მე-19 საუკუნის მეორე ნახევარში ადგილობრივმა მოსახლეობამ ეკლესიის სამხრეთ მკლავში ჯამე მოაწყო, რომელიც 1983 წელს ახალი ჯამეს აგების შემდეგ გააუქმეს. 2003 წელს, ძველი ჯამეს შემორჩენილი კედლის დაშლისას აღმოჩნდა მასში ჩადგმული, სკულპტურული გამოსახულებებით შემკული ორი მემორიალური სტელა უნიკალური თავისი ზომებით, რელიეფური გამოსახულებებითა და წარწერებით (ამჟამად დაცულია არზრუმის საგამოფენო დარბაზში). ერთ-ერთზე წითელი საღებავით შესრულებული ასომთავრული წარწერის ამოკითხვის შემდეგ დადგინდა, რომ ეკლესიის მშენებლობა 963 წლის 25 მარტს დაიწყო. სტელაზე გამოსახულნი არიან(მარცხენა): ქვევით – ქტიტორი დავით III ვედრების პოზაში და მის ზევით – ნიკოპეის ტიპის ღვთისმშობელი, რომელსაც წინ ყრმა უკავია. მეორე სტელაზე (მარჯვნივ) გამოსახულნი არიან: ქვევით – ბაგრატ ერისთავთ-ერისთავი ვედრების პოზაში (წარწერის მიხედვით, უკვე გარდაცვლილი) და მის ზევით – იოანე ნათლისმცემელი. გამორჩეულია ვედრების კომპოზიცია როგორც თავისი ფორმებით, ასევე იდეური სითამამითაც – კომპოზიციაში ჩართული დავით კურაპალატი და მისი ძმა ბაგრატი, ქრისტეს, ღვთისმშობლისა და იოანე ნათლისმცემლის ფიგურათა თანაბარნი არიან როგორც ზომით, ასევე მდებარეობით. ეს რელიეფური კომპოზიცია 5 ფიგურისაგან შედგებოდა, ცენტრში ქრისტე, მის ორივე მხარეს ღვთისმშობელი და იოანე ნათლისმეცემელი, ნაპირებში დონორები ძვირფასი სამეფო კაბით შემოსილნი ეკლესიის მოდელებით ხელში. ვახტანგ ჯობაძის დაკვირვებით ქანდაკება შეღებილი უნდა ყოფილიყო, მან ნახა ლურჯი, წითელი და ოქროსფერი საღებავის ნარჩენები. განძის მაძიებელთა მიერ, კომპოზიციის ქვემოთ, კედლის გამონგრევის შედეგად, ღვთისმშობლისა და მაცხოვრის ბარელიეფები ჩამოვარდა და დაიკარგა. დღეს ამ კომპოზიიციიდან მხოლოდ სამი ბარელიეფია შემორჩენილი

 

       ტაძრის ინტერიერში, დასავლეთის ორივე გუმბათქვეშა ბურჯში, ჩართულია მეფისა და წინამძღვრის დასაჯდომი თითო სატახტე ნიში; მათგან დეკორატიულადაა გაფორმებული სამხრეთ-დასავლეთ ბურჯის ნიში, რომელზეც მოთავსებულია ოშკის მაშენებელთა – დავითისა და ბაგრატის – რელიეფური ბიუსტები, წითელი საღებავით შესრულებული ასომთავრული წარწერებით (ისინი თითქმის მთლიანად წაშლილია).

       გუმბათის ყელი გარედან 24 წახნაგიანია, რომლებიც ზემოთ პატარა კამარებით ერთიანდება. 12 მათგანში თავმომრგვალებული სარკმლებია, რომელთა თავზე, კამარებს ქვეშ, შავად დახატული ჯვრებია. კამარები ეყრდნობა წნულით შემკულ, ორმაგ პატარა სვეტებს, რომელთა თავები და კვარცხლბეკები ბარელიეფურია. ერთ მათგანზე, ჩრდილო-აღმოსავლეთით გამოქანდაკებულია ბიუსტი მამაკაცისა, რომელსაც ზურგზე თოკით ტვირთი აქვს მოკიდებული. სხვებზე - ჯვრები, პალმეტები, ორი შებმული ცხოველი და სხვა სამკაულებია. გუმბათის ყელის ქვემო ნაწილის შემკულობა სრულიად სხვადასხვაგვარია.

