ვარსკვლავები მოჩანს. კომეტის კუდის შემადგენელი აირი მზის ულტრაისფერი გამოსხივების და მზის ზედაპირიდან გამოფრქვეული ნაწილაკების ნაკადის ზეგავლენით იონიზაციას განიცდის, ხოლო მტვრის ნაწილაკები გაბნევენ მზის სინათლეს. სწორედ ამიტომ ვხედავთ ჩვენ კომეტების კუდს.

      კაცობრიობის დიდ მიღწევად უნდა ჩაითვალოს 2014 წლის ნოემბერში, ევროპული კოსმოსური საგენტოს (ESA) 2004 წელს დაწყებული მისია Rosetta-ს ფარგლებში, ჩურიუმოვ-გერასიმენკოს კომეტის ზედაპირზე დასაშვები მოდულის Philae-ს დასმა.

      მზის სისტემის ჰიპოთეტური სფერული არე, რომელსაც ორტის ღრუბელს უწოდებენ, გრძელპერიოდიანი კომეტების წყაროა. ორტის ღრუბლის არსებობა მეოცე საუკუნის 50-იან წლებში იყო შემოთავაზებული ჰოლანდიელი ასტრონომის იან ჰენდრიკ ორტის (Jan Henrdik Oort, 1900-1999) მიერ. თუმცა ინსტრუმენტულად ორტის ღრუბელი ჯერ არ არის დაკვირვებული, მრავალი ირიბი ფაქტი მიუთითებს მის არსებობაზე. ამ სფერული არის გარე ნაწილი მზის სისტემას შემოსაზღვრავს, ხოლო ცენტრში მზე მდებარეობს. ზოგიერთ მეცნიერს მიაჩნია, რომ ღრუბლის კიდები მზიდან 50 ათასი ასტრონომიული ერთეულით არის დაშორებული, ზოგი კი თვლის, რომ ეს მანძილი 100 ან 200 ათასი ასტრონომიული ერთეულის ტოლია (ასტრონომიული ერთეული შესაბამება მზესა და დედამიწას შორის საშუალო მანძილს – 150 მლნ. კმ-ს).

      ამ მოკლე მიმოხილვაში ჩვენ შევეხეთ ადრეული ეპოქების ოპტიკური ასტრონომიის რამდენიმე ძირითად მიღწევას. შემდგომი წლების ოპტიკური ასტრონომის აღმოჩენების რიცხვი იმდენად დიდია, რომ მათი ჩამოთვლაც კი შეუძლებელია. მხოლოდ აღვნიშნავთ, რომ ამჟამად ცნობილია მილიარდობით გალაქტიკების არსებობის შესახებ, აღმოჩენილია კოსმოსური ობიექტების მრავალი ახალი ტიპი: ეგზოპლანეტები, კვაზარები, პულსარები და ასე შემდეგ. მიუხედავად მრავალწლიანი ისტორისა, ოპტიკურ ასტრონომიას ჯერ არ დაუკარგავს თავისი მნიშვნელობა. ის უკვე გასცდა ატმოსფეროს საზღვრებს და კოსმოსური "სიმაღლეებიდან" აწარმოებს დაკვირვებებს. დედამიწაზე განლაგებული ანალოგიური კლასის ტელესკოპთან შედარებით, კოსმოსურ ოპტიკურ ტელესკოპს შეუძლია გარჩიოს 10-ჯერ უფრო მკრთალი ციური ობიექტები. ეს დაკავშირებულია იმასთან, რომ ატმოსფეროში მიმდინარე სხვადასხვა მოვლენები ამახინჯებს გამოსახულებას და ზღუდავს დედამიწის ზედაპირზე განთავსებული ხელსაწყოების გარჩევისუნარიანობას.

ლიტერატურა: "ასტრონომიის, ასტროფიზიკისა და კოსმოლოგიის კვლევის საგანი და მეთოდები"
მ. გიგოლაშვილი, მ. გოგბერაშვილი, ნ. როინიშვილი
თბილისი, 2015

იხილეთ ასევე:

  •   ინფრაწითელი და ულტრაიისფერი ასტრონომია

ტეგები: Qwelly, astronomy, ასტრონომია, გრავიტაცია, ეს_საინტერესოა, კოსმოსი, ოპტიკა, ქველი

ნახვა: 1547

ღონისძიებები

ბლოგ პოსტები

A Glimpse into a World of Epic Battles

გამოაქვეყნა taoaxue_მ.
თარიღი: მარტი 29, 2024.
საათი: 6:36am 0 კომენტარი

Throne and Liberty: A Glimpse into a World of Epic Battles, Transformative Gameplay, and Environmental Mastery

The realm of Solisium, crafted by NCSoft and destined for Western shores with Amazon Game Studios, has unveiled its wonders in a captivating new trailer Throne and Liberty Lucent showcased at Summer Game Fest. This marks a significant step towards the game's Western release, offering English narration and a…

გაგრძელება

The latest and the greatest of the football video amateur

გამოაქვეყნა millan Myra_მ.
თარიღი: მარტი 29, 2024.
საათი: 6:30am 0 კომენტარი

Franchise Madden NFL Platform(s) PC , PS5 , PS4 , Xbox Alternation X , Xbox Alternation S , Xbox One Arise August 18, 2023 Developer(s) EA Tiburon Publisher(s) EA Cardinal of Players 1-4 Local Co-Op Abutment 1-4 Players See at Playstation Store $30 at Amazon $30 at Best Buy $33 at GameStopMadden NFL 24 for Madden 24 coins Has Never Been Cheaper on Amazon

Madden NFL 24 $30 $70 Save $40

The latest and the greatest of…

გაგრძელება

Unveiling The Flexibility of Nycodenz: An important Resource in Density Gradient Centrifugation

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: მარტი 29, 2024.
საათი: 5:38am 0 კომენტარი







Nycodenz, a broadly applied reagent in laboratory options, holds important significance in the field of mobile biology and biochemistry. In the following paragraphs, we will take a look at the multifaceted mother nature of Nycodenz, its programs, and how it revolutionizes density gradient centrifugation techniques.



What is Nycodenz?

Nycodenz is a non-ionic, iso-osmotic iodinated density gradient medium commonly used in cell separation and purification protocols.…

გაგრძელება

How to become one of the most talented players

გამოაქვეყნა millan Myra_მ.
თარიღი: მარტი 29, 2024.
საათი: 5:20am 0 კომენტარი



Best Choice: Eden Hazard. Since his arrival at Madrid at the end of 2022. The Belgian star has been constantly criticised for his frequent injury and bad performances. Fortunately, his inability to get regular games played was not a factor in EA Sports EAFC 24 Coins. He has maintained his high overall score of 88. He can cause chaos among defenders, just as the way he did during his peak at Chelsea.

Budget Alternative:…

გაგრძელება

Qwelly World

free counters