       ე. თაყაიშვილის აზრით ეს გამოწვეული იყო შემდეგით: აღმოსავლეთოდან, დასავლეთიდან და სამხრეთიდან გუმბათის ყელის ქვედა ნაწილები შედარებით მცირედ მოჩანს ამ მხარეებზე ტაძრის დიდი სიმაღლის გამო; ასე რომ, როგორი შემკულობაც არ უნდა ყოფილიყო ამ ნაწილებში, მათი გარჩევა შეუიარაღებელი თვალით მაინც შეუძლებელი იქნებოდა. ჩრდილოეთით და უფრო მეტად კი ჩრდილო-აღმოსავლეთით ადგილის მოყვანილობა შესამჩნევად იცვლება. სახელდობრ, მთის მაღალი ფერდობი, რომელზეც სემინარია-საოსტიგნე და მათი აივანია, ძალიან ახლოსაა გუმბათის ყელთან და ამიტომ გასაკვირი არაა, რომ უმთავრესი და გაცილებით მდიდარი მორთულობა აქაა მოთავსებული. გუმბათის ყელის ქვედა ნაწილი ამ მხრიდან შემკულია ცხოველთა ბარელიეფებისგან შემდგარი ლენტით. ზოგი წყვილად მორბენალი, ზოგი ერთმანეთს ადევნებული, ზოგიც ერთმანეთთან მებრძოლი, მათ შორის გამოირჩევიან ირმები და ძაღლები. ზოგიერთი ცხოველის მხოლოდ თავებია წარმოდგენილი, წრეებში. ერთ-ერთში მტაცებელი ფრინველის თავია.ბარელიეფები გამოირჩევა თავისი რეალისტური სახით.

 

       აღმოსავლეთ ფასადზე კიდევ ერთი საინტერესო ბარელიეფი არის. თაყაიშვილის აზრით ამ ბარელიეფზე არის გამოსახული ოშკის ტაძრის არქიტექტორი, მაგრამ გ. ჩუბინაშვილი თვლის, რომ ეს მთავარანგელოზის გამოსახულებაა. მთავარია ამ ბარელიეფზე მოთავსებული წარწერა, რომელიც იშიფრება ასე: „ათსა წელსა აშენებდა“. ამ წარწერიადან მკვეთრად ჩანს, რომ მშენებლობა გრძელდებოდა ათი წელიწადი. გრიგოლ ოშკელი ნოვატორია ტაძრის რელიეფური სკულპტურით მორთვის საქმეში. მისი მიდგომა პრინციპულად განსხვავდება მეექვსე–მეშვიდე საუკუნეების ეკლესიათა რელიეფით მორთვისაგან. ოშკის ტაძარში როგორც გარეთ, ისე ინტერიერშიც მრავალფეროვნებაა. ოფიციალურ, საკულტო და ქტიტორთა გამოსახულებების გვერდით უამრავი ჟანრული სურათია. წინა ეპოქების რელიეფებთან შედარებით, აქ, გარდა იმისა, რომ მეტად ცოცხალი სურათებია გამოსახული, შესამჩნევია ჰორელიეფური გამოსახულებებიც. ქართული ქანდაკების ისტორიაში მეათე საუკუნის მეორე ნახევარი და მომდევნო საუკუნის პირველი ნახევარი სამყაროს რეალისტურად ასახვის მიმართულებითაც აღმავლობნბის ხანაა. შუა საუკუნეების მთელ სიგრძეზე სამყაროს ასახვა ქართულ ქანდაკებაში ამაზე მაღლა არ ასულა.

 

       ოშკის სამხრეთის გალერეის მრავალრიცხოვანი რელიეფებიდან, პირველ რიფში, უნდა აღინიშნოს სვეტზე გამოსახული მუხლმოყრილი, ხელებაპყრობილი მამაკაცი, რომელიც, წარწერის მიხედვით, არის გრიგოლი, მშენებლობის ხუროთმოძღვარი. მკლევართა აზრით, იგი უნდა იყოს ლიტერატურის ისტორიაში ცნობილი მრავალმხრივი ფიგურა – გრიგოლ ოშკელი.  ოშკის რელიეფებში გამოირჩევა „ვედრების“ კომპოზიცია, სამხრეთის ფასადის მარჯვენა მონაკვეთზე მდებარეობს. აქ თითქმის ნატურალურ ზომებში ჰორელიეფური ტექნიკით შსრულებული ხუთი ფიგერაა: ცენტრში ტიპიური სცენაა – შუაზე ქრისტე, მარცხნივ მარიამი და მარჯვნივ მ– იოანე ნათლისმცემელი.. კომპოზიციას მარჯვნივ ამტავრებს ბაგრატ ერისთავთ ერისთავი და მარცხნივ – დავით მაგისტროსი. ორივეს, როგორც დამკვეთებს, ხელში გუმბათოვანი ეკლესიის მოდელები უჭირავთ. მათ მდიდრულად მორთული სამეფო ტანისამოსი აცვიათ. სხვა მრავალრიცხოვანი რელიეფებიდან აღსანიშნავია წმინდა ნინოს გამოსახულება ისევ სამხრეთ გალერეის ერთ–ერთ სვეტზე. ეს რელიეფი იშვიათობას წარმოადგენს. საერთოდ მეათე საუკუნის ქართულ არქიტექტურაში ოშკის ეს გალერეა ითვლება უნიკალურად. ოშკის ტაძრის ოთხივე ფასადზე, აღნიშნულის გარდა, უამრავი რელიეფია – ანგელოზების, ფრინველების, ცხოველების და სიუჟეტური კომპოზიციებია. ასევე, მრავალფეროვნებით ხასიათდება ფასადების მომრთავი ჩუქურთმა.

       უკვე ოშკის ტაძრის რელიეფებში დაძლეულია ნაკვთების შებოჭილობა. ისინი გამოსახულია თავისუფალ პოზებში, ნაკვთები პროპორციულია.

 

ნახვა: 3324

გამოხმაურებები!

ეს ანგელოზები რომ არის ამოკვეთილი... ულამაზესია!! 

და ეს არწივები და რაღაცეები 100 სიმბოლოა და ძალიან  საინტერესოა მაგათი ისტორია და დანიშნულება, ისე რომ ვუტურებ ხეები და ბალახები რომ არის ამოსული ტაძარზე გული მტკივა იმიტომ რომ ასე მგონია მიტოვებული ბავშვია 

RSS

ღონისძიებები

ბლოგ პოსტები

Diablo 4 gamers Can bypass the game's story

გამოაქვეყნა Nevillberger_მ.
თარიღი: მაისი 7, 2024.
საათი: 9:58am 0 კომენტარი

GAMERANT VIDEO OF THE DAY

Associated: Diablo 4 gamers Can bypass the game's story

Some days after unveiling the discharge date of Diablo 4, blizzard placed out greater information approximately its battle skip. At some point of Diablo 4 gold a ultra-modern live flow into, network lead Adam Fletcher brought that Diablo 4’s war bypass will charge $10. Gamers may additionally additionally have approximately 3 months to…

გაგრძელება

Jamal Adams exchange is constructive information for Giants

გამოაქვეყნა Blais Harveys_მ.
თარიღი: მაისი 7, 2024.
საათი: 6:49am 0 კომენტარი



Disgruntled star security Jamal Adams incorporates inevitably talked his direction off the Fresh new York Jets, with the staff members getting pulled off a blockbuster exchange that consists of shipped him towards the Seattle Seahawks. This may perhaps not be much better information for the Refreshing York of those the Philadelphia Eagles and Dallas Cowboys, by natural means NFC East competitors the Giants include toward facial area 2 times each and every time, ended up within just…

გაგრძელება

Chicago Cubs vs. Philadelphia Phillies simulated video game, Friday 4/24, 3 p.m. CT

გამოაქვეყნა Blais Harveys_მ.
თარიღი: მაისი 7, 2024.
საათი: 6:49am 0 კომენტარი



Anthony Rizzo, Kris Bryant and Ian Happ all homered for the simCubs and they arrived in opposition to driving toward conquer the simPadres 6-4 upon Thursday. In this article are highlights:Right here are the simCubs success and plan for April:And in this article are the Countrywide League standings getting into Friday video games:Right here at BCB, we are transferring towards perform simulated game titles for each and every video game upon the Cubs2020 program through MLB The Present…

გაგრძელება

Elephant Rumblings: Manfred speaks out upon Astros study

გამოაქვეყნა Blais Harveys_მ.
თარიღი: მაისი 7, 2024.
საათი: 6:48am 0 კომენტარი



A Insurance plan:Mayo: This is the region of the A farm process.Coffey: Bobby Crosby and Ed Sprague linked as a result of the A, their instinct and a exchange within 1973. $$$)Mayo: 40-male deadline - Which prospective clients take places?Least complicated of AN:Iversen: Who must the Oakland A cover towards the 2019 Rule 5 draft?fatrolf: Oakland A Participant Profile - AJ Puk.MLB Information:Passan: MLB commissioner suggests punishments may well be major inside signal-thieving…

გაგრძელება

Qwelly World

free counters